Сыныбы 9 сынып

Сабақтың тақырыбы: Кіріспе. Сызу пәні. Сызбаның даму тарихынан қысқаша мәлімет.

Сабақтың мақсаты: Оқуыларға сызу пәні бойынша түсінік беру.

Тәрбиелік: ұқыптылыққа , төзімділікке тәрбиелеу.

Дамытушылық: Оқушылардың ой – өрісін дамыту сабаққа деген ынтасын арттыру

.Құрал - жабдық, көрнекіліктер : сызғыштар , даярша,қарындаштар

Сабақ түрі: дәстүрлі сабақ

Әдіс – тәсілдері: түсіндіру , сұрақ – жауап.

І. Сабақтың барысы: Ұйымдастыру

а) Сыныптың сабаққа қатысын тексеру

б) Оқушылардың назарын сабаққа аудару

ІІ. Жаңа тақырып: Техникалық білімдерді жемісті игерудің шарттарының бірі графикалық сауаттылық, яғни сызбаларды оқи және орындай білу болып табылады.

Сызу дегеніміз – сызбаларды орындау мен оның ережелерін баяндайтын пән.

Сызбаларды орындау мен безендіру ережелері туралы кейбір мліметтер сіздерге технология,геометрия,математика сабақтарынан белгілі.

Сызу оқу пәні ретінде төмендегідей міндеттерді шешеді:

а) сызба аспаптарының көмегімен әр түрлі геометриялық салуларды орындауға, нәрселердің кескінін салуға, нәрселерді сызбаларда тік бұрышты проекцияда бейнелеуге үйретеді;

б) сызбаларды оқуға және аса күрделі емес тетіктер мен түйіндердің эскиздері мен сызбаларын өз бетімен орындауға үйретеді.

Алдыңда тұрған кез келген нәрсенің суретін салуға, оны суретке түсіруге, сөзбен сипаттап беруге болады. Сонымен қатар оны сызуға да болады.

Сызба дегеніміз нәрсенің немсе ол жасалатын, бақыланатын орнатылатын және жөнделетін бөліктерің графикалық кескінін қамтитын құжат.

Сызбаларды дайындау және олардың мазмұны қоғамның дамуына байланысты өзгерістерге ұшырап отырған. Әр алуан нәрселердің кескіні – суреттер, адамдардың қөарым – қатынас құралы ретінде жазу ойлап тапқанға дейін пайда болды.

Сонау ерте замандара адамар жер бетіне , тастарға жабайы аңдардың , болашақ құрылыстардың суреттерін, аң аулауға шығатын жолдарды бейнелеген. Сызбалар туралы алғашқы мәліметтер ХІІ ғасырдың орта кезінен бастап кездесе бастайды. Алғашқы да сызбалар кө мөлшерімен қолменен салынған. Мұндай сыбаларда әрине , өлшемер көрсетілмеді, сондықтан да олар арқылы кескінделген нәрсе туралы тек жуықтап қана түсінік алуға болады. Бұл сызбалар үшін сөзбен тұжырымдалған түсініктемелер қажет болды, сондықтан оларға әртүрлі жазбалар келтірілді.

Тұрғын үйлерді , бекіністерді және басқада нысандарды малу барысында «план» деп аталатын алғашқы сызбалар пайда болды.Бұл сызбалар әдетте ,табиғи жағдайда тікелей жер бетінде , болашақ қрылыстың орнындаорындалды. Кейінірек осындай план сызбаларды пергаментке, ағашқа және кенепке кішірейтілген түрде сызу орын ала бастады

Нәрселерді міндетті түрде масштабты сызбаларда кескіндеу де жүзеге аса бастады. Кеме жасау ісінің тез дамуына байланысты мейлінше дәл және қатаң масштаб сақталған сызбалар қажет болды.Мұнда енді сызбада үш өлшемді кескін салу қолданылды, оның көмегімен кеменің үш өлшемін ұзындығы , ені, биіктігін көрсету мүмкін болды.

ІІІ. Тақырыпты бекіту. 1. Сызу нені зерттейді?

2. Сызба дегеніміз не?

Сызбалар адам өмірінде қандай орын алады?

ІY. Сабақты қорытындылау: сызбалардың ғылым мен техникадағы маңызы зор. Сызбалар бойынша құрылысшылар тұрғын үйлер, фабрикалар,зауытар, жолдар және тағы басқа инженерлік нысандарды салады; машина жасаушылар машиналар,станоктартрубиналар жасайды; монтаждаушылар болса фабрикаларға, зауыттарға,электр станцияларына және т.б нысандарғр орнатады. Сонымен қатар сызбалар бойынша киімдер мен аяқ киімдер тігу,жиһаздар жасау, қалалар мен ауыдарды көгалдандыру жүзеге асады

Бағалау

Үйге тапсырма. Оқушылардың үй тапсырмсына тақырыпты оқып келу.