Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Достық көмек
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Өзін-өзі тану |
Мектеп: №193 |
|||||
Күні: |
Мұғалімнің есімі: Шайдарова |
|||||
Сынып:МАДТ |
Қатысқандар саны: |
Қатыспағандар саны: |
||||
Сабақтың тақырыбы: |
«Достық көмек» |
|
||||
Сабаққа негізделген оқу мақсаты |
диалог арқылы өзара сұхбаттасу.. |
|||||
Сабақ мақсаттары |
Барлық оқушылар: Жақсы дос пен жаман досты ажырата алады. |
|||||
Оқушылардың басым бөлігі; Сурет бойиынша әңгімелейді |
||||||
|
||||||
Кейбір оқушылар: Ойын ашық айтады. |
||||||
|
Оқушылар : Адамгершілік жайлы әңгімені оқып, өз ойларын жеткізе алады. |
|||||
Негізгі сөздер мен тіркестері: Жаман, жақсы, мейірімді ,қайырымды. |
||||||
Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер .Көмекке әрдайым дайын адам. |
||||||
Талқылауға арналған тармақтар: Дос деген кім? |
||||||
Жоспар «Достық көмек» |
||||||
Жоспарланған уақыт |
Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз) Адамгершіліктің мәнін ұға алады. Жақсы жаман қасиет жайлы біледі. Достықтың қадір қасиетін біледі. |
Ресурстар |
||||
Басталуы
Ортасы |
Амандасу. Психологиялық тренинг. Мотивация кезеңі.оқушыларға бір біріне тілек айтқызу, Алақанды ашайық. Жылулықты шашайық. Сәттілік тілеп достарға біз сабақты бастайық.1,2 санап 2топқа бөлу. Үй тапсырмасын сұрау кезеңі. Ақылды доп әдісі Досыңның саған жасаған жақсы қасиеті жайындағы ең үздік әңгіме. «Миға шабуыл» стратегиясы Оқушыларға сұрақ қоямын. Оқушылар адамгершілік дегеніміз не?2топ сұраққа жауап бере отырып жақсы жаман қасиет жайлы постер қорғайды. Артына стикер жапыстырылған оқушы шығып постерді қорғайды. Сөздер қалай айтылып тұр?1-тапсырма Сызба бойынша , бірнеше сөйлем құрап жаз. Не жайлы болды? Кім досы жайлы айта алады? Сенің досың бар ма? Сенің ойыңша дос қандай болу керек? |
Қол шапалақ
Доп
Плакат, маркер |
||||
Аяқталуы |
Өзін бағалау парағын ұсынамын. |
Бағалау парағы |
||||
Саралау – Сіз қосымша Көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз? |
Бағалау - Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз? |
Пəнаралық байланыс Қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау ережелері АКТ-менбайланыс Құндылықтардағы байланыс |
||||
Қабілеті төмен оқушы: берілген сөздерге екпінді қояды |
Бағдаршам Формативті бағалау |
Орыс тілі, АКТ |
||||
Рефлексия
-Сабақ оқу мақсаттары шынайы ма? -Бүгін оқушылар не білді? -Сыныптағы ахуал қандай болды? -Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? -Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? -Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен? |
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетінсұрақтарға жауап беріңіз. |
|||||
-Сабақ оқу мақсаттары шынайы. - Екпінді сөзде дұрыс қоя алады. Адамгершіліктің мәнін ұға алады. Жақсы жаман қасиет жайлы біледі. Достықтың қадір қасиетін біледі. - Сыныптағы ахуал ауызбіршілікте болды. - жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды деп ойлаймын.
-берілген уақытты оқушылар тиімді пайдаланып, тапсырмалардың бәрін орындап үлгерді. - Мен өз жоспарыма қосымша тапсырмалар қолдану керек екендігін білдім,өйткені оқушылар қосымша тапсырмалар арқылы өз ойларын жақсы жеткізе біледі. |
||||||
Қандай екі нәрсе табысты болды ( оқытуды да , оқуды да ескеріңіз )?1: Оқушылардың сыни тұрғыдан ойлана жауап берулері 2: Топтық жұмыс арқылы ынтымақтастық ахуалы жақсара түсті Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды? ( оқытуды да , оқуды да ескеріңіз)? 1: Жаңа әдіс тәсілдер2: Оқушылар сабаққа белсене қатысып, өз ойын еркін айтты
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?
|
Бекітемін:
Жалымбетова
Сабақтың
тақырыбы: Денсаулық өмір
негізі
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың, денсаулықтың
мықты, жанның таза болуы, адамның айналасындағыларға қуаныш сыйлап,
салауатты өмір салтын
ұстану.
Көрнекілігі:
Оқушы дәптері, интерактивті
тақта.
Сабақтың
барысы:
Шаттық шеңбері:
Оқушылар шаттық шеңберіне жиналып бір – бірінің бойынан қандай
жақсы қасиет бар екенін
айтады.
Ойланайық
пікірлесейік достар. Біздің сабағымызға басқа қаладан немесе
шетелден келген адамдар бізге сұрақтарын қоямыз дейді, олай болса
сұрақтарын шешеміз бе?
1) Бірінші байлық денсаулық деп неліктен
айтқан?
2) Денсаулық
сақтаудың қандай жолдары
бар?
3) Тәні саудың
жаны сау дегенді қалай
түсіндіресің?
4) Ал жан
саулығының тән саулығының әсері бар
ма?
5) Сендер бос
уақыттарыңды спортпен айналысуға бөлесіңдер
ме?
Денсаулықтың он
құпиясы
Бірінші құпия
денсаулық пен сырқаттың негізі біздің ақыл ойымызда
жатыр.
1) Біздің тыныс
алуымызда болып табылады.
2) Шынығу
әрекеттері күш әкеледі.3) Дұрыс тамақтану
күші.
4) Күлкі, күлкі
бұл мәңгілік емші.
5) Демалу
күші.
6) Тұлғаны түзеу
ұстай білу күші
7) Сенім күші.8)
Сүйіспеншілік күші.
Қандай жеміс – жидектер қандай дәрумендер
бар?
Нақыл
сөздер.
Дені сау адам –
табиғаттың ең қымбат
жемісі.
Ердің саулығы –
елдің байлығы
Денсаулықтың
қадірін жастан білу азаматтық
борыш.
Сырын мен
білетін бірден бір сұлулық –
денсаулық
Дені сау адам
дегеніміз табиғатың аса құнды
туындысы.
Денсаулық
пирамидасы.
Қорытынды: Балалар біз бүгін сабақты «Денің
сау болсын десең», тақырыбымен танысып денсаулық баланың ең құнды
игілігінің бірі.
Денсаулықты
сақтау үшін ең бірінші кезекте ойың, ниетің таза болуы керек. Сабыр
мен сенім, мейірімділік пен сүйіспеншілік адам денсаулығын
жақсартуға ықпал етеді.
Жүректен
жүрекке
Балалар сіздерді
шаттық шеңберіне шақырамын. Балалар біз бүгінгі сабағымызда
денсаулық зор байлық тақырыбымен таныстық. Шеңбер бойына балаларды
тұрғызып, «Сүйіспеншілік жүрегі» ойыны ұйымдастырылады. Әр бала
жанындағы балаға мейрімді сөздер айтып жүректі
ұсынады.
Бекітемін:
Жалымбетова
Тақырыбы:Әсемдік әлемінде
Құндылық: Сүйіспеншілік. Қасиет (сапа): айналаға мейірімділікпен қарап, жақсы көру.
Мақсаты: Оқушыларға әсемдік, жан сұлулығы туралы түсініктерін кеңейту Міндеттері: -оқушыларға қоршаған ортаның әсемдігі, адамның жан сұлулығы туралы түсінік беру -оқушылардың эстетикалық талғамдарын дамытуға ықпал ету -оқушыларды сұлулықты, әсемдікті сезініп, бағалай білуге тәрбиелеу Күтілетін нәтиже: Оқушылар айналадағы дүниенің сұлулығын бағалай білуге үйренеді; Әсемдікке ұмтылады; Өз ойларын ашық айта білу дағдысы қалыптасады; |
Көрнекілігі:гүл парақшалар,пре-зентация, Стикер-лер, маркерлер, шарлар,түсті қағаздар,әуен т.б. |
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі. 1. Қызығушылықты ояту А) Тыныштық сәті (Нұрға бөлену. Жағымды жағдай туғызу.) Топтың аты - Әдемі, сұлу, көркем. Үй тапсырмасын тексеру. “Ізденген жетер мұратқа” Б) Тренинг “Жүректен-жүрекке” Оқушылар шеңбер құрып, «….сен сұлусың, маған сенің…… ұнайды»- деп бір-біріне деген қарым-қатынасты ізгілендіру мақсатында дайындалған. |
Түрі:Ашық сабақ
Әдісі:Тыныштық сәті, топтастыру, тренинг,дәйексөз, мәтінмен жұмыс, жағдаятты талдау, әңгімелесу, постер қорғау, топпен ән айту. |
2. Мағынаны тану А)Дәйексөз. Сырты сұлуға көз қызығады, Іші сұлуға жүрек қызығады. Ғ. Мұстафин
Ә)Мәтінмен жұмыс. Оқушылар «Қыз Жібек» жырынан үзінді оқып, мазмұнымен танысады. -Қыз Жібектің тұлға ретіндегі әсемдігін неден байқадыңдар? -Сұлулықтан қандай әсер алдыңдар?
Мұғалім сыйы (Жағдаятты талдау). Ішкі сұлулық пен сыртқы сұлулық . |
|
4.Әңгімелеу (әңімелесу). Адамды сұлу ететін не нәрсе? Әсем, сұлу нәрсе көргенде қандай сезімде боласыңдар? Жан сұлулығын қалай түсінесіңдер? Егер сендерге жер бетіндегі ең әсем, ең сұлу нәрсені табу тапсырылса, не істер едіңдер? Алдарыңызда бір қағаз берілген. Сол қағаздан әдемі затты 1 минутта жасап болуларыңыз керек. Содан соң әр топ бір-бірін бағалайды. |
|
5.Шығармашылық жұмыс.Постер қорғау. (Қиял әлеміне саяхат) Баланың өзін және өзінің жүрегін тыңдай білуіне сертігін тигізе отырып, сезімі мен эмоциясына жайлы әсер етеді. Көру, есту сезімдері арқылы сұлулық сезімдерін оятатын сәулет, сұлу сурет, мүсіндеу, ән, музыка, поэзия, күй сықылды өнер әлеміне, өнердің сұлулыққа толы тылсым құдіретінен жан тербейтін ләззат күйін сезіну үшін бір сәт өз қалауларыңмен өзімен өзі болып қиялмен сапар шегуді ұсынамын. Топ бойынша әр оқушы кезекпен өздері ойлаған көріністі табу үшін қағазға бір рет сызу арқылы сұлулыққа бағытталған сурет салулары керек. |
|
6. Топпен ән салу.
|
|
7.Үй тапсырмасы. “Сұлулық” туралы ойдан өлең шығару. |
|
8.Қорытынды тыныштық сәті. Бұл әдістемелік тәсілді Динейк методикасы арқылы төмендегідей мазмұнмен ұйымдастыру. Көздеріңді жұмып, манаураған қалыпқа келіңдер. «Мен өз ағзамның қорғаныс күшіне сенемін». «Мен жайдары, ақкөңіл бола бастадым». «Мендебәрі де жақсы, бәрі өзімойлағандай – мен бақыттымын». Әрбірфразаныкөздеріңжұмулыкүйінде 10 ретқайталаукерек. Санаудысаусақпеннемесежіптегітүйіндербойыншажүргізуқажет. Оқушыларғатыныстыжеңілжәнеұнамдыболатындайетіпжайлап, еркіналукеректігінескертіледі. |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Өзін өзі тану МАДТ
Тақырыбы: Отанға сүйіспеншілік
Отанды сүю отбасынан басталады.
Халық мақалы.
Мақсаты: «Отан» құндылығының маңыздылығын түсіндіру.
Міндеттері:
-
«Отан», «атамекен» туралы түсініктерін кеңейту; Отанға деген сүйіспеншілік сезімдерін дамыту;
-
Отанын сүюге тәрбиелеу; Шаттық шеңбері
-
Қайырлы таң, балалар! Сендерді көргеніме қуаныштымын! Қане, бәріміз қол ұстасып шеңбер құрып, Е.Өтетілеуұлының «Отан» өлеңін бірге қайталайық.
Отанды әркім анасындай Қастерлейді, бағалап.Өйткені,
Отан баласындайБізді өсірер аялап.Отан деген – атамекен.Отан деген – туған жер.
Отан – ана, Отан – үлкен Қазақстан – туған ел.
-
Балалар, «Отан» деген сөзді қалай түсінесіңдер?Отан туралы қандай мақалдар білесіңдер?
Балалардың жауаптары.Әңгімелесу.
-
Анамазды біз неліктен құрметтейміз, қадірлейміз? Отанды неліктен «анамыздай» қастерлейміз?
-
Отанды неліктен «Атамекен » деп аялап атаймыз? Балалардың жауаптары
Атамекен деген сөзді біздің үйдегі үлкендеріміз қалай түсінеді екен?
Мұғалім балаларға магнитафонға немесе қағазға алдын ала жазып алған ата – аналардың пікірін тыңдатып, ойларымен бөліседі.Ата-аналардың пікірі:
-
Атамекен – ол біздің туып-өскен ауылымыз, қаламыз,ол біздің туған жеріміз.Атамекен – ата-бабадан ұрпаққа мұра болып қалған ежелгі құтты қоныс, мекен.Атамекен аталарымыз, әжелеріміз аянбай күресіп, жауларға бермей қорғап қалған жері. Ол-кең байтақ қазақ жері.
Атамекен – ата-бабамыз мекендеген, қоныстанған туған жер. Сондықтан туған жерімізді «ата-мекеніміз» деп аялап атаймыз. Апамыз, атамыз, ата-анамыз, туыстарымыз, достарымыз туып-өскен туған жерін Отанымыз деп сүйеді. Отан бізді баласындай қорғайды, бізді асырайды, қастерлейді. Сондықтан да біз оны анамыздай қастерлейміз.
Біз өскенде ақылды, батыл, ада азамат болып, өз Отанымызды қорғаймыз,аялаймыз,көркейтуге өз үлесімізді қосамыз. Біздің Отанымыз – Қазақстан.Дәйексөз
«Отанды сүю отбасынан басталады» деген халық мақалын бүгінгі сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндіреді.
«Отан сүю отбасынан басталады» деп халық бекер айтпаған. Отанға деген ыстық сезім жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады. Отбасының әрбір мүшесі бір-бірін сыйлауға, қорғауға, адал болуға міндетті. Отбасында бір-бірін құрметтеген адам, ол Отанды да құрметтеп сүйеді.
«Отанды сүю отбасынан басталады» деген сөздің мәнісі де осында.Әңгімелесу
Мұғалім «Кішкентай ханзада» деген әңгімені оқып беріп, Отанды жақсы көру үшін не істеу керектігі жөнінде түсінік береді. Кішкентай ханзада
Әңгіме
Ханның үш ұлы болыпты.
Үлкені кез келген қаруды шеберлікпен қолдана білетін, батыл жауынгер болды. Ол әскери басшы болуды армандады, хан оны өз әскерінің басшысы етіп тағайындады.Ортаншы ұлы хан әулетін сәулетті, әсем сарайларды салумен әлемге танытқысы келді. Әкесі онымен келісіп, құрылысқа ақша берді.
Тек кіші ұлы ғана ханды ренжітті. Ол соғыспады, құрылыспен шұғылданбады, тек қана күні бойы кітаптар оқыды. Ол әр ұлттың тарихын, тілдері мен дәстүрлерін оқып үйренді.
-
Ұлым, сен неге басқа ұлттың салттары мен тілдерін үйреніп жүрсің? Сен өз Отаныңды сүюің керек, - деп хан ханзаданы кінәлады.
Ұлы әкесін үндемей тыңдап, өз сабағын жалғастыра берді.
Кенеттен күтпеген, ойламаған жерден қайғы келді. Ханның көршілестері бірігіп, соғыс жариялады. Хан әскерлері жеңіле берді. Соғыстың аяқталуына бір күн қалғанда ханның кіші ұлы әскер басшыларының шатырына келді.Сен не үшін мында келдің, кітапқұмар? Тез кет! Ертең шайқас болады – деп жас әскер басшысы айқайлайды.Иә, ұлым, бұл сенің орның емес, - деп жеңіске жетуге немесе ең соңғы соғысқа дейін айқасып, өлімге дайындығын білдірген хан үлкен ұлын қолдады.
Ханның кенже ұлы қағазды алып жайлап былай деді:Мен үш күн жаудың лагерінде болдым. Мұнда жаулардың барлық қаруларының орналасқан жері мен олардың жоспарлары бейнеленген. Ертең таңға жуық жаулардың негізгі күштері біздің әскерлерді жіңішке жолмен айналып өтіп, шабуыл жасайды.
Кіші баласы айтқан соң хан айқасқа дайындалуды бұйырды. Айқас өте қатаң болды, бірақ жаулар жаппай тұзаққа түсіп, жеңілді.Ұлым, сен батыр болдың. Сен қалай жаулардың ортасында үш күн бойы тығылып жүрдің?- деп хан кіші ұлын жеңістен кейін құшақтады.Мен тығылған жоқпын, барлық жерде еркін жүрдім. Мен бұл адамдардың тілдері мен дәстүрлерін білдім ғой. Сондықтан мені олар өздеріндей қабылдады – деп жауап берді ханзада.Саған қорқынышты болған жоқ па? – деп ағасы таңғалды.
-
Отанға сүйіспеншілік барлығынан да күшті, - деп кіші ұлы сабырмен жауап берді.Ханның ұлдары Отанына қандай қызмет көрсетті?Қиыншылық туғанда жауды жеңу үшін халыққа кім қалай көмектесті?Балалардың жауаптары тыңдалып, мұғалім қорытындылайды.Ханның үш ұлының әрқайсысының өз үлесі болды.Үлкені – әскер басшысы болса, екіншісі – құрылысшы болды. Үшіншісі, кенже ұлы көп оқып, ақылды болып, әкесіне, ағаларына, халқына көмектесіп, жауды жеңуге оқып-үйренген білімін пайдаланды. Біз де өскенде, өз атамекенімізді, Отанымызды қорғау, көркейту үшін тәрбиелі-өнегелі бала болып, білім аламыз, болашақта халық үшін қызмет етеміз.
Ойын: «Қазақстанда тұратын халықтар»Шарты: Балалар шеңберге тұрып, бір-біріне допты беру арқылы Қазақстанда тұратын халықтарды айтады.Өзіммен өзім
Балалар ыңғайланып отырып, үнтаспадан баяу музыканы тыңдайды және көз алдыларына елестетеді.
-
Туған өлкеміздің, Отанымыздың табиғаты қандай тамаша! Айналамыз жап-жасыл, сан алуан тамаша гүлдер хош иісін аңқытып,биік- биік ағаштар мейірімді анадай көлеңкесін тосып тұр.
Туған жердің әрбір шөбі, әр гүлі, әр ағашы, салқын самалы, қасиетті топырағы көзіңе оттай ыстық. Оның қызыл-жасыл көбелегі, құстардың құйқылжыта салған үні, жан-жануардың дыбысы құлағыңа жағымды естіледі. Туған жердің таза ауасымен дем алып, көңілдерін көтеріліп, жандарың жайланып қалды.
Енді, туған жерімізге, Отанымызға қандай жақсылық жасай алатынымызды ойлап, көз алдымызға елестетіп көрейік. Ал енді көзімізді ашып, өз ойларымызбен бөлісейік.Шығармашылық жұмыс
«Менің Отаным Қазақстаным»
Мұғалім балаларға өздерінің туған жерлерін бейнелеп салуды тапсырады.
Ғажайып сөз:Балалар сабақта айтып, үйренген өнегелі сөздерді қайталап айтады.
-
Отан – ана, отбасы, туған жер, атамекен.Отан – Қазақстан.Мен Отанымды сүйемін!
Қорытындылау
-
Бүгін біз әр адам өзінің Отанына, туған өлкесіне ыстық сезімін, сүйіспеншілігін түрлі жолдармен жеткізетінін білдік.
Білім алып, болашақта Отан үшін қызмет етеміз.
Жүректен жүрекке
Мұғалім балалармен бірге төмендегі өлең жолдарын қайталайды.
Ата-бабам жанын қиып қорғаған,
Ақ тілегін ұрпағына арнаған.
Қазақстан – алтын ұя Отаным,
Жайнай берші, мәңгі гүлдеп әрқашан.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Жалын атқан жүрекпен 8-сынып
Мақсаты:
«Қайырымдылық», «мейірімділік» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту оқушылардың «жақсылық», «қамқорлық», жақсылық жасаудың адами қарым- қатынастағы мәнділігін түсіндіру;
Сабақтың түрі: Ашық сабақ.
Сабақтың көрнекілігі: Бейнетаспа, түрлі – түсті плакаттар.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі :
1. Шаттық шеңбері:
Жан-жағына нұр шашып
Арайлап жарқын таң атса,
Жер бетінде жайқалып,
Көгеріп өссе көк майса,
Жүрегім жыли бастайды.
2. Балалардың назарын сабаққа аудару:
1.Үлкендер еркелеткенде қандай күйде боласыңдар?
2.Жақсы көретін адамдарға қандай тілек айтқың келеді?
3.Басқаларға жақсылық жасаған кездерің болды ма?
Жаңа сабақ:
Суретпен жұмыс
Сурет бойынша әңгімелеу.
Балалар сұрақ бойынша жауап береді.
1.Сендердің де осындай оқиғаға кездесулерің мүмкін бе?
2. Бұл оқиғадан не үйрендің?
Ойланайық, пікірлесейік:
1.Жақсы көретін жан-жануарларың бар ма?
2.Табиғатқа қамқорлық жасаған кездерің болды ма?
Жағдаятты талдау:
Жағдаятты топпен, жекелей орындауға болады.
Балалар өз шешімдерін жария етеді.
Суреттерге қарап жағдаяттарды шешу.
Сергіту сәті:
Балалар, денелеріңді түзу ұстап, бастарыңды жоғары көтеріп, ыңғайланып отырыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады. Ауаны терең жұтып, еркін тыныс алыңдар. Өздеріңнің тыныс алуларыңды бақылап, бақытқа, махаббат пен тыныштыққа толы таза, шипалы ауаның тұла бойларыңа толғанын сезінесіңдер. Біздің жүрегіміз қайырымдылыққа, мейірімділікке, адамгершілік құндылықтарға толы екендігін сезінеміз. Енді көзімізді жаймен ашамыз. Ендеше жүрегіміздің жылуын, бізді мектепке келгенде білім беріп, тәрбиелеп жатқан мұғалімдерімізге арнап көрейік!
Тапсырма: Оқушылар өздерінің жақсы көретін адамдары туралы әңгімелеу.
Әр баланың өз өмірде орны ерекше екенін оларды да жақсы көретін адамдардың бар екенін ұғындырады.
Дәйексөз:
«Табиғаттағы барлық жылу-күннен
Өмірдегі барлық жылу-адамнан» М.Пришвин
Шығармашылық жұмыс:
Өздерінің жақын адамдарына өлең, әңгіме құрап жазу.
Мұғалім балаларға орындау үшін төмендегі үлгіде тапсырма береді.
Жүрегінен шыққан мейірімділік, қайырымдылық, жанашырлық,
жан жылуы кімдерге, нелерге арналатының бос тор көздерге жазу.
Жүректен жүрекке:
Оқушылар сабақ соңында өздерінің жүрек түпкіріндегі жылы сезімдеріне ризашылықтарын білдіреді.
Оқушылар оң қолдарымен жүрек тұсын ұстап кезегімен мынадай сөйлемдер айтады:
- Менің қайырымды жүрегіме рахмет! - Менің мейірімді жүрегіме рахмет!
- Менің жылы жүрегіме рахмет! - Менің жүрегімнің адамдарды жақсы көргеніне рахмет!
- Менің жүрегімдегі жақсы көру сезіміне рахмет!- Менің жүрегімнің қуана білетініне рахмет!
- Менің жүрегімнің жанашырлығына рахмет! және т. б.
Қорытынды: «Менің түйгенім»
Сабақ маған ұнады,
себебі: Сабақ маған ұнамады, өйткені: Менің
ізгі
істерім: Сабақтан үйренгенім:
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: Таным шаттығы
Құндылық: «Қиянат жасамау»
Қасиеттер:Адалдық
Сабақтың мақсаты: - оқушылардың таным жолында жеткен өзіндік ізденістерінің жемісіншығармашылықпен қолдана алу және өзін-өзі танудың жалпыадамзат ғұмырындағы,жеке өмірдегі маңызы мен қажеттілігі туралы түсініктерін бекіту;Сабақтың міндеттері: - оқушылардың өзін-өзі тану сабақтарында жыл бойы алған білімдерінің нәтижесінтексеру;- оқушылардың рухани адамгершілік құндылықтар туралы алған білімдеріншығармашылықпен пайдалана алу қабілеттерін дамытуға ықпал ету;- оқушыларды өз еңбегінің жемісін шаттықпен тани алып, өзгелердің еңбегін орынды бағалай алуға тәрбиелеу. |
Плакат, маркер, үлестірме қағаз. |
Сабақтың барысы: а) Ұйымдастыру кезеңі.- оқушылармен сәлемдесу.- сыныптазалығына көңіл бөлу, оқушыларды түгендеу. (топтарға бөлу.)Тыныштық сәті. «Теңізтүбіне саяхат»2. Үй тапсырмасын тексеру: «Еділ бол да, Жайық бол» атты өлеңді жатқа сұрау. |
Сабақ барысынталқылау, топқа бөлінеді.(Тәртіп,талап, тазалық, тыныштық, татулық) сақтаукеректігін ескетүсіру. |
3. Дәйексөз:«Өзің үшін үйренсең,Жамандықтан жиренсең,Ашыларсың жылма-жыл.Біреу үшін үйренсең,Біреу білмей, сен білсең,Білгеніңнің бәрі -тұл», - деген нақыл сөзін оқушылардың назарына ұсыну. Жаттап алу және жұмыс дәптерге жазу.- Нақыл сөздің мәнін қалай түсінесіңдер?- Үйренген әр іс неліктен пайдалы деп саналады? |
А. Құнанбаев |
4. Әңгімелесу (сұхбат) Оқуға ұсынылған «Әйтеке бидің аталы сөздері» атты мәтінді мәнерлеп оқушыларға өз бетінше оқуға ұсыну.Қорыту:- «Аталы сөз» дегенді қалай түсінесіңдер?- Балалар биден не туралы айтуды сұрады? |
|
5. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.Оқушылардың шығармашылық қасиеттеріндамыту мақсатында «Сіз бен біз» атты ертегіні сахналау ұсынылады. |
Баяу әуен
қойылады. |
6. Топпен ән айту. «Өз елім»Сөзі: Қ. Мырза Әли әні: Н. ТілендиевКелгендекөктемі,Көңілін гүл басқан.Шырағы көктегі,Жұлдызбен сырласқан.Өз елім менің –Өзегім менің,Жырыма қосып жүремін,Төрім деп менің,Жерім деп менің,Соғады мәңгі жүрегім.Қайырмасы:Түлегі сендер,Тілегі сендер.Тірегі сендер сол елдің.Назарысендер,Базары сендер,Ажары сендер сол елдің. |
|
7. Үй тапсырмасы. «Әйтеке бидің аталы сөздері»атты мәтінді оқып келу. |
|
8. Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен қойылады. Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді есімізге түсіріп, жүрегімізге сақтайық. «Қиянат жасамау, қиянат жасамау баржерде, қиянат жасамау, қиянат жасамау» бүкіл әлемде. |
|
Бекітемін:
Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Жер - ана
Сабақтың мақсаты: «Жер» ұғымының құндылық ретіндегі мәнін ашу
Міндеті:
- жердің адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру;
- жерге қамқорлық жасау қарым - қатынастарын дамыту;
- жерді қадірлеуге тәрбиелеу.
Сілтеме: Оқулық, өзін - өзі тану әдістемесі, слайд, постер, кеспе
парақшалар, суретті парақшалар, шарлар, күн суреті, смайликтер.
Оқытудың нәтижелері:
1. Жер - ана жөнінде түсінік қалыптасады.2. Топпен пікірлесіп,
тапсырмаларды орындайды.
3. Өз ойын еркін жеткізе алады.Қамтылған модульдер:
1 - модуль оқыту мен оқудағы жаңа тәсіл (топтық жұмыс), 2 - модуль
сыни тұрғыдан ойлауды үйрету (ассоциация, миға шабуыл, ЖИГСО1, 2);
3 - модуль – бағалау, 4 - модуль – АКТ пайдалану, 6 - модуль - Жас
ерекшелік, 7 - модуль – көшбасшылық ( топты басқару және барлық
сабақтарда белсенділікпен қатысып отыру)
Қадамдар:
1. Шаттық шеңбері2. Интерактивті тақтамен жұмыс3. Топпен жұмыс4.
Жеке жұмыс
5. Рефлексия6. Бағалау
Сабақ барысы:
Мұғалімнің іс - әрекеті:1. Ұйымдастыру2. Оқушының зейінін сабаққа
аудару3. Топқа бөлу
4. Тапсырма беру.
Оқушының іс - әрекеті: ҰйымдастыруШаттық шеңбері
Балалар шеңбер құрып тұрып, мұғаліммен бірге өлең жолдарын
айтады:
Қуанамын мен де,уанасың сен де.райлап атқан күнге.
- Бүгін сендермен Жасыл мемлекеттегі бір Патшалық туралы
әңгімелескім келеді. Бұл патшалық әдемілікті, сұлулық пен
көркемдікті, тыныштық пен тазалықты жақсы көреді. Ал осы патшалықта
кімдер тіршілік ететінін білу үшін мен сендерге үнтаспадан түрлі
дыбыстар естіртемін, сендер ол дыбыстар ненің дыбысы екенін айтып,
құпия патшалықтың тіршілік иелерін табасыңдар.
1 - тапсырма. Модуль АКТ
Мұғалім үнтаспадан құстың, адамның, жан - жануарлардың, ағаш
жапырақтарының сыбдырын естіртеді. Оқушылар сол дауыстар бойынша
иелерін атап шығады.
Балалардың жауаптары тыңдалып, сабақтың тақырыбын шығарады.
Балалар барлығы қосылып С. Қалиевтің өлеңін оқиды.
Бұлбұл қалай сайрамас, Жайнап тұрса жер – аспан.Ел - жұрт қалай
жайнамасЫнтымағы жарасқан.
2 - тапсырма. Модуль СТО әдісі: ЖИГСО 1, 2
Мәтінмен жұмыс. Мәтінді екі бөлікке бөліп, ЖИГСО әдісі арқылы
оқытады. Әр топтың көшбасшысы басқа топтарға оқығандарын
түсіндіреді.
3 - тапсырма. Модуль. Диалогтық оқыту ( топтық жұмыс). Топқа
«құстар», «аңдар» болып бөлінеді. Екі шардың ішінде қағазға
жазылған сұраққа жауап береді.
«Құстар» тобы
1. Бала көктем иісін қалай сезінді?«Аңдар» тобы2. «Көктемнің иісі»
деген ұғымды сендер қалай түсінесіңдер?
3 - тапсырма. Модуль СТО, әдісі: миға шабуыл
Дәйексөз «Баптағанға – жер жомарт» деген халық даналығының мәнін
оқушылар түсіндіреді:
- Жерді күтіп, баптап, таза ұстау керек. Өйткені Жер - ана жомарт
та дархан көңілімен адамға барын бергісі келеді. Тіпті қазба
байлықтар да жерден алынады. Түрлі жеміс - жидектер де, әсем гүлдер
де, тіпті дәнді дақылдар да ұдайы суарып, күтіп баптағаннан кейін
көбейе түседі.
4 - тапсырма. Модуль оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер, (2 топ жеке
орындайды)
Балалар, қазір мен тақтаға дөңгелек жасыл қағаз ілемін. Бұл біздің
жеріміз. Ал сендер жердің көркейіп, сұлуланып, тіршілікке енуі үшін
жұмыла жұмыс жасаңдар. Алдарыңда жатқан қағаздардан жерде тіршілік
ететін жерге көрік беретін тіршілік иелерінің суретін салып, коллаж
дайындаңдар.
(Балалар әрқайсысы жеке - жеке түрлі түсті қағаздан гүлді, ағашты,
суды, тауды, жан - жануарларды жасап, іледі.)
5 - тапсырма. Модуль Диалог (топпен жұмыс) Ассоциация
Айтылған ойларды бекіту үшін тапсырма орындалады. Тапсырма бойынша
оқушылар суретті пайдаланып, төмендегі тақырыптар бойынша өз
ойларын білдіреді. Тапсырма топқа бөлініп орындалады.
Балалар екі топқа бөлінеді. Бір топ – «Жердің қасиетін» жазып,
топтастыру жасайды, екінші топ – «Жерге қамқорлық» туралы жазып
топтастыру жасайды. Тапсырмаларын плакатқа маркермен орындайды,
тақтаға іліп, жария етеді.
1. «Жердің қасиеті»
---------------------------------
2. «Жерге қамқорлық»
----------------------------------
6 - тапсырма. Модуль СТО. Әдісі: ой қозғау
Дәптермен жұмыс
Сабақтан түйген ойларын пысықтай түсу үшін тапсырмалар
беріледі.
Тапсырма: Дәптерде берілген аяқталмаған ойды оқушылар өз ойларымен
жалғастырып жазуы тиіс.
Жер – бәріміздің анамыз. Онсыз тіршілік жоқ. Өйткені,...
Жер – бәріміздің асыраушымыз. Өйткені,...
Қорытындылау
- Не білдіңдер? Не түсіндіңдер?
- Жер - біздің асыраушымыз. Біздің тағамымыз да, киетін киіміміз
де, тіпті, оқу оқып, білім алып отырған кітаптарымыздың жасалуына
да осы Жер - ананың көмегі зор. Ал осы жердегі тіршілік етуші
құстарға да, жан - жануарларға да, өсімдіктерге де қамқоршы тек
қана адамдар екенін ұмытпаңдар. Олай болса, Жер - анамызды күтіп,
баптай білейік.
Жүректен жүрекке
Мұғалім оқушыларға жер - анаға тілектерін жазуды ұсынады:
- Жайнаған Жер - ана қойнауында құстар мен жан - жануарлардың,
адамдардың тыныш та жақсы өмір сүруі мен өсімдіктердің өркен жаюы
бақыт емес пе? Қазір мен сендерге «күннің сәулелерін» таратып
беремін. Сендер сол сәулелерге Жер - анаға деген тілектеріңді
жазып, тақтадағы «күннің» айналасына іліңдер.
Оқушыларға «сәулелер» таратылып беріледі, әр оқушы өзінің Жер -
анаға тілегін жазып, тақтаға іледі. Мұғалім де балаларға өз тілегін
айтады:
- Міне, балалар, мен сендерге барлық уақытта осындай жақсы тілегі
мол жарқыраған күн астында, құлпырған жер үстінде ер жетіп, бақытты
өмір сүрулеріңді тілеймін.
Рефлексия. Смайликтер арқылы кері байланыс
орнатылады.
Бағалау. Сабаққа жақсы қатысқан, белсенділік танытқан оқушыларды
шарлар арқылы мадақтау.
Вход в личный кабинет
Добавить материали получить бесплатное свидетельство о публикации
Курсы профессиональной переподготовки 184 курса
Курсы повышения квалификации 298 курсов
Предметы:
Архив:
Главная / Начальные классы / Өзін –өзі тану.Тақырыбы: «Туған жер ғажайыптары» 3 сынып
Өзін –өзі тану.Тақырыбы: «Туған жер ғажайыптары» 3 сынып
«Валерьянов негізгі мектебі» КММ
Өзін –өзі тану
Тақырыбы: «Туған жер ғажайыптары»
Кіріктірілген сабақ
Дүниетану,бейнелеу, музыка.
3 сынып
Мұғалімі: Авдирахман Бахытгул
Бекітемін:
Жалымбетова
Өзін –өзі тану
Сабақтың тақырыбы: Туған жер ғажайыптары
Сабақтың мақсаты:1. Мәтін мазмұны мен идеясын ашу туған жер ғажайыптары туралы әңгімелеу.
2.Өз беттерімен жұмыс жасауға дағдыларын дамыту. Оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне ықпал ету, тілін, ойын дамыту.
3. Оқушылардың туған жеріне, еліне деген сүйіспеншілік сезімдерін тек туған тіл арқылы ғана жеткізуге болатынын сезіндіру, патриоттық тәрбие беру, мәдениетті сөйлеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: кіріктірілген сабақ
Әдіс-тәсіл: СТО жоба бойынша, «ІNSЕRТ» түртіп алу стратегиясы, «Топ болып зерттеу» стратегиясы, «топтау» сызбасы, эссе, 5 жол өлең
Көрнекілік: Қазақстан картасы, суреттер, интерактивті тақта, бейнетаспа
Пәнаралық байланыс:дүниетану, музыка, бейнелеу және өмірмен байланыстыру
Сабақтың барысы
І.Ұйымдастыру кезең.
Психологиялық дайындық.
Шеңбер болып тұрайық жылы жүзбен,
Бізге келсін қуаныш нұр іздеген.
Шуақ толған жанымыз, жүрегіміз,
Үлгі алсын көрген жан мына бізден.
Енді,балалар осы сабаққа «Ереже» құрып алуымыз керек.
ІІ.Стикер таңдау арқылы топқа бөлініп аламыз.(суреттер бойынша бөліне қоямыз).
1 топ:Өз өлкесіндегі көктем мезгіліне байланысты шығарма жазу
2 топ: Өлең жолдарын құрастыру
ІІІ. Қызығушылығын ояту
Ән. «Туған жер» 2 шумағын тыңдау –
Балалар ән не туралы?
Туған деген сөзді қалай түсінесіңдер?
Туған жер
Сендердің туған жерлерің қалай аталады?
Біздің бір ғана Отанымыз бар. Ол – Қазақстан.
ІV. Картамен жұмыс V. 2- топқа тапсырма беру «Туған жер», «Дала», «Байлық» , «Қорғау»
1.Осы төрт сөздерді пайдаланып, 5 – 6 минутта мәтін құрастыру.
2. Жазылған мәтінді өз топтарында талдайды, сыныпта оқиды. VІ. Мағынаны тану
«Туған жер ғажайыптары » мәтінің бірінші, екінші азат жолын жеке оқу. Жұпта, топта талдау. Әр топтың бір оқушысы шығып түсіндіру.
Сұрақ-жауап арқылы талдау Туған жер ғажайыптары деген не?
Туған жердің нәрі не? Туған жердің көркі не? VІІ. Бейнематериалмен жұмыс
«Туған жер ғажаптары» әр оқушы туған жер , табиғаты жайлы туралы әңгімелейді, слайд көрсетеді.
VІІІ. Ой қозғау
«Туған жер» эссе, 5 жол өлең ІХ. Тапсырма туған жеріне деген сүйіспеншілігін білдіреді
Мен туған жерді сүйемін, өйткені ...... Мен туған жерді қорғаймын, өйткені ......
Мен туған жерді ғажайып деймін, өйткені....
Ия, ақындар өлең шығарып, композиторлер ән шығарып, туған жерін әркім еске алып отырған. Ендеше бәріміз бірігіп, туған жер туралы ән орындайық
Х. Шығармашылық тапсырма. «Туған жер ғажайыптары» туралы сурет салу арқылы бүгінгі сабақты қорыту.
Дәйексөз «Туған жер – алтын бесік».
Сендер білесіңдер ме? Біз кішкене баланы бесікте бөлейміз. Осы отырған бәрің де бесікте тербеліп өстіңдер. Қазір туған жер деп аталатын алып бесікте тербеліп жүрсіңдер. Туған жердің ғажайып табиғатына тамсанып, таза ауасымен дем алып, мөлдір суын ішіп жүргендерің осыны білдіреді. Туған жердің ғажайыптары бізге өзінің алтын қазынасы-сұлу табиғатын ұсынып отыр. Сондықтан да біз туған жерімізді, сүйікті Отанымызды әрқашан алтын бесікке теңейміз. Жақсы көреміз, құрметтейміз. Басқа жаққа кетсек сағынамыз.
ХІ. Жүректен-жүрекке Музыка қосып «Туған жер» әнін айту. ХІІ. . Үйге тапсырма. оқу, маз. Айту ХІІІ. Бағалау. Әр оқушы өздерін бағалайды.
Білдім? Не білдім? Не үйренгім келеді?
Бекітемін: Жалымбетова
Өзін - өзі тану 7
сынып
Тақырып
Сүйіспеншілік – жолындағы өмір
Құндылық
өзгелерді, әлемді тануға,
сүйіспеншілік
Қасиеттер
сүйіспеншілік, аялау, жақсы
көру
Сабақ мақсаты:
оқушыларға қарым - қатынас жасаудың маңыздылығын түсіндіріп,
сүйіспеншілік құндылығының мәнін
ұғындыру
Міндеттері:
• жақсы көру,
сүйіспеншілік ұғымдарының адам өміріндегі мәнін
түсіндіру;
•
сүйіспеншілікпен қарым - қатынас жасауға
баулу;
• оқушыларды
туған елін, жерін, ата - анасын сүюге
тәрбиелеу.
Ресурстар: (құралдар, мәліметтер) суреттер,
дәптер
Сабақ
барысы:
1. Ұйымдастыру
кезеңі:
Тыныштық сәті
/Су асты патшалығына ойша саяхат Жайлы, баяу музыка
қойылады.
2. Үй
тапсырмасын тексеру
4 - тапсырма, 23
- бет
Дәптердегі
тапсырма бойынша тілектерін ортаға салып айтып, сыйға
тарту.
Сабақ барысын
талдау:
3.
Дәйексөз
«Дүниеде ана
махаббатынан қасиетті нәрсе жоқ. Оның алдында адамды ынтықтырушы
өзге дүниелер әлсіз келеді» В.
Белинский
Ананың қолы ең
қасиетті, аялы қол, ол нені болса да атқара алады. Ананың жүрегі ең
сенімді және сезімтал жүрек, оның сүйіспеншілігі ешқашан сөнбейді,
оның көзінен еш уақытта еш нәрсе де қалтарыс қалмайды. Бала
бойындағы ең жақсы қасиеттер де ең алдымен анадан тарайды. Әлемдегі
ең кешірімді, ең мейірімді жан -
ана.
Балалар дәйексөз мағынасын аша
білді.
4.
Әңгімелеу
«Махаббат шуағы»
өлеңін оқып, талдау.
1. «Бәрінің
бастауы - махаббат!» деген сөзді қалай
түсінесіңдер?
2. Махаббат
неліктен адам жанын нұрға, көңілін қуанышқа
бөлейді?
5. Шығармашылық
жұмыс
З.
Воскресенскаяның «Ана» деген әңгімесін оқу. Әңгімені оқи отырып,
аналарына деген сүйіспеншіліктерін білдіріп, эссе
жазу.
Оқушылар жеке
жұмыс барысында өздерінің шығармашылық қабілеттерін
көрсетеді.
6. Топпен ән айту Ана туралы
жыр
Сөзі Ғ.
Қайырбековтікі. Әні Ш.
Қалдаяқовтікі
«Ана туралы жыр» әнін топпен
орындады.
7. Үй
тапсырмасы
29 - бет 1 -
тапсырма
Өз
сүйіспеншіліктерін кімге, неге білдіретіндерін гүл кескіндеріне
бейнелеп көрсету.
8. Соңғы тыныштық
сәті
Енді көзімізді
жұмып осы сабақта айтылған ойлар мен істерді ой елегінен өткізіп
көрейікші. Барлық айтылған жақсы ойларды жүрегіміздің түкпіріне
апарып орналастырайық. Енді көздеріңді аша қойыңдар. Осымен біздің
сабағымыз аяқталды. Бүгінгі күндеріңіз қуаныш
әкелсін.
Мадақтау.
Бекітемін:
Жалымбетова
Өзiн-өзi тану сабағының жоспары 5-сынып
Тақырып:Ар ілімі
Құндылық:сүйіспеншілік
Қасиеттер:мейірім, қуаныш, достық.
Сабақ мақсаты: Оқушылардың адам өмір жолының маңызды құрамдасы ретіндегі өзін-өзі тану туралы түсініктерін кеңейту.Міндеті:Білімділік-оқушылардың «Өзін-өзі тану» пәні бойынша өткен сыныптарда алған білімдерін пысықтай отырып,өзін-өзі танудың үздіксіз үдеріс екендігін ұғындыру;дамытушылық-оқушылардың өмірдегіұстанымын болашағын анықтауына оқу материалдары арқылы ықпал ете отырып адамның қайталанбас тұлға екендігі туралы түсініктерін дамыту;тәрбиелік-өзін-өзі тәрбиелеу үрдісінде рухани құндылықтардың қайнар көзі-халықтық тағылымдардың тәжірибесінен тәлім ала білуге баулу. |
|
Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңi.Сәлемдесу, оқушылардың
көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру. Жағымды күйге келу.Нұрға бөлену: . |
Сабақ барысын талқылау: |
3. Дәйексөз. Отырарлық ғұлама ғалым Әл- Фарабидің адамның өзін-өзі тану туралы «Дүниедегі ең оңай нәрсе - біреуге ақыл айту,ең қиын нәрсе - өзіңді өзің түсіну» деген нақыл сөзіне талдау жасалады. |
|
4. Әңгiмелеу (сұхбат). «Ойланайық,әңгімелесейік»айдарымен берілген сұрақтар негізінде әңгіме жүргізіледі:1.Біз «Өзін-өзі тану»пәнінен не үйрендік?2.Өзін-өзі танудың адам өміріндегі маңызы қандай?3.Өзін-өзі тануды «сарқылмас қазына» деуге бола ма?Неліктен? «Алыстан көруге үйренді» дегенді қалай түсінесіңдер?4.Сендер танымның қай жолын таңдап алар едіңдер? 5.Қай данышпанның тағылымы табандылыққа,болашақты болжауға үйретеді?Мұғалім сыйы:Оқулықта «Оқып үйренейік» айдарымен берілген «Таным тағылымы» атты мәтінді оқып, сұрақтар арқылы талдау Сұрақтар: Арманның үлкен-кішісі болады деп ойлайсыңдар ма? Өздеріңнің қандай армандарың бар? Адамға армандай не үшін қажет деп ойлайсыңдар? Арманға қалай қол жеткізуге болады? |
|
5. Шығармашылық жұмыс, топтық
жұмыс. Оқулықта ұсынылған тұжырымдамаларға жеке-жеке
талдау жасалады.6. Дәптермен
жұмыс Қорытындылау.Адам-ғалам ғажайып жеке дара,Жан
құмары – ізденген мәңгі сана.Өзіңді өзің танысаң – істің
басы,Түзеген өз ғаламын болған дана. |
|
7. Топпен ән
айту. «Арман жолдар» Сөзі:А.Дүйсенбінікі, әні: Ұ.Жолдасовтікі |
|
8. Үй тапсырмасы. дәптердегі берілген сауалнамалық сұрақтарды мұқият оқып,өз ойларыңды үйде жазып келіңдер. |
|
9. Соңғы тыныштық сәтi. |
|
Өзін-өзі тану Тақырыбы: Ұлттық дәстүрім-мақтанышым. Мақсаты: ұлттық дәстүрлерді құрметтеуге тәрбиелеу;ұлттық дәстүрлер туралы түсінік- терін кеңейту;ұлттық дәстүрлерге деген қызығушылықтарын арттыру;ұлттық дәстүрлерге деген мақтаныш сезімдерін дамыту;
Сөздік жұмыс: Қолданылатын көрнекіліктер:.салт-дәстүрге байланысты суреттер.
Әрекет кезеңдері |
Жетекшінің әрекеті |
Балалардың әрекеті |
Ынталандыру, сезімді ояту. |
Шаттық шеңбері Жетекші балаларды шеңберге жинап, «Қазағымның дәстүрлері-ай» әнін бірге айтады. |
Жетекшімен бірігіп айтады. |
Ұйымдастыру, ізденіс жүргізу |
Әңгімелесу. Балаларға «Қазақтың салт-дәстүр лері» туралы айтып түсіндіру. Мысалы:Тұсаукесу.Бұл халқымыздың сәби тәй-тәйлап жүре бастаған кезде атап өтетін дәстүрлерінің бірі екенін айту. Үлкендер бұл тұсаукесер ырымын бала тез жүріп кетсін деп жасайды. Баланың тұсауын жасы үш түрлі затпен кеседі және үлкен,ауылдың бір сыйлы адамына кескізеді.Көк шөппен кесекндегі мақсаты-көк шөптей кгеріп,өсіп-өн дегені,тоқ ішекпен кескені-үнемі қарыны тоқ,молшылық болсын,ал ала жіппен кескенде жаман іс жасама және біреудің ала жібін аттама-дегенді білдіреді.Біздің еліміз -де көп ұлттың өкілдері тұрады. Олардың бәрі тату-тәтті өмір сүреді. Әр ұлттық дәстүрлері,тілдері әр түрлі.Үлкендер балаларын адамгершілікке, инабаттылыққа,мейірімділікке тәрбиелейді. Ойын: «Үкі» Дәйексөз жетекші балаларға «Ұлттық дәстүр-асыл мұра» деген нақыл сөзді бүгінгі сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндіреді. |
Қазақтың салт-дәстүрлері туралыбіледі. Салт-дәстүрдің бір түрі тұсаукесермен танысады. Ойын ойнайды. |
Қорытындылау, бағалау. |
Қорытындылау. Қай ұлт болмасын бала тәрбиесі-барлық адамның ортақ ісі.Сәбидің тәрбиелі, ізетті, иманды,адамгершілігімол болып өсуіне олар өзінше мән бер -ген.Осыған байланысты қалып тасқан түрлі ұлттық дәстүрлер бар.Осы дәстүрлерді сақтап,жалғастыру-біздің міндетіміз.Ата дәстүрлерін сақтап, жалғасты ру арқылы,әр адам өз ұлтын мақтан тұтады. |
Жүркетен жүрекке Балалар жетекшімен мына өлең жолдарын қайталайды. Мінеки,сондайжомарт сенің халқың.Ешқашан жоғалтпаған ата салтын.Жас ұрпақ,ойлан өзің,бір тарихтан,Қазақ болып қал,қадірле қазақ халқын. |
Күтілген нәтиже. Білуі керек: ұлттық дәстүрлерді Түсінігі:. Ұлттық дәстүрлер туралы түсінік Істей білу керек:Ұлттық дәстүрлерді сақтап,көрсете білу керек.
МАДТ Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: Ұлттық
дәстүрім-мақтанышым.
Мақсаты: ұлттық
дәстүрлерді құрметтеуге тәрбиелеу;ұлттық дәстүрлер туралы түсінік-
терін кеңейту;ұлттық дәстүрлерге деген қызығушылықтарын
арттыру;ұлттық дәстүрлерге деген мақтаныш сезімдерін
дамыту;
Қолданылатын көрнекіліктер:.салт-дәстүрге байланысты суреттер.
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің әрекеті |
Балалардың әрекеті |
Ынталандыру, |
Шаттық
шеңбері |
Тәрбиешімен бірігіп айтады. |
Ұйымдастыру,ізденіс жүргізу |
Әңгімелесу. |
Қазақтың салт-дәстүрлері туралыбіледі. Салт-дәстүрдің бір түрі тұсаукесермен танысады. Ойын ойнайды. |
Қорытындылау, |
Қорытындылау. |
Жүркетен
жүрекке |
Күтілген нәтиже.
Білуі керек: ұлттық
дәстүрлерді
Түсінігі:. Ұлттық
дәстүрлер туралы түсінік
Істей білу
керек:Ұлттық дәстүрлерді сақтап,көрсете білу
керек.
8-сынып Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Ізгілік іздеп келемін Сабақтың мақсаты:Барлық жерде жүзі жылы, сыйымды болу.
Адамқолымен жасалған игі істің бәрі-оның ақыл- ойымен жүрек жылуының көрнісі. Жанында жүрген жандардың қуанышын бөлісіп, қиындығына ортақтаса алатын адамның іс-әрекетінде ізгіліктің негізі жатады. Жақсылық жасай білген адамның ішкі жан дүниесі таза, сезімі сергек болады. Ондай адамдар әр істе көрегендік таныта біледі. Рақым, қанағат, әділдік және қайырымдылықпен жасаған жақсылығының жемісін, рақатын көреді. Тілегі мен жүрегі үндестікте болған адамның руханилық қуаты арта түседі. Туған- туыстар,достар, жора-жолдастар, көрші –таныстармен сыйластықта, татулықта, жақсы қарым-қатынаста болу да ізгілікті білдіреді.
Ізгілік Жасы кіші, жүзі нұрлы көрікті, Бір ізгілік бір өзіңнен өріпті! Жомарт, ойлы, білер істің шамасын, Әділ таза, сақтар жұрттың арасын. Қиянаттан сақтайды адам баласын, Шаң тигізбей ұстар намыс жағасын. Қайда барса-іс қиюын табады, Сөйлесе ақыл –тілінен бал тамады. Жүзі игі барлық жерге сыйымды, Табыстырар қиыспайтын қиырды. Көзі жіті қырдағыны шалады, Қандай істе еш таймайды табаны. Жас ақылы-шығар сөлі шырынның, Ақыл қайда болса, соған қарай жығылған. Кішісінде-махаббат, кәрісінде –мархабат, Бәрі жақсы, ізгілікпен өтсе жүгін арқалап!
Өмірдегі ақ пен қара түс сияқты, адамдардың да мінез-құлқы, ішкі әлемә әр түрлі болады. Біреу ақ жарқын, кең пейілді, өте мейірімді, ақ көңіл, жайдары, бауырмал, кішіпейіл болып келеді. Ал біреулер тек өз пайдасын ғана ойлайтын өзімшіл , өр көкірек болып өседі. Мансап пен байлыққа , атаққа қол жеткізу үшін адамдар әр түрлі қулық пен жаман әрекеттерге барады. Мұндай адамдардың сөзі мен ісі келіспейді. Жақсы немесе жаман болу әркімнің өзіне байланысты. Қандай іске болсын адамгершілікпен қарап, өзгелерге қайырымдылық көрсете білген адамның мәртебесі қашан да биік болады.
Адам ізгілік туралы сөздерді жалаң айтпай, оны іс жүзінде көрсете білуі тиіс. Жақсылық істеуден жалықпа, істеген жақсылығыңа өкінбе. Ізгі ниет, ақ көңілмен жасаған ізгіліктің ізі бар екенін еске сақта. Ізгілік пайда үшін емес, адамдардың қуанышы үшін жасалады.
Нұрланып ізгі жандар тілегімен, Күн күлер мейірімнің реңінен. Әлемдік сыйластықтың қызыл жібі Өтеді әр адамның жүрегінен Ғ. Жандыбаев
Адамдарға қалай болса да көмек келтіретін ой мен іс –ізгілік деп аталады. Ізгілікке ұмтылу адамның жаратылысының өзінде бар нәрсе.
М. Жұмабаев
Қорытынды: Адамға ең керегі
Адамға ең керегі- Адамшылықпен кең құшақ. Өмір сүргім келеді, Өзге емес, ер құсап. Адамға ең керегі- Тоқсан тоғыз өнер де. Өмір сүргім келеді, Тамыр жайып тереңге. Өмір сүргім келеді, Тілегімнің шегі жоқ, Өнер нұрын төгеді, Тұра білсек көгі боп. Өмір сүргім келеді, Бақытты боп, арлы боп. Адамзатқа керегі- Жүрмесе ешкім зарлы боп.
Бекіте мін: Жалымбетова
Сыныбы:
6
Сабақтың
тақырыбы: Мәдени мұра – халық
игілігі
Сабақтың
мақсаты:Оқушыларға ата – бабамыздан қалған мәдени мұраларымызды
сақтап, ұрпақтан - ұрпаққа жеткізудің маңыздылығы туралы түсінік
беру..
Сабақтың түрі:
Аралас
Сабақтың әдісі:
Сұрақ – жауап, мәтінмен жұмыс, шығармашылық
жұмыс
Сабақтың
көрнекілігі: Нақыл сөздер, суреттер, карта, интерактивті
тақта.
Пәнаралық
байланыс: Қазақстан тарихы, қазақ тілі,
география
Сабақтың
барысы:
Ұйымдастыру
кезеңі
1. Оқушылардың
назарын сабаққа аудару.
2. Қазақстан
Республикасының Әнұранын
орындау.
Мұғалім
сөзі:
2004 жылы 13
қаңтарда ҚР Президенті «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы
туралы Қаулығы қол қойды. Бағдарламаның орындалу барысында ғылыми
ізденістер ауқымды нәтижеге жетіп, еліміздің барлық тұрғындары
қатыстырылып, «халықтық» деген атауға ие
болды.
Аумағы жағынан
әлемдегі алғашқы ондыққа кіретін қазақ жері ежелден - ақ сан түрлі
мәдениеттердің тоғысқан орны болды. Мұнда көшпенділік пен
отырықшылық өзара араласып жатты. Көшпенді өмір салтын бастан
кешкен қазақ халқы ежелден – ақ табиғатпен етене араласып жатты.
Табиғат аясындағы таным – тәжірибесі тек қана күнкөріс тіршілігіне
негіз болып қоймай, сонымен бірге уақытты мәнді, көңілді өткізудің
жолы ретінде де кеңінен пайдаланылған. Солардың бір көрінісі
аңшылық – саятшылыққа байланысты. Құсбегілік әсем табиғат аясындағы
көңілді, әсерлі қызығы мол демалыс болып табылады. Тарихи
деректерге қарағанда құсбегілік өнер бұдан үш мың жыл бұрын пайда
болған. Түзден ұстаған құсын үйрететін адамды құсбегі деп атайды.
Құсбегі құсты балапан кезінен бастап
баулиды.
Мәтінмен
жұмыс
Саятшы
Ораз
(С.
Мұханов)
(3 минут мәтінді
оқу)
Р/с сұрақ иә
жоқ
1 Ораз
құсбегілікпен, саятшылықпен
айналысты
2 Өмірін
аңшылықпен өткізген Ораз, әзілқой, жайдары адам
болды.
3 Ораз қыста
аңға көбінесе атпен шығады.
4 Ораздың дос
болатын тобы – балалар
болды.
5 Ораз сараң
еді.
Дәптермен
жұмыс
Қазыбек бидің
аталы сөзін оқып, қазақ халқының бойындағы жақсы қасиеттерді
дәптерге жазу.
1.
Намысшыл.
2.
Адал.
3. Өсиетті
сақтау.
4. Өнерді
тарату.
Шығармашылық
жұмыс
Интерактивті
тақтадан көрсетілген суретті пайдалана отырып, өзінің туған ауылы
туралы шағын әңгіме
құрастыру.
«Мәдени мұра»
сөзжұмбағын шешу.
Қорытынды:
Әр ұлттың өзіне
тән салт – дәстүрі, әдет – ғұрпы
бар.
Дәстүр –
ұрпақтан – ұрпаққа берілетін әдет - ғұрып, жылпыға бірдей тәртіп,
әдеп – инабат көзі. Қазақ халқының дәстүрлері ұрпақ тәрбиесінің
басты құралы болып табылады. Қазақ халқының салт - дәстүрлері
халықтың мінез - құлқын, қасиеттерін танытады. Қазақ халқының салт
– дәстүрлері тіршілік кәсібіне, наным сеніміне өмірге деген
көзқарасына байланысты, ұрпақтан – ұрпаққа өзгеріп беріліп
отырады.
Үйге
тапсырма:
1. Жұмбақтар
шешу.
2. «Ауылым алтын
бесігім» тақырыбында эссе
жазу.
3. Отан, ел,
туған жерге байланысты мақал – мәтел
жаттау.
Жүректен –
жүрекке
Қазақтың
дастарханы әнін орындау.
Сабақтың тақырыбы:Кешірімділік-көңіл кеңдігі
Сабақтың мақсаты:Барлық жерде жүзі жылы, кешірімді,адамгершілікті болу. Тәрбиелілігі:Оқушыларды рақымшылдыққа, ізгілікке, адамгершілікке, азаматтыққа, мейрімділікке, кішіпейілділікке, ақкөңілділікке тәрбиелеу Өкінбе, өкпелеме бүгініңе, Өмір, өмір, Болмайды түңілуге. Мәңгі сені жазбаған сүрінуге, Қайта тұрып, қақың бар жүгіруге. М. Мақатаев Күнделікті өмірде көп нәрсені байқамайсың, қадірін біліп, бағаламай жатасың.Өмірде өз ойлағанымыздай болмай, қателесіп жатсақ, көбінесе кінәліні іздейміз. Өзгелерге кінә қойып, өкпе- реніш танытамыз. Қателеспейтін адам болмайды, сондықтан кешіре де білу керек. Ал кек сақтау адамдарға деген жек көрушілік, сенімсіздік туғызып, жағдайды ушықтырып жібереді. Өзгелерге деген өкпе, реніш ашу адам өмірін қызықсыз етіп, өзін бақытсыз сезінтіп , денсаулығын нашарлатады. Кешірімді болмай, өз жан дүниемізді қинап, өзімізге зиян келтіреміз. Жүрегімізге салмақ саламыз. Ал өзгелерді кешірген кезде, бойымыз жеңілдеп, ол адамға жақсылық жасағандай боламыз. Алайда біреуді кешіру-ең алдыменен өзімізге жасалған жақсылық екенін түсінгеніміз абзал. Өзгелерді ылғи ренжітетін адамдар жайлы неліктен осындай қадамға ,әрекетке баратыны жайлы ойланып көрейік. Кешіру деген ол адамды түсіну шығар.Егер адамға түсінушілікпен қарасаң, сол сәтте-ақ ол адамға ешқандайда өкпелемейсің. Өйткені осындай жағдайда өзім не істер едім деп сұрақ қоясың. Өзіңді олардың орнына қоыйп, мүмкін, ертең мен оның орнында болармын деп ойлайсың.Сол кезде кешіру оңайырақ болады. Ең бастысы айналаңа жақсы ниетпен қарап, жақсы көрсең, олардың қателігін кешіре де аларсың. Басқаларды жақсы көру үшін өзіңді өзің сыйлай біл. Ал өзін жақсы көретін, сыйлайтын адам,өз жан дүниесін жаман сезімдерімен ластап, ауырлатпайды. Біз барлығына кешірім мен ,сыйластықпен, түсністікпен, сергектікпен қарауға тиіспіз. Өйткені өмір сондай тамаша , біз алға қарай тек қана адал ниет, ізгі істермен жүрсек, игілікке жетеміз.Адам кешірімшіл болып, кешіре білуге үйренгенде өмір қуанышқа, жақсылыққа толы болады. Ондай адамдар өзімен-өзі, өзгелермен үйлесімділікте өмір сүреді.Кешірімді болу –айналаңа деген мейірімді болудың, ақылдың , өзара түсінісудің көрнісі. Адамдар өзгелерді кешіру арқылы мейірімді бола түседі.
Өмір маған айтты –сол ізгі, Қарап тұрсаң, өмір-ақыл теңізі.– Өмір айтты: бақытты деп өзгелер, Күйінбесең, саған рақат кез келер.Қанағат көр басыңдағы бағыңды, Аңсар көп жұрт сенің сол бір шағыңды. Өмір айтты: Тоқтата біл ашуды, Опа таппас бұл дүниеде ашынған. Сөйлеген жан бұғау салмай тіліне, Бұғаулатар екі аяғын түбінде. Ә.Рудаки
Қорытынды:
Оқушылар біздер қателік жасап , кінәлі болғандармен сөлескенде олардың жан айқайын, тілектерін тыңда, жәрдем беруге, өтініштерін тыңдауға әзір болайық. Олардың жақсы ниетке ауысуына жағдай туғызып, қайырымды, игі істер жасауына көмектесуіміз керек.
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: «Жаным толған
жақсылық»
Мақсаты:
Оқушылардың «қайырымдылық», «қамқорлық», «жақсылық» құндылықтары
туралы түсініктерін кеңейту
Міндеттері:
- жақсылық
жасаудың адами қарым - қатынастағы мәнділігін
түсіндіру;
- жақсы істер
жасай білу іскерліктерін
дамыту;
-
қайырымдылыққа, ізгілікке, қамқор болуға
тәрбиелеу.
Көрнекі
құралдар: оқулық, дәптер,
үнтаспа,
Жақсылық жаса
досыңа,
Бірге ойнаған
жасыңнан.
Қиналған кезде
әрқашан,
Табылсаң болды
қасынан.
Болғың келсе
жақсы адам,
Жақсылық жаса
әрқашан
- Бүгінгі
сабағымызда жақсылық жасау туралы
әңгімелесеміз.
- Ой
қозғау
- «Жақсылық
жасау» дегенді қалай
түсінесің?
- Өзің қандай
жақсылық жасай аласың?
- Жақсылық
жасауды қайдан үйрендің?
- «Жақсы ісің
алдыңнан шығады» дегенді қалай
түсінесің?
- Мұғалім
толықтырады
- Жақсылық жасау
дегеніміз адамдарға, айналаға, табиғатқа қайырымдылық
пен
қамқорлық
жасауды, көмек көрсетуді білдіреді. Адамдардың бір - біріне жиі
жақсылық жасауы, оларды жақындастырады, достастырады, сыйластықтары
артады.
- Оқулықпен
жұмыс. Әңгімелеу
«Жан Ана»
мәтінін әңгімелеп беру.
Сұрақ -
жауап
- Ауылдағылардың
жасаған әрекеттеріне көзқарастарың
қандай?
- Осы әңгімеден
қандай ой қорытуға болады?
Дәйексөз
«Біреуге
жақсылық етсең, ол жақсылығыңды міндет
етпе»
- Адамға жақсылық жасағанда риясыз жасау
керек. Өйткені ол жанашырлықпен, шын көңілмен, адал ниетпен
жасалған іс.
Оған ақы
сұраудың, жақсылығымды қайтар деудің қажеті жоқ.. Жасаған жақсылық
бәрібір алдыңнан шығады. Сондықтан да Ыбырай Алтынсарин аталарың
«Біреуге жақсылық етсең, ол жақсылығыңды міндет етпе» деп
айтқан.
Атақты жазушы
атамыз Мұхтар Әуезов «Жақсылыққа жақсылық әр кісінің ісі,
жаманшылыққа жақсылық ер кісінің
ісі»
деген екен.
Біреуді танымасаң да жақсылық жасау әр оқушының парызы. Әрқашан
жақсылық жасар жақсы адам болу үшін жақсылық жайлы мақал - мәтел
жаттап жүруіміз керек. Негізгі ойды тауып, өмірден мысал
келтіру.
Жақсылық қылсаң
- жасыр,
Жақсылық көрсең
– асыр.
Өзгеге жасаған
жақсылығың,
Өзіңе жасаған
жақсылығың
Жақсылық жүрген
жерде
Тапшылық
болмайды.
Өзіммен -
өзім
- Балалар
ыңғайланып отырып алыңдар. Көздеріңді жұмсаңдар да болады.
Өздеріңді жақсылық жасауға асығып барамыз деп елестетіңдер.
Өздеріңді көгілдір де ғажайып, мөлдір де таза су жағасында,
жайқалған жасыл желек ортасында, сайраған әсем құстар, айнала асқар
таулар әдемі табиғат аясында жүргендеріңді сезініңдер. Көрікті,
сұлу табиғаттың, ғажап жерлердің ұзақ сақталуына өз қамқорлығыңды
көрсетіп жатырсыңдар.
Шығармашылық
жұмыс
Оқушыларға алдын
ала дайындалған тамшы үлгісіндегі қиылған қағаздарды үлестіріп, сол
қағазға өзі жасаған жақсы істерінің суретін салып немесе жазып
жеткізу.
- Жұмыстарын
қорытындылау.
- Балалар,
әрқайсысыңның тамшыдай жасаған жақсылықтарыңды қосқанда үлкен
дарияға айналды.(тамшылар ілінген плакат астына көкпеңбек дария
суретін ілу) Яғни әр адамның жаны жақсылыққа толы болса, жер
бетінде бейбітшілік орнап, адамдар бақытты өмір
сүреді.
Ойын
Оқушыларды
жақсылық жасауға дағдыландыру мен олардың денесін сергіту
мақсатында «Ептілік пен жақсылық» атты ойын ұйымдастыру. Ең алдымен
ұзындығы 5 - 6 метрге жететін жіп дайындап, оның екі ұшына да
жіңішке, ұзындығы 25 - 30см таяқ байланады.. Жіптің қақ ортасын
белгілеп, сол жерге басқа түсті жіп байлап қойылады. Ортаға екі
бала шығады да, бір - бірінен алшақтап, жіпті кереді. Ойын бастаушы
«бастаңдар» деп белгі бергенде әр ойыншы қолындағы таяқшаға жіпті
тез - тез орап, әр адым аттаған сайын досының өзіне жасаған
жақсылығы туралы айта отырып, алға жылжи береді. Кім ортадағы
белгіге дейін тез орап шықса, сол жеңімпаз деп
саналады.
Үй
тапсырмасы
Дәптерде
берілген « Жақсылық бастауынан» тараған тармақтарға төмендегі
сұрақтарға жауап жазу
1. Айналаңдағы
адамдарға қандай жақсы тілектер айтып
жүресіңдер?
2. Өз бойыңдағы
жақсы қасиеттерді санамалап
жазыңдар.
3. Қандай
жағымсыз қылықтардан аулақ жүруге
тырысасыңдар?
Жүректен -
жүрекке
Барлығымыз
ортаға шаттық шеңберіне шығайық. Мына бір шумақ өлеңді қосылып
айтайық және өзіміз жақсы көретін жандарға тілектерімізді
білдірейік.
Оқушылар барлығы қосылып
айтады.
Жақсы сөз, жақсы
тілекті
Болайық ізгі
ниетті
Жақсылық ойлап
кісіге,
Тілейік үлкен -
кішіге
- Ата - анасына,
туыстарына, достарына, жақындарына, қоршаған ортаға деген
сүйіспеншілік сезімдерін жақсы тілектерімен
білдіреді.
- Мейірімді
анама ұзақ ғұмыр тілеймін.
- Кең пейіл
далама тыныштық тілеймін.
- Өнерлі
балаларға талмас қанат
тілеймін.
- Талапты
достарыма табыс тілеймін.
- Сыныптастарыма
амандық тілеймін.
- Отбасыма бақыт
тілеймін.
Бекітемін:
Жалымбетова
Тақырып__
Табиғатқа қамқорлық
__________
Құндылық___ Қиянат жасамау ____________
Қасиеттер___ Сүйіспеншілік, қамқорлық,ешқашан зиян келтірмеу__________________
Сабақ мақсаты: Оқушыларды табиғатқа қамқорлық жасауға үйрете отырып, қиянат жасамау құндылығын ұғындыру. Міндеттері: Білімділік: Оқушыларға табиғатқа қамқорлықтың ешқашан зиян келтірмеу, қиянат жасамау екендігін ұғындыру. Дамытушылық: Оқушылардың бойынан сүйіспеншілік, қамқорлық қасиеттерін дамыту. Тәрбиелік:Оқушыларды табиғатқа қамқор болуға,айналаны қоршаған ортаға зиян келтірмеуге тәрбиелеу. |
Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер)оқулық, видео |
Сабақ барысы:
«Орманға ойша серуен»
Сұрақ: 1. Жаттығу қалай әсер етті? 2.Табиғат аясындағы демалыс сендерге ұнады ма?
«Табиғат – ана» Сұрақтар: - 1. Табиғат – ананың көріктеніп, сұлулығының артуының сыры неде деп ойлайсыңдар? 2 Балалар, табиғаттың адамға жасаған қамқорлығы дегенді қалай түсінесіңдер?
Қорытынды: Адам барлық керегін табиғаттан алады. Табиғат пен адам бір – бірімен тығыз байланысты..Сондықтан табиғатқа үлкен сүйіспеншілікпен қарап,ешқашан зиян келтірмей қамқорлық жасау ,қиянат келтірмеу біздің міндетіміз. |
Сабақ барысын талдау: |
« Біз ата – бабамыздан табиғатты мұраға, ал болашақ ұрпақтан қарызға алдық» (дәйексөзді жаттату, 2-3 баладан сұрау) Түсіндіру. Біздің ата – бабамыз біздің жақсы өмір сүруіміз үшін табиғатты қорғап, күтіп – баптап, сақтап бізге жеткізіп отыр. Ал енді осы мұраны жоғалтып алмай өзімізден кейінгі болашақ ұрпаққа тапсыру біздің мойнымыздағы қарыз. Ол үшін ағаш – бұталарды кеспей, санын молайтып, көктем сайын ағаш егіп, су көздерін тазалап отыру, ауаны таза ұстау – біздің міндетіміз. Сұрақ: Ал енді сендер осы мұраны келешек арттағы бауырларыңа қалай тапсырасыңдар? |
|
Ертеде бір қарияның үш ұлы болыпты. Өздерінің әкесін қатты жақсы көретіні соншалық,қарттың ұзақта сау өмір сүруін армандап,оның жолын қайдан табамыз деп, ұзақ кеңесіпті. Әрі ойланып,бері ойланып, ақырында ел арасынан денсаулықтың мекенін іздемекші болыпты. Үлкен ұлы денсаулықтың мекенін табиғаттың «Саялы орманынан» ,ортаншы ұлы денсаулықтың мекенін табиғаттың «Таза көлді»елінен, ал кіші ұлы «Көрікті жер» елінен кездестіріпті. Ұлдарына дән риза болған қария ,үш ұлыныңда еліне кезек-кезек барып тұрыпты. Қария бақыттыда ,баянды ,ұзақ ғұмыр кешіпті. Сұрақ: - 1.Қарияның ұлдары денсаулықтың мекенін қайдан тауыпты? 2.Ұлдар денсаулық мекенін неге іздеді? 3.Қарияның ұлдары қандай деп ойлайсыңдар? Қорытынды: Олай болса таза ауа, таза су,саялы орман, көрікті жер адам денсаулығын сақтауға көмектеседі.Сондықтан табиғатқа әр уақытта қамқорлық жасау керек. |
|
«Табиғат дыбыстары» видео көрсету 1 топ – Осы видеодан алған әсерлеріңмен бөліс.Әсем табиғаттан,шуақты күннен,жауған жаңбырдан қандай әсер алдыңдар? 2 топ – «Табиғатпен біргеміз» тақырыбына эссе жазу 3 топ -Табиғат мезгілдеріне сай қандай қамқорлық жасауға болады? (сурет салу) 4 топ - М.Қуанышбековтың «Отырғыз ағаш көктемде» өлеңін бір оқушы мәнерлеп оқиды. «Отырғыз ағаш көктемде» !
