Екі дене бір біріне массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады

А) 6,67 · 10 ^-11 Н

Бір бірінен 1 м қашықтықта орналасқан, әрқайсысының массасы 1 кг болатын екі дененің арасындағы тартылыс күші

Ә) масса

бір мезгілде денелердің әрі инерттілік, әрі гравитациялық қасиеттерінің сандық сандық сипаттамасы болып табылады

Б) бүкіләлемдік

тартылыс заңы

Жер мен Айдың арасындағы тартылыс күшінің шамасы

В) Генри

Кавендиш

Гравитациялық тұрақтының сан мәнін лабораториялық жағдайда бірінші рет анықтаған ағылшын ғалымы

Г) Исаак

Ньютон

Бүкіләлемдік тартылыс заңын 1687 ж тұжырымдаған

Д) 2 · 10²⁰ Н

Екі дене бір біріне массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады

Б)

А) 6,67 · 10 ^-11 Н

Бір бірінен 1 м қашықтықта орналасқан, әрқайсысының массасы 1 кг болатын екі дененің арасындағы тартылыс күші

А)

Ә) масса

бір мезгілде денелердің әрі инерттілік, әрі гравитациялық қасиеттерінің сандық сандық сипаттамасы болып табылады

Ә)

Б) бүкіләлемдік тартылыс заңы

Жер мен Айдың арасындағы тартылыс күшінің шамасы

Д)

В) Генри Кавендиш

Гравитациялық тұрақтының сан мәнін лабораториялық жағдайда бірінші рет анықтаған ағылшын ғалымы

В)

Г) Исаак Ньютон

Бүкіләлемдік тартылыс заңын 1687 ж тұжырымдаған

Г)

Д) 2 · 10²⁰ Н

Сабақ мақсаты:

-Бүгінгі сабақты меңгерген соң, бірінші ғарыштық жылдамдықтың анықтамасын біліп, жасанды серіктердің ауырлық күші әрекетінен қозғалысын сипатайтын шамаларды тұжырымдап, бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолдана алатын боласыздар.

Топтық Жұмыс

1. Топқа берілетін мәтін – Теоретиктер тобы.

Ауырлық күші денеге еркін түсу үдеуін тудырады. Ньютонның екінші заңына сәйкес:

(2)

Жер бетінде (h=0) болғанда:

(2) формуладан еркін түсу үдеуінің дененің массасына тәуелсіздігі, ал оның шамасының дене Жер бетінен көтерілген сайын азая беретіні байқалады.

Декскриптор:

-Теорияны құрастырады;

-Мәтінді оқып негізгі идеяны ашадыы,

-Жердегі еркін түсу үдеуін қорытып шығарады;

-Формуланы жатқа айтады;

-Топпен бірлесе отырып қорғайды;

2- Топқа берілетін мәтін Формула тобы

Декскриптор:

-Формуланы құрастырады;

-Оқулықты пайдаланып формуланың мағынасын ашадыы,

-Жердегі еркін түсу үдеуін қорытып шығарады;

-Формуланы жатқа айтады;

-Топпен бірлесе отырып қорғайды;

3. Топқа .Тәжірибе жасап тақырыпты қорытыу –Практиктер тобы

Доты әр түрлі бұрышмен лақтырып ,Ұшу қашықтығын бақылау .

Декскриптор:

-Құралдарды пайдаланып дотың ұшуының бұрышқа тәуелділігін анықтайды;

-Оқулықты пайдаланып , практикалық жұмыстың формуласын табады, формуланың мағынасын ашадыы,

-Жердегі денелердің тек ауырлық күшінің әрекетінен құлайтындығын меңгеріп алады;

-Формуланы жатқа айтады;

-Топпен бірлесе отырып қорғайды;

Құрал жабдықтар : Метр , доп

4 - Топқа берілетін мәтін.Ұшқыштар тобы

Бүкіләлемдік тартылыс күші әрекетінен дененің дөңгелек орбита бойымен қозғалысы жүзеге асатын жылдамдық бірінші ғарыштық жылдамдық деп аталады

