Ата-анаға баланы баға үшін оқыту маңызды ма?

Ата-анаға баланы баға үшін оқыту маңызды ма?

Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті

П.ғ.м.,аға оқытушы:

Айтжанова Э.Н

Ешмухамбетова Ажар Маратовна

Мамандық: “6B01301”

Аңдатпа:Ата-аналарға үндеу жасау.Әр баланы баға үшін емес,болашақ үшін оқытқызу.Балаға дұрыс тәрбие беру арқылы болашақты қалыптастыру.Педагогтың жұмысын бағалап,балаларының қызығушылығымен жұмыс жасау.Баланы баға үшін оқытқызатын ата-аналар көбеюде.Бұл қазіргі уақыттың үлкен мәселесі.

Кілттік сөздер:Ата-ана,бала,педагог,болашақ,баға,тәрбие,білім,қоғам.

Бала бұл болашақ.Болашақты жарқын еткіңіз келсе,өсіп келе жатқан ұрпаққа дұрыс тәрбие беріңіз. Тәрбие - қоғамның негізгі қызметтерінің бірі, жеке адамды мақсатты, жүйелі қалыптастыру процесі, аға ұрпақтың тәжірибесін кейінгі буынға меңгертіп, олардың сана-сезімін, жағымды мінез-құлқын дамытушы. Ересек буын қоғамдық тарихи өмірде жинақталған тәжірибені, білімді жас буынға тәрбие процесі арқылы береді.Тәрбие беру үшін ата-ана өзін-өзі тәрбиелеп алуы керек.Ата-ананың өзінде жоқ тәрбиені балаға қалай бермек?Қазіргі таңда көп азамат пен азаматшалар таяз ойлайды.Менің балам ішсін,жесін,көрсін деп қана өмір сүреді.Абай атамыздың 7-ші қара сөзінде “Жас бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі - ішсем, жесем, ұйықтасам деп тұрады. Бұлар - тәннің құмары, бұлар болмаса, тән жанға қонақ үй бола алмайды. Һәм өзі өспейді, қуат таппайды. Біреуі - білсем екен демеклік. Не көрсе соған талпынып, жалтыр-жұлтыр еткен болса, оған қызығып, аузына салып, дәмін татып қарап, тамағына, бетіне басып қарап, сырнай-керней болса, дауысына ұмтылып, онан ержетіңкірегенде ит үрсе де, мал шуласа да, біреу күлсе де, біреу жыласа да тұра жүгіріп, «ол немене?», «бұл немене?» деп, «ол неге үйтеді?» деп, «бұл неге бүйтеді?» деп, көзі көрген, құлағы естігеннің бәрін сұрап, тыныштық көрмейді. Мұның бәрі - жан құмары, білсем екен, көрсем екен, үйренсем екен деген.”Осы алған үзіндіде қаншама мән жатыр.Баланы талпынсын,дамысын,еліне пайдасы тисін деп ойлайтын ата-ана аз.Баламыз қиналмасын,бай болсын,атақ-абыройды аңсайтындар қаншама!Баланың қызығушылығын арттырып,оның дамуына үлесіңізді қосуыңыз керек.Баланың жеке қызығушылығына баса назар аударып,баламен бірге жұмыс істеуіміз керек.Сонда ғана санасы бар,болашағы жарқын ұрпақты тәрбиелей аламыз!

Қазіргі таңда көптеген ата-ана балаларына мектепте үздік болуды міндеттейді.Мектепте үздік болуды,өмірден лотарея ұтып алғандай санайды.Мектептегі бағаның өмірде ешқандай қажеті жоқ екенін білмейді де.Бағасы төмен болып қалса,баласының сынып жетекшісіне барып,шу шығарады.Баласының үздік болуын сынып жетекшісінеде міндеттеп қояды.Баланың тек үздік болғанын қалайды.Ал баланың санасында білім бар ма,жоқ па ата аналарды қызықтырмайды.Осындай шынайы білімнің жоқтығынан бала,ата ана,мемлекет шығынға ұшырайды.Ата ананың педагогикалық білімі болса,тек баламен жұмыс жасайтын еді.Қазір баламен емес,ата ана мұғалімге міндеттейді баланың үздік болуын.Бала үздік болсада оның шынайы білімі маңызды.Шынайы білім алған адам ешқашан далада қалмайды. Себебі білімді тұлға өз ісін жүйелі түсінетін,жауапкершілік ала алатын тұлға болып қалыптасады.Өзіне сенімді,жауапкершілігі мол,өз ісінің шебері,әрдайым дамуда жүретін тұлғаны мемлекет көтереді.

