ДАМУ РЕЖИМІНДЕГІ БАЛАБАҚША

А.Е.Мусаева

№ 27 «Балауса» балабақшасының меңгерушісі

ДАМУ РЕЖИМІНДЕГІ БАЛАБАҚША

Даму режимі - мақсатты, заңды, үздіксіз, мекеменің сапалы жаңа жағдайға көшуінің қайтымсыз процесі.

Мәдениеттану бағытындағы әртүрлi деңгейлi ұйымдармен және өсу әлеуетiнiң ұдайы кеңеюiмен сипатталады.

Қазіргі уақытта мектепке дейінгі білім беруде қалыптасқан жағдайды орта-сыни жағдай деп атауға болады, әлеуметтік, ұйымдастырушылық, экономикалық-қаржылық, психологиялық-педагогикалық және өзге де басымдықтарды біріктіре отырып, айқын, қатаң құрылған жүйе ретінде мектепке дейінгі білім беруді дамытудың түсінікті стратегиялары мен докториналары.

Бұл басымдықтар тарихи көрінетін мерзімге арналған іс-қимылдың шынайы бағдарламасын айқындауға тиіс. Мектепке дейiнгi бiлiм берудiң мемлекеттiк стандартын әзiрлеумен байланысты көп жылдық адасулар осы проблеманың маңыздылығын айғақтайды. Нәтижесінде мектепке дейінгі ұйымдар дәстүрлі әкімшілік рухта көрсетілген «үлгілі талаптарға» бағдарлануға мәжбүр.

Мектепке дейінгі білім беру саласындағы қолданыстағы тұжырымдамаларға, жобалар мен бағдарламаларға жүргізілген талдау жүйені дамытудағы бірқатар базалық үрдістерді бөліп көрсетуге мүмкіндік береді.

Ізгілендіру субъектілердің тұлғалық дамуының басымдығын белгілейді

(ата-аналар, педагогтер, балалар), адами даму құндылықтарына білім беру дамуын шоғырландыру, тұлғаны жан-жақты және үйлесімді қалыптастыруға бағдарлау, субъектіні өзін-өзі басқаратын даму ұстанымына ауыстыру.

Білім беруді ізгілендіру-жеке тұлғаны шығармашылық қызмет субъектісі ретінде дамытуға бағытталған процесс, ол педагогтермен тәрбиеленушілердің арасында педагогикалық процесте шынайы адамгершілік қатынастар орнатуды көздейтін өмір салтының маңызды сипаттамасын құрайды және жеке тұлғаны дамыту идеясына шоғырланған жаңа педагогикалық ойлаудың негізгі компоненті болып табылады.

Бiлiм берудi iзгiлендiрудiң жетекшi бағыты мәдениеттегi тұлғаның өзiн-өзi айқындау, оны қазiргi заманғы идеялармен байытылған ұлттық мәдени дәстүрлерге тарту болып табылады. Iзгiлендiру қоғамның ең жоғары құндылығы ретiнде әрбiр баланың жеке басына көңiл бөлудi күшейтуден, зияткерлiк, моральдық және дене қасиеттерi жоғары азаматты қалыптастырудан көрiнедi.

Демократияландыру білім беру процесіне қатысушылардың құқықтары мен өкілеттіктерін кеңейтумен, субъектілердің жеке қажеттіліктері мен сұраныстарын қанағаттандыруға бағытталуымен байланысты. Бұл тәрбиеленушiлер мен педагогтердің белсендiлiгiн, бастамашылығы мен шығармашылығын, олардың мүдделi өзара iс-қимылын дамыту үшiн алғышарттар жасауды, сондай-ақ қоғамдастықтың мектепке дейiнгi бiлiм берудi басқаруға кеңiнен қатысуын көздейдi.

Қазіргі кезеңде инновациялық технологияларды дамытуда бірқатар

МДҰ-дағы процесті, атап айтқанда:

- инновациялық бағдарламаларды бұрыннан бар бағдарламалармен біріктіру;

- түрлі педагогикалық тұжырымдамалардың өкілдерін араластыру;

- педагогикалық қоғамдастықтың бөлінуі;

- білім беру мекемелерінің жаңа типтерінің талаптарға сәйкес келмеуі

ата-аналары;

- жаңа ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету қажеттілігі;

- жаңа педагогикалық кадрларға деген қажеттілік;

- жаңалықтарды нақты жағдайларға бейімдеу;

- өзгерту мәселесі. жаңалықтарды ауыстыруды оңтайландыру;

- инновацияны жаңғырту және осыған ықпал ететін жағдайларды қалыптастыру проблемасы.

Мектепке дейінгі білім беруді мектепке дейінгі қызмет түрлеріне тән мүмкіндіктер есебінен мектепке дайындық сатысы ретінде емес, балалардың дамуын байытуға бағытталған салыстырмалы дербес, құнды, дамушы жүйе ретінде қарау (ойынның шығармашылық сипаты, ертегілерді белсенді қабылдау, әртүрлі өнімді қызмет және т.б.).

Ұйымдастырылған іс – әрекеттерде және одан тыс жерлерде шығармашылықты дамыта отырып, біз сол арқылы баланың жалпы психикалық жетілуіне ғана емес, сонымен қатар тәрбиеленушілердің шығармашылық мүмкіндіктерін, зияткерлік күштерін дамыту негізінде толыққанды мектепке дайындығының іргетасын қалауға ықпал етеміз.

Мектепке дейінгі жастың басты психологиялық ерекшелігіне - өнімді немесе шығармашылық, қиялға мұқият қарау жеткілікті, ол балалар қызметінің барлық алуан түрлілігінде дамуы тиіс.