Қорытынды: Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз дей келе табиғаттан сүйіспеншілігімізді аямайық, табиғатқа қиянат жасамайық. |
|
Қос қарлығаш
|
|
|
|
Соңғы тыныштық сәтi. Жай музыка қойылады. Құрметті оқушылар жайланып отырып, көздеріңізді жұмып, бүгінгі сабақтан алған жақсы әсерлеріңізді еске түсіріңіз. Табиғаттың әсемдігінен адамның жандүниесі керемет лаззат алатынын сезініп көр.Табиғаттың ғажап сәттерін жүрегіңізге түйіп алаңыз. |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: «Халықтың рухани мұрасы-даналық көзі»
Құндылық: Ақиқат
Қасиеттер: қарапайымдылық,ізденімпаздық,шыншылдық
Сабақ мақсаты: Оқушыларға халықтың рухани мұрасындағы даналықтың маңызын түсіндіру арқылы ақиқат құндылығының мәнін ашу. Міндеттері: -оқушыларға айнала қоршаған ортаға жақсылық жасай отырып, шыншылдыққа үйрету. - оқушыларды халық даналығы туралы түсіндіре отырып, ізденімпаздық дағдыларын дамыту. -оқушыларды халық даналығының негізінде қарапайымдылыққа тәрбиелеу. |
Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер) Әдебиет, музыка,оқулық, дәптер, фотосуреттер, үнтаспа |
Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңi.Оқушылармен амандасып, «Өзін- өзі тану» сабағының ережесін «5-Т» қайталау Оқушылардың оқу құралдарын «5 затты» тексеріп, ұпайларын түгендейміз. Тыныштық сәтіНұрға бөлену Үй тапсырмасын тексеру №29, Болат Көмеков пен Самат Өтениязовтың «Талаптың тұлпарын ерттеген шақ» әңгімесі Сұрақтар: -Білім адамды қандай мақсат-мұраттарға жеткізеді? - Шоқанның бойынан қандай жақсы қасиеттерді байқадыңдар? - Шындыққа жетудің қандай жолдары бар және қандай қасиеттер керек деп ойлайсыңдар? |
Сабақ барысын талдау Оқушылардың зейіні сабаққа ауады, қарым-қатынас орнайды. |
Дәйексөз. «Ең басты қажеттілік – ақиқатты тани білу» Г.Гегель - Адам бойындағы қандай қасиеттер ақиқатқа жетелейді? |
Георг Вильгельм Фридрих Гегель (1770-1831ж.ж) неміс философы. |
Әңгiмелеу (мұғалімнің сыйы) Аңыз: «Ұстаздың шәкірттерін сынауы» Баяғы заманда бір данышпан өз шәкірттерін шақырып алып: - Мені кәрілік жеңіп келеді, қауқарым жоқ. Енді сендер мені асырауларың керек,- дейді. Шәкірттері ұстаздарының айтқанымен толық келіседі. Бірақ: - Біз тамақ пен ақшаны қайдан аламыз. Көршілер көмектесе қояр ма екен?! - Мен сендерге «қайыр сұраңдар»деп отырған жоқпын. Рұқсатсыз ала беріңдер,өйткені олардан гөрі ақшаға біз көбірек мұқтажбыз.Сондықтан ол -күнә емес. Сөйтіп,ұстаз шәкірттерін байлардың ақшасын білдірмей алу жолдарын түсіндіреді.Бірақ ол шәкірттеріне ешкімді ренжітпеуді өтінеді. Барлығы жорыққа аттанбақшы болып жатқанда,біреуі үнсіз төмен қарап тұрып қалады. Ұстазы одан: - Не болды? Өз ұстазыңа көмектескін келмей ме? - деп сұрады. - Ғапу етіңіз,Ұстазым! Сіздің айтқаңызды істей алмаймын. Сіз біреудің затын ешкімге білдірмей ұрлап ал деп отырсыз.Ол мүмкін емес,ешкім білмесе де өз ұрлығымды ішім біліп тұрады ғой.Одан да қайыр сұрағаным жақсы. - Мен сендердің жан дүниелеріңнің адал болғанын қалап едім.Адамның қарны ашқаны ештеңе емес,оның жан дүниесі аш болмауы керек.Сондықтан ар-ұждан дауысына құлақ түріп жүріңдер. Әйтеуір біреуің түсіндің-ау! Қалған шәкірттері бұл сөзді естіп,жерге қарайды. 1.Неліктен данышпан өзінің шәкірттерін сынады? 2. Шындық бар жерде,ақиқат жүреді деп ойлайсыздар ма? 3. Қандай да бір іс-әрекетеріңізге іштей мазаланған кездеріңіз болды ма? |
|
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс Оқушылар үш топқа бөліп жағдаяттар беру 1 – топ: «Даналық» 1-жағдаят.Анар таңертең бақтағы қызыл-жасыл гүлдерді ұзақ қызықтап жүріп қалады да, сабаққа кешігіп барады. Мұнын себебін сұраған мұғалімге Анар «Мен сағат неше болғанан байқамай қалыппын»,-деп айтты. - Анардың орнында сендер болсаңдар,не айтар едіңдер? 2 – топ: «Руханилық» 2-жағдаят.Жандостың компьютерде көп ойнап қалуына байланысты математикадан есеп шығаруға уақыты қалмады. Мұнын себебін сұраған мұғалімге Жандос «Басым қатты ауырып, есепті шығара алмадым»,-деп айтты. - Жандостың орнында сендер болсаңдар не айтар едіңдер? 3 – топ: «Ізгілік» 3-жағдаят.Қуатты анасы дәріханадан дәрі әкелуге жұмсады. Қуат аулаға шыға салвсымен достарын кездестіріп, олармен бірге ойнап кетті.Анасының тапсырмасы үйге кіргенде есіне түсті.Ол анасына: «Дәріхана жабық тұр екен»,-деп айтты. - Қуаттың орнында сендер болсаңдар, не деп жауап берер едіңдер? |
|
Топпен ән айту. МЕЙІРІМДІ БОЛАЙЫҚШЫ, АҒАЙЫН |
|
Үй тапсырмасы. №30 сабақтағы 131-132 беттегі Наурыз мейрамы әңгімесін оқып келу |
|
Соңғы тыныштық сәтi. Баяу әуен қойылады. Оқушылар денесін, басын тік ұстап, көзін жұмып отырады. Мұғалім жәй дауыспен: Көздерімізді жұмамыз, бүгінгі өткен сабақты ой елегінен өткізіңдер, бұл сабақ сендердің өмірлеріңе сабақ болсын, тек жақсы, шындық нәрселер ойлауға тырысыңдар, сонда ғана айналамыз жақсылыққа, шындыққа толары сөзсіз. Енді көздеріңізді ашсаңдар да болады. |
|
Бекітемін: Жалымбетова
|
|||
Сабақтың тақырыбы: |
Жасампаздық жемісі |
||
Мақсаттары: |
Оқушылардың жасампаздық, келешек туралы түсініктерін кеңейту Интернет желісімен жұмыс жасауды, презентация жасауды үйренеді |
||
Оқыту нәтижесі |
Өз алдына игілікті мақсат қоя білу. Күнделікті өмір құндылықтарын түсіну |
||
Түйінді идеялар: |
Әр оқушы өз міндетіне жауапкершілікпен қарап, ортақ нәтижеге қол жеткізуге тырысады. Білу, түсіну, талдау, жинақтау, қолдану |
||
Уақыт |
Мұғалімнің іс – әрекеті |
Оқушының іс - әрекеті |
Ресурстар |
амандасу |
Шаттық шеңберіне жиналып жақын турған оқушылар бір-бірімен жаурындарын тақап, қарама-қарсы тұрған оқушымен мимика арқылы амандасу Көңіліміз көтерілсін деп «Домбырасыз сән қайда» әні |
Бір-бірінің жылыуын сезінеді, амандасады.
Хормен орындау |
|
Тақырыпты ашу |
Проблемалық сұрақтар қойып, тақырып ашылады |
Оқушылар өз ойын нақты жеткізе біледі
|
Интерактивтік тақтада 1. Таңбалы тас 2. Алтын адам 3. Домбыра |
Топқа бөлу |
Тақтадағы суретті топтастыру арқылы топтың ат қояды, оқушылар оңнан солға қарай 1,2,3,4 ке санайды. |
1. Тарихи қазба 2. Тұрмыс бұйымдар 3. Мәдени мұра 4. Жаңашыл |
|
тапсырма |
Топқа бөлінеді, тапсырма орындайды |
1 топ. Археологтар (интернет презентация 2 топ. Домбыра, киіз үй несімен керемет? 3 топ. Мәтінмен жұмыс 4 топ. Журналист, архитектор, инженер, хатшы, көрермен |
Компьютер, интернет флешка, микрофон, видео камера, кағаздан жасалған теледидар |
Сергіту сәтті |
Кереметті басқадан іздемей-ақ, өз бойымыздан іздесек қалай ойлаймыз |
Көреді, ой түйеді, естиді |
Жеті керемет - видео |
|
Адам жасаған керемет пен табиғат кереметтерін атау |
Мысалы: Адам бау-бақша егеди Табиғат сиқыры егін, оқ жетпес, жұмбақтас т.с.с. |
Интерактивті тақтада суреттер |
бағалау |
Әрқайсымыз кереметпіз. Жаратылысымыз керемет |
Суреттерге теңеу |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Ана тілі - жүрек үні
Сабақ мақсаты: Оқушыларға ананың қоғамдағы,
өмірдегі, ұрпақ тәрбиесіндегі орны туралы түсінік беру.
Сабақтың міндеттері:
• Оқушыларға әлемдегі бар жақсылық пен игі істердің ең асыл сезім –
ана махаббатынан тарайтындығын түсіндіру;
• Балалардың жүрегінде анаға деген сүйіспеншілік, қадір - құрмет
сезімдерін ламыту;
• Адамзат баласының алдындағы үлкен парыз – ананы сүюге, ана
еңбегін ақтай білуге тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
Тыныштық сәті.
- Сенің бір жасыңда, анаң сені емізді, үсті - басыңды жуып,
тазалады. Бұның рахметіне сен түні бойы жыладың.
- Сен екі жасқа толғаныңда, анаң саған жүруді үйретті. Ал сен
болсаң, анаң шақырғанда қашатын едің.
- Сен үш жасқа толғаныңда, анаң саған ең дәмді тағамдар әзірледі.
Ал сен болсаң, табақтарды жерге лақтырдың.
- Сен төрт жасқа келгеніңде, қолыңа қалам беріп, жазуды үйретті. Ал
сен болсаң, дуалдарды шимақтадың.
- Бес жасқа толғаныңда, анаң саған әдемі киімдер киіндірді, бұның
рахметіне сен үйге кір - қожалақ болып оралар едің.
- Алты жасқа толғаныңда, анаң сені мектепке алып барды. Ал сен
болсаң, «оқымаймын» деп, «бақырып жылап» сабақтан қаштың.
- Он жасқа толғаныңда, анаң сені құшақтағысы келіп мектептен қашан
келер екен деп, сарғая күтіп отырды. Ал сен болсаң дереу бөлмеңе
қарай асықтың.
- Сен он сегізге толып, ер жеткеніңде, анаң балам «есейді» деп
көзіне жас алды. Ал сен болсаң мен «машина» мінгім келеді
дедің.
- Жасың жиырмаға толғаныңда, анаң «балам біршама уақыт үйде отыршы»
деп өтінді, ал сен болсаң, бар уақытыңды достарыңа бөлдің.
- Сен жиырма беске келгеніңде, анаң той жасап сені үйлендірді. Ал
сен болсаң, «лажы болса үйден ұзақ болайын» деп анаңды тастап,
әйеліңмен бірге еншіңді алып кеттің.
- Жасың отызға толып бала - шағалы болғаныңда, анаң «бала
тәрбиесінде» көмек бергісі келді. Ал сен болсаң, «менің жеке
басымның тірлігіне, жеке өміріме» араласпа дедің.
- Сен отыз беске келгеніңде, анаң сені «тамақтануға» үйіне шақырды.
Ал сен болсаң, «тығыз шаруаларым көп, уақытым жоқ» дедің.
- Сен қырыққа келгеніңде, анаң саған телефон соғып «балам мен
науқаспын, сенің қолғабысыңа мұқтажбын» дегенде, сен «ата - ананың
мәселелері балаларын мазалайды» дедің.
- Күндердің күні «анаң» о дүниеге аттанады. Ананың балаға деген
махаббаты өзімен бірге кетеді.
Ананың о дүниеге аттануымен, сен үшін «жәннат есіктерінің» бірі
жабылатындығын ұмытпа. Анаңды еш уақытта жалғыз қалдырма. Қолыңнан
келгенше анаңа жақсылық жаса. Ол қандай сөз айтса да, анаңды
бақытты қылуға тырыс. Еш уақытта анаңа ашуланушы болма. Оның саған
деген махаббаты орналасқан «жүрегін» жаралайтын ауыр сөздер айтушы
болма. Сенің жалғыз ғана «анаң» бар!
Үй тапсырмасын тексеру
3. Әңгiмелеу (сұхбат).
Сұрақтарға жауап беріңдер.
1. Ана өмір тірегі дегенді қалай түсінесіңдер?
2. Ананың қоғамдағы, отбасындағы орны туралы не айтар едіңдер?
Ж. Дәулетбектің «Ана - өмір тірегі» атты әңгімесін оқыңдар.
4. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
«Әлемді тербеткен мейірім» тақырыбында шығарма жазыңдар.
Қазір «Менің күнім» атты энерджайзер өткіземін.
Алдарыңызда жатқан параққа күннің суретін салып, жан - жағына
шуақтарын салыңдар. Дәл ортасына «менің анам» деп жазып, сипаттап
беріңдер.
Жалғасын тап.
Бірде көп балалы ана ұлдарына былай депті:
– Балапандарым, мен сендерге бір жұмбақ айтайын, сендер соны
шешіңдер. Сендердің бәріңді тоғыз ай абақтыға жапса, одан шыққан
соң аузыңа өкпе тықса, арқанды ағашқа таңса сол адамға не
істейсіңдер? Осы сұрақ жөнінде өз ойларыңды ортаға салсаңыздар.
Тұңғыш баласы: Оның басын балтамен шабар едім,- депті.
Екінші баласы: Оны мен мылтықпен атып тастар едім, – дейді.
Ал үшінші баласы: Оның кеңсірігін бұзар едім.
Ал кенже баласы былай депті:
• Жоқ, ана мына үшеуінің жасайтындары ақымақтың ісі, ал мен болсам,
ол адамды аялап өлгенше алақаныма салып бағар едім, – депті.
• Ол мені жаратушы, жарық дүниеге әкелуші адам. Сіз бізді тоғыз ай
көтердіңіз, бізге жарық дүние сыйладыңыз. Қырқымнан шыққаннан кейін
таза жатсын деп ағаш бесікке бөледіңіз, – депті.
Балалардың аналарына деген көз қарасы қандай екенін білу үшін.
«Ашығын айтсам» деген жаттығуды орындайық. Аяқталмаған сөйлемдерді
аяқтаймыз.
1. Ашығын айтсам, кейде анам маған ұрыса береді,
себебі.............
2. Ашығын айтсам, мен кейде ата - анамды тыңдамаймын,
себебі..........
3. Ашығын айтсам, мен анамның орнында болсам.................
4. Ашығын айтсам, мен анама көп өтірік айтамын...............
5. Ашығын айтсам, анамды тек қуантсам деймін..............
6. Ашығын айтсам, кейде анамды ренжітіп
алсам....................
7. Ашығын айтсам, анамның мұңайғанын көрсем........
8. Ашығын айтсам, анам ауырып
қалса...................................
9. Ашығын айтсам, анама ұзақ уақыт үйде
болмаса.....................
10. Ашығын айтсам, анам бір нәрсе бүлдірсем, мені қатты
жазалайды.......
11. Ашығын айтсам, мен анама
ренжімеймін..........................
12. Ашығын айтсам, кейде мен анамды түсінбеймін..........
Дәйексөз.
Жер бетіндегі жақсылық, ізгілік, қайырымдылық атаулының бәрі де
ананың ақ сүтінен тарайды.
Н. Назарбаев
6. Үй тапсырмасы.
Дәптер толтыру.
7. Соңғы тыныштық сәті.
Ыңғайланып отырып, көзіңізді жұмыңыз. Көздеріңді жұмсаңдар да
болады. Ауаны терең жұтып, еркін тыныс алыңдар. Өздеріңнің тыныс
алуларыңды бақылап, бақытқа, шаттыққа, махаббат пен тыныштыққа толы
таза, шипалы ауаны тұла бойларыңа толғанын сезініңіздер.
Ал енді көздеріңді ашыңдар.
5-сынып
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы:
Ойдың, сөздің және істің бірлігіндегі өмір
Құндылық : Ақиқат Қасиеттер:
жақсыдан жаманды ажырата білу, шыншылдық, ойдың, сөздің және істің бірлігі
Сабақтың мақсаты: оқушыларға ойдың , сөздің және істің бірлігінде өмір сүрудің маңыздылығын түсіндіре отырып, ақиқат құндылығының мәнін ашуБілімділік: оқушыларды жақсыдан жаманды ажырата білуге үйрету.
Дамытушылық: оқушылардың бойындағы шыншылдық қасиеттерін дамыту.
Тәрбиелік: оқушыларды ойдың, сөздің және істің бірлігінде өмір сүруге тәрбиелеу Ресурстар:(материалдар, дереккөздер)1. https://massaget.kz2. audio.nur.kz3. www.inform.kz
Сабақтыңбарысы:1. Ұйымдастырукезеңі. 5 Т – ережесі:
Тәртіп.
Талап.
Тыныштық.
Тазалық.
Татулық
3. Сабақтың дәйексөзі.(Оқушыларға 1 рет айтқызып, дәптерге жаздырту)Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті:ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жҥрек.Абай ҚұнанбаевСұрақтар:1. Адамның жақсы қасиеттеріне нелер кіреді?2. Дәйексөзден қандай ойтүйдіңіз?
4. Оқиға айту (Мұғалім сыйы)
5. Шығармашылық жұмыс, топпен жұмыс.Оқушылар төрт топқа бөлінеді.Тапсырма:Көрнекті ағартушы Ыбырай Алтынсариннің «Таза бұлақ»еңбегінен алынған үзіндіні оқып, өз түсініктеріңді жазыңдар....Менің ойыма бір нәрсе келеді: бұл бұлақтың суы бір орындатұнып тұрып, шөп шалам түсіп, лай-қоқым болса, адам мен хайуан мұнша ынтық болмас еді; бұлақ күні-түні тынбай ағып, тазаланып тұрғаны үшін ынтық болады.Олай болса, жазудың мағынасы: көңіліңді, бойыңды осы бұлақтай таза сақта: бұлаққа қарасаң, күн түссе күннің, шөп түссе шөптің сәулесін көреміз, көңілің сол сияқты сыртқа ашық көрініп тұрсын дегені ме деймін.
6. Топпен ән айтуМейірімӨлеңі мен әнін жазған Ұшқын ЖамалбекТолқимын теңіздей,Мейірімді көп іздей.Мына өмірдің жақсылығы –Жамандықпен егіздей.Мына өмірдің жақсылығы –Жамандықпен егіздей.Қайырмасы:Анаңның сөзіңдей,Ақ адал сезімдей,Мейірім керек.Өзгені өзіңдей көретінӘппақ пейілің керек.Сенуің керек,Дүниені жинасаң да сәнімен,Иманмен жиған жан байлығыңБиік тұрар бәрінен.Ай толған түндей боп,Бұлттан шыққан күндей боп,Жан жүрегіңе мейір толсын,Тасқа шыққан гүлдей боп,Жан жүрегіңе мейір толсын,Тасқа шыққан гүлдей боп.Қайырмасы.
7. Үйге тапсырма.1. №27 – сабақ.«Ар демек – адамшылық» тақырыбына эссе жазу.2. Келесі сабақ. №28, Жақау Дәуренбековтың «Адалдық» мәтінін оқып келу.
8. Сабақтың қорытынды сәті.Тыныс алуға зейін қою. Баяу музыка қойылады.Мұғалім: Сіздерден аяқ-қолыңызды айқастырмай, түзу отыруыңызды өтінемін. Біз қазір тыныс алу жаттығуын жасаймыз. Тыныс алуға зейін қойған кезде, біздің ақылымыз дем алады. Ауаны ішке жұту кезінде тыныштық пен қуаныш қабылдаймыз. Демді сыртқа шығарған кезде өзіміздегі мазасыздықтарды сыртқа шығарамыз.Кәне, дайындалайық, балалар. Көзімізді жұмамыз..., арқамызды тіктейміз..., қолдарыңды тізеге қоюға болады...Д е м а л..... ш ы ғ а р... (жаймен 9-10 рет) немесе 1..................2 [3].Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді есімізге түсіріп, жүрегімізге сақтайық. Рахмет!
7-сынып
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Адамның рухани әлемі.
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды «Адам және қоғам» оқылығымен таныстырып, қазіргі Қазақстанда және дүниежүзілік адамзат қауымдастығында болып жатқан үдерістер мен жеке адам өмірінің мәні туралы түсіндіру;
Адамзат тарихы басынан өткерген өркениеттерге шолу жасалып, соңғы ғасырларда олардың кейбіреулерінің суырылып алға шығуының, енді біреулерінің ілгерілеушілік қарқынына ілесе алмай, артта қалып қоюының сырларын ашу.
Қоғамдық көзқарасы дұрыс қалыптасқан, көзі ашық, көкірегі ояу, ұлтжанды білімді азамат тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Кіріспе
Әдісі: баяндау, әңгімелеу
Көрнекілік:кітаптар, суреттер.
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Әнұран орындау, «Хабар»
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
Адам және қоғам туралы төменгі сынып материалдарын қайталау.
Жаңа сабақтың жоспары:
«Мектеп» баспасынан 2007 жылы шыққан «Жаратылыстану-мамематикалық бағыттағы» Адам және қоғам оқулығының авторлары Ә.Нысанбаев, Қ.Жүкешев, М.Изотов, К.қажымұрат, М.Сәбит, М.Тәтімов
Оқулық ҮІІ тараудан тұрады.
Адам және дүние
Қоғам және оның дамуы
Өркениеттер
Қоғамның әлеуметтік құрылымы
Қоғам және экономика
Қоғамның саяси аясы
Қоғамның мәдени-рухани дамуы.
Сабақты бекіту:
«Қоғам» дегенде ойымызға не оралады?
Қандай қоғамдарды білесім?
Біз қандай қоғамды өмір сүріп жатырмыз?
Бағалау:
Үйге тапсырма: Эссе
11-сынып. Адам және қоғам
Сабақтың тақырыбы: Адамның рухани әлемі. Сабақтың мақсаты:
Адам мәселесі, адам мәселесінің мәні, шығу тегі, өміріні мәні туралы айту;
«Адам» сөзінің мағынасын ажырата отырып, Құран-Кәрімнен, орта ғасырлардағы ғалымдардың адамның жаратылысы туралы ой –толғамдарын, ғылыми зерттеулерін айту;
Қоғамдық көзқарасы дұрыс қалыптасқан, көзі ашық, көкірегі ояу, ұлтжанды білімді азамат тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: аралас
Әдісі: әңгіме, баяндау
Көрнекілік:карта, кітаптар
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі
Оқу құралын тексеріп түгелдеу
Оқушылар зейінін сабаққа аудару
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау:
«Қоғам» дегенде ойымызға не оралады?
Қандай қоғамдарды білесім?
Біз қандай қоғамды өмір сүріп жатырмыз?
Жаңа сабақтың жоспары:
Адам мәселесінің қойылуы.
Сократ
Ф.Бэкон
К.Маркс
И.Кант
Қасиетті Құран-Кәрімде
Адамның мәні
Адам-жер бетіндегі материалдық және рухани мәдениеттің жасаушысы, тарихи үдерістің субъектісі, тілі мен ойы дамыған, саналы әрекет ете алатын қабілеті бар биопсихоәлеуметтік тірлік иесі
Адамның шығу тегі
Ч.Дарвин
Ф.Энгельс
Адам өмірінің мәні
Адам өмірінің мәні-сол өмірді бастан-аяқ адамша сүре білуде: адам болып туған екенсің, сол адамгершілікті, кісілікті сақтай білу, сол кісілік үдеден айнымау, адамдық пейіліңді мықтап ұстап, өмірдің әр сәтінде адам болып қала білу, қандай да бір шым-шытырық, қиын-қыстау жағдайларда да адамдық тұрғысынан таймай, өз кісілігіңді байыту, көркейту, жан-жақты дамыту, толыққанды шығармашылық күй кешу…
Сабақты бекіту:
Адамның жануарлардан мәнді айырмашылығы неде?
Қазіргі кезеңдегі экологиялық дағдарыстың себебі адамның табиғатқа қатысты менмендік көзқараспен өктемдік жүргізуге тырысуынан болып жатыр деген пікірлерді жиі естуге болады. Бұған қалай қарайсыңдар?
Адам өмірінің мән-мағынасы туралы не ойлайсыңдар?
Адам мәселесіне қатысты түрлі көзқарастарға қысқаша сипаттама беріңдер.
Адамның шығу тегіне қатысты материалистік және идеалистік көзқарастардың қайсысын жақтайтындарыңды айтыңд
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып Жаныңда жүр жақсы адам Құндылық: Сүйіспеншілік
Қасиеттер: кешіре білу, адалдық, риясыз қызмет ету,жанашырлық 6 сынып
Сабақ мақсаты: Оқушыларды әкесіне,анасына,әже-атасына деген адалдық, кешірімділік, риясыз қызмет ету, жанашырлық етуге баулу арқылы сүйіспеншілік құндылықтың мәнін ашу Сабақтың міндеттері: 1. Білімділік: отбасының мүшелерін бағалай алуға үйрету ; |
Ресурстар:құралдар, мәлiметтер) интерактивті тақта, үнтаспа, бейнематериалдар, қағаз, түсті қарындаштар |
Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңi. Тыныштық сәтi. № 1 «Нұрға бөліну» 2. Үй тапсырмасын тексеру.«Маған қымбат жандар» -шағын шығарма жазу. Шығармаларды оқушыларға оқыту. |
|
3. Дәйек сөз. Жақсы деген кісініңАлды-арты бірдей жарық болар,Жақсы деген ісіңніңБас-аяғы бірдей анық болар... Бөлтірік би |
|
4. Әңгiмелеу (сұхбат). О. Бөкей «Менің әкем» («Қайдасың қасқа құлыным» повесінен үзіндіні оқушыларға оқыту)Сұрақтар: 1 Автор әкесі жайлы қалай толғанады?2. Баланың әкеге деген махаббаты туралы не айтар едіңдер?3. Өздерің ата-аналарыңның,ата-әжелеріңнің жақсылығын қалай сезінесіңдер? |
|
5. Бейнематериалдар көру:1) «Әке туралы монолог»2) «Ана туралы монолог» 3) Ата-анаға қамқорлық |
бейнебаян |
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс. 1 топ Жақсылық жасау деген не? (топтастырып постерге жазу) 2 топ Жақсы аданың бойында қандай қасиеттер болады? (топтастырып постерге жазу) 3 топ Жақсы адам- елдің ырысы, Жақсы сөз – жанның тынысы. (мақал-мәтелді оқыңдар, негізгі ойды тауып, өмірден мысал келтіріңдер). 4 топ «Арыстан мен тышқан» ертегісінен үзіндіні оқып, суреттеңдер |
|
7. Үй тапсырмасы. М. Мақатаев «Тоқта, ботам! Атаң келеді артыңда», 107-бет.Өнегелі сөздерді іріктеп алып, мағынасын талдап жазыңдар. |
|
8. Топпен ән айту. Сөзі Фариза Өңғарсынова, әні А.Асанов « Ақ мамам» |
|
9. Соңғы тыныштық сәтi. Көздеріңізді жауып, бүгінгі сабақта өткен кезеңдерді естеріңе түсіріңіздер. Қандай жақсылықты білдік, соны жүректеріңе сақтандар. |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: «Еңбектің наны тәтті»
Құндылық: Дұрыс әрекет. Қасиеттер: еңбекқорлық, татулық, шыдамдылық
Сабақ мақсаты: Оқушылардың «еңбек» ұғымы туралы түсініктерін кеңейтіп, дұрыс әрекет құндылығының мәнін ашу. Міндеттері: - еңбектің адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру; - еңбекті қадірлеу, бағалау, еңбектің қуанышын сезіну, іскерліктерін дамыту; - оқушыларды еңбекқорлыққа, татулыққа, шыдамдылыққа тәрбиелеу; |
Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер) Оқулық; Дәптер; Күнделік; Қалам) |
Сабақ барысы: 1.Ұйымдастырукезеңi: Сәлемдесу. Оқушыларды түгендеу . Оқу құралдарын әзірлеу: сабаққа назар аударту. Тыныштық сәті. 2. Үй тапсырмасын тексеру. Оқулықтың 100- бетіндегі «Маңдай тер» әңгімесін оқып мазмұндап келуге берілген болатын. Талқылау сұрақтары: 1. Хамиттің атасы қандай кәсіппен шұғылданады. 2. Атасы Хамитке қандай іс жасатты. 3. Атасы Хамиитке “Маңдай тер” дегенді түсіндіре алды ма? 4. Еңбектің жемісін көрген кезде қандай сезімде боласыңдар? 5. Өз еңбегіңнің жемісі неліктен тәтті? |
Сабақ барысын талдау:
|
3. Дәйексөз: Еңбектің көзін тапсаң, байлықтың өзін табарсың Ыбырай Жахаев Дәйексөзді қалай түсінесіңдер (Дәйексөзді әуелі ұлдарға 1 рет, қыздарға 1 рет айтқызамын) Оқушыларға хормен оқыту; Оқушылардан дәйексөздің мағынасын қалай түсінетіні сұралады; Дәптерге жаздырылады; |
|
4. Әңгiмелеу «Ең қымбат» ертегі. Әңгіме бойынша сұрақтар: 1. Не себепті шал мен кемпір орман иесінен еңбек құралдарының сынбауын сұрады? 2. Олардың тілегін орынды деп ойлайсыңдар ма? 3. Сендер олардың орнында болсаңдар орман иесінен не қалайтын едіңдер? 4. Үйде сендердің еш іспен айналыспай бос отыратын кездерің бола ма? 5. Еңбекқор болу үшін,еңбегінің нәтижесі болуы үшін адам бойында қандай қасиеттер болу керек? - |
|
5. Шығармашылық жұмыс. «Еңбектің наны тәтті». Осы қанатты сөзді негізге ала отырып тапсырма беріледі. Топтық жұмыс. Осы тақырыпты ала отырып, эссе жазу, сурет салу, өлең шығару Балалар сендер өз жұмыстарыңды көрсеттіңдер. Сурет салдыңдар, эссе жаздыңдар, өлең шығардыңдар. Еңбектендіңдер. Балалар сендер 3 сыныпта оқисыңдар өздеріңнің соңдарыңнан ерген інілеріңе, қарындастарыңа, сіңлілеріңе, бауырларыңа аға, апа ретінде болашақта үлкен азамат болып өсуі үшін, еңбекқор болуы үшін қандай өсиет айтар едіңдер. Еңбекқор адам болу үшін адам бойында қандай қасиеттер болуы керек? Өсиет ретінде ереже жазыңдар. |
|
6. Топпен ән айту. (Оқушылар орындарынан тұрып әнді орындайды.) Қырманға кел, қалқатай Еңбекке кел, қалқатай (сөзі өзгертілген) сөзі. Т.Ысмайлов Кім сүйеді еңбекті,мен сүймесем, Ту қададым тың жерге қол тимеген. Жалқауланбай алыстан,ортаға кел, Кім бар екен еңбекке бас имеген.
А-аа-аай,күрегімді қолға алып, Жер қазайын қуанып. Еңбекке кел, қалқатай, 2 рет Білегіңді сыбанып.
Еңбек десе өзіңе тең келмеген, Бірге жүрші бидайға дестеленген. Жалқау болсаң ақ саусақ,қызыл тырнақ, Біз болар ек сендейді ескермеген.
А-аа-аай, күрегімді қолға алып, Жер қазайын қуанып. Еңбекке кел, қалқатай, 2 рет Білегіңді сыбанып. |
|
7. Үй тапсырмасы. 1. Оқулықтың 104- бетіндегі «Алтын мүйіз» әңгімесін мазмұндау.
|
|
Біз бүгінгі сабағымызда «Еңбектің наны тәтті» тақырыбында әңгімеледік. Әрқайсымыз оң қолымызбен жүрегімізді ұстап көрейік. Өз жүрегіміздің жылылығын сезініп, жүрек жылуымызды адамдарға, айналамызға жеткізу үшін іштей оларға жақсы тілектер тілейік. Жақсы ой ойлайық, жақсы сөз сөйлейік, жақсы іс жасайық! Бүгінгі сабақтан алған қасиеттерімізді жүректеріңізге жеткізіп ,көкейлеріңізге түйіп алыңыздар. Бүгінгі керемет сабақ үшін рахмет! |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: Төзім мен табандылық
Құндылық : Ішкі тыныштық
Қасиеттер: сыпайылық, шыдамдылық, ашуланбау.
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға «төзім» мен «табандылық» ұғымын кеңейту арқылы «ішкі тыныштық» құндылығының мәнін ашу.
Міндеттері:
Білімділік:
-оқушаларға «қайырымдылық» туралы түсінік беру;
Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер)
Сабақ барысы:
-
Ұйымдастыру кезеңi.Тыныштық сәті Орманға саяхат
Үй тапсырмасын тексеру.
М.Сүндетовтың «Қайырымдылық» мәтінін оқып келу.
Талқылау сұрақтары:
-
Әңгімеде не туралы айтылған?
-
Балалардың әрекеттері туралы не айта аласыңдар?
-
Апасы неліктен Мұхтараға риза болды?
-
Сендердің қайырымды іс-әрекеттер жасаған кездерің болды ма?Сол жағдайда сендер өздеріңді қалай сезіндіңдер?
Сабақ барысын талдау:
Дәйексөз.
«Қайрымдылық жылы жүректен»
Халық даналығы
(мұғалім бір рет, ұлдар бір рет, қыздар бір рет, барлығы бірге қайталау)
Әңгiмелеу
ықпайсың.
Талқылау сұрақтары:
-
Әңгімеде не туралы айтылған?
-
Әңгімеде берілген төзімділік пен табадылық туралы ұғымдардан нені түсіндіңдер
-
Сендердің төзімділік пен табандылық танытқан кездерің болды ма?Естеріңе түсіріп айта беріңдер?
-
Осындай жағдайды өмірде кездестіріп көрдіңдер ме?
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Жағдаятты талдау.
1-жағдаят:
Төртінші сынып оқушысы дархан күнделік жазуды бастады. Ол өзінің табандылығы мен ерік күшін қалыптастыру үшін өзіне төмендегідей талаптар қойды:
« Сабаққа дайындалатын уақыт болғанда, мен барлық шаруаны , тіпті өте қызық нәрселерді жинап қоямын. Барлық сабақты оқып болмайынша, ешнәрсеге алаңдамаймын. Мен бастаған ісімді аяғына дейін жеткіземін». Дархан осы талаптарды үнемі басшылыққа алып отырды.
-Дархан неліктен өзіне осыдай талаптар қойды деп ойлайсңдар?
-Өздеріңе қандай талап қоясыңдар?
2-жағдаят:
Айман ән салып, би билегенді ұнатады. Уақытының көбін осыған арнағысы келеді. Осыны ойлағанда үй тапсырмасында тыңғылықты орындағысы келмей қалады. Үй шаруасына көмектесуге де ынталанбайды. Ән салып би билеуге де бар күшін сала қойған жоқ
-
Айманға қандай ақыл-кеңес берер едіңдер?
-
Айманның бойында қандай қасиеттер жетіспейді деп ойлайсыңдар?
Топпен ән айту.
«Өз елім»
Әні: Н.Тілендиев
Сөзі: Қ.Мырза Әли
1. Келгенде көктемі
Көңілін гүл басқан,
Шырағы көктегі
Жұлдызбен сырласқан.
Қ-сы:
Өз елім менің!
Өзегім менің!
Жырыма қосып жүремін.
Төрім деп менің,
Жерім деп сенің,
Соғады мәңгі жүрегім!
Түлегі сендер,
Тілегі сендер,
Тірегі сендер сол елдің!
Назары сендер,
Базары сендер,
Ажары сендер сол елдің!
2. Ақ күмбез астығы
Асқар боп өрлеген
Жалынды жастығы
Жүлдені бермеген
3. Бұзылмас қамалың
Батыры уақыттың
Тербеген самалы
Бесігін бақыттың
Үй тапсырмасы.
Соңғы тыныштық сәтi. (Баяу музыка арқылы)
Оқушылар денемізді тік ұстаймыз, аяғымызды айқастырмаймыз, қолымызды партаның үстіне немесе тіземізге қоямыз және көзімізді жұмамыз. Бүгінгі сабақта естіген барлық дұрыс әрекеттерді бойымызға жинақтаймыз,әрқашанда дұрыс әрекет етіп , кешірімммен қарауға үйренейік.
Бекітемін: Жалымбетова
Бөлімі:
Өзін-өзі тану
Тақырыбы: Мен табиғаттың
бөлшегімін.
Мақсаты: «Табиғат» құндылығыныңмаңыздылығы
туралы түсінік беру.
Міндеттері: Табиғат пен адамдар арасындағы
байланысты түсіндіру.
Табиғатқа деген танымдық қызығушылықтарын
дамыту.
Табиғатқа қамқорлықпен қарауға
тәрбиелеу.
Көрнекілігі:
Әліппе-дәптер,суреттер,карта
Балаларды шаттық шеңберіне
жинау.
Жарқырап күн де
ашылды,
Айналаға нұр
шашылды.
Қайырлы күн!
Біз
көңілді баламыз!
Қайырлы
күн!
Біз сүйкімді
баламыз!
Балаларға Н.Ақышевтың «Табиғаттың бөлшегі»
әңгімесін оқып беру.
Балларға
әңгіме желісі бойынша сұрақтар
қою.
Данияр табиғатпен үндестікті қалай
сезінді?
Адамды неліктен табиғат бөлшегі деп
атайды?
Дұрыс айтасыңдар балалар-адам табиғаттың бір
бөлшегі.
Табиғаттың тазалығына,көркейіп
-гүлденуіне,оны қамқорлыққа алып аялауға,сақтауға адам
жауапты.
Адам мен табиғат үндестікте өмір
сүреді.
Дәйек сөз:«Табиғатты қорғау-Отанды
қорғау»деген нақыл сөзді бүгінгі сабақтың дәйексөзі ретінде
түсіндіреді.
Ойын-жаттығу «Табиғатпен
сырласу»
Сергіту
сәті:
Күн,ауа,және суБәрімізге керек теИя,ия,ияКүн
жарық үшін керек пе? Ия,ия,ия
Күн
жылыну үшін бе?
Ауа
тыныс алу үшін бе? Ия,ия,ия Ауа таза болу керек пе? Ия,ия,ия Су
ішуге керек пе? Ия,ия,ия
Су
шынығу үшін бе? Ия,ия,ия
Денеңде
күш артты ма? Ия,ия,ия
Дәптермен
жұмыс
«Табиғат -досың» тақырыбында сурет
салып,әңгімелеп беру.
Ғажайып
сөздер
Бүгінгі сабақта айтып үйренген өнегелі
сөздерді қайталап айтады.
Табиғат-Ана.
Табиғатқа қамқорлық
жасаймыз.
Қортындылау
-Балалар,біз бүгін табиғаттың не екенін
білдік.
Оны аялаудың,қадірлеудің,қамқорлыққа алудың
қажеттігін түсіндік.
Жүректен-жүрекке
Шеңберге
тұрып төмендегі өлең жолдарын бірге
қайталау.
Күніміз ашық
болсын!
Түніміз тыныш
болсын!
Ауамыз таза
болсын!
Суымыз мөлдір
болсын!
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Қоршаған әлеммен үндестік
Сабақтың мақсаты: «Әлем», «Адамзат», «Адам» құндылықтарының мәнін ашу.
Сабақтың міндеттері: * Адамның әлеммен үйлесімі, адам өмірінің мәні туралы
түсініктерін кеңейту * Өзін, қоршаған әлемді түсіне білуге, танып – білуге
баулу.. * Сүйіспеншілікке, ізгілікке тәрбиелеу.
Көрнекі құрал: Оқулық, дәптер Шаттық шеңбері Оқушылар шеңберге тұрып, бір-бірімен
амандасады, бір-бірімен сәлемдеседі. Бірін-бірі көргеніне қуанышты екенін білдіріп, жақсы тілектер айтады.
Мәтінмен жұмыс Сабақта З. Серікқалиұлының адамның әлеммен
байланысы, қоршаған ортаны танып-білуі жайында жазылған мәтінмен жұмыс жүргізу.
Оқушылар мәтінді оқып, ондағы айтылған негізгі ойды ұғындыру. Сұрақтарға жауап
беру. Тапсырма Сабақта оқушылардың алған білім-біліктерін іс жүзінде көрсете алуларына
мүмкіндік туғызатын тапсырма беріледі. Тапсырма бойынша балалар Өнер
туындыларын қарап шығып, ондағы жаратылыс құбылыстарының қалай
Мәтінмен жұмыс Адамның әлемге қарым-қатынасы, әлемді
қабылдауы туралы айтылған М.Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясының
«Қақтығыста» атты бөлімінен үзінді оқу. Оқушылар мәтін мазмұынын ашу үшін
ұсынылған сұрақтарға жауап беру. Өз ойларын ортаға салу. Жырақтау жерде қалың ауылдың кешкі оттары көрінеді. Түн жым-жырт. Жел де жоқ. Бірақ сәл ғана білінген, сызды салқын бар.
Толған ай, дәл төбеде биіктеп, нұрлана жарқырап тұр. 1. Түнгі әлемкөрінісі Әбішке қалай әсер етті?
2. Өздеріңнің ай-жұлдызбен сырласқан кездерің болды ма? 3. Ай сәулесінің ұмбақ кейпін аңғарған сәттерің болды ма?
4. Адам өмірінің жұлдызды сәттері дегенді қалай түсінесіңдер? Дәптермен жұмыс 1 -тапсырма
Таңғы шық, жаңа түскен қар, таң шапағы, кемпірқосақ т.б.табиғат құбылыстарының әсерлерін суреттеп жаз. 2- тапсырма Нақыл сөздерді оқыңдар. Өмірдегі өз міндеттерің мен бағыт-бағдарларыңның жобасын тізіп көрсетіңдер. 3- тапсырма «Сен қандай адамсың?» атты тестіде берілген сұрақтарға қысылмастан, шынайы жауап бер.
Жүректен - жүрекке
Сабақты қорытындылап аяқтау мақсатында оқушыларды шеңберге шақырады. Балалар шеңберде тұрып, М.Мақатаевтың «Армасыңдар,
адамдар!» атты өлеңін оқу. Күн батты ма, түн келді ме, таң атты ма қайтадан, Құдіреттітірлігіңе кірістің бе қайта, Адам? Арма, өмір,
бар әлемді баурына алып шайқаған! Әлем – дархан, саялаңдар, бәріңе де орын бар,
Қорған емес, салтанатты, сәнді сарай
соғыңдар. Ей, адамдар, сендер тату, сендер тату
болыңдар!
Анамыз – Жер, сол Анадан жаратылдық,туыстық, Алайда біз қан да төктік, қалжырадық,
ұрыстық ... Армысың, сен арамызда жалғыз перзент –
Тыныштық!
«Бекітілді» Жалымбетова
Тақырыбы:
Табиғат шаттықтың қайнар көзі. .Құндылығы: СүйіспеншілікҚасиеттері: : бәрін жақсы көру,мейірімділік,риясыз сүйіспеншілік
Мақсаты:Оқушыларды қоршаған ортаға қамқорлық жасай отырып, табиғатты шабыттандырудағы маңызын түсіндіру арқылы сүйіспеншлік құндылығының мәнін ашу.Міндеттері: Оқушыларға табиғаттың адам өміріндегі шабыттың қайнар көзі екендігіне сезімталдық қасиеті арқылы түсінік беру. Оқушыларды табиғаттың әсемдігін сезінуге баулу арқылы қамқорлық қасиетін дамыту. Оқушыларды табиғатты сүюге,үйлесімділікке тәрбиелеу. |
Ресурстар:(материалдар,
дереккөздер) |
Сабақтың барысы:Ұйымдастыру кезеңі.5 Т – ережесі:Тәртіп.Талап.Тыныштық.Тазалық.Татулық.Балалар ережені есімізге түсір Жалпы мәтіннен не түйдініздер? Гүлдер өз бойындағы қандай қасиеттерді мақтаныш етті? Гүлдер кімге өздерінің разылығын білдірді? Гүлдердің ішіндегі итмұрынның мұңы неде? Қызыл гүлдің айтқан жұбату сөзінде нені түсінуге болады? Жерді неліктен күллі тіршіліктің анасына теңейміз? Табиғат пен адам үйлесімділігінің сыры неде? . Адамның табиғатқа деген сүйіспеншілігі қандай сезім тудырады? |
|
Дәйексөз.Таза болса, табиғатАман болар адамзат!Фариза ОңғарсыноваОқушыларға 3 рет айтқызып, дәптерге жаздырту.Дәйексөзден қандай ой түйдіңіз? |
|
Әңгімелеу. (Мұғалім сыйы)«Жер ана туралы мысал» және табиғат туралы Сұрақтар: Жер- ананың бастапқы қалпы қандай болған? Адам ұрпағы Жер – ана мен Табиғатадамның риясыз сүйіспеншілігін жалғастыра алды ма? Жер -ана неге адамдарға ашуланды, ол неден үміттенді? Адамдар неліктен қатыгез болып кетті, одан құтылар жол бар ма? Өз еліміздің қандай әсем жерлері бар?Қорытынды: Адам үшін тыныс алуға таза ауа, ішуге мөлдір су, тіпті, өмір сүру үшін бүкіл табиғат қажет. Табиғат адамға қажет баға жетпес байлық. Сондықтан халқымыз «Табиғат-адамзаттың өмір нәрі, қажеттінің табылар содан бәрі» деген. Табиғат байлықтарын тиімді пайдалануға, табиғатқа сүйіспеншілікпен қарау қоғамның да алға қарай дамуына негіз болады. Қоршаған ортаны қолайлы болуына адамның дұрыс білім алып, еңбек етуіне, материалдық жағынан қамтамасыз етуіне ықпал етеді. Сондықтан әр бір адам Жер-Ананы аялап сақтауға өз үлесін қосуы тиіс. Әрбір отырғызылған ағаш, тазаланған бұлақ сол табиғаттың бір бөлшегі екендігін ұмытпаған жөн. Жер-Ананы аялауға үлес қосуға шақырамын. |
|
5. Шығармашылық жұмыс, топпен жұмыс.Тапсырма: Табиғатқа деген сүйіспеншіліктерімізді сурет,қанатты сөздер мен әңгіме арқылы бейнелеу. «Су» тобы: Су-тіршілік көзі. (Сурет салу)«Ағаш» тобы: Аялы ағаш-саялы (Қанатты сөздер ойлап жазу, мақал-мәтелдер)«Топырақ» тобы: Абайдың жыл мезгілдеріне байланысты шығарған өлеңдерін мұқият оқып, алған әсерлеріңді әңгімелеп беріңдер. |
|
6. Топпен ән айту.«Атамекен» Сөзін жазған: Қ.Мырзағалиев Әнін жазған: Е.Хасанғалиев |
|
Үй тапсырмасы. №21 сабақтың 109-бетіндегі О.Бөкейдің«Алтай» мәтінін оқып келу. |
|
Сабақтың қорытынды сәті.- Барлық айтылған жақсы ойларды жүрегіміздің түкпіріне апарып орналастырайық.- Сабақ аяқталды. Бүгінгі күндерін қуаныш әкелсін. |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: Мен осындай баламын.
МАДТ
Мақсаты : « жақсы адам » сөзінің мағынасын түсіндіру.
Міндеттері : - адам бойындағы жақсы
қасиеттер туралы түсініктерін бекіту.
- жақсы қарым – қатынас
дағдыларын дамыту.
- өзін құрметтей, бағалай білуге
тәрбиелеу.
Әңгімелесу. Мұғалім жақсы адам сөзінің мағынасын ашу мақсатында А.
Меңжанованың
« Болайықшы осылай » өлеңін оқып талдайды.
Болайықшы осылай.
Жақсы бала еңбекшіл,
Ер – азамат болады.
Қиындыққа жеңіп кіл,
Құшағы гүлге толады.
Еңбекшіл осындай,
Болайықшы досым – ай!
Таза бала мұнтаздай
Сүйсінеді қараған
Ұқыпты деп бұл қандай
Жақсы көрер бар адам.
Ұқыпты осындай
Болайықшы досым – ай !
* Өлеңдегі бала қандай бала екен?
* Сендер өздеріңді қандай баламын деп ойлайсыңдар?
* Адамның қандай істері оның жақсы екенін көрсетеді?
* Айналасындағыларға адамдарға көмектесетін адамдарды қайырымды
адам деп айта
аламыз ба?
* Қане, есімізге түсірейікші, біз қандай адамгершілік
құндылықтарымен таныстық.?
Балалардың жауаптары тыңдалады, мұғалім жауаптарын түйіндейді.
- Балалар, біз сендермен алдыңғы сабақтарда адам бойында кездесетін
жақсы
адамгершілік құндылықтармен кеңінен таныстық.. Түрлі шығармалар
оқып, ондағы
кейіпкерлердің бойындағы құнды қасиеттер жайлы әңгімелестік.
Үлкенге көмектесіп,
кішіге қамқор болып, сыйлап, достарына адал болу - әр баланың
адамдық міндеті.
Әдепті, ұқыпты, әдемі, адамгершілігі мол адамдарды жаны сұлу, жақсы
адамдар деп
айтамыз.
Жағдаяттарды талдау.
1.Самат ертеңгісін топқа келгенде
тәрбиешіге,достарына бір сөзді айтуды
ұмытып
кетті.Ол қандай қандай сөз.
2. Топтағы бөлме гүлдерін суарамыз деп
Айгүл мен Айжан байқаусызда гүлдің
бір бұтасын сындырып
алды.Ертеңінде оны байқаған апай: «Балалар
, мына гүлді
кім сындырды ?» - деп сұрады
3. Сәуле ойыншықтарын жинап қойып
еді,Аслан оны қайтадан шашып тастады.
Сәуле мен Асланды
қандай балалар деп айтуға
болады?
Жағдаяттарды талқылап болған соң мұғалім
қорытындылайды.
-
Адал, шыншыл, қайырымды, тілалғыш адам ғана қайырымды жақсы істер
жасай алады.
Олар ешкімді алдамайды. Қайырымды, жақсы істер жасасаң, өзіңе
жақсылық болады.
Қайырымды болсаң ғана жеңіске жетіп, жақсы адам боласың.
Өзіміздің де бойымызда
адамгершілік құндылықтардың бар екеніне көзіміз жетті. Осындай
адамгершілігі мол,
жақсы азамат болайық..
Сергіту сәті.
Мен жақсы баламын. ( Жайлап отырып ақырындап айтады
)
Мен өте жақсы баламын ( Біртіндеп тұрып сөзді қаттырақ
айтады.)
Мен нағыз жақсы баламын. ( Орнынан тұрып, қатты дауыспен
айтады,)
Өте жақсы. Енді бәрін керісінше айтып қарайық. « Мен нағыз
жақсы баламын, Мен
өте жақсы баламын, Мен жақсы баламын » деп ақырын дауыстап
айтады.
Дәйексөз. Мұғалім балаларға « Жақсыдан үйрен,
жаманнан жирен.» нақыл сөзін
сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндіреді.
- Бала айналасындағыларға, отбасындағы адамдарға , достарына
қарап өседі. Олардың
жасаған әрбір әрекетіне өзінше баға береді. Жақсы немесе
жаман екенін айырады.
Өмірде жақсы азамат болып өсу үшін әр бала
айналасындағылардан тек жақсы
қылықтарды үйреніп, жаман әрекеттерден аулақ болуы керек
екенін айтып түсіндіреді.
Шығармашылық жұмыс.
Балалар жақсылық жасап тұрған фотосуреттерін немесе салған
суреттерін алдын ала
алғызып, қолдануға болады. Мұғалім оны барлық оқушыларға көрсетеді.
Балалар сол
суреттердің ішінен өздері « мен осындай болсам екен » деген
суреттерді таңдап алады.
Дайын тұрған күннің шуақтарына жапсырады. Әр бала әңгіме барысында
бұл баланы
неліктен « жақсы адам » деп ойлайтынын айтып береді.
Ғажайып сөз
* Мен жақсы баламын
* Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен
Қорытындылау.
- Жақсы бала деген атқа лайық болу үшін біз ұқыпты,
тілалғыш, шыншыл,
қайырымды, адал, еңбекқор, әдепті болуымыз керек. Тек сонда ғана
сендер осындай
жақсы қасиеттеріңмен айналаңдағыларға сыйлы, сүйкімді бола
аласыңдар. Біз жүрегі
жұмсақ, қамқор балалар ғана осындай жақсы азамат болып өсетінін
білдік.
Жүректен жүрекке.
Балалар шеңберге тұрып құшақтасып, бір – біріне жасаған
қамқорлығы, сыйлаған
қуанышы үшін алғыстарын білдіреді. Мысалы: Ойыншығыңды бөліскенің
үшін рахмет!
Көмектескенің үшін рахмет
Беітемін:
Жалымбетова
Тақырыбы: «
Шындық шыңы - ақиқат» Құңдылық: ақиқат Қасиеттер: шыншылдық,
өз-өзіне адал болу, жақсыдан жаманды ажырата білу
.
Сабақ мақсаты: «
ақиқат» құндылығының мәнін
ашу;
Міндеттері:
білім іздеу; ойдың,сөздің және істің бірлігі; қарапайымдылық;
барлығынан жақсылық көру;өз-өзіне адал болу; шыншылдық, жақсыдан
жаманды ажырата білу; отаншылдық және
т.б.
Ресурстар:(құралдар,
мәлiметтер)
Сабақ
барысы:
Ұйымдастыру
кезеңi.
Оқушылармен
амандасып, «Өзін- өзі тану» сабағының ережесін «5-Т» қайталап,
сабаққа қатысқандары үшін әр балаға 20 ұпайдан беремін. Оқушылардың
оқу құралдарын «5 затты» тексеріп, ұпайларын
түгендейміз.
Тыныштық
сәті
Нұрға
бөлену !
Үй тапсырмасын
тексеру
«Сөздің атасы
мен анасы»деген мәтінді оқып келу №26 сабақ 95
-бет
1.Саудагер
Қазыбектен нені білгісі
келді?
2.Жақсы мен
жаманды дер кезінде Қазыбек қалай
байқады?
3.Қазыбек бидің
бойынан ақиқат құндылығын көре алдық па? Сабақ барысын
талдау
Дәйексөз
Шындық шырағы
дауыл соқса да өшпейді.
Ғ.Мұстафин
Шырақ дегеніміз
отпен тең. Ол дауыл соққан сайын лаулап, өрши түседі, ал шындық та
от сияқты ашылған сайын нақтылана беретін адамға қажетті құндылық.
Топпен 3 рет қайталау
Әңгiмелеу
(мұғалімнің сыйы)
Шындыққа жетер
жол қайда
Ол кезде 6 сынып
оқитын едім. 22-наурыз мейрамы болатын сол күні. Анам маған 10 000
теңге берді, қыдырып қайт қыздарыңмен саябаққа шығып деді.Негізі 5
000 теңге бермекші болған, бірақ ұсақ ақшасы болмай ,10 000 бере
салды, жартысын қайтып әкеліп бер деген еді. Түсіріп алдым ба,
ұрлатып алдым ба сол ақшаны жоғалтып алдым әйтеуір. Үйге келіп
анама
-Құрбым ақша
сұрады , соған бердім деп өтірік айттым. Бірақ сұмдық қызарып
кеттім, сол күннен бастап ішкенім ірің, жегенім желім болды. Арада
бір апта өтеді анам:
-Әлгі құрбыңнан
ақшаңды алып келсеңші,- деп жіберді мені. Мен үйден шығып кеттім
де, сәлден соң
-құрбым үйінде
жоқ екен ,-деп келдім. Сен өтірік айтып жүрсің қызым , мұның не
дейді. Сол жерде жылап жібердім. Ол басынан ақша жоғалтып үйге
келгенімді білгенін, құрбыма да қарыз бермегенімді білетінін айтып
берді. Өтірік -өрмекшінің торына ұқсайды деді әжем. Бір өтірікті
жабу үшін екіншісін айтасың, сөйтіп өріп кете бересің де өзің
адасып қаласың ішінде. Сол оқиға еш есімнен кетпейді,өтірік шынымен
де өрмекшінің торы секілді.Шындықты сол сәтте айтпағаным үшін іштей
өкіндім.
1. Оқушы
шындыққа жетер жолды неліктен таба
алмады?
2. Әжесінің
айтқан сөзінен нені ұғуға
болады?
3. Өз-өзіңе адал
болам десеңіз шындықты дер кезде айту қажет
пе?
Шығармашылық
жұмыс
Мұғалім
оқушыларды гүлдің түрлеріне байланысты 4 топқа бөледі. Ол үшін
«Емен», «Шырша», «Қайың», сынды гүлдердің атауын жазып, суретін
тақтаға іледі. Оқушылар таңдап, топқа бөлінеді. Әр топқа тапсырма
беріледі.
«Шырша» тобы:
Сыныптағы шыншыл баланының суретін
салу
«Емен» тобы:
«Шындық-шыңы ақиқат» тақырыбын
сахналау
«Қайың» тобы:
Адалдылық сөзіне сөз жұмбақ
құрастыру
Топпен ән
айту.
Ақ
көгершін
Үй
тапсырмасы
№27 сабақ
98-бет
Қ.
«Ақиқат»мәтінін оқу
Соңғы тыныштық
сәтi.
Баяу әуен
қойылады. Оқушылар денесін, басын тік ұстап, көзін жұмып
отырады.
Мұғалім жәй
дауыспен:
- Әрқайсымыз оң
қолымызбен жүрегімізді ұстап көрейік. Өз жүрегіміздің жылылығын
сезініп, жүрек жылуымызды адамдарға, айналамызға жеткізу үшін іштей
оларға жақсы тілектер тілейік. Жақсы ой ойлайық, жақсы сөз
сөйлейік, жақсы іс жасайық! Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді
жүректеріңізге түйіп алыңыздар. Рахмет! Көздеріңді ашуға
болады
Оқушылар
сабақтан алған әсерлерімен бөліседі.
Бекітемін: Жалымбетова
Сыныбы: 8
Тақырыбы: Халық даналығы - рухани байлық көзі
Мақсаты: Оқушыларға ертеден келе жатқан халық даналығы, ата - баба,
салт - дәстүрінің, көсем сөздер мен шешен сөздердің рухани
тағылымы, адамгершілік құндылық, даналық ретінде түсінік беріп,
оның ұрпақтар сабақтастығындағы маңызын ұғындыру.
Міндеттері:
1. Халық даналығы ұрпақтан ұрпаққа мирас болып қалатын қазына
екендігін ұғындыру
2. Ұлттық мәдениетке, ата - баба дәстүріне деген сүйіспеншіліктерін
дамытуға ықпал ету;
Шаттық шеңбері
Ойланайық, пікірлесейік
1. Халық даналығы дегенді қалай түсінесіздер?
2. Неліктен оны адамзаттың рухани байлығы дейміз?
3. Қандай адамды данышпан, дана дейді?
4. Болашақта қандай кәсіпті таңдар едіңіз?
Мәтінмен жұмыс
“Жанқұтты шешеннің батасы”
1. Абайдың жауабынан нені байқауға болады?
2. Дүние үмітке сүйенеді дегенді қалай түсінесіңдер?
3. Тілек айту мен бата берудің қандай өнегелік сипаты бар?
Дәйексөз
Ойлану - ең ізгі жол; еліктеу - ең жеңіл жол; тәжірибе жолы - ең
ауыр жол.
Бенедикт Спиноза
Ойлану - Терең ой, Өзінше ой түйеді, Қорытынды пікір қалыптасады,
Армандау, қиялдау
Еліктеу - Қызығу, ынта, Жаңа қасиетке ие болады, Алға ұмтылады,
Тәжірибе жолы - Іздену, ұмтылу, Өзіңді - өзің меңгеру, Алған
білімін шыңдау, Қиындықты жеңу қателіктен сабақ алу
Өмірге көзқарасы қалыптасып, Даналық туады
“Тыныштық сәті”
Шығармашылық жұмыс
Қазақтың ырым сөздер мен тыйым сөздер
Бос бесікті тербетпе.
Отқа су құйма
Наның қиқымын жесе - бай боласың
Жолаушыға “қайда барасың” демейді, “жол болсын” дейді
Қазақ “сәтті күн” деп істі сәрсенбі күні бастайды
Қолыңды төбеңе қойма
Қазақ басымыз көбеймейді деп адам санамайды
Жаңа айды көргенде “жаңа айда жарылқа, ескі айда есірке” деп бата
жасап, ырымдайды
Ақты(сүтті, айранды) төксе, малдың желіні кетеді
Жұма күні кір жуса, әруақтар ренжиді
Шөбересінің қолынан су құйып ішкен қарт жұмаққа барады
Бала бас ұстамайды
Сахналау «Жаман болады» Қ. Жәркенов
Қатынасушылар: атасы, апасы, мұғалім, Айбол, Найзабек, Дариға
оқушыларға рөлдерге бөліп оқыту
“Айтуға тәуекел байла»
Мақсаты: Әрбір қатысушы өзі туралы бір нәрсе айтуына жағдай жасау
және сабаққа оқушылардың түгел араласуына көмектеседі.
Материалдары:
Әдемі себет ішінде қағаз қиындылары. Ойды аяқтай отырып,
оқушылардың тәуекелге баруын талап етеді.
........ айналысқанды жақсы көремін. ........ жақсы жасай аламын.
........ мені алаңдатады.
......., мен өте қуанамын.
......., маған өте көңілсіз.
......., мен қатты ашуланамын.
Мен көңілсіз болғанда,.........., мені қорқыныш билейді.
Мен........... деп түсінемін. Қазір мен........ сезінемін.
Бәрінен де мен............
Менің ең жақсы қасиетім - бұл.......... Менің ең жаман қасиетім – бұл...........
Жақсы дос........... ерекшеленеді. Басқа адамдар менің...........
Мен шын мәнінде........... болсам да, мен..........
жалтарамын. Мен............... көмегімен назар аудартамын.
......................, адамдар мені сыйлайтын сияқты көрінеді.
....................... жасай алғым келеді.
Мен............... қол жеткіздім
Жүректен жүрекке
Әдемі қорапшада түрлі - түсті жүрекшелер бар, кімге қай түстегі
жүрекше ұнайды соны алайық
Қызыл – адамгершілік Сары
– адалдық Қызғылт - мейірімділік
Көгілдір - сүйіспеншілік
Жасыл - әдептілік
Көк – ізеттілік Ақ -
қайырымдылық
Осы қасиеттер бойларыңызға дари берсін
Бекітемін: Жалымбетова
Өнерлі бала сүйкімді (3 – сынып)
Сабақтың мақсаты: «Өнер» ұғымының құндылық ретіндегі мәнін ашу. Өнердің адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру. Оқушылардың өнерге қызығушылықтарын, сүйіспеншіліктерін арттыру.
Сабақтың барысы: Ұйымдастыру кезеңі.
Шаттық шеңбері: Балалар барлығы шеңберге тұрып, қолдарына жүрекшелер алады. Шеңбер бойын айналып бір – біріне тілек айтады, жүрек сыйлайды. Мұғалімнің қолындағы қорапшадан гүл алып, сол қағаздың түсіне сай оқушылар 3 топқа бөлінеді.
Үй тапсырмасын тексеру: «Ақын деген кім?» мәтінін оқыдыңдар ма?
А) Өнерлі адамның бойында қандай қасиеттер болады екен?
Б) Ақын дегеніміз кім екен балалар?
Жаңа сабақ. Әңгімелесу
1) Балалар қандай адамдарды өнерлі деп санайды екенбіз?
2) «Өнерлі өрге жүзер » деген мақалды қалай түсінесіңдер?
А) Мультфильм «ақсақ құлан» мултьфильмін интерактивті тақтадан көрсету.
В) Тапсырма. Балалар топ болып жарысамыз. Әр топқа тапсырма бір өнер көрсету. С) Жаңа ақпарат. (Қолыма кукла түлкі мен жылан алып өзара сөйлестіру)Оқушыларға өнер, өнерпаздықсөздерінің мағынасын түсіндіріп, дәптермен жұмыс жүргізу. «Қоршаған әлемді көркемдеп йнелеу көрінісі өнер деп аталады. Адамның өнерпаздығы оның қабілеті, шеберлігі, іскерлігінен көрінеді.» |
Д) Дәптермен жұмыс. Дәптердегі тапсырманы орындау барысында балаларда өнерлі бала туралы ойлар жинақталады.
Тапсырма: Дәптерде берілген ребусты дұрыс шешсеңдер, өнер туралы халық даналығын оқи аласыңдар. Шешуі: «Өнерлі бала сүйкімді».
Е) Сергіту сәті. Мұғалім мен оқушылар шеңберге тұрып, мұғалім кубик лақтырады. Кубиктің 6 жағында, 6 мамандық иесі болады.1. Биші; 2. Әнші; 3. Домбырашы; 4. Құрылысшы; 5.Суретші; 6. Актер. Кубуктің қай жағы түссе, сол адамның қимылын бірге жасайды. (күй «Адай»)
Жаңа сабақты бекіту. Балаларға жүрекше таратып «бүгін мен не үйрендім» деген сұраққа жауап жазуы сұралады. Балалар өнер адамы деп кімдерді атаймыз?
— Жарайсыңдар, балалар! Өнерлі деп тек қана бір өнер түрін игерген адамды айтпаймыз. Сол өнерін, білімін, ақылына сай етіп өмірде қолдана алатын адамды да өнерлі деп айтамыз.
Жүректен – жүрекке. а) бірінші топ – бұлтқа адам жанын жабырқататын сөздер в) екінші топ – күнге анасы қалай еркелететінін жазу, үшінші топ – кемпірқосаққа алғыс айтқандағы сөздер жазу. Балалар, кез – келген өнер түрі адамға жақсы сезімдер сыйлайды екен. Дәл қазір барлығымыз шеңберге тұрып, қол ұстасып Асылбек Еңсеповтың «Балалық» күйін тыңдайық.
Үйге тапсырма беру. Өнер туралы мақалдар жазу Бағалау. Дұрыс жауапқа гүлдер беріліп отырады. Оқушылар өз – өздерін бағалайды. «Жарайсың!», «Өте жақсы», «Жақсы
Бекітемін:
Жалымбетова
Өзін - өзі тану
4 сынып
Тақырыбы:
«Еңбекқорлық пен еріншектік»
Мақсаты: «Еңбек»
ұғымының құндылығы ретіндегі маңыздылығын
ашу.
Міндеттері:
- еңбектің адам
өміріндегі маңыздылығын түсіндіру
- еңбекті
қадірлеу, бағалау, еңбектің қуанышын сезіну, іскерліктерін
дамыту:
-
еңбексүйгіштікке, табандылыққа, шыдамдылыққа, достыққа,
ұжымшылдыққа тәрбиелеу.
Көрнекі
құралдар: үнтаспа, сюжетті
суреттер.
Әуенді музыка
арқылы тыныштық сәті бастау.
Тыныштық сәті
Болайықшы
осындай
Жақсы бала
еңбекшіл
Ер азамат
болады.
Қиындықты жеңіп
кіл,
Құшағы гүлге
толады.
Еңбекшіл
осындай,
Болайықшы досым
- ай.
Өлең жолдарында
не туралы айтылғанын сұрау.
Еңбектену адамға
не үшін қажет?
Еңбекқорлық
адамды тағы қандай қасиеттерге
баулиды?
Өзіңді
еңбекқормын деп санайсың ба?
Мәтінмен жұмыс
«Еңбексүйгіш пен Еріншек» ертегісі
оқылады.
Мәтін бойынша
жұмыс жүргізіледі. Мәтінді екі топқа бөліп оқуға уақыт
беру.
- еңбексүйгіш
пен еріншектің әрекеттерін салыстырып, ерекшеліктерін айтып
бер.
- «Нағыз адамның
өткен жылдары өшпейді» дегенді қалай
түсінесіңдер?
- Еңбексүйгіштің
бойындағы жақсы қасиеттерді атап
беріңдер.
Жаңа
ақпарат
«Адал еңбектің
нәтижесі адамды қуанышқа бөлейді. Адам өз мақсатына ерінбей еңбек
еткенде ғана қол жеткізе алады.»
-
Сергіту сәті;
Еңбек
Қырға шықсаң,
өрлеп, Мұның аты –
Еңбек Кесте тіксең,
зерлеп Мұның аты –
Еңбек Сабағыңа
жөндеп
Әзірленсең –
Еңбек. Қиындықтың
бәрін Еңбек қана
жеңбек.
Екі
нұсқаға екі өлең беріледі сол өлеңде не туралы айтылған түсіндіру
керек.
Дәйексөз
Мұғалім сабақ
тақырыбын ашу мақсатында тақтаға
«Еңбек - қуаныш,
жалқаулық - айырылмас азап» дейтін мақал сөзді жазады және оның
мәнін түсіндіреді:
Дәптермен
жұмыс
1. Дәптерде
берілген кестеге еріншек пен еңбекқорға тән белгілерді бөліп жазу
тапсырылады.
2. Мақалдарды
оқып мағынасын түсіндіру. Өздері еңбек туралы нақыл сөздер
айту.
Қорытынды
Мұғалімнің
сөзі:
Адам бойында
табылып жататын ең бір жағымсыздық – еріншектік. Бұл әдет – бүкіл
дүниедегі өнердің дұшпаны. Өйткені еріншек кісінің мойны іске жар
бермейді. Осыған байланысты Абай атамыз 38 - қара сөзінде: «Күллі
адам баласын қор қылатын үш нәрсе бар. Содан қашпақ керек. Әуелі –
надандық, екінші – еріншектік, үшінші - залымдық» - деген
екен.
Тапсырма:
«Өз еңбегіңнің
жемісі неліктен тәтті?» деген сұраққа жауап
береді.
Оқушылар
мұғаліммен бірге шеңберде тұрып, «тілек»
айтады.
Тыныштық
сәті
Еңбек
Жасампаз төрді
түлетіп, Жаңғыртқан қайта
мың рет. Шөлейтті жерді
гүл етіп,Жайқалтқан мен бір
құдірет.
Бәрі де менің
жеңісім, Зейнетім, демек, жемісім, Шалқыған астық,
кенішім – Ырысты бейбіт ел
үшін!
Шаттықтың әнін
тербеткен, Көресің мені жер
- көктен. Ерліктің туын
өрлеткен, Өркендер ғалым
еңбекпен. Сондықтйлап
ертеңді,
Сүйіп өс, маған
табын да.
Еңбекпен өмір
өркенді
Еңбекпен келер
бағың да.
Бекітемін: Жалымбетова
7-сынып
Тақырыбы: Адам және адамзат
Мақсаты: Адам бойында кездесетін рухани адамгершілік қасиетті аша
білу;
Міндеті: Адамгершілік қағиданы басты назарда ұстап, достарыма
насихаттау;
І. Кіріспе
“Рухани - адамгершілік – ізгілік нұры”
Ешкім адамгершілігі мол азамат болып тумайды. Басында бұлағы бар
өзеннің ұзақ ағатыны секілді, өнегелі ата – ананың тәліміне
сусындап - адалдық, еңбексүйгіштік, бауырмалдық рухта ержеткен
бала, мектеп, қоғам тәрбиесін де бойына жақсы сіңіреді. Мен
бауырмалдық дегенді бірнеше рет қайталадым. Оның кең мағынасы
халықаралық достық - бауырмалдық. Азаматтықтың, батырлықтың бір
негізі осы бауырмалдықтан шығады. Ерлік аспаннан түспейді, Отанды
сүюден туады. Ал, Отанды сүю үй ішіңнен, отбасынан өседі. Ата –
ананы, апа - қарындасты, аға - ініні сыйлап, құрметтеген халқының
да қадіріне жетеді. Халқын қадірлеген сын сағаттан сүрінбей өтеді.
Елін сүйген ер атанады. Өйткені ерлік білекте емес, елін сүйе
білген адал жүректе......
Бауыржан Момышұлы
Адам бойына бірінші керек қасиет - адамгершілік деп білемін. Себебі
онда сүйіспеншілік, мейірімділік, ізгілік, махаббат, жақсы ойлау
сынды іс - әрекеттердің тізбегі жатыр.
Адамгершілігі мол деп – арам пиғылдан ада азаматтарды айтар едім.
Жақсы адам жан - жағына нұр шашып қана қоймай жетімдерге жұбаныш,
әлсіздерге демеу болады. Дүниедегі жағымды нәрселердің бәрі –
адамгершілік ұғымы арқылы жүзеге асады. Осы қасиет арқылы жас та,
кәрі де өзінің мақсат - мүддесіне, арман тілегіне, болашақтан
үміттенуіне сенім білдіреді деп ойлаймын.
Адамгершіліктің 7 қағидалары
1. Ақиқатқа сену, адал болу; 2.
Жақсы мінез, көрікті ақыл; 3.
Дұрыс іс - әрекет, ойлану; 4.
Жүректе имандылықты сезіну; 5.
Тәртіпке бағыну, жақсы тәрбие алу; 6.
Ата - анаңмен бауырыңа қорғаныш болу, халқың үшін еңбек
ету; 7. Зорлық - зомбылық көрсетпей,
әлсіздерге көмек жасау;
Адам бойындағы 7 қасиет
1. Көру - әлемнің сұлулығын көзбен тамашалау;
2. Есту - әлемдегі керемет дыбыстарды
есту; 3. Сезіну - ізгілікті жүрекпен
ұғыну;
4. Дәм сезу - ең дәмді мен ащының дәмін тату;
5. Ұстау - екі қолмен жақсылық
жасау; 6.
Аялау - қолда бардың қадірін білу; 7.
Махаббат - сүйіспеншілік;
Адам бойындағы осы қасиеттер бізге алланың жасаған сыйы.
Оны адамзатқа жақсы істер үшін берген деп ойлаймын. Күллі дүниеде
осы 7 қасиет түгелімен берілген бірде - бір тірі жан иесі жоқ. Ол
тек адам деген атқа лайық пендеге бұйырған. Ендеше
адамгершілігі мол азамат боламын дейтін адам осы қасиеттерін тек
жақсы пейілмен іске асырса екен деймін.
Адамгершіліктің 7 қасиеті
• Дененің 3 жауы: сатқындық, ашкөздік, ауырту.
• Сөйлеудің 3 жауы: дүрбелең таратуға құмарлық, өтірік сөз,
өсек
• Ақылдың 3 жауы: басқа адамдардың нәрселерін қалау,
көреалмаушылық, цинизм
Не істеу керек?
Өз қалауларыңызға шек қойыңыз! Тағамға Ақшаға Билікке Уақытқа
Адамгершіліктің бес құндылығы
1. Сүйіспеншілік - адам жанының асыл қасиеті, асқақ мұраты, таным
тұғыры, риясыз, ынтық, нәзік сезімі.
Махаббат - адам жүрегін нұрлы қуанышқа бөлеп, рухына қанат
бітіретін ең күшті, ең тұрақты, ең асқақ сүйіспеншілік сезімі.
2. Дұрыс іс - әрекет - ол жүректе туындайды, сонан соң сөз түрінде
беріледі және іс
жүзіне асырылады.
Дұрыс әрекет ету қағидасы – өзіңе де, басқа адамдарға да, табиғатқа
да зиян келтірмеу.
3. Қиянат жасамау – ақиқатпен өмір сүру, мінез - құлық және жан
тыныштығы да сүйіспеншілікке арналған, яғни тәтті жеміс.
“Рақымдылық, мейірбандық, әр түрлі істе адам баласын өз бауырым
деп, өзіне ойланғандай оларға да болса игі еді демек, бұлар - жүрек
ісі. Асықтық та – жүрек ісі. Тіл жүректің айтқанына көнсе, жалған
шықпайды. Абай
4. Жан тыныштығы
Адамның ішкі жан дүниесі тынышталса, оның отбасында да тыныштық
болады. Ал отбасында тыныштық болса, қоғамда да тыныштық болады.
Қоғамда тыныштық болса, мемлекетте де тыныштық болады.
5. Ақиқатты тану
Рухани кәусар бұлақ \көзіне жолды іздеп табу - бұл әрбір жеке
адамның, нақ осы қазір өмір сүріп жатқан барлығымыздың және өмірге
жаңа қадам басқан адамдардың міндетінің ішіндегі міндеті.
Қорытынды
Бізше, адам өмірін түзеуге, барлық адамдар тату тұруға, негізгісі –
адал еңбек, ақ жүрек, арлы ақыл болуға керек. Дүниеде бұл үшеуі
үстем болмай, адам баласына тыныш өмір сүруге мүмкіндік жоқ...
Мейірімділік, махаббат, қайырымдылық, адалдық ақ жүректен шығады.Ал
арлы, ақылды адам қиянатты, зорлықты, өзімшілдікті, ақтанды
білмейді және істемейді.
Осы үшеуінің басы қосылса, адам жақсы өмір сүріп, бірімен бірі тату
тұруында сөз жоқ.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: «Денім сау болсын десең»
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың «денсаулық» ұғымының құндылығы туралы
түсініктерін кеңейту; салауатты өмір салтын сақтаудың адам
өміріндегі маңызын, ой тазалығы мен таза ниетінің әсері туралы
түсінік беру; денсаулықты күтуге, салауатты өмір сүруге
тәрбиелеу.
Көрнекіліктері: түрлі түсті қарындаштар, түсті қағаздар, қорапша,
медициналық құрал - жабдықтар және т. б.
Барысы
Шаттық шеңбері:
Оқушылардың барлығы шеңберге тұрып, қолдарына берілген суреттерге
қатысты адам ағзасына пайдасын атауы тиіс.
Балалар мен сіздерге жұмбақ жасырамын, егерде сол жұмбақтың шешуін
тапсаңдар, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы шығады.
Оны күткен адамдар.
Ұзақ өмір сүреді.
Қадірін білген жарандар:
Байлық – осы деседі:
Шешуі: денсаулық.
Ойын:
Сиқырлы қорап деп аталады. Бұл ойында кубизм әдісін қолданамыз.
Қораптың ішінде қандай зат бар? Жіңішке ме? Жуан ба? Қатты ма?
Жұмсақ па?
Оқушылар ұстап, қозғап көреді. Әрбір оқушы өз ойларын және қораптың
ішінде не бар екенін айтады. Ұстап көргеннен кейін қораптың ішін
ашамыз. Қораптың ішінде шприц бар. Оның пайдасы, және қандай зиянды
әрекеттері бар? Оқушылардың пікірін тыңдап болғаннан кейін, оның
пайдалы жағы дәрі егуге, аурудың алдын алуға, емделуге арналған. Ал
зиянды әрекеттері: есірткі заттарды адам денесіне жіберу.
Денсаулық жөнінде оқушылардың білімдерін естеріне түсіріп,
пікірлесу үшін арнайы сұрақтар беріледі.
- Бірінші байлық - денсаулық деп неліктен айтылған?
- «Деңі саудың – жаны сау» дегенді қалай түсінесіңдер?
- Денсаулық сақтаудың қандай жолдары бар?
Мәтінмен жұмыс.
«Денсаулықтың – он құпиясы» атты мәтінмен жұмыс істеу барысында
оқушылардың денсаулықтың маңыздылығы туралы түсініктерін кеңейтіп,
олардың қызығушылықтарын арттырады.
Постермен жұмыс
« Денсаулық» - ұғымының мағынасын ашу.
Жағдаяттарды талдау.
1 - жағдаят.
Шәкең ертең болатын емтиханды ойлап, әбден мазасы кетті. Барлық
сұрақтарға тыңғылықты дайындалған болды. Бірақ көңіліне сенімсіздік
ұялап, мазасыз ойлар бірінен соң бірі тізбектеліп келе берді.
Мазасыздықтан арыла алмаған Шәкен өзін жайсыз сезінді.
- Шәкенге қандай кеңес берер едіңдер?
2 - жағдаят.
Айнаш пен Күләш бір сыныпта оқиды. Айнаш ақкөңіл, құрбыларымен тез
тіл табысады. Күләш та ашық жарқын, бірақ Айнаш болған жерде көңілі
күрт өзгеріп сала береді. Неге екені белгісіз Айнаштың жетістіктері
Күләшқа түрпідей тиеді. Берекесі кетіп бойын мазасыздық
билейді.
Жүректен жүрекке.
Оқушылар жүрекшелерге тілек жазып,
Сенім – менің серігім
Жарияланды 8-06-2015, 13:54 Категориясы: Өзін өзі тану
Потанин жалпы орта білім беретін мектеп
Өзін – өзі тану пән мұғалімі, мектеп психологі
Мустафина Гульмира Куанышевна
Сабақтың тақырыбы: Сенім – менің серігім
Өзін - өзі тану 5 сынып
Сабақтың мақсаты: оқушылардың адамдардың бір - бірімен сенімді
қарым - қатынас жасауы туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
«сенім» ұғымының мәнін ашу;
Өз замандастарымен сенімді қарым - қатынас құра білу қабілеттерін
дамыту;
Өзіне, өзгеге, қоғамға сенім білдіруге үйрету.
