1-нұсқа

География

Халықтар географиясымен – демография ғылымы айналысады. Халықтың ұлттық құрамы этностық белгілеріне байланысты. Діни-қоғамдық сананың бір түрі (бір Құдайға деген сенімге негізделген түсінік). Дін әрбір елдің саяси және экономикалық өміріне, тұрмыс-тіршілігіне, салтына, демографиялық және этникалық үдерістеріне үлкен ықпал етеді. Демографиялық талдау халық санын анықтаудан басталады. Жер шары халқы бастапқыда баяу өскен.

Халықтың ұдайы өсуін сипаттау үшін Туған адамдармен өлген адамдардың ара -қатынасын анықтау - абсолюттік және халықтың ұдайы өсуін пайызбен 100 немесе 1000 промиллемен шаққандағы коэффициенттер - салыстырмалы демографиялық көрсеткіштер арқылы есептелінеді. Кең мағынасында, шынайы қозғалыс, көші-қон, адамдардың бір әлеуметтік топтан екіншісіне ауысуы негізінде халықтың үнемі жаңарып отыруы алынады.

1. Әлемдік діндер:

   1. иудаизм, буддизм, индуизм;

   2. христиан, ислам, идуаизм;

   3. буддизм, христиан, ислам;

   4. конфуциандық, буддизм, христиан;

   5. ислам, христиан, синтоизм.

2. Халықтың ұдайы өсуінің бірінші типі қандай елдерде таралған?

   1. Солтүстік Америка, Жапония, Ресей, Қытай;

   2. Еуропа, Солтүстік Америка, Жапония, Аустралия;

   3. Жапония, Еуропа, Ресей, Аустралия;

   4. Аустралия, Үндістан, Франция, Жапония;

   5. Франция, Үндістан, Қытай, Қазақстан.

3. Қазақстандағы халқының саны жөнінен 3-орын алатын диаспора: A.Түріктер;

B. Орыстар;

C. Ұйғырлар; D.Өзбектер;

E. Украиндер.

4. 10 000 000 халқы бар бір А мемлекетінде жыл бойында 360 000 балалар туылып, 120 000 адам қайтыс болды. Халықтың табиғи өсімі және туу коэффициентін есептеңіз.

A. 240 000 адам, 36 ‰;

B. 200 000 адам, 35 ‰

C. 140 000 адам, 26 ‰

D. 10 000 адам, 13 ‰;

E. 300 000адам. 37 ‰

ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ӘДІСТЕРІ

География – жаратылыстану ғылымы туралы білімді, жердің біртұтастығы жайлы ұғымды, табиғат, қоғам, экономика арасындағы байланыспен, одан туындайтын заңдылықты, Жер бетін қалыптастырушы сыртқы және ішкі күштердің әсерінен туындайтын табиғи құбылыстардың заңдылығын зерттейтін ғылым. Сонымен бірге, географ-ғалымдар эколог мамандармен бірлесе отырып, табиғатқа тигізетін адам әрекетінің әсерін зерттейді.

Физикалық география зерттелу компоненттері бойынша бөлінеді. Ол өзен, жануарлар мен өсімдіктер әлемі, метеорологиялық элементтер, мұздықтар, топырақ тәрізді компоненттерден тұрады. География ғылымының қазіргі заманғы өзекті зерттеу мәселелері өте ауқымды.

1. «География» термині қандай мағынаны білдіреді?

   1. «Табиғатты сипаттап жазу»;

   2. «Халықты сипаттап жазу»;

   3. Өсімдік әлемі;

   4. Жануарлар дүниесі;

   5. «Жерді сипаттап жазу».

2. Мұздықтарды зерттейді:

   1. Гляциология;

   2. Ландшафтану;

   3. Геоморфология;

   4. Климатология;

   5. Метеорология.

3. «Қазақстан Республикасының Ұлттық атласы» қай жылы жарық көрді?

A. 2013;

B. 2015;

C. 2010;

D. 2008;

E. 2011.

4. Ең ірі географиялық ғылыми мекемелер:

   1. Қазақстан Ұлттық Гидрометеорологиялық қызметі, Қазақ географиялық қоғамы; Сейсмология институты;

   2. География институты, Сейсмология институты, Қазақстан Ұлттық Гидрометеорологиялық қызметі, Қазақ географиялық қоғамы;

   3. Сейсмология институты, Қазақстан Ұлттық Гидрометеорологиялық қызметі, Қазақ географиялық қоғамы;

   4. Қазақ географиялық қоғамы, География институты, Еуразия Ұлттық университеті.

