Балабақшада интерактивті технологияларды қолдану

ҚАЙЫРБАЕВА ГҮЛДАНА МЕМЛЕТХАНҚЫЗЫ

ШҚО білім басқармасы Өскемен қаласы бойынша білім бөлімінің

«№3 «Балбөбек» балабақша – бөбекжайы» КМҚК тәрбиешісі

Балабақшада интерактивті технологияларды қолдану

Білім беруде ақпараттық технологияларды дамытудың бір бағыты интерактивті технологияларды пайдалану болып табылады. Қазіргі заманғы интерактивті технологиялардың білім беру саласына енуі педагогтерге білім берудің мазмұнын, әдістерін және ұйымдастыру формаларын сапалы өзгертуге мүмкіндік береді. Білім берудегі бұл технологиялардың мақсаты – ақпараттық қоғамда интеллектуалдық мүмкіндіктерді нығайту және білім беру жүйесінің барлық деңгейінде білім сапасын арттыру.

Заманауи интерактивті технологиялардың оқу үдерісіне зор ықпалын ескере отырып, көптеген педагогтер оларды өздерінің әдістемелік жүйесіне енгізуге ынталы.

Интерактивті технология құралдарын қолдану балалардың оқуға деген ынтасын арттыруға мүмкіндік береді, сонымен қатар тапсырмаларды ұсынуды реттеу мүмкіндігін береді, қиындыққа қарай, моральдық және сынға жүгінбей, дұрыс шешім қабылдауға ынталандырады.

Дамып келе жатқан ортаны құру үшін мектепке дейінгі білім беру мекемесінің оқу-тәрбие процесіне баланың өз бетінше әрекет етуін қамтамасыз ететін интерактивті сипаттағы ойын педагогикалық технологияларын енгізу қажет.

Заманауи білім беру технологиялары бұрыннан да балалардың интеллектуалды дамуына сүйенеді.

Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына қойылатын заманауи талаптар педагогтарды дамыта оқытуға бағыттайды, мектеп жасына дейінгі балалардың дамуында танымдық, ойындық, ізденімпаздық және тәрбиелік өзара әрекеттестік элементтерін синтездейтін жаңа технологияларды пайдалану қажеттілігін талап етеді.

Жыл сайын қазіргі заманғы интерактивті технологиялар біздің өмірімізде көбірек орын алуда.

Интерактивті әдіс әрекет арқылы оқытуға негізделген: адам өз қолымен жасаған нәрсені жақсы есте сақтайды және үйренеді. Мектепке дейінгі жаста баланың тұлғасын дамытудың негізгі шарты қарым – қатынас болып табылады. Сондықтан тәрбиешінің міндеті - бұл әрекетті арнайы ұйымдастыру, оның аясында ынтымақтастық атмосферасын құру, өзара сенім - балалардың бір-бірімен, балалармен және ересектермен. Бұл мәселені шешу үшін тәрбиеші интерактивті технологияларды пайдалана алады.

Балабақшада интерактивті технологиялар мен заманауи оқыту әдістерін қолдану мектепке дейінгі тәрбиешінің кәсіби құзыреттілігін сипаттайды.

Интерактивті - өзара әрекеттесу мүмкіндігін білдіреді немесе сөйлесу режимінде, бір нәрсемен (мысалы, компьютермен) немесе біреумен (адаммен) диалог. Сондықтан интерактивті оқыту – бұл, ең алдымен, балалардың оқу ортасымен, білім беру ортасымен өзара әрекеттесуіне негізделген интерактивті оқыту, ол меңгерілген тәжірибе аймағы қызметін атқарады, оның барысында тәрбиеші мен баланың өзара әрекеттесуі жүзеге асады.

Интерактивті оқытуға негізделген оқу – тәрбие процесі балалардың барлығы дерлік таным процесіне қатысатындай етіп ұйымдастырылған, олар өз білгендерін, ойларын түсінуге, ой елегінен өткізуге мүмкіндік алады. Оқу материалын меңгеру барысында мектеп жасына дейінгі балалар бірлескен іс-әрекетті жүзеге асырады, яғни бұл жұмысқа әрбір адам өз үлесін қосады, тәжірибе, білім, дағды алмасу жүреді. Оның үстіне, достық атмосферада және бір-бірінің қолдауымен болады.

Интерактивті оқытудың мақсаттарының бірі – бала өзінің жетістігін, өзінің интеллектуалдық өміршеңдігін сезінетіндей оқуға қолайлы жағдай жасау, бұл бүкіл оқу үдерісін өнімді және нәтижелі етеді. Интерактивті әрекет диалогтық қарым-қатынасты қамтиды, өйткені ол өзара көмекті, өзара түсіністікті талап етеді және мәселелерді бірлескен тәсілдермен шешуге тартады.

Интерактивті оқытуды ұйымдастыру әртүрлі формада болуы мүмкін.