Ньютонның екінші заңы мен Бүкіләлемдік тартылыс заңы бойынша мына тепе-теңдікті жаза аламыз: ma = (1)

Центрге тарқыш үдеуі: а= (2)

(2)-ші формуланы (1)- ші формуладағы үдеудің орнына қойып массаларын қысқартып жіберсек, бірінші ғарыштық жылдамдық формуласы пайда болады:

ʋ₁= немесе ʋ₁=

Жер бетіне жақын орбитаның радиусын жуықтап Жер радиусына тең деп алып соңғы формуладан бірінші ғарыштық жылдамдықтың сан мәнін анықтаймыз

ʋ₁=

Екінші ғарыштық жылдамдық ʋ₂=11,2км/с

Үшінші ғарыштық жылдамдық ʋ₃=16,65 км/с

Декскриптор:

-Мәтінді құрастырады;

-Оқулықты пайдаланып формуланың мағынасын ашадыы,

-Бірінші ғарыштық жылдамдық формуласын қорытып шығарады;;

-Формуланы жатқа айтады;

-Топпен бірлесе отырып қорғайды;

Кім жылдам ?. (3 тапсырма)

18 - жаттығу

Декскриптор:

-Есептің шартын түзеді .

-Денеің ұшу қашықтығын ,лақтыру биіктігіне тең деп алып -Формуланы жазады ;

-Формуланы қолданып биіктікті анықтайды;

-Есептің жауабын жазады ;

Жеке жұмыс

Декскриптор:

-Есептің шартын түзеді ;

-Бірінші ғарыштық жылдамдық теңдеуін жазады;

-Формула бойынша шамаларды орнына қойып есептейді;

-Есептің шешімін жазады;

