Ашық сабақ Сарматтардың қоғамдық өмірі мен шаруашылығы5 сынып

Сабақ:

Мектеп: Сарыбастау ауылындағы орта мектеп

Күні: 02. 03. 18.

Мұғалімнің аты-жөні: Дуабаева Ш.С.

Сынып: 5ә

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың

тақырыбы:

Сарматтардың қоғамдық өмірі мен шаруашылығы

Зерттеу сұрағы: Сармат қоғамы несімен ерекшеленеді?

Сабақ негізделген оқу мақсаты (мақсаттары)

5.2.2.1 сарматтардың археологиялық ескерткіштерін салыстыру

5.2.2.3 ежелгі тайпалардың қолданбалы өнер ерекшеліктерін сипаттау арқылы, қоғамдық құрылысын тану

Сабақтың мақсаттары

Қазақстанның батыс аймағында орналасқан сармат дәуірінің археологиялық ескерткіштерін зерделеп салыстыру; шаруашылығы мен әлеуметтік құрылымын анықтау

Ойлау дағдыларының деңгейі

Білу ,түсіну , қолдану

Бағалау критерийлері

•Сарматтардың қоныстану аймағын біледі және картадан көрсете алады;

•Шарауашылығын, мәдениетін, қоғамдық кұрылымын түсіндере алады;

•Кем дегенде 3 архелогиялық қазба жүргізілген аумақты талдап, салыстыра алады

Пәнаралық байланыс

География

Құндылықтармен байланыс

Патриотизм, өз елі үшін мақтаныш

Тілдік мақсат

Пәндік лексика мен терминология

Археологиялық ескерткіш, тайпалық одақ, мемлекет, қоғам,

әскери демократия

Оқушылар:

Бесоба, Аралтөбе, Сынтас археологиялық ескерткіштері туралы мәліметтермен жұмыс жасайды (оқылым дағдысы);

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер

Біздің анықтағанымыз...

Біздің тобымыздың ойынша....

Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба?

Жазылым бойынша ұсыныстар:...

Сарматтардың қоғамдық құрылысын келесідей сипаттауға болады...

Сарматтарда әскери - демократиялық құрылыс болғанын келесіден көруге болады...

Сарматтардың мәдени ескерткіштерінің ерекшеліктері келесіде...

Алдыңғы білім

Қазақстан территориясындағы ерте темір дәуіріндегі сақ тайпалық одақтары, қаңлы, үйсін мемлекеттерінің қалыптасуы, қоғамдық құрылыстары, олар туралы жазба деректер мен археологиялық ескерткіштері, мәдениеті мен шаруашылығы туралы біледі.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Ресурстар

- Ұйымдастыру.

Өткент тақырыпты қайталау

Б «Ақиқат-жалған» тәсілі бойынша өткен тақырыпты қайталау.

Т ғұн, сақ, сармат мәдениетіне тән суреттерді ұсынып салыстыру

Суреттегі бұйымдар неден жасалған?

Бұйымдар қай жерде таралуы мүмкін?

Ұқсастығы неде? неге олай ойлайсың?

Бұл бұйымдарды қандай немесе сіз білетін қай тайпалар жасауы мүмкін деп ойлайсың?

Дескрипторлары:

- Сақ, ғұн тайпалары қолданған материалдарды біледі;

- Сақ, ғұн тайпаларының қорымдары Қазақстанның басым территориясында кездесетінін атайды, мысалы Жетісу мен Оңтүстік Қазақстанда, Шығыс Қазақстанда;

- Ежелгі тайпаларда аң стилі ұзақ уақыт бойы сақталғанына кем дегенде 1-2аргумент келтіреді;

- Аң стилі таралған тайпаларды көрсетеді.

