Тәрбие сағатының
тақырыбы: Табиғатты
қорғаймыз
Тәрбие сағатының
мақсаты: «Табиғат» құндылығының
маңыздылығы туралы түсінік беру. Табиғат пен адамдар арасындағы
байланысты түсіндіру. Табиғатқа деген танымдық қызығушылығын
дамыту. Табиғатқа қамқорлықпен қарауға
тәрбиелеу.
Көрнекіліктері: Табиғат туралы суреттер, жыл
мезгілдері, жанды және жансыз табиғат, табиғат құбылыстарының
суреттері, жұмбақтар.
Ұйымдастыру
кезеңі: Табиғатқа байланысты
психологиялық дайындық:
Қайырлы таң, көк
аспан,
Қайырлы таң, алтын
күн.
Қайырлы таң
жер-ана,
Қайырлы таң,
достарым,
Қайырлы таң,
қонақтар.
Балалар бүгінгі ашық тәрбие
сағатымызды «Жұмбақ жасыру» ойынымен
бастаймыз.
Мен сендерге жұмбақ жасырамын,
сендер мұқият тыңдап отырып шешуін
табасыңдар:
-
Жарығы тегін, жылуы
тегін,
Айбарлым менің, жайдарлым
менің. (Күн)
-
Көрінбейді
аяғы,
Аузы да жоқ, білдің
бе?
Салып кетіп
барады,
Баяғы ызың гу-гуле.
(Жел)
-
Көзі жасты
жылауық,
Келе жатыр бір алып.
(Бұлт)
-
Күндіз тығылады, түнде
қыдырады. (Жұлдыз)
-
Құлпырып қадірлейді,
аялайды,
Қураса сыпырғышқа да
жарамайды. (Гүл)
-
Жылт-жылт
еткен,
Жылғадан өткен.
(Су)
Жаңа сабақ: «Табиғатты
қорғаймыз»
Мұғалім: Табиғат сөзі кең ұғым. Табиғат
өзіміз тіршілік етіп өмір сүретін орта. Табиғат адам үшін қажетті
ауа, су, жапырақ, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі. Біз табиғатсыз
тіршілік ете алмаймыз. Табиғат бізге күн сияқты мейірімді, ауа
сияқты таза, су сияқты сезімдеріміз мөлдір болуды үйретеді. Табиғат
бізге қашанда мейіріммен, қамқорлықпен қарап, жомарттық танытады.
Біз мейірімділікті, қамқорлықты, жомарттықты табиғаттан үйренеміз.
Табиғат анамыз біздің деніміздің сау, денсаулығымыздың мықты
болуына көмектеседі.
Табиғат екіге бөлінеді: өлі
табиғат және тірі табиғат.
Өлі табиғатқа тас, тау, су,
жер, топырақ, ауа т.б.
Тірі табиғатқа ағаш, гүлдер,
жануарлар, адамдар, өсімдіктер, құстар
жатады.
Балалар, біздің сыныпта
табиғат бұрышы бар ма?
Балалардың жауаптары:
Гүл
Гүл қандай табиғат түріне
жатады? (Тірі)
Гүліміз көгеріп өсіп тұр, оның
астында не бар? (Топырақ)
Топырақ қандай табиғат түріне
жатады? (Өлі)
Міне, балалар, тірі және өлі
табиғат бірін-бірі толықтырып өмір сүреді, тығыз байланыста болады.
Егерде топырақ жоқ болса, гүліміз, ағашымыз
өспейді.
Мұғалім: Балалар олай болса табиғатқа
арналған тақпақтарымызды айтайықшы
Қозыбай Айгерім: Табиғатты
адамзат аялаған,
Егін егіп, мал бағып
саялаған.
Қарасындай көзінің қорғай
жүріп,
Қамқорлығын ешқашан
аямаған.
Абат Жәнібек: Табиғат қызығам
сенің суретіңе,
Бас ием сенің
құдіретіңе.
Тұрасың күллі әлемге нұр
таратып,
Тұтқасы тіршіліктің күн
бетінде.
Ақтілеу Жұлдызай: Дала, орман
көлдерді
Тау, тас, қырат
белдерді.
Өзен, бұлақ,
өсімдік,
Гүлді, гүлсіз
жерлерді,
Қалған ата
мұрадан,
Табиғат деп
атаған.
Есенбай Бекзат: Табиғат
әсемдіктің төркінісің,
Ән саламын бір сенің көркің
үшін
Жап-жануар табынып бір
өзіңе,
Сенен алып тұрғандай бар
тынысын.
Сабитова Ақмерей: Табиғат егіз
адаммен,
Ұқсастық табам содан
мен.