Шаттық шеңбері
Қайырлы күн, балалар! Бүгін далада қыстың бір жылы күні, қанеки біз
бір - бірімізбен амандасып шығайық. «Бастаймыз» деген белгі
берілгенде, мен қалай амандасу керек екенін айтамын, сонда сендер
бір - бірлеріңмен тез - тез амандасасыңдар. Әр адаммен әртүрлі
амандасасыңдар. Сонымен, көзбен… қолмен… иықпен… құлақпен… тіземен…
иекпен… өкшемен… арқамен.
Негізгі бөлім. Жаңа ақпарат
- Балалар, мен сендерге өлең оқимын, өлеңнің тақырыбын табуға
тырысыңдар. Ә. Табылдиевтің «Сенім» өлеңі оқылады.
- Ендеше, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Сенім – менің серігім».
Маған енді сұрақтарға жауап беріңдерші, қалай ойлайсыңдар?
Жеңіл әуенді көңілді ән қосылады.(Мадина Садвакасова «Сенім»)
- Өздерінің ең сенімді досыңды биге шақыр.
(Шарда «Сенім» деген сөз жазылған, сол шарды балаларға беру арқылы
сұрақтардың жауабын алу)
● Сенім деген сөзді қалай түсінесің?
● Өзіңе сенім артқан кезде қандай сезімде боласың?
● Қандай адам сенімге ие болады?
● Адамдардың барлығына сене беруге бола ма? Неге?
● Адамдар сенімді кісіге қалай қарайды?
(Оқушылар өз орындарына отырады)
Мәтінмен жұмыс
Оқушылардың айтылған ойын тиянақтау үшін «Жаңа дүкенде» мәтіні
оқылады.
- Сендер, Ерланның «Біреулер төлемей кетсе ше?» деген сұрағына
қалай жауап берер едіңдер?
- Адамдарға сенім білдіретін тағы қандай қоғамдық орындарды
білесіңдер?
Тыныштық сәті (Музыка қосу)
- Балалар, денелеріңді түзу ұстап, бастарыңды жоғары көтеріп,
ыңғайланып отырыңдар. Ауаны терең жұтып, еркін тыныс алыңдар.
Мұғалім: - Сенім тек жақын адамдар ғана арасында емес, қоғамдық
деңгейде, әлемдік шеңберде де көрініс алады.
Адамның өз - өзіне, өзгелерге сенім білдіруі оның өмірге деген
үміті мен қызығушылығын арттырады. Өзіне – өзі сену адамның өз
құндылығын түсініп, мақсат - мүддесіне жетуіне көмектеседі.
Айналадағы адамдардың сенім білдіруі адамның жауапкершілігін
арттырып, өз мүмкіндіктері мен қабілеттерін ашуға ықпал етеді.
Сенімді болу – ол жауапты және орындай білу дегенді білдіреді. Ол
бастаған істі аяғына дейін орындау. Сенімді адамға қашанда ден
қоюға болады. Сенімді болу – ол сөзіне берік болу, тосқауыл мен
ескертусіз өзіне уәде еткенді жасау. Сенімді кісі жанымызда
болғанда біз өзімізді еркіндікте, барлығы ойдағыдай болатынына
сенімді боламыз. Сенімді кісі уәде берсе, соны істейді және дәл
уақытында орындайды.
«... Егер өмірде өзіңе - өзің сенімді болғың келсе, қиындықпен
бетпе-бет кездесуден қорықпа. Үнемі өмір сынақтарынан жасқанып,
қашқақтай берсең, кезең - кезең қиындықтар туындай береді, өзіңмен
– өзің әлектене бересің. Сондықтан жеңіл жол іздеме, қиындықпен
күресе біл».
Сахналау
Оқушылардың ойларын білу және жан сұлулығының маңыздылығын
түсіндіру мақсатында оқулықтағы «Сахналау» айдарымен берілген
диалогты сахналау ұсынылады «Кімге сенім артуға болады?».
- Сенімге ие болу үшін не істеу керек?
Шығармашылық жұмыс
«Сенім» сөзінің әрбір әрпіне, сол әріптен басталатын адамның жақсы
қасиеттерін жазыңдар
С - сенімді, сыпайы,...
Е – ерен, ерекше,...
Н – намысшыл, нәзік, нағыз ер,...
І - ілтипатты,...
М – мәдениетті, момын,
Дәйексөз
Жақын адамдардың, достарыңның, жалпы адамзаттың жақсылығына сеніп,
адамдықты құрметтей білу – әдептіліктің, адамгершіліктің
белгісі.
М. Жұмабаев
Дәптермен жұмыс
47
беттегі 3 тапсырма
-
Саған өзгелердің сенім артып, сенім білдірген кездері болды ма? Сен
сол сәтте қандай сезімде болдың? Есіңе түсіріп, өз ойыңмен
бөліс.
Жүректен жүрекке
Адам тек өзіне, өзгеге, қоршаған ортаға, болашаққа сеніп қана
қоймайды, бүгінгі өмірінің жарқын, шырайлы екендігіне сеніп, әр
күнді шаттықпен, қуанышпен өткізу өз қолында екендігі оқулықта
ұсынылған М. Жұмабаевтың «Мен жастарға сенемін» атты өлеңінде анық
берілген. Өлеңді оқи отырып, үміт пен сенімнің өзара ұштастығын ашу
керек.
Үйге тапсырма «Сенім» өлеңін жаттау, мәтінді оқу
|
|
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Сенім туралы
Өзін - өзі тану 5 сынып
Сабақтың мақсаты: оқушылардың адамдардың бір - бірімен сенімді
қарым - қатынас жасауы туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
«сенім» ұғымының мәнін ашу;
Өз замандастарымен сенімді қарым - қатынас құра білу қабілеттерін
дамыту;
Өзіне, өзгеге, қоғамға сенім білдіруге үйрету.
Шаттық шеңбері
Қайырлы күн, балалар! Бүгін далада қыстың бір жылы күні, қанеки біз
бір - бірімізбен амандасып шығайық. «Бастаймыз» деген белгі
берілгенде, мен қалай амандасу керек екенін айтамын, сонда сендер
бір - бірлеріңмен тез - тез амандасасыңдар. Әр адаммен әртүрлі
амандасасыңдар. Сонымен, көзбен… қолмен… иықпен… құлақпен… тіземен…
иекпен… өкшемен… арқамен.
Негізгі бөлім. Жаңа Сенім –
менің серігім Балалар, мен сендерге өлең оқимын, өлеңнің
тақырыбын табуға тырысыңдар. Ә. Табылдиевтің «Сенім» өлеңі
оқылады.
- Ендеше, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Сенім – менің серігім».
Маған енді сұрақтарға жауап беріңдерші, қалай ойлайсыңдар?
Жеңіл әуенді көңілді ән қосылады.(Мадина Садвакасова «Сенім»)
- Өздерінің ең сенімді досыңды биге шақыр.
(Шарда «Сенім» деген сөз жазылған, сол шарды балаларға беру арқылы
сұрақтардың жауабын алу)
● Сенім деген сөзді қалай түсінесің?
● Өзіңе сенім артқан кезде қандай сезімде боласың?
● Қандай адам сенімге ие болады?
● Адамдардың барлығына сене беруге бола ма? Неге?
● Адамдар сенімді кісіге қалай қарайды?
(Оқушылар өз орындарына отырады)
Мәтінмен жұмыс
Оқушылардың айтылған ойын тиянақтау үшін «Жаңа дүкенде» мәтіні
оқылады.
- Сендер, Ерланның «Біреулер төлемей кетсе ше?» деген сұрағына
қалай жауап берер едіңдер?
- Адамдарға сенім білдіретін тағы қандай қоғамдық орындарды
білесіңдер?
Тыныштық сәті (Музыка қосу)
- Балалар, денелеріңді түзу ұстап, бастарыңды жоғары көтеріп,
ыңғайланып отырыңдар. Ауаны терең жұтып, еркін тыныс алыңдар.
Мұғалім: - Сенім тек жақын адамдар ғана арасында емес, қоғамдық
деңгейде, әлемдік шеңберде де көрініс алады.
Адамның өз - өзіне, өзгелерге сенім білдіруі оның өмірге деген
үміті мен қызығушылығын арттырады. Өзіне – өзі сену адамның өз
құндылығын түсініп, мақсат - мүддесіне жетуіне көмектеседі.
Айналадағы адамдардың сенім білдіруі адамның жауапкершілігін
арттырып, өз мүмкіндіктері мен қабілеттерін ашуға ықпал етеді.
Сенімді болу – ол жауапты және орындай білу дегенді білдіреді. Ол
бастаған істі аяғына дейін орындау. Сенімді адамға қашанда ден
қоюға болады. Сенімді болу – ол сөзіне берік болу, тосқауыл мен
ескертусіз өзіне уәде еткенді жасау. Сенімді кісі жанымызда
болғанда біз өзімізді еркіндікте, барлығы ойдағыдай болатынына
сенімді боламыз. Сенімді кісі уәде берсе, соны істейді және дәл
уақытында орындайды.
«... Егер өмірде өзіңе - өзің сенімді болғың келсе, қиындықпен
бетпе-бет кездесуден қорықпа. Үнемі өмір сынақтарынан жасқанып,
қашқақтай берсең, кезең - кезең қиындықтар туындай береді, өзіңмен
– өзің әлектене бересің. Сондықтан жеңіл жол іздеме, қиындықпен
күресе біл».
Сахналау
Оқушылардың ойларын білу және жан сұлулығының маңыздылығын
түсіндіру мақсатында оқулықтағы «Сахналау» айдарымен берілген
диалогты сахналау ұсынылады «Кімге сенім артуға болады?».
- Сенімге ие болу үшін не істеу керек?
Шығармашылық жұмыс
«Сенім» сөзінің әрбір әрпіне, сол әріптен басталатын адамның жақсы
қасиеттерін жазыңдар
С - сенімді, сыпайы,...
Е – ерен, ерекше,...
Н – намысшыл, нәзік, нағыз ер,...
І - ілтипатты,...
М – мәдениетті, момын,
Дәйексөз
Жақын адамдардың, достарыңның, жалпы адамзаттың жақсылығына сеніп,
адамдықты құрметтей білу – әдептіліктің, адамгершіліктің
белгісі.
М. Жұмабаев
Дәптермен жұмыс
47 беттегі 3 тапсырма
- Саған өзгелердің сенім артып, сенім білдірген кездері болды ма?
Сен сол сәтте қандай сезімде болдың? Есіңе түсіріп, өз ойыңмен
бөліс.
Жүректен жүрекке
Адам тек өзіне, өзгеге, қоршаған ортаға, болашаққа сеніп қана
қоймайды, бүгінгі өмірінің жарқын, шырайлы екендігіне сеніп, әр
күнді шаттықпен, қуанышпен өткізу өз қолында екендігі оқулықта
ұсынылған М. Жұмабаевтың «Мен жастарға сенемін» атты өлеңінде анық
берілген. Өлеңді оқи отырып, үміт пен сенімнің өзара ұштастығын ашу
керек.
Үйге тапсырма «Сенім» өлеңін жаттау, мәтінді оқу
Кері қайту
|
ақырыбы: «Денім сау болсын десең…»
Мақсаты: Қоршаған орта жөніндегі ұғымдарын кеңейту. Табиғатқа деген
оң көзқарас қалыптастырту. Табиғатты қорғай отырып, сүйіп
мәпелеуге және өз денсаулықтарын күте білуге тәрбиелеу және
Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың
2011-2015 жылдарға арналған «САЛАМАТТЫ ҚАЗАҚСТАН» мемлекеттік
бағдарламасын орындау.
Көрнекілігі және қажетті құралдар: тапсырмалар,суреттер,
белгілер
Кіріспе:
Ойын: Сиқырлы қорап деп аталады. Бұл
ойында кубизм әдісін қолданамыз.
Қораптың ішінде қандай зат бар? Жіңішкеме ?
жуанба ?қаттыма? жұмсақпа?
Оқушылар ұстап, қозғап көреді. Әрбір оқушы өз
ойларын және қораптың ішінде не бар екенің
айтады. Ұстап көргеннен кейін қораптың
ішін ашамыз. Қораптың ішінде шприц бар.
Оның пайдасы , және қандай зиянды
әрекеттері бар? Оқушылардың пікірін
тыңдап болғаннан кейін, оның пайдалы жағы дәрі
егуге, аурудың алдын алуға, емделуге
арналған. Ал зиянды әрекеттері: есірткі заттарды
адам денесіне жіберу.
Денсаулық жөнінде оқушылардың білімдерін
естеріне түсіріп, пікірлесу үшін арнайы
берілген. Бірінші байлық-денсаулық деп
неліктен айтылған? «Деңі саудың –
жаны сау» дегенді қалай
түсінесіңдер? Денсаулық сақтаудың
қандай жолдары бар? Деген сұрақтарды
қойып әңгімелесеміз.
Сабақ барысы. І.Ұйымдастыру кезеңі.6-7-сыныптар топқа бөлінген. Әр
топ өз аттарын таңдап, қорғайды.
І. топ «Күн» Ұраны: Күндей шалқып,жарқыра,
Сөнбейтұғын мәңгілік.
ІІ. топ «Ауа» ұраны: Ауа түссіз, мөлдіреп,
Онсыз өмір не керек?
ІІІ. топ «Су» ұраны: Сылдырап аққан суларым,
Тыныштық тапқан мөлдіреп.
ІІ.Негізгі бөлім.
1 бөлім «Жылдам тап!»
Сұрақтарға жылдам жауап беру. Әр топқа үш сұрақтан беріледі. Үш
сұраққа да дұрыс әрі нақты жауап берген топқа 5 ұпай беріледі.
І топқа 1.Ерте тұрып не істейсің? (жаттығу)
2.Тіс ауруының алдын алу үшін не істеу керек?
(тісті уақытымен жуып, таза ұстау )
3. Ауырмау үшін не істеу керек? (денені шынықтыру)
ІІ топқа 1. Ауаны ластанудан сақтау үшін не
істеу керек?
(қоқыс тастамау, айналаны таза ұстауға көмек беру)
2.Сыныптағы таза ауа қайдан келеді? (гүл отырғызып
көгалдандырсаң)
3.Ормандағы ағаштар жоқ болып кетпеу үшін не істеу керек?
(дәптер кітапты үнемдеу,таза ұстау)
ІІІ топқа 1.Орман дәрігерін ата. (тоқылдақ)
2.Қасқырдың пайдасы не? Оның жанама аты не?
(ауру малды,ауру жануарды жейді, ауруды тараудан сақтайды,жанама
аты «дала дәрігері»)
3.Денім сау болсын десең не істеу керек?
(дұрыс тамақтану, мектепте аш жүрмеу, өз уақытында тамақтану)
2-бөлім «Түсін мені»
Әр топтан бір ойыншы суретті карточканы алып, оны ымдап, тобындағы
келесі ойыншыға түсіндіреді, ал ол келесіге түсіндіреді. (Ал, бұл
уақытта қалған балалардың көзі байлаулы болады.)
Ойын осылай ең соңғы ойыншыға келгенше жалғасады. Соңғы ойыншыдан
не түсінгені сұралады.Егер топтағы балалар барлығы суреттегі затты
соңғы ойыншыға дейін дұрыс жеткізе алса, сол топқа 10 ұпай
беріледі.
І топтың тапсырмасы «гүл»
ІІтоптың тапсырмасы «күн»
ІІІтоптың тапсырмасы «ағаш»
3-бөлім «Салауатты болашақ»
(Оқушыларға берілген үй тапсырмасын тексеру.)
Үйге тапрсырма «Семей полигони» болашақта қандай аймақ болатынын
суреттеп салу болатын.
Әр топ өз суреттерін қорғайды.
Тиянақты орындалған үй тапсырмасына 10 ұпайдан беру.
4-бөлім «Сөзді ауаға жазу»
Алдыңғы тұрған ойыншыдан басқасы теріс қарап тұрады. Алдыңғы ойыншы
бір карточканы алады.Ондағы сөзді оқиды да, келесі ойыншы ауаға
жазып түсіндіреді.Егер ол түсінсе басын изейді. Түсінбесе басын
шайқайды. Онда алдыңғы ойыншы қайтадан түсіндіреді. Ал тез түсінсе
ол ойыншы келесі үшінші ойыншыға түсіндіреді.Ойын солай жалғасады.
Ал, соңғы ойыншы сөзді дауыстап айтады.
Қай топ жылдам орындайды,сол топқа 20 ұпай беріледі.
І топтың тапсырмасы «сүт»
ІІтоптың тапсырмасы «ет»
ІІІтоптың тапсырмасы «алма»
5-бөлім Жарнама (денсаулыққа пайдасы бар заттарды кең көлемде
жарнамалау)
6-бөлім «Егер де мен...» (оқушыларлың ой ұшқырлықтарын байқау,
сөздік қорларын кеңейту)
І топқа «Егерде мен ақын болсам...»
ІІ топқа «Егерде мен суретші болсам...»
ІІІ топқа «Егерде мен әнші болсам...»
7-бөлім Қорытынды. Ойын соңында қорытындыланып, ұпай сандары
жоғары топ жеңіске жетеді.
Жүректен жүрекке.
Оқушылар шеңберге тұрады,барлығы бірге қосылып ,
«Денсаулық-зор байлық. Жаны саудың-тәні сау» деп
айтады.
Жүрекшелерге бір-біріне тілек жазады
Әйтеке бидің «Сау
дене,азат ақыл,адал көңіл-үшеуі мен болады бақытты өмір...»
деген нақыл сөзінің негізінде өз ойларынды
жазу.
«Денсаулық-зор байлық» деген
тақырыпта өлең
шығару.
ҰНачало формы
зақ өмір сүрудің көптеген жолдары, әркім өз бетінше түсіндіретін әдіс-тәсілдері бар, көп жағдайда ол – дұрыс тамақтану, қозғалыс, әрбір күнді дұрыс режимде өткізу және ерекше назар аударуды қажет ететін басқа да жағдайлармен толығып жатады. Әрине, қандай жағдайда да бұлардың бәрін тұрақты түрде қолдану ғана тамаша нәтиже беретінін ұмытпаңыз.
Зиянды әдеттерден – темекі шегуден, спиртті ішімдіктер ішуден, тым қатты тойып тамақ ішуден бас тартыңыз.
Күн сайын отыз минут таза ауада серуендеу адамның денсаулығын жақсартуға сеп болады.
Денені шынықтыру ағзаны сергітеді, бұлшық еттерді, сүйектерді, жүрек тамырларын, жүйке, иммунитетті және ағзаның барлық жүйелерін нығайтады. Дене шынықтыру жаттығулары кезінде ойлау, есте сақтау қабілеттері артады. Сонымен қатар, көңіл-күй көтеріледі. Сондай-ақ, суға түсу, моншаға бару артық салмақты бір сәтте-ақ жояды.
Әр күн сайын шоколадтың кішкентай ғана бөлігін жеу жақсы эмоцияларды арттырады.
Шоколадтың бірнеше үлесі бір күнде жақсы эмоцияларды арттырып, адам өмірін 1,3 жылға ұзартады.
Жаңа піскен қызанақ (соус түрінде де) ер адамдарға да, әйел адамдарға да жас көріну мүмкіндігін береді. Жаңа піскен қызанақ (соус түрінде де) ер адамдарға 1,9 жыл, әйел адамдарға 0,8 жылға жас көріну мүмкіндігін береді.
Өсімдік, зәйтүн, зығыр майлары тамырлардың икемді жұмыс істеуін қолдап қана қоймай, бауырдың өтті дұрыс өңдеуіне және ағзадан зат алмасу өнімдерін бөлуге көмек береді.
Күн сайын мүмкіндігінше көбірек түрлі жеміс жеңіздер. Жемістер ағзаға дәрумендер беріп, қуатыңызды арттырады. Күн сайын 5 түрлі жеміс жеңіздер. Жемістер ағзаға дәрумендер беріп, энергетиканы арттырады.
Пісірілген, бұқтырылған немесе буға пісірілген балық, мүмкіндігінше экологиялық таза теңіз балығын аптасына 2-3 рет жеуге тырысыңыз. Пісірілген, бұқтырылған немесе буға пісірілген балық, мүмкіндігінше экологиялық таза теңіз балығын аптасына 2-3 рет жеу адам өмірін 3 жылға ұзартады.
Бірдей көлемде араластырылған дәрумендердің құрамындағы немесе жеке түрдегі фолий қышқылы сіздің саулығыңызға өте пайдалы. Бірдей көлемде араластырылған дәрумендер өмір жасын ұзартады. Дәрумендердің құрамындағы немесе жеке түрдегі фолий қышқылы сіздің жасыңызға тағы да 1,2 жыл қосады екен.
Дұрыс, мағыналы күлкі, көңілге тимейтін әзілді де ұмытпаңыз. Күлкі, жағымды, сәнді әзілдің адам өсіміне тағы да 8 жыл қосатынын ұмытпаңыз.
Құрамында кальцийі басым болатын тамақтар (ірімшік, йогурт, сыр, сүт) – сүйегіңізді бекітеді. Кальций және құрамында ол басым болатын тамақтар (ірімшік, йогурт, сыр, сүт) – шамамен бір жыл қосады.
Ауыз қуысын тәртіпте ұстап, әр жарты жыл сайын тіс дәрігеріне бару – денсаулық кепілі.
Ауыз қуысын тәртіпте ұстап, әр жарты жыл сайын тіс дәрігеріне бару сіздің өміріңізге тағы да 6,4 жыл қосады.
Дұрыс ұйқы – салауаттты өмірдің бір салты. Салауатты түс – әйелдердің өміріне 7 сағат, ал ерлердің өміріне 8 сағат қосып, сіздердің өмірлеріңіз тағы да 3-12 жылға ұзарады.
Орташа салмақты ұстаңыз. Қозғалыс жасаңыз. Күніне бірнеше минут дене шынықтырумен айналысыңыз. Жаттығу барысында 30 жастан кейін өндірілуі күрт азайып кететін бойдың өсу гармоны еркін қозғалысқа түседі. Орташа салмақты ұстау Сізге тағы да 6 жылға дейін өмір қосады. Қозғалыс жасаңыз. Күніне бірнеше минут қана дене шынықтырумен айналыссаңыз да өміріңіз ұзарады. Жаттығу барысында 30 жастан кейін өндірілуі күрт азайып кететін бойдың өсу гармоны еркін қозғалысқа түседі.
Жақсы адамдармен жақын болыңыз. Табиғат аясына көбірек шығыңыз. Бұл сіздің жан сарайыңызды ашады.
Жақсы адамдармен, табиғатпен, жануарлармен араласып, олармен сырласа біліңіз. Бұл сіздің жан сарайыңызды ашады.
Қандай жағдай болса да түңілмеңіз. Оптимистер пессимистерге қарағанда айтарлықтай ұзақ өмір сүреді, бұл ғылыми тұрғыда расталған. Қиын сәттерде өз өміріңіздің қуанышты сәттерін, бақытты кездерін, есіңізге түсіріңіз, шүкірлік етіңіз. Бұл өмір сүруге деген құштарлығыңызды арттырып, ренжіткен адамдарды кешіруге көмектеседі.
Миды жұмыс істетіңіз. Кроссвордтар шешіңіз, көп оқыңыз, шет тілдерін оқыңыз. Миды белсенді жұмыс істеуге мәжбүрлесеңіз, тек қана ақыл емес, сонымен бірге жүрек қызметін, қан айналымы жүйесін, зат алмасу барысын жақсартасыз.
Akbope 19.05.2013 жауап берді
Пікір
10
Ең бірінші тазалық керек,екінші міндетті түрде спортпен шұғылдану керек және жақсы тамақтану қажет.Ең ақырында Аллахтан міндетті түрде денсаулық тілеуді ұмытпау керек!Сол кезде бәрі ОК болады.СТО ның көзін көрмейсің
Urimbayev 19.05.2013 жауап берді
Пікір
Рахмет. Осы дұрыс тамақтану
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: Салауаттылық – менің қалауым !
Мақсаты:
— Оқушылардың денсаулық ұғымының
құндылығы туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
— салауатты өмір салтын сақтаудың адам
өміріндегі манызын түсіндіру;
— денсаулығын күту, іскерліктерін
дамыту;
— денсаулықты күтуге, қадірлеуге
— тәрбиелеу.
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру бөлімі .Тыныштық сәті
Әңгімелесу.
-«Таза жүру өмірде» дегенді қалай
түсінесіңдер?
-Адамның денсаулығын сақтауға кім жауапты? Неге?
-Салауатты өмір салты дегенді қалай түсінесіңдер?
-Салауатты өмір сүруге не кедергі болады?
-Өз бойыңдағы жағымсыз әдеттерден арылу үшін не
істеу керек деп ойлайсыңдар?
Сергіту сәті
«
Дәйексөз
Біздің бақытымыздың оннан тоғызы денсаулыққа байланысты.
А.Шопенгауер
Дәптермен жұмыс
3-4 тапсырманы орындау
“ Ақша
жоғалтқаның – ештеңе жоғалтпағаның,
Уақыт жоғалтқаның – көп нәрсе жоғалтқаның,
Денсаулық жоғалтқаның – бәрін жоғалтқаның
Қорытындылау:
— Денсаулық –адам баласының ең құнды игілігінің бірі. Денсаулықты сақтау үшін ең бірінші кезекте ойың, ниетің таза болуы керек. Адамның жан тазалығы денсаулығына әсер етеді. Сабыр мен сенім, мейірімділік пен сүйіспеншілік адам денсаулығын жақсартуға ықпал етеді. Денсаулығың жақсы болса, көңіл күй де көтеріңкі болады.
Үйге тапсырма:
«Менің денсаулығым-менің байлығым» шығарма жазу
Тренинг«Денің сау болсын десең…»
Бір оқушы «Денің сау болсын десең…» деген жазумен ортаға тақтаға
шығады. Қалған оқушылар осы сөйлемді толықтырып жазылған
жолақ қағаздарды жан-жағына қойып, күн сәулесінің шұғыла шашып
тұрған бейнесін көрсетеді,шеңбер құрайды.
Соңғы тыныштық сәті
Мұғалім жәй дауыспен:
— Әрқайсымыз оң қолымызбен жүрегімізді ұстап көрейік. Өз жүрегіміздің жылылығын сезініп, жүрек жылуымызды адамдарға, айналамызға жеткізу үшін іштей оларға жақсы тілектер тілейік. Жақсы ой ойлайық, жақсы сөз сөйлейік, жақсы іс жасайық! Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүректеріңізге түйіп алыңыздар. Рахмет! Көздеріңді ашуға болады.
3-топ.
Шынжыр табанды ДТ-75М тракторының массасы 6610кг, ал оның екі шынжыр табанының тіреу ауданы 1,4м2. Осы трактордың топырақ бетіне түсіретін қысымын анықтаңдар.
Есептің шешуі
Берілгені: m=6610кг Шешуі: Р=Ғ/S
S=1,4м2 Ғ=mg
Табу керек Р-? |
Р= 66100 Н:1,4м2=47214 Па=47кПа.
Есте сақтау стратегиясы.
Менің білгенім.
Кез –келген пішінді қатынас ыдыстардағы тыныш тұрған біртекті сұйықтың еркін беттері бір деңгейде болады.
Қатынас ыдыстардағы әртекті сұйық бағандарының биіктігі олардың тығыздықтарына кері пропорционал.
h1/h2=р2/р1.
Су құбырының жұмыс істеу принципі мынадай: су жинау үшін биік мұнара үстіне үлкен ыдыс орнатылады.Одан үйлерге тұтынушыларға қарай тармақталған құбырлар жүргізіледі. Құбырдың үйдегі немесе пәтердегі ұшы шүмекпен жабылады. Шүмектегі қысым биіктігі шүмектің биіктігі мен ыдыстағы судың еркін беті биіктігінің айырымына тең болатын су бағанының қысымына тең. Су құбырының мұнарасы қаланың, ауылдың,аймақтың ең биік жеріне салынады.
Шайнек Құбыр Биіктік
Тығыздық Сұйық Тұрмыстық
Өнеркәсіптік Мұнара
Су қоймасынан Кофе қайнатқыш.
Құмған Қысым
Өте қысқа Өте ұзын
Батыс Еуропада
Отырар қаласында
Жалғасын жаз.
1.Өткізгіштің кедергісі R оның ----------------------------------
2.Спираль сияқты иілген темір сымды--------------------------- -------------
3.Температура жоғарылағанда кедергісі іс ----------------------------
4.Қыздырғанда кедергіні өсу себебі -------------------------------------------
5.Өткізгіштің кедергісінің температураға тәуелділігі былай анықталады ----------------------------
6. Өткізгіштің температуралық коэффициентінің SI жүйесіндегі өлшем бірлігі-------------
7.Сұйық өткізгіштерді- электролиттерді --------------------------------------
8.Өткізгіш кедергісінің температураға тәуелділігі кедергі термометрлердің---------------------------------------
9.Асқын өткізгіштік деп таза металдар мен бірқатар қоспалар кедергісінің---------------------------
10.1925 жылы мыс сақинамен жасалған тәжірибеде------------------------------------------------------------
8- сынып физика
Жалғасын жаз.
1.Өткізгіштің кедергісі R оның өлшемдері мен материалына тәуелді екенін білеміз.
2.Спираль сияқты иілген темір сымды ток көзі мен амперметрден тұрарын тізбекке тізбектей қосамыз.
3.Температура жоғарылағанда кедергісі іс жүзінде өзгермейтін арнайы қорытпалар да бар.
4.Қыздырғанда кедергіні өсу себебі, өткізгіштің температурасы артқанда кристадық тордың түйіндеріндегі иондар тербелісі күшейеді.
5.Өткізгіштің кедергісінің температураға тәуелділігі былай анықталады R=R0(1+at`)
6. Өткізгіштің температуралық коэффициентінің SI жүйесіндегі өлшем бірлігі К-1=1 1/К
7.Сұйық өткізгіштерді- электролиттерді қыздырғанда басқаша құбылысты бақылауға болады.
8.Өткізгіш кедергісінің температураға тәуелділігі кедергі термометрлердің, яғни температураларды өлшейтін құралдарды жасағанда пайдаланады.
9.Асқын өткізгіштік деп таза металдар мен бірқатар қоспалар кедергісінің абсолют нөлге жақын температураларда кенет нөлге дейін төмендеу құбылысын айтады.
10.1925 жылы мыс сақинамен жасалған тәжірибеде 2,5 жыл өтсе де сақинадағы ток күшінің ешқандай кемімегені байқалған
Сабақ тақырыбы: Мөлдір бұлақ –жасыл құрақ сабақтың мақсаты: Оқушыларға қоршаған ортаға, табиғатқа деген , қамқорлықты, мейірімділікті, қиянат жасамау арқылы түсіндіру. Міндеттері. Білімділігі: - Оқушылардың қоршаған ортаға, табиғатқа қамқорлық жасауда түсінік беру. Дамытушылығы: - оқушылардың табиғатқа, қоршаған ортаға, жақындарына деген мейірімділік, жанашырлық, қамқорлық қасиеттерін дамыту. Тәрбиелілігі: - табиғатқа мейірімділікпен қарауға, қамқорлық жасауға , жанашырлыққа тәрбиелеу. Сабақ барысы: 1.Ұйымдастыру кезең 5т ережесін еске түсіру Тыныштық сәті: |
Ресурстар:( оқулық, дәптер) |
2.Үй тапсырмасын тексеру: 1.Бетпақдала деп аталу себебі неде?Хан жарлығы мен ел-жұрттың әрекеті табиғатты қандай жағдайға душар етті?2.Құнарлы жердің бетпақ далаға айналуынa адамдардың қандай әрекеті әсер етті?3.Табиғат заңдылықтарын бұзу қандай жағдайға әкеп соқтыруы мүмкін?4.Ол үшін біз не істеуіміз керек?5. Ханның жасаған әрекеті дұрыс па?(дұрыс емес ол табиғатқа қиянат жасады)6.Табиғат заңдылықтарын бұзу қандай жағдайға әкеп соқтыруы мүмкін? 7. Қандай адамдар қиянат жасамайды? |
Сабақ барысын талқылау: |
5.Шығармашылық жұмыс. Тапсырма Екі топқа бөлу«Жанашырлық» және «Табиғат»1 « Жанашырлық»-Жанашырлық дегенді калай түсінесің? Жауабы: қиын жағдайға тап болған адамдарға, табиғатқа қамқорлық көрсету, жәрдем беру,-«Жанашырлықты» калай жасауға болады? (Сахналау)2 «Табиғат»-Адамзаттың табиғат алдындағы міндеті қандай?Жауабы: адамдар табиғат қуат көздерін орнымен пайдалану, оның әсемдігін сақтау, қамқорлық пен мейірімділік таныту.-Табиғат пен адам тұтастығын көрсететін ауыстырмалы мағынаны тап:қабағынан қар жауған (қаталдық)Ай мен күндей...(сұлулық)Бірде көл, бірде шөл....( құбылмалық) (анықтама беру) |
Оқуыларды түсті кағаздар бойынша топка бөлу |
6.Үйге тапсырма«Табиғатты аялайық» атты мәтінді үйде оқып келеміз. (Ғ. Құлахметов) 76 бет 21 сабақ |
|
7.Топпен ән айту. 8.Соңғы тыныштықсәті.
Жақсы адамдар (Жұматай Оспанұлының ) Сендер аман болыңдар жақсы адамдар, Жақсы көрем сендерді, жақсы адамдар, Жақсы көрем сондықтан мен сендерді, Сендер жайлы шырқалар асқақ ән бар, |
|
8.Соңғы тыныштықсәті. Ынғайланып отырыңыздар, кздеріңізді жұмыңыздар, Бүгінгі сабақта не үйренгенімізді ішімізден қайталаймыз, Мен жақсы адаммын, Жақсы адамдар ешкімге, еш нәрсеге қиянат жасамайды. Енді көімізді ашамыз. Сабақ аяқталды. Сау болыңдар! |
|
Өзін-өзі тану сабағына сабақ жоспары
Тақырып: Мөлдір бұлақ- жасыл кұрақ
Құндылық: Қиянат жасамау
Қасиеттер: Мейірімділік, қамқорлық, жанашырлық.
Бекітемін: Жалыбетова
Тақырыбы:Құдіретті Жер-Ана
Мақсаты:Оқушылардың жер құндылығы туралы білімдерін кеңейту
Міндеттері:
Білімділік:Жердің адам өміріндегі мәні, оның адамға тигізетін әсері туралы білім беру;
Дамутушылық:Жердің құндылық ретіндегі мәнін түсініп,сезіне білулерін дамуыту;
Тәрбиелілік:Жерді сүюге,қадірлеп қастерлеуге тәрбиелеу;
Жоспары:
I.Ұйымдастыру,амандасу
III. Ой қозғау
-
Неліктен адамдар жерді анаға теңейді?
-
Ана мен жердің қандай ұқсастықтары бар?
-
<<Жер>> деген сөзді естігенде көз алдарыңа не келеді?
(Жер-ғаламшар, жер-шөп, өсімдік, ағаш өетін топырақ, зәулім үйлер салынатын жерлер)
Жердің де Ана сияқты адамдарды қамқорлап, бойындағы нәрін беріп, мәпелеп өсіретіндігіне назар аударту.
/V. Мәтінмен жұмыс
Қытай философы Конфуцийдың Атамекен туралы аңызымен таныстыру,сұрақтар арқылы пысықтау; Өз елін,жерін қорғап қалған ерлер туралы қандай аңыз-әңгімелер білеміз?
V.Дәйексөз
Ж.Айматовтың нақыл сөзі
«Адамның су мен жер туралы ойлағаны-өзі туралы ойлағаны»
VI.Шығармашылық жұмыс
Әр топқа тапсырма беру
Мақал-мәтелдер айту
Ырым-тыйым сөздер
Шағын әңгіме жазу,өлең шығару,сурет салу.
VII. Топпен ән айту
8.Сахналық көрініс «Асанқайғының жерұйықты іздеуі»
VIII.Видео-ролик. Жер-Ана туралы мысал
Қорытындылау
Адам үшін тыныс алуға таза ауа,ішуге мөлдір су,тіпті, өмір сүру үшін бүкіл табиғат қажет.Табиғат әрқашан да адамның күшті және солай бола бермек те,өйткені адам оның бір ғана сәті,шынашақтай бөлшегі.Табиғат адамға қажет баға жетпес байлық.Сондықтан халқымыз «Табиғат-адамзаттың өмір нәрі,қажеттінің табылар содан бәрі» деген.Табиғат байлықтарын тиімді пайдалануға,табиғатқа сүйіспеншілікпен қарау қоғамның да алға қарай дамуына негіз мболады.Қоршаған ортаны қолайлы болуына адамның дұрыс білім алып,еңбек етуіне,материалдық жағынан қамтамасыз етуіне ықпал етеді.Сондықтан әр бір адам Жер-Ананы аялап сақтауға өз үлесін қосуы тиіс.Әрбір отырғызылған ағаш,тазаланған бұлақ сол табиғаттың бір бөлшегі екендігін ұмытпаған жөн.Жер-Ананы аялауға үлес қосуға шақырамын.
11-сынып Физика
Жалғасын жаз
1.Атомның дискретті энергетикалық деңгейлерінің бар екенін-------------
2.Төмен қысымдағы сынап буы толтырылған түтіктің ішінде К катод--------
3.Катодтан ұшып шыққан электрон электр өрісінде үдей қозғалып-------------
4.Катод пен тордың арасындағы кернеу неғұрлым жоғары болса,------------
5. Де Бройль 1924 жылы-------------------
6. Де Бройль тыныштық массасы бар бөлшектер үшін де---------------
7.Қазіргі кезде микробөлшектердің толқындық қасиеттері жақсы-----------------
8.Монохрамат толқын уақыт бойынша да---------
9.Қазіргі кезде тыныштық массасы бар атомдар------------------------
10.Де Бройль толқындарының кеңістіктің қандай да бір жеріндегі-----------------------------
1
Грекше «атмос» - қазақша қалай аталады? (ауа)
2 Биіктікті көрсететін құрал. (альтиметр)
3 Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал. (барометр)
4 «Ауырлық» деген сөздің - грекше мағынасы. (барос)
5 Күштің ауданға қатынасын сипаттайтын физикалық шама. (қысым)
6 Жүрек соғуы – грекше мағынасы. (сфигмос)
7 Атмосфералық қысымның шамасын анықтаған ғалым. (Торричелли)
8 Дене пішіні мен өлшемдерінің өзгеруі? (Деформация)
9 Қысымның өлшем бірлігі? (Паскаль)
20 -
жаттығу.
1) Берілгені Шешуі:
po = 760 мм. сын. бағ. p = po - p
p = 722 мм. сын. бағ p = 760 мм. сын. бағ. - 722 мм. сын. бағ = 38
мм. сын. бағ.
т - к: h -?
Бізге белгілі: h - 120 м биіктік сайын 10 мм. сын. бағ. төмендейді.
Олай болса пропорция құрамыз:
120 м – 10 мм. сын. бағ.
h м. - 38 мм. сын. бағ. осыдан
120 м • 38 мм. сын. бағ
h = —————————— = 456 м ≈ 460 м.
10 мм. сын. бағ.
Жауабы: 460 м.
2) Берілгені Анализ Шешуі:
po = 101325 Па F= p• S F= 101325 Па • 1, 6 м2 = 162120 Н ≈
162кН
S = 1, 6 м2 Жауабы: F=162кН
Т - к. F -?
Үйге тапсырма. § 40. § 41.
Сөзжұмбақ.
1.Анероид қандай мағынаны білдіреді?
2.Барос қандай мағынаны білдіреді?
3.Жердің бетін ауа қабатын не қоршап тұр?
4.Торричелли тәжірибесінде шынының ішінде не құяды?
5.Атмосфералық қысымды өлшеуге арналған
құрылғы?
1 |
|
|
|
|
Қ |
|
|
|
|
||
|
2 |
|
|
Ы |
|
|
|
|
|
||
3 |
|
|
|
|
С |
|
|
|
|
||
|
4 |
|
Ы |
|
|
|
|
||||
5 |
|
|
|
|
М |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
Грекше «атмос» - қазақша қалай аталады?
2 Биіктікті көрсететін құрал.
3 Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал.
4 «Ауырлық» деген сөздің - грекше мағынасы.
5 Күштің ауданға қатынасын сипаттайтын физикалық шама.
6 Жүрек соғуы – грекше мағынасы.
7 Атмосфералық қысымның шамасын анықтаған ғалым.
8 Дене пішіні мен өлшемдерінің өзгеруі?
9 Қысымның өлшем бірлігі?
1 Грекше «атмос» - қазақша қалай аталады?
2 Биіктікті көрсететін құрал.
3 Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал.
4 «Ауырлық» деген сөздің - грекше мағынасы.
5 Күштің ауданға қатынасын сипаттайтын физикалық шама.
6 Жүрек соғуы – грекше мағынасы.
7 Атмосфералық қысымның шамасын анықтаған ғалым.
8 Дене пішіні мен өлшемдерінің өзгеруі?
9 Қысымның өлшем бірлігі?
1 Грекше «атмос» - қазақша қалай аталады?
2 Биіктікті көрсететін құрал.
3 Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал.
4 «Ауырлық» деген сөздің - грекше мағынасы.
5 Күштің ауданға қатынасын сипаттайтын физикалық шама.
6 Жүрек соғуы – грекше мағынасы.
7 Атмосфералық қысымның шамасын анықтаған ғалым.
8 Дене пішіні мен өлшемдерінің өзгеруі?
9 Қысымның өлшем бірлігі?
Сөзжұмбақ. жауабы
1.Анероид қандай мағынаны білдіреді?(Сұйықсыз)
2.Барос қандай мағынаны білдіреді?(ауырлық)
3.Жердің бетін ауа қабатын не қоршап тұр?(атмосфера)
4.Торричелли тәжірибесінде шынының ішінде не құяды?(сынап)
5.Атмосфералық қысымды өлшеуге арналған құрылғы?(барометр)
11 сынып ____________________
Сабақтың тақырыбы: Лазер.
Сабақтың мақсаты:
-
Білімділік мақсаты: Оқушы білімін, іскерлігін, дағды деңгейін бақылау, бағалау. Лазермен таныстырып солар туралы түсінік қалыптастыру.
-
Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны бақылау.
-
Тәрбиелік мақсаты: Адамгершілікке, ұқыптылыққа, алғырлыққа, отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сыйластық пен әдептілікке баулу.
Сабақтың түрі: жаңа білімді қалыптастыру, жалпылау
Сабақтың әдіс-тәсілдері: Әңгіме, лекция, дискуссия, кітаппен жұмыс.
Сабақтың көрнекіліктері: плакаттар, суреттер,
Сабақтың барысы:
І.ДКҰйымдастыру кезеңі:
Сәлемдесу; Оқушыларды түгендеу;Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
ІІ. ДК. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау.
А)теориялық білімдерін тексеру. Ә)практикалық тапсырмаларын тексеру. Б)есептерін тексеру.
ІІІ.ДК Білімді жан-жақты тексеру./ ІV. ДК. Жаңа материалды қабылдауға әзірлік, мақсат қою.
Бүгінгі негізгі мақсатымыз оқулық бойынша лазермен танысамыз.
-
Қандай шамалар түйіндес деп аталады?
-
Гейзенбергтің анықталмағандық қатынасын тұжырымы.
-
Энергия мен уақыттың анықталмағандық қатынасын тұжырымда.
-
Кванттық механиканың негізгі идеясы қандай?
-
Толқындық функция деген не?
-
Толқындық функцияның физикалық мағынасы қандай?
V. ДК.Жаңа материалды меңгерту:
Лазерлер және лазерлік сәуле шығарудың қасиеттері
1940 жылдың өзінде-ақ В.А. Фабрикант еріксіз сәуле шығаруды электромагниттік толқындарды күшейту үшін пайдалануға болатынын көрсеткен. 1954 ж. орыс ғалымдары Н.Г.Басов пен АМ. Прохоров және оларға тәуелсіз американ физигі Ч.Таунс толқын ұзындығы = 1,27 см радиотолқынның генераторын жасау үшін иңдукцияланған сәуле шығаруды пайдаланды. Радиотолқындарды генерациялаудың және күшейтудің жаңа принциптері саласындағы істеген жұмыстары үшін 1959 ж. Н.Г.Басов пен А. М. Прохоров Ленин сыйлығы берілді. Ал 1963 ж. Н.Г.Басов, А. М. Прохоров және Ч. Таунс Нобель сыйлығына ие болды.
1960 ж. Америкада алғашқы лазер-спектрдің көрінетін диапазондағы электромагниттік толқындардың кванттық генераторы жасалды.
Лазерлік жарық көздерінің басқа жарық көздерімен салыстырғанда кейбір елеулі
-
Лазерлер ажырау бұрышы өте кішкене (10-5 радианға жуық) жарық шоғын туғыза алады. Жерден Айға жіберілген осындай шоқ диаметрі 3 км болатын дақ береді.
-
Лазер жарығы аса монохроматты болады. Лазерлердің атомдары бір-біріне тәуелсіз сәуле шығаратын кәдімгі жарық көзінен айырмашылығы-оларда атомдар үйлесімді жарық шығарады. Сондықтан толқын фазасы ретсіз өзгерістерге ұшырамайды.
-
Лазерлер ең қуатты жарық көздері болып табылады. Уақыттың қысқа мерзімі ішінде (10-13 с уақыт аралығында) спектрдің жіңішке аралығындағы сәуле шығарудың қуаты 1017 Вт/см2-қа жетеді, ал Күннің сәуле шығару қуаты тек Вт/см2 қана, сонымен бірге бұл барлық спектр бойынша қосынды. см жіңішке аралыққа (лазердің спектрлік сызықтарының ені) Күннің бар болғаны тек 0,2 Вт/см2 қуаты ғана келеді. Лазер шығаратын электромагниттік толқындағы электр өрісінің кернеулігі атом ішіндегі өріс кернеулігінен артып кетеді.
Лазерлердін басқа түрлері және лазерлердің қолданылуы
Біз танысқан рубин лазері импульстік тәртіпте жұмыс істейді. Сондай-ақ үздіксіз әсерлі лазерлер де бар.
Осы типтес газ лазерінде жұмыстық зат газ болып табылады. Жұмыстық заттың атомдары электр разрядымен қоздырылады.
Үздіксіз әсер ететін жартылай өткізгішті лазерлер де қолданылады. Олар алғаш рет біздің елімізде жасалған. Бұларда сәуле шығару үшін энергия электр тоғынан алынады.
Жүздеген киловаттық өте қуатты үздіксіз әсер ететін газодинамикалық лазерлер жасалған. Бұл лазерлерде "асыра қоныстанушылық" - ұлғаю кезінде және бірнеше мыңдаған кельвинге қыздырылған асыра дыбыстық газ ағындарын адиабаттық салқындату арқылы жоғарғы энергетикалық деңгейлерде пайда болады.
Лазерлердің қолданылуы. Лазер сәулесін байланыс үшін, әсіресе жарықты жұтатын бұлттары жоқ ғарыш кеңістігінде колданудың болашағы зор.
Лазер сәулесінің зор қуаты вакуумдағы материалдарды кептіру, пісіру, және т.б. үшін пайдаланылады. Лазер сәулесінің жәрдемімен хирургиялық операция жасауға, мысалы, көз түбінен ажырап кеткен торды "дәнекерлеуге" лазер сәулелерінің когеренттігін пайдаланып, денелердің көлемдік кескіндерін алуға болады.
Лазерлер жарық локаторын жүзеге асыруға мүмкіндік береді, олардың жәрдемімен, нәрселерге дейінгі қашықтық бірнеше миллиметрге дейінгі дәлдікпен өлшенеді. Радиолокатор үшін мүндай дәлдік мүмкін емес.
Лазерлік сәулелермен атомдарды немесе молекулаларды қоздыра отырып, кәдімгі жағдайларда жүзеге аспайтын химиялық реакцияларды жүргізуге болады.
Термоядролық реакцияны басқаруды жүзеге асыру үшін қуатты лазер сәулелерін пайдаланудың болашағы зор.
Қазіргі кезде лазердің қолданылатын жерлері әр түрлі және көп, оның бәрін атап шығу қиынға түседі.
Лазерлерді жасау — іргелі ғылымның (кванттық теорияның) дамуы техника мен технологияның алуан түрлі салаларында зор прогресс жасайтындығының мысалы.
Рубин лазерінің құрылысы
Рубин кристалынан жақтаулары жазық-параллель болып келген стержень дайындалады. Спираль тәрізді (4-сурет) газ разрядтық шам көк жасыл жарық береді. Сыйымдылығы бірнеше мыңдаған микрофарада конденсаторлар батареясының қысқа мерзімді ток импульсі шамның аса күшті жарқылын туғызады. Аз уақыттан соң 2-энергетикалық деңгей "асыра қоныстаған" болып шығады.
4-сурет |
Рубин стерженьнің бір жақтауын айналып, ал екіншісін жартылай мөлдір етіп жасайды. Ол арқылы қуатты қысқа мерзімді (ұзақтығы жүздеген микросекундқа жуық) қызыл жарықтың импульсі шығады, оның осы параграфтың басында айтылған тамаша қасиеттері бар. Барлық атомдар үйлесімді сәуле шығаратындықтан, толқын когеренттік және индукцияланған сәуле шығару кезінде жиналған барлық энергия өте аз уақытта бөлініп шығатындықтан, аса қуатты болады.
VІ. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын қабылдаудағы оқушы түсінігін тексеру.
§7.9. дайындық сұрақтарын талдау.
-
Лазер деген не?
-
Атомдардың өз бетімен және еріксіз сәулелену туралы айту.
-
Энергия деңгейлерінің инверсиялық қоныстануы деп нені айтады?
-
Рубинді лазердің жұмыс істеу принципін түсіндіріңдер.
-
Лазер сәулелерінің негізгі ерекшеліктері қандай?
VІІ. ДК. Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу.
VIІI.ДК. Бағалау. Үй тапсырмасын беру: §7.9.
-
Лазер деген не?
-
Атомдардың өз бетімен және еріксіз сәулелену туралы айту.
-
Энергия деңгейлерінің инверсиялық қоныстануы деп нені айтады?
-
Рубинді лазердің жұмыс істеу принципін түсіндіріңдер.
-
Лазер сәулелерінің негізгі еректикашеліктері қандай?
1.Қандай шамалар түйіндес деп аталады?
2Гейзенбергтің анықталмағандық қатынасын тұжырымы.
3.Энергия мен уақыттың анықталмағандық қатынасын тұжырымда.
4.Кванттық механиканың негізгі идеясы қандай?
5.Толқындық функция деген не?
6.Толқындық функцияның физикалық мағынасы қандай?
Т.Мейман Жарық көздері Еріксіз сәулелену.
Энергетикалық деңгейлер Метатұрақты
Үш деңгейлі жүйе Фотондар Ксенон шам
Бекітемін: Жалымбетова
Табиғаттан нәр алып.. .8-сынып өзін-өзі тану
Мақсаты: оқушыларды табиғатпен үйлесімділік,
табиғатты аялау туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
• Оқушылардың табиғат тіршілік бастауы, адам табиғаттың бір бөлшегі
екендігі, табиғат заңдылықтарын сақтау туралы түсініктерін
кеңейту;
• Оқушыларды табиғат тазалығын сақтауға, табиғаттан үндестік таба
білуге үйрету;
• Ізгілікті, жауапкершілікті, ұқыпты болуға тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: интерактивті тақта, слайд - презентация, бейнеролик,
кеспе қағаздар, ойыншықтар
Шаттық шеңбері:
Әр түрлі жануарлар болып бір - бірімен амандасу
Үй тапсырмасын тексеру
«Алтай» әңгімесі бойынша сұрақтарды талдау
1. Алтай өлкесінің сұлулығын мәтін арқылы сезіне алдыңдар ма?
2. Өр Алтай, Асқар Алтай, асқан Алтай дегенде қандай сезімді
аңғардыңдар?
3. Табиғат тамашасын сезіну адамға не үшін қажет?
4. Табиғат сұлулығын қалай сақтап қалуға болады?
5. Табиғат әдемілігі мен адам көркіне тамсану бірдей сезіле ме?
Дәйексөз
«Қыстағы қар жерге ырыс,
Жердегі ылғал – елге ырыс.» Мақал
Жаңа ақпарат
Оқулықта берілген жаңа ақпаратпен танысу, талдау, ой түю.
Табиғатты сүю оған деген құштарлықтан, оның үйлесімділігі мен
сұлулығына тәнті болудан басталады.
Табиғатты сезіну арқылы адам өз табиғатының қасиетін ұға алады,
денсаулығын нығайтып, шабытының қайнар көзін ашады. Адамның
табиғатпен етене жақындасуы сұлулықты сезіндіріп, бойыңа күш - қуат
қосып, шығармашылыққа жетелейді. Осылайша адам табиғаттың ғажайып
күшін түсініп, оны аялап, әлпештеуге үйренеді.
Шығармашылық жұмыс
«Су», «Топырақ», «Ауа» болып үш топқа бөлініп, «Адам үшін қайсысы
маңыздырақ?» деген сауал бойынша пікірталас өткізу
Тыныштық сәті
Көздеріңізді жұмыңыздар. Өзіңізге енді атып келе жатқан таңды
елестетіңіз. Сіз тау жолымен келе жатырсыз. Таза ауа, сылдырлаған
бұлақ суы, құстардың сайраған дауысы, сіз жеңіл демаласыз, сіз
күшке толысыз. Күн шуағы сіздің теріңізге сәуле шашуда, самал жел
сіздің шашыңызды тербетіп сізге көрік беруде. Бүкіл табиғат күші
сізге өз махаббатын сыйлап, сізді таң нұрымен қарсы алады. Ал енді
бұл күш сіздің бүкіл денеңізге сіңіріп, қуат беріп тұрғанын сезуге
тырысыңыз. Бұл күшпен өзіңізге жақын адамдар мен достарыңызбен
бөлісіп жатқаныңызды елестетіңіз, Бұл қуат сіздің өміріңізбен тығыз
байланысты. Сіз әлемдегі ең бақытты жансыз.
Оқушылар өз ойларын қағаз бетіне түсіру немесе суреттеу.
Дәптермен жұмыс
1 - тапсырма
Табиғатқа қандай сыйлық беретініңді, неліктен ол сыйлықты тарту
ететініңді түсіндіріп жаз.
Жүректен жүрекке
Пікірді жалғастырып айту
1. «Табиғат – мен үшін қуаныш, өйткені...»
2. «Табиғат – мен үшін денсаулық, өйткені...»
3. «Табиғат – мен үшін шығармашылық, өйткені...»
Оқушыларға таратылған алма пішініндегі қағазға жер - анаға деген
ризашылықтарын жазып, оқып, сыныпта тұрған ағашқа алма іледі. (Ән
ойнап тұрады).
Қорытынды.
Сабақтың тақырыбы: Ядродағы нуклондардың
байланыс энергиясы.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың тақырып бойынша алған білімдерін
нығайту, тиянақтау, бір жүйеге келтіріп қорыту теориялық
білімін практикамен ұштастыру. .
Сабақтың типі: Жаңа тақырыпты меңгеру сабағы
Сабақтың әдісі: Тыңдап түсіну, тірек сызба, деңгейлік тапсырма,
сұрақ – жауап жұмысы
Сабақтың формасы: Жеке, ұжымдық
Пән аралық байланыс: Химия, математика, әдебиет. .
І. Ұйымдастыру .
ІІ. «Мен нені үйрендім»
Өткен тақырыпты қайталау
А) «Кім көп біледі»
1. Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым кім? Қай
жылы?
(Ағылшын ғалымы Э.Резерфорд, 1911 жылы)
2. Атомның құрылысын кім айтып береді? (Атомның центрінде ядро
орналасқан,
электрондар ядро айналасында эллипстік орбита бойымен
қозғалады.)
3. Электрон қалай белгіленеді? Заряды қандай? Массасы нешеге тең? (
-10е, mе= 9,1*10-31кг)
4. Протон қалай белгіленеді? Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
(11р , mp=1,6726 *10-27кг)
5. Нейтрон қалай белгіленеді? Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
(01n , mn= 1,6749 *10-27кг)
6. Массалық сан дегеніміз не? Қалай белгіленеді, формуласы қандай?
(А= Z+N)
7. Нуклон дегеніміз не? (Протон мен нейтронның жалпы санын нуклон
дейміз.)
8. Химиялық элементтің ядросының белгіленуі? (zAХ)
9. Изотоп дегеніміз не? (Z=Z, A≠A)
10. Изобара дегеніміз не? (Z ≠ Z, A = A)
Б) «Сәйкесін тап» ойыны
Берілген сұрақтардың жауаптарының орны ауысқан сәйкес жауабын
табу.
ІІІ. «Білім шыңына өрлейік»
Жаңа сабақ .
IV. «Білгенімді зердеме тоқу»
Жаңа сабақты бекіту
Тест тапсырмалары
1. Ядродағы нуклондарды ыдырап кетуден сақтап, берік байланысын
қамтамасыз ететін күштер
А) Гравитациялық күштер; В) Ядролық күштер; С) Магниттік
күштер;
2. Массалар ақауын есептейтін формула
А) ΔM=Z*mp + N*mn –Mя; В) ΔM=Z(mp -mn) –Mя;
С) ΔM=(А-Z)*(mp + mn) –Mя;
3. Байланыс энергиясының формуласы:
А) Еб= ΔM*c2; В) Ем.б= Еб/А ; С) Е=hν;
4. Меншікті байланыс энергиясының формуласы:
А) Е= hν; В) Еб= ΔM*c2; С) Ем.б= Еб/А ;
5. Киелі сандарға жататындар:
А) 1; 10; 25; В) 3; 15;100; С) 2; 8; 20;
6. Қосарланған киелі санды ядролар:
А) 2He4; 8O16, 20Ca40; В) 3Li7, 4Be9, 26Fe56; С) 11Na23, 29Cu64,
47Ag108;
V. Деңгейлік тапсырмалар
Деңгейі
Тапсырмасы
І
Натрий 11Na23 ядросының құрамы қандай?
ІІ
Оттек 8О16 ядросының байланыс энергиясын табыңдар.
ІІІ
Магний 12Мg24 ядросының меншікті байланыс энергиясын
табыңдар.
VІ. «Ой сергіту» кезеңі
Мақал – мәтелдерді жалғастыру
1. Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)
2. Бір кісі қазған құдықтан (мың кісі су ішер)
3. Еңбек түбі – (береке)
4. Бірлік жоқ жерде - (тірлік жоқ)
5. Білім инемен (құдық қазғандай)
VІІ. «Шапшаңдық сайысы»
А) Белгісіз шаманы табу
А
(Массалық сан) Еб
(Байланыс энергиясы) Ем.б
(Меншікті байланыс энергиясы
13 ? 7,47 МэВ/нуклон
2 2,23 МэВ ?
? 1801,6 МэВ 7,57 МэВ/нуклон
Б) «Кім жылдам?
Карточкамен жұмыс
VІІІ. Физикалық тілде
1. Резерфорд тәжірибелерінен тікелей атомның ... моделі келіп
шығады. (планетарлық)
2. Центрінде массасы түгелдей жинақталған ... зарядталған атом
ядросы орналасқан. (оң)
3. Ядроны айнала, белгілі орбиталармен ... қозғалып жүреді.
(электрондар)
4. Электрондардың мұндай қозғалысы ядро тарапынан болатын ...
күштің әсерінен туады. (ядролық)
5. Протондар мен нейтрондарды жалпы түрде ... деп атауға
келісілген.(нуклондар)
6. Протон – бұл заряды оң және модулі бойынша ... зарядына тең
бөлшек. (электронның)
7. Электрон – бұл заряды теріс және модулі бойынша элементарлық ...
Кл зарядқа, ал массасы ... кг – ға тең бөлшек. (е=1,6*10-19, mе=
9,1*10-31)
ІХ. «Білгенімді дамыту»
Үйге тапсырма беру
Оқулықтан §8.3. оқу,
8.3.4 - 8.3.9 есептерді шығару.
Сөзжұмбақ құрастыру.
Х. Бағалау
Күні:
Сыныбы: 11
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§1,1Тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер |
||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат беру
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзгенің пікірімен санасуға баулу |
||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат алады
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзгенің пікірімен санаса алатын болады |
||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Уақыттың өтуiмен байланысты қайталанып отыратын процесстердi тербелiстер деп атайды. Қайталанатын құбылыстың табиғатына байланысты тербелiстер әртүрлi, мысалы, механикалық, электрлiк т.с.с. болуы мүмкiн. Егер тербелiстер бiрдей уақыт аралығында қайталанатын болса, онда ондай тербелiстердi периодты тербелiстер деп атайды. Тербелiстiң қайталану уақытын тербелiс периоды деп атап, Т әрiпiмен белгiлейдi. |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Джигсо» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» |
||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут) 1. 10-сынып курсы бойынша шолу жасау
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут) 1. Электрмагнит сөзі нені білдіреді? 2. Тербелмелі контур мағынасы жайлы не білеміз? 3. Конденсатор, заряд, энергия физикалық құралы мен шамалары жайлы не білеміз?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді. Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» (10 минут) 1. Тізбекте өздік индукция ЭҚК ненің әсерінен туындайды?
2. Периоды Т=5*10-3 с тербелістер ұзындығы λ= 7,175 м толқындар туғызады. Дыбыс толқының судағы жылдамдығы қандай? A) V=1435 м/с. B) V=143,5 м/с. C) V=14,35 м/с. D) V=1,435 м/. E) V=0,1435 м/с. 3. Магнит индукциясының ағынының өлшем бірлігі қалай өрнектеледі? А) 1Вб= 1Тл*м2. В) 1Вб= 1 Тл /м2. С) 1Вб= 1Вт*м2. Д) 1Вб= 1Вт/м2. Е) 1Вб= 1м2/Тл. 4. Индуктивтіліктің өлшем бірлігін көрсетіңіз. А) Гц (Герц). В) Вб (Вебер). С) Гн (Генри). Д) В (Вольт). Е) А (Ампер). 5. Тоғы бар катушканың энергиясы қай жерде шоғырланған? А) Катушканың өткізгіштерінде. В) Катушканың ішіндегі кеңістікте. С) Жалғастырғыш сымдарда. Д) Анықталмаған. Е) Катушканың өткізгіштерінде және жалғастырғыш сымдарда. 6. Контурдағы өздік индукция ағыны қандай өрнекпен анықталады?
7. .Магнит ағыны қандай өлшем бірлікте өлшенеді? А) [Ф]=Гн*А. В) [Ф]=Ф*Гн. С) [Ф]=В*с. Д) [Ф]Тл Е) [Ф]Гн*Тл. 8. 0,5 секунда контурдан өтетін магнит ағыны 1 ден 3 Вб артты. Контурдағы индукциялық ЭҚК неге тең. А) 8В. В) 6В. С) 4В. Д) 2В. Е) 10В
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
Тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер |
«Бекітемін»
Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары: М.Камалова
Күні: 01.09.16
Сыныбы: 11
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§1,1Тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер |
||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат беру Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзгенің пікірімен санасуға баулу |
||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат алады Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзгенің пікірімен санаса алатын болады |
||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Уақыттың өтуiмен байланысты қайталанып отыратын процесстердi тербелiстер деп атайды. Қайталанатын құбылыстың табиғатына байланысты тербелiстер әртүрлi, мысалы, механикалық, электрлiк т.с.с. болуы мүмкiн. Егер тербелiстер бiрдей уақыт аралығында қайталанатын болса, онда ондай тербелiстердi периодты тербелiстер деп атайды. Тербелiстiң қайталану уақытын тербелiс периоды деп атап, Т әрiпiмен белгiлейдi. |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Джигсо» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» |
||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут) 1. 10-сынып курсы бойынша шолу жасау
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут) 1. Электрмагнит сөзі нені білдіреді? 2. Тербелмелі контур мағынасы жайлы не білеміз? 3. Конденсатор, заряд, энергия физикалық құралы мен шамалары жайлы не білеміз?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді. Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» (10 минут) 1. Тізбекте өздік индукция ЭҚК ненің әсерінен туындайды?
2. Периоды Т=5*10-3 с тербелістер ұзындығы λ= 7,175 м толқындар туғызады. Дыбыс толқының судағы жылдамдығы қандай? A) V=1435 м/с. B) V=143,5 м/с. C) V=14,35 м/с. D) V=1,435 м/. E) V=0,1435 м/с. 3. Магнит индукциясының ағынының өлшем бірлігі қалай өрнектеледі? А) 1Вб= 1Тл*м2. В) 1Вб= 1 Тл /м2. С) 1Вб= 1Вт*м2. Д) 1Вб= 1Вт/м2. Е) 1Вб= 1м2/Тл. 4. Индуктивтіліктің өлшем бірлігін көрсетіңіз. А) Гц (Герц). В) Вб (Вебер). С) Гн (Генри). Д) В (Вольт). Е) А (Ампер). 5. Тоғы бар катушканың энергиясы қай жерде шоғырланған? А) Катушканың өткізгіштерінде. В) Катушканың ішіндегі кеңістікте. С) Жалғастырғыш сымдарда. Д) Анықталмаған. Е) Катушканың өткізгіштерінде және жалғастырғыш сымдарда. 6. Контурдағы өздік индукция ағыны қандай өрнекпен анықталады?
7. .Магнит ағыны қандай өлшем бірлікте өлшенеді? А) [Ф]=Гн*А. В) [Ф]=Ф*Гн. С) [Ф]=В*с. Д) [Ф]Тл Е) [Ф]Гн*Тл. 8. 0,5 секунда контурдан өтетін магнит ағыны 1 ден 3 Вб артты. Контурдағы индукциялық ЭҚК неге тең. А) 8В. В) 6В. С) 4В. Д) 2В. Е) 10В
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
Тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер |
«Бекітемін»
Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары: М.Камалова
Күні: 05.09.16
Сыныбы: 11
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§1.3. Механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық жайлы мағлұмат беру Ø механикалық және электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық жайлы мағлұмат алады Ø механикалық және электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Электромагниттiк тербелiс кезiнде, әрине, бұл энергиялардың жекелей алғандағы мәндерi тұрақты болып қалмайды. Бiрақ конденсатор мен индуктивтi катушканы қосатын өткiзгiштердiң кедергiсiн елеместей аз деп есептесек, жүйенiң толық электромагниттiк энергиясы сақталады. Тербелмелi контурда туындылайтын электромагниттiк тербелiс, механикадағы серіппеге немесе салмақсыз созылмайтын жiпке iлiнген жүктiң тербелiсiне ұқсас. Бұл жағдайлардағы айырмашылық , тек өзгеретiн шамалардың табиғаттарының әр түрлi болуында |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут) 1. Механикалық тербеліс қандай тербелістер? 2. Электромагниттік тербелістер маңызы неде? 3. Механикалық және электромагниттік тербелістердің қандай ұқсастықтарын білесіңдер? ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау. Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» (10 минут)
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
§1.3. Механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық. |
Физика 11 сынып ҚМЖ қысқа мерзім жоспары
Сабақтың аты |
§1,1Тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер |
||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат беру Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзгенің пікірімен санасуға баулу |
||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер жайлы мағлұмат алады Ø тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзгенің пікірімен санаса алатын болады |
||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Уақыттың өтуiмен байланысты қайталанып отыратын процесстердi тербелiстер деп атайды. Қайталанатын құбылыстың табиғатына байланысты тербелiстер әртүрлi, мысалы, механикалық, электрлiк т.с.с. болуы мүмкiн. Егер тербелiстер бiрдей уақыт аралығында қайталанатын болса, онда ондай тербелiстердi периодты тербелiстер деп атайды. Тербелiстiң қайталану уақытын тербелiс периоды деп атап, Т әрiпiмен белгiлейдi. |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Джигсо» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» |
||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут) 1. 10-сынып курсы бойынша шолу жасау
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут) 1. Электрмагнит сөзі нені білдіреді? 2. Тербелмелі контур мағынасы жайлы не білеміз? 3. Конденсатор, заряд, энергия физикалық құралы мен шамалары жайлы не білеміз?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді. Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» (10 минут) 1. Тізбекте өздік индукция ЭҚК ненің әсерінен туындайды?
2. Периоды Т=5*10-3 с тербелістер ұзындығы λ= 7,175 м толқындар туғызады. Дыбыс толқының судағы жылдамдығы қандай? A) V=1435 м/с. B) V=143,5 м/с. C) V=14,35 м/с. D) V=1,435 м/. E) V=0,1435 м/с. 3. Магнит индукциясының ағынының өлшем бірлігі қалай өрнектеледі? А) 1Вб= 1Тл*м2. В) 1Вб= 1 Тл /м2. С) 1Вб= 1Вт*м2. Д) 1Вб= 1Вт/м2. Е) 1Вб= 1м2/Тл. 4. Индуктивтіліктің өлшем бірлігін көрсетіңіз. А) Гц (Герц). В) Вб (Вебер). С) Гн (Генри). Д) В (Вольт). Е) А (Ампер). 5. Тоғы бар катушканың энергиясы қай жерде шоғырланған? А) Катушканың өткізгіштерінде. В) Катушканың ішіндегі кеңістікте. С) Жалғастырғыш сымдарда. Д) Анықталмаған. Е) Катушканың өткізгіштерінде және жалғастырғыш сымдарда. 6. Контурдағы өздік индукция ағыны қандай өрнекпен анықталады?
7. .Магнит ағыны қандай өлшем бірлікте өлшенеді? А) [Ф]=Гн*А. В) [Ф]=Ф*Гн. С) [Ф]=В*с. Д) [Ф]Тл Е) [Ф]Гн*Тл. 8. 0,5 секунда контурдан өтетін магнит ағыны 1 ден 3 Вб артты. Контурдағы индукциялық ЭҚК неге тең. А) 8В. В) 6В. С) 4В. Д) 2В. Е) 10В
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
Тербелмелі контурдағы электромагниттік тербелістер |
Сыныбы: 11. Пәні:физика. Күні: 3.02.2017ж Бекітемін Жалымбетова
Сабақтың аты |
Ядродағы нуклондардың байланыс энергиясы |
||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым кім екендігіне Атомның центрінде ядро орналасқандығына
электрондар ядро айналасында эллипстік орбита бойымен
қозғалатындығына |
||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
1.
Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым
кім екендігі туралы
мағлұмат алады2
Атомның центрінде ядро орналасқандығын электрондар ядро айналасында
эллипстік орбита бойымен қозғалатындығын |
||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
. Ядроның байланыс энергиясы дегеніміз — ядроны түгелімен жеке нуклондарға ыдырату үшін қажет энергия. Энергияның сақталу заңының негізінде жеке бөлшектерден ядро түзілгенде бөлініп шығатын энергия байланыс энергиясына тең деп сенімді түрде айтуға болады. Қазіргі кезде байланыс энергиясын атомдағы электрондар үшін жасалғандай етіп теориялық жолмен есептеу мүмкін емес. Осыған сәйкес есептеулерді тек масса мен энергияның арасындағы Эйнштейн қатынасын қолданып қана орындауға болады: |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Тест» |
||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «есептер шығару» |
||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2 сандарына байланысты 2топқа бөлінеді) ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут) ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут) ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді. Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау. Ү.
Жұптық жұмыс.
Тест 1.
Ядродағы нуклондарды ыдырап кетуден сақтап, берік байланысын
қамтамасыз ететін күштер V.
сергіту сәті (2 минут) Мақал – мәтелдерді жалғастыру VІ. Жеке жұмыс «есептер шығару» (10 минут)+ ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
Есептер шығару. |
Күні:
Сыныбы: 11
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§1.3. Механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық жайлы мағлұмат беру Ø механикалық және электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық жайлы мағлұмат алады Ø механикалық және электромагниттік тербелістер формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Электромагниттiк тербелiс кезiнде, әрине, бұл энергиялардың жекелей алғандағы мәндерi тұрақты болып қалмайды. Бiрақ конденсатор мен индуктивтi катушканы қосатын өткiзгiштердiң кедергiсiн елеместей аз деп есептесек, жүйенiң толық электромагниттiк энергиясы сақталады. Тербелмелi контурда туындылайтын электромагниттiк тербелiс, механикадағы серіппеге немесе салмақсыз созылмайтын жiпке iлiнген жүктiң тербелiсiне ұқсас. Бұл жағдайлардағы айырмашылық , тек өзгеретiн шамалардың табиғаттарының әр түрлi болуында |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут) 1. Механикалық тербеліс қандай тербелістер? 2. Электромагниттік тербелістер маңызы неде? 3. Механикалық және электромагниттік тербелістердің қандай ұқсастықтарын білесіңдер? ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау. Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест тапсырмасын орындау» (10 минут)
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
§1.3. Механикалық және электромагниттік тербелістер арасындағы ұқсастық. |
Сабақтың тақырыбы: Ядродағы нуклондардың
байланыс энергиясы.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың тақырып бойынша алған білімдерін
нығайту, тиянақтау, бір жүйеге келтіріп қорыту теориялық
білімін практикамен ұштастыру. .
Сабақтың типі: Жаңа тақырыпты меңгеру сабағы
Сабақтың әдісі: Тыңдап түсіну, тірек сызба, деңгейлік тапсырма,
сұрақ – жауап жұмысы
Сабақтың формасы: Жеке, ұжымдық
Пән аралық байланыс: Химия, математика, әдебиет. .
І. Ұйымдастыру .
ІІ. «Мен нені үйрендім»
Өткен тақырыпты қайталау
А) «Кім көп біледі»
1. Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым кім? Қай
жылы?
(Ағылшын ғалымы Э.Резерфорд, 1911 жылы)
2. Атомның құрылысын кім айтып береді? (Атомның центрінде ядро
орналасқан,
электрондар ядро айналасында эллипстік орбита бойымен
қозғалады.)
3. Электрон қалай белгіленеді? Заряды қандай? Массасы нешеге тең? (
-10е, mе= 9,1*10-31кг)
4. Протон қалай белгіленеді? Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
(11р , mp=1,6726 *10-27кг)
5. Нейтрон қалай белгіленеді? Заряды қандай? Массасы нешеге тең?
(01n , mn= 1,6749 *10-27кг)
6. Массалық сан дегеніміз не? Қалай белгіленеді, формуласы қандай?
(А= Z+N)
7. Нуклон дегеніміз не? (Протон мен нейтронның жалпы санын нуклон
дейміз.)
8. Химиялық элементтің ядросының белгіленуі? (zAХ)
9. Изотоп дегеніміз не? (Z=Z, A≠A)
10. Изобара дегеніміз не? (Z ≠ Z, A = A)
Б) «Сәйкесін тап» ойыны
Берілген сұрақтардың жауаптарының орны ауысқан сәйкес жауабын
табу.
ІІІ. «Білім шыңына өрлейік»
Жаңа сабақ .
IV. «Білгенімді зердеме тоқу»
Жаңа сабақты бекіту
Тест тапсырмалары
1. Ядродағы нуклондарды ыдырап кетуден сақтап, берік байланысын
қамтамасыз ететін күштер
А) Гравитациялық күштер; В) Ядролық күштер; С) Магниттік
күштер;
2. Массалар ақауын есептейтін формула
А) ΔM=Z*mp + N*mn –Mя; В) ΔM=Z(mp -mn) –Mя;
С) ΔM=(А-Z)*(mp + mn) –Mя;
3. Байланыс энергиясының формуласы:
А) Еб= ΔM*c2; В) Ем.б= Еб/А ; С) Е=hν;
4. Меншікті байланыс энергиясының формуласы:
А) Е= hν; В) Еб= ΔM*c2; С) Ем.б= Еб/А ;
5. Киелі сандарға жататындар:
А) 1; 10; 25; В) 3; 15;100; С) 2; 8; 20;
6. Қосарланған киелі санды ядролар:
А) 2He4; 8O16, 20Ca40; В) 3Li7, 4Be9, 26Fe56; С) 11Na23, 29Cu64,
47Ag108;
V. Деңгейлік тапсырмалар
Деңгейі
Тапсырмасы
І
Натрий 11Na23 ядросының құрамы қандай?
ІІ
Оттек 8О16 ядросының байланыс энергиясын табыңдар.
ІІІ
Магний 12Мg24 ядросының меншікті байланыс энергиясын
табыңдар.
VІ. «Ой сергіту» кезеңі
Мақал – мәтелдерді жалғастыру
1. Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)
2. Бір кісі қазған құдықтан (мың кісі су ішер)
3. Еңбек түбі – (береке)
4. Бірлік жоқ жерде - (тірлік жоқ)
5. Білім инемен (құдық қазғандай)
VІІ. «Шапшаңдық сайысы»
А) Белгісіз шаманы табу
А
(Массалық сан) Еб
(Байланыс энергиясы) Ем.б
(Меншікті байланыс энергиясы
13 ? 7,47 МэВ/нуклон
2 2,23 МэВ ?
? 1801,6 МэВ 7,57 МэВ/нуклон
Б) «Кім жылдам?
Карточкамен жұмыс
VІІІ. Физикалық тілде
1. Резерфорд тәжірибелерінен тікелей атомның ... моделі келіп
шығады. (планетарлық)
2. Центрінде массасы түгелдей жинақталған ... зарядталған атом
ядросы орналасқан. (оң)
3. Ядроны айнала, белгілі орбиталармен ... қозғалып жүреді.
(электрондар)
4. Электрондардың мұндай қозғалысы ядро тарапынан болатын ...
күштің әсерінен туады. (ядролық)
5. Протондар мен нейтрондарды жалпы түрде ... деп атауға
келісілген.(нуклондар)
6. Протон – бұл заряды оң және модулі бойынша ... зарядына тең
бөлшек. (электронның)
7. Электрон – бұл заряды теріс және модулі бойынша элементарлық ...
Кл зарядқа, ал массасы ... кг – ға тең бөлшек. (е=1,6*10-19, mе=
9,1*10-31)
ІХ. «Білгенімді дамыту»
Үйге тапсырма беру
Оқулықтан §8.3. оқу,
8.3.4 - 8.3.9 есептерді шығару.
