Ашық сабақ "Сақтардың әлеуметтік-қоғамдық құрылысы және идеологиясы" Қазақстан тарихы 10 сынып

Тексерілді: Жомартова М

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Сақтар

Мектеп: №93 ОМ

Күні: 18.10.2018

Мұғалім: Турганбаева З

Сынып: 10

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Сақтардың әлеуметтік-қоғамдық құрылысы, идеологиясы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары:

Сақтардың қоғамдық құрылысын түсіндіру;

Сақтардың әлеуметтік құрылымын анықтау;

Сақтардың идеологиясының ерекшелігін сипаттау;

Сабақ мақсаттары:

Барлығы: Сақтардың әлеуметтік-қоғамдық құрылысы мен идеологиясы туралы түсінеді

Басым бөлігі: Сақтардың әлеуметтік құрылымын анықтайды

Кейбірі: Сақтардың қоғамдық құрылысы бойынша пирамида құрастырып, тұжырымдай алады және идеологиясының ерекшеліктерін сипаттай біледі

Бағалау критерийі

Сақтардың әлеуметтік-қоғамдық құрылысы мен идеологиясы туралы түсінеді

Сақтардың әлеуметтік құрылымын анықтайды

Сақтардың қоғамдық құрылысы бойынша пирамида құрастырып, тұжырымдай алады және идеологиясының ерекшеліктерін сипаттай біледі

Тілдік мақсаттар:

Оқушылар:

Жаңа сөздермен танысу, дәптерге түсіру (жазылым дағдысы).

Мәтінмен жұмыс жасау (оқылым дағдысы), сұрақтарға жауап беру (айтылым)

Ақпараттық мәтіндер мен тарихи дереккөздер туралы материалдарды зерттеу барысында жұптасып жұмыс істеу. Жасалған жұмыс нәтижелері туралы сынып алдында ауызша есеп беру (оқылым, жазылым, тыңдалым және ауызша пікір айту дағдылары)

Пәндік лексика мен терминология:

Дромос, прототүрік, басилей, оба

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

Сақтардың қоғамдық, әлеуметтік құрылымын сипаттау мен идеологиясының ерекшеліктерін анықтау

Ойлау деңгейі

Білім мен түсінік/Қолдану

Тарихи концепт

Дәлел мен тарихи интерпретация

Құндылықтарға баулу

Азаматтықты, отансүйгіштікті, ұлттық өзін-өзі тануды, қоғамның мүдделеріне қызмет етуге дайындығын қамтамасыз ету. Басқа адамдарға деген құрметті тәрбиелеу.Топтық және жұптық жұмыс арқылы оқушылар арасындағы ынтымақтастық дағдыларын қалыптастыру, академиялық адалдық

Пәнаралық байланыс

Дүниежүзі тарихы

Алдыңғы оқу

Оқушылар сақтардың шаруашылығы, мәдениеті туралы біледі

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтың жоспарланған әрекеттер

ресурстар

Сабақтың басы

Топқа бөлу

Аффирмация:

• Біз табысқа жететінімізге сенімдіміз, біздің үнемі жолымыз болады;

• Мен жаңа өзгерістер мен мүмкіндіктерді қуана қоштаймын;

• Жан-жағымызда болып жатқан барлық өзгерістер тек қана біздер үшін жасалуда;

• Біздің қабілеттеріміз күн сайын жақсаруда;

• Отанымызды көркейтеміз десек білімді болу біз үшін парыз.

Мұғалім сұрақтары:

• Неліктен зерттеушілер ат әбзелдерін, әсіресе жүгенді зерттеуге байыпты назар аударған?

• Ерте темір дәуірі тайпаларының өнерін неліктен көркемдік мәнерде «аң стилі» деп атаған?

• Неліктен «скиф үштігі» ұғымына үш құрауыш: ат әбзелдері, қару-жарақ және «аң стилі» кіреді?

