d-элементтердің периодтық жүйедегі орны, атом құрылысының ерекшелігі. Қазақстандағы мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары

Бөлім:

10.3 C Маңызды d-элементтер және олардың қосылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Пазылова С.М

Күні:

20.02.24

Сыныбы: 10ә

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

d-элементтердің периодтық жүйедегі орны, атом құрылысының ерекшелігі. Қазақстандағы

мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

10.2.1.24 атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық жүйедегі орнын түсіндіру;

10.4.1.7 Қазақстандағы мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары атау;

Сабақтың мақсаты:

- атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық жүйедегі орнын түсінеді

- Қазақстандағы мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының кен орындары атайды

Бағалау критерийі

Атом құрылысы негізінде d-элементтердің периодтық

жүйедегі орнын түсіндіреді

Ойлау дағдыларын деңгейі

Білу және түсіну.

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін «Өрмекшінің торы» әдісін пайдаланып, оқушылар бір- біріне жақсы тілектер айту арқылы жіпті лақтырады.

ә). Топ ережесін еске түсіру.

б). Топтастыру.

Сап түзеп тұру арқылы 1, 2 санын реттілікпен саналу арқылы екі топқа бірігеді.

І-топ:

ІІ-топ

Топтың ережесі:

ТҚЕ сақтау.

Топ басшысына бағыну.

Белсенді болу.

Бір-бірін тыңдау, өз пікірімен ашық бөлісу, басқалардың пікіріне құрметпен қарау.

Уақыт шегінде жұмыс жасау.

Oқушылар бiр -бiрiне тiлек бiлдiредi тыңдaу дaғдылaрын дaмытaды

«Мaдaқтау cөз» әдiсi aрқылы бaғaлайды: «Жaрaйсың! Жaқсы! Өтe жaқсы!»

Тоқыма жіп

Жаңа сабаққа кіріспе

(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар және жаттығу түрлері беріледі. Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

Әр оқушы өз оймен бөліседі.

Өзгенің пікірін толықтырады.

1. Қандай химиялық элементтер d-элементтер деп аталады?

2.Олардың Д. И. Менделеев жасаған химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі орны мен қасиеттері қандай?

3. d -элементке 2 мысал келтіріңдер. Олар ауыспалы металдарға жата ма, әлде бей-

металдар ма? Олардың жоғары оксидтері мен гидроксидтерінің формуласын құрастырып, қасиеттерін көрсетіңдер.

Әр дұрыс жауап 1 баллмен есептеледі. Жауаптарының нәтижесіне қарай

«Өте жақсы!» «жарайсың!» «керемет!» сөздері арқылы ынталандырамын

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді

Оқулықты оқып танысып шығады. Тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады. Оқулықтағы сызбаны сызып алады.

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

1. емір, мыс, хром атомдарының сыртқы электрондық қабатының кұрылысын келтіріңдер. Олардың валенттілік мүмкіндіктері мен тотығу дәрежелерін

анықтайды

Тапсырмаға байланысты интернет желісін пайдаланып видеоролик тамашалау.

Тoп жұмыcы

«Бiргe oйлaймыз» әдici

Мұғaлiм әp тoпқa жұмыc пapaғын таратады.

1. дұрыc тұжыpымды aнықтaп бepeді.

2.cұpaққа жaуaп жaзaды.

Әp тoп oқушылaры өздepiне бepiлгeн тaпсыpмaны бipлесе oтыpып opындaйды.

№1 тoп d –элементтерінің: мыс, мырыш, темір және хром элементтерінің табиғатта таралуы, қолданылуы

№2 тoп Мыс, мырыш, темір, хром және олардың қосылыстарының Қазақстандағы кен орындары

Дeскpиптop:

Бiлiм aлушы

жaлпы 2 бaлл

-дұpыc тұжыpымдама жасaйды

-cұрaққа жaуaп бepeді

№1 тoп

№2 тoп

Жеке жұмыс

Функционалдық сауаттылық тапсырмалары

6 минут

Оқулықта берілген тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.

1.Тапсырма

1.Берілген кестеге 4 периодта орналасқан ауыспалы металдарды периодтық кестедегі орны бойынша орналастырыңыз:

1.Тапсырма

2. 4 период пен 4 топтың қиылысында орналасқан ауыспалы элементтің электрондық конфигурациясын жазыңыз.

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

−ауыспалы металдарды ажырата алады;

−кестеге 4 периодта орналасқан ауыспалы металдарды периодтық кестедегі орны бойынша орналастырады.

Дескриптор

Білім алушы

−4 период пен 4 топтың қиылысында орналасқан ауыспалы элементті дұрыс табады;

−аталған элементтің электрондық конфигурациясын көрсетеді.

ДК экраны

10-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері.

10 минут

«Есептер сыры» әдісі арқылы оқушылар оқулықтағы берілген формулаларды қолдана отырып,орташа жылдамдықты анықтау үшін есептер шығаруды ұсынамын. Оқушыларға өзара бағалау жүргізуді ұсынамын.

Тапсырманы орындау барысында жан-жақты əрі нақты көмек қажет ететін оқушыларға сөзбен қолдау көрсетіп,қажетті ресурстарды ұсынамын.

Оқушылар есепті шығарып болғанда жауаптар көрсетіледі

Тапсырма № 3

Әр топтесеп жазылған кеспе қағаздары алады

1. Массасы 2 г хром (VI) оксидін 500 г суда ерітті. Алынған ерітіндідегі хром қышқылының Н2СrО4, массалық үлесін есептеңдер. Жауабы: 0,47%.

2. Массасы 0,66 г техникалық мырышты күкірт қышқылының ерітіндісімен өңдегенде түзілген сутектің көлемі (қ.ж.) 224 мл болды. Техникалық үлгідегі мырыштың массалық үлесін есептеңдер. Жауабы: 98,5%

Дескриптор:

Білім алушы жaлпы 3 бaлл

-есептің шарты жазады;

-формулаға сәйкес есептеулер жүргізеді.

Тапсырма жазылған кеспе қағаздар.

ДК экраны,

проектор

Жұмыс дәптері

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

«Қорытынды» тәсілі көрінеді.

Кері байланыс

«Бip aуыз cөз» әдici

Oқушылap cтикepлepгe caбақ туpaлы бip ғaнa cөз жaзып, oны тaқтaға жaпсыpaды.

Үйге тапсырма §36 , 8 бет, 1-5 ж.№3 есеп

Oқушылap өз oйлapын түciндіріп бepeді. Cтикepлepге caбaқты бaғaлaйтын кeлeci cөздepді жaзуғa блaды (oлapды тaқтaғa aлдын-aлa жaзып қoйғaн дұpыc): ұнaды, пaйдaлы, қaжeт, бiлдiм, үйpeндiм, қызықтым, ұмтылдым, eстe caқтaдым т.б

«Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.