Сөзжұмбақ құрастыру.
Х. Бағалау
Тест
1. Ядродағы нуклондарды ыдырап кетуден сақтап,
берік байланысын қамтамасыз ететін күштер
А) Гравитациялық күштер; В) Ядролық күштер; С) Магниттік
күштер;
2. Массалар ақауын есептейтін формула
А) ΔM=Z*mp + N*mn –Mя; В) ΔM=Z(mp -mn) –Mя;
С) ΔM=(А-Z)*(mp + mn) –Mя;
3. Байланыс энергиясының формуласы:
А) Еб= ΔM*c2; В) Ем.б= Еб/А ; С) Е=hν;
4. Меншікті байланыс энергиясының формуласы:
А) Е= hν; В) Еб= ΔM*c2; С) Ем.б= Еб/А ;
5. Киелі сандарға жататындар:
А) 1; 10; 25; В) 3; 15;100; С) 2; 8; 20;
6. Қосарланған киелі санды ядролар:
А) 2He4; 8O16, 20Ca40; В) 3Li7, 4Be9, 26Fe56; С) 11Na23, 29Cu64,
47Ag108;
1.
Резерфорд тәжірибелерінен тікелей атомның ... моделі келіп
шығады.
2. Центрінде массасы түгелдей жинақталған ... зарядталған атом
ядросы орналасқан.
3. Ядроны айнала, белгілі орбиталармен ... қозғалып жүреді.
4. Электрондардың мұндай қозғалысы ядро тарапынан болатын ...
күштің әсерінен туады.
5. Протондар мен нейтрондарды жалпы түрде ... деп атауға
келісілген.
6. Протон – бұл заряды оң және модулі бойынша ... зарядына тең
бөлшек.
7. Электрон – бұл заряды теріс және модулі бойынша элементарлық ...
Кл зарядқа, ал массасы ... кг – ға тең бөлшек.
1.
Резерфорд тәжірибелерінен тікелей атомның ... моделі келіп шығады.
(планетарлық)
2. Центрінде массасы түгелдей жинақталған ... зарядталған атом
ядросы орналасқан. (оң)
3. Ядроны айнала, белгілі орбиталармен ... қозғалып жүреді.
(электрондар)
4. Электрондардың мұндай қозғалысы ядро тарапынан болатын ...
күштің әсерінен туады. (ядролық)
5. Протондар мен нейтрондарды жалпы түрде ... деп атауға
келісілген.(нуклондар)
6. Протон – бұл заряды оң және модулі бойынша ... зарядына тең
бөлшек. (электронның)
7. Электрон – бұл заряды теріс және модулі бойынша элементарлық ...
Кл зарядқа, ал массасы ... кг – ға тең бөлшек. (е=1,6*10-19, mе=
9,1*10-31)
|
Бекітемін:
Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Сенім – менің серігім
Өзін - өзі тану 5 сынып
Сабақтың мақсаты: оқушылардың адамдардың бір - бірімен сенімді
қарым - қатынас жасауы туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
«сенім» ұғымының мәнін ашу;
Өз замандастарымен сенімді қарым - қатынас құра білу қабілеттерін
дамыту;
Өзіне, өзгеге, қоғамға сенім білдіруге үйрету.
(Шарда «Сенім» деген сөз жазылған, сол шарды балаларға беру арқылы
сұрақтардың жауабын алу)
● Сенім деген сөзді қалай түсінесің?
● Өзіңе сенім артқан кезде қандай сезімде боласың?
● Қандай адам сенімге ие болады?
● Адамдардың барлығына сене беруге бола ма? Неге?
● Адамдар сенімді кісіге қалай қарайды?
(Оқушылар өз орындарына отырады)
Мәтінмен жұмыс
Оқушылардың айтылған ойын тиянақтау үшін «Жаңа дүкенде» мәтіні
оқылады.
- Сендер, Ерланның «Біреулер төлемей кетсе ше?» деген сұрағына
қалай жауап берер едіңдер?
- Адамдарға сенім білдіретін тағы қандай қоғамдық орындарды
білесіңдер?
Тыныштық сәті (Музыка қосу)-
Сахналау
Оқушылардың ойларын білу және жан сұлулығының маңыздылығын
түсіндіру мақсатында оқулықтағы «Сахналау» айдарымен берілген
диалогты сахналау ұсынылады «Кімге сенім артуға болады?».
- Сенімге ие болу үшін не істеу керек?
Шығармашылық жұмыс
«Сенім» сөзінің әрбір әрпіне, сол әріптен басталатын адамның жақсы
қасиеттерін жазыңдар
С - сенімді, сыпайы,...
Е – ерен, ерекше,...
Н – намысшыл, нәзік, нағыз ер,...
І - ілтипатты,...
М – мәдениетті, момын,
Дәйексөз
Жақын адамдардың, достарыңның, жалпы адамзаттың жақсылығына сеніп,
адамдықты құрметтей білу – әдептіліктің, адамгершіліктің
белгісі.
М. Жұмабаев
Дәптермен жұмыс
47 беттегі 3 тапсырма
- Саған өзгелердің сенім артып, сенім білдірген кездері болды ма?
Сен сол сәтте қандай сезімде болдың? Есіңе түсіріп, өз ойыңмен
бөліс.
Жүректен жүрекке
Адам тек өзіне, өзгеге, қоршаған ортаға, болашаққа сеніп қана
қоймайды, бүгінгі өмірінің жарқын, шырайлы екендігіне сеніп, әр
күнді шаттықпен, қуанышпен өткізу өз қолында екендігі оқулықта
ұсынылған М. Жұмабаевтың «Мен жастарға сенемін» атты өлеңінде анық
берілген. Өлеңді оқи отырып, үміт пен сенімнің өзара ұштастығын ашу
керек.
Үйге тапсырма «Сенім» өлеңін жаттау, мәтінді оқу
Пойыз жолдағы t уақыттың жартысын 70 км/сағ
жылдамдықпен, ал екінші жартысын 30 км/сағ жылдамдықпен жүріп өтті.
Орташа жылдамдығы
A) 40 км/сағ
B) 60 км/сағ
C) 50 км/сағ
D) 42 км/сағ
E) 45км/сағ
Дұрыс жауап: C
Екі
автомобиль бензоколонкадан қарама-қарсы жаққа қозғалды:
біріншісінің жылдамдығы 60 км/сағ, екіншісінікі - 90 км/сағ
Қозғалыс басталғаннан кейін 30 минуттан кейін олардың ара
қашықтығы
A) 85км
B) 70 км
C) 90 км
D) 80 км
E) 75 км
Дұрыс жауап: E
Автомобиль жолдың түзу сызықты бөлігінде
тежеледі. Үдеу векторының бағыты
A) вертикаль төмен.
B) қозғалысқа қарсы.
C) жылдамдыққа перпендикуляр.
D) қозғалыспен бағыттас.
E) вертикаль жоғары.
Дұрыс жауап: B
Орнынан қозғалған автомобиль 6 с ішінде
жылдамдығын 36 м/с-ке жеткізді. Автомобильдің үдеуі
A) 5 м/с2
B) 36 м/с2
C) 6 м/с2
D) 0,1 м/с2
E) 2 м/с2
Дұрыс жауап: C
Дене ОХ осіне қарама-қарсы 36 км/сағ жылдамдықпен
бірқалыпты қозғалады. Бастапқы координатасы 20 м. Дененің 4 с-тан
кейінгі координатасы және осы уақытта жүрген жолы
A) 20 м, 40 м
B) 60 м, 40 м
C) -60 м, 30 м
D) -20 м, 40 м
E) 40 м, 40 м
Дұрыс жауап: A
Массасы 10 кг денені 8 м/с2 үдеумен жоғары көтеру
үшін қажет күш
(g = 10 м/с2)
A) 180 Н
B) 80 Н
C) 100 Н
D) 20 Н
E) 8 Н
Дұрыс жауап: A
Еркін түскен дененің 6 с-тан кейінгі жылдамдығы
(g = 10 м/с2)
A) 3 м/с
B) 60 м/с
C) 45 м/с
D) 15 м/с
E) 30 м/с
Дұрыс жауап: B
Динамометр Жер полюсінде 10 Н күш көрсетіп тұр.
Жер бетінен Жер радиусындай биіктікте орналасса, оның көрсетуі
A) 10 Н
B) 2,5 Н
C) 5 Н
D) 20 Н
E) 15 Н
Дұрыс жауап: B
Егер доп 0,1Н күштің әсерінен 0,2 м/с2 үдеу алса,
оның массасы
A) 0,005 кг
B) 0,5 кг
C) 0,05 кг
D) 0,65 кг
E) 50 5 кг
Дұрыс жауап: B
Массасы 20 кг газ көлемі 10 м3 шарды толтырған.
Газдың тығыздығы
A) 200 кг/м3
B) 0,5 кг/м3
C) 2 кг/м3
D) 10 кг/м3
E) 20 кг/м3
Дұрыс жауап: C
Дене 20 м/с жылдамдықпен вертикаль тік
лақтырылды. Дененің құлау уақыты
(g = 10 м/с2)
A) 4 с
B) 5 с
C) 3 с
D) 2 с
E) 1 с
Дұрыс жауап: A
Еркін түскен дене Жермен соғыларды жылдамдығы 30
м/с болса, құлау биіктігі (g = 10 м/с2)
A) 22,5 м
B) 45 м
C) 180 м
D) 60 м
E) 90 м
Дұрыс жауап: A
Автомобиль 72 км/cағ жылдамдықпен қозғалады,
дөңгелектерінің жолмен үйкеліс коэффициенті 0,7. Ең аз тежелу жолы
(g=10 м/сB)
A) ≈14м
B) ≈370м
C) ≈37м
D) ≈29м
E) ≈58м
Дұрыс жауап: D
Оқушы резеңкені 45 Н күш жұмсай отырып 9 см-ге
ұзартты. Егер 110 Н күш жұмсаса, резеңкенің ұзаруы
A) 30 см
B) 20 см
C) 18 см
D) 9 см
E) 22 см
Дұрыс жауап: E
10
Н күштің әсерінен серіппе 0,1 м-ге ұзарды. Серіппенің
қатаңдығы
A) 10 Н/м
B) 0,01 Н/м
C) 0,1 Н/м
D) 1 Н/м
E) 100 Н/м
Дұрыс жауап: E
Көтергіш кран салмағы 1000 Н жүкті 20 м биіктікке
көтергенде, атқырылатын жұмыс
A) 2 кДж
B) 20 кДж
C) 100 кДж
D) 10 кДж
E) 200кДж
Дұрыс жауап: B
Массасы 10 кг, жылдамдығы 36 км/сағ дененің
кинетикалық энергиясы
A) 12960 Дж
B) 5000 Дж
C) 360 Дж
D) 500 Дж
E) 180 Дж
Дұрыс жауап: D
Массасы 100 кг, 60 км/мин жылдамдықпен қозғалатын
зымыранның кинетикалық энергиясы
A) 6∙103 Дж
B) 1,8∙104 Дж
C) 103 Дж
D) 5∙107 Дж
E) 50 Дж
Дұрыс жауап: D
Оқтың бастапқы жылдамдығы 600 м/с, массасы 10 г.
Егер траекториясының ең жоғарғы нүктесінде оның кинетикалық
энергиясы 450 Дж болса, мылтық ұңғысынан көкжиекке қандай бұрышпен
ұшып шыққан
A) 900
B) 300
C) 600
D) 450
E) 1800
Дұрыс жауап: C
Кітаптың массасы 500 г, үстелдің биіктігі 80 см.
Еденге қатысты кітаптың потенциялық энергиясы (g = 10
м/с2)
A) 4∙105Дж
B) 4 Дж
C) 4∙10-2Дж
D) 4∙102Дж
E) 4∙102Дж
Дұрыс жауап: B
Дененің потенциалдық энергиясы
дегеніміз
A) дененің қозғалыс энергиясы.
B) дененің жылдамдығының өзгеру энергиясы.
C) серпінді деформацияланған денеің энергиясы.
D) ыстық дененің суық денеге берген энергиясы.
E) дене молекулаларының қозғалысымен байланысты
энергиясы.
Дұрыс жауап: C
Салмағы 40 Н денені 120 см биіктікке көтеру
атқарылатын жұмыс
A) 48 Дж
B) 200 Дж
C) 50 Дж
D) 800 Дж
E) 10 Дж
Дұрыс жауап: A
Массасы 1 кг арбаша 3 м/с жылдамдықпен қозғалады.
Оның эергиясын 2 есе арттыру үшін атқарылатын жұмыс
A) 9 Дж
B) 36 Дж
C) 18 Дж
D) 3 Дж
E) 4,5 Дж
Дұрыс жауап: E
Жұмысшы горизонталь 600Н күш жұмсай отырып,
жәшікті 3 м-ге жылжытқанда істейтін жұмысы
A) 200Дж
B) 50Дж
C) 0,005 Дж
D) 0
E) 1800Дж
Дұрыс жауап: E
Массасы 10 кг дене 20Н күштің әсерінен
жылдамдығын 2 м/с-ге арттырса, күш әсері созылатын уақыт
A) 1с
B) 6 с
C) 4 с
D) 2 с
E) 4 с
Дұрыс жауап: A
Шамның қылсымындағы ток күші 0,3 А, кернеуі 6 В.
Шамның кедергісі
A) 2 Ом.
B) 1,8 Ом.
C) 0,05 Ом.
D) 20 Ом.
E) 0,5 Ом.
Дұрыс жауап: D
Жылдамдығы 20 м/с қозғалыстағы автомобилдің
жолаушысы бір сәт салмақсыздықта болатын дөңес көпірдің радиусы
А) 50 м
В) 40 м
С) 10 м
D) 30 м
Е) 45 м
Дұрыс жауап: В
Дөңес көпірдің үстімен қозғалып бара жатқан
автомобилдің салмағы (υ – жылдамдығы, R – көпірдің қисықтық
радиусы)
А)
В)
С)
D)
Е)
Дұрыс жауап: В
Қисықтық радиусы 100м дөңес көпірдің үстімен 60
км/сағ жылдамдықпен өткен, массасы 2 т автомобиль салмағының
өзгерісі
А) 5600 Н-ға артады
В) 5600 Н-ға кемиді
С) Өзгермейді
D) 2000 Н-ға артады
Е) 2000 Н-ға кемиді
Дұрыс жауап: В
100м биіктікпен құлаған дененің жерге
соғылғандағы жылдамдығы мен құлау уақыты ( )
А) 40 ; 5с.
В) 45 ; 4,5с.
С) 0; 3с.
D) 45 ; 6с.
Е) 0; 4,5с.
Дұрыс жауап: В
Алғашқы жылдамдығы 44м/с тік жоғары лақтырылған
дененің көтерілу биіктігі ( )
A) 10 м.
B) 100 м.
C) 440 м.
D) 400 м.
E) 4,4 м.
Дұрыс жауап: В
Тік
жоғары 44м/с жылдамдықен лақтырылған дененің 100м биіктікке
көтерілу уақыты ( )
A) 5 с.
B) 4,4 с.
C) 440 с.
D) 2,3 с.
E) 1,02 с.
Дұрыс жауап: В
Тас
құдық түбіне 4 с-те құлап түсті. Құдықтың тереңдігі ( )
A) 60 м.
B) 80 м.
C) 75 м.
D) 76 м.
E) 79 м.
Дұрыс жауап: В
Тік
жоғары лақтырылып, 8с-тан соң жерге құлаған дененің көтерілу
биіктігі ( )
А) 60 м.
В) 80 м.
С) 75 м.
D) 76 м.
Е) 90 м.
Дұрыс жауап: В
Көкжиекке 300 бұрыш жасай 10м/с жылдамдықпен
лақтырылған дененің көтерілу биіктігі мен ұшу қашықтығы (
)
А) 13 м; 88 м.
В) 1,3 м; 17,3 м.
С) 130 м; 88 м.
D) 13 м; 8,8 м.
E) 1,3 м; 88 м.
Дұрыс жауап: В
Жердің өз радиусындай биіктіктегі бірінші
ғарыштық жылдамдық
(G = 6,67•10-11 ; Rж = 6400 км; Мж = 6•1024кг; )
А) 6
В) 5,59
С) 5,5
D) 5,54
Е) 5,6
Дұрыс жауап: В
Жердің жасанды серігінің 300м биіктіктегі айналу
периоды ( )
А) ≈80 мин
В) ≈1,4 сағ
С) ≈90 сек
D) ≈1,5 мин
Е) ≈60 мин
Дұрыс жауап: В
Дене 80м биіктіктен еркін құлағанда түсу
уақытының соңғы секундындағы орын ауыстыруы ( )
А) 30 м
В) 35 м
С) 0
D) 20 м
Е) 80 м
Дұрыс жауап: В
Соңғы 2 секундта 60 м жол жүріп, жерге құлаған
дененің құлау уақыты ( )
А) 3 с
В) 4 с
С) 2 с
D) 1 с
Е) 5 с
Дұрыс жауап: В
Соңғы 2 с 60м еркін құлаған дененің түсу биіктігі
( )
А) 70 м
В) 80 м
С) 60 м
D) 120 м
Е) 100 м
Дұрыс жауап: В
Еркін құлаған дене жолдың бірінші жартысын 3,4 с
өтсе, құлау биіктігі ( )
А) 60 м
В) 115,6 м
С) 58 м
D) 150 м
Е) 61 м
Дұрыс жауап: В
Бірінші ғарыцштық жылдамдықтың өрнегі (Rж - Жер
радиусы)
А) υ = gRж
В) υ =
С)
D)
Е) υ = g
Дұрыс жауап: В
Дене жердің жасанды серігі болу үшін оған
берілетін жылдамдық
А) ≈ 10 км/с
В) ≈8 км/с
С) ≈6 км/с
D) ≈4 км/с
Е) ≈2 км/с
Дұрыс жауап: В
Садақтан тік жоғары атылған жебе 10с өткенде
жерге түсті.Жебенің көтерілу уақыты
А) 10с
В) 5с
С) 3с
D) 4с
Е) 2с
Дұрыс жауап: В
Жердің жасанды серігінің 20 км биіктіктегі айналу
жылдамдығы ( )
А) 20
В) 7,9
С) 11,2
D) 13,7
Е) 9,8
Дұрыс жауап: В
Бірқалыпты қозғалыстағы тепловоздың рельстегі
қысым күші 25 106Н, үйкеліс коэффициенті 0,03 болса, тарту
күші
A) 750 H
B) 750 кН
C) 7 кН
D) 0,75 кН
E) 75 кН
Дұрыс жауап: В
Горизонтал ағаш тақта бойымен массасы 2 кг ағаш
кеспекті қатаңдығы 100 Н/м серіппенің көмегімен тартады. Үйкеліс
коэффициенті 0,3 болса, серіппенің ұзаруы ( )
A) 0,6 м
B) 0,06 м
C) 6 м
D) 0,06 см
E) 0,06 мм
Дұрыс жауап: В
Авариялық тежелудегі үйкеліс коэффициенті 0,4
жылдамдығы 12 автобустың тежелу уақыты ( )
A) 6 с
B) 3 с
C) 4 с
D) 5 с
E) 2 с
Дұрыс жауап: В
Жунисова Айгуль Алдабергеновна
Бекітемін: Жалымбетова
-
1
Мерзімі
2
Сынып
8
3
Сабақтың тақырыбы
«Табиғаттан нәр алып»
4
Сабақтың мақсаты
Оқушылардың «табиғат», «жер», «су», «ауа», «топырақ» туралы ұғымдарын кеңейту
5
Сабақтың міндеттері
1. Оқушыларға табиғат байлығының адам өміріндегі маңыздылығы туралы түсінік беру;
2. Оқушыларды табиғатты сақтап-қорғауға , аялап- мәпелеуге баулу;
3. Сүйіспеншілікке, мейірімділікке, ізгілікке тәрбиелеу
6
Сабақтың типі
Жаңа сабақ
7
Сабақтың түрі
Аралас сабақ
8
Сабақтың әдістері
«күн,су,ауа,жер» тренингі, «болжау әдісі» «миға шабуыл» «блиц кездесу» «сергіту сәті» «сенім ағашы» «кері әсер парағы»
9
Күтілетін нәтиже
* Табиғат байлығының адам өміріндегі маңыздылығы туралы түсінеді;
* Табиғатты сақтап қорғауға үйренеді;
* Топтасып жұмыс істейді
10
Сабақтың құндылығы :
Мейірімділік
Сүйспеншілік
Ізгілік
11
Сабақтың кезеңдері
Сабақтың барысы
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
12
Ұйымдастыру кезеңі
Сыныпқа келген оқушылармен жылы жүзбен амандасып, шаттық шеңберіне шақырамын. Көңіл – күйлерінің қалай екендігін сұраймын. Бүгінгі сабағымды оушылардың бір біріне тілек айтып сабаққа сәттілік тілеуімен бастап, «күн,су,ауа,жер» тренингімен топқа бөлемін.
Оқушылар құрал-жабдықтарын түгендейді. «күн,су,ауа,жер» тренингімен 4 топқа бөлініп отырады.
13
Бағалау:
• әр тапсырма сайын қошемет көрсету;
• оқушылар бір-бірінің жұмысын мадақтау;
• әр тапсырма сайын бас бармақпен бағалау
Оқушылар әр тапсырманы орындаған сайын қол шапалақтап немесе бас бармақ көрсетіп бағалап отырады.
14
Үй тапсырмасын тексеру:
М.Әуезовтың «Абай жолы» роман-эпопеясының «Қақтығыста» атты бөлімінің үзіндісін оқып, сұрақтарға жауап беру.
1. Түнгі әлем көрінісі Әбішке қалай әсер етті?
2. Ай сәулесінің жұмбақ кейшін аңғарған сәттерің болды ма?
3. Адам өмірінің жұлдызды сәттері дегенді қалай түсінесіңдер?
Оқушылар үйге берілген мәтінді оқып, сұрақтарға жауап береді
15
Болжау әдісі:
Видео (табиғат туралы)
Оқушыларға табиғат туралы видео көрсетіледі
16
Миға шабуыл:
1. Табиғат сені қандай әсерге бөледі?
2. Табиғат тамашасы дегеніміз не?
3. Бейнероликтен Қазақстанның қандай әсем табиғатын тамашаладыңдар?
Оқушылар сұрақтарға жауап береді
17
Блиц кездесу:
Бірінші қатысушыда келесі әріптесіне өтпей тұрып, төменде келтірілген негізгі сөзді, түсіндіру үшін бар-жоғы 30 секунды бар – мұғалім түсіндіру үшін негізгі сөзді мысал ретінде келтіреді. «Табиғат»- сөзі, негізгі сөз
Оқушылар берілген сөзді алып сол сөзге баламасын табады
18
Сергіту сәті
Оқушылар видеода берілген іс-қимылды қайталайды
19
Шығармашылық жұмыс:
Жер, Су, Ауа, Күн тақырыптарын беремін, постерге суретін салып мағынасын ашып, қорғатамын
Оқушылар Жер, Су, Ауа, Күн тақырыптарының суретін постерге салып, мағынасын ашып, қорғайды
20
Үйге тапсырма:
«Асқар тау, айдын көл, ну орманға» хат жазу
21
Кері әсер парағы
1.Бүгінгі сабақтан не үйрендім?
2.Сабақта не ұнады,ұнамады?
3.Жаңа сабақ бойынша алған әсерім?
«Сенім ағашына» өздерінің тілектері, жылы лебіздерін, сабақтан алған әсерлері туралы жазып, ағашымызға ілеміз
сабақтан алған әсерін жазады.
Бекітемін: Жалымбетова
7
сынып
Ғаламшар ғажаптары
Мақсаты: оқушыларға ғалам құндылығы туралы білім беру.
Міндеттері:
- оқушыларға болмыс, жаратылыс, ғалам туралы түсінік беру;
- қоршаған жаратылысқа деген жасампаздық көзқарастарын
қалыптастыру;
- қоршаған жаратылысқа деген ізгі қарым - қатынасқа тәрбиелеу;
Көрнекіліктер: фотосуреттер, үнтаспа.
Шаттық шеңбері:
Мұғалім оқушылармен амандасқаннан кейін оларды шаттық шеңберіне
шақырып, Т. Мұхаметжановтың « Құс жолы» әнін қосылып орындайды.
Әңгімелесу:
Оқулықта берілген сұрақтарға сүйене отырып, бұл әдістемелік тәсілде
мұғалім адамның қоршаған ортамен байланысы, оның сырларын білуге
ұмтылысы туралы оқушылардың түсініктерін кеңейтуге мүмкіндік
береді.
Қоршаған ортаны қабылдауда адам қандай сезімдерге бөленеді?
Адамның қоршаған ортамен байланысы оның өз өмірінен қалай
көрінеді?
Айналамыздағы әсемдікті сезіну үшін сендерге не көмектеседі?
Мәтінмен жұмыс:
Оқушылардың оқу ақпаратынан алған түсініктерін кеңейте түсу
мақсатында Ұ.Доспанбаевтың «Ғарыш әні» атты әңгімесін оқу
тапсырылады.
Автор адамның ғарышпен байланысын не арқылы көрсетеді?
Ғарыш әні қандай болу керек деп ойлайсың?
Айналамыздағы әсемдікті сезінуге сендерге не көмектеседі?
Қоршаған ортадан еш сұлулықты көрмейтін адамдар бола ма?
Адам сұлулықты сезінуі үшін не істеуі керек?
Дәйексөз:
«Дәйексөз» айдарымен берілген « Ғаламның ғажайып сыры - адамда»
деген Чарльз Дьюктің нақыл сөзін оқып, талдау жасағаннан кейін
мұғалім өзі қорытындылайды. Дәйексөзде болмыстың ең керемет
туындысы адам екендігін, оның мүмкіншілігінің шексіздігі, өмірдегі
жетістіктердің көпшілігі адам еңбегінің түсіндіру мақсат
етіледі.
Шығармашылық
жұмыс:
Жағдаяттарды талдау
Топпен ән айту
Ғарышкерлер
Үйге тапсырма: Менің ғаламшарым эссе жазу
Соңғы тыныштық
сәті
Сабақтың соңында оқушылар шеңберге тұрып, Ж.Сыздықовтың «
Кереметтің кілтін бер» өлеңін бір немесе бірнеше оқушы оқып, бір -
біріне ризашылығын білдіреді. Мүмкіндік болса, жақсы әуенмен
сүйемелдеуге немесе фонограмма қосуға болады
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Денің сау болсын десең.
Сабақтың мақсаты: Балалардың «денсаулық» ұғымының құңдылығы туралы түсініктерін кеңейту.
1. Салауатты өмір салтын сақтаудың адам өміріндегі маңызын, ой тазалығы мен таза ниетінің әсері туралы түсінік беру.
2. Денсаулығын күту, денсаулыққа кері әсер ететін есірткі заттарды болдырмауға және оқушылардың жағымды ойлай білу қабілеттерін дамытуға ықпал ету.
3. Денсаулықты күтуге, салауатты өмір сүруге тәрбиелеу.
Көрнекіліктері: Нақыл сөздер, тақырыпқа байланысты суреттер
Дәйексөз «Дені саудың жаны сау».
Ойын:
Сиқырлы қорап деп аталады. Бұл ойында кубизм әдісін қолданамыз.
Қораптың ішінде қандай зат бар? Жіңішкеме? жуанба ?қаттыма? жұмсақпа?
Балалар ұстап, қозғап көреді. Әрбір бала өз ойларын және қораптың ішінде не бар екенің айтады. Ұстап көргеннен кейін қораптың ішін ашамыз. Қораптың ішінде шприц бар. Оның пайдасы , және қандай зиянды әрекеттері бар? Балалардың пікірін тыңдап болғаннан кейін, оның пайдалы жағы дәрі егуге, аурудың алдын алуға, емделуге арналған. Ал зиянды әрекеттері: есірткі заттарды адам денесіне жіберу.
Денсаулық жөнінде балалардың білімдерін естеріне түсіріп, пікірлесу үшін арнайы берілген. Бірінші байлық-денсаулық деп неліктен айтылған? «Деңі саудың – жаны сау» дегенді қалай түсінесіңдер? Денсаулық сақтаудың қандай жолдары бар? Деген сұрақтарды қойып әңгімелесеміз.
Мәтінмен жұмыс.
«Денсаулықтың – он құпиясы» атты мәтінмен жұмыс істеу барысында оқушылардың денсаулықтың маңыздылығы туралы түсініктерін кеңейтіп, олардың қызығушылықтарын арттырады.
Шарға сұрақтар ілінеді.
— денсаулықтың құпиясын іздеудің маңыздылығы неде?
— Денсаулықты ақыл-оймен байланыстырудың маңызы неде?
— Денсаулықтың бесінші құпиясын қалай түсінесіндер?
— Денсаулықты сақтаудағы сенім күшінің қажеттілігі неде?
— Сүйіспеншіліктің денсаулыққа әсері қандай?
Жүректен жүрекке.
Балалар шеңберге тұрады,барлығы бірге қосылып , «Денсаулық-зор байлық. Жаны саудың-тәні сау» деп айтады.
Қорытынды
-Балалар денсаулық жайлы біраз мағлұмат біледі екенсіңдер және жаңа сабақты да жақсы меңгергендеріңді тапсырмаларды орындау барысында көрсеттіңдер. Бүгін, біз денсаулық жайлы көп мәселелерді анықтадық. Енді екі топ бір-бірлеріне денсаулыққа байланысты ақ тілектерін білдірсін
Бекітемін:
Жалымбетова
. Сынып: 8 Пән: «Өзін-өзі тану»
Тақырыбы: Табиғат –тал бесігің, аялай біл!
Мақсаты: оқушыларды табиғатпен үйлесімділік, табиғатты аялау туралы
түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
• Оқушылардың табиғат тіршілік бастауы, адам табиғаттың бір бөлшегі
екендігі, табиғат заңдылықтарын сақтау туралы түсініктерін
кеңейту;
• Оқушыларды табиғат тазалығын сақтауға, табиғаттан үндестік таба
білуге үйрету;
• Ізгілікті, жауапкершілікті, ұқыпты болуға тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Үнтаспа, кітап-дәптер, жүрекшелер, алма пішініндегі
қағаздар.
Шаттық шеңбері: Оқушылар шаттық шеңберіне тұрып, «Мен өзімді сүйем»
әнін үнтаспамен қосылып айтады және іс-қимылдармен орындайды.
Оқушылар жүрекшелердегі жағымды сөздерді алып оқиды.
Мәтінмен жұмыс. Оқушылар Қ.Мырза Әлидің «Табиғат тазалығы» атты
өлеңін оқи отырып, ондағы айтылған әрбір маңызды идеяға мән береді.
Өлеңнің мазмұнын қалай түсінгендерін берілген сұрақтарға жауап беру
арқылы жеткізеді.
Табиғат тазалығын сақтауда адамның рөлі қандай?
Табиғат тірі жан сияқты, өзіне зәбір шектіргенде қиналуы мүмкін
бе?
Тыныштық сәті.
Көздеріңізді жұмыңыздар.Өзіңізге енді атып келе жатқан таңды
елестетіңіз.Сіз тау жолымен келе жатырсыз.Таза ауа,сылдырлаған
бұлақ суы,құстардың сайраған дауысы,сіз жеңіл демаласыз,сіз күшке
толысыз.Күн шуағы сіздің теріңізге сәуле шашуда,самал жел сіздің
шашыңызды тербетіп сізге көрік беруде.Бүкіл табиғат күші сізге өз
махаббатын сыйлап,сізді таң нұрымен қарсы алады.Ал енді бұл күш
сіздің бүкіл денеңізге сіңіріп, қуат беріп тұрғанын сезуге
тырысыңыз.Бұл күшпен өзіңізге жақын адамдар мен достарыңызбен
бөлісіп жатқаныңызды елестетіңіз,Бұл қуат сіздің өміріңізбен тығыз
байланысты.Сіз әлемдегі ең бақытты жансыз.
Оқушылар өз ойларын қағаз бетіне түсіру немесе суреттеу.
Жаңа ақпарат.
Оқушылардың мәтінмен жүргізілген жұмыста алған білімдерін бекіту
мақсатында жаңа ақпарат ұсынылады.
«Адам баласы жаратылысынан табиғат пен етене жақын өмір сүріп
келеді. Адам өзіне қажеттісінің бәрін табиғаттан алады. Табиғат
адам үшін жайлы мекен, барлық игіліктердің бастауы.
Адамзаттың әлемде алатын орны зор. Сондықтан адамзат ғылым мен
техниканы пайдаланудың жаңа стратегиясын жасамай, өзін-өзі құртып
алуы мүмкін. «Табиғат тазалығы-адамзат амандығы» екенін естен естен
шығармау керек.
Адамзаттың басты міндеті- табиғат қуат көздерін орнымен пайдалану,
оның әсемдігін сақтау, қоршаған ортамен үйлесімді өмір сүру,
мейірімділік нұрын шашу».
Сергіту сәті. «Малекула» ойыны. Малекула ойыны жуптасу арқылы
ойналады. Ойынды жүргізуші мына сөзді айту арқылы ойынды қызықтыра
алады. Мысалы жүргізуші «Малекула 2» дегенде, оқушылар екі-екіден
тұра қалулары қажет. Жупсыз қалған оқушы ойыннан шығады да, әрі
қарай ойын осылай жалғаса береді.
Тапсырма. Оқушылардың сабақта алған білім-біліктерін терңдете түсу
үшін тапсырма беріледі. Оқушылар тапсырма бойынша ұсынылған
мәтінімен танысып, «Табиғат-біздің анамыз, Біз- табиғатқа панамыз!
деген тақырыпта пікірталас өткізіледі.
Түйіндеме. Ыбырай Алтынсариннің «Таза бұлақ» әңгімесін оқытып,
оларға сөз беріледі.
Үш жолаушы бір бұлақтың басында бір-бі¬ріне кез болыпты. Бұлақ
тастақ жерден шыққан, суы салқын, шыныдай жарқырайды. Айналасындағы
ағаштардың жапырағы мол түскендіктен, бұлақ суы салқын әрі таза
екен. Біреу су шыққан жердегі тастың бетіне: -Әй, жолаушы, болсаң,
осы бұлақтай бол! -деп жазу жазып қойыпты. Жолаушылар бұл сөздің
мәнін өздерінше шешеді.
Әңгімені осы жерден тоқтатып, оқушыларға да осы сұрақты қойып,
пікірлерін тыңдап, әрі қарай жалғастырылады.
Жолаушылардың бірі саудагер екен. Ол былай дейді:
- Бұлақ толассыз ағып, алыс жерлерге барады. Сол сияқты сен де
тынбай қызмет ет, тоқтап қалма, сонда сен де мұратыңа
жетесің.
Екінші жолаушы молда екен. Ол , біреуге жақсылық етсең, ол
жақсылығыңды ешкімге міндет етпе деген, -деді.
Үшінші жолаушы көркем келген, бір әдемі жігіт екен. Ол
жолаушыларға: -Адамның бұлаққа күні-түні тынбай ағып, тазаланып
тұрғаны үшін ынтық болатынын, көңіліңді, бойыңды бұлақтай сақтаудың
керектігін, мәселен, мына бұлаққа қарасаң, күн түссе, күннің, шөп
түссе шөптің сәулесі көрінетінін, сондықтан көңіліңді осы бұлақтай
сыртқа ашық көрініп тұруының мәні зор екендігін айтты.
Кейіпкерге хат. Оқушылар өздеріңе ұнаған жолаушыға хат жазып,
жолдайды. (Ән ойнап тұрады).
Дәптермен жұмыс.
Оқушылар берілген үш тапсырманы орындай отырып, өз ойларын жазба
түде, есеп түрінде және эссе түрінде дәптерлеріне жазып, оқуға да
болады.
1- тапсырма.
Нақыл сөзді оқы, өзің табиғаттағы адам үшін тіршілік көзі нелер деп
санайсың және оның мәнін қалай түсіндіретін едің? Сауалға өз ойыңды
жазба түрде білдір.
2- тапсырма.
Өзің тұратын ауылдың (қаланың) экологиялық ахуалын түзету үшн не
істедіңдер? Есеп түрінде жазыңдар.
3- Тапсырма. «Табиғатты қорғау-өзіңді қорғау» атты тақырыпта эссе
жазыңдар
.Соңғы тыныштық сәтіұрған ағашқа алма іледі. (Ән
ойнап тұрады).
«Мен өзімді сүйем» атты әнімен сабақты аяқтаймыз.
Бекітемін: Жалымбетова
САБЫРЛЫЛЫҚ ПЕН ҰСТАМДЫЛЫҚ.
-
1. Сабақтың мақсаты: Білімділігі: “Сабырлылық”, “ұстамдылық” және мінез-құлық мәдениеті туралы түсінік беру; Дамытушылығы: Адамдармен дұрыс қарым- қатынас жасай білу қабілеттерін дамыту; Тәрбиелілігі: Өз сезімдері мен көңіл-күйлерін басқара білуге тәрбиелеу;
-
2. Сабыр деген әр іске шыдамдылық, Өте керек адамға бұл бір қылық. Қолы жетпей талай жан ізденеді, Осыдан кеп шығады адамшылық. Сақтық деген әрқашан байқап жүрмек, Пайда ма не залал ма – ескерілмек. Көргенін, естігенін есепке алса, Сонда оңай әрбір істі ойлап білмек. Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858—1931) ақын, жазушы, аудармашы, композитор, тарихшы және философ.
-
3. •Сабырлылық дегенді қалай түсінесіздер? •Адамға қандай жағдайларда ұстамдылық керек деп ойлайсыздар? •Өздеріңнің күнделікті жағдайларда сабырлылық танытпай , ұстамсыздыққа бой алдырған кездерің болды ма? Мысал келтіріңдер.
-
4. Әр нәрсенің байыбына барып, ақылға салып, өзін-өзі ұстай білу – САБЫРЛЫЛЫҚТЫҢ белгісі. Қандай жағдайда болмасын қызбалыққа салынбай, шыдамдылық танытып, өз ісіне байсалдылықпен қарау – ҰСТАМДЫЛЫҚТЫҢ белгісі.
-
5. “ЖАН ЖАРАСЫ ЖАЗЫЛМАЙДЫ” әңгімесінде - Әкесі баласын ұстамдылыққа қалай үйретті? -«Ашуыңды ақылға жеңгізе біл» деген сөзді қалай түсінесіңдер?
-
6. І топ. Ж. Баласағұнның сабыр туралы нақыл сөзін оқып, ондағы негізгі ойды пайымдаңдар, мысалмен дәлелдеңдер. Сабыр – ақыл парасаттың белгісі, Сабырсыздық сені ұятқа қалдырар. Бастарда істі байыбына барып ал, Асыққандар күйінер де жаңылар. Ж. Баласағұн ІІ топ. “Ұстамдылық - әдептің ұстазы, ұстамсыздық - әлектің нұсқасы” деген халық нақылындағы негізгі ойды пайымдап, мысалмен дәлелдеңдер. ІІІ топ. “Сабыр – ақылдың серігі” деген Майлықожа Сұлтанқожаның нақылын пайымдап, мысалмен дәлелдеңдер. ІҮ топ. “Ауыр күн де өтеді – оған сабыр – шыдам қыл” деген Махмұд Қашқаридың нақылын пайымдап, мысалмен дәлелдеңдер. .
-
7. І топ. “Ұстамдылыққа үйрету жолы” аңызындағы негізгі мәнді түсіндір. Қорытынды жаса. Бір ақылгөй дана өзіне тәрбиелеуге ұстамсыз, ашушаң шәкірттерді тәрбиелеуге алады. Осы шәкірттер ұстазының байсалдылығы мен сабырлылығына қызығады. Шәкірттер ұстазына өзі сияқты сабырлы болуға үйретуін өтінеді. Ұстазы келісіп, балаларға картоп пен түссіз дорба алып келулерін тапсырады. – Егер де сендер біреуге ашуланып, оның көңіліне қаяу салар болсаңдар картопты дорбаларыңа салып алыңдар,-дейді. – “Бар болғаны сол ғана ма?”, -деп оқушылар таңданысады. «Және де сендер бұл дорбаны үнемі өздеріңмен тасып жүресіңдер, егер тағы да бір ұстамсыз іс-әрекет жасасаңдар, картопты үстіне қосып отырасыңдар» - дейді. Балалар бұл уәжбен келіседі. Біраз уақыт өтеді. Оқушылардың дорбасына бірталай картоп салынып, ауыр тарта бастайды да, балаларға бұл дорбаны тасу қиынға соғады. Сонымен бірге алғаш салған картоптар бұзылып шіри бастайды. Оқушылар ұстаздарына қайтадан келіп былай дейді. – Мына дорбаны тасу мүмкін емес болып барады, біріншіден дорбамыз тым ауыр, екіншіден, картоптар бұзылып барады. Бұл қылығыңызды қалай түсінуге болады? Сонда ұстаз мынандай жауап қатады: - Сендердің жүректеріңде де осындай құбылыс байқалады, сендер бір ағаттық жасасаңдар, біреуді ренжітсеңдер, оның да, сенің де көңіліңде ауыр тас пайда болады. Бірақ сен оны бірден байқамайсың. Содан соң тастар көбее береді. Сол сияқты әрекеттер жинала әдетке, ал әдет мінезге ұласады. Оны өзіңмен үнемі тасып жүру де оңай емес. Мен сендерге біреуді ренжітер алдында ойланып ал демекпін. Өз жан-дүниеңе де шіріген картоптың пайдасы аз екенін ұмытпа.
-
8. ІІ топ. “Сабыр түбі – сары алтын” аңызындағы негізгі мәнді түсіндір. Сұрақтарға жауап бере отырып,қорытынды жаса. Ертеде бір хан өзінің шабарманын көрші патшалыққа жібереді. Шабарман көрші патшаға шауып келіп ентігін баса алмай: - Менің әміршім.... Сізге «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін» дейді... Егер ондай сәйгүлік болмаса.... -Әрі қарай тыңдағым да келмейді, - дейді патша шабарманның сөзін бөліп. – Патшаңа айта бар, менде ондай сәйгүлік жоқ, егер болса... Осы жерге келгенде ол кідіріп қалады. Шабарман осы уақытқа дейін өз әміршісімен тату – тәтті қарым-қатынастағы көршісінен мұндай сөз естігеніне сасқалақтап қалады. Сарайдан қалай атып шыққанын да байқамай, жауабын тезірек жеткізбек болып, кері шабады. Патша көршісінің сәлемін естіп, қаны басына шығып, көрші патшалыққа соғыс жариялайды. Соғыс ұзаққа созылады да, екі жақ та әбден шаршайды. Ақыры ұзақ соғыс титықтарына жеткен екі жақ келіссөз жүргізбекші болады. Келіссөз кезінде екінші патша: - «Қылаң сәйгүлік беріп жіберсін, болмаса....» дегенде не айтқың келді? – деп сұрайды. - «... басқа түсті ат берсең болады » дегім келген, бар болғаны сол қана. Ал сенің «менде ондай сәйгүлік жоқ, егер болса...» деген жауабыңды қалай түсінуге болады? - «Тату отырған көршіме міндетті түрде сыйлар едім дегенім ғой.» Екі патша неліктен келіспей қалды? Сабыр түбі сары алтын дегенді қалай түсінесіңдер?
-
9. ІІІ топ.“Ұстамдылыққа үйрету жолы” аңызындағы негізгі ойды есепке ала отырып , “Ұстамдылық” сөзін өз ойыңмен аяқта. ІҮ топ. “Сабыр түбі – сары алтын” аңызындағы негізгі ойды есепке ала отырып, “сабырлылық” сөзін өз ойыңмен аяқта.
-
10. Берілген термометрлерге топ мүшелерімен ақылдаса отырып сабақтың маңыздылығын, алған әсерлеріңді білдіріңдер. +50 0 - Өте ыстық. Сабақ өте ұнады. Өзіме ой түйдім. Міндетті түрде осы айтылғандарды пайдаланамын. +30 0 – Жылы, сабақ орташа деңгейде өтті. Айтылған ойларды өз өмірімде пайдаланармын. 0-50 0 – Суық. Сабақтан түйгенім аз болды.
-
11. Сабырлылыққа, ұстамдылыққа апаратын жолды мұқият қара. Онымен өзіңнің қаншалықты келісетіндігіңді баяндап, өзің де сабырлы болудың жолдарын жасап көрсет: • Ойлан! Ақылға сал! • Байыбына барып, себебін табуға тырыс! • Шыдамсыздық танытпа, ұстамды бол! • Іс-әрекетіңді мақсатыңа бағындыр! • Мойыма, өзіңді-өзің жігерлендір! • Бәрекелді!
Тақырып: Сабырлық пен ұстамдылық
Құндылық: Дұрыс іс әрекет Қасиеттер: мейірімділік, төзімділік, ізгілік
Сабақ мақсаты: Окушыларға сабырлық пен ұстамдылықты ұғындыру арқылы дұрыс іс әрекет құндылығының мәнін ашу..
Ресурстар:(құралдар,мәлiметтер, нақыл сөздер,бейне фильм, плакат)
Сабақ барысы:Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу
5 «Т»еске түсіріп, тәртіпке шақырып, сабаққа қажетті құрал-жабдықтарын түгендеу.
Тыныштық сәті: Баяу әуен қойылады «Нұрға бөлену».
-
Үй тапсырмасын тексеру (мәтінмен жұмыс)
Мәтін бойынша пікір алмасу сұрақтары:
1. Әкесі баласын ұстамдылыққа қалай үйретті?
2. «Ашуды ақылға жеңгізе біл»деген сөзді қалай түсінесіңдер?
3. Екі патша неліктен келіспей қалды?
4. «Сабыр түбі сары алтын» дегенді қалай түсінесіңдер?
Сабақ барысын талдау:Балалардың жауаптарына сүйене отырып қорытындылаймын
-
Дәйексөз.Сабырлы жетер мұратқа (халық мақалы)
Дәйексөзді әуелі ұл балалар ,сосын қыз балалар қайталап айтады. Сосын барлығы хормен айтады.
Сабырлы дегенді қалай түсінесіңдер? Дәптерге жазып алады.
Сабырлық пен ұстамдылық – адам бойындағы жағымды қасиет. Басқаның сөзін байыппен тыңдайтын,өз ашуын тежей білетін,әр ісін ақылмен шешетін адам. Әңгімелеу.
Сабырлылық дәні
Аңыз әңгіме Талқылануға берілген сұрақтар:
-
Мәтіндегі отбасының жағдайы туралы не айтуға болады?
-
Басына іс түскен адамға қалай көмек берді?
-
Шыдамдылықтың арқасында қандай сый - сияпатқа ие болды?
-
Хан бұл отбасының қандай қасиетіне тәнті болып, ризашылығын айтты деп ойлайсыздар?
-
Осы әңгімеден қандай ой түйдіңіздер?
Балалардың жауаптарына сүйене отырып қорытындылаймын
-
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Оқушылар екі топқа бөлінеді.
1-топқа Сбырлық дегеніміз........ ..................
2-топқа Ұстамдылық дегеніміз.........................
1-топқа Ұстамдылық маған не үйретті
2-топқа Сабырлық маған не үйретті
Тақырыбында постер қорғау Үйге тапсырма1. Корей ертегісі «Адал бала» -атты ертегіні оқып келу.Тақырып№23 : 81 бет.
Оқушылар өз ойларын жеткізеді.
6.Топпен ән айту
Сабырлыққа жетелеу.
Сабырлық жолын меңгерген
Жаны жайсаң жандардай
Іздену керек кез-келген
Игілік жолын тайсалмай
Сабыр түбі сары алтын
Төзіммен бойла тереңге
Алмайық оны жоғалтып
Табылад ол сенен, менен де.
Мінездің асыл төресі
Қөмкерілген көркеммен
Ізгіліктің кемесі
Сабырлықпен өлшенген.
-
Үй тапсырмасы.
1. Корей ертегісі «Адал бала» -атты ертегіні оқып келу.Тақырып№23 : 81 бет.
-
Дәптермен жұмыс №3 тапсырма ,ол 52 бет Мына криптограмманы дұрыс шешсең, «Сабыр» туралы мақалды оқуға болады.
-
Соңғы тыныштық сәті.
Баяу әуен қойылады.
Көзімізді жұмып, еркін жайғасайық. Енді, бүгінгі өткен сабағымыздан алған жақсы ойларды бойларыңызға сіңіріп жүрегімізге түйіп алайық. Жайлап, көзеріңізді ашуға болады. Бүгінгі керемет сабақ үшін сіздерге көп рахмет!!!!
Бекітемін: Жалымбетова
Пәні: Өзін-өзі тану Сыныбы: 6
Сабақтың тақырыбы: Өмірің өз қолыңда
Құндылығы: дұрыс іс-әрекет
Мақсаты: оқушыларға өмір , оның мәні туралы түсінік беру, адамның өмірі туралы түсіндіру.
Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері:
-оқушыларға дүние, әлем ұғымы туралы түсінік беру
-оқушылардың әлемді жағымды қабылдай білу сезімдерін дамытуға , өмірдің мәнін түсініп, өз орнын таба білуге ықпал ету;
-ізгілікке , жақсылыққа тәрбиелеу.
Көрнекілік құрал жабдықтар: оқулық, дәптер
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру
Тыныштық сәті
Шаттық шеңбері: Бір-біріне ізгі тілектерін айту.
Әңгімелесу
- Дүние , әлем қоршаған орта деген ұғымдарды қалай түсінесің?
-Қоршаған әлемнің адам өміріндегі мәні қандай?
-Адамның қоршаған ортаға қарым –қатынасы қалай болу керек?
-Өзінің дүниеге деген көзқарасың қандай?
-Дүниенің кеңдігін қалай түсінесің?
-
Мәтінмен жұмыс
Өмір , өмір
Дәйек сөз
«Адам әлемді қаншалықты таныса , соншалық өзін де тани түседі»
Жаңа ақпарат болатын кең дүние әсем, шексіз әрі мәңгі. Ақ көңіл таза ниетпен кең дүние келбетін тол
Көп қырлы , сан алуан құбылыстар жиынтығы ық ұғыну адамның өз өмірінің мәнін түсініп, орнын табуға көмектесті.
Тапсырма
«Өздерінің дүниеге көзқарастарын әңгімелеп беру»
Соңғы тыныштық сәті
Оқушылар кезекпен бір –бірлеп шеңберге жиналып, барша әлемді , кең дүниені қалай қабылдайтындарын айту.
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: «Өмір қымбатсың сен маған!»
Мақсаты :
— өмір адам баласына бір ақ рет берілетін қымбат сый екеніне ықпал ету.
— адам бойында болатын асыл қасиеттерді, адамгершілік, мейірімділік сезімдерін дамыту . Жақсы қасиеттерді үйрету, жаман қасиеттерден жиренту .
— балалардың ойын ашу , өмірге деген көзқарастарын қалыптастыру .
Көрнекілігі: слайд, бейнеклип
Барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі
ІІ. Дәйек сөз
Дән көтерген құмырысқаға тимеңдерші, алысқаны өмір ғой, өмір сондай абзал ғой. /Фирдоуси/
ІІІ. Топтық пікірталас
Өмірдің алды – ыстық, арты – суық,
Алды – ойын, арт жағы мұңға жуық.
/Абай/
Өмірдің мәні не?…
Өмірдің сәні кім?..
Өмір дегенің
Өмірді сенің көмегіңе мұқтаж болып, іздеген жандардың санымен немесе өмірлік серік ретінде таңдаған жанмен өрнектейтін болсаң қателескен екенсің. Өмір санға толы есеп емес.
Өмірді бағалы киіммен, соңғы шаш үлгісімен, терісінің түсімен, ата-тегімен байланыстыратындар бар. Сосын тәлім алып жатқан оқу орындарымен, қызмет орнын өмір деп түсінетіндер бар. Өмірді жалғыздық немесе көпшіліктің ортасы деп ұғатындар да бар. Бірақ өмір дегеніміз бұл емес!
Хормен: Бәрі маған байланысты,
Бәрі менің қолымда.
Шығармашылық жұмыс Жағдаяттарды талдау
Үйге тапсырма
— Өмір сүру жақсы ма ,әлде жаман ба ?
— Сен бақыттысың ба ?
— Сені не қобалжытады , сондай кездерің болады ма?
— Өз — өзіне қол жұмсау ерлік пе ,әлде әлсіздік пе ?
— Егер саған біреу қатты дауыс көтеріп ұрысса , сен не істейсің ?
— Сенің мінезіңнің жаман , жақсы жақтары қандай ?
Соңғы тыныштық сәті
— Келешекте сен өз өміріңді қалай құрар едің ?
Сонымен өз ойларыңмен бөлісіп , пікірлестіңдер,өмір сүру үшін күйретуші ойлардан аулақ болуымыз керек екен ұқтыңдар.
Мазасыз жаман , жағымсыз , мағынасыз ойлар адамды психикалық , тәндік жарақатқа шалдықтырып , тіпті өлімге әкеліп соғады .
Өздерің ойлаңдаршы ? Сонда не өзгереді ? Одан сен не ұтасың ?
Оның кімге пайдасы , кімге зияны тиеді ? …
Ештеңе де өзгермейді , ештеңе де ұтпайсың , еш пайдасы жоқ , керісін —
ше өзіңе жақын адамдарыңа зияныңды тигізесің .
Әрине дұшпаныңа күлкі , достарыңа , ең қымбат адамыңа , ата – анаңа,
бауырларыңа орны толмас қайғы , қасірет әкелесің , одан басқа ештеңе жоқ. Өмірдегі кездесетін сәдсіздіктерді уақытша қиындық деп қабылдау керек. Әр нәрсенің ақырын шыдамдылықпен күтіп ,не істесеңде ойланып істеуге үйрену керек. Сабырлы , шыдамды , төзімді болуды үйрен .
Өмірде бәріде өткінші екенін ұмытпа . Ерте ме , кеш пе ол дүниеге бәрі- бір барарымыз анық , сондықтан асықпа .Сол өлшеулі уақытқа дейін бә-
ріне төзуіміз керек.
Мысалы : Дінде “ Алла саған өмір берді , сол Алланың бұйрығымен өмір- іңді Алла ғана алады .” делінген. Өз -өзіне қол жұмсау кешірілмес үлкен күнә болып есептелінеді Міне сондықтан ондай ойлардан аулақ болайық.
VII. “ Сөйлемді жалғастыр ” жаттығуы .( жазылған сөйлемді өз сөзімен толықтырып жазып , ой қорту .)
Өмірді сүйсең уақытты оздырма – ол тіршілік арқауы.
/Венналин Франклин/
— Жақсы өмір — бұл …..
— Баққытты адам — ол ……
Әрине өмірдің барлық сәтсіздіктері бақытсыздық емес .
Өмір — өзен ағып жатыр , тынбайды ,
Өмір болмас қасіретсіз , мұң қайғы ,
Сондықтан да , өз — өзіңе абай бол ,
Өмір сені сонда ғана шыңдайды . — деп ақындар жырлағандай , Өмір — арнасы кең өзен , сол өзеннен өз арнаңды тауып ағу сенің басты мақсатың. Ал өз мақсатыңа жету оңай емес , ол үшін қандай да бір қиын-
дықтарға , кедергілерге кездесуің мүмкін .Ал енді біреулерге қиындықтар
кездеспеуі де мүмкін . Сондай кездерде біреулерге қызғаншақтық , көреал-
маушылық танытпа ,өз мақсатың үшін күресе біл .Өзіңнің күшті жақта-
рыңды көрсет , әлсіздік , шарасыздық танытпа . Сен өз өмірің үшін өмір сүруге тиіссің .
VIII. «ӨМІР СҮРУДІҢ ЕҢ ЖАҚСЫ ЖОЛЫ» көрініс
Шағын ғана бір ауылда орта жастағы бір кісі дүкен ашып сауда жаамақ болады. Сөйтіп алға қойған жоспарын бастап та жібереді. Ол ақ көңіл, жайдарлы болғандықтан, ауылдың адамдарының бәрі оны жақсы көретін. Оның дүкеніне барып сауда жасайтын. Ауылдың тұрғындары тамыр-таныстарын да сол адамнан сауда жасауға кеңес беретін. Шаруасын кішігірім дүкеннен бастаған адам, бір жылдың ішінде Американың түкпір-түкпірінен сондай шағын дүкендер ашып тастайды.
Бір күні ауыр науқастанып, бұл дүниеден өтерін сезген адам, артында қалған үш ұлын қасына шақырып:
— Үшеуіңнің біреуі барлық дүкендерімнің иесі болады. Мирасымды соған қалдырамын. Менің арттағы дүние-мүлкіме қайсысың лайықты екенін білу үшін үшеуіңе де бір-бір доллардан беремін. Осы долларға бір нәрселер алыңдар. Кешкісін келгенде алған нәрселерің менің осы бөлмемді толығымен толтыруы керек. Шартым осы.
Ұлдары үлкен компанияны басқару мүмкіндігінен айырылып қалуды ойлап, не істерлерін білмей қатты абыржиды. Қалаға барып үшеуі де долларын жаратты. Кешкісін әкелерінің қасына келген кезде, үлкен баласы:
— Досымның шаруашылығына барып екі қап сабан сатып алдым – деді де, қаптарды ашып сабанды әр тарапқа шаша бастады. Алайда көп ұзамай сабандар еденге түсіп, бөлмені толтыра алмады.
Екінші баласы:
— Дүкенге барып екі жастық алдым – деді де, жастықтарды сөгіп, ішіндегі жүнін бөлменің ішіне шашып тастады. Бірақ жүн де көп ұзамай жерге түсіп, бөлмені толтыра алмады.
Үшінші ұлы:
— Долларды ұсақтап, 50 центін мешітке бердім, 20 центін қайырымдылық қорға бердім, 20 центін да садақа ретінде тараттым. Қалған 10 центке екі нәрсе алдым – деді де, қалтасынан сіріңке мен шырақты шығарды. Бөлменің жарығын сөндіріп, шырақты жақты. Сабан мен жүнге толмаған бөлме аз уақыттың ішінде шырақтың нұрына бөленді.
Әке баласына риза болып:
— Мирасымды саған қалдырамын. Өйткені өмір сүрудің ең жақсы жолы – айналаңа жарық тарату!
ІХ. Жағдаяттар. Уақыттың босқа кеткеніне оны бағалайтын адам ғана қиналып, қынжылады. /Иоганн Гете/
Төменде берілген жағдаяттарды сен қалай шешер
едің. Осы баланың қабылдаған шешімі дұрыс деп ойлайсын ба?
Дәлелде.
Жағдаяттар:
1. Ата-анасы ішімдікке салынған. Үйінде өмір сүрүге жағдай жоқ,
қара нан мен қара шайдың өзі сирек кездеседі.
2. Ата-анасынан айырылған. Отбасында жетекшілері жоқ. Өмір сүрудің
жолын білмейді. Өлімнен басқа жол жоқ деп ойлайды.
3. Тірлігі басқалардан төмен. Жұртпен бірдей киініп, ойнап күле
алмайды. Достарымен бірге жүрмейді. Осыны өзінің кемшілігі деп
санайды. Досы жоқ жалғыз қалады. Шешімі қоштасу болады.
Жауабы: 1 Осы балаға берер кеңесіміз өмірден түңілмеуі керек,
әке-шешесінің жолына түспеу керек. Осы өмірдің бір қадамы болуы
керек. Өзінің бар өмірі алда екенін түсініп, өзінің әке-шешесіне
ермей, өзінің жақсы өмір сүруіне талпыну керек. Егер әр адам басына
түскен қиыншылықты жене алмай, өз-өзіне қол жұмсаса, адамзат әуелі
құрып кетер еді.
2 Ата-анасынан айырылған адамдар қазіргі заманда өте көп. «Жетім
көрсең, жебей жүр» деген сөз бар. Ол өзін ешқашан жетім деп
санамауы тиіс. Бұл да өмірдің бір сынағы. Басыңды тік көтеріп, тек
қана алға қара. Қиындықтың бәрін өліммен шешуге болмайды. Өзіне
жақын адамдарды таба аласың, сондықтан еңбек етіп, өмірде өз
орныңды тап. Ыбырай Алтынсарин атамыз айтқандай «Сен де бір кірпіш
дүниеге, кетігін тап та, бар қалан!»
3. Біздің ойымызша бұл жалғыздық. Жалғыздық тек құдайға тән қасиет.
Ол бала өмірдің қызығы тек киініп, ішіп-жеу деп ойлайды. Біз оған
өзіне жақын дос табуына тілектеспіз және өзін-өзі бағалай білу
керек. Өмір үшін қандай ма болса да қиындыққа тәуелді болмай
күресуі керек.
Х. Өмірдің антонимін тауып, соған сәйкестендіріп ойыңызды дәлелдеңіз
Өмір — сынақ, ғұмыр-? …/өлшем/ Өмір — мектеп, адам — ? …/оқушы/
ӘН: «Өміріне немқұрайлы қарама»
Қорытынды: Бейнеклип көрсету.
Өзін
- өзі тану
Сабақтың тақырыбы: Адалдық пен әділдік.
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға адам бойындағы адалдық, әділдік
сезімдерін ұғындыру.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Қолданылатын әдіс - тәсілдер: Түсіндірмелі – иллюстративті,
практикалық.
Сабақтың жабдығы: интерактивті тақта, слайдтар, оқулықтар.
Пәнаралық байланыс: Қазақ тілі, информатика
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі ( 2 мин)
Оқушылардың көңіл - күйлеріне назар аудару.
- Сәлеметсіздер ме балалар.
Оқушыларды шаттық шеңберіне шақырады. Сабақтың мақсаты мен
міндеттерін хабарлайды
«Адалдық»
Д. Әлімжанов
Адалдық өміріңе керек нәрсе,
Ол да гүлдеп нұрланар көңіл бөлсе.
Халыққа өз пайдасын тигізе алмай,
Адам боп, өзін – өзі меңгермесе.
ІІ. Жаңа білім беру кезеңі (10 мин)
2 слайд Әңгімелесуді мұғалім тақтаға «адалдық, әділдік» сөздерін
іліп, олардың өз тұжырымдарын айтып, құндылық мәнін аша түсуден
бастайды. Оқушылар әділдік бойынша әр оқушы өзі жазып шығады.
Берілген сауалдарға оқушылар өз пікірлерін жеткізеді.
- Оқушылар сонымен біздер адам бойындағы адалдық қасиеттерге
тоқталдық. Енді келесі тапсырмаға назар аударайық.
Әңгімелесу.
• Адал дос дегенді қалай түсінесіңдер?
• Әділ болуға ұмтылу адамға не үшін қажет?
• Адал болу кез келген адамның қолынан келе ме?
• Неліктен?
3 cлайд (3 мин)
Видеоролик көрсетіледі
ІІІ. Оқулықпен жұмыс (7 мин).
4 слайд «Адал бала” корей ертегісі
Мәтінді талдау
Ой бөлісейік:
• Бала неліктен алтын, күміс балталардан бас тартты?
• Оларды бірден алса, не болар еді?
• Баланың ісін адал деп айтуға бола ма? Неліктен?
ІV. Дәйексөзбен жұмыс (4 мин 6 слайд)
«Адалдық жүрген жерде, адамдық жүреді»
«Алдау – зұлымдық, Алдану - ақымақтық»
«Әділ сөйлеп, адал жүр».
V. Жағдаяттарды талдау (5 мин 7 слайд)
1 – жағдаят
Ажар мен Алмагүл сабақтан келе жатыр еді. Ажар жарнамадан жаңа
фильмнің басталғанын көріп: - Менің қалтамда апам “Самса алып
жерсің” деп берген ақша бар. Кеттік, кино көрейік, - деді.
Алмагүл:
- Үйден сұранып шыққан жоқпыз, іздеп қалады ғой - деп, іркіліп
қалды.
- Ештеңе етпес, “мектепте болдық”деп айта саламыз.
* Ажардың ұсынысына сен қалай жауап берер едің?
2 - жағдаят
Менің ең жақын досым мектепте бір баламен достасқан, ол күнделікті
кешке қарай мені өзімен бірге серуендеп жүруге шақырады. Ол: “Менің
анам сенімен бірге жүргенімді білсе қарсы болмайды”, - дейді.
Досыма үйінде ата - анасы ұрыспауы үшін мен бірнеше рет телефон
арқылы оларға өтірік айттым. Басында мен қиналмастан оларды жасырып
жүрдім, ал қазір олар мені пайдаланып жүр, ал мен күнде өтірік
айтуды ұнатпайтын болдым. Мен досымнан ажырағым келмейді. Сонда
менің не істеуім керек.
* Сендер баланың сұрағына қалай жауап берер едіңдер?
Рефлексия (2 мин)
Сабақтан не түсіндік?
Не ұнады?
Сабақтан қандай әсер алдыңдар? Соңғы тыныштық
сәті.
7 слайд
Жүректен жүрекке (2 мин)
Адалдық — адам мінезіндегі бағалы қасиет; АДАЛДЫҚ - адам бойындағы
таза ниет, бағалы қасиет, адамның сана - сезімі мен ар - ұжданына
қайшы келмейтін әрекеттердің моральдық - этикалық жиынтығы.
Қазақтың адалдық жайында өзіндік пайым - түсінігі туралы Ұлы Абай:
«Алдау қоспай, адал еңбегін сатқан, қолы өнерлі қазақтың әулиесі
сол», - дейді. Адамгершілік ұжымдық ортада бойына сіңірген
тәрбиесіне, біліміне, адал еңбектенуге байланысты қалыптасып,
адамның жеке басы мен моральдық тұлғасын сипаттайды.
Жүректен - жүрекке шеңберімен аяқталады. Оқушылар бір біріне жүрек
жарды тілектерін айтып тақтаға жазады.
Материал рейтингісі:
Бекітемін : Жалымбетова
Өзін
- өзі тану 8 сынып
Тақырыбы: Салауаттылық - өмір салты
Мақсаты: Оқушылардың «салауатты өмір» туралы түсініктерін
кеңейту.
Міндеттері:
• Оқушылардың салауаттылық туралы ұғымдарын дамыту;
•Оқушыларды жақсылықты бойларына сіңіруге, өзіне, өзгелерге жағымды
қарым - қатынас жасай білуге баулу;
• Сүйіспеншілікке, парасаттылыққа, сезімталдыққа тәрбиелеу
Көрнекіліктер: оқулық, оқушы дәптері, плакаттар, жүрекше,
шарлар.
Сәлемдесу
Шаттық шеңбері
Оқушылар мұғаліммен бірге шаттық шеңберіне жиналып, «Туған жер»
әнін шырқайды.
Ш. Сариев
Дені сау адамдарға өмір - жұмбақ,
Кәусардай мөлдірейді көңіл бұлақ.
Кеуденің сәулесіндей көз жанары,
Тірліктен жайнап өтер небір шырақ.
Ерік - күші әлсіз, рухани дүниесі таяз адамдар әркез өзінің
жағымсыз істеріне сылтау іздеп «тек бір рет» деген ережені
басшылыққа алады. Өмірлік ұстанымы мен мақсаттарын аяққа басады,
содан кейін бәрі солай кете береді. Осыдан кейін жақсы болар деп
үміттенеді. Осылайша бір рет дәрменсіздік көрсету, келесісін
туғызады. Осылай ұнамсыз қылықтар қайталана беріп, ол жағымсыз
дағдыға айналады.
Оқып үйренейік
Б. Соқпақбаев
Жекпе - жек
Оқушылар мәтінді бөліп оқиды.
Мұратты спортқа жетелеген не
нәрсе?
Ол
жеңіс биігін қалай бағындырды?
Спорттың қандай түрін және оны не үшін
ұнатасың?
( оқушылар мәтін соңында берілген сұрақтар бойынша жауап
береді)
Дәптермен жұмыс
Салауатты өмір салтын ынталандыру - әрқайсысымыздың дене
тәрбиесімен айналысуымызға, дұрыс тамақтануымызға, есірткілерді,
темекі, алкогольді тұтынуды қойып, тазалық пен санитария шараларын
сақтауымызға және т. с. бағытталған.
Н. Ә. Назарбаев
1. тапсырма
Нақыл сөзді оқыңдар. Салауатты өмір салты мен денсаулықты нығайтуға
жәрдемдесетін іс - шаралар ұсыныңдар.
( оқушылар екі топқа бөлініп, іс - шаралар ұсынады)
Әңгімелеу
Денсаулық - адам өміріндегі басты құндылық. «Бірінші байлық -
денсаулық» деп халық тегін айтпаған. Адам мықты денсаулықтың
арқасында өмірде кездесетін ауыртпалықтарды жеңуге, қабілет -
дарынын дамытып, шығармашылық деңгейге көтеріле алады. Сондықтан
денсаулыққа саналы қарап, спортпен шұғылданып, уақытында
тамақтанып, дене ахуалының бабында болуына жағдай жасау керек.
Маскүнемдік, шылым шегу, нашақорлық жолына түсу денсаулығыңды өз
қолыңнан құрту болып есептеледі.
Көп жасау, дені сау, бақытты болу - адамның өз қолындағы іс».
Дәйексөз
В. Суворов
«Кімде - кім өзін жеңсе, өз қорқынышын, өз жалқаулығын,
өз сенімсіздігін жеңсе, бұл өмірде сол жеңіске жетеді».
2. тапсырма
Өзіңді жақсы көресің бе?
Сұрақтарға мүмкіндігінше тез, көп ойланбастан «иә» немесе «жоқ» деп
жауап бер.
1. Өзіңді осы қалпыңда жақсы көресің бе?
2. Сәтсіздік сені қудалай бере ме?
3. Шешім қабылдамас бұрын айналаңдағылардың пікіріне жүгінесің
бе?4. Ұйықтар алдында осы күнгі барлық қылықтарың мен сөздеріңді
қайта бастан кешіру жиі бола ма?
5. Басқа біреу егер сенің орныңда болса, өзін қалай ұстайтынын жиі
елестетесің бе?6. Өзіңді көзіңше мақтаған кезде ұяласың ба?
7. Сен ұзақ уақыт жалғыздықта бола аласың ба?8. Сенің көңіл - күйің
материалдық жағдайыңа байланысты ма?
9. Бір нәрсенің жамандыққа соқтыратынын алдын ала сезесің бе?10. Өз
сезіміңді айтып жеткізу - саған проблема ма?
2 - тапсырмадағы тестің кілті0 - 10ұпай
Сен өзіңді тіптен жақсы көрмейсің. Жамандық күту – сенің қалыпты
жайың. Бұл күтулердің жиі болып тұратыны таңқаларлық емес. Өзіңді
жек көретін сәттер болады және осының нәтижесінде асығыс және қате
шешім қабылдайсың. Саған өзіңе көбірек сену керек!
Соңғы тыныштық
сәті
удың өмір үшін маңызы, судың қасиеттері, суды қорғау
загрузка...
Сабақтың тақырыбы Практикалық сабақ. Суды лас қоспалардан тазарту
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Су тіршілік көзі ұғымын жан-жақты түсіндіру
Сабақтың түрі: дәстүрден тыс
Сабақтың типі: аралас сабақ
Сабақтың көрнекілігі: «Гидросфера» тақырыбы бойынша плакаттар,
Амазонка өзені, Байкал көлдері суреттері
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру: Оқушылармен амандасу, оларды түгендеу.Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
Үй тапсырмасы: Гидросфераның негізгі компоненттері
-
Сызбаны толтыр:
-
Терминдермен жұмыс: (тақтаға түрлі түсті қағаздарда Жаратылыстану
курсында өткен негізгі ұғымдар жасырылған сөздер жасырылады.Оқушы кез келгенін таңдап анықтамасын дұрыс жатқа айтуы тиіс)
Материк, Гидросфера Мұхит Литосфера Глобус Мантия Астрономия Планета Жаратылыстану Күн Жұлдыз Жұлдыздар жүйесі Атмосфера Өзен Көл Орбита
-
Сұрақ жауап:
-
Гидросфера дегеніміз не?
-
Оның адамзат өміріндегі маңызы қандай?
-
Күн жүйесіндегі басқа планеталарда су көзі бар ма?
Жаңа сабақтың тақырыбын жазбас бұрын оқушыларға сол тақырыпта көтерілетін басты мәселе бойынша жұмбақ жасырдым.
Аяғы жоқ жорғалайды, жүреді,
Аузы да жоқ сыңғырлайды, күледі.
Онсыз бірақ жер бетінде тірлік жоқ
Айтыңдаршы осыны кім біледі? (су)
осылайша оқушылар жаңа тақырыаты жазып сәйкесінше жаңа сабақтың жоспарымен танысады.
Жоспар:
-
«Су тіршілік көзі»
-
Судың тіршілік үшін маңызы
-
Судың қасиеттері
-
Суды қорғау жолдары.
Су- Жер шарындағы тіршілік көзі, олсыз Жер бетінде ешқандай да тіршілік көзі дамымас еді. Жер шарының 361млн км² яғни 71% су алып жатқандығына қарамастан адам үшін қажетті тұщы су қоры оның тек небары 2%-ын ғана құрайды. Тұщы су қоры негізінен мұздықтар мен өзендерде және де кейбір тұщы көлдерде сақталған.
Мұндай су көздері қатарына мәселен,Оңтүстік Америка материгінде таралған Амазонка өзенін жатқызуға болады. Ол батпақтанған жазықпен, ылғалды экваторлы ормандардың арасымен ағады. Мұхиттан 350 км қашықтықта әлемдегі ең үлкен атырау түзеді (аумағы шамамен 100 000 км²). Өзенге көптеген салалар құяды, олардың 20-ға жуығының ұзындығы 1500 — 3500 км болады. Укаяли мен Мараньон өз-дері қосылған соң, оның арнасының ені 2 км. орта ағысында 5 км, құйылысында 80-150 км-ге жетеді; суының тереңд. орта ағысын-да 70 м, Обидус қаласы тұсында 135 м-ге, ал құйылысында 15-45 м-ге дейін барады.
Амазонның салалары бір-бірінен тек мөлшшерімен мен сулылығы жөнінен ғана емес, суларының түсімен де ерекшеленеді. Өзеннің гидрологиялық тәртібі өте күрделі әрі ерекше келеді. Алаптары екі жарты шарда орналасқандықтан, жылдың түрлі мезгілдерінде жауын-шашынның аз не көп жаууына байланысты әр түрлі тасқындар болып тұрады. Оңтүстік салалары сулылығының молдығымен ерекшеленеді, сондықтан мамыр, шілде айларында өзеннің ең жоғары деңгейі байқалады. Орташа су шығыны 175 000 м³/с, ал орташа жылдық ағындысының көлемі 5520 км³ шамасында. Әлемдегі өзендердің жалпы жылдық ағындысының 15 — 17%-і осы өзеннің үлесіне тиеді. Амазонның өсімдік және жануарлар әлемі өте бай. Балықтардың 2000-ға жуық түрі бар (жер шарының жалпы тұщы су фаунасының 1/3 бөлігі). Өзеннің басты арнасы құйылысынан 4300 км-ге дейін (Понго де Мансериче шатқалына дейін) кеме жүзетін болса, құйылысынан 1690 км қашықтыққа (Манаус қаласынына) дейін үлкен мұхит кемелері жүзе алады. Амазонның энергетикалық мүмкіндігі өте мол (қуаты 280 млн. кВт шамасында бағаланады), бірақ ол пайдаланылмайды.Байкөл (көнетүркіше bay köl — бай көл; кейде Байкал дейді) — ШығысСібірдің оңтүстігіндегі әлемдегі ең терең көл және ең ірі тұщы судың табиғи сутоғаны болып табылады. Көл іші мен жағалауы өте бай флора мен фаунасымен ерекшеленеді. Жергілікті тұрғындар тарихи көлді «теңіз» деп атайды. Байкал көлі – бұл көлде дүние жүзіндегі тұщы су қорының 1/5 бөлігі шоғырланған, оған 336 өзен құйса тек біреу ағып шығады (қандай өзен екенін оқушылар табуы қажет). Байкал дүниежүзіндегі ең терең көл – 1620 м, ол тектоникалық жарылыста қалыптасқан, суының мөлдірлігі 20-25 метрге дейін. Байкал — Шығыс Сібірдің оңтүстігіндегі тұщы көл. Теңіз деңгейінен 456 м биіктіктегі тауаралық тектоникты ойыста орналасқан. Дүние жүзіндегі аса ірі көлдің қатарына жатады. Ауданы 31,5 мың км², суының көлемі 23,6 мың км3. Ұзындығы 636 км, ені орта есеппен 48 км. Байкал — жер бетіндегі ең терең көл (1620 м), орташа тереңдігі 730 м. Көлде дүние жүзіндегі тұщы су қорының (мұздықтарды есептемегенде) 20%-і шоғырланған. Жағасы аз тілімделген. Геофизикалық зерттеулер көл суының астында 6000 метрге жететін шөгінді қабаттың жатқанын көрсетті. Ірі шығанақтары — Баргузин, Чыркуй, Провал, ірі түбегі — Әулие Тұмсық. Көлде 27 арал бар, ең үлкені—Ольхон (730 км²). Көлге 336 өзен құяды. Олардың ірілері: Селенга, Баргузин, Жоғ. Ангара, Турка, т.б. Бір ғана Ангара өз. ағып шығады. Байкалға құйылатын судың 50%-і Селенга өз-нен келеді. Ең биік су деңгейі тамыз — қыркүйек, ал ең төмен деңгейі наурыз — сәуір айларында байқалады. Судың беткі қабатының температурасы тамыз айында 9 — 12ºС-қа дейін көтеріледі. Желтоқсанның соңы мен қаңтардың басында суы қатады, мамырда мұзы ериді. Мұздың қалыңдығы 70 — 115 см-ге дейін барады. Суы өте мөлдір (40 м тереңдіктен көл түбін көруге болады), әрі оттегіне бай. Байкалда жануарлардың 1800, өсімдіктің 600 түрі кездеседі. Жануарлардың 82%-і эндемиктер (байкал итбалығы, тірі туатын голомянка балығы, байкал түркесі, т.б.). Кәсіптік маңызы бар омул, хариус, т.б. балықтар ауланады. Байкал, Усть-Баргузин, Нижнеангарск порттары аралығында кеме қатынайды. Көл төңірегінде туризм жақсы дамыған. Байкалдың солтүстік-шығыс бөлігі Баргузин қорығының құрамына енеді.
Су 3 күйде болады: 1)қатты 2)сұйық 3)газ.
(оқушылар оқулықта берілген тәжірибелерді жасап, кейін қорытындысы туралы тәжірибені дәптерлеріне жазады.)
Жарты шарлар картасымен жұмыс.
Картада су көк түспен белгіленген. Су жердің төрттен үш бөлігін
алып жатыр. Сусыз өмір жоқ. Су тіршілік көзі. Ол сұйық зат. Өзен,
көл, теңіз, мұхиттарды құрайды. Аспаннан жаңбыр түрінде түседі. Күн
суытқанда су қатып мұзға айналады. Мұз бен қар – судың қатты
күйі.
Дымқыл шүберекпен үстел үстін сүртсек, бірнеше минуттардан кейін ол
кеуіп қалады. Оның бетіндегі су буға айналып ұшып кетеді.
Бу – мөлдір, түссіз газ. Бу – судың газ түріндегі күйі. Судың өзіне
тән қасиеттері болады. Оны тәжірибе жасау арқылы анықтауға
болады.Суды қорғау-
адамзаттың жер бетіндегі табиғи су қорларының жай-күйін
жақсартуға, қалпына келтіруге және оларды сақтауға бағытталған
әрекеті. Адамдардың кәсіптік әрекетінің және тұрмысқа
пайдаланылуының тікелей немесе жанама әсерінен судың құрамының және
қасиеттерінің өзгеріске ұшырауын, яғни су көзінің бір бөлігінің
немесе түгелімен пайдаланудың кез келген бір түріне жарамсыз болып
калуын судың ластануы деп атайды. Әдетте, су көзіне оның сапасын
өзгеріске ұшыратпайтын, суда ерімейтін бөгде заттардың (ағаш
жаңқалары, күл-қоқыс, металл сынықтары, құрылыс қалдықтары және
басқа заттар) түсіп жиналуын коқыстану дейді.
Білімді бекіту:Оқушыларға «Гидросфера» тарауы бойынша оқушылардың алған білімдерін қорытындылау мақсатында топтастыру жұмысы, келесі бағытта жүргізілді: оқушыларға жұмбақ жасырылды, оның шешімін тапқан оқушы тақтадағы «Су» тақырыбына топтастырды. Үйге тапсырма: Судың өмір үшін маңызы, судың қасиеттері, суды қорғау.
Жұмбақтар:
Бір халық аспанда ұшқан, аяғы жоқ,
Ұстаған қолдарына таяғы жоқ.
Күніне талай жерге кетер кезіп,
Нәрсенің бұл секілді саяғы жоқ (Бұлт)
Қыста ғана болады
Ұстасаң қолың тоңады (Қар)
Сырылдатады шәйнегін,
Ұнатпаса да жұрт, мейлі.
Тереземіздің әйнегін
Жуады, бірақ сүртпейді. (Жаңбыр)
Ақ көбелек қонды,
Құстар енді тонды. (Қар)
Киіз үйімнің төбесі
Түбітке толы. О несі? (Бұлттар)
Дауыл ақ дән ұшырып,
Шашып өтті аспаннан.
Шекемізді ісіріп
Қаштық үйге сасқаннан (Бұршақ)
Мөлдіреген жүзімді
Ұстап едім үзілді. (Шық)
Мүлгіп тұрған бақ тыныш
Ораныпты ақ күміс (Қырау)
Көлдің беті көк әйнек
Сырғанауға тым әйбет (Мұз)
Мұхиттардың ортасында
Аппақ тау бар, түк өспейді
Жер шарының картасында,
Оған еш шың теңеспейдi. (Айсберг)
Сұрғылт түтін бітесе маңайды
Адастырар талайды (Тұман)
Бұйра жасап сан қилы
Сұйық жазық шалқиды (Теңіз)
Сынаптай жылтырап
Биіктен сырғиды
Ән салып былдырап
Іздейді ылдиды (Бұлақ)
Туған жердің белбеуі
Шұбатылып қалыпты,
Керемет ау кернеуі,
Сонымен оқушыларға жаңа тақырыпты қорытындылау мақсатында суды қорғаудың жаңа бағыттарын ойластыру ұсынылады. Әр оқушы өз ойын айтады.
Үйге тапсырма: Судың өмір үшін маңызы, судың қасиеттері, суды қорғау.
«Атырау облысында тұщы су қорын сақтау үшін менің қосар үлесім» тақырыбында шағын эссе жазу
Бағалау. Қорытынды
Бекітемін:
Жалымбетова
Тақырыбы: « Шындық шыңы - ақиқат» Құңдылық: ақиқат Қасиеттер:
шыншылдық, өз-өзіне адал болу, жақсыдан жаманды ажырата білу
Сабақ мақсаты: « ақиқат» құндылығының мәнін ашу;
Міндеттері: білім іздеу; ойдың,сөздің және істің бірлігі;
қарапайымдылық; барлығынан жақсылық көру;өз-өзіне адал болу;
шыншылдық, жақсыдан жаманды ажырата білу; отаншылдық және
т.б.
Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер)
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңi.
Оқушылармен амандасып, «Өзін- өзі тану» сабағының ережесін «5-Т»
қайталап, сабаққа қатысқандары үшін әр балаға 20 ұпайдан беремін.
Оқушылардың оқу құралдарын «5 затты» тексеріп, ұпайларын
түгендейміз.
Тыныштық сәті
Нұрға бөлену
Үй тапсырмасын тексеру
«Сөздің атасы мен анасы»деген мәтінді оқып келу №26 сабақ 95
-бет
1.Саудагер Қазыбектен нені білгісі келді?
2.Жақсы мен жаманды дер кезінде Қазыбек қалай байқады?
3.Қазыбек бидің бойынан ақиқат құндылығын көре алдық па? Сабақ
барысын талдау
Дәйексөз
Шындық шырағы дауыл соқса да өшпейді.
Ғ.Мұстафин
Шырақ дегеніміз отпен тең. Ол дауыл соққан сайын лаулап, өрши
түседі, ал шындық та от сияқты ашылған сайын нақтылана беретін
адамға қажетті құндылық. Топпен 3 рет қайталау
Әңгiмелеу (мұғалімнің сыйы)
Шындыққа жетер жол қайда
Ол кезде 6 сынып оқитын едім. 22-наурыз мейрамы болатын сол күні.
Анам маған 10 000 теңге берді, қыдырып қайт қыздарыңмен саябаққа
шығып деді.Негізі 5 000 теңге бермекші болған, бірақ ұсақ ақшасы
болмай ,10 000 бере салды, жартысын қайтып әкеліп бер деген еді.
Түсіріп алдым ба, ұрлатып алдым ба сол ақшаны жоғалтып алдым
әйтеуір. Үйге келіп анама
-Құрбым ақша сұрады , соған бердім деп өтірік айттым. Бірақ сұмдық
қызарып кеттім, сол күннен бастап ішкенім ірің, жегенім желім
болды. Арада бір апта өтеді анам:
-Әлгі құрбыңнан ақшаңды алып келсеңші,- деп жіберді мені. Мен үйден
шығып кеттім де, сәлден соң
-құрбым үйінде жоқ екен ,-деп келдім. Сен өтірік айтып жүрсің қызым
, мұның не дейді. Сол жерде жылап жібердім. Ол басынан ақша
жоғалтып үйге келгенімді білгенін, құрбыма да қарыз бермегенімді
білетінін айтып берді. Өтірік -өрмекшінің торына ұқсайды деді әжем.
Бір өтірікті жабу үшін екіншісін айтасың, сөйтіп өріп кете бересің
де өзің адасып қаласың ішінде. Сол оқиға еш есімнен кетпейді,өтірік
шынымен де өрмекшінің торы секілді.Шындықты сол сәтте айтпағаным
үшін іштей өкіндім.
1. Оқушы шындыққа жетер жолды неліктен таба алмады?
2. Әжесінің айтқан сөзінен нені ұғуға болады?
3. Өз-өзіңе адал болам десеңіз шындықты дер кезде айту қажет
пе?
Шығармашылық жұмыс
Мұғалім оқушыларды гүлдің түрлеріне байланысты 4 топқа бөледі. Ол
үшін «Емен», «Шырша», «Қайың», сынды гүлдердің атауын жазып,
суретін тақтаға іледі. Оқушылар таңдап, топқа бөлінеді. Әр топқа
тапсырма беріледі.
«Шырша» тобы: Сыныптағы шыншыл баланының суретін салу
«Емен» тобы: «Шындық-шыңы ақиқат» тақырыбын сахналау
«Қайың» тобы: Адалдылық сөзіне сөз жұмбақ құрастыру
Топпен ән айту.
Ақ көгершін
Үй тапсырмасы
№27 сабақ 98-бет
Қ.Толыбаевтың «Ақиқат»мәтінін оқу
Соңғы тыныштық сәтi.
Баяу әуен қойылады. Оқушылар денесін, басын тік ұстап, көзін жұмып
отырады.
Мұғалім жәй дауыспен:
- Әрқайсымыз оң қолымызбен жүрегімізді ұстап көрейік. Өз
жүрегіміздің жылылығын сезініп, жүрек жылуымызды адамдарға,
айналамызға жеткізу үшін іштей оларға жақсы тілектер тілейік. Жақсы
ой ойлайық, жақсы сөз сөйлейік, жақсы іс жасайық! Бүгінгі сабақтан
алған әсерлеріңізді жүректеріңізге түйіп алыңыздар. Рахмет!
Көздеріңді ашуға болады
Бекітемін: Жалымбетова
ХАЛЫҚ ДӘСТҮРІ – АСЫЛ ҚАЗЫНА
•
Ммақсаты: оқушылардың халық дәстүрі туралы
ұғымдарын кеңейту.
Міндеттері:
білімдік: оқушыларға халық дәстүрінің маңыздылығы туралы түсінік
беру;
дамытушылық: оқушыларды халық дәстүрінің мәнін түсініп, оны
қадірлеп, бағалай білуге баулу;
тәрбиелік: салт-дәстүрге құрмет, елжандылық сезімдеріне
тәрбиелеу.
Көрнекілік: фотосуреттер, үнтаспалар.
Әңгімелесу
Мұғалім оқушылардың халықтың өмір тәжірибесі, халық даналығы, оның
маңызы туралы білімдерін жинақтап, ортаға салуы үшін олармен
әңгімелесу жүргізеді. Әңгімелесу кезінде оқушыларға төмендегідей
сұрақтар қойылады:
• Халықтың өмір тәжірибесі ұрпақтан ұрпаққа қалайша жетіп
отырған?
• Халық даналығының мақсат-мүддесі неде?
• Халықтық дәстүрден қандай өнеге-үлгі алуға болады?
• Өзің үшін маңызы бар халқымыздың игі дәстүрлері туралы айтып
беріңдер.
Мұғалім оқушылардың осы сұрақтарға жауап іздестірулеріне көмектесу
үшін көрнекі құралдарды пайдалануға жағдай жасайды. Оқушылар халық
даналығын дәріптейтін кітаптар, альбомдар, энциклопедиялар,
сөздіктер, фотосуреттерді қарап шығады.
Мәтінмен жұмыс
Мәтінмен жұмыс жүргізу оқушылардың білімдерін кеңейтіп, олардың оқу
белсенділіктерін арттыра түседі. Оқушылар сабақ тақырыбын ашатын
аңыз әңгімені оқып, салт-дәстүрдің қаншалықты маңызды екеніне
көздерін жеткізеді.
Мәтіннің мазмұнын жете түсіну арқылы оқушылар ата-бабамыздың
ақылгөйлігі мен ұтқырлығына тәнті болады. Халқымыздың ата салтын
адам баласының ғана игілігі үшін пайдаланып қоймастан, оны қоршаған
ортаға қатысты қолдану арқылы өздерінің өмір салтын берік
ұстанғанына көз жеткізеді. Сондай-ақ халық арасында кім болса да,
атақ-даңқына, дәрежесіне қарамастан, ата салттан аттамау, оны
сақтап, қадір тұтудың мәні қандай болатынын мәтіндегі оқиға
дәлелдей түседі. Мұның өзі балалардың бойында халықтық дәстүрге
деген сый-құрметтерін арттырып, мақтаныш сезімдерін тудырады, терең
ой салады.
Дәйексөз
Мұғалім оқушылардан сабақтың дәйексөзі ретінде алынған «Ата салтың
– ұлттық қалпың»атты нақыл сөздің мағынасын қалай түсінетіндерін
сұрайды.
Оқушылар дәйексөздің мағынасы туралы ой түйіндеу кезінде ата салт
қалайша ұлттың бейнесі болатынын, неліктен ата салтқа қарап, ұлтты
тануға болатынын таратып айтып береді. Мұғалім өзі қорытынды
жасайды.
Тапсырма
Мұнда келтірілген халық тағылымдарының мәнін қалай түсінетіндерін
оқушылардың
өз пайымдауынша айтып беруі тапсырылады.
ХАЛЫҚ ТАҒЫЛЫМЫ
І. Халықтың қасиетін кетіретін үш нәрсе бар және ол үш нәрсені жоқ
қылады:
1. Ғалымдар мен қарттарды сыйламаушылық кісінің келешегін
жояды.
2. Елді басқарған өкіметті сыйламау ел ішінің бірлігін жояды.
3. Асты күтпей, ысырап ету берекені кетіріп, ашығуға апарып
соғады.
Оқушылар ғалымдар мен қарттарды сыйламау, өкіметті сыйламау, асты
күтпей, ысырап ету сияқты қасиеттер халықтың қасиетін кетіріп қана
қоймай, осының салдарынан кісінің келешегі, ел бірлігі жойылып,
берекесіздікке душар ететініне көз жеткізеді.
***
Мұғалім оқушыларға сұрақ қойып, олардың түсінігін тиянақтай келе,
берілген халық тағылымдарының мәнін түсіне білген адамның тек
жақсылыққа жететінін түсіндіреді.
Шығармашылық жұмыс
Мұғалім оқушылардың сабақта алған білім-біліктерін жүзеге асыруға
мүмкіндік беретін шығармашылық жұмыс ұсынады. Оқушылар «Алтын емес,
салтым қымбат» тақырыбы бойынша шағын шығарма жазады. Жазғандарын
сынып алдында жария етеді.
Тапсырма
Тапсырма бойынша оқушылар екі топқа бөлініп, «Дәстүрдің озығы бар,
тозығы бар»тақырыбында пікірталас өткізеді.
Оқушылар пікірталас кезінде «дәстүрдің озығы» деп нені айтуға
болады, ал «дәстүдің тозығы не болмақ» дегеннің ара жігін ашып
береді. Ойларын мысалдармен дәлелдейді.
Соңғы тыныштық сәті
Сөзін жазған М.Мақатаев
Әнін жазған Т.Сарыбаев
Наурыз, Наурыз! Күн игі,
Күн игі жердің түрі игі.
Бауыры жылып науат қар
Бабымен ғана жібиді.
Наурыз, Наурыз! Күн игі
Күн игі жердің түрі игі.
Шашылып ырыс шанақтан,
Шақырып бір үй бір үйді,
Шаттанушы еді бір игі.
Қайырмасы:
Наурыз айы туғанда
Той болушы еді бұл маңда.
Сақталушы еді сыбаға
Сапарға кеткен ұлдарға,
Наурыз айы туғанда.
Сыныбы: 8
Тақырыбы: Халық даналығы - рухани байлық көзі
Мақсаты: Оқушыларға ертеден келе жатқан халық даналығы, ата - баба,
салт - дәстүрінің, көсем сөздер мен шешен сөздердің рухани
тағылымы, адамгершілік құндылық, даналық ретінде түсінік беріп,
оның ұрпақтар сабақтастығындағы маңызын ұғындыру.
Міндеттері:
1. Халық даналығы ұрпақтан ұрпаққа мирас болып қалатын қазына
екендігін ұғындыру
2. Ұлттық мәдениетке, ата - баба дәстүріне деген
сүйіспеншіліктерін дамытуға ықпал ету;?
Жаңа ақпарат (сабақтың мақсатын аша түсу үшін ақпаратты оқушыларға
оқимын)
Адамзат баласының ғасырлар бойы жинақтаған өмірлік тәжірибесі
ұрпақтан - ұрпаққа жетіп отырған. Ата - бабаларымыздың
көрегендікпен айтып кеткен ұлағатты ой пікірлерін, өсиет - өнегесін
халық даналығының қайнар көзі деп білеміз. Халық даналығы нақыл
сөз, мақал - мәтел, шешендік сөз үлгілері және салт - дәстүрлерден
көрінеді. Оларда айтылған зерделі ақыл, тапқыр ой, ұтқыр шешім мен
тобықтай түйін рухани тағылым ретіндегі ұлттық игілік болып
табылады. Халық даналығы атадан балаға мұра болып қалатын ізгілікті
іс - әрекеттің де тәлімдік үлгісі. Болашақ ұрпағына өшпес мұра
қалдырған білімдар, зиялы, ақылгөй адамды данышпан дейді.
Мәтінмен жұмыс
“Жанқұтты шешеннің батасы”
1. Абайдың жауабынан нені байқауға болады?
2. Дүние үмітке сүйенеді дегенді қалай түсінесіңдер?
3. Тілек айту мен бата берудің қандай өнегелік сипаты бар?
Дәйексөз
Ойлану - ең ізгі жол; еліктеу - ең жеңіл жол; тәжірибе жолы - ең
ауыр жол.
Бенедикт Спиноза
Ойлану - Терең ой, Өзінше ой түйеді, Қорытынды пікір қалыптасады,
Армандау, қиялдау
Еліктеу - Қызығу, ынта, Жаңа қасиетке ие болады, Алға ұмтылады,
Тәжірибе жолы - Іздену, ұмтылу, Өзіңді - өзің меңгеру, Алған
білімін шыңдау, Қиындықты жеңу қателіктен сабақ алу
Өмірге көзқарасы қалыптасып, Даналық туады
“Тыныштық сәті”
Шығармашылық жұмыс
Қазақтың ырым сөздер мен тыйым сөздер
Бос бесікті тербетпе.
Отқа су құйма
Наның қиқымын жесе - бай боласың
Жолаушыға “қайда барасың” демейді, “жол болсын” дейді
Қазақ “сәтті күн” деп істі сәрсенбі күні бастайды
Қолыңды төбеңе қойма
Қазақ басымыз көбеймейді деп адам санамайды
Жаңа айды көргенде “жаңа айда жарылқа, ескі айда есірке” деп бата
жасап, ырымдайды
Ақты(сүтті, айранды) төксе, малдың желіні кетеді
Жұма күні кір жуса, әруақтар ренжиді
Шөбересінің қолынан су құйып ішкен қарт жұмаққа барады
Бала бас ұстамайды
Сахналау «Жаман болады» Қ. Жәркенов
Қатынасушылар: атасы, апасы, мұғалім, Айбол, Найзабек, Дариға
оқушыларға рөлдерге бөліп оқыту
“Айтуға тәуекел байла
Материалдары:
Әдемі себет ішінде қағаз қиындылары. Ойды аяқтай отырып,
оқушылардың тәуекелге баруын талап етеді.
........ айналысқанды жақсы көремін......... жақсы жасай
аламы......... мені алаңдатады........, мен өте қуанамын........,
маған өте көңілсіз........, мен қатты ашуланамын.Мен көңілсіз
болғанда,.........., мені қорқыныш билейді.
Мен........... деп түсінемін.Қазір мен........ сезінемін.Бәрінен де
мен.........
Менің ең жақсы қасиетім - бұл..........Менің ең жаман қасиетім –
бұл...........Жақсы дос........... ерекшеленеді.
Басқа адамдар менің...........Мен шын мәнінде........... болсам да,
мен.......... жалтарамын.
Мен............... көмегімен назар
аудартамын......................., адамдар мені сыйлайтын сияқты
көрінеді.
....................... жасай алғым келеді.
Мен............... қол жеткіздім Жүректен жүрекке
Әдемі қорапшада түрлі - түсті жүрекшелер бар, кімге қай түстегі
жүрекше ұнайды соны алайық
Қызыл - адамгершілік
Сары - адалдық
Қызғылт - мейірімділік
Көгілдір - сүйіспеншілік
Жасыл - әдептілік
Көк - ізеттілік
Ақ - қайырымдылық
Осы қасиеттер бойларыңызға дари берсін
8-сынып Бақылау жұмысы
С тақырыбы: Бақылау жұмысы
Мақсаты: Оқушылардың теориялық білімін тексеру
1-нұсқа:
1. Мына қосылыстардағы элементтердің валенттігін анықтаңдар: NH3, P2O5 , CrO3 , H2S , ,SO3;
2. Мына фосфор қышқылының (H3PO4) құрамындағы әр химиялық элементтің массалық үлесін
есептеп шығар.
3. Төмендегі берілген химиялық реакция теңдеулерін теңестіріп, типтерін анықтаңдар:
а) Mg + O2 — MgO ә) Ag2O — Ag + O2
б) KCIO3 — KCI + O2 в) AI + S — AI2S3
г) CuO + AI — AI2O3 + Cu д) Na + H2O — NaOH + H2
ж) AI2O3 + HBr = AIBr3 + H2O
4. Массасы 6 грамм магний жанғанда түзілген магний оксидінің (MgO) массасын және зат мөлшерін
есептеп шығар.
5. Реакциясының теңдеулерін аяқтап жаз:
а) Hg2O = ? + ? ә) HgCI2 + Cu = ? + ? б) MgO + HCI = ? + ?
2-нұсқа:
1. Төмендегі қосылыстардың формуласын құрыңдар: а) кальций мен хлор(І); ә) азот (V) пен ,оттек;
б) алюминий мен ,оттек;, в) натрий мен ,күкірт (ІІ).
2. Мына әктастың (CaCO3 ) құрамындағы әр химиялық элементтің ,массалық үлесін есептеп шығар.
3. Төменде берілген химиялық реакция теңдеулерін теңестіріп, типтерін анықтаңдар:
а) Fe + O2 — Fe2O3 ә) P + O2 —P2O5
б) KCIO3 — KCI + O2 в) ZnO — Zn + O2
г) Fe3O4 + AI — AI2O3 + Fe д) Na + H2O — NaOH + H2
в) KOH + H2SO4 = K2SO4 + H2O
4. Массасы 6,2 грамм фосфор жанғанда түзілген фосфор (V) оксидінің (P2O5) массасын және зат
мөлшерін есептеп шығар.
5. Реакциясының теңдеулерін аяқтап жаз:
a) CuO = ? + ? ә) FeS + HCI = ? + ? б) CuO + H2 = ? + ?
Өзiн-өзi тану сабағының жоспары 6-сынып
Тақырып Жаныңда жүр жақсы адам
Құндылық: Сүйіспеншілік
Қасиеттер: кешіре білу, адалдық, риясыз қызмет ету,жанашырлық
Сабақ мақсаты: Оқушыларды әкесіне,анасына,әже-атасына деген адалдық, кешірімділік, риясыз қызмет ету, жанашырлық етуге баулу арқылы сүйіспеншілік құндылықтың мәнін ашу Сабақтың міндеттері: 1. Білімділік: отбасының мүшелерін бағалай алуға үйрету ; 2.Дамытушылық: жақсылықты түсіне білу дағдыларын әрі қарай дамыту; 3. Тәрбиелік: кешірімділікке, адалдыққа,жанашырлыққа, жақсыны сезіне білуге тәрбиелеу. |
Ресурстар: (құралдар, мәлiметтер) интерактивті тақта, үнтаспа, бейнематериалдар, қағаз, түсті қарындаштар |
Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңi. Тыныштық сәтi. № 1 «Нұрға бөліну» 2. Үй тапсырмасын тексеру. «Маған қымбат жандар» -шағын шығарма жазу. Шығармаларды оқушыларға оқыту. |
|
3. Дәйек сөз. Жақсы деген кісінің Алды-арты бірдей жарық болар, Жақсы деген ісіңніңБас-аяғы бірдей анық болар... Бөлтірік би |
|
4. Әңгiмелеу (сұхбат). О. Бөкей «Менің әкем» («Қайдасың қасқа құлыным» повесінен үзіндіні оқушыларға оқыту)Сұрақтар: 1 Автор әкесі жайлы қалай толғанады? 2. Баланың әкеге деген махаббаты туралы не айтар едіңдер? 3. Өздерің ата-аналарыңның,ата-әжелеріңнің жақсылығын қалай сезінесіңдер? |
|
6. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.1 топ Жақсылық жасау деген не? (топтастырып постерге жазу) 2 топ Жақсы аданың бойында қандай қасиеттер болады? (топтастырып постерге жазу) 3 топ Жақсы адам- елдің ырысы, Жақсы сөз – жанның тынысы. (мақал-мәтелді оқыңдар, негізгі ойды тауып, өмірден мысал келтіріңдер).4 топ «Арыстан мен тышқан» ертегісінен үзіндіні оқып, суреттеңдер |
|
7. Үй тапсырмасы. М. Мақатаев «Тоқта, ботам! Атаң келеді артыңда», 107-бет. Өнегелі сөздерді іріктеп алып, мағынасын талдап жазыңдар. |
|
8. Топпен ән айту. Сөзі Фариза Өңғарсынова, әні А.Асанов « Ақ мамам» |
|
9. Соңғы тыныштық сәтi. Көздеріңізді жауып, бүгінгі сабақта өткен кезеңдерді естеріңе түсіріңіздер. Қандай жақсылықты білдік, соны жүректеріңе сақтандар. |
|
«Қамқоршы НС» ЖШС-ның
басқарма төрайымы
З Балабиеваға
Байкенже а о «Арыстантегі»
шқ-ның жетекшісі
Ш Шайдаровадан
Түсінік
Менің түсінік беру себебім «Арыстантегі» шқ-ның иелігіндегі 8 бас мүйізді ірі қара малдың 7 басының құлағында сырғасы жоқ. Осы сырғалардың орнына жаңа сырға беруді өтініп тиісті мекемелерге 6 ай бұрын өтініш берген болатынмын,бірақ әлі күнге дейін сол сырғаларды ала алмай отырмыз. Сол сырғаларды алысымен аталған малдарды сырғалап ол туралы сіздерге мәлімет береміз.
Түсінік иесі «Арыстантегі» шқ-ның жетекшісі : Ш Шайдарова
27. 03.2017ж
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың
тақырыбы: «Ұрпаққа өшпейтіндей із
қалдырған . »
7- сынып өзін –өзі тану
Сабақтың
мақсаты: Оқушылардың ұлы адамдар, олардың өмірі мен
қызметінің мәні туралы сыни тұрғыда түсініктерін
кеңейту
Сабақтың
нәтижесі:
.Оқушылар сұрақтарға сынй ойлану арқылы жауап беруді, өз ойын
тұжырымдап, ұрпаққа өшпейтінде із қалдыратын іс –әрекеттерді бойына
сіңдіреді
Қолданылатын
әдістері : Топтық жұмыс, Джексо әдісі , өзара бағалаудың
«Бағдаршам әдісі » тәсілі,
Ресурстар: Таратпа қағаздары, Ватман, маркер, түрлі-түсті
қағаздар, стикерлер
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Құндылық: Сүйіспеншілік.
Қасиеттері: ізгілік, мейірімділік,қамқорлық
Класс : 5 Оқушылар саны:14
Сабақ мақсаты: Оқушылардың«Табиғат тылсым»ұғымының сүйіспеншілік құндылығы ретінде мәнін ашу Міндеттері: - Ізгілік түсініктерін қалыптастыру. - Мейірімділік қасиеттерін дамыту. - Қамқорлық жасауға тәрбиелеу |
Ресурстар: оқулық, дәптер,интерактивті тақта |
Сабақ барысы: 1.Ұйымдастырукезеңi: Сәлемдесу. Оқу құралдарына назар аудару. 5Т 2.Тыныштық сәтi. 3.Үй тапсырмасын тексеру: Тапсырма: 27 – сабақ, 94 - бет Ә Ысқабаев «Бесағаш бұлағы 1.Қасымбек Бесағаш бұлағына не үшін келді ? 2.Қарияның бұлақ көзін ашудағы мақсаты неде? 3.Жолаушыларға бұлақтың қандай шарапаты тиді? 1.Табиғатқа деген сүйіспеншіліктен туындаған тылсым күштің әсері қандай? 2.Сүйіспеншіліктің зая кетпейтіндігін қалай түсінесіңдер? |
Сабақ барысын талдау: |
4.Дәйексөз. 2-рет ұлдарға, 2- рет қыздарға айтқызу. Барлығы бірге айту. Р.Сәттімбекұлы Жайқалсын жасыл әлем өлкемізде Сән түзеп көрік берсін жер бетіне Сұрақ: жер бетінің көріктенуіне қажет басты нәрсе?. . |
Жұмыс дәптері |
5.Әңгiмелеу. «Табиғат сәні» Балтабай Әділов
Сұрақтар: 1. Табиғат сәні неде?
3. Еліктің табиғат сұлулығына берген бағасы?
1. Табиғат сұлулығы қандай сезімге болейді? 2. Табиғат сәні неде деп ойлайсың? 3. Табиғатқа деген сүйіспеншілікті қалай бағалайсың? |
|
6.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс. Өлеңнің сөзін жалғастыру. «Табиғат » 1.Табиғат ол анамыз,. Табиғатқа баламыз... ....................ойнаймыз,
2.Жазда аралап тауында, Барамыз біз бауына. ............ шомылып, .......... жауында.
Соғар боран-бұркасын. ............ орайды ........... бұтасын. |
Жұмыс дәптері |
7.Топпен өлең «Табиғат анамыз» әні; сөзі-А. Аманжолова 1 |
Аудио,сөзі мені әні |
8.Үй тапсырмасы. 28 - сабақ102-бет, «Аққулар мекені». Авторы: Ы.Кененбаев мәтінін оқып келу. |
|
9.Соңғы тыныштық сәтi. - Енді көзімізді жұмып осы сабақта айтылған барлық жақсы ойларды, табиғатқа деген сүйіспеншіліктеріңді, махаббаттарыңды жүректеріңе сақтаңдар! - Енді көздеріңді аша ғойыңдар. Сабақ аяқталды. Бүгінгі күндерің қуаныш әкелсін!
|
|
ТақыС С. т табиғат
ғажаптары 5-сынып Өзін-өзі
тану |
Бекітемін:
Жалымбетова
Ана тілі - жүрек үні
Сабақ мақсаты: Оқушыларға ананың қоғамдағы,
өмірдегі, ұрпақ тәрбиесіндегі орны туралы түсінік беру.
Сабақтың міндеттері:
• Оқушыларға әлемдегі бар жақсылық пен игі істердің ең асыл сезім –
ана махаббатынан тарайтындығын түсіндіру;
• Балалардың жүрегінде анаға деген сүйіспеншілік, қадір - құрмет
сезімдерін ламыту;
• Адамзат баласының алдындағы үлкен парыз – ананы сүюге, ана
еңбегін ақтай білуге тәрбиелеу;
Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
Тыныштық сәті.
2. Ананың қоғамдағы, отбасындағы орны туралы не айтар едіңдер?
Ж. Дәулетбектің «Ана - өмір тірегі» атты әңгімесін оқыңдар.
4. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
«Әлемді тербеткен мейірім» тақырыбында шығарма жазыңдар.
Қазір «Менің күнім» атты энерджайзер өткіземін.
Алдарыңызда жатқан параққа күннің суретін салып, жан - жағына
шуақтарын салыңдар. Дәл ортасына «менің анам» деп жазып, сипаттап
беріңдер.
Жалғасын тап.
1. Ашығын айтсам, кейде анам маған ұрыса береді,
себебі.............
2. Ашығын айтсам, мен кейде ата - анамды тыңдамаймын,
себебі..........
3. Ашығын айтсам, мен анамның орнында болсам.................
4. Ашығын айтсам, мен анама көп өтірік айтамын...............
5. Ашығын айтсам, анамды тек қуантсам деймін..............
6. Ашығын айтсам, кейде анамды ренжітіп
алсам....................
7. Ашығын айтсам, анамның мұңайғанын көрсем........
8. Ашығын айтсам, анам ауырып
қалса...................................
9. Ашығын айтсам, анама ұзақ уақыт үйде
болмаса.....................
10. Ашығын айтсам, анам бір нәрсе бүлдірсем, мені қатты
жазалайды.......
11. Ашығын айтсам, мен анама
ренжімеймін..........................
12. Ашығын айтсам, кейде мен анамды түсінбеймін..........
Дәйексөз.
Жер бетіндегі жақсылық, ізгілік, қайырымдылық атаулының бәрі де
ананың ақ сүтінен тарайды.
Н. Назарбаев
6. Үй тапсырмасы.
Дәптер толтыру.
7. Соңғы тыныштық сәті.
Ыңғайланып отырып, көзіңізді жұмыңыз. Көздеріңді жұмсаңдар да
болады. Ауаны терең жұтып, еркін тыныс алыңдар. Өздеріңнің тыныс
алуларыңды бақылап, бақытқа, шаттыққа, махаббат пен тыныштыққа толы
таза, шипалы ауаны тұла бойларыңа толғанын сезініңіздер.
Ал енді көздеріңді ашыңдар.
пәні: Өзін - өзі тану
Сыныбы: 6
Сабақтың тақырыбы: Мәдени мұра – халық игілігі
Сабақтың мақсаты:
1) Білімділік: Оқушыларға ата – бабамыздан қалған мәдени
мұраларымызды сақтап, ұрпақтан - ұрпаққа жеткізудің маңыздылығы
туралы түсінік беру.
Сабақтың түрі: Аралас
Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап, мәтінмен жұмыс, шығармашылық
жұмыс
Сабақтың көрнекілігі: Нақыл сөздер, суреттер, карта, интерактивті
тақта.
Пәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы, қазақ тілі, география
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
1. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
2. Қазақстан Республикасының Әнұранын орындау.
Мұғалім сөзі:
2004 жылы 13 қаңтарда ҚР Президенті «Мәдени мұра» мемлекеттік
бағдарламасы туралы Қаулығы қол қойды. Бағдарламаның орындалу
барысында ғылыми ізденістер ауқымды нәтижеге жетіп, еліміздің
барлық тұрғындары қатыстырылып, «халықтық» деген атауға ие
болды.
Аумағы жағынан әлемдегі алғашқы ондыққа кіретін қазақ жері ежелден
- ақ сан түрлі мәдениеттердің тоғысқан орны болды. Мұнда
көшпенділік пен отырықшылық өзара араласып жатты. Көшпенді өмір
салтын бастан кешкен қазақ халқы ежелден – ақ табиғатпен етене
араласып жатты. Табиғат аясындағы таным – тәжірибесі тек қана
күнкөріс тіршілігіне негіз болып қоймай, сонымен бірге уақытты
мәнді, көңілді өткізудің жолы ретінде де кеңінен пайдаланылған.
Солардың бір көрінісі аңшылық – саятшылыққа байланысты. Құсбегілік
әсем табиғат аясындағы көңілді, әсерлі қызығы мол демалыс болып
табылады. Тарихи деректерге қарағанда құсбегілік өнер бұдан үш мың
жыл бұрын пайда болған. Түзден ұстаған құсын үйрететін адамды
құсбегі деп атайды. Құсбегі құсты балапан кезінен бастап
баулиды.
Мәтінмен жұмыс
Саятшы Ораз
(С. Мұханов)
(3 минут мәтінді оқу)
Р/с сұрақ иә жоқ
1 Ораз құсбегілікпен, саятшылықпен айналысты
2 Өмірін аңшылықпен өткізген Ораз, әзілқой, жайдары адам болды.
3 Ораз қыста аңға көбінесе атпен шығады.
4 Ораздың дос болатын тобы – балалар болды.
5 Ораз сараң еді.
Дәптермен жұмыс
Қазыбек бидің аталы сөзін оқып, қазақ халқының бойындағы жақсы
қасиеттерді дәптерге жазу.
1. Намысшыл.
2. Адал.
3. Өсиетті сақтау.
4. Өнерді тарату.
Шығармашылық жұмыс
Интерактивті тақтадан көрсетілген суретті пайдалана отырып, өзінің
туған ауылы туралы шағын әңгіме құрастыру.
«Мәдени мұра» сөзжұмбағын шешу.
Қорытынды:
Әр ұлттың өзіне тән салт – дәстүрі, әдет – ғұрпы бар.
Дәстүр – ұрпақтан – ұрпаққа берілетін әдет - ғұрып, жылпыға бірдей
тәртіп, әдеп – инабат көзі. Қазақ халқының дәстүрлері ұрпақ
тәрбиесінің басты құралы болып табылады. Қазақ халқының салт -
дәстүрлері халықтың мінез - құлқын, қасиеттерін танытады. Қазақ
халқының салт – дәстүрлері тіршілік кәсібіне, наным сеніміне өмірге
деген көзқарасына байланысты, ұрпақтан – ұрпаққа өзгеріп беріліп
отырады.
Үйге тапсырма:
1. Жұмбақтар шешу.
2. «Ауылым алтын бесігім» тақырыбында эссе жазу.
3. Отан, ел, туған жерге байланысты мақал – мәтел жаттау.Жүректен –
жүрекке
Қазақтың дастарханы әнін орындау.
7-Сынып өзін-өзі тану . Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: Жасампаздық жемісі.
Мақсаты: оқушылардың жасампаздық, келешек туралы түсініктерін
кеңейту.
Міндеттері:
• Оқушылардың жаңа бастама, жақсы істер,ел болашағы жөнінде
ұғымдарын дамыту.
• Оқушыларды ізгі істерге баулып, шығармашылыққа жетелеп,
белсенділіктерін арттыру,
• Сүйіспеншілікке, жақсылыққа, сенімділікке тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: үнтаспа, бейнекөрініс, оқулықтар
Әңгімелесу.
• Адамның қандай жасампаздық істері ел игіліне айналады ?
• Адамның ақыл-парасаты мен қабілетінің болашақ үшін қандай маңызы
бар ?
• Өз болашақтарыңды ел болашағымен қалай байланыстырасыңдар
?
Мәтінмен жұмыс.
Оқушылар берілген мәтіндерді оқып, талдау барысында жаңа Астанамыз
орныққан Ақмола жерінің құрылуы, даму жолдары,ондағы елдің тарихы
мен қажырлы еңбегі, өсіп-өркендеуі туралы « Астана бастаулары », «
Осылай болған », « Жаңа ғасырға жаңа астанамен », « Болашақтың
қаласыныңбүгіні » атты тақырыптарды оқып, талдау.
Оқушыларға Астананың көріністері туралы бейнекөрініс
көрсету.
/ Оқушыларға көрікті сәулеттік өнер туындылары, « Нұр астана »
мешіті , « Достық » монументі, « Астана — Бәйтерек » монументі, «
Ақорда » үйі, « Бәйтерек » монументі, Түнгі көрініс, « Өмір өзегі »
су бұрқағы /.Ақтөбе қаласындағы «Нұр ғасыр» мешітінің
суреттері
Тапсырма.
Осы көріністерді көріп, олар туралы білетіндерін айтып беру
жүктеледі.
Тапсырма.
« Астана — болашақтың қаласы » атты тақырыпта эссе жазу.
Дәйексөз.
Бүгінгі сабақтың дәйексөзі Н.Ә.Назарбаевтың « Жаңа астананың қаласы
да, адамдарының санасы да жаңа болсын » деп айтқан сөзінің
мағынасын талдау, қорытынды жасау.
Шығармашылық тапсырма.
Оқушылардың сабақтан алған білім – біліктерін шығармалық жұмыс
арқылы көрсетеді.
Мұнда « Астана — арман қала », « Астана – бейбітшілік қаласы »
тақырыптарында өз қалауларымен сурет салу.
Дәптермен жұмыс 1-тапсырма.Астана қаласын әлем жұртшылығына қалай
таныстыратындарын жазба түрінде көрсетеді.
2-тапсырма.Егер саған Асана қаласынан ықшамауданды көркейтуге
мүмкіндік берілсе, өз ісіңді неден бастар едің ? деген тақырыпта
оқушыларға өз идеяларын жоба түінде көрсету ұсынылады.
3 – тапсырма.
« Астана » өлеңін оқып, ондағы айтылған:
« Тұрады ол – жас болып, Мен үлкен болғанда да », — деген ой
түйінін қалай түсінетіндерін айтып, « Астана — көрікті қала »
тақырыбында өз қалауларымен сурет салып, өлең шығарып, жақсы
тілектерін білдіру.Жүректен жүрекке.Оқушылармен шеңберге жиналып,
Астанаға өз тілектерін арнап, « Арман қала — Астана » әнін
үнтаспадан тыңдап, қосылып айтып сабақты аяқтау.Арман қала —
Астана.Сөзі: Е.ШаймерденовӘні: М.ОмаровАғылып Атыраудан,
Алатаудан,Көш қонды Қараөткелден таласа ауған.Жайдайды Астана ару
алқасындай,Ғажайып ғимараттар жаңа салған.Қайырмасы:Сарыарқа
сауырында,Ерке Есіл бауырында,Қаланды бой көтеріп арман қала.Арман
қала,Асыл дала –Жаңа Астана, Астана.
Төрінде туған жердің туын тігіп,
Ерекше ел еңсесі бүгін биік.
Астан – ақ ордасы қазағымның.
Астана ақ тәж маңдайға қонған сүйіп.
Сабақты қорыту.Сабақ аяқталды
Шығармашылық – жетістік бастауы 5-сынып Өзін-өзі тану
Бекітемін: Жалымбетова
Мақсаты: Оқушылардың шығармашылық қабілетін ашу.
Міндетті:
- Оқушыларға шығармашылық ұғымының мағынасын ашып, түсіндіру;
- Баланың шығармашылық қызығушылығын ояту арқылы ішкі мүмкіндіктерін дамыту;
- Әр істі шыармашылықпен, құлшыныспен атқара білуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: С.Торайғыровтың өлеңі жазылған және «Шығармашылық» сөзжұмбағы жазылған плакат. Ә.Қастеев салған суреттер.
Шаттық шеңбері
Мұғалім оқушылардың сабақ барысында жағымды көңіл күй, шынайы қарым-қатынастарын қалыптастыру үшін және шығармашылық ұғымын түсіндіру мақсатында С.Торайғыровтың өлең жолдарын бірлесіп айтумен шаттық шеңберін ұйымдастырады. Әңгімелесу
∙ Жетістік деген не? ∙ Жетістікке қалай жетуге болады? ∙ Шығармашылықтың жетістікке жетуге ықпалы бар ма? Неге? ∙ Шығармашылықтың мәні неде? ∙ Адам жаңа бір нәрсені жасағанда, жетістікке жеткенде неліктен ерекше қуанады? ∙ Өздеріңнің ізденгіш, талапты достарың бар ма?
Мұғалім оқушыларға адам бойында қандай қасиеттер болғанда ғана шығармашылықпен жұмыс істей алатынын түсіндіреді. Оқушылар шығармашылық арқылы жетістікке қол жеткізу оңай болмайтынын, ол үшін адам алдына бір мақсат қойып, сол мақсатына жету үшін көп талаптанып, іздену қажеттігін өз жауаптары барысында түсінеді. Тіпті кейбір оқушылар жетістікке қол жеткізген өз достарын мысалға ала отырып, сұрақтардың толық мәнін ашуы мүмкін.
Суретші туралы ертегіА.Лопатинаның ізімен ∙ Суретшінің әлемдегі сұлулықты жаңа қырынан тануына не себеп болды? ∙ Сұлулықты көріп, сезіне білуге бола ма? Қалай? ∙ Адам бойында шығармашылық болу үшін қандай қасиет қажет? Мұғалім оқушыларға жетістікке қол жеткізу оңай емес екенін, ол үшін адамға табандылық пен шыдамдылық қажет екенін түсіндіреді. Жетістікке адам талмай, қажымай еңбек еткенде, қайраты мен ақылын жұмсағанда, ізденгенде, талаптанғанда ғана жете алатынына назар аудартады.
Шығармашылық жұмыс
Оқушылар бойындағы шығармашылық қабілетін ояту мен ішкі мүмкіндіктерін ашу және табиғат ғажаптарын, өздерінің көңіл күйлерін тани білу мақсатында мұғалім шығармашылық жұмыс ұйымдастырады.
Оқушылар оқулықта берілген тапсырмаларды орындауда алдарына қойған мақсаттарын жазып, өздеріне ұнаған түрлі суреттерін бейнелеп, сезімдер мен толғаныстарын ортаға салады. Мұғалім бұл әдіс арқылы оқушылардың өз іс тәжірибесінде де шығармашылықпен жұмыс істеуге болатынын және әрбір іске ізденіспен, шығармашылықпен қарау қажет екенін пайымдауына көмектеседі.
Дәптермен жұмыс
Сөзжұмбақты шешу анықталған ұғымдардың шығармашылыққа қатысына назар аудартып, оқушылардың пікірлерін, шағын әңгімелерін түйіндейді.
Дәйексөз
Барлық өмір қуанышы – шығармашылықта.
Р.РолланДәйексөзде неліктен «Барлық өмір қуанышы - шығармашылықта» деп айтылғанына мән беріп, түсіндіреді.
Тапсырма
Тапсырманы орындату барысында мұғалім шығармашылық көзі – шабыт пен ізденіс туралы оқушылардың ой-пікірлерін дәйектеуге және олардың бойында жақсы қасиеттердің қалыптасуына көмектеседі.
Нақыл сөздерді оқып, нақты мысалдар арқылы шығармашылықтың маңызын дәлелдеңдер.
1.Шабыт – шығармашылықтың нақты құралы, сүйіспеншіліктің дәнекері, ұзақ өмірдің арқауы.
А.Богомолец
-
Ізденіс – шығармашылық бастауы.Халық нақылы Соңғы тыныштық сәті.
Мұғалім оқушыларды бір-бірінің қолынан ұстатып, шеңбер құрғызып, Ғ.Жандыбаевтың өлең жолдарын оқуға шақырады. Сабақты жағымды көңіл күй қалыптастыратын және оқушылардың бір-біріне шығармашылыққа байланысты жақсы тілек айтумен қорытындылауға болады.
Ғ.Жандыбаев
Адамзат асыл ойға емес кенде,
Биікке құлаш ұрмай ел өскен бе?
Еске алам Абай, Ахмет, Мағжандарды –
Төбеміз аспанменен теңескенде.
Уа, достым, ірікпейік дарын басын,
Тынысы қас жүйріктің тарылмасын.
Қырандай сеңгір көкке құлаш сермеп,
Көңілі ескен желдей арындасын.
Әлеует
«Біздің қолымыздан не келеді?» деген В.Мезенцевтің әңгімесінен үзіндіні мұғалім оқушылардың өздеріне қосымша оқуға беруіне болады. Онда Шакунтала Деви деген қыз баланың ерекше қабілетімен жетістіктерге қалай жеткені туралы баяндалады. Мұғалім бұл мәтінді оқуда Девидің кішкентай кезінен-ақ ізденгіш, оқуға құштар болғанын және өзінің туа біткен дарынымен күрделі математикалық есептерді қас қағымда ойша шығара алатынына оқушылардың назарын аударады.
Біздің қолымыздан не келеді?
(Үзінді)
В.Мезенцев
Мақаламен бөліс
8-сынып Өзін-өзі тану Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Ізгілік іздеп келемін…
Сабақтың мақсаты:
а) адамгершілік құндылықтарды, өмірді тану, жақсылық жасау, ойлылық, ұжымшылдық жайлы меңгерген білімдерін қорытындылау; б) күнделікті өмірде нақты мәселелерді шешуде адамгершілік құндылықтарға сай ұжымда бірлесе жұмыс істеу іскерліктерін дамыту; в) имандылыққа, ізгілікке тәрбиелеу
Сабақтың көрнекілігі:
Нақыл сөздер, шарлар, жүрекшелер, қағаздан жасалған су тамшылары, плакат
Сабақтың әдісі:
Топтық жарыс І-топ «Ізгілік»;
ІІ-топ «Игілік»
Сабақтың барысы: І. Оқып үйренейік
ІІ. Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен. ІІІ. Жаным толған жақсылық
. І V. Жылы жүрек, жақсы тілек.
Ұйымдастыру:
Шаттық шеңбері:
Достық Сөзі: Е.Елубаев. Әні : И. Нүсіпбаев Ортақ мекен – жер шары, Төбемізде бір аспан. Барлық ұлттың баласы Достығымыз жарасқан. Ортақ бізге бір Отан, Ортақ жердің байлығы. Еңбек ортақ, жер ортақ Ортақ бізге барлығы. Туыспыз біз бәріміз, Бір Отанды сүйеміз Бақытты елде туған соң, Бақытты өмір сүреміз. І. « Ізгілік» Ж. Баласағұн «Құтты білік» дастанынан үзіндіні әр топтан бір оқушы шығып, мәнерлеп оқиды да, әр топ «ізгілік» сөзіне сипаттама береді. Ізгілік Ж.Баласағұн. «Құтты біліктен» үзінді Ізгілік не? Тегі қандай ? Түсі қандай өзінің ? Мінез-құлық, ісі қандай өзінің ? Ізгіліктің нышаны ? Халық үшін қайтпай құрақ ұшады. Ізгі жүрек ізгілігін сатпайды, Жомарт жандар құнын тілеп жатпайды, Қайырымды жан қайырым етпес есеппен, Есе күтсең, ұрғанмен тең кесекпен... Қадірсіз зат шеттеп жерде қалады, Асыл нәрсе төрден орын алады. Ізгі іс етсең – текті тірлік сүргенің Жауыздығың – жерге тірі кіргенің. ... Ізгі ісіне опық жеген жан бар ма? Жаманатты зауал таппай қалған ба? Жамандықты қусаң азап шегесің, Жамандыққа жақсылық қыл, жеңесің!
ІІ. Жақсыдан үйрен, Жаманнан жирен
Әр топ тақырыпты ашатын сахналық көрініс қояды. «Игілік» тобы : «Жақсылық етсең өзіңе, жамандық етсең өзіңе» аңыз әңгімесінің желісі бойынша сахналық көрініс қойып тұжырымдама жасайды. «Ізгілік» тобы: «Таза бұлақ» Ы.Алтынсарин әңгімесінің желісі бойынша сахналық көрініс қойып, тұжырымдама жасайды. ІІІ. Жаным толған жақсылық. Шығармашылық жұмыс. Балалар, ыңғайланып отырып алыңдар, көздеріңді жұмыңдар. Өздеріңді көгілдір де ғажайып, мөлдір де таза, салқын су жағасына келдік деп елестетіңдер. Су жанымызға әсемдік сыйлап, сылдырай ағады. Тап-таза айнадай мөлдір судың бізге айтары бар сияқты. Біз су жағасына жақындап екі қолымызбен бір уыс су тамшысын іліп алдық. Алақанымыздағы су тамшыларын төгіп алмайтындай, уысымызда аялай ұстап көзімізді ашамыз. – Алақандарыңдағы су сендерге не айтуы мүмкін, сол суды қалай пайдаланар едіңдер? Балалар, біз судың қандай жақсы қасиеттерінен үлгі алсақ болар еді? Әр оқушы өз ойын білдіре отырып, әрқайсысы қағаздан жасалған су тамшыларынан «Жақсылық дариясын» құрайды.
Дәйексөз: «Өмір теңіз. Жүзем онда демеңіз, Ізгіліктен жасалмаса кемеңіз» А.Рудаки.
Оқушылар сөздің мағынасын талдап түйіндеме
жасайды. Қорытындылау «Ізгілік» сөзжұмбағын шешу арқылы жүзеге
асады. ІV.Жылы жүрек, жақсы тілек Оқушылар шеңберде бір-біріне
тілек айтады.
8-сынып Өзін-өзі тану.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Жалын атқан жүрекпен
Мақсаты:
1. Білімділік:«Қайырымдылық», «мейірімділік» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту оқушылардың «жақсылық», «қамқорлық», жақсылық жасаудың адами қарым- қатынастағы мәнділігін түсіндіру;
Сабақтың көрнекілігі: Бейнетаспа, түрлі – түсті плакаттар.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі :
1. Шаттық шеңбері:
2. Балалардың назарын сабаққа аудару:
1.Үлкендер еркелеткенде қандай күйде боласыңдар?
2.Жақсы көретін адамдарға қандай тілек айтқың келеді?
3.Басқаларға жақсылық жасаған кездерің болды ма?
Жаңа сабақ:Жалын атқан жүрекпен
Сергіту сәті:
Тапсырма: Оқушылар өздерінің жақсы көретін адамдары туралы әңгімелеу.
Әр баланың өз өмірде орны ерекше екенін оларды да жақсы көретін адамдардың бар екенін ұғындырады.
Дәйексөз:
«Табиғаттағы барлық жылу-күннен
Өмірдегі барлық жылу-адамнан» М.Пришвин
«ШАТАСПА» ОЙЫНЫ
Шығармашылық жұмыс:
Өздерінің жақын адамдарына өлең, әңгіме құрап жазу.
Мұғалім балаларға орындау үшін төмендегі үлгіде тапсырма береді.
Жүрегінен шыққан мейірімділік, қайырымдылық, жанашырлық,
жан жылуы кімдерге, нелерге арналатының бос тор көздерге жазу.
Жүректен жүрекке:
Оқушылар сабақ соңында өздерінің жүрек түпкіріндегі жылы сезімдеріне ризашылықтарын білдіреді.
Оқушылар оң қолдарымен жүрек тұсын ұстап кезегімен мынадай сөйлемдер айтады:
- Менің қайырымды жүрегіме рахмет!
- Менің мейірімді жүрегіме рахмет!
- Менің жылы жүрегіме рахмет!
- Менің жүрегімнің адамдарды жақсы көргеніне рахмет!
- Менің жүрегімдегі жақсы көру сезіміне рахмет!
- Менің жүрегімнің қуана білетініне рахмет!
- Менің жүрегімнің жанашырлығына рахмет! және т. б.
Қорытынды: «Менің түйгенім»
Сабақ маған ұнады,
себебі: Сабақ маған ұнамады, өйткені: Менің
ізгі
істерім: Сабақтан үйренген
7—сынып бекітемін:
Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Жақсылық жан
азығы
Сабақтың мақсаты: 1. Адам қарым-қатынасындағы жақсылық ұғымы
туралы түсінік беру. 2.Оқушылардың арасында жақсылық пен жамандық сезімдерін
дамытуға ықпал ету3.Оқушыларды сыйластыққа, әдептілікке, шыншылдыққа, адалдыққа, жақсылық жасай білуге тәрбиелеу
Сабақтың түрі:жаңа сабақ
Сабақ әдісі:әңгімелесу,тапсырма,ойын
Сабақтың көрнекілігі:суреттер, карточкалар, әр-түрлі суреттер.
Сабақтың барысы:Шаттық шеңбері
-Балалар, бәріміз шаттық шеңберіне жиналайық. Енді бір-бірімізге бүгінгі күніміздің тамаша өтуіне арнап жақсы тілектер айтайық.
СәлемдесуҮлкенге де «Сіз»Кішіге де «Сіз»Бар адамға құрметпен,Бас иеміз біз.
Мәтінмен жұмыс.
Жақсылық пен жамандық (ертегі)1.Неліктен адам жақсылықтың айтқандарын орындады деп ойлайсың?
2. «Жамандыққа ерсең жаман боласың, жақсылыққа ерсең жақсы боласың» деген ой туралы қандай пікір айта аласыңдар?
Дұрыс сөзді орнына қой:
ҚайырымдықӨтірік айтуМейірімді лікҰруІзгілікұрлауҚамқорЖамандық«Жақсылық жасай білейік»Мақал-мәтелдерді жалғастыр:
1.Жаманмен салысып, .....болмайсың. (жақсы)
2.Жаманға оқ өтсе де - .....өтпейді. (сөз)
3.Жақсылық - .....тұрмайды, (ұзақ)
Жамандық - әркез тозбайды.
Тыныштық сәті.
-Балалар, орындарыңызға емін-еркін жайғаса отырыңыздар. Енді көзімізді жұмып, әркім өзінің досына, ата-анасына, ұстазына қандай жақсылық тілейтіні туралы ойлайық. (2-3 сек)
-Балалар, ойлап болсақ, көзімізді ашайық. Параққа аты-жөнімізді жазып, жақсылықты кімге ойладық, жазайық. Осы ойлаған жақсылығымыз күннің шуағы арқылы сол адамға жетеді.
Дәйексөз.
-Енді, балалар, бүгінгі тақырыбымызға сай мына дәйексөзді оқып, дәптерімізге жазып алайық.«Жақсының жақсылығын айт, нұры тасысын» Қарлығаш пен дәуіт» Ітоп Бір қарлығаш ұя салып, балапандарын асырап жүреді. Бір күні жауыз жылан балапандарды жегісі келіп, ұя салынған ағашқа өрмелеп шыға бастайды. рлығаш жыланды көріп, қатты қорқып, қорғап қалатын арашашы іздейді. ...«Арыстан мен тышқан» ІІ топ Бір тышқан аңдаусызда арыстанның апанына тап болып қалады. Одан адасып жүріп, арыстанның құлағына кіріп кетеді.
Арыстан шошып оянып, құлағын басып қояды
-Менің құлағым-сенің інің деп пе едің? – деп ақырады. Өзіңді жақсылап сабайын ба?
-Сабамашы. Мен де бір керегіңе жарармын.
-«Бармақтай болып, не керегіме жарармын дейсің»,-деп күледі арыстан. Дегенмен, босатып жібереді.
Жүректен-жүрекке жылы лебіз білдіру.
Мұғалімдерге жүрекке жылы сөздер жазып беру.
Сабақтың атауы |
Таным шаттығы |
||||
Сілтеме |
Өзін-өзі танудан дидиатикалық материалдар |
||||
Жалпы мақсаты |
Таным жолында жеткен өзіндік ізденістерінің жемісін қолдана алу; Жеке өмірдегі қажеттілігі туралы түсініктерін бекіту; |
||||
Міндеттері |
1.Оқушыларды өз еңбегінің жемісін шаттықпен тани алып, өзгелердің еңбегін бағалай алуға тәрбиелеу; 2. Оқушылардың рухани адамгершілік құндылықтарын дамытуға ықпал ету; |
||||
Мұғалімдер үшін оқу нәтижелері |
1.Оқушылардың бірін-бірі оқыту арқылы аталған тақырыпты пысықтау. 2.Мұғалім тапсырмаларды орындауға бағыттайды. 3.Оқушылар өз ойларын еркін жеткізуге дағдыланады. |
||||
Сабақта туындаған негізгі идеялар |
1.Оқушылардың адамгершілік құндылықтары туралы алған білімдеріне сүйену. 2. Тапсырмалар беру арқылы оқушыға сауатты жазу, сөйлеу мәнерін, шығармашылықты қалыптастыруға ықпал жасау. |
||||
Күтілетін нәтиже |
1.Өзін-өзі тану сабағынын маңыздылығын түсіну. 2. Өзінді және өзгелерді жақсы қасиеттерге баулуға дағдыландыру, 3. Өздігінен жұмыс істей білуге үйрету. |
||||
Көрнекіліктер |
Интерактивті тақта, слайдтар, тапсырмалар, сюжетті сурет, оқулық, ватман қағаз. |
||||
Сабақтың барысы бойынша мұғалімнің жазбалары |
|||||
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Уақыты |
Оқушының іс-әрекеті |
|||
І. Ұйым кезеңі: 1. Шаттық шеңбер 2. Қызығушылықтарын ояту: Әңгімелесу *Өзін-өзі тану сабағының маңыздылығы неде? *Жақсы адам болу үшін қандай қасиеттер керек? |
2 мин
5мин |
1.Өз елім әнін айту
2.Оқушылар өз ойларын еркін жеткізіп,сабақтың маңыздылығын ашады. |
|||
ІІ. Негізгі кезең.Смайлик арқылы тоқа бөлу 1) Топпен жұмыс: Әр топқа «Ғажайып бақ» мәтіні таратылады. 1-топ мәтін мазмұнын оқып түсінгендерін ашық жеткізеді. 2-топ мәтін мазмұнын өмірмен байланыстырады.
|
15 мин
|
Оқушылар берілген мәтінді оқи отырып, Асан мен Қасеннің адалдығына дәлел келтіреді.Әділ шешім айтқан шәкіртке терең тоқталады. 2-топ Қазіргі уақытта адамгершілік құндылыққа ие адамдардың жасап жатқан игі істеріне тоқталып,өмірмен байланыстыру мыс: елді көгалдандыру,құрылыстар салу, ауылдың тұрмысын көтеру т.б игі істерге кейбір адамдар демеушілік көрсететінін атап айтады. |
|||
Ойын « Күн көзін бұлттан ашу»
Бұлттың тапсырмасын орындасақ күннің көзі ашылады. 2-ші бұлттың тапсырмасы: Жақсы ақыл кеңес бер Мысады:Әр күнінді жақсы ойлармен өткіз. Ұйықтар алдында қайырым жасағыныңды есіңе түсір Әрі қарай өздері жалғастырады. |
10мин |
Оқушылар топпен жұмыс жасайды. Мен деген сөзге әркім өзі туралы сұрақтарға жауап беру Мыс:Жақслық көрсең біреуден Мен қандаймын деп ойла, Жамандық көрсең біреуден Мен қандаймын деп ойла.
|
|||
Соңғы тыныштық сәті |
2 мин |
Оқушылар өз болашақтарына байланысты стикерге тілек жазады да шарларға жапсырады. |
|||
|
|
|
|
|
|
Тақырыбы: Мен, елімнің патриотымын!
Мақсаты:
1. Оқушыларды Отанды сүюге, құрметтеп қастерлеуге, өз елін, тегін
тарихын білуге тәрбиелеу.
2. Оқушылардың таным белсенділіктерін, қызығушылықтарын дамыту.
3. Оқушыларға патриоттық, эстетикалық, адамгершілік тәрбие беру, өз
ой - пікірін білдіре алатын оқушыларды тәрбиелеу.
Көрнекілігі: суреттер, нақыл сөздер, кескіндемелер, бейне таспа
Барысы:
1. Ұйымдастыру.
Аспаны ашық еліміздің,
Көркі сұлу жеріміздің,
Біз - бақытты баламыз!
Ақпыз, қара, сарымыз,
Ағайынбыз бәріміз!
2. Мұғалімнің кіріспе сөзі:
Бүгін біздің өтетін сабағымыздың тақырыбы: «Мен өз елімнің
патриотымын.» Балалар, сіздер алдымен «патриот» деген кім, ол
қандай адам деген сұраққа анықтама беріп кеткенім жөн болар.
Патриот – ұлтын сүйетін, өз тарихын, туған тілін құрметтейтін,
ұрпақтан ұрпаққа жалғасқан салт – дәстүрін дәріптейтін, ұлттық
қадір – қасиетімізді арттыруға үлес қосатын саналы тұлға. Туған елі
үшін үнемі тер төге қызмет етіп, халқымыздың мол рухани
құндылықтарын бағалай білетін асыл тұлға
- Отан – әр адамның жүрегіне жылы тиер қасиетті сөз. Отан – сенің
туған елің, туған жерің, дос – жарандарың, туған - туысқаның. Отан
- бұл өзіңнің тұратын, өмір сүретін, қызметет етін жерің. Отан адам
үшін біреу ғана. Отанды анаға теңейді. Себебі, Отан сендерді
анаңдай қорғайды, көмектеседі, күш береді. Біз Отанымызды, елімізді
сүйеміз. Біз, Қазақстанның патриотымыз!
Отан деген не, кім қалай түсінеді?
Отан дейміз кең - байтақ астананы,
Жасыл жайлау, жаңа жол, жас қаланы.
Отанның шеті де жоқ, шегі де жоқ,
Ол бірақ өз үйіңнен басталады.
- Біздің Отанымыз қалай аталады?
- Қазақстан Республикасы қандай мемлекет?
- Қазақстан Республикасының президенті кім? - Президент деген кім?
Біздің еліміздің президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев. Ал біздің
Отанымыз – Қазақстан Республикасы. Сан ғасырлар бойы ата -
бабаларымыз жерін жаудан қорғап, бүгінгі ұрпақ, бізге жеткізді.
Қазақстан жер көлемібойынша 9 орында тұр. Қазақстанда үлкен қалалар
көп. Олар: Алматы, Астана, Қарағанды, Шымкент, Көкшетау, Қостанай,
Ақтау, Павлодар, Ақтөбе, Тараз, Қызылорда, Өскемен, Семей,
Талдықорған. Бұлар – әдемі қалалар. Аталған қалаларда қазақтар,
ұрыстар, ұйғырлар, өзбектер, корейлер, украйндер және тағы басқа
ұлттардың өкілдері тұрады. Олар тату - тәтті, бірлікте өмір сүріп
жатыр.
(Осы кезде картамен жұмыс жасату). Аталған қалаларды картаға
түсіріп бояңыздар.
Астана - Отанымыздың бас қаласы, астанасы. Ол Есіл өзенінің
жағасында орналасқан. Астана қаласын қазір бүкіл ел біледі.
Астанада биіктігі 97 метрлік не бар? Бәйтерек. Бәйтеректі
көргендерің, Астанаға барғандарың бар ма? (оқушылардың ойын
тыідау). Ендеше алдымыздағы қима қағаздан не шығатынын жабыстыру
арқылы көрейік. (жапсырмалау жұмысын жасату)
1992 жылы ҚР мемлекеттік рәміздері қабылданды. Олар: ту, елтаңба,
гимн. Қазақстан Республикасының мемлекеттік Туы.
Ортасында шұғылалы күн, оның астында қалықтап ұшқан қыран
бейнеленген тік бұрышты көгілдір түсті мата. Алтын күн, қыран және
ою - өрнек біздің халқымыздың ашық келешегі мен берекесі, тыныштық
пен байлықтың белгісі.
Көк аспандай көкпеңбек,
Қазақстан жалауы.
Көк емес ол тектен - тек,
Елдің ашық қабағы.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік Елтаңбасында көгілдір түс
аясында шаңырақ бейнеленген. Шаңырақты айнала күн сәулесіндей
тарап, уықтар шаншылған. Бес жұлдыз, қанатты тұлпар бейнеленген.
Бидай сабақтары тоқшылық, молшылықты білдіреді
Елтаңбасы елімнің,
Неткен әйбәт, әдемі
Тұнығындай көңілдің
Ортада аспан әлемі.
Кез - келген мемлекеттік рәміздердің ең маңыздысы - Гимн. Гимн
мемлекеттік ән. Ол халықты әйгілі етеді. Оның сөздерінде халықтың
мыңдаған жылғы тарихы, бүгінгі өмірі мен келешек арманы
айтылған.
Оттай жанып жанарың
Одан қуат аламын
Әнұран ол — тынысы
Кең жазира даламның.
Міне, осы Қазақстандай үлкен жерімізді, елімізді, танытып,
намысымызды шет елде қорғап келген спортшыларымызды айтпасақ
болмайды. Өз елінің патриот азаматы ретінде көк туымызды Риода
желбіреткен спортшыларымызға мың алғыс. Қазақстан құрамасының Рио -
де - Жанейро Олимпиадасынан ұтқан медальдар саны - 17. 2012 - жылғы
Лондон Олимпиадасының алтын медаль иегері, жеңіл атлет Ольга
Рыпакова бұл жолы қола медаль алды. Боксшы Василий Левит күміс
медальға қол жеткізді. Ауыр атлет Александр Зайчиков қола медаль
ұтып алды. Бокстан алтын медальді Қазақстан құрамасына Данияр
Елеусінов тарту етті. Еркін күрестен Эльмира Сыздықова Олимпиаданың
қола медалін иеленді.
Боксшы Әділбек Ниязымбетов осымен екінші мәрте Олимпиаданың күміс
жүлдегері атанды. Еркін күрестен Гюзель Манюрова – күміс, Екатерина
Ларионова қола медаль ұтып алды. Бокстан Иван Дычко мен Дариға
Шәкімова жартылай финалға шығып медальға ие болды. Қазақстан
спортшылары Рио - де - Жанейро Олимпиадасында жақсы өнер көрсетті,
мықтылығын дәлелдеді. Осы орайда ел намысын қорғаған, көк туымызды
желбіреткен барша спортшыларымызға біз өз ризашылығымызды
білдіруіміз керек. «Көк тудың желбірегені» әуенін видеосымен
көрсету. Келешекте сіздер де осындай атақты спортшы, танымал адам
болуға тырысуларыңыз керек. «Мен кім болам?» тақырыбында ауызша
оқушыларға айтқызу.
Мұғалім: — Ия, балалар, елін, жерін сүйетін азамат болып шығу үшін
қандай бала болуымыз керек?
Білімді, өнерлі, ақылды, еңбексүйгіш бала болуымыз керек.
Дұрыс - ақ, ендеше Отан, туған жер туралы қандай мақал - мәтелдер
білеміз?
«Мақалды тап» ойынын ойнайық.
Отан - да ыстық.
Отан - нан басталады. т. б
Қортынды: Сабағымызды жақсы оқып, еліміздің адал, еңбекқор азаматы
болайық. Ер жетіп еліміздің одан әрі көркеюіне, гүлденуіне өз
үлесімізді қосайық.
Белгілі ақын атамыз Ж. Молдағалиев:
Өткеніңді еске алсаң,
Өскеніңнің белгісі.
Өткеніңді ұмытсаң,
Өшкеніңнің белгісі,
— деген екен. Сондықтан, халқымыздың бүгінгі уақытқа дейінгі жеткен
жетістіктері өздеріңе аманат. Сондай - ақ, еліміздің егемендігін
танытатын ресми ерекшелік белгілері: Ана тіліміз, Елтаңбамыз,
Туымыз, Ата заңымыз, Әнұранымызды бойындағы бойтұмарындай сақтап
қана қоймай, қашанда еліміздің, жеріміздің еркіндігін сақтар мықты
ұрпақ, мықты азамат болатындарыңа сенімім мол. Еліміздің жанашыр
патриоты болайық.
Тақырып: Ізгілікке бастар жол
Құндылық: Сүйіспеншілік Қасиеттер: Шыншылдық, мейірімділік
Сынып «6»
Сабақ мақсаты: Оқушылардың өзін-өзі танудың адам өміріндегі мәнділігі жөніндегі ұғымдарын дамыту. Сабақтың міндеттері: · Оқушыларға ізгілік ұғымы туралы түсінік беру; · Оқушыларды ізгі істерге жетелейтін адамгершілік қасиеттерін дамытуға ықпал ету; · Мейірімді,ықыласты болуға тәрбиелеу. |
Ресурстар: Кітап, дәптер, үнтаспа, нақыл сөздер, слайд, сурет, шар, гүл, жүрекше |
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңi. 1) Тыныштық сәтi. Рахмет. 2)Үй тапсырмасын тексеру. (5 мин) |
Сабақ барысын талқылау: Оқушылардың емін – еркін дұрыс отыруын қадағалау |
ІІ. Дәйек сөз. « |
|
ІІІ. Әңгiмелеу (сұхбат). (5 мин) Мұғалім сыйы. Данышпан диқан Түйіндеме |
|
IV. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс. Дәптермен жұмыс 3 –
тапсырма Еліңе қызмет етудің ізгі іс ретіндегі мәнін мысалдармен дәлелдеу. Түйіндеме. Оқушылардың назарын «Ақ ниет,кеңпейілділік,адалдық пен қайырымдылық сияқты ізгі істер бақыт пен дәулетке жеткізеді»нақыл сөзге аудару. |
|
V. Топпен ән айту. Н.Ә. Назарбаевтың «Елім менің» өлеңін айтады. |
|
VI. Үй тапсырмасы. 4- тапсырма Мәтінді оқыңдар.Ата-ананы, үлкендерді қалай құрметтеу керектігі жөнінде өз ойларыңды айтып беріңдер. |
|
VII. Соңғы тыныштық сәтi. (Тыныштық… бар жерде, тыныштық… бүкiл әлемде) |
|
8-сынып
Сабақтың тақырыбы: Сен де бір кірпіш дүниеге....
Сабақтың мақсаты: Әр адамның өз өмірінің мәнін түсініп, белгілей білуінің маңыздылығы жөнінде ұғымдарын дамыту
Сабақтың міндеттері:
а) адам өмірінің үнемі дамып, өсіп, жетіліп отыратынын ұғындыру;
ә) оқушыларды өзін-өзі басқара алуға, өздігінен іздене білуге тәрбиелеу;
б) оқушыларға адам бойындағы өзіндік ерекшеліктерді дамыта отырып, әр адамның
ішкі мүмкіндігінің зор екендігін және оны тиімді пайдалануға үйрету.
Құндылық: Ақиқат (интеллектуальдық деңгей) , сүйіспеншілік (адамгершілік деңгей)
Қасиеттер: парасаттылық, саналылық, зерделілік, кеңпейілділік, жомарттық, адалдық, сезімталдық, сағыныш.
Ресурстар: интерактивті тақта, электрондық диск «Бала күн», «Ойлан, балам», слайдтар, А-4 қағаздар, түсті
қарандаштар,
1.Ұйымдастыру кезеңі
АутотренингТыныштық сәті
Топпен ән шырқау
2. Үй тапсырмасын тексеру
7 минут
Өткен оқу жылының соңында оқушыларға берген «Менің жазғы демалысым» тақырыбына эссе жазуға берілген. Соны тексеріп өз еріктерімен топтың ішінен 4-5 оқушының жұмысын тыңдау.«Ойланайық, пікірлесейік» айдары бойынша төмендегідей сұрақтар қойылады: (Слайд-3)
Ойланайық, пікірлесейік айдары бойынша сұрақтарды ескере отырып ойларын жеткізуге тырысу.
3.Дәйексөз
Мәнін ашу3 минут
«Көкіректе сәулесі жоқтың көңілінде сенімі жоқ» АБАЙ
Дәйексөздің мәнін ашуға және «Менің қойын дәптерім» деген шығармашылық жұмысқа өз еріктерімен дәптер бастауды ұсынамын.
Менің қойын дәптерім деген шығармашылық жұмыс дәптерлеріне дәйексөздің мағынасын қалай түсінгендіктерін жаза
ӨӨТ мен биологияның (өсімдіктану) байланысын ескеріп бір-біріне сұрақтар қояды:
-
Ағаштардың өсіп жетілуіне қажетті жағдайларды ата;
-
Гүлдердің тозаңдануы
-
Гүлдердің әсемдігі, хош иісі туралы не білеміз?
Әңгімені кезектесіп оқып оқушылар талқылауды және адам өсіп дамуымен байланыстырады.
5. Шығармашылық жұмыс топтық жұмыс
10 мигут
4 топ оқушылары оқылған әңгімені постерге сурет арқылы елестетіп әңгіме мазмұны ашылатындай етіп сурет салады.
Табиғаттың әсем, ағаштардың, гүлдердің көріністерін салады жәнеәр топ бір-бірінің жұмысын бағалайды.
6. Топпен ән айту
2 минут
Барлығымыз бірге минусовканы қоса «Ойлан, балам» әнін шырқаймыз. Әннің мазмұнына көңіл бөлу ескертіледі.
Оқушылар оқулықтағы 9 беттегі әнді бірге шырқап айтады
7. Үй тапсырмасы
8. Соңғы тыныштық сәті
1 минут
Рефлексия арқылы сабақтың ұнағандығын бармақтарын жоғары көтерсе «ұнады
5-сынып Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып:
¬«ӨЗІМДІ ӨЗІМ ТАНУМЕН ӨСІП
КЕЛЕМ...»
Құндылық:“Ақиқат”. Қасиеттер: Өз-өзіне адал
болу. Шындық.
Сабақтың
мақсаты: ақиқаттың құндылық ретіндегі мәнін
ұғындыру.
Сабақтың
міндеттері:
- Адами қарым
–қатынастағы бүкпесіз шынайылық, қоршаған ортадығы шындық пен
ақиқат туралы түсінік
беру;
- Оқушылардың
өтірік пен шындықтың ара-жігін дұрыс ажырата білуге
үйрету;
- Оқушыларды
шыншылдыққа, адалдыққа, шынайылыққа тәрбиелеу;
Ресурстар
Сабақтың
барысы:
Ұйымдастыру
кезеңі. Тыныштық сәті. Нұрға
бөлену
Үй тапсырмасын
тексеру. «Адалдық, әділдік, шыншылдық» құндылықтарын қатыстырып
эссе жазу.
Балаларға эссе
мазмұны бойынша сұрақтар қоямын . Сабақ барысын
талқылау
Дәйексөз.
Дүнедегі ең оңай
нәрсе – біреуге ақыл
айту,
Ең қиын нәрсе –
өзіңді –өзің түсіну.
Әл-Фараби
1. «Өзін-өзі
тану» пәнінен не
үйрендік?
2. «Өзін-өзі
тануды сарқылмас қазына » деуге
болама?
3. Дәйексөзден
қандай ой түйдің?
Әрбір адамның
көкейінде өзінің пікірі мен сенімі ойға жетелейді. Сол пікір мен
сенім басқа адамдардың пікірі мен сеніміне сәйкес келсе, пікірлер
тоғысады да, ақиқат туады. Ақиқат адамға айқындықты
үйретеді.
Әңгімелеу
(сұхбат) аңыз әңгіме
Ертеде екі
данышпан өмір
сүріпті.
Біреуі өз
шәкірттеріне: «Көп затты танып білу үшін қиындықтарды жеңе білу
керек, шыңға өрлеп, биік асудан өтіп үйрену қажет», - дейді екен.
Ол өз шәкірттерін адам аяғын баспаған құзды шыңдарға апарып, биік
асулардан, тар соқпақтардан өтуге
үйретеді.
Екіншісі болса:
«Ақылды адам шыңға өрмелейді, оңай жолын іздейді», - деуден
жалықпайды. Ол өз айтқанынан қайтпай, шәкірттерімен сол шыңды
айналып, жеңіл де оңтайлы жол іздеуден
танбайды.
Алғашқылары
қиындықты жеңе отырып, өмірден көп нәрсені үйренеді, өздерінің
мүмкіншіліктерін, қабілеттерін дамытып, шыңды бағындырады. Сөйтіп,
айналсындағыны алыстан көруін үйренді. Соңғылары қиындықтан қаша
жүріп, асуды айналып өтеді, жолда не іліксе, соған риза болады.
