Бөлім:

10.4 А Қанықпаған көмірсутектер

Мектеп:

Шалкөде орта мектебі

Педагогтің Т.А.Ә.

Бөбекбай.А

Күні:19.04.2023жыл

Сынып:10б

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Алкиндер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

10.4.2.26 алкиндердің құрылымдық формулаларын құрастыру,алкиндердің химиялық қасиеттері мен алыну жолдарын зерделеу

Сабақтың мақсаты

Алкиндердің құрылымдық формулаларын құрастыру арқылы

алкиндердің химиялық қасиеттері мен алыну жолдарын зерделейді;

Алкиндердің құрылымдық формулаларын суретке қарап құрастырады;

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі. Амандасу. Түгендеу

Топқа бөлу. «Интернет» әдісі

- Психологиялық ахуал

«Күн,тас,қоршау» тренинг.

Оқушылар амандасады.

Жарайсыңдар!

7минут

Әдісі: «Серпілген сауал» арқылы өткен материалды еске түсіру.

Дұрыс жауап толықтыру.

1-тапсырма.Көксағыз түрлерін атаңыз.

Вулканизациялау дегеніміз не?

Табиғи көксағыз неден алынады?

Дескриптор.Көксағыз түрлерін атайды- 1 балл

Булканизация терминіне

Анықтама береді.1-балл

Табиғи көксағыз неден алынатынын жауап береді. 1- балл

«Білім заряды» әдісі арқылы.

Таныстырылым

Сабақтың ортасы.

20 минут.

Жаңа сабаққа кіріспе

2-тапсырма. Жеке жұмыс.

«Қарқын» әдісі.

Жүйелік номенклатура бойынша ацетилен көмірсутектерін атау үшін алкандардың атауындағы –ан жұрнағы –ин жұрнағымен алмастырылады. Мысалы, этан- этин, бутан –бутин. Көміртек тізбегін үш байланыс жақын орналасқан көміртек атомынан бастап нөмірлейді. Алкиндерге де алкендер тәрізді көміртек қаңқасына еселі байланыс орналасқан изомерлер тән. Алкиндер- алкадиендерге класаралық изомер болады. Суретте берілген көмірсутектердің құрылымдық формуласын жазыңдыр!

3-тапсырма.Топтық жұмыс .«Кинометафора»әдісі «Алкиндер» тақырыбындағы бейнекөрсетілімге пікір білдіру.

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаты хабарланады.

Дескриптор. 5-балл

Суретте көрсетілген көмірсутектердің құрылымдық формуласын жазады.

4,5 диметил гексин-1

5,5 диметил гептин-2

6-метил гептин-1

3,4,5 триметил пентин -1

Алкиндер- алкадиендерге класаралық изомер болатынын гептиннің мысалында жазып көрсетеді. 5-балл Суретте берілген көмірсутектердің құрылымдық формуласын жазады.

1. Пропин

2. Пентин-1

Бейнекөрсетілімді қарап, өз ойларын ортаға салады,маңызды ақпараттарды жұмыс дәптеріне жазып алады.

Саралау.Өзгенің ісіне жағымды сын айту, өзгенің пікірін сыйлау дағдысы қалыптасады

«Білім заряды» әдісі арқылы.

.

CH₃−C≡CH

HC≡C−CH₂−CH₂−CH₃https://en.wikipedia.org/wiki/File:1-pentyne-3D-balls.png

https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/organikalyq-ximiya/organikalyq-ximiyanyng-negizgi-taraulary/lesson/alkinder

Тақырып бойынша бейнематериал, суреттер

Алкиндердің ашылу тарихы

Қазіргі кезде кең қолданылатын кальций карбидін неміс химигі Ф. Велер 1862 жылы кездейсоқ ашты. Велер кальцийді әктан көмір қатысында тотықсыздандырып алмақшы болады. Нәтижесінде химик ешқандай металдық қасиеті жоқ қандай да бір күйген массаны алады. Өкінген Велер ол массаны қорадағы қоқысқа керексіз өнім ретінде лақтыра салады. Жаңбыр жауған кезде Велердің лаборанты лақтырып тастаған тасты массадан газ бөлініп жатқанын байқады.Ол газ Велерді қызықтырады. Бұл- ацетилен газы болатын. .

4-тапсырма.Жұптық жұмыс.«Досыңмен бөліс» әдісі

Ацетиленнің алынуының химиялық реакция теңдеуін жазып, теңестіріңіз.

Дескриптор:

1. Өнеркәсіпте табиғи газ метанды пиролиздеу арқылы алынуының реакция теңдеуін жазып, теңестіреді 1 балл

2. Техникада ацетиленді кальций карбидінен алынуының реакция теңдеуін жазып, теңестіреді 1 балл

Бағалау - дескриптор арқылы бағалау әдісі, бірін-бірі бағалау формасы.

Саралау. Алкиндердің химиялық қасиеттері мен алыну жолдарын зерделейді;

10- сынып оқулығы, жұмыс дәптері

:

Сабақтың соңы.8 минут

Рефлексия

Саралау.Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді.

Үй жұмысы:Алкиндердің алкандардан айырмашылығын салыстыру.Тақырыптың соңындағы есептерді шығару.

Оқушылар тақырып бойынша өз ойларын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.