Бастауыш буында баланы педагогикалық қолдау

Бас тауыш буында баланы педагогикалық қолдау

  Соңғы кезде ерекше қызығушылық танытып отырған мәселе бастауыш мектепте педагогикалық қолдау. Дәл осы микроорта баланың  дамуы үшін өте маңызды.

          Қазіргі заманның қарқынды өзгеруіне байланысты кез-келген жағдайда өзін жақсы сезіну, жағдайларға икемделе, бейімделе алу өте маңызды. Бала кіші мектеп жасынан орта мектеп жасына өтуде психологиялық өзгерістер болады.Өйткені бастауыш сыныпта  оқушы тек бір мұғалімге, бір кабинетке, тұрақты қалыпқа үйренген. Ал орта  сыныпқа келген кезінде балаға бірнеше мұғалімдер сабақ беруі, сабақ кестесінің ауысуы, жаңа сыныптастармен, жаңа мұғалімдермен қарым қатынас жасау, мұның барлығы оқушының оқу мотивациясына әсер етеді. Сондықтан, бүгінгі күнде педагогика, психология, әлеуметтану ғылымдарында  балалардың әлеуметтік-психологиялық бейімделу мәселесі өзекті болып табылады. Оқушылармен жұмыс істеу барысында, ортаңғы буынға ауысқан кезде   оқу және   қарым қатынас  үрдісінде туындайтын мазасыздықтары жоғары, әрі мұғалімдермен  және сыныптастармен қарым- қатынаста қиындықтар пайда болатыны белгілі болды. Сонымен бірге оқудағы жүктеменің және сабақтың бірден көбейіп кетуі балалардың психологиялық денсаулығының нашарлауына әкелді: қорқыныш, үрей, невроз. Орта буын оқуындағы өзіндік  қиындықтар, оқушы психикасының өзгеруіне, эмоционалдық сферасын игерудегі қиналыстар, оқу үлгеріміне, психикалық саулығының төмендеуіне  әсер етеді.Демек,  отбасы және мектепте жағымды психологиялық жағдай тудырып, айналасындағылар  балаға жағымды қолдау көрсетсе  ғана бала бейімделуде қиындықтарды жеңе алатынына еш күмән жоқ деп ойлаймын. Психолог,  педагогтар,  ата-аналармен жұмысты бірлескен іс әрекетте жүргізсе, қиындықтардың азаятынына және балалардың  психологиялық денсаулығын нашарламауын қамтамасыз етеді деген ойдамын. Мәселе көп, олар тек  оқу үрдісімен шектелмейді, сонымен қатар мектептегі өмірді ұйымдастырумен қатар, жанұядағы психологиялық атмосфераға да байланысты. Кіші жеткіншекте адаптацияның сәттілігі, оның интеллектуалды дайындығына емес, сонымен қатар сыныптастарымен және мұғалімдермен жақсы қарым-қатынас жасай білулеріне, мектеп ережелерін сақтауға, жаңа жағдайларды шеше білулеріне де байланысты.

Адаптацияның қиындықтары туралы келесі белгілер куәландырылады:

ü Баланың шаршаған келбеті.

ü Өткізілген күні туралы өз ойымен бөліскісі келмеуі.

ü Мектеп өңірегіндег әңгімеде  ата-аналарының зейінін басқа тақырыпқа аударып жіберуі.

ü Үй жұмысын орындағысы келмеуі.

ü Мектеп, мұғалімдер мен сыныптастар атына жағымсыз мінездеме беруі.

ü Мектеппен байланысты жағдайларға шағымдануы.

ü Тынышсыз ұйықтауы.

ü Таңертең қиын оянуы.

ü Өзінің көңіл-күйінің болмауын айтуы,өзін-өзі үнемі салғырт сезінуі.