Олар тек жанындағыны ғана көргендеріне мәз
болады.
Өзіңді, өмірді
танып білу үшін қиындықтан жасқанбай, «тар жол, тайғақ кешуден»
тайсалмау керек.
Оқушылар
сабақтағы шындық туралы алған білімдерін толықтыра түсу үшін
төмендегі сұрақтар төңірегінде әңгіме
жүргізіледі:
• «Алыстан
көруін үйренеді» дегенді қалай
түсінесіңдер?
• Сендер
танымның қай жолын таңдап алар едіңдер?
Неге?
• Қай
данышпанның тағылымы табандылыққа, болашақты болжауды үйретеді?
Неліктен?
Шығармашылық
жұмыс, топтық жұмыс
Абайдың қара
сөзінен берілген үзіндіні оқып, сұрақтарға жауап жаз. Абай
атамыздың «Өзіңнен –өзің әр күн сайын есеп ал» деген сөзін қалай
түсінесіңдер? Есті болу үшін адамға қандай қасиеттер қажет? Қара
сөздің мазмұнына орай «Менің түсінігімдегі есті адам » атты шығарма
жазу.
Топпен ән айту.
«Менде өсіп келемін» әнін орындаймыз. Ә.
Орманшина
Желдей жүйткіп
жылдармен
Мен де өсіп
келемін.
Отанымды
сүйемін,
Қадірін оның
білемін.
Мектепке де
барамын,
Білімнің бойлап
тереңін,
Үйренемін,
ұғамын,
Өмірдің жинап
керегін.
Керек болса
көмегім,
Қол ұшымды
беремін.
Адал туған
Отанға
Ұлы болсам, деп
едім
Үй тапсырмасы.1.
Ж.Қалжанованың Өзімді –өзім танумен өсіп келем. . . өлеңін жаттап
келу.
2. Келесі сабақ:
Б. Тұрсынбаевтың «Әлім мен Жанар» мәтінін оқып
келу.
Соңғы тыныштық
сәті.
Тыныштық сәтін
ұйымдастыру.
Баяу музыка
қойылады. Бүгінгі сабақтан игерген жақсы қасиеттерді есімізге
түсіріп, жүрегімізге сақтайық. Ақиқат,
ақиқат,ақиқат!
Жүрегімде
мәңгілік ақиқат!
7-сынып Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Көкірек көзін ашалық!
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың бойында адам туралы, оның табиғи ішкі мүмкіндіктері, мінез-құлқы туралы жақсы көзқарас қалыптастыра отырып, оларға өзін-өзі қадағалай алу, бағалай білу және өзін-өзі дамытып, жетілдіре алу және өсу, есею жөнінде түсінік беру.
Сабақтың міндеттері:
-
адам өмірінің үнемі дамып, өсіп, жетіліп отыратын құбылыс екендігін ұғындыру;
-
адам бойындағы барлық қасиеттерді, өзіндік ерекшеліктерді дамыта отырып, оқушыларға әр адамның ішкі мүмкіндігінің зор екендігін және оны тиімді пайдалана алуға үйрету;
-
оқушыларды өзін-өзі басқара алуға, өздігінен іздене алуға үйрету;
Сабақтың түрі: дәстүрлі емес
Сабақтың типі: аралас
Сабақтың әдісі: Әңгімелесу, сұрақ – жауап, ойын, көрініс.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, дәйек сөздер, М.Мақатаевтың өлең жолдары.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу, сабаққа назарларын аудару.
ІІ. Жаңа сабақ. Көкірек көзін ашалық!
Шаттық шеңбері
Оқушылармен еркін қарым-қатынас жасау мақсатында шеңбер құрып, барлығына бір-біріне тілек айтқызу.
Әңгімелесу
-
Жазғы демалысты қалай өткіздіңдер?
-
Өздерің жақын тұтқан адамдарды біраз уақыт көрмесеңдер қандай күйде боласыңдар?
-
Сағыныш дегенді қалай түсіндірер едіңдер?
Дәйексөз
Көкіректе сәулесі жоқтың көңілінде сенімі жоқ.
Абай
«Дәйек сөзді қалай түсінесіңдер?» деген сұрақ арқылы оқушылардың өз пайымдауларын ортаға салуға жағдай туғызуға болады.
Назар аудару
Өміріме өзімнің таң қаламын,
Қаламаймын деп қатардан қамданамын.
Бүгінімді өткізсем қиындықпен,
Ертеңіме үмітпен қамданамын!
Үйге тапсырма
1. К.Әбілдақызының «Екі жол бар» атты өлеңін жаттап келу.
-
Өзін-өзі қадағалап, өз ісіне өзі дұрыс бағыт бере білген адам қандай жетістікке жетеді деп ойлайсың? Ойыңды шығарма түрінде жазып кел.
-
Соңғы тыныштық сәті
МАДТ
МАДТ
Тақырыбы: «Өзін — өзі тану» әлеміне
саяхат
Мақсаты: «Өзін-өзі тану» әлемі туралы түсініктерін
кеңейту
Міндеттері: адам бойындағы құнды қасиеттер туралы
түсініктерін кеңейту; өзіне деген сенімділігін дамыту; өзін-өзі
тани білуге деген қызығушылықтарын
тәрбиелеу.
Көрнекі
құралдар: дәптер, «Өзін-өзі тану»әлемінің картасы,
түрлі түсті қарындаштар.
Шаттық шеңбері
— Балалар, мен сендермен кездескеніме өте
қуаныштымын. Қане, бәріміз бір-біріміздің қолымыздаң ұстап, шеңбер
құрайық! Осы дөңгелек шеңберді неге шаттық, жылулық шеңбері деп
атаймыз?
Балалардың жауаптары тыңдалып, тәрбиеші қорытындылайды:
— Дұрыс айтасыңдар, балалар! Шеңберге тұрудың
үлкен бір қасиеті бар. Шеңберіміз көктегі жылу беретін күн сияқты
дөңгелек. Шеңберге тұрып, бір –бірімізді жақсы көре аламыз, тани
аламыз, бір-бірімізге қарап қолымыздан ұстасып, жақсылық пен
жылулығымызды сыйлай білуге үйренеміз. Міне сондықтан бұл шеңберді
жылулық, шаттық шеңбері – деп атаймыз. Енді бәріміз жақсылық тілеп,
шаттана қуанып, бір-бірімізге жылуымызды берейік, күлкімізді
сыйлайық!Балалар Ө. Тұрмажановтың өлен жолдарын хормен
қайталайды.
Кел, балалар, күлейік!
Күлкіменен түлейік!
Қабақ түйген не керек!
Көңілді боп жүрейік!
Кел балалар, күлейік!
Күлкіменен түлейік!
Күлкі көңіл ашады,
Күліп өмір сүрейік!
Әңгімелесу
-Балалар, біз «Өзін-өзі тану» әлеміне саяхатымызды жалғастырамыз.
Қане, есімізге түсірейікші, сол саяхатымызда біздің қандай
көмекшілеріміз болды?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
-Дұрыс айтасыңдар, балалар! Бұл саяхатымызда «Өзін — өзі тану»
әлемінің картасы бізге көмекшіміз болып қала береді.
«Өзін-өзі тану» әлемінің картасы бізге өзіміздің кім екенімізді
және қандай екендігімізді білуге
көмектеседі?
Әркім өзін қандаймын деп
ойлайды?
Жақсы болу дегенді қалай
түсуніге болады?
«Өзін-өзі тану» әлемі бізді
қандай жақсылыққа үйретті?
Адам бойындағы жақсы
қасиеттерді еске түсіріп атйықшы?
Балалардың жауаптары тыңдалып, тәрбиеші қорытындылайды:
-Дұрыс айтасыңдар, балалар! «Өзін-өзі тану» әлемі арқылы адам
бойындағы жақсы қасиеттерді біліп, олармен таныса бастадық. Бұл
қасиеттер: сүйіспеншілік, мейірімділік, адалдық, шыншылдық,
қамқорлық, әдептілік, достық, бірлік деп аталады екен.
Тәрбиеші балаларды отырғызып, дәптердегі «Өзін-өзі тану» әлемінің
картасына назарларын аудартады. -Бұл -өзімізге таныс «Өзін-өзі
тану» әлемінің картасы.
Картада бірнеше аялдамалар берілген.
Тәрбиеші балаларға көрсетеді.
«Өзін-өзі тану» әлемінің
картасындағы аялдамалардан қандай суреттерді көріп тұрсындар?
Балалардың жауаптары тыңдалып, тәрбиеші түйіндейді.
-Суретте кең байтақ Қазақстан жерінде өмір сүріп жатқан әдепті,
ұқыпты, бақытты балалардың отбасы, достары, туған жері, оның
табиғаты бейнеленген екен. Осы картаның көмегімен қызықты әлемге
саяхатымызды жалғастырып, тағы да қызықты шығармалармен танысып,
ізгі қасиеттерді бойымызға сіңіреміз. Шығармалар арқылы адам
бойында кездесетін: сүйіспеншілік, мейірімділік, адалдық,
шыншылдық, қамқорлық, әдептілік, достық, бірлік сияқты жақсы
қасиеттермен тереңірек танысамыз.
Әңгімелеу
Тәрбиеші Ә.Асылбековтың «Сүйіспеншілік» әңгімесін балаларға оқып
береді.
Дәйексөз
«Сүйіспеншілік — жүректен» деген нақыл сөзді тәрбиеші бүгінгі
сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндіреді.
-Халық даналығында «Сүйіспеншілік-жүректен» деп өте орынды
айтылған. айналамыздағы туған-туыстарымызды, отбасымызды,
достарымызды, туған жерімізді жақсы көру сүйіспеншілік деп аталады.
Ал сүйіспеншілік жүрегімізде туындайды.
Тыныштық сәті
-Балалар, денелерінді түзу ұстап, бастарынды жоғары көтеріп,
ыңғайланып отырындар. Көздерінді жұмсандар да болады. Ауаны терең
жұтып, еркін тыныс алындар. Өздеріннің тыныс алуларынды бақылап,
бақытқа, махаббат пен тыныштыққа толы таза, шипалы ауаның тұла
бойларына толғаның сезініндер. Ал енді көздерінді ашсандар да
болады.
Ойын «Мадақтау»
Балалар шеңбер бойымен дөңгелене тұрып, бір-бірінің сөздеріне
күлімсірей қарап, көршісіне жылы сөздер айтады.
-Сен мейірімдісін…
-Сен адалсың…
— Сен әдемісін…
— Сен күштісін…
-Сен жақсысын…
-Сен қамқорсын…
-Сен әдептісін…т.с.с.
Көршісі басын изеп: «Рақмет, сенің сөздеріннің бәрі
маған»
Физика 9 сынып. ҚМЖ қысқа мерзімдік жоспар
/Физика /Физика 9 сынып. ҚМЖ қысқа мерзімдік жоспар
Күні:
Сыныбы: 9
Пәні: физика
Сабақтың аты |
Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі |
||||||||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø қозғалыс материяның ажырамас бөлігі жайлы мағлұмат беру Ø қозғалыс заңдарының формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
||||||||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø қозғалыс материяның ажырамас бөлігі жайлы мағлұмат алады Ø қозғалыс заңдарының формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
||||||||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Қозғалыс табиғатта кез-келген өзгерісті білдіреді. Денелердің қозғалысын физиканың негізгі бөлімі – механика зерттейді. Механика кинематика және динамика деген бөлімдерден тұрады. Кинематика – механиканың қозғалыстарды сипаттайтын шамалар арасындағы байланысты қарастыратын бөлімі. Кинематикада денелердің қозғалысын анықтайтын себептер қарастырылмайды, оларды динамика қарастырады. Дене кейбір дегене қатысты тыныштықта болғанымен, басқа бір денеге қатысты қозғалыста болады, сондықтан денелердің тыныштығы салыстырмалы болып табылады. Материяның негізгі қасиеттерінің бірі –қозғалыс. Материясыз қозғалыс, қозғалыссыз – материя болмайды. Материяның қасиеттерін, оның өзгерістерін зерттеу барысында көптеген физикалық шамалар енгізіледі. Бұл шамларадың арасындағы ең маңызды байланыстар ашылады да, олар математикалық қатынастар арқылы өрнектеледі. Сөйтіп, материя қасиеттерін сипаттайтын заңдар тағайындалады. |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Тест тапсырманы орындау» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5 минут) 1. 8-сынып курсын еске түсіріп шолу жасау
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (2 минут) 1. Физика ғылымында дененің қозғалғанын қалай білеміз? 2. Механикалық қозғалыс дегенді қалай түсінесіңдер? 3. Материя дегенді қалай түсінесіңдер?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген сөздерге шағын эссе жазады
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест жұмысын орындау» (10 минут) .Механикалық қозғалыс дегеніміз не? а) Санақ денесімен байланысқан координат жүйесі ; б) Өлшемі мен пішінін ескермеуге болатын дене ; в) Басқа денелерге қатысты кеңестіктегі орын ауыстыруы; г) Орын ауыстырудың жолға қатынасы; 2.Ұзындық бірлігі. а) Дж;. б) Метр; в) секунд; г) Вт 3.Орын ауыстырудың формуласы а) s=v t; б) v=s/t E) s=u0t+at r) s=u0t + at0 4.Серпінді дегеніміз не? а) Орын ауйыстырудың жолға қатынасы; б) Бірдей уақыт аралығындағы жылдамдық; в) Жұмыстын жолға көбейтіндісі; г) Жүкті алып тастағаннан кейінгі деформация; 5.Еркін түсу үдеуінің сандық мәні ? а)10,1 Дж; б) 8,7 Вт, в) 9,8 м/с , г)9,7м/с 6.Бұрыштық ығысуы қандай әріппен белгіленеді ? а) U ; б) S ; в) T ; г) φ 7. « Динамика» қандай мағына береді? а) Суреттеу; б)Күш; в) Ғалым; г) Жазамын. 8. Исаак Ньютон қай жердің ғалымы? а) грек ; б)француз; в)ағылшын; г)қытай. 9.Жылдамдықты өлшеуге арналған прибор а) термометр; б) барометр; в) амперметр; г) спидометр. 10.Төмендегі ғалымдардың қайысысы дене еркін түскенде бір қалыпты үдемелі қозғалыста болатынын ж/е үдеуі барлық денелер үшін бірдей екенінін тапқан? а) Архимед; б)Галлилей; в) Ньютон; г) Гьюгенс; д) Гук.
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
§1 Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі |
үнныбы: 9
Бекітемін: Жалымбетова
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§2,3.Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану жайлы мағлұмат беру Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану жайлы мағлұмат алады Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдана білуге үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
Өзінің сандық мәнімен қоса кеңістіктегі бағытымен де сипатталатын шамалар векторлық шамалар деп аталады. Кеңістікте белгілі бір бағыты болмайтын, тек сандық мәнімен ғана сипатталатын шамалар скалярлық шамалар деп аталады. Векторларды қосу. Бірнеше векторларды қосу.
Векторларды азайту. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
І.Ұйымдастыру
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Табиғатта абсолют тыныштықта тұратын дене бола ма?
-
Тыныштықтың салыстырмалы болатынын қандай мысалдармен түсіндіруге болады?
-
Ғылымда материя деп нені айтады? Оның негізгі қасиеті қандай?
-
Материяның қасиеттерін сипаттайтын заңдар қалай тағайындалады?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
-
Вектор дегенді қалай түсінесіңдер?
-
Векторларға қандай амалдар қолдану тиімді деп ойлайсыздар?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1 |
Білу |
Вектор дегеніміз не? |
2 |
Түсіну |
Векторға қандай амалдар қолданамыз? |
3 |
Қолдану |
|
4 |
Талдау |
Векторлар мен координата өсіндегі проекцияларын салыстыр? |
5 |
Жинақтау |
Күнделікті есептеулерде векторлық амалдарды орындаудың маңызы қаншалықты? |
6 |
Бағалау |
|
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
Кейінгі оқу |
§2,3.Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану |
Күні:
Сыныбы: 9
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§4,5 Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру жайлы мағлұмат беру Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø Топта бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру жайлы мағлұмат алады Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйренеді Ø Топта бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
Теңайнымалы қозғалыс деп дененің жылдамдығы кез келген бірдей уақыт аралығында бірдей шамаға өзгеріп отыратын қозғалысты айтады. Үдеу дегеніміз – жылдамдықтың өзгеру шапшаңдығын сипаттайтын шама; ал жылдамдық өзгерісінің осы өзгеріс болған уақыт аралығына қатынасына тең. , , ХБЖ-да үдеу бірлігі 1м/с2. формуласынан жылдамдықты табайық: -бұл бастапқы жылдамдығы бар, үдеуі оң таңбалы, яғни жылдамдығы артып отыратын қозғалыс теңдеуі. Енді бастапқы жылдамдығы нөлге тең, ал үдеу оң таңбалы болсын. Мұндай қозғалыс кезіндегі жылдамдық формуласы: бастапқы жылдамдық нөлден өзгеше және таңбасы оң болсын. Бірақ үдеу теріс таңбалы, яғни жылдамдық кеміп отырады делік. Мұндай қозғалыс жылдамдығы Түзу сызықты қозғалыстағы орын ауыстыру векторының модулі жүрілген жолмен сәйкес келеді. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
-
Сәлемдесу
-
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
-
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Векторлық шамалар дегеніміз не?
-
Скаляр шамалар дегеніміз не?
-
Векторларға амалдарды қалай қолданамыз?
-
Векторлар проекциясы дегеніміз не?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
-
Теңайнымалы қозғалыс деп қандай қозғалысты айтуға болады?
-
Теңайнымалы қозғалыс кезінде жылдамдық қалай өзгереді?
-
Үдеу дегеніміз қандай физикалық шама?
-
Теңүдемелі қозғалыс жылдамдығы графигінің бірқалыпты қозғалыс графигінен айырмашылығы неде?
-
Теңүдемелі қозғалыстағы дененің кез келген уақыт мезетіндегі жүрген жолын есептеп табу үшін нені білу керек?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№ |
Бағалау өлшемдері |
Көш басшы |
Хатшы |
Баяндамашы |
Уақыт сақшысы |
1 |
Тақырыптың ашылуына үлес қосу |
|
|
|
|
2 |
Міндетін атқару |
|
|
|
|
3 |
Топтық жұмысқа атсалысуы |
|
|
|
|
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.
Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
1) 2) 3)
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1 |
Білу |
Үдеу дегеніміз не? |
|
2 |
Түсіну |
Үдеудің формуласын және өлшем бірлігін жаз? |
|
3 |
Қолдану |
Дене 5 секунт ішінде 0,5 м/с2 үдеу алады.осы кезде жылдамдығы қанша болды?(Бастапқы жылдамдық 0-ге тең болғанда) |
|
4 |
Талдау |
Кітаптағы 13-суреттегі а және ә суреттерін салыстыр? |
|
5 |
Жинақтау |
Суретті қысқаша түсіндір?
|
|
6 |
Бағалау |
Күнделікті өмірде теңүдемелі және теңбаяулайтын қозғалыстарға мысалдар келтір? |
|
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
Кейінгі оқу |
§4,5 Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру |
Добавить комментарий
Ваш e-mail не будет опубликован. Обязательные поля помечены *
Сабақтың тақырыбы: Өзін-өзі тану белестері
Құндылық: Ақиқат Қасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т.б
Сабақтың мақсаты: Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері: · 3-сыныпқа арналған «Өзін-өзі тану»пәнінің мазмұнымен таныстыру; · өзін,өзгелерді, адамгершілік құндылықтарын танып білуге қызығушылықтарын арттыру; · сыйластыққа,кішіпейілдікке,ізгілікке тәрбиелеу. Мақсаты: «Өзін-өзі тану» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. |
Ресурстар: Мультимедиялық тақта, оқулық,дәптер,мақал-мәтел,дәйексөз,маркер, аққағаз,гүл,жүрек,көбелек суреттері |
Сабақтың барысы:1. Ұйымдастыру кезеңі а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу ә) оқушылар назарын сабаққа аудару б) Тыныштық сәті -Балалар ыңғайланып отырып алыңдар да, терең дем алыңдар.Көздеріңді жұмыңдар.Өз денелеріңізді сезініңіздер және бос ұстаңыздар. Дене демалады,сана сезім сергиді.Өз денелеріңізді көз алдыңызға елестетіңіз…Басыңыздан бастап,аяғыңыздың ұшына дейін… Біз жақсы мен жаманның не екенін ажыратып,бойымыз жеңілдеп қалғандай.Бейне бір ақ түсті көбелекке ұқсап, ұшатын қанат пайда болғандай. Айналаға көз салсақ,тек қана әдемі, жақсы заттарға көзіміз түседі.Құлпырған гүлдер, оның маңында жақсы балалар…Олардың әрқайсысының жүзінде күлкі ойнайды. Жер бетіндегі барлық тірі зат біздерге:«Жақсы бала бол!» деп сыбырлағандай болады.Ал төбемізден нұр шашқан алтын күн бізге:«Жақсы болу өзіңнен»,деп қарайды.Ия,ия шынында да,көбелектер секілді әдемі болып,тек қана әдемі жерде жүру керек екен-ау!Біз барлығымыз да жақсы екенбіз ғой!Жақсы болу өзімізден екенін біз де сезінгендейміз. Ал,енді «бір,екі,үш»деп,бұрынғы қалпымызға келейік. |
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында |
Үй тапсырмасын тексеру |
|
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беруМәтінмен жұмыс М.Төрежановтың «Алтын балық»әңгімесін кідіріспен әңгімелей отырып,ондағы әр-бір ойларға байланысты балалардың пікірлерін тыңдау. |
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды. |
Дәйексөз «Өзін өзі тану-адамгершілік құндылықтардың негізі» деп тақтаға жазып,мәніне тереңірек тоқтау.Дәйексөзді дәптерге жазып алу. |
Мағынасын түсіндіру |
Шығармашылық жұмыс: Тақырыпқа байланысты эссе жазу |
Оқушылар тапсырмаларды орындайды |
Топпен ән айту |
Әнді ерекше көңілмен айтып,сергиді |
Дәптермен жұмыс Өзін өзі танудан не үйренгілерің келетінін дәптерде берілген алтын балықтан сұрап,сол тілектерді бос жолға жазу. |
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды |
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту |
Күнделіктеріне жазады. |
Соңғы тыныштық сәті: — Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар. |
Оқушылар көздерін жұмып демалады. |
Физика 9 сынып ҚМЖ
/Физика /Физика 9 сынып ҚМЖ
Күні:
Сыныбы: 9
Пәні: физика
Сабақтың аты |
Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі |
||||||||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø қозғалыс материяның ажырамас бөлігі жайлы мағлұмат беру Ø қозғалыс заңдарының формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
||||||||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø қозғалыс материяның ажырамас бөлігі жайлы мағлұмат алады Ø қозғалыс заңдарының формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
||||||||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Қозғалыс табиғатта кез-келген өзгерісті білдіреді. Денелердің қозғалысын физиканың негізгі бөлімі – механика зерттейді. Механика кинематика және динамика деген бөлімдерден тұрады. Кинематика – механиканың қозғалыстарды сипаттайтын шамалар арасындағы байланысты қарастыратын бөлімі. Кинематикада денелердің қозғалысын анықтайтын себептер қарастырылмайды, оларды динамика қарастырады. Дене кейбір дегене қатысты тыныштықта болғанымен, басқа бір денеге қатысты қозғалыста болады, сондықтан денелердің тыныштығы салыстырмалы болып табылады. Материяның негізгі қасиеттерінің бірі –қозғалыс. Материясыз қозғалыс, қозғалыссыз – материя болмайды. Материяның қасиеттерін, оның өзгерістерін зерттеу барысында көптеген физикалық шамалар енгізіледі. Бұл шамларадың арасындағы ең маңызды байланыстар ашылады да, олар математикалық қатынастар арқылы өрнектеледі. Сөйтіп, материя қасиеттерін сипаттайтын заңдар тағайындалады. |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Тест тапсырманы орындау» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5 минут) 1. 8-сынып курсын еске түсіріп шолу жасау
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (2 минут) 1. Физика ғылымында дененің қозғалғанын қалай білеміз? 2. Механикалық қозғалыс дегенді қалай түсінесіңдер? 3. Материя дегенді қалай түсінесіңдер?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген сөздерге шағын эссе жазады
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест жұмысын орындау» (10 минут) .Механикалық қозғалыс дегеніміз не? а) Санақ денесімен байланысқан координат жүйесі ; б) Өлшемі мен пішінін ескермеуге болатын дене ; в) Басқа денелерге қатысты кеңестіктегі орын ауыстыруы; г) Орын ауыстырудың жолға қатынасы; 2.Ұзындық бірлігі. а) Дж;. б) Метр; в) секунд; г) Вт 3.Орын ауыстырудың формуласы а) s=v t; б) v=s/t E) s=u0t+at r) s=u0t + at0 4.Серпінді дегеніміз не? а) Орын ауйыстырудың жолға қатынасы; б) Бірдей уақыт аралығындағы жылдамдық; в) Жұмыстын жолға көбейтіндісі; г) Жүкті алып тастағаннан кейінгі деформация; 5.Еркін түсу үдеуінің сандық мәні ? а)10,1 Дж; б) 8,7 Вт, в) 9,8 м/с , г)9,7м/с 6.Бұрыштық ығысуы қандай әріппен белгіленеді ? а) U ; б) S ; в) T ; г) φ 7. « Динамика» қандай мағына береді? а) Суреттеу; б)Күш; в) Ғалым; г) Жазамын. 8. Исаак Ньютон қай жердің ғалымы? а) грек ; б)француз; в)ағылшын; г)қытай. 9.Жылдамдықты өлшеуге арналған прибор а) термометр; б) барометр; в) амперметр; г) спидометр. 10.Төмендегі ғалымдардың қайысысы дене еркін түскенде бір қалыпты үдемелі қозғалыста болатынын ж/е үдеуі барлық денелер үшін бірдей екенінін тапқан? а) Архимед; б)Галлилей; в) Ньютон; г) Гьюгенс; д) Гук.
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
§1 Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі |
Күні:
Сыныбы: 9
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§2,3.Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану жайлы мағлұмат беру Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану жайлы мағлұмат алады Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдана білуге үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
Өзінің сандық мәнімен қоса кеңістіктегі бағытымен де сипатталатын шамалар векторлық шамалар деп аталады. Кеңістікте белгілі бір бағыты болмайтын, тек сандық мәнімен ғана сипатталатын шамалар скалярлық шамалар деп аталады. Векторларды қосу. Бірнеше векторларды қосу.
Векторларды азайту. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
-
Сәлемдесу
-
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
-
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Табиғатта абсолют тыныштықта тұратын дене бола ма?
-
Тыныштықтың салыстырмалы болатынын қандай мысалдармен түсіндіруге болады?
-
Ғылымда материя деп нені айтады? Оның негізгі қасиеті қандай?
-
Материяның қасиеттерін сипаттайтын заңдар қалай тағайындалады?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
-
Вектор дегенді қалай түсінесіңдер?
-
Векторларға қандай амалдар қолдану тиімді деп ойлайсыздар?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№ |
Бағалау өлшемдері |
Көш басшы |
Хатшы |
Баяндамашы |
Уақыт сақшысы |
1 |
Тақырыптың ашылуына үлес қосу |
|
|
|
|
2 |
Міндетін атқару |
|
|
|
|
3 |
Топтық жұмысқа атсалысуы |
|
|
|
|
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.
Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
1) 2) 3)
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1 |
Білу |
Вектор дегеніміз не? |
|
2 |
Түсіну |
Векторға қандай амалдар қолданамыз? |
|
3 |
Қолдану |
|
|
4 |
Талдау |
Векторлар мен координата өсіндегі проекцияларын салыстыр? |
|
5 |
Жинақтау |
Суретті қысқаша түсіндір?
|
|
6 |
Бағалау |
Күнделікті есептеулерде векторлық амалдарды орындаудың маңызы қаншалықты? |
|
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
Кейінгі оқу |
§2,3.Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану |
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың аты |
§4,5 Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс туралы мағлұмат беру. Ø Топта бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру жайлы мағлұмат алады Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйренеді Ø Топта бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
Теңайнымалы қозғалыс деп дененің жылдамдығы кез келген бірдей уақыт аралығында бірдей шамаға өзгеріп отыратын қозғалысты айтады. формуласынан жылдамдықты табайық: -бұл бастапқы жылдамдығы бар, үдеуі оң таңбалы, яғни жылдамдығы артып отыратын қозғалыс теңдеуі. Енді бастапқы жылдамдығы нөлге тең, ал үдеу оң таңбалы болсын. Мұндай қозғалыс кезіндегі жылдамдық формуласы: бастапқы жылдамдық нөлден өзгеше және таңбасы оң болсын. Бірақ үдеу теріс таңбалы, яғни жылдамдық кеміп отырады делік. Мұндай қозғалыс жылдамдығы Түзу сызықты қозғалыстағы орын ауыстыру векторының модулі жүрілген жолмен сәйкес келеді. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Векторлық шамалар дегеніміз не?
-
Скаляр шамалар дегеніміз не?
-
Векторларға амалдарды қалай қолданамыз?
-
Векторлар проекциясы дегеніміз не?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
-
Теңайнымалы қозғалыс деп қандай қозғалысты айтуға болады?
-
Теңайнымалы қозғалыс кезінде жылдамдық қалай өзгереді?
-
Үдеу дегеніміз қандай физикалық шама?
-
Теңүдемелі қозғалыс жылдамдығы графигінің бірқалыпты қозғалыс графигінен айырмашылығы неде?
-
Теңүдемелі қозғалыстағы дененің кез келген уақыт мезетіндегі жүрген жолын есептеп табу үшін нені білу керек?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут)
1 |
Білу |
Үдеу дегеніміз не? |
|
2 |
Түсіну |
Үдеудің формуласын және өлшем бірлігін жаз? |
|
3 |
Қолдану |
Дене 5 секунт ішінде 0,5 м/с2 үдеу алады.осы кезде жылдамдығы қанша болды?(Бастапқы жылдамдық 0-ге тең болғанда) |
|
4 |
Талдау |
Кітаптағы 13-суреттегі а және ә суреттерін салыстыр? |
|
5 |
Жинақтау |
Суретті қысқаша түсіндір?
|
|
6 |
Бағалау |
Күнделікті өмірде теңүдемелі және теңбаяулайтын қозғалыстарға мысалдар келтір? |
|
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Өзімді-өзім танумен өсіп келемін
Құндылық: адамгершілік Қасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т.б
Сабақтың мақсаты: «Өзін-өзі тану» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. |
Ресурстар: Мультимедиялық тақта, оқулық,дәптер,мақал-мәтел,дәйексөз,маркер, аққағаз,гүл,жүрек,көбелек суреттері |
|||||||||||
Сабақтың барысы:1. Ұйымдастыру кезеңі б) Тыныштық сәті Ал,енді «бір,екі,үш»деп,бұрынғы қалпымызға келейік. |
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында |
|||||||||||
2. Үй тапсырмасын тексеру |
|
|||||||||||
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беруМәтінмен жұмыс |
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды. |
|||||||||||
Дәйексөз туралы айта кету |
Халық мақалы |
|||||||||||
Шығармашылық жұмыс: Оқулықтағы қоржында берілген сөздерді пайдаланып,сабақты түсіндіру. |
Оқушылар тапсырмаларды орындайды |
|||||||||||
Топпен ән айту |
Әнді ерекше көңілмен айтып,сергиді |
|||||||||||
Дәптермен жұмыс: дәптерде тапсырмаларды өз беттерінше орындайды. |
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды |
|||||||||||
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту |
Күнделіктеріне жазады. |
|||||||||||
Соңғы тыныштық сәті: — Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар. |
|
|||||||||||
|
Сабақтың атауы |
Пәні: физика Тақырыбы: Жылу берілудің түрлері. Жылуөткізгіштік |
|
|||||||||
|
Жалпы мақсаты |
Жылу берілудің түрлерімен танысып, жылуөткізгіштік туралы мәлімет алады.Тәжірибе жасау арқылы практикалық дағдылары қалыптасады. Оқушыларды алғырлыққа, зеректікке баулу және жылу алмасудың адамзат өмірінде физикалық құбылыс ретінде атқаратын ролін ашып беру. |
|
|||||||||
|
Оқушылар білуі қажет: |
Жылу берілу түрлері және жылуөткізгіштік дегеніміз не, не үшін қажет және қандай мақсатта қолданады |
|
|||||||||
|
Күтілетін нәтиже |
Жылу берілудің түрлері мен жылуөткізгіштік туралы біледі, тәжірибе арқылы жылу берілу жолдарын анықтайды. Жылуөткізгіштіктің өмірдегі маңызын айтады, ерекшеліктерін түсінеді. Орындаған тапсырмаларына қарап, салыстыра отырып ойланады. Акт-ны пайдалана отырып шығармашылық жұмыс жасайды. Жаңа сабақ бойынша оқушы қызығушылығы,ізденісі артады. |
|
|||||||||
|
Уақыты |
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Оқушылардың іс-әрекеті |
|
||||||||
|
2 минут |
Ұйымдастыру Сыныппен сәлемдесу.Топқа бөлу Сыныптың оқушыларын суреттер арқылы топқа бөлу. Сабаққа қатыспаған оқушыларды белгілеу. |
Мұғаліммен сәлемдесу. Оқушылар суреттер бойынша топтасып, өз үстелдерінің басына жиналады. |
|
||||||||
|
5 минут
10 минут |
Мақсатты жүзеге асыру барысында Блум жүйесінің 6 мақсатты категориялары алынды Үй тапсырмасын трек сызба арқылы тексеру
Жылу құбылыстары Броундық қозғалыс Диффузия ЖЫЛУ БЕРІЛУДІҢ ТҮРДЕРІ Жаңа сабақ
Біз ішкі энергияның өзгеру процесі жылу берілу екенін қарастырдық , енді жылу берілудің тұрмыс тірішіліктен белгілі әдісін қарастырайық Жылу берілудің түрлері.
|
Топтар тапсырма бойынша флипчартта орындап, қорғайды
«Бір шыны шай» ойыны арқылы түсіндіру |
|
||||||||
|
5 минут |
Жаңа сабақ тақырыбы: Жылу берілудің түрлері. Жылуөткізгіштік Тақтадан көрсету, дәптерлеріне жазу, мұғалім слайдтар арқылы, оқулықтан салыстыра отырып түсіндіреді. |
|
|||||||||
|
5 минут |
Эксперименттік тапсырманы орындау 1.Металл мен ағаштың жылуөткізгіштігі 2.Мұз және судың жылуөткізгіштігін салыстыру |
Топтағы оқушылар болған құбылысты «Айналмалы бекет» ойыны арқылы түсіндіреді. |
|
||||||||
|
8 минут |
4.Талдау Топтарға тапсырма беріледі. 1.АКТ-ні пайдаланып, суреттердегі құбылыстарға жоба жасайды, 2.Киіз үйдің жылу сақтау құбылыстарын түсіндіру. Жылуөткізгіштіктің маңызын ғимараттың жылуын сақтау үшін кәдімгі және кеуек түріндегі кірпіштің пайдасын. Жылудың адам өміріндегі маңызына баға береді. |
Әр топ оқушыларынан шығып қорғайды,екі жұлдыз, бір тілек стратегиясы бойынша бағалайды |
|
||||||||
|
2 минут |
5.Жинақтау. Тапсырманы бірінші орындаған екі оқушыны кезекпен «Ыстық орындыққа» отырғызып, оқушылар жаңа, өткен тақырыпқа байланысты сұрақтар қояды. |
Өткен,жаңа тақырыпқа байланысты сұрақтарға жауап беру. |
|
||||||||
|
Рефлексия стикерге |
. |
|
|
||||||||
|
1 минут |
Үйге тапсырма: §5. Эспермент. зерттеу. №4 «Металл мен шынының, су мен ауаның жылу өткізгіштігін салыстыру |
|
|
|
Физика 9 сынып ҚМЖ
/Физика /Физика 9 сынып ҚМЖ
Күні:
Сыныбы: 9
Пәні: физика
Сабақтың аты |
Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі |
||||||||||||||||||||||||||||||
Сілтеме |
Жоспар |
||||||||||||||||||||||||||||||
Жалпы мақсаты |
Ø қозғалыс материяның ажырамас бөлігі жайлы мағлұмат беру Ø қозғалыс заңдарының формуласын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
||||||||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
Ø қозғалыс материяның ажырамас бөлігі жайлы мағлұмат алады Ø қозғалыс заңдарының формуласын есеп шығаруға үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
||||||||||||||||||||||||||||||
Негізгі идеялар |
Қозғалыс табиғатта кез-келген өзгерісті білдіреді. Денелердің қозғалысын физиканың негізгі бөлімі – механика зерттейді. Механика кинематика және динамика деген бөлімдерден тұрады. Кинематика – механиканың қозғалыстарды сипаттайтын шамалар арасындағы байланысты қарастыратын бөлімі. Кинематикада денелердің қозғалысын анықтайтын себептер қарастырылмайды, оларды динамика қарастырады. Дене кейбір дегене қатысты тыныштықта болғанымен, басқа бір денеге қатысты қозғалыста болады, сондықтан денелердің тыныштығы салыстырмалы болып табылады. Материяның негізгі қасиеттерінің бірі –қозғалыс. Материясыз қозғалыс, қозғалыссыз – материя болмайды. Материяның қасиеттерін, оның өзгерістерін зерттеу барысында көптеген физикалық шамалар енгізіледі. Бұл шамларадың арасындағы ең маңызды байланыстар ашылады да, олар математикалық қатынастар арқылы өрнектеледі. Сөйтіп, материя қасиеттерін сипаттайтын заңдар тағайындалады. |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Тест тапсырманы орындау» |
||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады) І.Ұйымдастыру (2 минут) 1.1. Сәлемдесу 1.2. Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 1.3. Түгелдеу 1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5 минут) 1. 8-сынып курсын еске түсіріп шолу жасау
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (2 минут) 1. Физика ғылымында дененің қозғалғанын қалай білеміз? 2. Механикалық қозғалыс дегенді қалай түсінесіңдер? 3. Материя дегенді қалай түсінесіңдер?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут) Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді: Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады. Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут) (Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) Берілген сөздерге шағын эссе жазады
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру V. сергіту сәті (3 минут) (видео)
VІ. Жеке жұмыс «тест жұмысын орындау» (10 минут) .Механикалық қозғалыс дегеніміз не? а) Санақ денесімен байланысқан координат жүйесі ; б) Өлшемі мен пішінін ескермеуге болатын дене ; в) Басқа денелерге қатысты кеңестіктегі орын ауыстыруы; г) Орын ауыстырудың жолға қатынасы; 2.Ұзындық бірлігі. а) Дж;. б) Метр; в) секунд; г) Вт 3.Орын ауыстырудың формуласы а) s=v t; б) v=s/t E) s=u0t+at r) s=u0t + at0 4.Серпінді дегеніміз не? а) Орын ауйыстырудың жолға қатынасы; б) Бірдей уақыт аралығындағы жылдамдық; в) Жұмыстын жолға көбейтіндісі; г) Жүкті алып тастағаннан кейінгі деформация; 5.Еркін түсу үдеуінің сандық мәні ? а)10,1 Дж; б) 8,7 Вт, в) 9,8 м/с , г)9,7м/с 6.Бұрыштық ығысуы қандай әріппен белгіленеді ? а) U ; б) S ; в) T ; г) φ 7. « Динамика» қандай мағына береді? а) Суреттеу; б)Күш; в) Ғалым; г) Жазамын. 8. Исаак Ньютон қай жердің ғалымы? а) грек ; б)француз; в)ағылшын; г)қытай. 9.Жылдамдықты өлшеуге арналған прибор а) термометр; б) барометр; в) амперметр; г) спидометр. 10.Төмендегі ғалымдардың қайысысы дене еркін түскенде бір қалыпты үдемелі қозғалыста болатынын ж/е үдеуі барлық денелер үшін бірдей екенінін тапқан? а) Архимед; б)Галлилей; в) Ньютон; г) Гьюгенс; д) Гук.
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
||||||||||||||||||||||||||||||
Кейінгі оқу |
§1 Қозғалыс материяның ажырамас бөлігі |
Күні:
Сыныбы: 9
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§2,3.Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану жайлы мағлұмат беру Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдана білуге үйрету Ø өзін-өзі бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану жайлы мағлұмат алады Ø Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдана білуге үйренеді Ø өзін-өзі бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
Өзінің сандық мәнімен қоса кеңістіктегі бағытымен де сипатталатын шамалар векторлық шамалар деп аталады. Кеңістікте белгілі бір бағыты болмайтын, тек сандық мәнімен ғана сипатталатын шамалар скалярлық шамалар деп аталады. Векторларды қосу. Бірнеше векторларды қосу.
Векторларды азайту. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
-
Сәлемдесу
-
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
-
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Табиғатта абсолют тыныштықта тұратын дене бола ма?
-
Тыныштықтың салыстырмалы болатынын қандай мысалдармен түсіндіруге болады?
-
Ғылымда материя деп нені айтады? Оның негізгі қасиеті қандай?
-
Материяның қасиеттерін сипаттайтын заңдар қалай тағайындалады?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
-
Вектор дегенді қалай түсінесіңдер?
-
Векторларға қандай амалдар қолдану тиімді деп ойлайсыздар?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№ |
Бағалау өлшемдері |
Көш басшы |
Хатшы |
Баяндамашы |
Уақыт сақшысы |
1 |
Тақырыптың ашылуына үлес қосу |
|
|
|
|
2 |
Міндетін атқару |
|
|
|
|
3 |
Топтық жұмысқа атсалысуы |
|
|
|
|
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.
Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.
1) 2) 3)
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1 |
Білу |
Вектор дегеніміз не? |
|
2 |
Түсіну |
Векторға қандай амалдар қолданамыз? |
|
3 |
Қолдану |
|
|
4 |
Талдау |
Векторлар мен координата өсіндегі проекцияларын салыстыр? |
|
5 |
Жинақтау |
Суретті қысқаша түсіндір?
|
|
6 |
Бағалау |
Күнделікті есептеулерде векторлық амалдарды орындаудың маңызы қаншалықты? |
|
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
Кейінгі оқу |
§2,3.Векторлар және векторларға амалдар қолдану. Вектордың координаталар осьтеріндегі проекциялары. Проекцияларға амаладар қолдану |
Сабақтың аты |
Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру жайлы мағлұмат беру Ø Топта бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру жайлы мағлұмат алады Ø Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйренеді Ø Топта бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
Теңайнымалы қозғалыс деп дененің жылдамдығы кез келген бірдей уақыт аралығында бірдей шамаға өзгеріп отыратын қозғалысты айтады ХБЖ-да үдеу бірлігі 1м/с2. формуласынан жылдамдықты табайық: -бұл бастапқы жылдамдығы бар, үдеуі оң таңбалы, яғни жылдамдығы артып отыратын қозғалыс теңдеуі. Енді бастапқы жылдамдығы нөлге тең, ал үдеу оң таңбалы болсын. Мұндай қозғалыс кезіндегі жылдамдық формуласы: бастапқы жылдамдық нөлден өзгеше және таңбасы оң болсын. Бірақ үдеу теріс таңбалы, яғни жылдамдық кеміп отырады делік. Мұндай қозғалыс жылдамдығы Түзу сызықты қозғалыстағы орын ауыстыру векторының модулі жүрілген жолмен сәйкес келеді. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» |
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Векторлық шамалар дегеніміз не?
-
Скаляр шамалар дегеніміз не?
-
Векторларға амалдарды қалай қолданамыз?
-
Векторлар проекциясы дегеніміз не?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
-
Теңайнымалы қозғалыс деп қандай қозғалысты айтуға болады?
-
Теңайнымалы қозғалыс кезінде жылдамдық қалай өзгереді?
-
Үдеу дегеніміз қандай физикалық шама?
-
Теңүдемелі қозғалыс жылдамдығы графигінің бірқалыпты қозғалыс графигінен айырмашылығы неде?
-
Теңүдемелі қозғалыстағы дененің кез келген уақыт мезетіндегі жүрген жолын есептеп табу үшін нені білу керек?
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№ |
Бағалау өлшемдері |
Көш басшы |
Хатшы |
Баяндамашы |
Уақыт сақшысы |
1 |
Тақырыптың ашылуына үлес қосу |
|
|
|
|
2 |
Міндетін атқару |
|
|
|
|
3 |
Топтық жұмысқа атсалысуы |
|
|
|
|
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіруVІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1 |
Білу |
Үдеу дегеніміз не? |
|
2 |
Түсіну |
Үдеудің формуласын және өлшем бірлігін жаз? |
|
3 |
Қолдану |
Дене 5 секунт ішінде 0,5 м/с2 үдеу алады.осы кезде жылдамдығы қанша болды?(Бастапқы жылдамдық 0-ге тең болғанда) |
|
4 |
Талдау |
Кітаптағы 13-суреттегі а және ә суреттерін салыстыр? |
|
5 |
Жинақтау |
|
|
6 |
Бағалау |
Күнделікті өмірде теңүдемелі және теңбаяулайтын қозғалыстарға мысалдар келтір? |
|
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу. |
Кейінгі оқу |
§4,5 Түзусызықты тең айнымалы қозғалыс. Үдеу. Түзу сызықты теңайнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және орын ауыстыру |
Бекітемін: Жалымбетова 11-сынып |
9-сынып |
|
22.01.2016ж |
||
Сабақ атауы |
Толқындық қозғалыс. |
||||
|
|
||||
Жалпы мақсаты |
Сабақ мақсаты: Толқынды қозғалыс туралы алған білім, білік дағдыларын іс жүзінде шығармашылықпен сауатты қолдана білуге дағдыландыру.Топта өз ойларын ортаға салу,пікірлесу, талқылауға үйрету. |
||||
Толқындық қозғалыс туралы мағлұмат алады, есептер шығара отырып белгіленуін, формуласын, өлшем бірліктерін, анықтамасын естеріне сақтайды. Күнделікті тұрмыстан мысалдар келтіреді, өз ойларын еркін, өзіндік дәлелдерімен ынталы, сенімді, нанымды жеткізе білетін, сыни пікір-көзқарасы дамыған тұлға қалыптасады. |
|||||
Сабақ бойынша мұғалім жазбалары |
Уақыты |
Мұғалім іс-әрекеті |
Оқушы іс-әрекеті |
Физика 10 сынып. ҚМЖ қысқа мерзімдік жоспар
/Физика /Физика 10 сынып. ҚМЖ қысқа мерзімдік жоспар
Бекітемін: Жалымбетова 10-сынып
-
Сабақтың аты
§1.1 -1.2 Кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулалары
Жалпы мақсаты
Ø кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулалары жайлы мағлұмат беру
Ø кинематиканың негізгі ұғымдарын, теңдеулерін, формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету
Ø өзгенің пікірімен санасуға баулу
Күтілетін нәтиже
Ø кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулалары жайлы мағлұмат алады
Ø кинематиканың негізгі ұғымдарын, теңдеулерін, формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйренеді
Негізгі идеялар
Механика-материялық денелер қозғалысы және олардың өзара әрекеттесуі туралы ежелгі ғылымдардың бірі. Механика «кинематика және динамика» деген үлкен тарауларға бөлінеді. Кинематиканың негізгі ұғымдарына жүрілген жол, траектория, орын ауыстыру жатады. Механикалық қозғалысқа түскен кез-келген денелердің орнын координаталық, векторлық, қисықсызықты координата әдістері арқылы табады.
ІҮ. Топтық жұмыс «Жигсо»
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот — Штурман» (5 минут)
V. сергіту сәті (3 минут) VІ. Жеке жұмыс «есептер шығару» (10 минут)
-
Поезд 90 км/сағ жылдамдықпен келе жатып, жылдамдығын тежей бастайды. Бірқалыпты баяу қозғала отырып 40 с ішінде тоқтайды.Поезд тоқтағанға деін қанша жол жүреді?
-
40 м/с жылдамдықпен горизонтал лақтырылған дене 4 с жерге түседі. Дене қанша қашықтыққа ұшқан?
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар
Күнделікті өмірде тапсырмаға байланысты өзің байқаған құбылыстар жайлы шағын эссе жазу.
Кейінгі оқу
§1,1-1,2 Кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулалары
-
Өзін өзі тану 6 сынып ҚМЖ қысқа мерзім жоспарлары
/Өзін өзі тану. Самопознание /Өзін өзі тану 6 сынып ҚМЖ қысқа мерзім жоспарлары
Оқу ісінің меңгерушісі:
ПәнӨзін-өзі тану |
күні |
Сынып 6 |
Сабақ№ |
Сабақ тақырыбы: |
Ізгілікке бастар жол |
||
Мақсаты: |
-өзіне, адамдарға және қоршаған әлемге ізгілікті
қарым-қатынас жасау; |
||
Түрі: |
Жаңа сабақ |
||
Міндеттері: |
Адам мен ішкі және сыртқы ортаның өзара
байланыстылығын, оның табиғатпен біртұтастығын, тән және жан
саулығының бір-бірімен тығыз байланыстылығын түсіну, салауатты өмір
сүрудің негізі ретінде өзінің дене және психикалық күйін реттеу
қабілеттіліктерін арттыру; |
||
Табыс критериялары: |
Әңгімені жан-жақты меңгереді; Өз ойын еркін жеткізе біледі; Салыстырып, қорытынды жасай білуге үйренеді; |
||
Дерек көздері: |
Ғаламтор,әдістемелік құрал |
||
Сабақ жоспары |
|||
Кезеңдері |
Құрылымы |
||
Қызығушылықтарын ояту |
Тыныштық сәті -Балалар ыңғайланып отырып алыңдар да, терең дем алыңдар.Көздеріңді жұмыңдар.Өз денелеріңізді сезініңіздер және бос ұстаңыздар. Дене демалады,сана сезім сергиді.Өз денелеріңізді көз алдыңызға елестетіңіз…Басыңыздан бастап,аяғыңыздың ұшына дейін… Біз жақсы мен жаманның не екенін ажыратып,бойымыз жеңілдеп қалғандай.Бейне бір ақ түсті көбелекке ұқсап, ұшатын қанат пайда болғандай. Айналаға көз салсақ,тек қана әдемі, жақсы заттарға көзіміз түседі.Құлпырған гүлдер, оның маңында жақсы балалар…Олардың әрқайсысының жүзінде күлкі ойнайды. Жер бетіндегі барлық тірі зат біздерге:«Жақсы бала бол!» деп сыбырлағандай болады.Ал төбемізден нұр шашқан алтын күн бізге:«Жақсы болу өзіңнен»,деп қарайды.Ия,ия шынында да,көбелектер секілді әдемі болып,тек қана әдемі жерде жүру керек екен-ау!Біз барлығымыз да жақсы екенбіз ғой!Жақсы болу өзімізден екенін біз де сезінгендейміз. Ал,енді «бір,екі,үш»деп,бұрынғы қалпымызға келейік. |
||
Алға қойылған мақсат Жаңа білімді түсіндіру |
|||
Негізгі білімнің қажеттілігі Өмірде қолдана алу |
|||
Үй тапсырмасын тексеру «Ыстық орындық» |
|||
Мағынаны тану |
Жаңа білім алу Мәтінмен жұмыс. |
||
Бекіту |
|||
Ой толғаныс/Рефлексия |
Сабақ қорытындысы — Адамға жақсылық жасағанда риясыз жасау керек. Өйткені ол жанашырлықпен, шын көңілмен, адал ниетпен жасалған іс. Оған ақы сұраудың, жақсылығымды қайтар деудің қажеті жоқ. Жасаған жақсылық бәрібір алдыңнан шығады. |
||
Үй тапсырмасы Дәптердегі тапсырмаларды орындау |
|||
Кері байланыс/Рефлексия Жүректен-жүрекке. |
|||
|
|||
Оқушылардың білімдерін тексеру |
Шығармашылыққа тапсырма 1-топ Тақырып бойынша сурет салу 2-топ Коллаж 3-топ Жоба қорғау |
||
Сабақты талдау мен бағалау |
Оқушылар бірін-бірі бағалайды |
||
Кері байланыс/Рефлексия |
Кері байланыс/Рефлексия Тақырыпты қалай түсінгенін стикерге жазып, плакатқа жапсырады. |
||
Сабақ қорытындысы мен үй тапсырмасы |
Сабақ қорытындысы Кітаптағы тапсырмаларды оқу |
Оқу ісінің меңгерушісі: Жалымбетова
-
-
ПәнӨзін-өзі тану
күні
Сынып 6
Сабақ№
Сабақ тақырыбы:
Өз мүмкіндігімізді таниық
Мақсаты:
Мақсаты: әр оқушының өзіндік мүмкіндіктерін танып, оларды қабілеттеріне орай дамытуға жағдай туғызу,.
Түрі:
Жаңа сабақ
Міндеттері:
Міндеттері:
— Оқушыларға адам мүмкіндіктері туралы түсінік беру;
— Әр оқушының өз мүмкіндігін танып дамытуына ықпал ету;
— Өз мүмкіндіктерін бағалай және іске асыра білуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: интерактивті тақта, ағаш суреттері, даналық сөздер, доп және т. б.Табыс критериялары:
Әңгімені жан-жақты меңгереді;
Өз ойын еркін жеткізе біледі;
Салыстырып, қорытынды жасай білуге үйренеді;
Дерек көздері:
Ғаламтор,әдістемелік құрал
Сабақ жоспары
Кезеңдері
Құрылымы
Қызығушылықтарын ояту
Тыныштық сәті
Алға қойылған мақсат
Жаңа білімді түсіндіру
Негізгі білімнің қажеттілігі
Өмірде қолдана алу
Үй тапсырмасын тексеру
«Ыстық орындық»
Мағынаны тану
Жаңа білім алу
Мәтінмен жұмыс.
1. Адам алдына қойған мақсатын жүзеге асыру үшін қандай әрекеттер жасайды?
2. Адамдардың кейде арманына жете алмауының себебі неде деп ойлайсыңдар?Бекіту
Ой толғаныс/Рефлексия
«Қошемет» тренингі
Балалар шеңбер құрып тұрады. Мұғалім ортаға шығып бір сөзді айтып, қолындағы добын бір оқушыға лақтырады. Допты қағып алған бала сол сөзді табиғаттың құбылысына, затына, әрекетіне теңеп айтады.
Мысалы: мұғалім «ана» деп айтса, оқушы допты мұғалімге қарай лақтырып «ана гүлдей» деп жауап беруі тиіс.
Жауап бере алмай қалған оқушы айып тартады, оқушылардың сұрауы бойынша аң, құстардың бірінің әсем даусын салады немесе сұлу қимылмен көрсетеді.Үй тапсырмасы
Дәптердегі тапсырмаларды орындау
Кері байланыс/Рефлексия
Жүректен-жүрекке.
Балалар шеңберге тұрып, ата-анасына, туыстарына, достарына, жақындарына деген сүйіспеншілік сезімдерін жақсы тілектерімен білдіредіОқушылардың білімдерін тексеру
Шығармашылыққа тапсырма
1-топ Тақырып бойынша сурет салу
2-топ Коллаж
3-топ Жоба қорғау
Сабақты талдау мен бағалау
Оқушылар бірін-бірі бағалайды
Кері байланыс/Рефлексия
Кері байланыс/Рефлексия
Тақырыпты қалай түсінгенін стикерге жазып, плакатқа жапсырады.
Сабақ қорытындысы мен үй тапсырмасы
Сабақ қорытындысы
Кітаптағы тапсырмаларды оқу
-
Оқу ісінің меңгерушісі: Жалымбетова
-
-
Пәннің аты
Уақыты:
Кабинет:
Мұғалім
Сабақтың атауы
Өнер – өмір өрнегі
Мақсаты
Күтілетін нәтиже
Жаңа сабақты түсіну, алған білімді өмірде қолдана алу
Көрнекі құралдар;үнтаспа,сюжетті суреттер
Міндеттері: — жағымды қарым-қатынастар туралы түсінік беру.— өзін-өзі ұстай білу іскерліктерін дамыту
— Ұстамдылыққа, сабырлыққа, ризашылдыққа тәрбиелеу.
Көрнекілік: әр түрлі көңіл күйді білдіретін суреттер.
Сабақтың әдісі: сұрақ- жауап, талдау, пікір-талас
Тыныштық сәті
Тыныштық сәті.
-
Оқушылар дем алады,
Топқа бөлу
Тақырыпқа байланысты
Қызығушылықты ояту
Біздің көңіл күйіміз өзгеріп отырады, неліктен? Ол неге байланысты? (оқушыларды әңгімелету)
Әр түрлі көңіл-күйді білдіретін суреттермен жұмыс.
Бүгінгі сабақта көңіл күйіміз туралы әңгімелесеміз.
Сергіту сәті
Ойын: «Менің көңіл күйім қандай?»
Ойынның шарты: ортаға бір бала шығып, өз көңіл күйін мимика, түрлі қимыл-қозғалыстар арқылы көрсетеді. Қалғандары оны тауып көрсетеді.
Оқушылардың алдына «қуанышты адам және ренішті адам» жазылған карточканы тастау.
Жаңа сабақ
Өнер – өмір өрнегі
а)кітаппен жұмыс
а) мәтінмен жұмыс
а) мұғ/нің оқуы, талдауы.
ә) оқушы/дың оқуы
(Оқушыларды әңгімелету)
Суретпен жұмыс
Суреттегі балалардың бет-бейнелеріне қарап, қандай көңіл күйде тұрғанын әңгімелеп беріңдер.
6. Дәптермен жұмыс
а) Дәйексөз
Ой толғаныс
Балалар бүгінгі сабақтан алған әсерлерін айтып, өз көңіл күйі қандай екенін сыныптастары алдында жария етеді.
Мыс: Менің көңіл күйім көтеріңкі, өйткені жақсы көңіл күй қуаныш әкеледі.
Кері байланыс
Соңғы тыныштық сәті:
— Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар.
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады
-
Бекітемін : Жалымбетова 9-сынып.
Сабақтың тақырыбы: Дененің еркін түсу үдеуі.
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларға «Дененің
еркін түсуі. Еркін түсу үдеуі.» тақырыбын түсіндіру, саналарына
бекіту.
Оқушыларды белсенділігін арттыру өзіне-өзі
баға беруге, алған білімдеріне жауапкершілікпен қарауға
үйрету, дәлдікке, ұқыптылыққа
ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Оқушылардың теориялық практикалық сауаттылықтарын арттыру, ғылыми
ойлауын, дүниетанымын, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Өз ойын
жүйелеуге, ұқсастықты, қарама-қайшылықты байқауға дағдылан-дыру.
Сабақты түсіндіру арқылы пәнге деген қызығушылықтарын
ояту
Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, топпен,
жекелей жұмыс жасау,
көрнекі құралмен жұмыс жасау;Сабақтың түрі: теория-практика
сабақ;
Дидактикалық материал: А.П.Рымкеевич «Физика есептер жинағы»
Пән аралық байланыс: география;
Көрнекі құрал: сызығыш, карандаш,плакатта сызылған
сызбалар,
графиктер, ауыр тастар.
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі;ІІ. Үй
тапсырмасын тексеру: «Түзусызықты теңайнымалы қозғалыс. Үдеу»
тақырыбын сұрау
ІІІ. Жаңа сабақ: Сабақтың мақсатымен таныстыру;
Жоспар бойынша сабақты түсіндіру;
а) Ауыр шар тез құлап түседі, ал жұқа қағаз парағы
біртіндеп, күрделі траектория бойымен қалықтап
түседі. Құлайтын денелердің жылдамдығы мен
үдеуі, қалыпты жағдайда, денелердің ауырлығы-
на, олардың өлшемдері мен пішіндеріне тәуелді
болады. Ауасыз кеңістікте барлық денелер бірдей
уақытта түседі.
ә) Еркін түсу үдеуі.
Ортаның кедергісі болмаған кездегң денелердің түсуі – еркін түсу
деп аталады. Еркін түсу үдеуі g әріп әріпмен белгіленеді. Біз есеп
шығарған кезде есептеуге оңай болу үшін шартты түрде g=9,8м/с2деп
аламыз
б) Дене түсіп келе жатқанда төмен қарай
бағытталған а = g үдеумен s=v_0 t+(at^2)/2 заңы бойынша вертикаль
бойымен түзусызықты теңүдемелі қозғалады.
t=0 s0=0; v_0=0; s=(at^2)/2; v=gt; s=h
осы үш теңдеуді пайдалана отырып, t=√(2h/g) түсу уақытын және
түскен мезеттегі v=√2gh жылдамдықты табуға
болады.
.Қорытынды: 1.Дененің еркін түсуі деп нені
айтады?
2.Дененің еркін түсуі қозғалыстың қандай түріне жатады?
3. Еркін түсу үдеуі қандай шама және оның сандық мәні неге тең?
4. Ендікке байланысты еркін түсу үдеуінің сандық мәні қалай
өзгереді?
5.Еркін түсу үдеуі денеің массасына байланысты бола ма?
6. Еркін түсу үдеуі денеің жылдамдығына тәуелді бола
ма?
Ү. Үйге тапсырма: §6 оқып түсініктерін айтып
беру.5-жаттығудың №3
есептерін шығарып келу.
ҮІ. Бағалау: Үй тапсырмасын айтқан оқушыларды және
белсене қатысқан
оқушыларды
бағалау.
Оқу ісінің меңгерушісі: Жалымбетова
-
-
Пән Өзін-өзі тану
күні
Сынып 7
Сабақ №
Сабақ тақырыбы:
Адамның ішкі әлемі
Мақсаты:
-өзіне, адамдарға және қоршаған әлемге ізгілікті қарым-қатынас жасау;
-адамдарға көмек көрсету, туыстарына және жақындарына мейірімді, қамқор болу;
-өзімен-өзі үндестікте өмір сүру, ойы, сөзі және іс-әрекеттерінде шынайы болу;Түрі:
Жаңа сабақ
Міндеттері:
Адам мен ішкі және сыртқы ортаның өзара байланыстылығын, оның табиғатпен біртұтастығын, тән және жан саулығының бір-бірімен тығыз байланыстылығын түсіну, салауатты өмір сүрудің негізі ретінде өзінің дене және психикалық күйін реттеу қабілеттіліктерін арттыру;
Табыс критериялары:
Әңгімені жан-жақты меңгереді;
Өз ойын еркін жеткізе біледі;
Салыстырып, қорытынды жасай білуге үйренеді;
Дерек көздері:
Ғаламтор,әдістемелік құрал
Сабақ жоспары
Кезеңдері
Құрылымы
Қызығушылықтарын ояту
Тыныштық сәті
Алға қойылған мақсат
Жаңа білімді түсіндіру
Негізгі білімнің қажеттілігі
Өмірде қолдана алу
Үй тапсырмасын тексеру
«Ыстық орындық»
Ой толғаныс/Рефлексия
Сабақ қорытындысы
— Адамға жақсылық жасағанда риясыз жасау керек. Өйткені ол жанашырлықпен, шын көңілмен, адал ниетпен жасалған іс. Оған ақы сұраудың, жақсылығымды қайтар деудің қажеті жоқ. Жасаған жақсылық бәрібір алдыңнан шығады.
Үй тапсырмасы
Дәптердегі тапсырмаларды орындау
Кері байланыс/Рефлексия
Жүректен-жүрекке.
Балалар шеңберге тұрып, ата-анасына, туыстарына, достарына, жақындарына деген сүйіспеншілік сезімдерін жақсы тілектерімен білдіредіОқушылардың білімдерін тексеру
Шығармашылыққа тапсырма
1-топ Тақырып бойынша сурет салу
2-топ Коллаж
3-топ Жоба қорғау
Сабақты талдау мен бағалау
Оқушылар бірін-бірі бағалайды
Кері байланыс/Рефлексия
Кері байланыс/Рефлексия
Тақырыпты қалай түсінгенін стикерге жазып, плакатқа жапсырады.
Сабақ қорытындысы мен үй тапсырмасы
Сабақ қорытындысы
Кітаптағы тапсырмаларды оқу
-
Оқу ісінің меңгерушісі:
Пән Өзін-өзі тану |
күні |
Сынып 6 |
Сабақ № |
Сабақ тақырыбы: |
Адам мүмкіндіктері |
||
Мақсаты: |
Мақсаты: әр оқушының өзіндік мүмкіндіктерін танып, оларды қабілеттеріне орай дамытуға жағдай туғызу,. |
||
Түрі: |
Жаңа сабақ |
||
Міндеттері: |
Міндеттері: |
||
Табыс критериялары: |
Әңгімені жан-жақты меңгереді; Өз ойын еркін жеткізе біледі; Салыстырып, қорытынды жасай білуге үйренеді; |
||
Дерек көздері: |
Ғаламтор,әдістемелік құрал |
||
Сабақ жоспары |
|||
Кезеңдері |
Құрылымы |
||
Қызығушылықтарын ояту |
Тыныштық сәті -Балалар ыңғайланып отырып алыңдар да, терең дем алыңдар.Көздеріңді жұмыңдар.Өз денелеріңізді сезініңіздер және бос ұстаңыздар. Дене демалады,сана сезім сергиді.Өз денелеріңізді көз алдыңызға елестетіңіз…Басыңыздан бастап,аяғыңыздың ұшына дейін… Біз жақсы мен жаманның не екенін ажыратып,бойымыз жеңілдеп қалғандай.Бейне бір ақ түсті көбелекке ұқсап, ұшатын қанат пайда болғандай. Айналаға көз салсақ,тек қана әдемі, жақсы заттарға көзіміз түседі.Құлпырған гүлдер, оның маңында жақсы балалар…Олардың әрқайсысының жүзінде күлкі ойнайды. Жер бетіндегі барлық тірі зат біздерге:«Жақсы бала бол!» деп сыбырлағандай болады.Ал төбемізден нұр шашқан алтын күн бізге:«Жақсы болу өзіңнен»,деп қарайды.Ия,ия шынында да,көбелектер секілді әдемі болып,тек қана әдемі жерде жүру керек екен-ау!Біз барлығымыз да жақсы екенбіз ғой!Жақсы болу өзімізден екенін біз де сезінгендейміз. Ал,енді «бір,екі,үш»деп,бұрынғы қалпымызға келейік. |
||
Алға қойылған мақсат Жаңа білімді түсіндіру |
|||
Негізгі білімнің қажеттілігі Өмірде қолдана алу |
|||
Үй тапсырмасын тексеру «Ыстық орындық» |
|||
Мағынаны тану |
Жаңа білім алу Мәтінмен жұмыс. |
||
Бекіту |
|||
Ой толғаныс/Рефлексия |
«Қошемет» тренингі |
||
Үй тапсырмасы Дәптердегі тапсырмаларды орындау |
|||
Кері байланыс/Рефлексия Жүректен-жүрекке. |
|||
|
|||
Оқушылардың білімдерін тексеру |
Шығармашылыққа тапсырма 1-топ Тақырып бойынша сурет салу 2-топ Коллаж 3-топ Жоба қорғау |
||
Сабақты талдау мен бағалау |
Оқушылар бірін-бірі бағалайды |
||
Кері байланыс/Рефлексия |
Кері байланыс/Рефлексия Тақырыпты қалай түсінгенін стикерге жазып, плакатқа жапсырады. |
||
Сабақ қорытындысы мен үй тапсырмасы |
Сабақ қорытындысы Кітаптағы тапсырмаларды оқу |
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Менің талпыныстарым
Құндылық: Білімге ұмтылуҚасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т.б
-
-
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды ойлануға, көп ізденуге жетелеу
Ресурстар:
Мультимедиялық тақта, оқулық,дәптер,мақал-мәтел,дәйексөз,маркер,
аққағаз,гүл,жүрек,көбелек суреттері
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі
б) Тыныштық сәті
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында
2. Үй тапсырмасын тексеру
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беру
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды.
Дәйексөзге тоқталу
Халық мақалы
Шығармашылық жұмыс:
Ойлы бала Ойсыз бала
Оқушылар тапсырмаларды орындайды
Дәптермен жұмыс: дәптерде тапсырмаларды өз беттерінше орындайды.
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту
Күнделіктеріне жазады.
Соңғы тыныштық сәті:
— Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар.
Оқушылар көздерін жұмып демалады.
-
Бекітемін: Жалымбетова
§8-9
Жылу мөлшері. Жылу мөлшерінің бірлігі. Заттың меншікті жылу
сыйымдылығы.
Сілтеме:
Жоспар, оқулық, бағдарлама
Сабақтың мақсаты:
Жылу мөлшері және жылу мөлшерінің бірлігі туралы біледі. Заттың меншікті жылу сыйымдылығы жайлы үйренеді.
Күтілетін нәтиже:
-
Оқушылар жылу мөлшері және жылу мөлшерінің бірлігі туралы өз бетінше ізденеді. Заттың меншікті жылу сыйымдылығы туралы мағлұмат алады.
-
Жылу мөлшері және заттың меншікті жылу сыйымдылығына есептер шығарады.
-
Өзін- өзі бағалауға үйренеді
-
Қазақ тілінде еркін сөйлеп, термин сөздерді дұрыс қолданады
Негізгі идеялар
Блум таксономиясы бойынша тақырыпты меңгереді
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Топқа топтастыру.
2 мин
Оқушылардың қызығушылықтарын арттыру үшін «тақырыптар» арқылы, 4 топқа біріктіру.
-
Жылу өткізгіштік;
-
Конвекция;
-
Сәуле шығару.
-
Ішкі энергия;Жұмбақтар, суреттер
Сабақ тақырыбы мен мақсатын анықтау.
2 мин
Жылу берудің табиғаттағы және техникадағы мысалдарына байланысты бейнетаспаны көруге ұсынады. Сабақ тақырыбын анықтауды сұрайды
Топтық жұмыс: Бейнетаспаны көріп болған соң, сабақ тақырыбы мен мақсатын анықтайды
Әр топтың топ басшысы дұрыс жауабына қарай оқушыларды бағалайды.
Бейнетаспа
Білу
3 мин
Үй тапсырмасын сұрау барысында әр топқа тақырыпқа сай слайд көрсету;
-
Жылу өткізгіштік;
-
Конвекция;
-
Сәуле шығару.Ішкі энергияТоптық жұмыс:Топ оқушылары слайдта берілген сұрақтарға екі тілде жауап береді
Топтарға «Қара жәшіктер» беріледі. Флипчарт ұсынылады.
Жеке жұмыс:
Әр топқа берілген қара жәшіктегі суреттерді өз тобына сай таңдап алып, флипчартқа жабыстырады. Әр оқушы суреттерді дұрыс таңдауға әрекет жасайды.
Топ баяндамашылары постерде жасаған жұмыстары туралы мәлімет береді.
Флипчарт, сурет
Қолдану
Тәжірибе жасау үшін әр топқа құрал-жабдықтар беріледі:
І топ: 20 - сурет, 27-бет
ІІ топ: 27 -сурет, 34-бет
ІІІ топ: 31-сурет, 36-бет
ІҮ топ: 18 -сурет, 24-бет тәжірибе жасау
Жеке жұмыс: Әр топ оқушылары өздерінің тақырыптарына сай тәжірибе көрсетеді.
Әр топтың топ басшысы дұрыс жауабына қарай оқушыларды бағалайды.
Құрал-жабдықтар
Талдау
Оқушыларға тест тапсырмасын береді.
Бір-бірін тексеріп бағалауды ұсынады.
Жеке жұмыс:
Оқушылар тест тапсырмасын орындайды.
Бір-бірін бағалайды.
Жинақтау
Сабақ тақырыбын ашу
10 мин
«Джигсо» әдісі бойынша әр топқа мәтінді бөліп береді.
Оқушыларға Джигсо әдісі бойынша тақырыпты ашып көрсетуды ұсынады
Топтық жұмыс: оқушылар берілген мәтінді оқып, топта талқылайды, постер жасайды.
Әр топтың топ басшысы дұрыс жауабына қарай оқушыларды бағалайды.
Оқулық
12 мин
«Блум таксономиясы» бойынша әр топқа кесте үлестіреді«Блум таксономиясы» бойынша әр топ кестені толтырады
Әр топтың топ басшысы дұрыс жауабына қарай оқушыларды бағалайды.
Кері байланыс
3 мин
Топты бағалайды,
Жасаған жұмыстарын «2 жұлдыз, 1 ұсыныс» әдісімен бағалауды сұрайды.
қойылған бағаларға пікірін айтады
«2 жұлдыз, 1 ұсыныс» әдісі бойынша жұмыстарын бағалайды
Стикерлер
Үй тапсырмасы
1. § 9,10
2. 5, 6- жаттығу
Қосымша 1
Ішкі энергия
-
Дененің ішкі энергиясы дегеніміз не?
Ішкі энергия деп денені құрайтын барлық бөлшектердің кинетикалық энергиясы мен осы бөлшектердің өзара әрекеттесуінің потенциалық энергиясының қосындысын айтамыз.
-
Оны өзгерту тәсілдері қандай?
Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдері: жұмыс жасау, жылу алмасу.
-
Дененің ішкі энергиясы температураға қалай байланысты?
Дене молекулаларының қозғалыс жылдамдығы артса, дененің тепмпературасы артады оның ішкі энергиясы да артады.
-
Жылу берілу дегеніміз не?
Денемен жұмыс істелмей немесе дененің өзі жұмыс істелмей тұрғандағы ішкі энергиясының щзгеру процесі жылу берілу деп аталады.
-
Химиялық реакция дегеніміз не?
Химиялық реакция деп нәтижесінде бір заттың құрамы мен құрылысы жағынан өзгеше болатын басқа затқа түрленуін айтады.
-
Химиялық реакциялар кезінде ішкі энергия қалай өзгереді ме?
Химиялық реакциялар өзара әрекеттесуші денелердің ішкі энергиясының өзгерісін тудырады.
Жылу өткізгіштік
-
Жылу өткізгіштік дегеніміз не?
Ішкі энергияның дененің көбірек қызған бөлігінен дененің азырақ қызған бөлігіне тікелей байланыс арқылы немесе аралық денелер арқылы көбірек қыздырылған денеден азырақ қыздырылған денеге берілу құбылысы жылуөткізгіштік деп аталады.
-
Жылу өткізгіштігі нашар қандай заттарды білесіңдер?
Сұйықтар, газдар жылуды нашар өткізеді.
-
Қандай заттар жылуды жақсы өткізеді?
Металдар жылуды жақсы өткізеді
-
Заттардың жылу өткізгіштігінің әр түрлі болу себептері неде?
Түрлі заттардың ішкі құрылысына қарай олардың жылу өткізгіштігі әр түрлі болып келеді.
-
Жылу өткізгіштігі нашар заттар қайда қолдаланылады?
Конвекция
1. Конвекция құбылысы дегеніміз не?
Конвекция дегеніміз-сұйықтың немесе газдың ағыны арқылы энергияның тасымалдануы барысында жылу алмасу процесі.
2. Конвекцияның жылу өткізгіштіктен айырмашылығы неде?
Конвекция сұйықтың немесе газдың ағысы арқылы энергияның тасымалдануы барысында жылу алмасынады, жылуөткізгіштікде ішкі энергияның дененің көбірек қызған бөлігінен дененің азырақ қызған бөлігіне тікелей байланыс арқылы немесе аралық денелер арқылы беріледі.
3. Қай жерде конвекция болмайды?
Қатты денелер мен вакуумда конвекция болмайды.
4. Атмосферадағы конвекциялық ағынның рөлі қандай?
Атмосферадағы конвекциялық ағын тек жылу берілуде ғана үлкен рөл атқарып қоймай, сонымен қатар жел тұрғызады. Олар ауаның үнемі араласуын тудырады, соның арқасында жер бетінің әр түрлі бөліктерінде ауаның құрамы бірдей болады.
5. Табиғи және еріксіз конвекциясина мысалдар келтіріңдер?
Тұрмыста және техникада кеңінен қолданылатын табиғи конвекция жеткіліксіз болғанда, еріксіз конвекцияны пайдаланады.
Сәуле шығару
-
Сәулелік жылу алмасу дегеніміз не?
Сәулелік жылу алмасу деп бір денеден келесісіне электромагниттік сәуле шығарудың жәрдемімен энергияның тасымалдану процесін айтады.
-
Жылу алмасудың қандай түрлері вакуумда болуы мүмкін?
Сәулелену арқылы энергияның берілуі - ортаны қажет етпейді: жылу сәулелері вакуум арқылы да таралады.
-
Қандай денелер сәулені жақсы жұтады?
Қара денелер - сәулені жақсы жұтады және жақсы шығарады
-
Өрт сөндірушілер неге бастарына жылтыр металл дулыға киеді?
Өрт сөндірушілер өрт саулесін артқа қайтару үшін бастарына жылтыр металл дулыға киеді
-
Кун сәулесінің табиғат және техникаға ролі қандай? М
Сабақтың кері байланысы
Оқушыларға кері байланыс парағын толтыру ұсынылады.
1. Бүгін мен білдім...
2. Маған ұнағаны
3. Мен қосымша алдым...
4. Мені қызықтырғаны...
5. Күнделікті өмірде қалай қолдану керектігін үйрендім...
6.
Мен қалаймын...
скачать материал
Выделить текст
если материал вам не подходит, воспользуйтесь поиском
|
-
U@botan.cc
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы : Отынның энергиясы. Отынның меншікті жану жылуы. Механикалық және жылу процестеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы
Сабақтағы оқыту мақсаттары:
Оқушылар үйренеді:
1.Отынның энергиясы (жылу мөлшері), отынның меншікті жану жылуы шамалары туралы білуі, өлшем бірліктерін, формуласын білуі.
2. Отын жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерінің, отынның меншікті жану жылуының физикалық мағынасын түсінуі, формуласын қолданып есептер шығара алуы.
3.Отын жанғанда энергияның бөлінуін түсінлдіре алуы, өз қортындыларын жасай алуы. Орташа, жоғары деңгейдегі есептерді шығаруы.
Күтілетін нәтиже:
Барлық оқушылар:
Отынның энергиясы (жылу мөлшері), отынның меншікті жану жылуы шамалары туралы біледі, өлшем бірліктерін, формуласын біледі.
Оқушылардың көпшілігі:
Отын жанғанда бөлініп шығатын жылу мөлшерінің, отынның меншікті жану жылуының физикалық мағынасын түсінеді, формуласын қолданып есептер шығара алады.
Кейбір оқушылар:
Отын жанғанда энергияның бөлінуін түсінлдіре алады, өз қортындыларын жасай алады. Орташа, жоғары деңгейдегі есептерді шығара алады.
Тілдік мақсаттар
Физикалық терминдердің дұрыс қолданылуына мән беру. Мысалы, жылу мөлшері, меншікті жылу сыйымдылығы, Джоуль, отынның меншікті жану жылуы
отын - fuel
қыздыру (тұтату) - ignition
жану- burning
жану – сгорание, горение - combustion
қазба отын - fossil fuel
жасанды отын - artificial fuel
бу – steam
Жоспарланған іс-шаралар
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті Бағалау түрі
Кіріспе
(3мин)
Қима қағаздар арқылы
І топ. Отын
ІІ топ. Меншікті жану жылуы
ІІІ топ. Энергия
Үй тапсырма-сы (8 мин)
Үй тапсырмасымен жұмыс.
Жылу мөлшері. Меншікті жылу сыйымдылығы
Түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтары
1.Жылу мөлшері деген не?
2.Жылу мөлшері қандай шамаларға тәуелді? Мысалдар келтіріңдер
3.Меншікті жылу сыйымдылығы деген не?
Мұғалім оқушыларға түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтарын өткен тақырып бойынша береді.
Мұғалім әр оқушының жауаптарына мадақтау сөздерін айтады.
-
талқылау, диалог
-
жауап беру
Ой-толғаныс
Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар
Сынып ішіндегі барлық оқушылардың деңгейлік тапсырманы орындауын қадағалау. Әсіресе мұғалімнің назарында А, В, С деңгейіндегі оқушылардың оқу әрекетін бақылау.
Оқушылар деңгейлік тапсырманы орындайды.
Жаңа тақырып бойынша өз білімдерін тексереді, сыни ойланады, ақпаратпен жұмыс жасау дағдылары дамиды
Кері байланыс.
Маған ұнады, маған ұнамады.Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша өз ойларын ауызша айтады.
Үйге
Отынның энергиясы. Отынның меншікті жану жылуы. Механикалық және жылу процестеріндегі энергияның сақталу және айналу заңы
Оқушылар үйде өздерінің ойларын жаңа тақырып бойынша дәптерлеріне түсіріп келеді , тақырыпты оқып келеді.
7-жаттығу.
Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?
Бағалау- Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлаймыз?
Пәнаралық байланыс
Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы байланыс
Рефлексия. Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарланған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз?
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1.
2.
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1.
2.
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Жұптық жұмыс. Формулалар сөйлейді
Тапсырмалар
Оқушы жауаптары
1
Отынның энергиясын (жылу мөлшерін ) есептеудің формуласын жазыңдар.
2
Негізгі формуладан массаның формуласын қорытып шығар.
Меншікті жану жылуының формуласын қорытыңдар.
Меншікті жану жылуының өлшемі бірлігі
3
Формула бойынша жылу мөлшерінің негізгі өлшем бірлігін қорытып шығарыңдар.
Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар
І деңгей
1.Энергияны қалай алуға болады
2.Отынның түрлерін атаңдар. 2- кестеде (оқулықтағы ) көрсетілген отындардың ішінен өте тиімділерін және өте нашарларын атаңдар. Жауаптарыңды негіздеңдер.
3.Суретте көміртегінің бір атомы мен оттегінің екі атомынан көмірқышқыл газдың молекулаларының жасалу процесі схема түрінде кескінделген. Қай жағдайда бөлшектердің жалпы энергиясы көп болатынын ойластырыңдар: олар бір –бірінен жеке тұрғанда ма әлде молекула болып қосылғанда ма? Осыған байланысты отын жанғанда энергияның бөлініп шығуын қалай түсіндіруге болады?
О О
С СО2
4. Қандай жағдайларда денелердің энергиясы бар деп айтуға болады ?
5. Энергияның сақталу заңы .
ІІ деңгей
1. Бір тал сіріңкемен ағаш жаңқасын тез тұтатуға болады, неге үлкен кеспекті тұттандыруға болмайды ?
2. Қайың кеспек толық жанғанда қанша жылу мөлшерін бөліп шығаратынын қалай есептеп табуға болады ? Ол үшін қандай шамалар белгілі болуы керек?
3. Массасы 15 кг тас көмір толық жанғанда , қанша энергия бөлінеді ?
ІІІ деңгей
1. Егер пеште көлемі 10 дм3 қайың отын және массасы 5 кг шымтезек жанған болса, онда одан қанша жылу бөлінеді ?
2.Қысқа 3м3 қайың отын мен 2 т тас көмір дайындалған. Осы дайындалған отындар толық пайдаланылған болса, онда пештен қанша жылу мөлшері бөлінген?
Сабақ тақырыбы: Центрге тартқыш үдеу.
Сабақ мақсаты: а) сабаққа оқушылардың өз еркімен белсене араласуы, білімдерін көрсете алуы, топпен ұйымдасып жұмыс істеуі,өзін-өзі басқаруына ықпал ету
Көрнекілігі: Жүйелі білім «жедел пойызының жол схемасы» тайқазан» суреті. Негізгі ұғымды бекіту.
Сабақ түрі: Кіріктірілген сабақ сайыс сабақ.
Сабақ әдісі: Саяхат сабақ топтап оқыту әдістемесі.
Сабақ барысы: 1: Ұйымдастыру
2: Үй жұмысын тексеру.
-
7 сұрау.
3: Жаңа сабақ.
Механикада бұрылу бұрышын радионмен өлшеу келісілген.
Радиан- lдоғасының ұзындығы R радиусқа тең болатын φ центрлік бұрыш.
Бұрылу бұрышының уақыт өтумен өзгеруін бұрыштық жылдамдық арқылы сипаттайды.
Бұрыштық жылдамдық деп дененің бұрылу бұрышының осы бұрылуға кеткен уақытқа қатынасымен өлшенетін шаманы айтады. Бұрылу бұрышы φ рпімен белгіленеді.
Дененің бірқалыпты айналысы кезіндегі бұрыштық жылдамдығы.
ɷ=φ/t Дененің бірқалыпты айналысы кезіндегі бұрыштық жылдамдығы
[ɷ]=1рад/1с=1 рад/с
Шеңбер бойымен толық бір айналым 2П радианды құрайды. Нүктенің толық бір айналым кезіндегі уақыт t=T болғандықтан бұрыштық жылдамдықты мына өрнектермен де анықтауға болады.
ɷ=φ/t=2π/Τ=2πν
υ=ɷR Сызықтық жылдамдық
Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалатын дененің үдеуі шеңбердің кез келген нүктесінде радиус боиымен оның центріне қарай бағытталады. Сондықтанда оны центрге тартқыш үдеу деп атайды.
ац.т. = υ2 /R
4 «Жүйелі білім» пойыздары
Балалар осы тақырып бойынша алған білімімізбен жүиелі білім пайызына мініп, сонау қасиетті Түркістан шахарына қарай саяхат жасайық. Ондағы Қожа Ахмет Иассауй кесенесіне барып Тайқазаннан өз үлесімізді алып қайтайық.
Тарихи мәдени мұраларды зерттеу игеру жөніндегі Президенттің 2003 жылғы айындағы жолдауында айтылған.Осыған байланысты үкімет мәдени мұра бағдарламасын қабылдап оған 3 млрд теңге ақша бөлді. Енді біз бүгінгі сабағымызда осы бағдарламаға сай мәдени ескерткіштерге барып өз үлесімізді қосайық.
Сыныпты А және Б топтары екі пойыз Жүйелі білім жедел пойыздары. Қай пойыз мәреге бұрын жетеді.
А пойызының контролері тексерушісі-Аяпбергенова А
Б пойызының контролері тексерушісі – Муханбетжанова Қ
Ал осы тексерушілердің білімін темір жол торабының бастығы мен бағалаймын.
І бекет. Қазалыдағы көне Жанкент қаласы. Бұл ертедегі үлкен мәдени орталық сипатына лайықты қала болған. Ендеше бұл көне Жанкент қаласындағы тапсырма тест түрінде болады.
ІІ бекет. Қармақшыдағы Қорқыт ата ескерткіші. Қорқыт атақты қобыздан күңіреткен күйші болған. Бұл станциядағы тапсырма есептер шешу. Бұл тапсырманы контролер – тексерушілер орындайды.
А тобына 6-жаттығу №4 есеп
В тобына 6-жаттығу №5 есеп
ІІІ бекет. Шиелідегі Оқшы ата мазары. Бұл күмбезді ескерткіштердің бірі болған. Ендеше бұл бекеттегі тапсырма формулалар сайысы. Өткен тақырыптар бойынша формулалар жазу.
ІҮ бекет. Соңғы бекет бұл «кіші Мекке» аталған Қожа Ахмет Иассауи кесенесі Бұл кесенені тұрғызуға бұйрық берген Әмір Темір. Қазір көптеген адамдар онда барып, «Тайқазанды» көріп, саяхат жасайды. Ал біздер бұл жерден сабағымызды бекітіп, сұрақтарға жауап береміз.
Төрт бекеттен өткен соң «Тайқазандағы» бізді асықтырған өнегелі сөзді оқып, сол топ бүгінгі өткен сабақта жеңіске жетіп «өте жақсы» деген баға алады.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы
Ньютонның бірінші заңы. Инерциялық санақ жүйелері.
Сабақтың мақсаты
Оқушыларға сыни ойлауға үйрететін апсырмалар арқылы Ньютонның І заңы мен инерциялық санақ жүйесін түсінуге жағдай жасау.
Күтілетін нәтиже
Ньютонның І заңын тұжырымдайды. Оған өмірден мысал келтіре алады. Инерциялық және инерциялық емес санақ жүйелерінің ерекшелігін түсінеді.
Қолданылатын модульдер
Сыни ойлауды дамыту, оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер, көшбасшылық, оқу және оқыту үшін бағалау, АКТ
Қолданылатын әдіс-тәсілдер
«Санамақ», «Венн диаграммасы», Джигсо, көрсетілім, , «Көңіл-күй смайлдар», критериалды бағалау
Ресурстар
(Әдебиеттер,
сілтемелер,
құрал-жабдықтар)
-
Физика. Әдіст.нұсқаулық. 2006; Оқулық,
-
3 түсті стикерлер, бағалау парағы, интерактивті тақта,
-
Сабақ бойынша мұғалім мен оқушының іс - әрекеті
Уақыты
Сабақтың кезеңдері
Мұғалім әрекеті
Оқушы әрекеті
5 мин
І. Кіріспе.
Ұйымдастыру.
Психологиялық ахуал орнату. Топқа бөлу.
-
Оқушыларды жылы жүзбен қарсы алу, амандасу
-
«санамақ»
Сәлемдеседі жылы қабақты сезеді.
Санау арқылы топқа бөлінеді.
8 мин
Үй тапсырмасын сұрау.
-
Үйге берілген тапсырма бойынша есептерін тексеру.
-
Венн диаграммасы
«Түзусызықты қозғалыс пен шеңбер бойымен қозғалады»
Үй жұмысын тексертеді.
Өткен тарауды қорытындылау үшін Венн диаграммасы арқылы қорытындылайды.
5 мин
ІІ. Тұсау кесер
Қызығушылықты ояту.
Бейнеролик
(Ньютон заңдары)
Оқушылардың ойланады, өз пікірлерін ортаға салады.
20 мин
ІІІ. Негізгі бөлім.
Жаңа материалмен танысу
Бекіту.
-
Джигсо
-
Динамика
-
Ньютонның І заңы
-
Инерциялық санақ жүйесі
-
Инерциялық емес санақ жүйесі
-
Постер қорғау
«Ньютонның заңдары өмірде»
Рефлексия «2 жұлдыз, 1 тілек»
Әдіс арқылы оқушылар өз бетімен жаңа тақырыппен танысады, топта талқылайды, бір-біріне түсіндіру арқылы жаңа сабақты меңгереді.
Берілген тақырып бойынша топта ақылдаса отырып, постер дайындалып, қорғалады. Топтар өзара бағаланады.
3 мин
IV. Қорытынды.
Рефлексия.
Бағалау.
«Көңіл күй смайлдары» әдісі
Бағалау парағындағы критерийлер бойынша жиынтық бағалау жасайды.
Оқушылар сабақ процесінде өзінің қалай жұмыс істегені туралы ойын түйеді,смайлдардың көңіл - күйі бойынша өз жұмысын ауызша бағалайды.
2 мин
VІ. Үйге тапсырма.
§10. (мазмұндау)
Формулаларды қайталайды,
Бағалау парағы.
Дискрипторлар: 1 сұрақ - 1 ұпай
1 есеп - 1 ұпай
«5» - 16-20 ұпай; «4» - 10-15 ұпай; «3» - 5-9 ұпай
№
Аты - жөні
Уй жұмысы
Венн диаграмма
Джигсо
Постер
Қорыт.ұпай
Баға
1
2
3
4
5
6
Бағалау парағы.
Дискрипторлар: 1 сұрақ - 1 ұпай
1 есеп - 1 ұпай
«5» - 16-20 ұпай; «4» - 10-15 ұпай; «3» - 5-9 ұпай
№
Аты - жөні
Уй жұмысы
Венн диаграмма
Джигсо
Постер
Қорыт.ұпай
Баға
1
2
3
4
5
6
Бағалау парағы.
Дискрипторлар: 1 сұрақ - 1 ұпай
1 есеп - 1 ұпай
«5» - 16-20 ұпай; «4» - 10-15 ұпай; «3» - 5-9 ұпай
№
Аты - жөні
Уй жұмысы
Венн диаграмма
Джигсо
Постер
Қорыт.ұпай
Баға
1
2
3
4
5
6
Бағалау парағы.
Дискрипторлар: 1 сұрақ - 1 ұпай
1 есеп - 1 ұпай
«5» - 16-20 ұпай; «4» - 10-15 ұпай; «3» - 5-9 ұпай
№
Аты - жөні
Уй жұмысы
Венн диаграмма
Джигсо
Постер
Қорыт.ұпай
Баға
1
2
3
4
5
6
Не сәтті өтті?
Не сәтсіз өтті?
Нені дамыта аласыз?
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: «Мақсат жетістік желкені»
Мақсаты. Оқушыларды өз болашағын айқындап , мақсат қоя білуге үйрету;
Міндеті:
-
оқушыларға өмірлік мақсаттарын нақты белгілей білуге және өз мұратына жету жолдары туралы түсінік беру;
-
рухани адамгершілік құндылықтарды басшылыққа ала отырып , оқушылардың өзін – өзі тәрбиелеу , өзін – өзі жетілдіру арқылы болашаққа құштарлығын арттыру;
-
оқушыларды өз болашағына деген жауапкершілікке сенімділікке тәрбиелеу:
Тыныштық сәті
Мақсат адамға не үшін қажет?
Мақсат пен арманның айырмашылығы неде?
Мақсатына жету үшін адам өзіне қандай құндылықтарды серк етуі керек?
Адамның өмірлік мақсатын айқындаудағы өзін- өзі танудың орны қандай?
Мәтінмен жұмыс
«Үш ағайынды жігіт «Адам өмірінің өткені , қазіргісі, әлде болашағы маңызды ма?» деген сауалға дауласып қалады.
Біріншісі:
- Өткен өмірім менің қазіргімнің бастауы болды.Бұрын үйренгендерім қазіргі өміріме азық болып отыр. Мен өз өзіме сенімдімін , себебі алға қойған мақсаттарыма жету үшін мен қажымай – талмай күресе білдім. Өз өміріме серік еткен жолдастарыма да өзіме ұнайды , - дейді.
Сонда екіншісі:
- Егер сенің айтқаның дұрыс болса , адам «түйе көргенінен жазбас» дегендей , бір орнында дамымай тұрып қалар еді. Маған бұрынғы үйренгенім, қазіргі білетінім маңызды емес, болашағым маңызды. Сондықтан да мен өз болашағыма қажетті нәрселетге үйренемін . Маған «екі жыл бұрын мен кім едім?» деген сауалдан «Екі жылдан кейін менің өмірім қандай болады?» деген сауал маңыздырақ .
Менің қазіргі қарақтерім бұрын қандай болғаныма емес , болашақта қандай болатындығыма бағытталып отыр. Маған жаңа таныстар өте ұнайды , олардан білмегенімді үйренемін, ал ескі таныстарымның білетінін өзім де білемін ,- деп дауласа жөнелді.
- Өткен мен болашақ тек сендердің ойларында ғана болатындығын ұмытып кеттіңдер ме? – деп сөзге араласты үшіншісі. – Өткенің енді қайтып келмейді , ал болашағың жеткізбейді. Сондықтанда өткеніңді қанша аңсасаң да , болашағыңды қанша қиялдасаңда, олар қолға түспейді.Тек қазіргі өміріңде ғана алдыңа мақсат қойып , ол өміріңді өзгертуге болады. Өйткені өткен бақытты ойлау – жаныңды жабырқатады, болашақ бақыт туралы ой жаныңды жегідей жейді, иек қазіргі өмірде ғана өз ойыңды жүзеге асыра аласың.
-
Өзің қайсысының пікірімен қосыласың?
-
Қалай ойлайсыңдар адам өмірінің өткені қазіргісі , әлде болашағы маңыздыма?
-
Мақсатқойудың адам өміріндегі маңызы қандай?
Жағдаятты талдау
Төмендегі хаттың шешімін тауып , оған жауап жазыңдар.
«салем, Ақжарқын!
Міне, «Болашақ»бағдарламасымен Лондонға келгеніме бір жыл болып қалды. Бастапқы таныстыру курсынан да сәтті өттім. Маған Англия өте ұнайды, адамдар да! Осында қалу ойым бар.
Бірақ өзімді сенімді , өте жақсы сезінемін деп айта алмаймын. Неге екенін өзімде түсіне алмай жүрмін. Ойланған сайын терең тұңғиыққа батып бара жатқандаймын.
Сен «Бәрі де адамның өз қолында»дейсің . «Бұл жерде немен айналысамын , қалай өмір сүремін?» деген ой басымнан шықпайды. Алдыма белгілі бір мақсат қоюға да , бір нәрсе жайында армандауға да қорқамын.
Жанымды жегідей жеген осы бір ойыммен бөліскім келеді.
Сәлеммен, Алдияр.
P.S. жауабыңды асыға күтем.»
Дәйексөз
«Мақсатсыз жанталасып жүрген адамнан өз мақсатын көзден таса етпеген сылбыр адам әлде қайда артық»
Тыныштық сәті Балалар денелеріңді тұзу бастарыңды жоғары кһтеріп ыңғайланып отырыңдар. Көздеріңді жұмуыңа да болады. Ауаны терең жұтып, еркін дем алыңдар. Денелеріңді бос ұстап, айналадағы барлық тіршілік иесі сіздерді аялап, қоршап қамқор болып тұр. Сіздердің бойларыңыз жақсылыққа, махаббатқа толы екенін ұмытпаңыздар. Өздеріңді бақытқа шипалы ауаның тұла бойларыңа толғанын сезініңдер.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Өмірдің мәніҚұндылық: адамгершілік Қасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т
-
Сабақтың мақсаты: «Өзін-өзі тану» адамгершілік құндылығы туралы түсініктерін кеңейту.
Ресурстар:
Мультимедиялық тақта, оқулық,дәптер,мақал-мәтел,дәйексөз,маркер,
аққағаз,гүл,жүрек,көбелек суреттері
Сабақтың барысы:1. Ұйымдастыру кезеңі
а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу
ә) оқушылар назарын сабаққа аударуСабақ тақырыбына тарту мақсатында сұрақтар арқылы әңгімелесу өткізіледі:
Жазғы демалыстарыңды қалай өткіздіңдер?
б) Тыныштық сәті-
Ал,енді «бір,екі,үш»деп,бұрынғы қалпымызға келейік.
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында
2. Үй тапсырмасын тексеру
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беруМәтінмен жұмыс
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды.
Дәйексөз туралы айта кету
Халық мақалы
Шығармашылық жұмыс: Оқулықтағы қоржында берілген сөздерді пайдаланып,сабақты түсіндіру.
Оқушылар тапсырмаларды орындайды
Топпен ән айту: «Өмір өзен»
Әнді ерекше көңілмен айтып,сергиді
Дәптермен жұмыс: дәптерде тапсырмаларды өз беттерінше орындайды.
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту
Күнделіктеріне жазады.
Соңғы тыныштық сәті:
— Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар.
Оқушылар көздерін жұмып демалады.
Күні:
Мектеп:
Сабақтың тақырыбы: Білімге құштарлық
Құндылық: Құштарлық Қасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т.б
Мұғалім:
Сынып:Оқушылар саны:
Сабақтың мақсаты: Оқыту мен тәрбиелеудің міндеттері: Білім,даналық ұғымдары туралы түсініктерін кеңейту; Білімге,оқуға қызығушылықтарын дамыту; Білімді бағалауға тәрбиелеу. Мақсаты:Оқушылардың «білім»құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. |
Ресурстар: Мультимедиялық тақта, оқулық,дәптер,мақал-мәтел,дәйексөз,маркер, аққағаз,гүл,жүрек,көбелек суреттері |
Сабақтың барысы:1. Ұйымдастыру кезеңі а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу ә) оқушылар назарын сабаққа аудару б) Тыныштық сәті Тыныштық сәті. |
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында |
2. Үй тапсырмасын тексеру |
|
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беруБілімнің адамға пайдасын түсіндіру мақсатында әңгімелесу жүргізіледі. С.Баязитовтың «Мақал мәнісі» атты өлеңін оқушылармен қосылып айту.
Білімді өз бойларыңа қандай жолмен жинақтауға болады деп ойлайсыңдар? Мәтінмен жұмыс Оқушыларға Қ.Толыбаевтың «Құштарлық»әңгімесін оқу.
|
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды. |
Дәйексөз: Тақтаға жазылған «Оқу-білім бұлағы,білім-өмір шырағы»деген мақалдың мәнін түсіндіру. |
Халық мақалы |
Шығармашылық жұмыс Білімнің пайдасы эссе жазу |
Оқушылар тапсырмаларды орындайды |
Топпен ән айту: Ерден Атайдың әні Қайырмасы: Ерте,ерте,ерте,екен, Түрлі-түрлі ертегі, |
Әнді ерекше көңілмен айтып,сергиді |
Дәптермен жұмыс: дәптерде тапсырмаларды өз беттерінше орындайды. |
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды |
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту |
Күнделіктеріне жазады. |
Соңғы тыныштық сәті: — Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар. |
Оқушылар көздерін жұмып демалады. |
Күні:
Мектеп:
Сабақтың тақырыбы: Ойлы бала озар
Құндылық: Білімге ұмтылуҚасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т.б
Мұғалім:
Сынып:Оқушылар саны:
Сабақтың мақсаты: Оқушыларды ойлануға, көп ізденуге жетелеу |
Ресурстар: Мультимедиялық тақта, оқулық,дәптер,мақал-мәтел,дәйексөз,маркер, аққағаз,гүл,жүрек,көбелек суреттері |
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу ә) оқушылар назарын сабаққа аудару б) Тыныштық сәті -Балалар ыңғайланып отырып алыңдар да, терең дем алыңдар.Көздеріңді жұмыңдар.Өз денелеріңізді сезініңіздер және бос ұстаңыздар. Дене демалады,сана сезім сергиді.Өз денелеріңізді көз алдыңызға елестетіңіз…Басыңыздан бастап,аяғыңыздың ұшына дейін… Біз жақсы мен жаманның не екенін ажыратып,бойымыз жеңілдеп қалғандай.Бейне бір ақ түсті көбелекке ұқсап, ұшатын қанат пайда болғандай. Айналаға көз салсақ,тек қана әдемі, жақсы заттарға көзіміз түседі.Құлпырған гүлдер, оның маңында жақсы балалар…Олардың әрқайсысының жүзінде күлкі ойнайды. Жер бетіндегі барлық тірі зат біздерге:«Жақсы бала бол!» деп сыбырлағандай болады.Ал төбемізден нұр шашқан алтын күн бізге:«Жақсы болу өзіңнен»,деп қарайды.Ия,ия шынында да,көбелектер секілді әдемі болып,тек қана әдемі жерде жүру керек екен-ау!Біз барлығымыз да жақсы екенбіз ғой!Жақсы болу өзімізден екенін біз де сезінгендейміз. Ал,енді «бір,екі,үш»деп,бұрынғы қалпымызға келейік. |
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында |
2. Үй тапсырмасын тексеру |
|
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беру |
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды. |
Дәйексөзге тоқталу |
Халық мақалы |
Шығармашылық жұмыс: Ойлы бала Ойсыз бала
|
Оқушылар тапсырмаларды орындайды |
Топпен ән айту: Ойлан, тап
Сөзі: Қ.Ыдырысовтікі
Кел
балалар,ойнайық,
Қайырмасы:
Ал
балалар тыңдаңдар,
Бәрің жақсы тыңдаңдар,
Қайырмасы:
Жұмбақтар бар өзен,көл, |
Әнді ерекше көңілмен айтып,сергиді |
Дәптермен жұмыс: дәптерде тапсырмаларды өз беттерінше орындайды. |
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды |
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту |
Күнделіктеріне жазады. |
Соңғы тыныштық сәті: — Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар. |
Оқушылар көздерін жұмып демалады. |
Күні:
Мектеп:
Сабақтың тақырыбы: Менің сыныбым – менің ұжымым
Құндылық: Достық Қасиеттер: Мейірімділік,ізеттілік,бірлік, ынтымақ т.б
Мұғалім:
Сынып:Оқушылар саны:
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың «ұжым», «достық» құндылықтары туралы түсінініктерін кеңейту. Міндеттері: – ұжымның адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру; – өзара татулық, сыйластық қарым-қатынастарын дамыту; – бірлікке, сыйластыққа, достыққа тәрбиелеу. |
Ресурстар: Көрнекі құралдар: оқулық, дәптер, музыкалық орталық |
Сабақтың барысы:1. Ұйымдастыру кезеңі а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу ә) оқушылар назарын сабаққа аудару б) Тыныштық сәті —Тыныштық сәті Ойлану жұмысының алдында балалардың бір сәт денесі, ойы сергітіледі. Балалар денелерін түзу ұстап, бастарын жоғары көтеріп, ыңғайланып отырады. Көздерін жұмуына да болады. Ауаны терең жұтып, еркін тыныстайды, айналадағы барлық тіршілік иесі оларды аялап, қоршап, қамқор болып жатқанын сезінеді. Тұла бойлары жақсылыққа, махаббатқа толғанын сезінуге ұмтылады. Осылайша екі минуттай отырады. |
Оқушылар көңіл күйін көтеру мақсатында |
2. Үй тапсырмасын тексеру |
|
Әңгімелесумәтінді әңгімелеп беруМәтінмен жұмыс Оқушыларға сынып ұжымындағы қарым-қатынастар туралы түсінік беру мақсатында әңгіме оқу ұйымдастыру. Күмән Машқар Гумеров Оқушылар соңғы сабаққа кіргенде, сыныптағы үлкен терезенің бір көзі сынғанын көрді. Кезекші Рақила болатын. – Терезені Боранбай сындырды. Өз көзіммен көрдім,–деп айқайға басты ол. Боранбай танып әлек. У-шу ұлғайып бара жатқанда, мұғалім кірді де, жағдайды білген соң: – Сабақтан кейін сыныпта қалыңдар. Анықтаймыз. Ал қазір тынышталыңдар, сабақ бастаймыз,–деді. Сынып ішіндегі мына у-шу сол айтыстың жалғасы еді. Мұғалім қағаздарын тастап, қайтып оралмақ. Істің ақиқатына жетудің орнына, салғыласа берсе, ұзақ отырып қалмай ма? Әтіргүлдің қарны ашты, үйіне қайтуға асықты. Тамағын кенеп, бар даусымен: – Балалар! – деді. – Қазір апай келеді. Не айтамыз? Құр сарылып отыра береміз бе? Терезені кім сындырды? Айтсаңдаршы біреуің! Рақила, сен анық көрдің бе? Кім сындырды? Әйнек өз-өзінен сынбайды ғой. Осы кезде көпшілік арасынан Дәуіт деген қара домалақ бала суырылып шығып: – Сындырған мен! – деді. Сыныптағылар аң-таң. Дәуіт ең момын бала еді. – Өтірік! – деді Рақила қызараңдап. – Түк те өтірік емес. Рас. Мен сындырдым. – Ендеше неге бірден айтпадың? – деді Әтіргүл. – Жұртты осынша дауластырып қойғаның не? – Е,маған сөз тиді ме? Өздерің ғой шуылдасып… Онысы рас. Жұрт шуылдасып жатқанда, бұның өмірі үні шықпайтын. Дәуіт терезені қалай сындырғанын айтып берді. Терезеде қалбалақтап жүрген әдемі көбелекті ұстаймын деп, байқамай әйнекті сындырып алыпты да, сасқанынан сыртқа зып беріпті. Бұл кезде сыныпта ешкім жоқ екен. Балалардың барлығы Рақилаға қарады. – Ау, кезекші! Бұл қалай? Боранбай сындырды деп ең? Оны қайдан көрдің? – деді екі-үш бала. Рақила қысылғаннан жұртқа тура қарай алмады. Есікке тұра ұмтылды. Мән-жай анықталған соң балалар көңілденіп, парталарына жайғасып отырды. Көрмегенді көрдім деу – ең жаман әдет, әрі-беріден соң ол –жалақорлық. Жиында басқасынан гөрі осы туралы көбірек сөз болды. Әтіргүл ұстаз үстелінің қасында жалғыз өзі тұр еді. Жолдастары алдында тауы шағылған Рақилаға жаны ашып, есіктен көзін алмады. «Ұят-ай! Бұрын да осындай ұсақ-түйек оқиғалар болған. Бұдан былай балалар Рақиланың шын сөзіне де сенбей, күмәнданатын шығар-ау. Жолдастарының сеніміне кіру үшін оған қанша уақыт қажет боларын кім білсін!.» · Әңгімедегі оқиғадан сынып оқушыларының қандай жақсы қасиеттерін көруге болады?
|
Оқушылар әңгімелеп, жаңа тақырыптың мазмұнын талдайды. |
Дәйексөз: Дәйексөз Балалардың жауаптары дәйексөздің түсіндірілуімен түйіндеу: Тақтада жазулы тұрған Ә.Табылдиевтің «Ұжымда болу – бақыт» деген нақыл сөздің мәнін ашып түсіндіру: – Жеке адамның жақсы мінез-құлқы ұжымда көпшіліктің ықпалының арқасында қалыптасады. Сынып ұжымындағы балалар бір-біріне көмек беру, сыныптастарын ренжітпеу, көпшіл болу, ұйымшыл болу, кешірімді болу сияқты қасиеттерді бойларына сіңіруге көп мүмкіндік алады. Бір-бірімен сырласады, достасады, қуаныштарын бірге бөліседі, өздерін бақытты сезінеді. |
Халық мақалы |
Шығармашылық жұмыс. Дәптермен жұмыс Сабақта айтылған ойларды оқушылардың бекіте түсуі үшін тапсырма беру. Тапсырма: Дәптерде берілген бос жолдарға өз сыныбыңның үлгі етерлік жақтарын жазыңдар. |
Оқушылар тапсырмаларды орындайды |
Топпен ән айту: Дос болайық бәріміз! Сөзі: Х.Талғаровтікі Әні: И.Нүсіпбаевтікі Әрқашан дос біргеміз, Ажырамас іргеміз. Ілгері жүріңдер, Достық жырын біліңдер, Ту ғып ұстап бірлікті! Еңбекті сүйіңдер!
Қайырмасы: Дос болайық, бәріміз, Жарасып тұр әніміз. Тыныштықты сақтаймыз, Атсын күліп таңымыз.
Қайраттанып қарышта, Озып шыққан жарыста. Батыл бас,жас ұлан! Самға биік,алысқа, Жұлдыздарға,ғарышқа, Бойда күш тасыған. Қайырмасы. |
Әнді ерекше көңілмен айтып,сергиді |
Дәптермен жұмыс: дәптерде тапсырмаларды өз беттерінше орындайды. |
Дәптердегі тапсырмаларды мұғалімнің көмегімен орындайды |
Үй тапсырмасы: Мәтінді оқып түсінікайту |
Күнделіктеріне жазады. |
Соңғы тыныштық сәті: — Балалар,тыныштық сақтап,үнсіз,қолымызды жүрегімізге қойып,жүрегімізді тыңдап көрейікші. Жүрек әр түрлі сезімдерге толы. Олардың арасында жанашырлық,қамқорлық,аяушылық сезімдері басым екенін сезініңдер. Сездіңдер ме,сезген болсаңдар, сендердің жүректерің жылы да мейірімді. Олай болса,сендер де көп қайырымды істер жасап, қамқорлық көрсете аласыңдар. |
Оқушылар көздерін жұмып демалады. |
5-сынып
Бекітемін: Жалымбетова
-
ПәнӨзін-өзі тану
күні
Сынып 5
Сабақ№
Сабақ тақырыбы:
Танымға бастар жол
Мақсаты:
-өзіне, адамдарға және қоршаған әлемге ізгілікті қарым-қатынас жасау;
-адамдарға көмек көрсету, туыстарына және жақындарына мейірімді, қамқор болу;
-өзімен-өзі үндестікте өмір сүру, ойы, сөзі және іс-әрекеттерінде шынайы болу;Міндеттері:
Адам мен ішкі және сыртқы ортаның өзара байланыстылығын, оның табиғатпен біртұтастығын, тән және жан саулығының бір-бірімен тығыз байланыстылығын түсіну, салауатты өмір сүрудің негізі ретінде өзінің дене және психикалық күйін реттеу қабілеттіліктерін арттыру;
оқушылардың өз-өзіне, адамдарға және қоршаған ортаға деген құндылық қарым-қатынастарын, айналасындағы адамдарға деген сезімталдық және кішіпейілдік таныту қабілеттіліктерін ашуТабыс критериялары:
Әңгімені жан-жақты меңгереді;
Өз ойын еркін жеткізе біледі;
Салыстырып, қорытынды жасай білуге үйренеді;
Дерек көздері:
Ғаламтор,әдістемелік құрал
Қызығушылықтарын ояту
Тыныштық сәті
Алға қойылған мақсат
Жаңа білімді түсіндіру
Негізгі білімнің қажеттілігі
Өмірде қолдана алу
Үй тапсырмасын тексеру
«Ыстық орындық»
Мағынаны тану
Жаңа білім алу
Мәтінмен жұмыс.
Жақсылық жасау туралы балаларда түсінік қалыптастыру үшін әңгімелеу жұмысы ұйымдастырылады. Мұғалім әңгімелеп береді. Мұғалім әңгімеде айтылған ой туралы балалардың пікірін білу үшін сұрақтар қояды.
• Ауылдағылардың жасаған әрекеттеріне көзқарастарың қандай?Бекіту
Ой толғаныс/Рефлексия
Сабақ қорытындысы
— Адамға жақсылық жасағанда риясыз жасау керек. Өйткені ол жанашырлықпен, шын көңілмен, адал ниетпен жасалған іс. Оған ақы сұраудың, жақсылығымды қайтар деудің қажеті жоқ. Жасаған жақсылық бәрібір алдыңнан шығады.
Үй тапсырмасы
Дәптердегі тапсырмаларды орындау
Оқушылардың білімдерін тексеру
Шығармашылыққа тапсырма
1-топ Тақырып бойынша сурет салу
2-топ Коллаж
3-топ Жоба қорғау
Сабақты талдау мен бағалау
Оқушылар бірін-бірі бағалайды
Кері байланыс/Рефлексия
Кері байланыс/Рефлексия
Тақырыпты қалай түсінгенін стикерге жазып, плакатқа жапсырады.
Сабақ қорытындысы мен үй тапсырмасы
Соңғы тыныштық сәті
Сабақ қорытындысы
Кітаптағы тапсырмаларды оқу
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы:Менің сүйікті
балабақшам.
Мақсаты: Балабақшаға деген
қызығушылығын, сүйіспеншілік сезімдерін арттыру.
Ой-өрістерін, сөздік қорларын молайту.
Балабақша қызметкерлерінің атқаратын
қызметін таныту. Шығармашылық қабілеттерін
дамыту.
Әдіс-тәсілі: Ойын, әңгімелесу,
құрастыру, елестету, тосын сәт, сұрақ –
жауап,
қимылды
сергіту, ән.
Көрнекі құралдар: Слайд, үнтаспа,
қызметкерлер суреті, гүл, құрастырмалы
балабақша көрінісі.
|
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
Мотивациялық |
Амандасу. Шаттық шеңбері: |
Сәлеметсіздер ме, құрметті апайлар!
Хормен жатқа айтады. |
|
2. Әңгімелесу: |
Тыңдайды. |
Іздену ұйымдастырушы |
3.
«Иә ма, жоқ па?» ә)
Мынау кімнің суреті? ғ) Мынау суреттегі кім? Ол кісінің қызметі не? Сендер балабақшаға сәби болып келгеннен, ересек болып мектепке кеткенше, осы апайлар қызмет етеді.Олай болса мынадай дәйексөз үйренейік. |
-Бұл дәрігер апай.Бізге дәрі береді, емдейді, жарақатты таңады, тазалықты тексереді. - Ол аспазшы апай.Бізге тамақ пісіріп береді. -Кір жуушы апай.Қол
орамалды, төсеніштерді жуып,
үтіктейді. |
|
4. Дәйексөз: |
Хормен қайталап айтып, жаттайды. |
|
5. Тыныштық
сәті: |
|
|
6. Тосын сәт: -Слайдтан «Видео көрініс» көрейік, тыңдайық. |
Тыңдайық, көрейік. |
|
7. Дидактикалық
ойын: Күн режимі бойынша, балабақшада не ұнайтындары сұралады |
|
|
Сергіту сәті: Балабақша есігін |
Қимыл қозғалыспен, хормен, жатқа айтады |
|
Ғажайып сөздер: (ой қозғау)
«Балабақша бізді неге үйретеді?» |
-Татулыққа, шыншылдыққа, достыққа, әдептілікке, т.б. |
|
Қимылдық ойын: «Сүйікті
балабақшам» |
Магнитті тақтаға кезек жапсырып, құрастырады. |
Рефлексивті- коррекциялаушы |
Қорытындылау. -Бүгін біз не туралы әңгімеледік? |
Сұрақтарға жауап береді. |
|
Жүректен жүрекке. «Бүлдіршіннің арманы»
әні. |
Музыкасымен қосылып айтады Хормен жатқа айтады |
Күтілетін нәтиже:
Білуі тиіс: Балабақша өз үйлері
екенін, сәби болып келіп, ересек болып шығатынын
біледі.
Игеру керек: Сұрақтарға толық
жауап беру арқылы, сөйлеу мәдениетін
игереді.
Меңгерді: Балабақша қызметкерлерін
танып, әрқайсысының жұмысын
меңгерді.
Бекітемін: Жалымбетова
Физика-8 сынып
Сабақтың тақырыбы:(Есептер шығару)
Сабақтың мақсаты:
оқушылардың тақырып бойынша өтілген
формулаларды бір жүйеге келтіру, алған білімдерін
пысықтау.
Сабақтың түрі:практикалық
Сабақтың әдіс-тәсілдері: топтық жұмыс
Сабақтың көрнекіліктері: слайд, дидактикалық материалдар, су, шар, май шам, мақта, спирт, фольга қағазы, есептер топтамасы
Сабақтың барысы:
I. Сыныпты ұйымдастыру
II. Сабақ мақсатымен танысу
III. Үй тапсырмасы
Постер қорғау
1-топ:Заттың меншікті жылусыйымдылығы
2-топ: Отынның меншікті жану жылуы
IV.Физикалық эксперимент
1)Керекті құралдар: май шам, 2 шар, су.
Бірінші шарды үріп, май шам жалынына ұстаймыз. Шар жарылады. Екінші шардың ішіне су құйып, шамның жалынына ұстаймыз. Шар жарылмайды. Неліктен?
2)Керекті құралдар: 2 дана қатты қағаз, фольга қағазы, мақта, спирт, бензин, тамызғыш
2–дана қатты қағаздың бетіне фольганы орналастыру. Фольганың бетіне мақтаны орналастыру. Екі мақтаның бетіне тамызғышпен біріне – спирт, ал біріне – бензин тамызу. Бір мезгілде сіріңкемен жағу. Спирт пен бензин толық жанып болғаннан кейін, фольганы ұстап көру. Фольга қағазы қалай қызды? Қай отын түрі толық жанғанда көп энергияны шығарды?
V.Есептер шығару
1-топ
№ 1. Массасы 1, 5 т кірпіштен жасалған пешті 100С –тан 200С – қа жылыту үшін қанша жылу мөлшері қажет?
№ 2. Массасы 3 кг оқ дәрі жанғанда 11400 кДж энергия бөлінген, Оқ дәрінің меншікті жану жылуын есептеңдер.
№3.Алюминий білеушені өңдеу кезінде оның температурасы 200С-тан 4200С-қа дейін артты. Алюминийдің массасы 5 кг болса, оның ішекі энергиясы қаншаға өзгерген. Алюминийдің меншікті жылу сыйымдылығы 920 Дж/кг0С.
№4. Массасы 10 кг тротил толық жанғанда 1,5*108Дж энергия бөліп шығарады. Тротилдің меншікті жану жылуы неге тең?
2- топ
№1.
440*107 Дж энергияны алу үшін Қарашығанақта
өндірілетін табиғи газдың қандай мөлшерін жағу керек? Табиғи газдың
меншікті жану жылуы 4,4*107 Дж/кг.
№2.150С-та суды 1000С-қа дейін қыздырғанда, оның ішкі
энергиясы178,8кДЖ-ге артты. Судың массасын анықтаңдар.
№3.Массасы 200г керосин толық жанғанда қанша энергия бөлінеді?
№4.Массасы 1 кг қорғасынды 1000С-қа дейін қыздыру үшін 13000 Дж жылу мөлшері
жұмсалады. Қорғасынның меншікті жылусыйымдылығын
анықтаңдар.
VI. Жинақтау. Отын түрлері. (Презентация)
VII. Үйге тапсырма: §10, §11
VIII. Оқушыларды бағалау
Тақырыптар: Жылу құбылыстары. Жылулық қозғалыс. Жылу мөлшері.
Мақсаты: Оқушылардың ішкі энергиясы, жылу берілуінің түрлері, заттың агре-
гаттық күйлерінің өзгеруі туралы білімдерін тексеру.
Б.Б.Д: Оқушылар жылулық қозғалыс, температура, ішкі энергия, жылу
берілу, жылу мөлшері, жылу сыйымдылығысияқты физикалық
ұғымдар мен шамалардың мағынасын түсінуі; дене температурасы
өзгергенде, отын жанғанда, заттың агрегаттық күйлері өзгергенде
бөлініп шығатын немесе жұтылатын жылу мөлшерін есептеп шыға-
руға арналған формулаларды қолдана білуі тиіс.
I- нұсқа
1. Жылулық қозғалыс деп нені атайды ?
Дененің ішкі энергиясын өзгертудің тәсілдерін ата?
Конвекция дегеніміз не?
Заттың жылусыйымдылығы нені көрсетеді?
Заттың агрегаттық күйлері.
20 кг ағаш көмірі түгел жанғанда қанша жылу бөлініп шығады? 250 г
спирт жанғанда ше?
Массасы 400 г алюминий кастрөлде температурасы 25 С болатын 1,5
л су бар. Кастрөлдегі суды 100 С- ға дейін қыздыру үшін қандай жылу
мөлшері қажет.
II– нұсқа
I. 1. Дененің ішкі энергиясы деп нені атайды?
Жылуөткізгіштік дегеніміз не?
Жылу мөлшері дегеніміз не?
Жылу мөлшерін есептеп шығаруға арналған формуланы жазыңдар.
Қандай құбылысты кебу деп атайды?
Көлемі 2 л спирт түгел жанғанда қанша жылу бөлініп шығады?
Массасы 3 т мұнай жанғанда ше?
Массасы 200 г бір кесек мұздың температурасы 0 С. Осы мұзды ері-
тіп, онан шыққан суды қайнату үшін қанша жылу мөлшерін жұмсау
керек?
Бағалау параметрі:
I деңгейдің сұрақтарына толық және II деңгейдің бір ғана сұрағын немесе толық орындамаған кезде, тек қана III деңгейді орындаған, оны толық орындай алмаған, тек қана II деңгейді орындаған оқушы «3» бағасымен бағаланады.I және II деңгейдің сұрақтарын толық орындаған, III деңгейдің сұрағын толық орындай алмаған оқушы, тек қана III деңгейді және I деңгейді орындаған жағдайда «4» бағасы қойылады.
I, II, III деңгейлерді толық орындаған оқушы ғана «5» бағасымен бағаланады
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: Ізденген жетер мұратқа Құндылық:Сүйіспеншілік Қасиеттер:Ерік-күш, еңбекқорлық, табандылық
Сабақмақсаты:Оқушыларды өзбетінше танып-білуге, құштарлыққа, талпынысқа, ізденіске асқансүйіспеншілікпен талпынысқа үйрету. Міндеті: - Оқушыларға мақсатқа ұмтылушылық, мұратқа жету туралы түсінік беру; - Оқушылардың ерік-күшін дамытуға ықпал ету; - Оқушыларды еңбекқорлыққа, табандылыққа тәрбиелеу; |
Ресурстар: (материалдар, дереккөздер) |
Сабақбарысы: Ұйымдастырукезеңi (2мин) Тыныштық сәтi (3мин) «Орманға ойша серуен» әңгімені баяу әуен қою арқылы тыныштық сәт орнайды. Үй тапсырмасын тексеру (8мин) -Адам баласы неліктен үнемі талпыныс, ізденісте болады? - Ізденіс болмаған жағдайда не болады деп ойлайсыңдар? |
Сабақ барысын талқылау: |
Дәйексөз (5мин) Мать Тереза: «Ұлы нәрсе іздемеңдер, алайда кішкентай істі ұлы сүйіспеншілікпен қарау керек» - Ұлы нәрсе дегенді қалай түсінесіңдер? - Сүйіспеншілік дегеніміз не? |
|
Әңгiмелеу (сұхбат) (10 мин) Аңыз айту.Оқулықта берілген А.Мырзабаев, Д.Манатауовтың «Әйгілі химиктер» кітабынан алынған үзіндіні оқуға беруге болады. 1.Ғалымды қандай қасиеттер алға ұмтылдырды? 2.Ғалымның табысқа жетудегі сыры неде? |
|
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс (10 мин) Берілген оқу материалының мазмұнына эмоциялық сезімділік күймен тиімді қабылдау үшін оқулықта Қ.Толыбаевтың, «Құштарлық» әңгімесін оқушылардың рөлге бөліп, сахналап көрсету тапсырылады. Әңгіме барысына қатысушылар: Автор, Әбунасыр ғұлама, мүтәліп бала. Әрекет етуге, оны жоспарлай білуге үйретеді. Мақсат қою білуге, қойған мақсатыңа жетуге ұмтылдырады. |
|
Топпен ән айту (3 мин) |
|
Үй тапсырмасы 8-сабақ. Әсемдікке ұмтылайық! |
|
Соңғы тыныштық сәтi (3мин) «Тыныштық, тыныштық, тыныштық, тыныштық бар жерде,Тыныштық, тыныштық, тыныштық, тыныштық бүкіл әлемде». |
|
Бекітемін: Жалымбетова 9-сынып физика
Сабақтың тақырыбы |
§13 Ньютонның ІІІ заңы |
|||||
Мақсаты |
Ньютонның ІІ заңын түсіндіре отырып, дененің үдеуі мен оның массасының арасындағы байланысын және күштің физикалық мағынасын түсіну. |
|||||
Күтілетін нәтижелер |
А) Ньютонның ІІІ заңының физикалық мағынасын түсінеді. Динамометрдің өзара әсерлесуі арқылы пайда болған күштердің өзара тең екенін біледі.В) Денелердің өзара әсерлесу кезінде әсер алатын күштерін анықтайды, формуланы негізге алып есептер шығарады. С) Тәжірибелердің нәтижесіне жүгініп Ньютонның ІІІ заңын өмірмен байланыстырып тұжырымдай алады. |
|||||
Керекті жабдықтар |
9 сынып физика оқулығы,Р.Башарұлы, Д.Қазақбаева. әдістемелік нұсқаулық, есептер жинағы, плакаттар, жеңілдетілген, тәжірибелік видеоролик, кеңейтілген тапсырмалар,кері байланыс парағы. |
|||||
Қолданылатын әдістер |
«Көрсет және тексер » ,«Джиксо» «Зәулім емен» сергіту сәті«Стикердегі диолог » , кері байланыс парағы. |
|||||
Тапсырмалар |
|
|||||
Сабақ барысы: |
||||||
Сабақкезеңдері |
Мұғалімәрекеті |
Оқушы әрекеті |
||||
Негізгі бөлім
|
|
Жұптық жұмыс: Тақырыпқа байланысты тапсырмалар жазылған карточкалар таратылады
|
Әрбір оқушы өзіне берілген есепті шешеді, түсінбегендерін топпен талқылайды. Шығарып болған соң критерий бойынша өзін-өзі бағалайды. , өзара бағалау жүреді. |
|||
Қорытынды
|
|
«Серпімді сауал» арқылы сабақты бекітуҮй тапсырмасы: §12 Ньютонның ІІІ заңын оқу Кері байланыс әдісімен рефлексия парағы 1. Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіз? 2. Сабақ барысында сізге не ұнады/ұнамады? 3. Сабақ мазмұны бойынша немесе кез келген сұрағыңыз. |
Әрбір оқушы сабақтан алған әсерін кері байланыс парағын толтыру арқылы көрсетеді. Оқушылар өзара бағалауына түсініктеме береді. балл санын есептейді.
Үй тапсырмасын тыңғылықты жазы |
|||
|
|
|
|
|
|
|
Сабақтың
тақырыбы: Көпмүше және оларға амалдар
қолдану. 7-сынып
алгебра
Сабақтың
мақсаты:
Көпмүшелерге
амалдар қолдана білу.
Міндеттер:
1. Көпмүшенің
анықтамасын есептер шығаруда пайдалана
білу;
2. Көпмүшеге
байланысты есептерді шығара білуге
дағдыландыру;
Математикалық
тілде сауатты сөйлей
3. білуге
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі:
аралас сабақ.
Пайдаланылған
әдіс - тәсілдер: сұрақ - жауап, салыстыру, сөздік, жеке
ізденушілік, проблемалық.
Сабақ өткізу
формалары: ұжымдық, жеке, жұптық, бірін - бірі тексеру, өзін - өзі
тексеру, деңгейлік оқыту.
Қолданылған
көрнекіліктер және сабақ технологиясы: кеспе қағаздар, плакаттар,
слайдтар, саралап оқыту,
АКТ.
Пәнаралық
байланыс: психология, тарих, информатика, қазақ
тілі.
Сабақтың
барысы:
І. Ұйымдастыру
кезеңі.
Психологиялық
дайындық.
Оқушылар назарын
сабаққа аудару.
Қызығушылық ояту
сәті.
1. Бір кісі үйге
кірді, ол үйде шам мен керосин лампысы тұр. Ол нені бірінші
жағады?
Жауабы:
шырпыны.
2. Отбасында 4
ұл бала бар. Олардың әрқайсысының 1 қарындасы бар. Отбасында неше
бала бар?
Жауабы: 5
бала.
ІІ. Үй тапсырмасын
тексеру.
1. «Бірмүше»
және «Көпмүше» ұғымдарының арасында қандай байланыс
бар?
2. Көпмүшенің
дәреже көрсеткіші қалай
анықталады?
3. Көпмүшелерді
қосу, көбейту амалдары мен жақшаны ашу түрлендіруінің арасында
қандай байланыс бар?
ІІІ. Есептер
шығару.
№1. Жеке
жұмыс.
Салыстыру
әдісі.
- Мына берілген
өрнектерді екі бағанға топтастырыңдар да қай мүшеге жататынын
айтыңдар.
3х*(- 2) у; 5ав;
2ах2+ву+7; х+7; 9хz; 4х2+3у+а; - 7у; х+у+z;
6.
- Бірмүше мен
көпмүшелер.
Бірмүшелер
---------------- көпмүшелер
3ху(- 2) у
---------------------
2ах2+ву+7
5ав;
--------------------------
х+7
- 7у
--------------------------
4х2+3у+а
6
----------------------------
х+у+zхz
№2. Жұптық жұмыс. Ізденушілік
әдісі.
- Мына берілген
өрнектерді ұқсас мүшелерді біріктіріп көпмүшенің дәрежесін
анықта
5а2в - 5ав2 - ав
- 2а2в+10ав2
3а2в+5ав2 -
ав
Бұл көпмүшенің дәрежесі 3 - ке
тең
№3.
- Көбейтудің
үлестірімділік заңын қолдана отырып, берілген өрнектерді теңбе-тең
түрлендіргендегі алынған өрнектердің сәйкестігін
тап.
Сәйкестік
тест
3(2ах+5у+7)
--------------- 5х2+15ху2
2а(4х+у)
--------------------
6ах+15у+21
5ху(х+3у)
------------------ 8ах+2ау
№4. Ұжымдық жұмыс. Проблемалық
әдіс.
- Бірмүшелерді
көбейту алгоритмін жаса:
-
3а2в4с2*6а3в2сd=- 18а5в6c3d
Алгоритмі:
1.
Коэффициенттері
көбейтіледі;
2. Бірдей
айнымалылардың дәреже көрсеткіштері
қосылады;
3. Көбейткіш
құрамына ғана енетін айнымалылар сол қалпында
қалады;
4. Шыққан
нәтижелер бір - біріне
көбейтіледі.
Енді бірмүшені көп мүшеге көбейту алгоритмін
жасайық
6ав(2а -
3в+4)=12а2в - 18ав2+24ав
Алгоритмі
1. Бірмүше
көпмүшенің әрбір мүшесіне
көбейтіледі;
2. Шыққан
көбейтінділер қосылады.
№5. Деңгейлік есептер
шығару.
1
деңгей
1) 6х*(2х - 1)-
7х=12х2 - 6х - 7х=12х2 -
13х;
2) 2(5х - 4у+1)-
3(3х - 3у - 1) =10х - 8у+2 - 9х+9у+3=х -
8у+5;
3) а+в+с -(а - в
- с) =а+в+с - а+в+с=2в+2с;
4) 7(2а+5в)-
5(3в - 4а) =14а+35в -
15в+20а=34а+20в.
(8х2+9у2+2ху -
х)*(- 5у) = - 40 х2 у - 45у3 -
10ху2+5ху
2
деңгей
3
деңгей
№6. Шығармашылық
жұмыс.
- Өздерің
бірмүше мен көпмүшені көбейтуге өрнек құрастырып, жаңа мәліметті
жобалаңдар.
- Жасалған жоба
байынша қандай тұжырымдама жасар
едіңдер?
- Бірмүшені
көпмүшеге көбейтудің тірек сызбасы арқылы жобасын
жаса
5х2у
2х2у2
+
-
3ху2
+
5хуz
+
-
9
10х4у3
+
-
15х3у3
+
25х3у2z
+
-
45х2у
Бірмүше -------- көпмүше ---------
көпмүше
IV. Сабақты
қорытындылау.
- Бүгінгі
өтілген тақырып несімен
қызықты?
- Өздерің үшін
қандай жаңалық алдыңдар?
- Қандай
тапсырма сенің шығармашылығыңды
дамытты?
- Іздену
тапсырмалары ұнай ма?
- Мақсаттарға
жеттік пе, тексеріп
көрейік?
V. Үйге тапсырма. 1 деңгей №111, 2 деңгей
№119, 3 деңгей №124.
VII. Бағалау.
Сабаққа қатысулары бойынша
бағаланады.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы |
Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы |
|||
Сабақтың танымдық мақсаты |
Оқушыларда заттың агрегаттық күйлерін молекула –кинетикалық тұрғыдан ұғынуға , айнала қоршаған ортамен байланыстыруға,күйлердің ерекшеліктерін сипаттауды дамыту |
|||
Дереккөздер мен жабдықтар |
"Физика және астрономия"8 - сынып оқулығы |
|||
Күтілетін нәтиже |
Оқушылар заттың агрегаттық күйлерінің ерекшелітерін түсінеді, айнала қоршаған ортамен байланыстырады,күйлердің ерекшеліктерін сипаттайды |
|||
Кезеңдері уақыты |
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Тапсырмалар |
Оқу үшін бағалау және оқуды бағалау |
Ұйымдастыру
Білу , түсіну |
Амандасу Оқушыларды түгелдеу Сергіту сәті
Топқа бөлу.
Оқулық мәтінін игерту |
Амандасады. Оқу құралдарын жинақтап, назарларын сабаққа аударады. Окушылар қайталайды.
Смайликтер арқылы бөлінеді. Топ жетекшілерін сайлайды
Көргендерін айтады Постер жасайды, қорғайды |
Әр топ бір –біріне сұрақтар қояды
Слайд көрсету Не байқадық? Қандай көріністі , құбылысты көрдіңіздер. Оқулық бойынша жеке, топтық жұмыс |
Критерий арқылы бағалау |
Қолдану |
Тәжірибеден не байқадық?
|
Ойын тұжырымдап айтып , түсіндіреді. |
Слайд көрсету |
|
Талдау |
Сыныптық тапырма |
орындайды |
жаттығу |
|
Жинқтау |
|
топпен жұмыс жасайды. |
Физ диктант |
|
Бағалау |
1.Бағалау критериін әр оқушыға беру. 2.Бағалау парағын әр топтан бір оқушыға ұсыну. 3.Тест қорытындысы |
|
|
1.Өздерінің білім деңгейлеріне балл қояды. 2.Топ мүшелерінің білімдерін бағалайды. 3.Тест қорытындысын топ жетекшілері оқиды |
|
|
|
|
|
Оңтүстік Қазақстан облысы Сарыағаш ауданы Ащыкөл ауылы
№132 Н. Шойбеков атындағы жалпы орта мектептің математика пәнінің мұғалімі Шаншарова Феруза Абдималиковна.
Қысқа мерзімді жоспар.
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 5.4.В. |
Мектеп: №132. Н. Шойбеков атындағы жалпы орта мектеп |
|
Күні: |
Мұғалімнің аты-жөні: Шаншарова Феруза Абдималиковна. |
|
Сынып: 5 |
Қатысқандар саны: |
Қатыспағандар саны: |
Сабақ тақырыбы: |
Бұрыш |
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
5.3.3.1 бұрышты транспортир көмегімен өлшеу; 5.3.3.2 градустық өлшемі берілген бұрышты транспортир көмегімен салу; |
|
Сабақ мақсаттары |
Барлығы: бұрыштарды транспортир көмегімен өлшеуді біледі. Басым бөлігі: градустық өлшемі берілген бұрышты транспортир көмегімен салады. Кейбірі: өмірде кездесетін мысалдарда өлшеу және салу жұмыстарын орындай алады. |
|
Бағалау критерийлері |
|
|
Тілдік мақсаттары |
Пәнге тән лексика мен терминология: Транспортир, градус. Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: Бұрышты қандай құралмен өлшейміз? Бұрыштың шамасын қалай анықтаймыз? |
Бекітемін: Жалымбетова
-
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:
Мектеп:
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 7
Қатысқандар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы:
Бұрыш
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
7.3.3.1 бұрышты транспортир көмегімен өлшеу;
7.3.3.2 градустық өлшемі берілген бұрышты транспортир көмегімен салу;
Сабақ мақсаттары
Барлығы: бұрыштарды транспортир көмегімен өлшеуді біледі.
Басым бөлігі: градустық өлшемі берілген бұрышты транспортир көмегімен салады.
Кейбірі: өмірде кездесетін мысалдарда өлшеу және салу жұмыстарын орындай алады.
Бағалау критерийлері
-
Бұрышты салады
-
Бұрыштарды салып, транспортир көмегімен өлшейді
-
Градустық өлшемі берілген бұрышты транспортир көмегімен салады.
Тілдік мақсаттары
Пәнге тән лексика мен терминология: Транспортир, градус.
Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:
Бұрышты қандай құралмен өлшейміз?
Бұрыштың шамасын қалай анықтаймыз?
Құндылықтарды дарыту
Өмір бойы білім алу, ынтымақтастық, ашықтық.
Пәнаралық байланыс
Қазақ тілі, бейнелеу өнері.
Бастапқы білім
Бұрыш, бұрыштың түрлері.
Сабақтың барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған
іс - әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы
8 - минут
Ширату, зейінді шоғырландыру мақсатында үй тапсырмасын «515» - әдісі бойынша сұрап өткен сабақты пысықтап, жаңа сабақпен байланыстырамын.
Өзара бағалау-уақытты үнемдеу, қызығушылығын арттыру мақсатында «Басбармақ» әдісін қолданып бірін – бірі бағалауға нұсқау беремін.
-
Пән мұғалімі |
Тангалиева А.И. |
|
|
|
Сабақтың тақырыбы: |
§5.1. Механикадағы салыстырмалылық принципі §5.2. Салыстырмалылық теориясының постулаттары §5.6. Ұзыныдықтың қысқаруы |
|||
Жалпы мақсаты: |
Бір мезгілділікте уақыт пен ұзындықтың қысқаруын салыстырмалылық теориясы постулаттарынан туындайтын салдарлар арқылы түсіндіру. |
|||
Түйінді идея: |
Салыстырмалылық теория постулаттары |
|||
Күтілетін нәтиже: |
Оқушының пән бойынша сөйлесім әрекеті дамиды. |
|||
Әдіс-тәсілдер: |
Жұптық жұмыс, сын тұрғысынан ойлау, Блум таксмономиясы |
|||
Блум таксономиясы |
Білу – жаңа тақырыпты ашу |
Салыстырмалылық теория бастамасы XX ғасырдың басында салыстырмалық принципі оптика мен физикаға және физиканың басқа салаларына қатысты екендігі белгілі болды. Салыстырмалық принципі өзінің мәнін кеңейтіп, мынадай анықтамаға ие болды: оқшауланған материалдық жүйеде кез-келген процесс бірдей жүреді және ол жүйе бір қалыпты түзу сызықты қозғалыс жағдайында болуы керек. Салыстырмалылық теориясының постулаттары І постулат - салыстырмалылық принципі Табиғаттағы барлық процестер барлық инерциялық санақ жүйелерінде бірдей өтеді. ІІ постулат – тұрақтылық принципі Вакуумдегі жарық жылдамдығы барлық инерциялды санақ жүйелерінде тұрақты болады, с = 3*108 м/с, ол жарық көзінің немесежарықты қабылдаушының қозғалысына тәуелді емес |
Блум таксономиясы |
Білу – жаңа тақырыпты ашу |
Салыстырмалылық теория бастамасы XX ғасырдың басында салыстырмалық принципі оптика мен физикаға және физиканың басқа салаларына қатысты екендігі белгілі болды. Салыстырмалық принципі өзінің мәнін кеңейтіп, мынадай анықтамаға ие болды: оқшауланған материалдық жүйеде кез-келген процесс бірдей жүреді және ол жүйе бір қалыпты түзу сызықты қозғалыс жағдайында болуы керек. Салыстырмалылық теориясының постулаттары І постулат - салыстырмалылық принципі Табиғаттағы барлық процестер барлық инерциялық санақ жүйелерінде бірдей өтеді. ІІ постулат – тұрақтылық принципі Вакуумдегі жарық жылдамдығы барлық инерциялды санақ жүйелерінде тұрақты болады, с = 3*108 м/с, ол жарық көзінің немесежарықты қабылдаушының қозғалысына тәуелді емес |
Түсіну – диалогтық оқыту, өзара бір-бірімен пікірлесу |
Оқушыларға жаңа тақырыптың қысқаша мәтінін беріп, өзара пікір алмасуға мүмкіндік туғызу |
|
Талдау- жаңа тақырып бойынша алған білімін сараптау |
|
|
Қолдану – жаңа тақырыпқа сай есептер шығару |
№5.14. №5.1.8. №5.1.9. №5.1.17. |
|
Жинақтау – оқушыларға сұрақ қою және олардың жауаптарына қарай әрекет ету. |
СТ постулаттары Ұзындықтың қысқаруы Уақыттық қысқаруы Жылдамдықтарды қосу |
|
Бағалау |
Жұптардың бағаларын талдау, қорытынды бағаны шығару. |
|
Үйге тапсырма: |
§5.1. 5.2. 5.6. №5.1.11, №5.1.19 |
|
Дереккөздер: |
Физика 11 сынып авторлары С.Тұяқбаев. Ш.Насохова ЖМБ Физика 11 сынып авторлары Р.Башарұлы. Г.Байжасарова ҚГБ Ғаламтор желісі Физика есептер жинағы авт. С.Тұяқбаев. Ж.Бақынов. |
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы : Булану және конденсация |
|
||||||||||
Күні: |
Мұғалімнің аты-жөні: |
||||||||||
Сынып: 8 |
Сабақтағы оқушылар саны: |
Сабаққа қатыспаған оқушылар саны: |
|||||||||
Сабақтағы оқыту мақсаттары: |
Оқушылар үйренеді: 1.Заттың агрегаттық күйлерін, булану және конденсация құбылыстарын білуі, мысалдар келтіре алуы. 2.Кебу құбылысының қандай факторларға тәуелді екенін білуі, булану және конденсация құбылыстарын ажырата алуы. 3.Кебу құбылысын заттың молекулалық құрылымы тұрғысынан түсінуі, өз қортындыларын жасай алуы. |
||||||||||
Күтілетін нәтиже: |
Барлық оқушылар: Заттың агрегаттық күйлерін, булану және конденсация құбылыстарын біледі, мысалдар келтіре алады. |
||||||||||
Оқушылардың көпшілігі: Кебу құбылысының қандай факторларға тәуелді екенін біледі, булану және конденсация құбылыстарын ажырата алады. |
|||||||||||
Кейбір оқушылар: Кебу құбылысын заттың молекулалық құрылымы тұрғысынан түсінеді, өз қортындыларын жасай алады. |
|||||||||||
Тілдік мақсаттар |
Физикалық терминдердің дұрыс қолданылуына мән беру. Мысалы, бу, булану, су бу – пар – vapor булану – испарение – vaporization су – вода – water су буы – водяной пар – steam газ – газ - gas көлем – объем - volum булану жылуы – теплота парообразование - heat of vaporization меншікті – удельная - spesific конденсация – конденсация- condensation қайнау – кипеть – boil қайнау – кипение – boiling қайнау нүктесі – точка кипения – boiling point булану, бу түзілу – испарение, парообразование – evaporation |
||||||||||
Пәнаралық байланыстар |
Математика , география |
||||||||||
Алдыңғы білім |
Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы. Балқу және қатаю кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі. Меншікті балқу жылуы. |
||||||||||
Дерек көздер, ресурстар |
3. Электронды оқулық, 8 сынып 4.В.И.Кем, Б.А.Кронгарт Физика . Есептер жинағы |
||||||||||
Жоспар |
|||||||||||
Жоспар- ланған мерзім |
Жоспарланған іс-шаралар |
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Бағалау түрі |
|||||||
Кіріспе (3мин) |
3 топқа бөлу |
Ынтымақтастық ортасын құру. Ережелерді еске түсіреді. |
Әлеуметтік орта, ынтымақтастық ортаға енеді |
Ынталанды- ру |
|||||||
Үй тапсырма-сы (8 мин) |
Үй тапсырмасымен жұмыс. Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы. Балқу және қатаю кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі. Меншікті балқу жылуы. Түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтары 1.Балқу, қатаю деген не? 2.Меншікті балқу жылуы деген не? 3. Балқу және қатаю температурасы деген не? |
Мұғалім оқушыларға түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтарын өткен тақырып бойынша береді. Мұғалім әр оқушының жауаптарына мадақтау сөздерін айтады.
|
|
Мадақтау |
|||||||
3 мин |
Қызығушылығын ояту Миға шабуыл . Сұрақтар арқылы |
Жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою. |
Оқушылар сұрақтарға жауап береді, ой-пікірлерін білдіреді. Сабақтың тақырыбын ашады. |
|
|||||||
Негізгі бөлімі (13 мин) |
Мағынаны тану Топтық бірлескен жұмыс. Кіші жоба қорғау. І топ. Булану ІІ топ. Конденсация ІІІ топ. Толықтырушы топ
|
Шағын топ ішіндегі оқушылардың жұмысын бақылау. Барлық оқушылардың белсен-ділігін, әрекет түрін, оның сапасын, өзара ынтымағын, нәтижеге жету ниеттерін бақылау. |
Арнайы рөлдерге бөліну арқылы шағын топта кіші жоба әзірлейді. Топтық жұмысты құрылымдауға үйренеді. Басшы рөлдерге бөледі, бақылайды, Оқушылар жоба бойынша сұрақтар қояды-жауап береді, Топ спикері қорғайды. |
Критерий арқылы бағалау 1.Қорғау тәртібін сақтау: Уақыт және әдептілік; 2. Мазмұнның толық ашылуы; 3. Өмірден мысалдар келтіруі. |
|||||||
5 мин |
Жұптық жұмыс. Жалғасын тап |
Шағын топтың ішіндегі белсенділігі төмен оқушыны белсенділігі жоғары оқушымен жұптастыруды стикерлер көмегімен ұйымдастыру. |
Жаңа тақырып бойынша бойындағы білімдерін пысықтайды. |
«Екі жұлдыз, бір тілек» Оқушылар-дың танымы, сөйлеу, тыңдалым,жазылымы, оқылымы, ойлау қабілеті артады |
|||||||
Қорытын- ды бөлімі 8 мин |
Ой-толғаныс Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар |
Сынып ішіндегі барлық оқушылардың деңгейлік тапсырманы орындауын қадағалау. Әсіресе мұғалімнің назарында А, В, С деңгейіндегі оқушылардың оқу әрекетін бақылау. |
Оқушылар деңгейлік тапсырманы орындайды. |
Жаңа тақырып бойынша өз білімдерін тексереді, сыни ойланады, ақпаратпен жұмыс жасау дағдылары дамиды |
|||||||
Кері байланыс. 5 мин |
Маған ұнады, маған ұнамады. Оқушылар бүгінгі сабақ бойынша өз ойларын ауызша айтады. |
||||||||||
Үйге |
Булану және конденсация |
Оқушылар үйде өздерінің ойларын жаңа тақырып бойынша дәптерлеріне түсіріп келеді , тақырыпты оқып келеді. |
Эксперименттік жұмыс |
||||||||
Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз? |
Бағалау- Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлаймыз? |
Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс |
|||||||||
|
|
|
|||||||||
Рефлексия. Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарланған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен? |
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз? |
||||||||||
|
|||||||||||
Қорытынды бағамдау Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1. 2. |
|||||||||||
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1. 2. Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім? |
Жұптық жұмыс. Жалғасын тап
1.Булану деп _______________________________________________________________________________________
2. Буланудың түрлері ________________________________________________________________________________
3. Конденсация деп _________________________________________________________________________________
4.Қай кезде булануды кебу деп атайды ? Оны заттың молекулалық құрылымы тұрғысынан қалай түсіндіруге болады? ______________________________________________________________________________________
5.Егер сұйыққа жел үрлесе, булану процесі қалай жүреді ? ______________________________________________
_ _____________________________________________________________________________________________
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың аты |
§15. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы. |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Бүкіл әлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат беру Бүкіл әлемдік тартылыс заңын күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйрету Өзін-өзі бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Бүкіл әлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат алады Бүкіл әлемдік тартылыс заңын күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйренеді Өзін-өзі бағалай алатын болады |
Негізгі идеялар |
-Жер радиусы -Жерден Айға дейін қашықтық. тәулік ; , осыдан ; R мен Т-ның мәндерін қойсақ, онда ; ал , -гравитациялық тұрақты. G=6,673ּ10-11Нּм2/кг2
Бүкіл әлемдік тартылыс заңы: екі нүктелік денелер арасындағы өзара әрекеттесу күші олардың массаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал ара қашықтығының квадратына кері пропорционал. G-гравитациялық тұрақты. G=6,673ּ10-11Нּм2/кг2 |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Джигсо» |
Тапсырмалар |
Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» |
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
Сәлемдесу
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
Ньютонның ІІІ заңы қалай тұжырымдалған?
Салыстырмалы принцип дегенді қалай түсінесіңдер?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
Бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдаңдар.
Бүкіләлемдік тартылыс заңын ашу барысында Ньютон қандай болжам ұсынды?
Неліктен Айдың Жерді айналу үдеуі жерге жақын аралықтағы дененің еркін түсу үдеуінен аз болады?
ІҮ. Топтық жұмыс «Джигсо» (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген мәтінді оқып, топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№ |
Бағалау өлшемдері |
Көш басшы |
Хатшы |
Баяндамашы |
Уақыт сақшысы |
1 |
Тақырыптың ашылуына үлес қосу |
|
|
|
|
2 |
Міндетін атқару |
|
|
|
|
3 |
Топтық жұмысқа атсалысуы |
|
|
|
|
Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.
Топ пікірлерін тыңдау.
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы) берілген формуланы түсіндіру
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)
1 |
Білу |
Бүкіл әлемдік тартылыс заңы дегеніміз не? |
|
2 |
Түсіну |
Бүкіл әлемдік тартылыс заңының формуласын жаз? |
|
3 |
Қолдану |
Массалары 2 т денелердің бір-біріне тартылыс күшін есепте? Олардың арақашықтығы 1 км. |
|
4 |
Талдау |
Жер бетіндегі мен жерден бірнене километр биіктіктегі еркін түсу үдеуін салыстыр? |
|
5 |
Жинақтау |
Суретті түсіндір
|
|
Бекітемін: Жалымбетова
Денелердің ауырлық күші әрекетінен қозғалуы
Сабақтың тақырыбы |
§16 Денелердің ауырлық күші әрекетінен қозғалуы |
|||||
Сабақтың танымдық мақсаты |
¨ Денелердің жерге ауырлық күшінің әрекетінен тартылатындығын үйрету. |
|||||
Сілтеме |
¨ «Физика және астрономия» жалпы білім беретін мектептің 9 сыныбына арналған оқулық (192 бет) ¨ Есептер жинағы 9 сыныпқа арналған оқу құралы |
|||||
Дерек көздер мен жабдықтар |
¨ Фотолар, таразы, динамометр ¨ Интерактивті тақта ¨ Карточкалар |
|||||
Күтілетін нәтиже |
А. Денелердің жерге тарту күшімен таныс танысады. В. Бүкіләлемдәк тар тылыс заңымен Ньютон ІІ заңын еске түсіреді. С. Осы заңдар негізінде еркін түсу үдеуінің формуласын тұжырымдап есеп шығаруда қолданады. |
|||||
Кезең/і |
Уақ/ы |
Мұғалімнің іс-әрекеті |
Оқушының іс-әрекеті |
Тапсырмалар |
Оқу үшін бағалау және оқуды бағалау |
|
Ұйымдастыру кезеңі |
3 мин |
Ø Сәлемдесу Ø Оқушыларды түгендеу Ø Сыныпта жағымды психологиялық ахау туғызу. Ø Топқа бөлу Ø Назарларын сабаққа аудару |
Ø Амандасып Ø Оқушылардың жас ерекшеліктеріне қарай топқа бөліну |
|
Топпен бағалау парағы |
|
1 |
Білу. |
8 мин |
Үйге берілген тапсырманы «Кубизм» әдісі бойынша үй тапсырмасын сұрау. «Зеріктеп көр» әдісі |
Оқушылар үйге берілген тақырып бойынша бір – бірін сұрақпен қамту. Топ болып тәжірибелік тапсырма орындау |
|
Сумативті бағалау (топ басшы бағалау парағымен балалайды) «қолшапалақтау арқылы» |
2 |
Түсіну, |
8 мин |
Фотоларды өз орнымен сойлету |
Фотолар арқылы алдыңғы тақырыппен байланыстырып жаңа тақырыпты ашу. |
|
Сумативті бағалау (топ басшы бағалау парағымен бағалайды) Формативті бағалау (жарайсын, өте жақсы) |
6 |
Бағалау |
3мин |
«Бағдаршам» әдісі арқылы оқушылардың бүгінгі сабаққа деген ынталарын анықтау. |
«Түсінген жоқпын , Әліде сұрақтарым бар , Түсіндім» жауап береді. |
|
|
7 |
Үйге тапсырма |
1мин |
§16 Денелердің ауырлық күші әрекетінен қозғалуы 13-жаттығу №1,3 |
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: «Талаптыға нұр жауар»
Мақсаты: Мектепішілік дарынды оқушыларды анықтау. Оқушылардың
шабытын оятып, ой өрісін, есте сақтау қабілетін дамыту. Оқушыларды
ақындық өнерге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ұлағатты сөздер, өлеңдер, әсем гүлдер, шарлар т.
б.
Ұйымдастыру сәті: Жағымды әуен
Жүргізуші: Қымбатты ұстаздар, оқушылар, қонақтар!
Мектепішілік дарынды оқушыларды анықтауда ұйымдастырылып отырған
кезекті жас ақындар сайысына қош келдіңіздер!
Бүгінгі жас ақындар сайысына қатынасушы үміткерлерге сәттілік
тілеймін.
Абай, Сәкен, Мағжандай,
Жүйрік шықты қазақтан.
Шәкәрім, Қасым, Жұбандар,
Мұқағали, Мұзафар.
Жырлай білген халқының,
Қамын ойлап артының.
Сен де талпын, жас өрен,
Атың шықсын өлеңмен,- дей келе бүгінгі сайысқа қатынасушы
сайыскерлерді ортаға шақырамыз.
Сайыс III кезеңнен тұрады.
I - кезеңде «Мен кіммін?» сайыскерлер өздерін өлеңмен
таныстырады.
II - кезеңде «Ақын болғым келеді» оқушылар өз шығармашылығынан бір
өлеңін жатқа оқиды.