1-топ: әлеуметтік-қоғамдық құрылыс

2-топ: идеология

Топтардың атауы нені білдіреді? Болжам жасау, ойларын жеткізу, сабақ соңында қорғау.

• Бүгінгі сабақ тақырыбы не туралы болуы мүмкін деп ойлайсыңдар?

Тақырыпты дәптерге түсіру.

Жаңа сөздер:

Дромос – қабірханаға баратын жерасты дәлізі.

Прототүрік – дейтүркілік (түркілік ғұрыптар)

Басилей – бас елі, елбасы

Оба – зәулім құрылыс

презентация

Сабақтың ортасы

Зерттеу және талдау

Т Деректермен жұмыс жасау

1 – топ

Мәтін: Сақтардың әлеуметтік-қоғамдық құрылысы

Геродот

Антикалық авторлар

Археологиялық қазба деректері

С ақтардың әлеуметтік-қоғамдық

қ ұрылысы туралы мәліметтер

Сақтардағы қоғамдық саты:

Тайпалық одақтар-ел- елбасы, басилей, басилев

Тайпа - тайпа көсемі

Ру (алыс, жақын) рубасы көсемі

Аталық қауым (отбасы туыстары)

Патриархалдық отбасы (әке, бала, немере)

Мүлік теңсіздігін неден көреміз? (жерлеу орындарындағы әлеуметтік жағдайдан) Дәлелдер:

1. Жер бетіне зәулім құрылыс салып, өлген адаммен бірге алтын, т.б. бағалы заттар, көп жылқы көму. Бұл патша не ақсүйек зираты. Биіктігі 3-10 м, көлденеңі 30-100 м

2. Көлемі орташа, адаммен бірге жұпыны күнделікті пайдаланған заттары (пышақ, қанжар, садақ, жебе т.б.) қойылады. Биіктігі 2-2,5 м, ені-10-20 м Орта, ортадан жоғарылау әлеуметтік тобы.

3. Жер бетінен болар-болмас көтеріліп салынған, көлемі 5-8 м, бірге қойылған заты жоқ. Бұл кедей тобының зираты.

Алтын адамдар – сақ елінің елбасылары Сармат тайпасының көсемі

З ерттеушілер сақ-скифтерде мемлекет болғанын мойындайды.

Геродот: «Скифтердің жері өте кең еді, сондықтан ол елді әр ұлына тиісті қылып үш патшалыққа бөлді....»

Патша тек «патшалық рудан» сайланған.

2

1.Антикалық авторлардың жазбасы

2.Скиф-сақтардың түрлі өнер бұйымдары

3.Жалпыарийлік салыстырмалар

2 -дерек – Идеология

Сақ-скифтердің идеологиясы

Күнге табыну

• Охра сепкен

• Мәйітті жартылай өртеу, дромос есігін шығысқа қаратуы

• Жерленген аттардың қызыл түске боялуы

• Салтанатты киімдердің қызыл түстілігі

• Қорған, қоршаудың дөңгелек болуы

Сақтар мен скифтердің дүниетанымында үштіктің культі.

Әлем – көк аспан, қара жер, жер асты

Жерлеу ғимараттарының үш деңгейден тұруы – оба, жер беті, қабір.

Үштік дүниетаным – түркілерде, қазақтарда, терең орын алды.

Қазақтың жүздік құрылымы, аңыз-әпсаналарынан көруге болады.

Сабақтың басында әр топ өз атауына болжам жасаған болатын. Сол болжамды енді тақырыппен толық танысқаннан кейін қалай толықтырар едіңіздер?

Кері байланыс. Топтық бағалау. «Екі жұлдыз бір тілек»

Топты бағалау критерийлері:

- мазмұнды ашуы;

- сөйлеу шеберлігі;

- регламент сақтауы.

Қабылдинов З.Е., Қайыпбаева А.Т. 8 класс. История Казахстана., Атамура, 2012.

Қабылдинов З.Е. 8 класс. История Казахстана Хрестоматия. Атамура, 2012.