2-нұсқа

География

Нұсқаулық: Контекстті мұқият оқып, берілен тапсырмалардың дұрыс жауабын беріңіз.

Табиғи ресурстары —Адам қоршаған ортадан алатын, өмір сүруіне және шаруашылығына қолданатын табиғат элементтері. Барлық табиғи шарттар жиынтығының бір бөлігі және қоғам мен қоғамдық өндірістің әртүрлі қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін өндірістік күштердің берілген даму деңгейінде пайдаланылатын немесе пайдаланылуы мүмкін табиғи ортаның маңызды құрамдас бөлшектері.

Табиғат ресурстарының экологиялық жіктемесі ресурстар қорларының сарқылатын және сарқылмайтын болып бөлінеді. Сарқылу түсінігі табиғат ресурстары қорларын және олардың шаруашылық қажетіне алынуы мүмкін көлемдерін есептеу кезінде пайдаланылады. Ресурспен қамтамасыз етілу көрсеткіші табиғи ресурс қорларының халық санына арақатынасы болып табылады. Р = Қ/Х

1. Сарқылатын табиғи ресурстары қандай ресурстарға бөлінеді?

1. Қалпына келетін, қалпына келмейтін;

2. Әлеуметтік ресурстар;

3. Өндірістік ресурстар;

4. Таусылмайтын, қалпына келетін;

5. Экономикалық ресурстар.

2. Геотермалды энергияға бай елдер:

   1. Италия, Жаңа Зеландия, Үндістан

   2. Қазақстан, Түркіменстан, Пәкістан;

   3. Польша, Латвия, Беларусь;

   4. Ресей, АҚШ, Исландия;

   5. Филиппин, Мексика, Египет.

3. 1971 жылы ЮНЕСКО тарапынан қабылданған бағдарлама?

   1. Табиғатты қорғау;

   2. цифрландыру;

   3. Адам және биосфера;

   4. Адам және экология;

   5. Жасыл экономика.

4. Кестедегі ақпаратты пайдалана отырып, елдердегі орман ресурстарын қамтамасыз етілуін салыстыра отырып, ресурспен қамтамасыз етілу көрсеткішін өсу ретімен орналастырыңыз.

Елдер	Орман алқабының көлемі млн.га	Халық саны, млн
Аустралия	145,0	21,3
Канада	494,0	33,0
Боливия	58,0	10,0

A. 3.1.2;

B. 1.2.3;

C. 3.2.1;

D. 2.1.3;

E. 3.2.

ЛИТОСФЕРА

Тектоника - тектоникалық қозғалыстың және деформациялануы әсерінен жер қыртысы құрылымының өзгерісін зерттейтін геология ғылымының бір саласы. Қазіргі кезде жер қыртысының құрылысы мен қалыптасу кезеңдері литосфералық тақталар теориясы түсіндіреді. Литосфералық тақталар туралы болжам ХХ ғасырдың бас кезінде ұсынылды. Литосфера тақталары мантияның беткі қабатымен баяу жылжып, орын ауыстырады. Жер серіктерінің көмегімен жүргізілген өлшеу жұмыстары тақталардың жылына 2-5 см жылжитындығын көрсетеді. Тақталардың шекаралары – тектоникалық геосинклинальды белсенді аймақ. Бұл аймақта қозғалыстың негізгі үш түрі, яғни ығысу- субдукция, спрединг және конвергенция айқын байқалады. Қазіргі құрлықтағы жер бедерінің және материктердің қалыптасуының литосфералық тақталарға тікелей қатысы бар.

1-сурет

1. 1-суретте берілген литосфералық тақталар, Наска тақтасымен Оңтүстік Америка тақтасының соқтығысу шекарасында қандай тау жүйесі түзілген?

   1. Альпі;

   2. Кордильер;

   3. Гималай;

   4. Анд;

   5. Сарыарқа.

2. Қай тұжырым дұрыс

   1. Литосфералық тақталар мантия қабатының жұмсақ пластиналық қабаты арқылы жылжиды;

   2. Материктік тақталар мұхиттық тақталардан жеңілірек;

   3. Литосфералық тақталардың жылдамдығы жылына 111 км;

   4. Литосфералық тақталардың шекаралары материк шекараларымен сәйкес келеді;

   5. Сейсмикалық белдеулер тек материктерде ғана таралған.