М Сақ, ғұн, сармат тайпаларының ұқсастығына тоқталып, оқушылардың жауабын түйіндеп, жаңа тақырыппен, сабақ мақсаттары мен табыс критерийлерімен таныстыру

БЫМ бейнематериалды карай отырып, тарихи 3 маңызды ақпаратты табыңдар (тыңдалым)

Дескрипторлары:

-Атырау облысындағы сарматтар ескерткіштерінің тарихи маңыздылығын біледі;

-Б.з.б. V ғ. Каспий ойпатында мекендеген сарматтардың тарихын зерттеуде табылға заттай дерек көздерінің мағыздылығын түсінеді;

-Сарматтар дәуірінде дүниежүзілік сауда дамып, халықаралық қатынас орнағанын анықтайды.

М «Бесоба», «Сынтас», «Аралтөбе» ескерткіштері орналасқан жерді картадан көрсетіп, Оқушыларды сарматтардың археологиялық ескерткіштерімен таныстыру.

Зерттеу және талдау

Б/Т Жаңа атауларға байланысты «Бесоба», «Сынтас», «Аралтөбе» мәдени ескерткіштерінің ерекшеліктерін анықтау мақсатында, сыныпты үш топқа бөлу.

Мәтінмен жұмыс. «Сюжеттік кестені толтыру»

Қолданылатын лексика

Біздің анықтағанымыз...

Біздің тобымыздың ойынша....

Өзара бағалау мүмкіндігі бар «Екі жұлдыз бір тілек»

Б Оқушылар Сынтас, Бесоба, Аралтөбе обаларын зерттегеннен кейін, оларға келесі сұрақ қойылады:

Обаларда табылған заттар, жерлеу рәсімі бойынша біз сарматтар қоғамындағы қандай ерекшелікті байқаймыз?

Дескрипторлары:

-Батыс Қазақстанда сарматтардың қоныстанған аймақтарын, қолөнерін, шаруашылығын зерттейді

Б Диалог. Сармат ескерткіштеріне байланысты сұрақтар дайындап қою.

-Сармат қоғамында абыздардың рөлі қандай және ол туралы қай ескерткіштен біле аламыз?

-Аралтөбе ескерткішінен табылған жәдігерлердің айрықша атап өтетін белгілері бар ма?

-Сармат қоғамында жауынгерлердің рөлінің жоғары болғандығы неден байқалады?

Оқушылар топпен ақылдасып бір минут ішінде жауап беру керек. Жауап беру барысында қолданылатын лексика үлгісі:

Сарматтардың қоғамдық құрылысын келесідей сипаттауға болады...

Сарматтарда әскери - демократиялық құрылыс болғанын келесіден көруге болады...

Сарматтардың мәдени ескерткіштерінің ерекшеліктері келесіде...

Сабақты оқушылардың жауаптарын негізге алып, қорытындылау.

Кері байланыс «Бас бармақ». Оқушыларға сабақ барысындағы жеке оқуын бас бармақ арқылы бағалауды ұсыну.

оқулық.

Карта

https://www.youtube.com/watch?v=V3-l3o0bRdc

Сармат-савроматтар бірлестігі. Ұлы дала мемелкеттері, Алматы «Аруна»;

Қазақстан тарихы. Энциклопедиялық анықтамалық, Алматы «Аруна» 2010, 653 б.;

Жеріңнің аты-еліңнің хаты. Энциклопедиялық анықтамалық, Алматы «Аруна» 2010, 264 б., 121 б., 80 б.;

Жанұзақ Т. Қазақ ономастикасы. Қазақ атаулары 3. Алматы 2007, 178 б.мәтін 1.http://megamozg.kz/index.php?id=2481&page=view_mat&partition=other&subpartition=articles_historykaz

2.http://itest.kz/lekciya_sarmattardyng_qohamdyq_qurylysy_sharuashylyhy_men_turmysy

3.https://kk.wikipedia.org/wiki суреттер

https://go.mail.ru/search_images

Үйге тапсырма Венн диаграммасы арқылы сарматтар мен басқа тайпалық бірлестіктердің бірінің (сақтар немесе үйсіндер) қоғамдық құрылымын салыстыру

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жопарлайсыз?

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері, денсаулық, АКТ-мен байланыс.

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Рефлексия

- Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?

- Бүгін оқушылар не білді?

- Сыныптағы ахуал қандай болды?

- Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

- Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

- Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағалау