Алдыңғы білімді
қайталау.
Оқыту
түрі: жеке
жұмыс.
Оқыту әдіс
тәсілі: Ой
қозғау
1.Қаныққан
көмірсутектер қандай жалпы қасиеттерге
ие?
2.Этан хлордың артық
мөлшерімен әрекеттескенде түзілетін барлық өнімдерді
жазыңыз.
Дағды: жаңа білімді меңгеруге алдыңғы
білімді қолдану
Циклоалкандар
(циклопарафиндер) - құрамында үш немесе оданда көп көміртек
атомдары кіретін циклді қаныққан көмірсутектер. Циклоалкандардағы
барлық көміртек атомдары sp3- гибридтенген күйде
болады.
Циклоалкандардың жалпы
формуласы: CnH2n. Қарапайым өкілдері
циклопропан C3H6
,циклобутан
C4H8
, циклопентан
C5H10
,циклогексан
C6H12.
Видео көрсетілім көрсету
ұсынылады. Видео бойынша топтық жұмыс
ұйымдастырылады.(циклопарафиндер)-құрамында үш немесе оданда көп
көміртек атомдары кіретін циклді қаныққан
көмірсутектер.
1
тапсырма.
Оқыту
түрі: топтық
жұмыс.
Оқыту
әдіс-тәсілдері: «Тыңдайтын үшбұрыш»
әдісі
Джонстонның үшбұрышын
пайдаланып, циклоалкандардың гамологтық қатары бойынша
анықтайды.
1топ.Циклопропан
2топ.Циклобутан
3
топ.Циклопентан
Химиялық
үшбұрыш
Макроскопиялық аспект
Микроскопиялық Символдық
аспект аспект
Мақсатқа
оралу: Циклоалкандардың гамологтық
қатарын анықтайды.
2тапсырма.
Оқыту
түрі: Жеке
жұмыс
Оқыту
әдіс-тәсілдері: «Ойлан, жұптас бөліс»
әдісі.
Дағды: оқу,есте
сақтайды
Мақсатқа
оралу: Циклоалкандардың бастапқы
өкілдерінің құрылымдық модельдерін
жасайды
Циклоалкандардың бастапқы
өкілдерінің құрылымдық модельдерін
сипаттайды.;
ЕББҚ:
«Зерттеу»
әдісі арқылы циклоалкандардың
алғашқы мүшесінің физикалық қасиетін сипаттап,шарөзекті моделін
анықтайды.
Оқушының қажеттілігіне
мүмкіндік беретін
тапсырма
Мақсатқа
оралу: Физикалық қасиетін сипаттайды
және шарөзекті моделін
құрастырады.
Оқыту
түрі: Жеке
жұмыс.
3
тапсырма.
Оқыту
түрі: Топтық
жұмыс.
Оқыту
әдіс-тәсілдері: «Теңдеуді
аяқтау»
Дағды: оқу,есте сақтау қабілеттері
дамиды.
Циклоалкандардың физикалық,
химиялық қасиетін сипаттау
C 3H6+
Cl
C 3H6+H2
C 3H6+O2
Мақсатқа
оралу: Физикалық, химиялық қасиетерін
сипаттайды;
4
тапсырма. Ф.С.
Оқыту
түрі: Жұптық
жұмыс
Оқыту әдіс-тәсілдері:
«Бірге ойлаймыз» әдісі
Циклоалкандар
мұнайлар құрамында ерекше орын алады.1880 жылы Морковников пен
Оглобин Баку мұнайының құрамында циклді құрылысты көмірсутектер
қатары бар екенін анықтады. Олар циклопентан, циклогексан,
метилциклопентан және диенді көмірсутектер гамологтарын тапты. Бұл
циклопарафиндерді Моркрвников нафтендер деп атады. Нафтендер барлық
мұнайлардың құрамына кіреді. Химиялық қасиеттері бойынша нафтендер
алкандарға жақын. Олар галогендермен және
HNO3- мен реакцияласады,
нәтижесінде екінші және үшінші нитро- және галоген- қосылыстары
түзіледі. Олар тотығады. Зелинский реакциясы арқылы циклогексан
көмірсутектерін дегидрлеп, оған сәйкес ароматты қосылыстар алады.
Әзербайжанда шығарылған нафталин мұнайының ерекше физиологиялық
қасиеті бар. Ол жартылай нафтен және жартылай поли циклді
көмірсутектерден тұрады. Бұл- дүниежүзіндегі емдік қасиеті бар
мұнай, тері, бұлшық ет және буын ауруларын
емдейді.
Тапсырма
1.Гидрлеу реакция нәтижесінде
циклобутанды алу.
2. Циклоалкандардың емдік
қасиетін сипаттайтын 3 сөйлем
құрастыру.
3. Бензолдың кеңістіктік
формуласын құру.
|