3. Мұхиттық ойыстардың базальтты қабаты мұхиттың ортасында қалыптасып, жан-жаққа және шетіне қарай ығысатын құбылыс қалай аталады және ең ірісі қай мұхитқа тән?

   1. ығысу құбылысы, Тынық мұхитына;

   2. Дивергентті, қозғалу; Солтүстік Мұзды мұхитқа

   3. Спредингті жайылмалы, созылмалы құбылыс, Атлант мұхитына;

   4. Субдукция, ығысу құбылысы; Үнді мұхитына

   5. Конвергентті, жиырылу, Тынық мұхитына.

4. Қазақстанда жер бедері геосинлинальды аймаққа жатпайды?

   1. Сарыарқа мен Тянь-Шань;

   2. Алтай, Мұғалжар;

   3. Жоңғар Алатауы мен Тянь-Шань таулы өлкесі;

   4. Каспий маңы ойпаты мен Сауыр Тарбағатай;

   5. Батыс Сібір жазығы мен Маңғыстау таулары.

3-нұсқа

География

Нұсқаулық: Контекстті мұқият оқып, берілен тапсырмалардың дұрыс жауабын беріңіз.

ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ШАРУАШЫЛЫҚТЫҢ САЛАЛЫҚ ЖӘНЕ АУМАҚТЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ШАРУАШЫЛЫҚ САЛАЛАРЫ

Қазақстанның өнеркәсібі 2 саладан: ауыр және жеңіл өнеркәсіптен тұрады.

Ауыр өнеркәсіпке өндіріс құрал-жабдықтарын шығаратын салалар: отын энергетика кешені, металлургия, машина жасау, химия өнеркәсіптері, құрылыс өнеркәсіптері жатады.

Республика экономикасындағы кокстелетін көмір, марганец кендері, шойын мен болаттың 100%-ы Орталық Қазақстанға тиесілі.

1. ОЭК құрамына кіреді:

   1. болат балқыту;

   2. тоқыма;

   3. темір кенін өндіру;

   4. көмір өнеркәсібі;

   5. мал шаруашылығы.

2. Қазақстан мұнайы тасымалданады:

   1. өзен арқылы;

   2. құбыр арқылы;

   3. ұшақ арқылы;

   4. автомобиль арқылы;

   5. барлығы дұрыс.

3. Қазақстан аумағында дүниежүзілік көмір қорының үлесі …. шоғырланған: A. 3,5%;

B. 4,3%;

C. 3,3%;

D. 4,7%;

E. 3,9%.

4. Орталық Қазақстан экономикалық ауданының маманданған саласы?

   1. жеңіл өнеркәсіп пен егін шаруашылығы;

   2. отын өнеркәсібі мен қара металлургия;

   3. тамақ өнеркәсібі мен электр энергетикасы;

   4. құрылыс өнеркәсібі мен мал шаруашылығы;

   5. ағаш өнеркәсібі мен балық шаруашылығы.

ҚАЗАҚСТАН АУМАҒЫНЫҢ ІРІ ФИЗИКАЛЫҚ-ГЕОГРАФИЯЛЫҚ АУДАНДАРЫ

Қазақстанның кең-байтақ жерінің табиғаты алуан түрлі, бір-бірін қайталамайтын табиғат кешендерінен тұрады. Қазақстан аумағы екі дүние бөлігін біріктіріп жатыр. Осыған сәйкес қайталанбас көркем табиғатымен, кең массивті құмдарымен, жазира даласымен, қарлы биік тауларымен, құрғақ климатымен, теңіз деңгейінен төмен жатқан ойыстарымен, күрделі геологиялық құрылысымен, көне географиялық тарихымен, мол табиғат байлығымен өзара ерекшеленетін байтақ елімізді 9 ірі табиғат аймақтарына бөлген.

1. Қазақстанға Шығыс Еуропа жазығының қай аумағы кіреді?

   1. Оңтүстік – шығыс;

   2. Оңтүстік – батыс;

   3. Солтүстік – шығыс;

   4. Солтүстік – батыс.

   5. Cолтүстік, солтүстік-батыс

2. 338тг - Сатып алу
   Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

   Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру
   Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

   Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

   Материал жариялау Сертификатты жүктеу

   
   Ресми байқаулар тізімі

   Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

   Тізімді көру