Мысалы,

• жеке форма әрбір бала қойған тапсырманы өз бетінше шешуді қамтиды;

• тапсырмаларды жұппен шешу үшін қолданылатын жұптық пішін;

• топтық тәсілде балалар кіші топтарға бөлінеді;

• егер тапсырманы барлық қатысушылар бір уақытта орындаса, бұл форма ұжымдық немесе фронтальды деп аталады;

Ал интерактивті оқытудың ең күрделі түрі – планетарлық. Планетарлық формада қатысушылар тобы ортақ тапсырма алады, мысалы, жобаны әзірлеу; кіші топтарға бөлінеді, олардың әрқайсысы өз жобасын әзірлейді, содан кейін жобаның өз нұсқасын айтады; содан кейін жалпы жобаны құрайтын ең жақсы идеялар таңдалады.

Педагогтің негізгі мақсаты – оқу-тәрбие процесінің нақты жағдайларын ескере отырып, осы немесе басқа компьютерлік бағдарламаны қолдану, оның мазмұнын әрбір жеке баланың есте сақтауын, ойлауын, қиялын, сөйлеуін дамыту үшін пайдалану. Бұл педагогикалық шеберлікке байланысты, бұл сіздің оқу процесін қаншалықты байқатпай және сезінбестен жандандыруға, балалардың жинақтаған тәжірибесін кеңейтуге және бекітуге байланысты.

Сондай-ақ компьютерлік технологиялар мен ақпараттық технологияларды қолдану балалардың оқу қызметіне деген ынтасын арттыруға, бір – бірімен және тәрбиешілермен ынтымақтастық пен қарым-қатынастың жаңа түрлерін үйретуге, баланың өз жетістіктеріне саналы баға беруін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Оқу қызметі барысында баланың жағымды эмоционалдық күйі, түзету жұмыстарының тиімділігін арттырады.

Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының оқу-тәрбие процесінде интерактивті технологияларды қолданудың артықшылықтары даусыз және олардың практикалық тәжірибесімен расталады:

• ақпаратты компьютер экранында немесе проекциялық экранда ойын түрінде көрсету балалардың үлкен қызығушылығын тудырады;

• мектеп жасына дейінгі балаларға түсінікті бейнелі ақпарат түрін алып жүреді;

• қозғалыстар, дыбыс, анимация баланың назарын ұзақ уақыт бойына аударады;

• балалардың танымдық белсенділігін ынталандырады;

• оқытуды дараландыруға мүмкіндік береді;

• компьютерде өз іс-әрекеті барысында мектеп жасына дейінгі баланың өзіне деген сенімі артады;

• күнделікті өмірде көрінбейтін өмірлік жағдайларды имитациялауға мүмкіндік береді.

Білім беру міндеттері мен білім беру бағыттарының мазмұнын жүзеге асыруда бүгінгі таңда білім беру үдерісіне қатысушыларды ұйымдастыруда интерактивті технологияларды енгізу қажет деген қорытынды жасауға болады. Жаңа технологияны білім беру саласында тиімді пайдалану балалардың өзіндік жұмысының сапасын арттыруға көмектеседі. Елімізде білім беру саласында жаңа ақпараттық технологияларды, техникалық құралдарды оқу әрекеттерінде жан – жақты қолдану, педагогтердің қызметін жеңілдетіп, осы іскерліктің ұстанымды жаңа тәсілдердің пайда болуына мүмкіндік туғызады. Осындай жолдардың бірі – педагогикалық іс – әрекеттің мазмұны мен формасын толықтыру негізінде оқыту үрдісін жетілдіру болып табылады.

Интерактивті құралдарды оқу әрекетінде пайдаланғанда дидактикалық мәселені шешуге көмектеседі. Яғни,

• базалық білімді меңгеру,

• алған білімді жүйелеу,

• өзін – өзі бақылау дағдыларын қалыптастыру,

• оқуға деген ынтасын арттыру,

• балаларға оқу материалдарымен өздігінен жұмыс істеуге әдістемелік көмек беру,

• ақпаратты меңгеруін тексеру.

Сонымен, интерактивтік тақта балалардың барлығының ойын бір ортаға жинақтауға көмектеседі. Оқу әрекетінің уақытын үнемдеу, демонстрациялық материалдар даярлау мақсатында интерактивті тақтаны пайдалануды қажеттілігі жоғары. Ол оқыту мазмұны, әдісі мен ұйымдастыру түрлерінің өзгерісін тездетеді.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1.Б.Р.Айтмамбетова. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері. Алматы,1991.

2.Абраменко Н.К. Подготовка ребенка к школе. Минск, 1972.

3. Оспанбекова Н.Ж,Чанбаева М.Қ. Болашақ мұғалімдерді дайындауда ақпараттық технологияларды пайдалану. Алматы. 2013.

4.Авдарсолқызы С., Авдарсолұлы М. Ақпараттық – коммуникациялық технологияны оқыту. Алматы. 2013.

5. Қармысова Л. Интерактивтік оқыту. Қазақстан мектебі. 3/2011. РЕЗ