Планета атауы	Экват. радиусы, км	Масса, кг	Үдеу, м/с2	Бірінші ғарыштық жылдамдық, км/с
Меркурий	2 400	3,3 • 10 23	3,82	3,03
Венера	6 050	Жүктеу ЖИ арқылы жасау ЖИ арқылы жасау Бөлісу 1 - айлық Материал тарифі -96% жеңілдік 00 05 00 ҚМЖ Ашық сабақ Тәрбие сағаты Презентация БЖБ, ТЖБ тесттер Көрнекіліктер Балабақшаға арнарлған құжаттар Мақала, Эссе Дидактикалық ойындар және тағы басқа 400 000 материал Барлық 400 000 материалдарды шексіз жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз 1 990 ₸ 49 000₸ 1 айға қосылу Таңдау Материалға шағымдану Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз Жариялаған: Ақмарал Базарбайқызы Ордабекова 15 Сәуір 2023 465 Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз Шағымды қалдыру Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы. Тақырып бойынша 11 материал табылды Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы. Материал туралы қысқаша түсінік Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы. 9 сыныпқа физика пәнінен ашық сабақ Материалды жүктеу Материалдың қысқаша нұсқасы Оқу ісінің меңгерушісі : ________________________ Қысқа мерзімді жоспар Білім беру ұйымының атауы: Бөлім: Динамика негіздері Мұғалімнің аты-жөні Күні: Сынып:9 Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны: Сабақтың тақырыбы Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы. Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары 9.2.2.9 бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолдану; Сабақтың мақсаты Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуын сипаттайды; Жасанды серіктердің ауырлық күші әрекетінен қозғалысын сипатайтын шамаларды( ауырлық күші, дененің еркін түсу үдеуі, жылдамдық, орын ауыстыру) анықтайды; Бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолданады; Сабақтың барысы Сабақтың кезеңі/ уақыт Мұғалімнің әрекеті Оқушының әрекеті Бағалау Ресурстар Сабақтың басы Амандасу. Оқушыларды түгендеу. Видео көрсетілім . Сонымен балар бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай ? Топқа бөлу –Суреттердің таңдап арқасындағы мәлімет бойынша өз тобын тауып алады. Сәлеметсіздерме балалар!Біз бүгін динамика тақырыбын жалғастырамыз.Өткен сабақта біз дененің салмағы, салмақсыздық тақырыбын түсіндірген болатынбыз. Алдыңғы білім бойынша Бәйге лото ойыны арқылы өткен тақырыпты тексеру Күш нені сипаттайды? Неліктен барлық денелер жерге тартылады? Күштің қандай түрлерін білесіңдер? Ньютонның екінші заңы қалай тұжырымдалады? Ньютонның үшінші заңы қалай тұжырымдалады? Галилейдің салыстырмалық принципінің мәнісі неде? Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдаңдар Гравитациялық тұрақтының сан мәнін кім анықтаған? Бүкіләлемдік тартылыс заңын қандай жағдайда қолдануға болады? ЕБҚ тапсырма. Екі дене бір біріне массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады А) 6,67 · 10 -11 Н Бір бірінен 1 м қашықтықта орналасқан, әрқайсысының массасы 1 кг болатын екі дененің арасындағы тартылыс күші Ә) масса бір мезгілде денелердің әрі инерттілік, әрі гравитациялық қасиеттерінің сандық сандық сипаттамасы болып табылады Б) бүкіләлемдік тартылыс заңы Жер мен Айдың арасындағы тартылыс күшінің шамасы В) Генри Кавендиш Гравитациялық тұрақтының сан мәнін лабораториялық жағдайда бірінші рет анықтаған ағылшын ғалымы Г) Исаак Ньютон Бүкіләлемдік тартылыс заңын 1687 ж тұжырымдаған Д) 2 · 1020 Н Екі дене бір біріне массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады Б) А) 6,67 · 10 -11 Н Бір бірінен 1 м қашықтықта орналасқан, әрқайсысының массасы 1 кг болатын екі дененің арасындағы тартылыс күші А) Ә) масса бір мезгілде денелердің әрі инерттілік, әрі гравитациялық қасиеттерінің сандық сандық сипаттамасы болып табылады Ә) Б) бүкіләлемдік тартылыс заңы Жер мен Айдың арасындағы тартылыс күшінің шамасы Д) В) Генри Кавендиш Гравитациялық тұрақтының сан мәнін лабораториялық жағдайда бірінші рет анықтаған ағылшын ғалымы В) Г) Исаак Ньютон Бүкіләлемдік тартылыс заңын 1687 ж тұжырымдаған Г) Д) 2 · 1020 Н Оқушылар сәлемдесіп , жаңа сабақтың атын табуға ат салысады . Үй тапсырмасын қайталауға берілген Бәйге лото ойынына қатысып сұрақтарға жауап береді. Кестені сәйкестендіреді 2 ұпай Кесте Сабақтың ортасы «Денелердiң ауырлық күшiнiң әрекетiнен қозғалуы.