Баяндама:
«Балалардың шығармашылық
қабілетін дамыту»
Бала – біздің
болашағымыз. Олай болса мектепке дейінгі тәрбиелеу мен
оқыту – баланың ғана емес, еліміздің де жарқын болашағының кепілі.
Қоғамда, айналамыздағы ортада болып жатқан қарқынды өзгерістер
шығармашылық қабілеті бар, қажетті жағдайда соны әрі айрықша шешім
қабылдайтын жеке тұлғаның алдына үлкен талаптар қояды. Балалардың
шығармашылық қабілеттерін дамыту және оны тәрбиелеу – бүгінгі
таңдағы көкейтесті мәселелердің бірі. Шығармашылық – бүкіл тіршілік
көзі. Адам баласының сөйлей бастаған кезінен бастап, бүгінгі күнге
дейін жеткен жетістіктері шығармашылықтың нәтижесі. Бұған бүкіл
халықтық, жалпы және жеке адамның шығармашылығы арқылы келдік. Әр
жаңа ұрпақ өзіне дейінгі ұрпақтың қол жеткен жетістіктерін меңгеріп
қана қоймай, өз іс-әрекетінде сол жетістіктерді жаңа жағдайға
бейімдей, жетілдіре отырып, барлық салада таңғажайып табыстарға қол
жеткізеді.
Баланың шығармашылық қабілетін дамыту
мәселесін талдау ең алдымен «қабілет» ұғымының мәнін түсініп алуды
қажет етеді. Философияда «қабілеттерді» тұлғаның белгілі бір
әрекетті орындауға жағдай жасайтын жеке ерекшеліктері дей келе,
олар қоғамдық – тарихи іс – әрекеттердің нәтижесінде қалыптасып,
әрі қарай дамып отыратындығын атап
көрсеткен.
«Шығармашылық» деген сөздің төркіні,
этимологиялық «шығару», «ойлап табу» дегенді білдіреді. Демек жаңа
нәрсе ойлап табу, сол арқылы жетістікке жету деп түсіну керек.
Философиялық сөздік: «...шығармашылық – қайталанбайтын, тарихи
қоғамдық мәні бар, жоғары сападағы жаңалық ашатын іс – әрекет, -
деп түсіндіріледі.
Балабақшадағы
балалардың қабілеттері екі түрлі әрекетте дамиды. Біріншіде, кез
келген бала оқу әрекетінде адамзат баласының осы кезге дейін
жинақталған тәжірибесін меңгерсе, екіншіден, кез келген бала
шығармашылық әрекеттер орындау арқылы өзінің ішкі мүмкіндіктерін
дамытады. Оқу әрекетінен шығармашылық
әрекеттінен айырмашылығы – ол баланың өзін – өзі
қалыптастыруына өз идеясын жүзеге асыруына бағытталған жаңа әдіс –
тәсілдерді іздейді. Проблеманы өзінше, жаңаша шешуге талпыныс
жасайды. Бүгінгі күні балабақша балалары кез келген шығармашылық
тапсырмалар шешуді табыспен меңгере алады. Тек ол жұмысқа дұрыс
басшылық, шебер ұйымдастырушылық
керек.