Мәңгілік болсын
егіздер,
Жер-ана, көл,
теңіздер.
Мұғалім: Ал енді балалар сіздердің
табиғат туралы ой-пікірлеріңді
ортаға
салайық
-
Ботанбай Нұржан: Табиғат – Ол
Су.
Су тіршілік көзі. Сусыз жер
бетінде тіршілікті елестету мүмкін емес. Су – адам жүрегіне жыр,
көңіліне нұр, сезіміне гүл сыйлайтын берекелі
зат.
Су деген тіршіліктің қаны емес
пе,
Су деген табиғаттың жаны емес
пе?!
Су жоқ жерде өмір жоқ, ол –
ақиқат,
Күміс су қара жердің сәні емес
пе?!
-
Дүйсенбаев Мирамбек: Табиғат –
Ол Топырақ.
Жер бетіндегі тіршілік атаулы
қоректік нәрді топырақтан алады.
Топырақтан өмір исі
шығады,
Оны денең тиіп кетсе
ұғады.
Еңбегіңді есесінен
беретін,
Жақсылық та топырақтан
шығады.
-
Қаламбаева Гүлдана: Табиғат –
Ол Өсімдік.
Өсімдік – бұл жасыл желек,
көкмайса құрақ, қызыл-жасыл гүлдер. Өсімдік ыстықта көлеңке, суықта
пана, ауырғанда дәрі, ренжігенде қуанатын табиғаттың сұлу көркі –
гүл. Өсімдік – таза ауа, еліміздің дәулеті жасыл желек
орман.
-
Амандыкова Нұрай: Табиғат – Ол
Жер-Ана.
Барша байлықтың анасы – Жер.
Жерді күтіп баптай білу, оның қойнауындағы қазба байлықтарын дұрыс
игере білу – біздің борышымыз.
Суретпен
жұмыс:
Мұғалім, балалар жылдың неше
мезгілі бар?
Төрт мезгілі бар. Әр жыл
мезгілінің өзіндік ерекшелктері бар.
Қазір қай
мезгіл?
Қыс
мезгілі
Қыс – аязды, боранды, салқын
болады.
Көктем – қар ериді, құстар
жылы жақтан келеді.
Жаз – күн ыстық
болады.
Күз – жапырақтар түседі,
құстар жылы жаққа ұшып кетеді.
Табиғатқа байланысты нақыл
сөздер, мақал-мәтелдер айтайық:
Нақыл
сөз: Табиғатсыз адамдардың күні
жоқ, оны айтуға
табиғаттың тілі
жоқ.
Мақал: Таза болса табиғат, аман болар
адамзат
Көлдің көркі –
құрақ,
Таудың көркі –
бұлақ.
Ағаш жапырағымен, жер
топырағымен
Дауылдың алды –
жел
Жаңбырдың арты –
сел.
Ер – елдің
көркі,
Орман тоғай жердің
көркі.
Дәрі шөптен
шығады,
Дана көптен
шығады.
Сұлу жер құрақсыз
болмас,
Таулы жер бұлақсыз
болмас.
Жылап жүріп арық
қазсаң,
Күліп жүріп су
ішерсің.
Нақыл
сөз: Адамға үш нәрсе көрік
береді:
Шөл далада қазылған құдық,
салынған көпір, жол бойына
егілген
ағаш.
Табиғаттағы
жағдаяттар:
Орманда жүріп музыка қоюға
болмайды.
Орман тыныштығын бұзады, аңдар
мен құстарды шошытады.
Өсіп тұрған ағашты сындыруға
болмайды.
Өсіп тұрған ағашқа қамқорлық
жасап, күтіп баптауымыз керек.
Біз жерімізді бүлдірмей,
керісінше әсемдеуге тиіспіз.
Шығармашылық
жұмыс:
«Мен табиғаттың бөлшегімін»
берілген суреттердің бірінші
әріптерін ортадағы әріптермен
қосып оқысаңдар, табиғат
бөлшегін
табасыңдар.
Суретті
бояңдар.
Қорытынды:
Сұрақ-жауап:
Табиғат дегеніміз не? Бізді
қоршаған орта
Табиғат нешеге бөлінеді? Екіге
өлі және тірі
Тірі табиғатқа нелер жатады?
Адам, жануарлар, өсімдіктер
Өлі табиғатқа нелер жатады?
Тау, тас, су, жер.
Қоршаған орта туралы
көзқарастары қалыптасады. Жанды және жансыз
табиғатты
ажырата білуі керек.
Табиғатсыз өмір жоқ екендігіне көз
жеткізеді.