ДИАЛОГТІКОҚУ
ДИАЛОГТІКОҚУ
•Ғылымизерттеунәтижелерікөрсеткендей, диалогсабақтамаңыздыорын
алады.МерсержәнеЛитлтонның(2007)зерттеулерітоптағыдиалог
балалардыңзияткерліктұрғыдандамуынажәнеоқудың нәтижеліболуына
септігінтигізетінінкөрсетті.Аталғанавторлардыңзерттеулерінде
ересектерменинтербелсендіәңгімелесуде,соныменқатарқұрдастарымен
бірлескенжұмыстабалалардыңоқуыментанымдық дамуынаықпал
ететіндігіатапкөрсетілген.Жан-жақты,шығармашылжәнеойлануғатүрткі
болатынәңгімелергеынталандырып,қолдаукөрсететіноқытутәсілдері
(«педагог-бала»,«бала- бала»)«диалогкенегізделгеноқу»депаталады.
•Л.С.Выготскиймектепжасынадейінгібалалардытанымдық дамуәрекеттері
әлеуметтікқарым-қатынасүдерісінде,яғни,анағұрлым қабілеттібалалармен
араласужәнемәдениет,қоршағанортаменөзарақарым-қатынасжасау
арқылыбалалардыересектершеойлауәдісінеүйретукезіндеқалыптасатын
субъектіретіндесуреттейді.СоныменқатарЛ.С.Выготскийбалаларөздерінің
«Жақынарадағыдамуаймағында»(ЖАДА)жұмысістегенде, танымдық
дамудыңжақсаратындығ ынатапкөрсеткен.ЖАДАоқушыдамытатындағды
менқабілеттер,өзбетіншеорындайалмайтынтапсырмаларкөлемін
айқындайды.Бұлтапсырмалардыорындаудабалаларғ ажаңаныүйренуде
тірекболатынересектердіңкөмегінемесеқолдауыкерек.Бұлқолдауқарым-
қатынастықамтиды,Л.С.Выготскийбұлжағдайдақарым-қатынасты
оқытудың негізгіқұралыдепесептейді..
•Л.С.Выготскийдіңоқумоделібойыншабаладиалогкеқатысунәтижесіндебілімаладыдеген
тұжырымжасалады.Сондықтаноқушыныңбілімдеңгейіндамытуғаәлеуметтікқолдау
көрсетудепедагогтің рөлішешушіболыптабылады.Балалардыңөзінеқарағандакөбірек
білетінбасқаадамдармен,мәселен,педагогпеннемесесыныптастарымендиалогжүргізуге
мүмкіндігіболғанжағдайдаоныңоқып-үйренуіжеңілдейді.Ұсынылатынидеяларәзірге
баланыңтүсінікаясындаемес,ЖАДАаясындақарастырылғанжағдайдаоқутабыстыболмақ .
•Л.С.Выготскийдіңбаланыоқытудасөйлеудің маңыздырөлатқаратындығытуралыпікірі
эмпирикалықзерттеулергенегізделген.Барнс(1971) тілдіңтоптанемесесабақтақаншалықты
дәрежедеқолданылатыныоқушылардыңоқуынасоншалықтыәсерететінітуралытұжырым
жасаған.Олоқудыңпедагогтіенжартыңдауарқылығанаемес,вербалдықұралдардықолдану
нәтижесінде,яғнисөйлесу,талдаужәнедәлелдеу.барысындадажүзегеасатынынатап
көрсетті. МерсерменХоджкинсонның(2008)кейінгізерттеулеріБарнстыңертеректегіжұмысына
негізделгенжәнеоқытуүдерісіндедиалогтіңатқаратынмаңыздырөліненазараударуға
бағытталған.
ҚАЗІРГІКЕЗДЕБАЛАЛАРДЫҢОҚУБАРЫСЫНДАӨЗАРАӘҢГІМЕЛЕСУІНІҢКӨПТЕГЕН
АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫНКӨРСЕТЕТІНДӘЛЕЛДЕРЖЕТКІЛІКТІ, БҰЛАР:
Көпжағдайдасыныптағыталқылаупедагогтіңбасқаруыменжәнебелгіленгентақырыптөңірегінде,
оқушының неніқашанжәнеқалайдұрысайтудыбасқаруыарқылыжүргізіледі. Балалартоптанемесесабақта
өзойынайтуғақұлықсызболады.Көпжағдайдабалаларпедагогке«Бұлқызықтыекен»депайтақоймайды.
Зерттеулеркөрсетіпотырғандай, педагогтіңөзісұрақтарқойып,балалардыңжауаптарынқайталап,
мадақтапнеқолдапотыратынтоптағ ықалыптыәңгімелесустилібалалардыңойлаудеңгейінде,сөйлеу
дағдыларындадамытаалмайды.
балалардыңөзойымен түсінігінбілдіруінемүмкіндікбереді
педагогтіңбалалароқып-үйренудіңқандайдеңгейіндеекенін
түсінуінекөмектеседі
басқаадамдардаой-пікірібасқашаболуымүмкінекендігін
түсінуінекөмектеседі
балалардыңөзпікірімен көзқарасындәлелдеуінекөмектеседі