Біздің қоғам білімділер мен білікті тұлғаларға мұқтаж.Болашақты қалыптастыратындар біздің елімізде өсіп келе жатқан бүлдіршіндер.Сол бүлдіршіндерге тәрбие беруде ата ананың рөлі ерекше. Олар балаларға мүмкіндіктерін жасау, кәсіпкерлік тілдің, адамгершіліктің және ар-ождандық құрметтілігін үйрету, оларға білімдерін дамыту, сауатты байланыстар жасау және адамдықпен көмек көрсету және оларды әдеби мәнімен оқыту арқылы кәсіби және жаңа тәжірибе кеңейту үшін қажетті білімдерді береді.Білімді болу ауыр жол. Білім – адам өміріндегі маңызды мәселе. Бұл болашақта табысқа жетудің және біздің өмірімізде көптеген мүмкіндіктерге ие болудың кілті. Білімнің адам үшін пайдасы көп. Мысалы, ол адамның санасы мен ойлауын нұрландырады. Бұл студенттерге университетті бітірген кезде жұмысты жоспарлауға немесе жоғары білім алуға көмектеседі. Белгілі бір аймақта білім алу адамдарға табысқа жетуге ықпал ететіндей ойлауға, сезінуге және өзін ұстауға көмектеседі және олардың жеке қанағаттанушылығын ғана емес, сонымен бірге олардың қоғамдастығын да жақсартады. Сонымен қатар, білім адамның жеке басын, ой-өрісін дамытады, басқалармен қарым-қатынас жасайды және адамдарды өмірлік тәжірибеге дайындайды. Бұл адамдардың өз қоғамында және өмір сүретін жерінің барлығында ерекше мәртебеге ие болады.

Менің ойымша, әрбір адам «бесіктен көрге дейін» білім алуға құқылы. Жақсы мансапқа ие болу, қоғамда жақсы мәртебеге ие болу, өзіне деген сенімділік сияқты білім алудың түрлі артықшылықтары бар. Ең алдымен, білім бізге өмірімізде жақсы мансапқа жетуге мүмкіндік береді. Бізде қалаған кез келген жұмыс орнында жұмыс істеуге көп мүмкіндік бар. Басқаша айтқанда, жақсы жұмысқа орналасу мүмкіндіктері көбірек және оңай болуы мүмкін. Біз қаншалықты жоғары білімді болсақ, соғұрлым жақсы мүмкіндік аламыз. Сонымен қатар, білім біздің санамызды жылтыратады, ойымызды күшейтеді және басқаларға деген мінезіміз бен мінез-құлқымызды нығайтады. Ол бізді әртүрлі салалардағы ақпаратпен және атап айтқанда біздің мамандануымызбен қамтамасыз етеді. Әсіресе кәсіптік мансапта нені игеруіміз керек? Сондықтан білімсіз біз дұрыс өмір сүре алмаймыз және лайықты кәсіпке ие болмаймыз. Сонымен қатар, білім бізге қоғамда жақсы мәртебе береді. Біз білімді адамдар ретінде қоғамымыз үшін құнды білім көзі ретінде қарастырамыз. Білім алу қоғамымызда басқаларды адамгершілікке, әдептілікке және этикаға үйретуге көмектеседі. Осы себепті адамдар өнімді және тапқыр болу үшін бізбен айтарлықтай және ерекше түрде әрекет етеді. Сонымен қатар, халқымыз дұрыс жолға салуды қажет еткенде немесе шешім қабылдағысы келгенде, білім бізді қоғамда үлгі етеді. Сондықтан қоғамға қызмет ету және оның алға жылжуына үлес қосу біз үшін мәртебе. Шындығында, білімді болу – халқымызға көмектесіп, жақсы қоғам құрудың артықшылығы. Сонымен қатар, өз-өзіне сенімділік әрқашан білімнен туындайтыны белгілі. Өмірде көптеген артықшылықтар мен жетістікке жетелейтін өзімізге деген сенімділік біз үшін үлкен бақыт. Мысалы, ол бізге нақты тапсырмаларды басқаруға, өмірдегі қиындықтарды жеңуге және оң ұстанымдарды сақтауға көмектеседі. Оған қоса, өзіне деген сенімділік әдетте дұрыс білімге негізделген; табысқа жетуімізге жол ашады. Тиісінше, өзімізге деген сенімділік бізге тапсырманы немесе бірқатар әрекеттерді қаншалықты жақсы орындайтынымызды білуге ​​​​мүмкіндік береді. Бір сөзбен айтқанда, білімді болу – өз-өзіне сенімді болу, өмірде табысты болу екені сөзсіз.

Жалпы алғанда, білім беру – табысты болашаққа апаратын білім мен ақпаратты алу процесі. Жоғарыда айтылғандай, білім алудың көптеген жағымды қасиеттері бар: жақсы мансапқа ие болу, қоғамда жақсы мәртебеге ие болу, өзіне деген сенімділік сияқты. Білім кедергілерді қорқынышсыз жеңуге болатын қиындықтар ретінде қарастыруға мәжбүр етеді: жаңа нәрселермен бетпе-бет келу. Бұл табысты адамдар мен дамыған елдердің сіңірген еңбегінің негізгі факторы. Демек, білім беру кез келген болашақ табыстың артында нағыз жетістік болып саналады. Ата-ана тәрбиесі, ата-ана мен бала қарым-қатынасы, ата-аналық стиль, жігерлі ата-ана, ата-ана ұғымы, балалардың когнитивті дамуы және ата-ананың танымы сияқты тақырыптар бойынша әртүрлі зерттеулер жүргізілді. Бұл зерттеу негізінен ата-ана тәжірибесіне, баланың дамуы мен жетілуіне негізделген. Балалардың танымдық дамуы өмірінің бірінші жылында басталып, кейін біртіндеп дамиды. Балалар ауыр және әртүрлі жағдайларда оң ата-ананы қажет етеді. Ата-ана тәрбиесі балаға шешуші, күрделі мәселелерге қарсы тұруға сенімділік береді. Баланың жетілуі мен танымдық дамуы үшін сезімтал ата-ана мен қамқорлық қажет.

Ата-ана тәрбиесі тәжірибесін жақсартуда бұқаралық ақпарат құралдарының маңызы зор екені байқалды. Балалар қатал, агрессивті және интрузивті тәрбиенің нәтижесінде ішкі және сыртқы белгілерін көрсетеді. Деректерге қарағанда, жасөспірімдік шақта депрессияға шалдығу қаупі арта түсетіні байқалады. Балалардағы депрессияның көбеюінің негізгі себебі - ана мен әкенің бірігіп, қолдау көрсетпеуінде. Анасы мен әкесі бірігіп, қолдау көрсететін балаларда депрессия қаупі төмендейді. Отбасылық және әлеуметтік күйзеліс балалардың депрессияға түсу мүмкіндігін арттырса, ата-ананың теріс стилі балалардың отбасылық және әлеуметтік алаңдаушылықпен бетпе-бет келуін білдіреді. Ата-ананың дұшпандық деңгейінің жоғары болуына және позитивті тәрбиенің төмен деңгейіне байланысты олар күйзеліске, құрдастарының қысымына, әлеуметтік және отбасылық қарым-қатынаста қиындықтарға тап болады. Баланың когнитивті дамуы үшін ата-ананы бақылаудың тағы бір тамаша термині қажет. Бала тәрбиесі эмоциялар мен мінез-құлықты реттеу үшін қажет. Нәрестелік, ерте балалық және кеш балалық шақта көптеген проблемалар бар. Ата-ана тәрбиесінің төрт түрі бар: беделді ата-аналық, авторитарлық ата-аналық,бақылаушы ата-аналық,мейірімділікпен тәрбиелеу ,елеспеушілік. Жақсы ата-ана тәрбиесі жақсы ата-ана ұғымын, ата-ана тәрбиесі идеясын, ата-ана тәрбиесінің маңыздылығын және балалардың қажеттіліктерін, тәрбиенің құрамдас бөліктерін және ата-ана тәрбиесінің салдарын білуді талап етеді.Әрбір ата-ана балаларына дұрыс тәрбие беруге міндетті.Баланы баға үшін оқытқызбай,шынайы білім алуына ұмтылдыруы тиіс.Балаға дұрыс тәрбие беру арқылы болашақты жасайды.Болашақ жарқын болса,еліміз көркейіп,дамыған мықты мемлекетке айналамыз!

Пайдаланылған әдебиеттер:

1.https://kitaphana.kz/refkaz/236-pedagogika/3261-tarbie.html

2.https://kk.wikibooks.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D2%A3_%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D1%81%D3%A9%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D1%80%D1%96/%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D2%A3_%D0%B6%D0%B5%D1%82%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%96_%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D1%81%D3%A9%D0%B7%D1%96