Бірінші ғарыштық жылдамдық » Сабақ мақсаты: -Бүгінгі сабақты меңгерген соң, бірінші ғарыштық жылдамдықтың анықтамасын біліп, жасанды серіктердің ауырлық күші әрекетінен қозғалысын сипатайтын шамаларды тұжырымдап, бірінші ғарыштық жылдамдықтың формуласын есептер шығаруда қолдана алатын боласыздар. Топтық Жұмыс Топқа берілетін мәтін – Теоретиктер тобы. Ауырлық күші денеге еркін түсу үдеуін тудырады. Ньютонның екінші заңына сәйкес: (2) Жер бетінде (h=0) болғанда: (2) формуладан еркін түсу үдеуінің дененің массасына тәуелсіздігі, ал оның шамасының дене Жер бетінен көтерілген сайын азая беретіні байқалады. Декскриптор: -Теорияны құрастырады; -Мәтінді оқып негізгі идеяны ашадыы, -Жердегі еркін түсу үдеуін қорытып шығарады; -Формуланы жатқа айтады; -Топпен бірлесе отырып қорғайды; 2- Топқа берілетін мәтін Формула тобы Декскриптор: -Формуланы құрастырады; -Оқулықты пайдаланып формуланың мағынасын ашадыы, -Жердегі еркін түсу үдеуін қорытып шығарады; -Формуланы жатқа айтады; -Топпен бірлесе отырып қорғайды; Топқа .Тәжірибе жасап тақырыпты қорытыу –Практиктер тобы Доты әр түрлі бұрышмен лақтырып ,Ұшу қашықтығын бақылау . Декскриптор: -Құралдарды пайдаланып дотың ұшуының бұрышқа тәуелділігін анықтайды; -Оқулықты пайдаланып , практикалық жұмыстың формуласын табады, формуланың мағынасын ашадыы, -Жердегі денелердің тек ауырлық күшінің әрекетінен құлайтындығын меңгеріп алады; -Формуланы жатқа айтады; -Топпен бірлесе отырып қорғайды; Құрал жабдықтар : Метр , доп 4 - Топқа берілетін мәтін.Ұшқыштар тобы Бүкіләлемдік тартылыс күші әрекетінен дененің дөңгелек орбита бойымен қозғалысы жүзеге асатын жылдамдық бірінші ғарыштық жылдамдық деп аталады Ньютонның екінші заңы мен Бүкіләлемдік тартылыс заңы бойынша мына тепе-теңдікті жаза аламыз: ma = (1) Центрге тарқыш үдеуі: а= (2) (2)-ші формуланы (1)- ші формуладағы үдеудің орнына қойып массаларын қысқартып жіберсек, бірінші ғарыштық жылдамдық формуласы пайда болады: ʋ1= немесе ʋ1= Жер бетіне жақын орбитаның радиусын жуықтап Жер радиусына тең деп алып соңғы формуладан бірінші ғарыштық жылдамдықтың сан мәнін анықтаймыз ʋ1= Екінші ғарыштық жылдамдық ʋ2=11,2км/с Үшінші ғарыштық жылдамдық ʋ3=16,65 км/с Декскриптор: -Мәтінді құрастырады; -Оқулықты пайдаланып формуланың мағынасын ашадыы, -Бірінші ғарыштық жылдамдық формуласын қорытып шығарады;; -Формуланы жатқа айтады; -Топпен бірлесе отырып қорғайды; Кім жылдам ?. (3 тапсырма) 18 - жаттығу Декскриптор: -Есептің шартын түзеді . -Денеің ұшу қашықтығын ,лақтыру биіктігіне тең деп алып -Формуланы жазады ; -Формуланы қолданып биіктікті анықтайды; -Есептің жауабын жазады ; Жеке жұмыс Декскриптор: -Есептің шартын түзеді ; -Бірінші ғарыштық жылдамдық теңдеуін жазады; -Формула бойынша шамаларды орнына қойып есептейді; -Есептің шешімін жазады; Планета атауы Экват. радиусы, км Масса, кг Үдеу, м/с2 Бірінші ғарыштық жылдамдық, км/с Меркурий 2 400 3,3 • 10 23 3,82 3,03 Венера 6 050 Материалды жүктеу Жүктеу Сақтау Бөлісу ЖИ арқылы жасау Файл форматы: docx Философия Презентация 10 сынып 15.04.2023 465 Жүктеу Сақтау ЖИ арқылы жасау Жариялаған: Ақмарал Базарбайқызы Ордабекова Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз, шағым қалдыра аласыз Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз Іздеу Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз! Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі. Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз! Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз! Жариялау Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз! Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз! Жариялау Министірлікпен келісілген курстар тізімі Химия пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Тарих пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Биология пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Ағылшын тілі пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ География пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Информатика пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Мектепке дейінгі білім беру бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті» бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Дене шынықтыру пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Білім алушылардың білім сапасын арттыру мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану 80/108 сағат Толығырақ Инклюзивті білім беру жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту 80/108 сағат Толығырақ