Тәуекел хан тұсындағы Қазақ
хандығы
Сабақтың
мақсаты:
*Тәуекел ханның кезіндегі
қазақ хандығының нығаюы туралы оқушылара жан жақты түсінік
беру.
*Оқушылардың сабаққа деген
қызығушылықтарын тудыру, өз ойларын айтуға жетелеу, ойлау
қабілеттерін дамыту;
*Қазақ хандарының
мемлекетті нығайтудағы көреген саясатына оқушылардың назарын
аударып, адамгершілікке, елінің, туған жерінің тарихын құрметтей
білуге тәрбиелеу.
Сабақтың
көрнекілігі: Тарихи маңызды суреттер,
қосымша дереккөздерінениалынған сөйлемдер, тарихи-әдеби кітаптардың
шағын көрмесі, кестелер т.б.
Сабақ
түрі: Аралас.
Әдіс-тәсілдері:
Ауызша баяндау,
сұрақ-жауап, тестілік тексеру,сөзжұмбақ шешу, картамен
жұмыс.
Пәнаралық
байланыс: Қазақ әдебиеті,
география.
Сабақ
жоспары:
1.Үй тапсырмасын тексеру:
«Миға шабул »*Хақназар ханны әкесі
кім?
*Хақназар ханның билік
құрған жылдары.
*Қазақ хандығының
батысындағы хандық
*Абд ар-Рашид қай елдің
ханы
*Батыс Моңғолияны
мекендеген тайпа.
2 Жаңа сабақты оқыту
жоспары: Оқушыларды топқа бөлу.
Постер
қорғау.
1топ Тәуекел хан болу
қарсаңындағы қазақ хандығының жағдайы.
2топ Тәуекел ханның сыртқы
саясаты.
3топ Қазақ-өзбек
қатынастары
4 топ Тәуекл ханның Орыс
мемлекетімен байланыс орнату.
Жаңа сабақ бойынша мұғалім
Тәуекелдің жас кезіне әскери істе де саяси істе де жетік, шын
мәніндегі саясаткер болғанын, оның хандықты тек нығайтып қана
қоймай,қазақ жерін кеңейтіп, қазақ хандығының беделін халықаралық
деңгейге дейін көтергенін атап көрсетеді. Хан бұл жетістіктерге
өзінің сәтті жасаған жорықтары мен жемісті дипломатиялық
жұмыстарының нәтижееесссінде жеткен.Сондай жорыктардың бірінде
Тәуекелдің алдына қойған басты мақсаты өзбек хандығына кеткен
қалаларды қайтару болды .
Оқушыларға Елбасымыз
Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақ тарихында қазақ ұялатын ештене жоқ. Біз
бірде-бір елдің жерін жаулап алып,даламызға қосып алған емеспіз»
деген сөзін негізге алып, Тәуекел хан мен өзбек хандығының
арасындағы соғыстар туралы шағын эссе жазу
тапсырлады.
Қазақ ордасының туын
көтерген ұлыс-тайпалар:Ұлы жұз, Орта жұз, Кіші жүз, Қырғыз,
Қатаған, Құрама Қарақалпақ
Бұл кезде ойраттардын біраз
бөлігі Тәуекел ханға тәуелді болды.Тәуекел хан Мәскеуге жазған
грамоталарында өзін «Қазақ-қалмақ ордаларының
падишахы» деп
таныстырады
Тәуекел хан тұсындағы Қазақ
ордасын құрған ұлттар мен ұлыстар.
Енді қосымша дереккөзін
сөйлетсек.
Қазақ-өзбек соғысы
туралы қосымша дереккөздері не дейді
екен?
Сәйкестендіру кестесін
орындау.
1580-1582
жылдары.
|
Тәуекел әскері
Баба сұлтан әскерін талқандады.
|
1583жылы.
|
Тәуекелдің
билігі.
|
20 күн
қоршады.
|
Шығай хан
билігі.
|
1582ж
маусымда.
|
Ант беріскен
шартты бұзады.
|
1582-1598жылдары.
|
Мауараннахрға
жорық
|
1598жылдың
жазы.
|
Мәскеуден елші
Степанов келді.
|
1595жылы.
|
Көшім Орта Азияға
қашып кетті.
|
1598
жылы.
|
Бұхара
қаласы.
|
Қорытындылау
кезеңі.