Сулейменов Р.Б.,

Моисеев В.А. Из истории Казахстана XVIII века (о внешней и внутренней политике Аблая). – Алма-Ата, 1988.

Сабақтың соңы

Интерпретация: Қалыптастырушы бағалау

Сақ обаларынан табылған олжалардың негізінде ежелгі тайпалардың дүниетанымын сипаттаңыз.

Дескриптор Білім алушы

• Бесшатыр қорымынан табылған олжалар негізінде ежелгі тайпалардың о дүние жайлы түсініктерін сипаттайды;

• Шілікті обаларынан табылған олжалар негізінде ежелгі тайпалардың о дүние жайлы түсініктерін сипаттайды.

Рефлексия.

Оқушылар кері байланыс парағына өздерінің білімдері қандай дәрежеде игергендерін көрсетеді. Мысалы, «Мен барлығын түсіндім» деген тұста оқушылар тапсырмаларды толық, түгел орындадым десе, «Мен орташа түсіндім» деген тұста оқушылар тапсырмаларды орындауда кішкене қиналдым, ал «Ешнәрсе түсінбедім» деген тұста оқушылар тапсырмаларды орындауда қатты қиналдым деп жауап беруі мүмкін.

Үлгі:

• Мен барлығын түсіндім, тапсырмаларды ..... .... орындадым;

• Мен орташа түсіндім,тапсырмаларды орындауда ......... қиналдым;

Ешнәрсе түсінбедім,тапсырмаларды орындауда ... қатты қиналдым.

А-4 қағаз, стикерлер

Дифференциация – Сіз қолдауды көбірек көрсетуді қалай ұйымдастырасыз?

Сіз қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырмалар беруді жоспарлайсыз?

Бағалау-оқушылардың материалды меңгеру деңгейін,үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Ауызша бағалау, жеке, жұпты, топты бағалау

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Сабақтың әр кезеңінде жасырын дифференциация бар. Сыныпта жалпы талқылау барысында оқушылармен түсіністік деңгейі және сыни ойлау дағдыларын дамыту анықталады. Неғұрлым қабілетті оқушылар Қазақ хандығының саяси жағдайының ерекшеліктерін анықтай алады. Сыныптағы оқушылардың көп бөлігі жоңғарлардың жаулап алу саясатының себептерін және осы саясаттың салдарларын анықтай алады.

Жоғарыда тізбектелген барлық әрекеттер қалыптастырушы бағалау мүмкіндіктерін береді, өйткені мұғалім әрбір оқушы және топты қолдауға мүмкіндігі бар.

Тең бағалау мүмкіндіктері бар, алдына берілген немесе сыныппен ортақ талқылау негзінде құрастырылған критерийлер негізінде оқушыларға бір-бірін бағалау мүмкіндіктері бар

Қауіпсіздік ережелерін сақтау

Оқушылар-дың денсау-лығын сақтау үшін, қажет болған жағ-дайда, дене шынықтыру минуттарын өткізу ұсыны

лады. Қажет

сіз уақытта интерактивті тақтаны өшіріңіз.

Сабақтың рефлексиясы

Сабақтың мақсаттары/оқу мақсаттары қолжетімді болды ма? ОМ барлық оқушылар қол жеткізді ме? Менің дайындаған дифференциациям жүзеге асты ма? Уақытты ұтымды пайдана алдым ба? Сабақ жоспарынан ауытқушылықтар болды ма? Неліктен?

Төмендегі орынды өз сабағыңызға рефлексия жүргізу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сұрақтардың ішінен Сіздің сабағыңызға қатысы бар ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіздер?

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі сәтті өтті (оқу туралы да, оқыту туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Қандай екі жағдайда сабақтың тиімділігі арта түсер еді (оқу туралы да, оқыту туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында келесі сабаққа дайындалуда ескеретіндей сынып туралы немесе жеке оқушы туралы қандай да бір қажетті ақпарат алдым ба?