III - кезеңде «Талаптыға нұр жауар» сайыскерлерге бірнеше
тақырыптар ұсынылады. Өздері қалаған тақырыбына өлең жазады.(Оқыған
таныстырулар мен өлеңдерін қағаз күйінде тапсыру сұралады)
Талаптарың арта берсін өрендер,
Бірің ақын, бірің болып кемеңгер.
Өнерліге өріс кең деген қазақ,
Жөн болар алдыменен амандассақ,- деп таныстыруға кезек берейік.
Сайысымыздың I - кезеңі бойынша оқушылар өздерін таныстырып
өтсін.
Сайысымыздың II - кезеңі бойынша оқушылар өлеңдерін жатқа
оқиды.
Қазақ деген тегінде ақын халық,
Өлең жырға жүрегі жақын халық.
Біз де жазып көрейік бір өлеңді,
Бүгінгі бұл сайыста кім жеңеді?,- дей отырып, оқушылардың
шығармашылығына кезек берейік.
Сайысымыздың III - кезеңі басталды.
Оқушыларға төмендегідей тақырыптар ұсынылады.
Білім
Өнер
Тәрбие
Еңбек
Мектеп
Отбасы
Ұстаз
Осы тақырыптардың біреуін таңдап алып өлең құрастырамыз. (10 минут)
уақыт беріледі.
Оқушылар өлеңдерін оқиды.
Жас ақындарды марапаттау кезегі келіп жетті. Сөз қазылар алқасына
беріледі.
Қорытынды: Болмасаң да ұқсап бақ,
Бір ғаламды көрсеңіз.
Ондай болмақ қайда деп,
Айтпа ғылым сүйсеңіз,- деп Абай атамыз айтқандай, бойыңыздағы
талантыңызды әрдайым көрсете біліңіз. Сіздерді талай биік асулар
күтіп тұр. Сол асуларға жетуге талпыныңыздар. Қанаттарың талмасын.
Әр шәкірт биіктерге самғасын демекпін.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақ
тақырыбы: Мен адаммын
Сабақ
мақсаты:
1. Білімділік
мақсаты: Білім алушылардың қоршаған ортаға және бүкіл адамзатқа
деген қарым – қатынас айқындамасын, адамгершілік мінез - құлықтың,
әлеуметтік маңызын ашу, сондай - ақ шығармашылық шыңын көтеру.Сабақ
түрі: Аралас сабақ
Сабақтың
барысы
Әнұран
1 - Жүргізуші:
Армысыздар құрметті ұстаздар мен оқушылар! Қош келдіңіздер бүгінгі
«Өзін – өзі тану» пәнінен «Махаббат пен шығармашылық педагогикасы»
атты он күндік ісшаралардың қорытындысына байланысты «Өзін – өзі
тану – әлемді тану» атты іс - шарамызды ашық деп
жариялаймыз.
2 -
Жүргізуші:
«Өзін – өзі
тану» пәні – сан қырлы,
Айтар ойы,
мақсаты оның маңызды.
Жеке тұлға
қалыптасса жан – жақты,
Болашағы болар
елдің таң нұрлы,
Өзін – өзі,
өзгеніде танитын,
Мейірімділік,
адалдыққа баулитын
Сездіретін
жүректердің жылуын.
Шәкірттерге бұл
жақсы пән тартымды.
1 - Жүргізуші:.
Сол он күндікте қандай қызық болып өткендігі жайында тыңдасақ қалай
қарайсың.
2 - Жүргізуші:
Тыңдайық – тыңдайық.
1 - Жүргізуші:
Олай болса ортаға Колледж педагог - психолог және өзін – өзі тану
пәнін жүргізуші Утешова Гулмира Очилқызын ортаға
шақырамыз.
2 -
Жүргізуші:
Мен адаммын
жақсылықтан жаралған
Жанымдағы жұртым
қарап нәр алған
Жақсы сөзбен,
жақсы тілек тілегін
Жақсы сөзде
жарым ырыс, тірегің
Жақсы сөзбен
жылы – жылы сөйле сен
Жақсы ойға
толсын жаның, жүрегің.
Мен адаммын
жақсылықтан жаралған - деген өлең жолдарымен әр тұлғаға берілген
мейірім мен білім нәрін себетін, бағыт – бағдар беретін, қашанда
ата - анадан кейінгі зор сенім ұстаздарға артылатынын айтқым
келеді. Ортада білім беріп жүрген ұстаздарына деген алғысын қабыл
алыңыздар.
1 -
Жүргізуші:
Баланың жазылып
тұр көздерінде,Сұлу ғой жандары оның, өздері
де.
Сүйсінем өзіме -
өзім мақтанышпен,
Баланы әр
қуантқан кездерімде.
2 -
Жүргізуші:
Ана – өмір
қолдаушысы әлемнің
Шаңырақтың
шаттығы мен шуағы
Сейілмесін
жанарынан ананың
Тіршілікке
төккен нұрлы шуағы
Аялайық аналарды
әрдайым,
Қуанышқа
бөлейікші өздерін
Әжелердің,
аналардың, қыздардың
Мұң шалмасын
күлім қаққан көздерін, - дей келе, барлық жасөспірімдердің жүрегін
жылытқан, жүректеріне мейірім ұялатқан, адамдық қасиеттерді
дарытқан, тәрбиеліде қасиетті, өнерлі де өжетті, білімді де, зерек
жасөспірімдердің арнауын қабыл
алыңыз.
1 -
Жүргізуші:
Өмір деген пәк
жаралған – махаббат,
Адамдар күтеді
одан шапағат.
Өмірдің мәні –
өзіңді танып білгенің,
2 -
Жүргізуші:
Мен өмірді жас
зерттеуші, жас ғалым,
Енді оянып, енді
зерттей бастадым.
Өмір – кітап
түсінуі тым қиын,
Әрбір күнім -
әрбір бетін ашқаным.
Жағылды ма
жүрегімде жаңа шам,
Ойлауменен өтеді
ылғи оңашам,
Армандаймын: ұлы
еліме сүйікті,
Жақсылықтар
жасасам деп орасан.Өзін – өзі таныған, өмірдің мәнін түсінген адам
ешқашанда сол қалпында қала алмайды – п Ман Томас айтқандай. Әрбір
жеке тұлға дамып жетілуі тиіс. Бір қалпында тұрып қалуға болмайды,
себебі уақыт адамға бағынбайды. Жеке тұлға білімін жоғарылатуы
арқылы, оның рухани тәрбиесі де арта түседі. Рухани тәрбиенің дұрыс
берілуі рухы биік ұрпақ тәрбиелеудің негізгі кепілі. «Ұлықты ұл –
қылықты қыз» өсіріп отырған әрбір ата - ана рухани тәрбиенің маңызы
зор екенін білуі керек. Тамыры тәрбиемен тағлымнан нәр алған
қоғамның болашағы да биік болады. Ендеше бірінші – тәрбиеге, екінші
– білімге назар аударсақ. Еліміз аман – жұртымыз тыныш болатынына
сеніміміз мол. Бүгінгі шарамызды осымен түйіндейміз. Қош сау
болыңыздар!
7-Сыныптың физика пәнінен жиынтық бағалау тапсырмалары
Пән мұғалімі: Шайдарова Ш
2017-2018оқу жылы
Бекітемін: Жалымбетова
Қысқа мерзімді сабақ жоспары.
Бөлім: 7.2В Үшбұрыштар |
Мектеп: |
|||||||
Күні: |
Мұғалімнің аты-жөні: |
|||||||
Сынып: |
Қатысқандар саны: |
Қатыспағандар саны: |
||||||
Сабақ тақырыбы |
Үшбұрыштың анықтамасы. Үшбұрыштың түрлері. |
|||||||
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
7.3.1.5 үшбұрыштың анықтамасын біледі, оның түрлерін ажыратады; |
|||||||
Сабақ мақсаттары |
Үшбұрыш анықтамасын біледі және үшбұрыш түрлерін ажырата алады. Үшбұрыш түрлерінің ерекшеліктерін есептер шығаруда қолдана біледі. |
|||||||
Бағалау критерийлері |
Үшбұрыш анықтамасын біледі; Үшбұрыш түлерін анықтай алады. |
|||||||
Тілдік мақсаттар |
Оқушылар: - есептің шығару жолын түсіндіре алады; - бөлімнің ұғымдары мен терминдерін түсінеді және қолданады; Лексика және терминология - сүйір бұрышты, доғал бұрышты, тікбұрышты үшбұрыштар; - теңқабырғалы, теңбүйірлі, қабырғалары әр түрлі үшбұрыштар; - үшбұрыштың элементтері; - катет, гипотенуза; - табаны, бүйір қабырғасы; - қабырғалар арасындағы бұрыш; - қабырғаға іргелес жатқан бұрыш; - қарсы жатқан бұрыш; - бұрышқа іргелес жатқан катет, бұрышқа қарсы жатқан катет; |
|||||||
Құндылықтарды дарыту
|
Оқушыларға өз ойларын ашық жеткізуді үйрете отырып, ашықтық құндылығын оқушылар бойында дарыту. |
|||||||
Пәнаралық байланыстар |
география |
|||||||
АКТ қолдану дағдылары |
Learning Apps-мультимедиялы бағдарламасы, Bilimland.kz-сайты |
|||||||
Бастапқы білім |
Парралель түзулер, перпендикуляр түзулер, бұрыштар… |
|||||||
Сабақ барысы |
||||||||
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет |
Ресурстар |
||||||
Сабақтың басы 3 минут |
І Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың сабаққа даярлығын тексеру. Оқушы көңілін сабаққа аудару. |
|
||||||
Сабақтың ортасы 5 минут
5 минут
10 минут
5 минут 10 минут
|
Топтық жұмыс. Сыныпты 2-топқа бөлу.
http://bilimland.kz/kk/content/structure/851-math#lesson=10092 Тақырыпты презентация арқылы пысықтау. Презентация тапсырмаларын орындату. Тапсырма 1. Кестені толтырыңыз.
Тақырыпты пысықтау мақсатында жеке жұмыс орындату. Сабақты қорытындылау. |
Қосымша 1
Презентация 2 |
||||||
Сабақтың соңы 2 минут |
Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді: - нені білдім, нені үйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет - үй жұмысына бағыт беру |
|
||||||
Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз? |
Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? |
Денсаулық және
қауіпсіздік техникасының сақталуы |
||||||
Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін. Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады |
Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз |
Денсаулық сақтау технологиялары. Сергіту сәттері мен белсенді іс-әрекет түрлері. Осы сабақта қолданылатын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары |
||||||
Сабақ бойынша рефлексия Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен? |
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз. |
|||||||
|
||||||||
Жалпы баға
Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: 2: Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: 2: Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?
|
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Жасанды серіктердің қозғалысы
Мақсаты:
Жасанды серіктер туралы түсінік беру.
Жасанды серіктер туралы алған теориялық білімін пайдалана отырып әлемдегі қозғалысты көз алдына елестетіп, өз бетінше қорытынды жасауын қалыптастыру.
Сабақтың әдісі: түсіндіру, баяндау, демонстрациялау.
Көрнекілік құралдар: интерактивті тақта, слайдтар.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру.
1.1. Оқушылардың құрал-жабдықтарын алғызу.
1.2. Көңілдерін сабаққа аудару.
1.3. Оқушыларды психологиялық дайындау.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1.1. 13-жаттығу.
1.2. Сұрақ-жауап арқылы алған білімдерін тексеру.
1.1. 13-жаттығу.
Берілгені: Формуласы Шешуі:
m=6 g g
R
т/к g-?
ІІІ. Өткендіескетүсіру.
№ |
Формула |
Атауы |
№ |
1 |
Үйкеліс күші |
|
|
2 |
Ньютонның ІІІ заңы |
|
|
3 |
Тректің реакция күші |
|
|
4 |
Серпімділік күші |
|
|
5 |
Теңәсерлі күш |
|
|
6 |
Ауырлық күші |
|
|
7 |
Ньютонның ІІ заңы |
|
|
ІV. Жаңа сабақты меңгеру.
V. Жаңа сабақты бекіту.
Тест жұмысы. 5 минут.
-
Серіктің дөңгелек орбита бойымен Жерді айнала қозғалуы кезіндегі жылдамдығы мен үдеуі қалай бағытталған.
а) үдеуі мен жылдамдығы центрге қарай
б) үдеуі жанама бойымен, ал жылдамдығы центрге қарай
в) үдеуі центрге, ал жылдамдығы жанама бойымен
г) үдеуі де, жылдамдығыда жанама бойымен
2. Бірінші ғарыштық жылдамдық берілген серік қалай қозғалады?
а) дөңгелек орбита бойымен
б) парабола бойымен
в) шексіз ұзын соленоид бойымен
г) түзу сызық бойымен
-
Жердің жасанды серігінің айналу периоды 24 сағатқа тең болуы үшін ол Жерден қандай қашықтықта болуы керек?
а) 28000 км
б) 30000 км
в) 36000 м
г) 36000 км
4. Орбита бойымен айналатын Жер серігіне қандай күш әрекет етеді?
а) ауырлық күші
б) бүкіләлемдік тартылыс күші
в) серпімділік күші
г) үйкеліс күші
5. Айналу периоды 24 сағатқа тең серіктер қандай мақсаттарда қолданылады?
а) басқа планеталарды анықтау үшін
б) телекоммуникацияда, дәл уақытты анықтау үшін
в) пайдалы қазбаларды анықтау үшін
г) ауа –райын болжау үшін
Есептер шығару. 14-жаттығу.
VI. Қорытындылау.
-
Жасанды серік неліктен Жерге құламайды?
VII.Үйге тапсырма.
§17; 14-жаттығу(4,5);
VIII. Оқушыларды бағалау.
АУАНЫҢ ЫЛҒАЛДЫЛЫҒЫ, ЫЛҒАЛДЫЛЫҚТЫ ӨЛШЕУГЕ АРНАЛҒАН ҚҰ Бекітемін: Жалымбетова |
|||||||||||||||||||||||||||||
Пән: физика, 8 сынып |
Күні: |
||||||||||||||||||||||||||||
Тақырыбы: |
Ауаның ылғалдылығы. Ылғалдылықты өлшеуге арналған құралдар |
||||||||||||||||||||||||||||
Мақсаты |
Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау |
||||||||||||||||||||||||||||
Күтілетін нәтиже |
А. Ауаның ылғалдылығын біледі. В. Ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайтын құралды біледі және өлшей алады. С. Психрометрдің құрылысын біледі, ауаның ылғалдылығын өмірмен байланыстыра алады. |
||||||||||||||||||||||||||||
Әдіс-тәсілдер |
«Ойлаудың алты қалпағы», «Бас бармақ», «Дос көмегі», топтық, өздік жұмыстар, маршруттық карта, «Кестені толтыру», «Қапшықтағы тапсырма» |
||||||||||||||||||||||||||||
Керекті жабдықтар |
оқулық, нұсқаулық, ресурс парақтары, жұмыс дәптері, маркер, қапшық, орындық, психрометр, АКТ , презентация. |
||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ кезеңдері |
Мұғалім әрекеті |
Оқушы әрекеті |
|||||||||||||||||||||||||||
Негізгі бөлім (16 мин. ) |
1.Оқушыларға «Кестені толтыру» әдісі арқылы тапсырма беру
2. Кестені алғашқы болып аяқтаған оқушыларға «Қапшықтағы тапсырма» арқылы кеңейтілген тапсырма беру, «ыстық орындық» әдісі арқылы қалған оқушылармен жұмыстану «Қапшықтағы тапсырма»
|
1. Әрбір оқушы өзіне берілген кесте бойынша тапсырманы орындайды. Әрбір оқушы критерий бойынша өзін-өзі бағалайды.
2.Дарынды оқушылар кеңейтілген тапсырманы орындайды. Қалған оқушылар сұрақтар қояды, жауап береді. |
|||||||||||||||||||||||||||
Қоры- тынды (5 мин.)
|
Кері байланыс. Оқушылардың пікірлері немесе бағалау критерийі бойынша оларды бағалау, үй тапсырмасын беру, тақырыпты оқу, психрометрдің құрылысымен толық танысу |
Оқушылар өзара бағалауына түсініктеме береді. Ү й тапсырмасын тыңғылықты жазып алады. |
Бекітемін: Жалымбетова
Горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын зерттеу жайлы мағлұмат беру
Горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын зерттеу формулаларын есептеуде қолдана білуге үйрету
топта бағалауға баулу
Күтілетін нәтиже
-
Горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын зерттеу жайлы мағлұмат алады
-
Горизонталь лақтырылған дененің қозғалысын зерттеу формулаларын есептеуде қолдана білуге үйренеді
-
топта бағалай алатын болады
Негізгі идеялар
Тапсырмалар
Топтық жұмыс
Жеке жұмыс
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
-
Дененің салмағы дегеніміз не?
-
Асқын салмақ дегеніміз не?
-
Салмақсыздық дегеніміз не?
ІІІ. Қажетті құралдарды таныстыру (3 минут)
өлшеуіш таспа, науа, шар, қысқышы бар тұрғы, металл цилиндр.
ІҮ. Топтық жұмыс (20 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген құралдарды топпен бірлесе отырып, тапсырманы орындайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағыӘр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.Топ пікірлерін тыңдау.
VІ. Жеке жұмыс «жалғасын тап» (8 минут)
-
Жасанды серік дегеніміз ..............................
-
Ауырлық күші дегеніміз..............................
-
шардың горизонталь бойымен қозғалысы .......................................................
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақ жоспары |
||||||||
Пән: алгебр |
|
Сынып: 7 |
|
|||||
Тақырыбы: Көпмүшелерді тепе-тең түрлендіру |
||||||||
Күрделі өрнектерден тепе тең түрлендіруге есептер шығарады Нәтижесі: Оқушылар сыни тұрғыдан ойлауға қалыптасады Модуль: диалог, оқушылармен топтық жұмыс Сілтеме: 7- сынып оқулығы, дидактикалық оқу-құралы, тапсырма жазылған карточкалар. |
||||||||
|
|
|
||||||
Кіріспе: сыныпты топқа бөлу Топқа бөлуде әр топта тапсырмалар болады. |
|
2 мин |
||||||
Сабақтың барысы |
||||||||
Кезең. Берілетін уақыт (40мин) |
Сабақтың өту барысы |
Оқушы жұмысы |
жабдықтар |
|||||
Қайталау Ойлау қабілетін дамытуға тапсырмалар 5мин |
Жаңа сабақ. Тақтаға өрнектер жазылады. Оқушылар бірмүшелерді бір бағанға, бірмүше еместерін бір бағанға бөліп жазады. 3х(х + у) ab + 3х(х + у) – көбейтінді бірақ бірмүше емес, неге? Көпмүше ұғымы енгізіледі. ab + қосындысын көпмүше болама? |
Оқушылар тапсырманы тақтаға және дәптерлеріне орындайды |
Интертақта карточка
128-бет |
|||||
Білім Келесі тапсырманы орындау үшін дайындық жұмыстарын орындайды 10мин |
Тапсырмалар: Көпмүше дәрежесін анықтаңдар: а) -5х + 0,001 х8 + 300x6+1; б) 0,8у2 - yl0+ 1. в) х4у2 + у6 - 2х6 - 3ху5; г) 8a2b + 3ab2-b4? |
Оқушылар ауызша орындайды |
|
|||||
Түсіну Келесі осы есепке тікелей байланысты материалдарды түсіндіруге дайындық жұмыстарын орындайды
|
1)
2) Көпмүшелерді дәреже көрсеткіштерінің кемуі бойынша жазыңдар:
|
Орындайды топта талдайды Алдымен жақшаны ашу ережелерін еске түсіреміз. А= және В= к өпмүшеліктері берілген. Тақтаға бір оқушыны шақырып, А+В, А-В өрнегін құрғызамыз. Мұғалімнің көмегімен көпмүшелерді қосу және азайту ережелерін қорытып шығарамыз |
|
|||||
Қолдану Оқушылардың оқу жылы басындағы біліктілігі мен қабілеттілігі деңгейңн анықтау мақсатында тапсырмалар орындалады
|
Есептер шығару
|
Есептерді топта шығарып қандай тақырыптар қамтылғанын айтып береді |
Достық» 6-сыныпқа арналған тапсырма |
|||||
Талдау тесттегі тапсырмаға талдау жасалады 5мин |
Карточка 3. Ықшамда: |
Карточка 4. Ықшамда: |
,карточка |
|||||
Жинақтау Бірнеше материалдарды қайталау арқылы оқушылар ойлау қабілетіне тапсырмалар орындалады 6 мин |
Қорытынды: Төмендегі тест алынып жіберілген қателер талданады |
|
Достық» 6-сыныпқа арналған тапсырма |
|||||
Бағалау 2мин |
|
|
|
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 7.1С: Көпмүшелер |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Күні: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сынып:7 |
Қатысқандар саны: |
Қатыспағандар саны: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ тақырыбы |
Өрнектерді тепе-тең түрлендіру |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақтың типі |
Жаңа тақырыпты меңгерту |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
7.2.1.13 көпмүшелерге амалдар қолдану, көпмүшелерді көбейткіштерге жіктеу арқылы алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындау |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ мақсаты |
-Алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендіру туралы түсінік беру - Көпмүшелерге амалдар қолдану, көпмүшелерді көбейткіштерге жіктеу арқылы алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындай алу - Оқушылардың математикалық сөйлеу мәдениеттерін дамыту, есептер шығару барысында ұқыптылыққа, еңбектенуге тәрбиелеу. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бағалау критерийлері |
Оқушы оқу мақсатына жетеді, егер: - Жақшаны ашу, ұқсас қосылғыштарды біріктіру ережелерін қолдану арқылы тепе-теңдіктерді анықтайды; -Көпмүшелерге және бірмүшелерге амалдар қолдану арқылы тепе-тең түрлендірулерді орындайды; -Көпмүшені көбейткіштерге жіктеуді қолдану арқылы тепе-тең түрлендірулерді орындайды; -Тепе-тең түрлендірудің нәтижесін терминдерді қолдана отырып ауызша түсіндірмесін айтып дәлелдей алады. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тілдік мақсаттар |
Пәнге тән лексика мен терминология: Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: Көпмүшені көбейткіштерге жіктеу.. Ұқсас мүшелерді біріктіру үшін... Жақшаны ашу ережесі... Теңбе-тең өрнектер деп... Тепе-тең түрлендіру деп... |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Құндылықтарды дарыту
|
Құрмет, ашықтық құндылықтары топта және жұпта жұмыс жасау ережелерін орындау арқылы және өзара бағалау арқылы жүзеге асырылады; серіктестік – топта жұмыс жасау; еңбексүйгіштік және шығармашылық жаңа материалды өз бетімен үйрену арқылы, есептер шығару және өзара талқылау арқылы |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пәнаралық байланыстар |
География пәні: Қазақстан экономикасы мен ЭКСПО туралы мәлімет беру |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бастапқы білім |
Жақшаны ашу ережесі, қосудың және көбейтудің терімділік қасиеті мен көбейтудің қосуға қатысты үлестірімділік заңын білу. Көпмүшелерге амалдар қолдану, көпмүшені көбейткіштерге жіктей алу |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ барысы |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет |
Ресурстар |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ басы
Өткен сабақтағы білімдерін қайта жаңғырту. 4 мин
3 мин |
І) Ұйымдастыру 1.Оқушылармен амандасу 2.Сабаққа дайындығын тексеру. ІІ) Ұ.Ойын «ұста, жалықпа, дұрыс жауапты анықта!». Оқушылар шеңбер құрай отырып қатарға тұрады. Мұғалім допты оқушылардың біріне лақтырады және сұрақты қояды «Көпмүшені бірмүшеге қалай көбейтеді?» Оқушы сұраққа жауап береді және допты қайтадан жүргізушіге лақтырады. Одан кейін келесі сұрақ басқа оқушыға қойылады: «Көпмүшені стандартты түрге қалай келтіреді?» және т.с.с. Бағалау: Қ. Оқушылардың жауаптарын бақылау. ІІІ) М. Оқушыларға алгебралық бүтін өрнектер жазылған карточкаларды тарату және теңбе-тең өрнектерді сәйкестендіріп жұптарға бірігіп отыруын сұрау және жұптық тапсырма ұсыну. Ж. Табылған дұрыс теңбе-тең өрнектердің теңдігін ауызша түсіндірмесін бере отырып өзара жұпта талқылау. |
доп
карточка
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ ортасы 2 мин
3 мин
2мин
3 мин
2 мин
3 мин
3 мин
2 мин
5 мин |
1.Білімін өзектендіру. Сабақты келесі сұрақты қоюдан бастау: өрнегі мен өрнектерінің болғанда мәндері тең бола ма? Бұл өрнектер теңбе-тең деп айтуға бола ма? Қ. Оқушылардың пікірін тыңдау. М.Олай болса, бүгінгі сабақта теңбе-тең өрнектердің анықтамасымен танысайық және тепе-тең өрнектерді алу үшін қандай түрлендіру жасауға болатынын үйренейік. Дәптерлеріңізге сабақтың тақырыбын жазып қойыңыздар: Сабақ тақырыбы: Өрнектерді тепе-тең түрлендіру Сабақ мақсаты: алгебралық өрнектерді тепе-тең түрлендірулерді орындау; Сабаққа қатысты лексика мен терминология слайд 4 Жетістік критерийлері: Көпмүшелерге және бірмүшелерге амалдар қолдану арқылы тепе-тең түрлендірулерді орындау; Көпмүшені көбейткіштерге жіктеуді қолдану арқылы тепе-тең түрлендірулерді орындау; Тепе-тең түрлендірудің нәтижесін терминдерді қолдана отырып ауызша түсіндірмесін айтып дәлелдей алу. Ұ. оқушылар мысалдарды шешу арқылы және бағыттауыш сұрақтарға жауап беру арқылы «тепе-тең өрнек», «тепе-тең түрлендіру» ұғымына келеді. Олай болса, «теңбе-тең өрнектер» анықтамасымен таныс болайық: Анықтама: Әріптердің мүмкін мәндерінде бірдей мәнге ие болатын екі өрнек тепе-тең өрнектер деп аталады. Проблеманы қою. Ұ. Тапсырма: а=2,1; b=11,3; c=4,2 және d=5,5 болғандағы, ab + ac - ad өрнегінің мәнін тиімді тәсілмен есептеңіз. М. Ол үшін не істейміз? Берілген әріптердің мәндерін бірден қойып есептемей, өрнекті түрлендіріп есептеген тиімді. Шешуі: ab + ac – ad = a(b + c – d)= 2,1∙(11,3+4,2 – 5,5)=2,1∙10=21 Қандай тепе-тең түрлендіру жасалды? Тепе-тең түрлендіру дегеніміз не? М. Олай болса, теңбе-тең түрлендірудің анықтамасын жазайық. Анықтама. Айнымалының кез келген мәнінде мағынасы болатын бір өрнекті оған тепе-тең өрнекпен алмастыруды тепе-тең түрлендіру деп атайды. Өрнектерді тепе-тең түрлендіру
амалдар заңына сүйене отырып жасалады. Қосудың және көбейтудің
терімділік қасиеті мен көбейтудің қосуға қатысты үлестірімділік
заңы: a + b = b + a Қандай тепе-тең түрлендірудің түрлерін білесіңдер? Ұ. «Тепе-тең түрлендіру түрлері» кластер жасау.
Тепе-тең түрлендіру түрлері
Бағалау: Қ. Мұғалімнің бақылауы және оқушыға кері байланысы. Оқушылардың пікірін тыңдау және түрлі пікірлерді сыныппен талқылау. Ж.Жұптық жұмыс. Мына теңбе-теңдіктер дұрыс па: 1) 3а(5b) = 15аb; 2) 1+(x – y) = 1 – (y – x ) ; 3) 2a+(3 b – 4 ) = 2a – (3b+4)? 4) а – (4b – с) = a – 4b + c; 5) (-1) • b+а = а – b; 6) 5а – 17 = 5(а – 17)? Қ. Оқушылар дәптерлерімен алмасады, терминдерді қолдана отырып, бір-біріне өз мысалдарын түсіндіреді . Қ. Бағалау парақшасы:
Ұ. Өрнектерді көбейткіштерге жіктеңіз және сәйкесінше жауаптарын тауып, әріптерден жасырылған сөзді табыңыз : М.Бағалау: Мұғалімнің бақылауы Дескриптор: -Көпмүшені көбейткіштерге жіктеуді қолдану арқылы тепе-тең түрлендірулерді орындау; -Тепе-тең түрлендірудің нәтижесін терминдерді қолдана отырып ауызша түсіндірмесін айтып дәлелдей алу. Ж. Оқушылар тапсырманы жеке орындайды және болғаннан кейін үлгі бойынша өзара жұбымен тексереді. - Енді көпмүшеге амалдар қолдану арқылы тепе-тең түрлендірулерді орындау үшін карточкалардағы өрнектерді сәйкес әріптерімен сәйкестендіріп жасырын сөзді табу керек. Ол үшін бес адамнан келесі тәсіл бойынша топтарға бірігіп жұмыс жасаймыз: «Атомдар мен молекулалар»: Өздеріңізді кездейсоқ қозғалыста болатын атомдар ретінде елестетіп көріңіздер. Атомдар қозғалыста болып соқтығысқан кезде молекулалар пайда болады. Мен қолымды соққан кезде соққы санына байланысты молекулалар құраймыз. Алдымен топта жұмыс жасау ережесін (еске түсірейік) құрастырайық: 1. Ойлан, тыңда, пікіріңмен бөліс. 2. Басқалардың пікірін сыйла. 3. Идеяларыңды жаз. 4. Мұғалімнен сұрама, тобыңнан сұра. 5. Міндеттерді бөліп ал. Т.«Сәйкестендіру» Алдарыңызда өрнектер жазылған екі түрлі карточкалар бар . Бірінші топтағы карточкада ықшамдалатын өрнегі бар карточка, ал екінші топтағы карточкада оған сәйкесінше ықшамдалған өрнек жазылған. Карточкалар алмастырылып өрнек жазылған беті төмен қарай жауылып орналастырылған. Оқушылар әр топтан үш карточкадан алады және ондағы өрнекті ықшамдайды. Егер екінші топтағы алған карточкасында жауабы болмаса оның жауабын топтың басқа мүшелерінен іздейді. Табылған өрнектерді «қорытынды» таблицаны толтырып өзара топта бірін-бірі тексереді Оқушылар топта жұмыс жасайды, тапсырманы орындайды, қорытынды жасайды– қосымша 1 Қ. Бағалау парақшасы:
|
Слайд 1 http://www.cleverstudents.ru/expressions/identity_transformations_of_expressions.html слайд 2 слайд 3 слайд 4
слайд 5
Слайд 6
Слайд 7
Слайд 8
Слайд 9
Слайд 10
Слайд 11
слайд 12
http://sabaqtar.kz/tarbie/3943-ekspo-2017-azastanny-bolashay.html
Слайд 13
Ережелері бар плакат
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ соңы (3 мин) |
Рефлексия: Оқушылар кезекпен тақтадағы сөздерді қолданып бір сөйлемнен сабақ туралы өз ойларын айтады Мен білдім… Маған қызық болды… Маған қиын болды… Мен орындай алдым… Мен түсіндім… Мен енді орындай аламын… Мен өзімді сезіндім… Мен жасай алдым… Мені таң қалдырды… Маған ұнады … Мен қолдана аламын... Үй тапсырмасы. Шыныбеков А.Н. Алгебра 7, Алматы: Атамұра,2016. №329 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз? |
Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз? |
Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қабілеті жоғары оқушылар білім деңгейі төмен оқушыларға көмектеседі, топтық жұмыстағы міндеттерді бөлу
|
Оқушылардың топтық және жеке жұмыстарға қатысуын бақылау, дұрыс бағыт беру үшін кері байланыс жасау және қалыптастырушы бағалау жұмыстарын беру арқылы жеке оқудағы жетістіктеріне көздерін жеткізу |
Гигиеналық талаптардыңорындалуы (таза ауа, жарық, тазалық) жайлы эмоционалды жағдай |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақ бойынша рефлексия Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен? |
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Жалпы баға Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1:
2:
Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1:
2:
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет? |
Қысқа мерзімді жоспар
Шартты
белгілеулер:
Ұ = ұжымдық жұмыс
Т = топтық жұмыс
Ө= өз бетімен жұмыс
Қ = қалыптастырушы бағалау
Ж= жұптық жұмыс
М = мұғалімнің түсіндіруі
Бекітемін: Жалымбетова
Бақылау жұмысы 9-сынып физика
I-нұсқа
1. Велосипедші еңіске қарай 0,3 м/с2 үдеумен қозғалып келеді. Егер велосипедшінің бастапқы жылдамдығы 4 м/с-қа тең болса, 20 с өткенде оның жылдамдығы қандай болады?
2. Радиусы 800 м бұрылыс жолмен келе жатқан жылдамдығы 20 м/с поездің центрге тарту үдеуі қандай?
3. Массасы 4 кг дене қандай да бір күштің әсерінен 2 м/с2 үдеу алды. Осы күшті табыныз?
4. Қатандығы 100 кН/м-ге тең сымды 1 мм-ге созу үшін оның шеттеріне қандай күш түсіру керек?
5.
I I -нұсқа
1. Автокөлік 0,4 м/с2 үдеумен қозғалып келе жатып, өзінің жылдамдығы қанша уақытта 12 ден 20 м/с-қа дейін арттырады?
2. Центрге тартқыш үдеу еркін түсу үдеуіне тең болу үшін, автомобиль радиусы 40 м болатын дөңес көпірдің ортасынан қандай жылдамдықпен өтуі тиіс?
3. Массасы 8 кг дене қандай да бір күштің әсерінен 0,25 м/с2 үдеу алды. Осы күшті табыныз?
4. Қатандығы 100 Н/м-ге тең сымды 5см- ге созу үшін оның шеттеріне қандай күш түсіру керек?
5.
Физика пәнінен
бақылау жұмысы.
I-тоқсан
7-сынып.
I-нұсқа.
1.Поезд 30 с
бойына 30 м/с жылдамдықпен бірқалыпты қозғалса, осы уақыт
аралығында қанша жол
жүреді?
2. Бірдей
температурадағы сұйық және газ молекулаларының орналасу
арақашықтықтары бірдей бола
ма?
3. 3 сағатта
20км жол жүрген шаңғышының орташа жылдамдығын
есептеңдер.
4. Екі елді
мекеннің арақашықтығын 10 м/с жылдамдықпен қозғалған мотоциклист 30
мин жүріп өтті.Егер оның жылдамдығы 15м/с болса, осы арақашықтықты
қанша уақытта жүріп
өтеді?
5.Автобус
жолдың алғашқы 4км-ін 12 мин-та жүріп өтті, қалған 12 км-ді 18
мин-та жүрсе, барлық жолдағы автомобильдің орташа жылдамдығы
қандай?
II-нұсқа
1. Бір стақанда
ыстық су, екіншісінде суық су. Әр стақанға химиялық қарындаштың
графиті бөлініп салынған. Қандай стақандағы су тез боялады және
неліктен?
2. Автомобиль
40м/с жылдамдықпен 50секунд бойына бір қалыпты қозғалса, осы уақыт
аралығында қанша жол жүріп
өтеді?
3. 20км жолды 5
сағатта жүріп өткен жолаушының орташа жылдамдығын
есептеңдер.
4. 120км
арақашықтықты автобус 1,5сағатта жүрсе, дәл сондай жылдамдықпен 45
мин-та қанша ара қашықтықты жүріп
өтеді?
5. Мотоциклист
15 с бойына 5 м/с жылдамдықпен, 10с бойына 8м/с жылдамдықпен және
6с бойына 20 м/с жылдамдықпен қозғалған. Мотоциклистің орташа
қозғалыс жылдамдығы неге
тең?
Физика пәнінен бақылау
жұмысы.
I-тоқсан
8-сынып.
I-нұсқа.
1. Неліктен
темір пеш кірпіш пешке қарағанда бөлмені тез жылытады, бірақ жылуы
ұзаққа созылмайды?
2. 0,3кг суды
12 ºС тан 20ºСқа дейін қыздыру үшін қагша жылу мөлшері қажет?Судың
меншікті жылу сыйымдылығы
4200Дж/кгºС.
3.100г спирт
толық жанғанда қанша жылу мөлшері бөлінеді? Спирттің меншікті жану
жылуы 2,7*107 Дж/кг.
4.2000С-дан
200С дейін темір бөлшегін суытқанда 20,7кДж жылу мөлшері бөлінген.
Бөлшектің массасы неге
тең?
Меншікті жылу
сыйымдылығы
460Дж/кг0С?
5. 30 г спирт
толық жанғандағы бөлінген энергия массасы қанша суды температурасын
14 0С -тан 500С-қа дейін қыздыруға жұмсалады?Судың меншікті жану
сыйымдылығы 4200 Дж/кг*0С. Спирттің меншікті жану жылуы
2,7*107Дж/кг.
II-нұсқа
1.Неліктен
құрғақ жерге қарағанда өзендер мен көлдер күн сәулелерінің әсерінен
баяу қызады?
2.Массасы 3,2
кг шойын үтік 800С тан 150С дейін суығанда бөлініп шығатын жылу
мөлшерін есепте. Шойынның меншікті жылу сыйымдылығы 540
Дж/кг0С.
3. 1,5 кг отын
толық жанғандағы жылу мөлшері 22 М Дж, отынның меншікті жану жылуы
неге тең?
4. Массасы 120
г күміс 660С-тан 160С-қа дейін суығанда 1,5 кДж жылу бөліп
шығарған.Күмістің меншікті жылу сыйымдылығын
анықта.
5. 40кг тас
көмір толық жанғандағы бөлінетін жылу мөлшері температурасы 10 0С
-тан 600С қа дейін массасы қанша суды қыздыруға жұмсалады?Судың
меншікті жылу сыйымдылығы 4200Дж/кг0С. Көмірдің меншікті жану жылуы
2,7*107Дж/кг
Физика пәнінен бақылау
жұмысы.
I-тоқсан
9-сынып.
I-нұсқа.
1. 0,4 м/с2 үдеуімен қозғалған автомобиль
қанша уақытта жылдамдығын 12 м/с тан 20м/с қа дейін
арттырады?
2. Массасы 2кг
дене 9,8м/с2 үдеуімен жерге құлағанда оған әсер ететін күш неге
тең?
3.
Жылдамдығы10м/с автомобиль 1 м/с2 центрге тартқыш үдеумен қозғалса,
жолдың қисықтық радиусы неге
тең?
4. 54км/сағ
жылдамдықпен келе жатқан автобустың үдеуі 1,2м/с2 болса, тежелу
арақашықтығы қандай?
5.
Автомобильдің тарту күші 100Н, қозғалысқа кедергі күш 500Н бұл
Ньютонның III-заңына сәйкес келе
ме?
II-нұсқа
1.Тыныштық
күйінен 0,8 м/с2 үдеуімен қозғалған автомобиль 0,5 км жолды қанша
уақытта жүріп өтеді?
2.Массасы 5кг
денеге әсер ететін барлық күштердің теңәсерлік күші 10Н болса,
дененің қозғалыс үдеуі
қандай?
3. Қисықтық
радиусы 250м жолда поезд 36 км/сағ жылдамдықпен қозғалғандағы
центрге тартқыш үдеуді
есептеңдер.
4.Массасы 15 кг
снаряд атылғандағы жылдамдығы 600м/с.Қарудың ұңғысының ұзындығы1,8
м болса, снарядқа әсер ететін күкірт газының шамасы неге тең?
Ұңғыдағы снаряд қозғалысын үдемелі деп
есептелсін.
5. Неліктен
орақты тез қозғағанда шөптер кесіліп түседі, ал баяу қозғағанда
иіледі?
Физика пәнінен бақылау
жұмысы.
I-тоқсан
10-сынып.Қоғамдық-гуманитарлық
бағыт.
I-нұсқа.
1. Жылдамдығы
36 км/сағ -тан 108км /сағ-қа дейін өзгерген автомобиль 1мин ішінде
қандай үдеумен қозғалады? Осы уақытта қанша жол жүріп
өткен?
2. Жылдамдығы
20 м/с үдеуі 4м/с2 автомобильдің жүріп өткен жолының қисықтық
радиусы неге тең?
3. Дененің
қозғалыс теңдеуі: х=20+4t-3t2 . Бастапқы жылдамдық және үдеу неге
тең? Қандай қозғалыс?v (t) тәуелділігін
жаз.
4.Массасы 5 кг
дене 2 минутта қандай күштің әсерінен жылдамдығын 2 м/с – тан
14м/с-қа дейін
өзгертеді?
5.Қандай
биіктіктен бастапқы жылдамдықсыз дене 10с-та жерге
құлайды?
II-нұсқа
1.Жылдамдығы
18км/сағ-тан 72 км/сағ- қа дейін
өзгерген
мотоциклист
10мин-та қанша жол
жүреді?
2. Қисықтық
радиусы 100 м жолда 10 м/с жылдамдықпен қозғалған велосипедшінің
үдеуі неге тең?
3. Жылдамдығы
мына теңдеумен берілген v = 10+2t теңдеумен берілген дене қалай
қозғалады? Бастапқы координата х0=25м болғандағы теңдеуді
жаз.
4.Массасы 2кг
дене қандай күштің әсерінен 20секунд бойына жылдамдығын 4 м/с –тан
20м/с- қа дейін өзгертеді.
5.1000м
биіктіктен қанша уақытта дене еркін
түседі?
Физика пәнінен бақылау
жұмысы.
I-тоқсан
11-сынып.Қоғамдық-гуманитарлық
бағыт.
I-нұсқа.
1.Вакуумда екі
нүктелік заряд 0,2 Н күшпен әсерлеседі. Зарядтардың арақашықтығы
2м. Зарядтар шамасын тап.
2. 6*10-8Кл
зарядты кернеулігі 1200Н/Кл өріске енгізгенде қандай күш әсер
етеді?
3. Зарядталған
конденсатордың потенциалдар айырымы 200В. Егер астарларының ауданы
0,04м2 , ал олардың ара қашықтығы 0,1 см болса конденсатор
сыйымдылығы мен энергиясы неге
тең?(ε0=8.85*10-12Кл2/Н*м2)
4. Сыртқы
кедергісі 100 Ом ішкі кедергісі 2 Ом, э.қ.күші 24 В тізбектегі тоқ
күші неге тең?
5. Кедергілері
20 және 60 Ом өткізгіштер тізбектей жалғанған. Кернеуі 240 В тізбек
бөлігіндегі тоқ күші
қандай?
II-нұсқа
1.Вакуумдағы
әсерлесу күші 0,5 Н болатын шамалары 5*10-6Кл екі зарядты қандай
қашықтыққа орналастыру
қажет?
2. 5*10-19Кл
зарядқа әсер ететін күш 0,025 Н болса,өріс кернеулігі
қандай?
3.Зарядталған
коонденсатор энергиясы 2,2*10-5Дж, старларындағы кернеу 40 В
конденсатор сыйымдылығы неге
тең?
4. Тоқ көзінің
Э.Қ.К. күші 9 В. Ішкі кедергісі 2 Ом. Сыртқы 28 Ом болғандағы
тізбектегі тоқ күшін
анықта.
5.Кедергілері
10 Ом екі өткізгіш параллель жалғанған. Егер тізбектегі тоқ күші
0,4 А болса, кернеу неге
тең?
Физика пәнінен бақылау
жұмысы.
I-тоқсан
11-сынып.Жаратылыстану – математикалық
бағыт.
I-нұсқа.
1. Тербермелі
контурдағы заряд шамасы мына заңдылықпен өзгергенг
q=2*10-8sin10πt.Зарядтың амплитудалық мәнін, периодты,
жиілікті,циклдік жиілікті және t=0.1с болғандағы заряд шамасын
анықтаңдар.
2. Актив
кедергісі 12 Ом, индуктивтілігі 50 мГн катушкаға 60В кернеу
берілген. Тізбекке сыйымдылығы 25мкФ конденсатор жалғанса,
тізбектегі тоқ күші неге
тең?
3.
Индуктивтілігі 100 мГн катушкадан және сыйымдылығы 0,5 мкФ
конденсатордан тұратын тербермелі контурдың периоды мен тербеліс
жиілігі қандай?
4.
Трансформатордың екінші орамындағы кернеу 60 В, Тоқ күші 40 А,
бірінші орам кернеуі 240 В тізбекке жалғанаған. Бірінші орамдағы
тоқ күшін және трансформация коэффициентін
анықтаңдар.
5.Неге ұялы
телефондарда 900 МГц және 1800 МГц жиліктер
қолданылады?
II
–нұсқа
1.u=350cos
100πt заңдылықпен берілген кернеудің амплитудалық мәнін
анықтаңдар.t=0.01с кезіндегі период және тербеліс жиілігі
қандай?
2. Актив
кедергісі 6 Ом тізбекке сыйымдылығы 20мкФ конденсатор және
индуктивтілігі 0,5 мГн катушка тізбектей жалғанған, тізбектегі тоқ
күші 20 А, тербеліс жиілігі 50 Гц, тізбек бөлігінің кернеуі неге
тең?
3.
Индуктивтілігі 2 мГн сыйымдылығы 20 пФ контурдың тербеліс жиілігі
мен периоды қандай?
4.Трансформатордың трансформация коэффициенті
20. Бірінші орамдағы кернеу 120 В, бірінші орамның орам саны 200
болса. Екінші орамдағы кернеу мен орам санын
анықтаңдар.
5.Контурда
электромагниттік тербеліс кезінде болатын энергия шығыны немен
байланысты?
Физика пәнінен бақылау
жұмысы.
I-тоқсан
10сынып.Жаратылыстану – математикалық
бағыт.
I-нұсқа.
1.Қалыңдығы 45 см қабырғаны тесіп өткен оқтың
жылдамдығы 700м/с-тан 200м/с –қа дейін кеміген. Оқтың қабырғадағы
қозғалыс уақытын
анықта.
2.Тепловоз
массасы 2 т вагонды 0,2м/с2үдеумен қозғайды. Егер қозғалысқа
кедергі күш 10кН болса, тепловоздың тарту күші
қандай?
3.Қозғалмайтын
блоктан массалары m1=200г және m2=500г жүктерді тартқандағы жіптің
тарту күші неге тең?
4.Массасы 10т,
жылдамдығы 1,5 м/с қоғғалып келе жатқан платформаны массасы 12 т
жылдамдығы 3м/с платформа қуып жеткен екеуі біріккеннен кейінгі
жылдамдығы неге тең?
5.бөлмедегі
денелер өзара тарту күшіне қарамастан неге бір-бірімен
жақындаспайды?
II-нұсқа
1. Бастапқы
жылдамдық 10м/с, 1м/с2 үдеуімен қозғалған мотациклист 192 м жолды
қанша уақытта жүріп өтеді және жолдың соңындағы жылдамдығы
қандай?
2. Қозғалысқа
кедергі күш 2кН болғанда массасы 600кг тіркемені 0,1м/с2 үдеумен
қозғап келе жатқан трактордың тарту күші неге
тең?
3. Қозғалмайтын
блок арқылы тартылған жіпке массалары 0,4 кг және0,8 кг жүк
ілінген.Олар қандай үдеумен
қоғалады?
4. 2м/с
жылдамдықпен қозғалып келе жатқан массасы 50 кг бала массасы 200 кг
жылдамдығы 0,5 м/с арбашаға секіріп мінеді. Олар қандай
жылдамдықпен
қозғалады?
5. Бір қалыпты
қозғалып келе жатқан поездың вагонындағы жоғарғы полкадан дене
құлаған.Дененің вагонға қатысты қозғалысы
қандай? Тәрбие.орг сайтынан Физика пәнінен бақылау жұмысы.
Физикадан ашық сабақтар материалды тегін жүктеп сабақ барысында
қолдануға рұқсат етіледі. Жарияланған материалға tarbie.org
сайтының әкімшілігі жауапты емес
Авторы: Рахметов Жасұлан Жанабергенұлы
«Қамысты ауданы әкімдігі білім беру бөлімінің №2 Қамысты орта мектебі»ММ Физика және информатика пәні мұғалімі
|
Бекітемін: Жалымбетова
Физика пәнінен
бақылау жұмысы.
I-тоқсан
8-сынып.
I-нұсқа.
1. Неліктен
темір пеш кірпіш пешке қарағанда бөлмені тез жылытады, бірақ жылуы
ұзаққа созылмайды?
2. 0,3кг суды
12 ºС тан 20ºСқа дейін қыздыру үшін қагша жылу мөлшері қажет?Судың
меншікті жылу сыйымдылығы
4200Дж/кгºС.
3.100г спирт
толық жанғанда қанша жылу мөлшері бөлінеді? Спирттің меншікті жану
жылуы 2,7*107 Дж/кг.
4.2000С-дан
200С дейін темір бөлшегін суытқанда 20,7кДж жылу мөлшері бөлінген.
Бөлшектің массасы неге
тең?
Меншікті жылу
сыйымдылығы
460Дж/кг0С?
5. 30 г спирт
толық жанғандағы бөлінген энергия массасы қанша суды температурасын
14 0С -тан 500С-қа дейін қыздыруға жұмсалады?Судың меншікті жану
сыйымдылығы 4200 Дж/кг*0С. Спирттің меншікті жану жылуы
2,7*107Дж/кг.
II-нұсқа
1.Неліктен
құрғақ жерге қарағанда өзендер мен көлдер күн сәулелерінің әсерінен
баяу қызады?
2.Массасы 3,2
кг шойын үтік 800С тан 150С дейін суығанда бөлініп шығатын жылу
мөлшерін есепте. Шойынның меншікті жылу сыйымдылығы 540
Дж/кг0С.
3. 1,5 кг отын
толық жанғандағы жылу мөлшері 22 М Дж, отынның меншікті жану жылуы
неге тең?
4. Массасы 120
г күміс 660С-тан 160С-қа дейін суығанда 1,5 кДж жылу бөліп
шығарған.Күмістің меншікті жылу сыйымдылығын
анықта.
5. 40кг тас
көмір толық жанғандағы бөлінетін жылу мөлшері температурасы 10 0С
-тан 600С қа дейін массасы қанша суды қыздыруға жұмсалады?Судың
меншікті жылу сыйымдылығы 4200Дж/кг0С. Көмірдің меншікті жану жылуы
2,7*107Дж/кг
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы:Дене импульсі. Импульстің сақталу заңы.
Осы сабақ арқылы жететін оқыту мақсаттары
-
алдыңғы сыныптардан дене импульсінің анықтамасын, дене массасы мен оның жылдамдығының көбейтіндісі екендігін естеріне түсіру;
-
күш импульсі дене импульсінің өзгеру өлшемі болып табылатындығын алдыңғы сыныптардан естеріне түсіру
-
алдыңғы сыныптардан импульстің сақталу заңын естеріне түсіру
-
алдыңғы сыныптардан бір кеңістіктегі екі дене арасындағы серпімді және серпімсіз соқтығысуларды қоса алғанда, қарапайым есептерді шығаруда импульстің сақтау заңын қолдану (қалпына келу коэффициентін білу талап етілмейді) идеяларды еске түсіру және қолдана білу;
Тілдік мақсаты :
Оқушылар бақылауларына сипаттама беру және алынған моделдерді түсіндіру үшін тиісті терминологияны қолдана алады.
Пәнге қатысты лексика мен терминология: Күш импульсі, импульстің өзгеру жылдамдығы, импульс, қорытқы күш, импульстің сақталуы, кинетикалық энергия, соқтығыс, өзара әрекет, серпімді соқтығысу, серпімсіз соқтығысу, сақталу, тасымалдау
Сабақтың мақсаты :
Оқушылар орындай алады: Бір өлшемдегі екі дене арасындағы серпімді және серпімсіз өзара әрекеттесуді қоса алғанда, қарапайым тапсырмаларды шешуге арналған импульстің сақталу принципін қолдану
Сабақтың барысы:
Сабақ кезеңдері
Сабақ барысында жоспарлы іс – әрекет
Сабақтың басыҰйымдастыру кезеңіСыныпты топқа бөлу
«Миға шабуыл» //
«Тоғысқан пікірталас» әдісі.Неліктен үлкен балық кері бағытта қозғалды? Екі жағдайдың бір-бірінен ерекшелігі неде?
Сабақтың ортасы
Жаңа сабақ
«Түртіп алу» әдісі
1-қадам. Мәтінді әр оқушы өз бетінше оқып, әр сөйлемді төмендегі белгілермен белгілейді.
-
Импульстің сақталу заңыАбсолют серпімді соқтығысу Абсолют серпімсіз соқтығысу«V» -маған таныс«+» - мен үшін жаңа«-» -мен ілетін түсінікке сәйкес келмейді«?» - бұл туралы тереңірек білгім келеді
Сыныпты жұпқа бөлу
«Семантикалық карта»
«Семантикалық карта» жұптық жұмыс.
Карта толтырылып болғаннан кейін кестеге қарай отырып, оқушылар есептен байқаған заңдылықтарды түсіндіреді
Есептер шығару
-
Массалары m1 және m2 екі теміржол вагоны бір жаққа v1 және v2 жылдамдықтармен ақырын қозғалып барады. Вагондар соқтығысады, және буферлерінің серіппесі оларды шайқалтқаннан соққыны серпімді деп санауға болады. Серіппенің серпімді деформациясының максимал энергиясы неге тең болады?
Шешуі:
Серіппенің ең үлкен сығылуы кезінде екі вагон да бірдей жылдамдыққа ие болады, оны импульстің сақталу заңынан табуға болады:
Энергияның сақталу заңына сәйкес:
Бекіту
«Жеке жұмыс» /суретпен жұмыс/
-
Сурет бойынша импульстің сақталу заңын жазу
-
-
-
-
Сурет бойынша импульстің сақталу заңын жазу және оқтың ұшу жылдамдығын табу
-
-
-
Үлестірмелі материалдар Сабақтың соңы
Үйге тапсырма: Импульстің сақталу заңы
Бағалау:
Рефлексия:
«Алма ағашы» әдісі
Жалпы бағалау.
1.Сабақтың қандай аспектісі ең табысты (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)?1:
2:
Қандай екі мезет сабақты жақсарта алар еді (сабақ беру мен оқытуды қарастырамыз)?
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақ тақырыбы: Функция және оның графигі
Сабақ негізделген оқу мақсаты (мақсаттары)
Сызықтық функция және оның графигіне есептер шығаруды түсінеді.
Сабақ мақсаттары
Барлық оқушылар:
Өз ойын жеткізеді,қорытынды жасай алады, сызықтық функция-түзу сызық графигі екенін түсінеді, сын тұрғысынан ойлауға дағдыланады
Оқушылардың басым бөлігі:
Сұрақтарға жауап береді, -сызықтық функция анықтамасын біледі, графигін сала алады, график бойынша формула жаза алады, коэффициентін анықтайды, таба алады.
Теориялық негізінде алған білімдерін практикада қолдана алады.
-Өз бетімен жұмыс жасай алады.
Кейбір оқушылар:
Өздігінен оқу дағдыларын қалыптастырады, талқылайды, шешім қабылдайды, проблеманы шешеді.
Жоспарланған уақыт
Сыныпта жағымды ахуал туғызу.
Шаттық шеңбері «Жүректен жүрекке» мұғалім бірінші тілек білдіреді
Топқа бөлу – суреттер таратады, топ ережесін құрады, тақтаға плакат іліп, оқушылардан: -Топпен жұмыс істеу үшін топ мүшелері қандай ережелерді сақтау керек? т.б. сұрақтар қояды.Алдағы уақыт та осы ережелерді басшылыққа алып,топтық жұмыс жасайтындарын айтады. Оқушылар ұқсас суреттерді бірігіп 2 топ құрайды, әр топ тапсырма бойынша: топ ережесін топта талқылап, талдап, постерге топтар кезектесіп жазады. Ортасы БілуТүсіну
«Бірге ойлаймыз» Топқа 4-есеп беріледі, топта талқылап шешімін табады.
Қолдану
«Маған көрсет» тапсырмадағы қателерді табу ұсынылады. Оқушылар тапсырмадағы топпен бірлесе қателерді тауып көрсетеді.Талдау.Жинақтау
«Крестиктер-нөлдіктер» сабақты қорытындылау мақсатында қолданылады. Сұрақтарға дұрыс жауап берсе 0, қате болса х деп белгілейді. Оқушылар ұяшықтардағы сұрақтармен есептерді ашып жауаптарын айтады.
Аяқталуы
3 минут
Рефлексия
Үйге тапсырма
(2 минут)
«Шығу парағы» таратылады.
Маған ұнағаны........
Мені қызықтырғаны.......
Ең қызықты болғаны.....
Маған ой салғаны.............
Мен мынадай сезімде болдым........
Мені мазалағаны............
Бәрінен кереметі.........
С-деңгей: №1380
В-деңгей: №1374
А-деңгей: №1365
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Кешірімділік-көңіл кеңдігі.
Құндылық:Дұрыс әрекет.
Қасиеті:ізгілік,мейірімділік.
Сабақтың мақсаты: Кешірімділіктің адам бойындағы жақсы қасиет екенін түсіндіру. Айнала қоршаған адамдарға кешіріммен,түсінісушілікпен,ізгілікпен қарауға үйрету. Міндеттері: -«Кешірім», «кешірімділік» туралы түсіндіру; -Айнала қоршаған адамдарға кешіріммен қарауға дағдыландыру; -Кешірімділікке тәрбиелеу. |
Ресурстар:оқулық, дәптер, ватман, маркер, ән мәтіні |
Сабақтың барысы: 1.Ұйымдастыру кезеңі.Оқушылармен амандасып, «Өзін - өзі тану» сабағының ережесін «5 - Т»- ны қайталау.Тәртіп, талап, тыныштық, тазалық, татулық Тыныштық сәтi. Нұрға бөлену. |
Сабақ барысын талдау: |
2.Үй тапсырмасын тексеру.
«Пікір алысу»
стратегиясы -Талаптың неше түрлі ноқтасы бар? -Оларды ата? -Талап пен ақыл қандай қасиеттер? |
|
3.Дәйексөз « Сүйегі жоқ балық болмайтыны сияқт,кемшілігі жоқ адамда болмайды». Лютер -Хормен оқыту.Ұл бала мен қыз балаға бөлек оқыту. -Жұмыс дәптерге жаздыру. -Осы дәйексөз сіздерге қандай ой салды? -Оқушылардың жауаптары негізінде дәйексөздің мағынасын толық ашып,қорытындылау. |
|
4.Әңгімелеу (мұғалім сыйы).
|
|
5. Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс. Оқушыларды түрлі-түсті дөңгелекшелер арқылы 3-топқа топтастырып,біріктіремін.Жайлы баяу әуен қойылады.Жұмыс жасу үшін 8-10 минут уақыт беріледі. Берілген өлең жолдарын оқыңдар.Ондағы ой тұжырымдарды көзқарас-себеп-мысал- қорытындылау әдісін пайдаланып,өз пікірлерін айту. «Ребус шешейік» |
|
6.Топпен ән айту. Т.Молдағалиев. «Адам» Адам күліп қарсы алады таң нұрын, Адам жырлап жөнелтеді әр күнін, Сәл қайғырса,ол ұғына түседі, Дүниенің кеңдігі мен тарлығын. Қайырмасы: Адам боп өтейік, Адам боп туған соң, Мақсатқа жетейік , Мақсатты қуған соң. Адам күліп қарсы алады таң нұрын, Адам жырлап ұзартады әр күнін Сәл қуанса шығарады ол естен, Дүниенің кеңдігі мен тарлығын.
|
|
7.Үй тапсырмасы. «Өзін-өзі тану» оқулығы.8-сынып.№10 сабақ. А.Бейсебайдың «Кешірімнің күші» мәтінін оқып, мазмұнын айту. 43- бет. Сұрақтар:
|
|
8. Соңғы тыныштық сәтi. Оқушының жүрек соғу ырғағы мен тыныс алуын реттеу үшін «Тыныштық сәті» әдіс-тәсілін қолданады. Тыныштық сәті толықтай тыныштықта өткізіледі, баяу музыка қоюға болады. |
|
Бекітемін:
Жалымбетова
Тақырып:
«Әдептен озбайық»
Құндылық :
Дұрыс әрекет
Қасиеттер:
шыншылдық, өз-өзіне адал болу,жақсыдан жаманды ажырата
білу
Сабақтың
мақсаты: Оқушыларға әдептен озбауды түсіндіре отырып,дұрыс әрекет
құндылығының маңыздылығын
ашу.
Міндеттері.
Әдепті болу,
ұқыптылық,
Зиянды
әрекеттерден аулақ
болу.
Әділетті болу
өз парызын орындау.
Сабақ
барысы:
1. Ұйымдастыру
кезеңi.
2. Тыныштық
сәті
3. Үй
тапсырмасын тексеру.
«М.Алтынсарин
Әдеп ұғымына шағын ғана эссе жазып
келу
Сабақ барысын
талқылау:
Дәйек
сөз
Адамда жақсы
қасиет болмаса
Оған бақ
та,бақыт та,
қонбайды.
• Жүсіп
Баласағұни
4. Мұғалімнің
сыйы.
Бейнеролике
назар аударыңыздар:
“Әдептен
озбайық
Әке мен
бала
Бейнероликті
көру арқылы жана сабақты
бастау.
Мәтінмен
жұмыс
. “Тістелген алма” ертегісін
оқу
Шығармашылық
жұмыс
Мұғалім
оқушылардың болашаққа деген жоспарларын анықтау үшін әрі армандай
білуге үйрету мақсатында тапсырма береді. Әр оқушы өздеріне
берілген қағазды 3 бөлікке бөліп, «Менің арманым», «Менің бүгінім»
және «Менің болашағым» тақырыптары бойынша коллаж
жасайды
Топпен ән
айту .
Үйге
тапсырма
“Бір атаның
балалары” әңгімесін оқып
келу
5. Сабақтың
қорытынды сәті
Тыныштық,
тыныштық, тыныштық, тыныштық бар
жерде
Тыныштық,
тыныштық, тыныштық, тыныштық бүкіл әлемде.Бүгінгі жана сабақты
видеоролик
қортындылау.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы |
Мен адаммын |
||||||||||||
Оқу бағдарламасына сілтеме |
5.1.2.1 — Жақсы,жаман мінез-құлықты ажырата білуге үйрену |
||||||||||||
Сабақ нәтижесі: |
Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: «Өзін-өзі тану»пәні бойынша өткен сыныптарда алған білімдерін пысықтай отырып,өзін-өзі танудың үздіксіз үдеріс екендігін ұғындыру; Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: өмірдегі ұстанымын,болашағын анықтауына,оқу материалдары арқылы ықпал ете отырып,адамның қайталанбас тұлға екндігі туралы түсініктер Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады. |
||||||||||||
Сабақтың мақсаттары |
оқушылардың адам өмір жолының маңызды құрамдасы ретіндегі өзін-өзі тану туралы түсініктерін кеңейту; |
||||||||||||
Ойлау дағдыларының деңгейі |
Білу, түсіну, қолдану |
||||||||||||
Бағалау критерийлері |
Танымдық, дамытушылық, қызығушылық қабілеттері артады; -Мәртебесі төмен, жоғары сұрақтарды қойып үйренеді; Ойын нақты жеткізе алады;-Өзін-өзі
реттейді;Анық және толық сөйлеу арқылы, мәселені түсінгенін |
||||||||||||
Дескрипторлар |
— Тыңдалым мәтінінің ерекшелігін салыстырады және өзіндік қорытынды жасай алады.— Эссе құрылымы мен дамуын сақтап жазады;— Көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқынкөрсетіп жаза алады. |
||||||||||||
Пәнаралық байланыс |
Информатика, |
||||||||||||
АКТ-ны қолдану |
Интербелсенді тақта |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Жоспарланатын уақыт |
Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер |
Дереккөздер |
|||||||||||
Сабақтың басы 7 минут |
Сәлемдесу. Түгендеу. Қызығушылықты ояту/Топқа бөлуОРМАНҒА ОЙША СЕРУЕН. |
|
|||||||||||
Сабақтың ортасы 10 минут
23 минут
|
Әңгімелеу. .Жаттығу
-ойлану 2. Өзім туралы не айтамын
Дескрипторлар: — Тыңдалым мәтінінің ерекшелігін салыстырады және өзіндік қорытынды жасай алады. — Эссе құрылымы мен дамуын сақтап жазады; — Көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жаза алады.
|
https://www.youtube.com/watch?v=yQ3P51gczR4
|
|||||||||||
Кері байланыс 3 минут |
Не білдім? Не білгім келеді? Не білемін? сұрақтарына жауап беру арқылы кері байланыс береді. |
|
|||||||||||
Бағалау 2 минут |
Топтар бір-бірінің жеткен жетістіктерін айта отырып бағалайды. |
|
|||||||||||
Қосымша ақпарат |
|||||||||||||
Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз? |
Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз? |
Пәнаралық байланыс Қауіпсіздік ережелері АКТ-мен байланыс |
|||||||||||
|
|
|
|||||||||||
Ойлану Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен? |
Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Жалпы баға
Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?
|
|||||||||||||
|
Адам абыройы. |
|
|||||||||||
Сабақ негізделген оқу мақсаттары |
7.3.4.1 — ой-өріс”, “ақыл”, “дүниетаным” туралы білімдерін тереңдетуге ықпал ету; |
|
|||||||||||
Сабақ нәтижеі: |
Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: өз өміріне жауапкершілікпен қарай алуға, күш-жігерін ырықты түрде толық пайдалана алуға үйрету; .Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: оқушылардың ерік-жігерін, күш-қуатын саналы түрде арттыра алу дағдыларын дамыту;Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады. |
|
|||||||||||
Бағалау критерийі |
өз өміріне жауапкершілікпен қарай алуға, күш-жігерін ырықты түрде толық пайдалана алады ға үйрету;ерік-жігерін, күш-қуатын саналы түрде арттыра алу дағдылары дамыйдыЖеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. |
|
|||||||||||
Әдіс-тәсілдер |
Сұрақ-жауап, әңгімелеу, түсіндіру, ойын, көрнекілік. Рефлексия. |
|
|||||||||||
Пәнаралық байланыс |
Музыка, қазақ тілі. |
|
|||||||||||
|
|
||||||||||||
Жоспарланған уақыт |
Сабақ барысы : |
Бағалау түрлері |
|
||||||||||
Басталуы 5 минут |
Бағалау парақшасымен таныстыру Топтарға бөлу.Үй тапсырмасын тексеру ІІ. Дәйек сөз.Ой деген – бір терең дария тұңғиық,Ой қажытар бір қайғы, бір нұр құйып.Ой деген – сел, онда құлан қағы жоқ,Ой дегенің – таусылмайтын кермиық |
. |
|
||||||||||
|
Балалар біз бүгін сақина салмақ ойынын ойнаймыз. Бұл ойынның бүгіінгі ерекшелігі кімнің қолында сақина қалса менің сұрағыма жауап береді? |
|
|
||||||||||
Ортасы 10 минут
|
.. Ерте заманда Байлық, Бақыт, Ақыл үшеуі кездесіп бас қосады. Әңгімілесіп отырып олар әрқайсысының адам баласына тигізетін пайдасы жайында таласып қалады. шығармашылық жұмыс,топтық жұмыс: сахналау)Күш айдан келеді? Қ. Толыбаев Ø Неліктен адам бәрінен күшті деп ойлайсыңдар?Ø Балаға өздерің ндай ақыл қосар едіңдер? |
Оқулық,қабырғаға ілінген ватмандар, түрлі-түсті маркерлер «Ыстық орындық» орындық әдісі, сұрақтар, орындық. |
|
||||||||||
Аяқталуы Сабақты бекіту 10 минут |
Соңғы тыныштық сәті. (Тыныштық….бар жерде,тыныштық…..бүкіл әлемде) (Баяу күй ойнайды) |
Графикалық органайзер: «Балық қаңқасы» диаграммасы
|
|
||||||||||
Кері байланыс 3 минут |
|
Кері байланыс кемесі |
|
||||||||||
Қосымша ақпарат |
|
||||||||||||
Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз? |
Бағалау — Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз? |
Пəнаралық байланыс Қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау ережелері АКТ-мен байланыс Құндылықтардағы байланыс |
|
||||||||||
· |
· |
· |
|
||||||||||
Рефлексия Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім жəне неліктен? |
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз. |
|
|||||||||||
Қорытынды бағамдау Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: 2: Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: 2: Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?
|
|
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы |
Функция және функцияның графигі |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақтың түрі |
Жаңа тақырыпты оқып білу |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Осы сабақта қолжеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
7.5.1.3 функцияның анықталу облысы мен мәндер жиынын табу; |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сабақтың мақсаты |
Функцияның анықталу облысын және мәндер жиыны таба білу |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бағалау критерийі |
Оқушы:
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тілдік мақсаттар
|
Тілдік мақсаттар оқыту мақсаттары: Оқушылар:
Пәндік лексика және терминология:
Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: – қандай да бір Х жиынының әрбір х элементіне У жиынынан алынған тек бір ғана у элементі сәйкес қойылады; – аргументтің әрбір мәніне функцияның (тәуелді айнымалының) бір ғана мәні сәйкес келеді; – тәуелділік функционалды болады (болмайды), егер ... ; – аргументтің (функцияның) сәйкес мәнінде функцияның (аргументтің) мәнін табу; – берілген функция (формуламен, кестемен, графикпен, сипаттаумен)... берілген; |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пәнаралық байланыстар |
Математика, физика |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақ барысы |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
|
Ресурстар |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақтың басы 3 мин |
Сабақтың басында мұғалім ерекше көңіл аударады: - оқушылардың зейін қоюына - оқушылармен бірге сабақтың мақсаттарын анықтайды - оқушылардың «жақын даму аймағын» анықтайды - сабақтың аяғындағы күтілетін нәтижелер
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сабақтың ортасы 40 мин |
Сабақта оқушылар білетін ұғымдар қолданылады және жаңа ұғымдар енгізіледі. Сондықтан материалмен танысу барысында сөздікке жаңа терминдер енгізіледі. Әртүрлі іс-әрекеттер жасау барысында оқушылар бағалау парағын толтырады. Сабақтың соңында қорытынды жасалады және мұғалімнің жұрналында белгіленеді. I. Тексеру, талдау және үй жұмысын өзін-өзі тексеру – 5 мин Бұл кезеңде оқушыларда келесі құндылықтар дамиды - өмір бойы білім алуға бейімделеді және өз жұмысының сапасына жауап береді, өз уақытын тиімді ұйымдастырады. 1) Суреттерді мұқият қараңыз. Осы суреттердің ұқсастығы неде? Айырмашылығы неде?
Жауабы: Ұқсастығы: Бұл суреттерде x пен y бірдей мәндерімен функционалды тәуелділігі берілген. II. Өтілген материалды қайталау (ауызша жұмыс) - 2 мин Құндылықтарды дарыту - Сұрақтарға тез жауап беру дағдысы, жағдайды талдау, жаңа жағдайларға бейімделу. Мұғалім сұрақтар қояды:
Тапсырманы орындағаннан кейін оқушылар бағалау критерийлерді қолданып теория бойынша өздерінің білімдерін бағалайды. Бағалау критерийлері:
III. Өзіндік жұмыс (қалыптастырушы бағалау) – 7 мин Оқушы жақсы нәтижелерге жету үшін оқушы келесі кұндылықтарды дамытады: мақсатқа жету табандылығы, еңбеккорлық, академиялық шынайлық. Өзіндік жұмысының құрамында үш деңгейлі тапсырмалар бар (A – базалық, В – орта, С – жоғары).. V. Бекіту- 10 мин Бұл кезеңде оқушыларда келесі құндылықтар дамиды - жағдайды талдау, жаңа жағдайларға бейімделу, мәселені қойып оны шешімін табу Ауызша презентация бойынша: Функциялардың графиктерін пайдаланып, анықталу облысы мен мәндерінің жиынын анықтаңыз:
Жазбаша дәптерлерінде және тақтада орындау (әрбір тапсырмаға әртүрлі оқушылар шығады): АВС сынық сызық – қандай да бір функцияның графигі, мұндағы және . Графикті салыңыз және график бойынша орындаңыз:
VI. Қорытынды – 2 мин (Оқушылар үлестірме парағында жазады, жауаптарды презентациядан тексереді). Оқушыларда келесі құндылықтар дамиды - жағдайды талдау, жүйеге келтіру, орындаған жұмыс бойынша қорытынды жасау. .Сәйкестікті орнатыңыз:
Жауаптары:I – а),2; II - а),4; III – б), 3. (Оқушының сабақта орындаған әрбір қызметтің кезеңдеріне қойылған пайыздардың орта пайызы шығарылады). VI. Үй жұмысы – 1 мин. (үлестірме) Оқушы жақсы нәтижелерге жету үшін оқушы келесі кұндылықтарды дамытады: мақсатқа жету табандылығы, еңбеккорлық, академиялық шынайлық. |
Презента ция
Егоркина Н.В., математика пәнінің мұғалімі Кокшетау қаласын дағы ФМБ НЗМ сабақ жоспары ның үзінділері
Рекомендуемые виды деятельности (учебный план 7 класса)
Алгебра, 7 класс. Задания для обучения и развития учащихся. Авторы: Е.А. Лебединцева, Е.Ю. Беленкова, Интеллект-Центр, Москва 2013 |
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Термодинамиканың
І–заңы
Сабақтың
мақсаты:
Оқушылардың
пәнге деген қызығушылығын арттыру, «Ішкі энерия, Термодинамиканың І
– заңы және Изопроцестер тақырыптары бойынша алған білімдерін
есептер шығару арқылы білімдерін
бекіту.
Сабақтың түрі:
Аралас сабақ.
Сабақтың
көрнекілігі:Плакаттар, карточкалар – есептер, жаттығулар, Сөзжұмбақ
«Термодинамика».
Сабақтың
барысы:
І. Ұйымдастыру
кезеңі.
ІІ. Үй
тапсырмасы, білімді тексеру
кезеңі.
1. Оқушылардан
үйге берілген тапсырманы
сұраймын.
2. №1 есептерді
шығару.
ІІІ. Жаңа
сабақ.
1. Изопроцестер
дегеніміз не?
2.
Термодинамиканың І – заңы дегеніміз
не?
ІҮ.Жаңа сабақты
бекіту кезеңі.
1. Сөзжұмбақ
«Термодинамика»
2. №2 есептерді
шығару.
3. Жаттығулар
орындау.
Ү.Қорытындылау
кезеңі.
1. Қорытындылау
сұрақтары.
2. Оқушыларды
бағалау.
ҮІ. Үйге
тапсырма
Есеп –
1
Егер құты
ішіндегі қысым 105 Па, ал ауа молекулалалрының орташа кинетикалық
энергиясы 5*10-21 Дж болса, онда радиошам құтысындағы ауа
молекулаларының концентрациасы неге
тең?
Есеп –
2
Қысымы 103 Па
ауасы бар ыдыстың көлемі 15м3. Оның көлемі 10м3 бос ыдыспен
қосқандағы соңғы қысымын
табыңдар.
Есеп –
3
Көлемі 20*10-3м3
баллонда массасы 2кг, температурасы 27 с болатын сығылған сутек
бар. Газдың қысымы қандай?
Есеп –
4
Қысымы 2*105Па
болатын газ молекуласының концентрациясы 5*1025м-3. Оның
молекулаларының ілгермелі қозғалысының орташа кинетикалық
энергиясын анықтаңдар.
Жаңа сабақ
сұрақтары.
1.
Термодинамиканың І – заңы дегеніміз
не?
2. Изопроцестер
дегеніміз не?
3. Изотермалық,
изобаралық, изохоралық, адиабаталық процестер дегеніміз
не?
4. Қай жылы, кім
ашты?
5. Тәжірибесі
қандай?
6. Математикалық
өрнегі қандай?
7. Процесс
атауы.
СӨЗЖҰМБАҚ –
«ТЕРМОДИНАМИКА»
и з о Т е р м а
л ы қ
і ш к і э н Е р
г и я
и з о х о Р а л
ы қ
т е р М о
с
и з О б а р а л
ы қ
м е н Д е л е е
в
Ж Ү И
е
к е л ь в и н
Н
ш А р л
ь
б о й л ь - М а
р и о т т
И з о п р о ц е
с с
г е й - л ю с с
а К
А д и б а т а л
ы қ
СӨЗЖҰМБАҚ
СҰРАҚТАРЫ:
1. Тұрақты
температурада термодинамикалық жүйе күйінің өзгеру процесі не деп
аталады?
2. Денелердің
ішкі күйін сипаттайтын физикалық шама не деп
аталады?
3. Көлем тұрақты
болғанда, температураның өзгеруінен туындайтын газ қысымының өзгеру
процесі не деп аталады?
4. Адиабаталық
процесс қайда өтеді?
5. Тұрақты
қысымда термодинамикалық жүйе күйінің өзгеру процесі не деп
аталады?
6. Алғаш рет
1874 ж күй теңдеуінің жазылуын берген орыс
ғалымы?
7. Басқа
денелердің әрекетінен оқшауланған физикалық денелердің жиынтығын не
деп атаймыз?
8. Алғаш рет
1848 ж абсолют температуралық шкаланы ұсынған ағылшын
физигі?
9. Алғаш рет
1787 ж изохоралық процесті тәжірибе жүзінде тағайындаған француз
физигі?
10. Изотермалық
процесті тәжірибе жүзінде тағайындаған физик –
ғалымдар?
11. Үш
параметрдің бірі тұрақты болғанда басқа екі параметр өзгеретін
процесті не деп атаймыз?
12. Алғаш рет
1802 ж изобаралық процесті тәжірибе жүзінде тағайындаған француз
физигі?
13. Жүйе жылу
бермей және алмай, жылу алмасусыз жүетін
процесс?
Есеп –
1
10 л көлемді
алып тұрған га3 2*105 қысымда изобаралық ұлғаяды. Егер оған Q =
10кДж жылу беріліп, газ көлемі екі есе артса, газдың атқарған
жұмысы мен ішкі энергиясының өзгерісі неге
тең?
Есеп –
2
Цилиндр пішінді
ыдыста 0с, көлемі 1м3 гелий массасы m= 1т және қима ауданы S=0,5м2
болатын жылжымалы поршеньмен тұмшаланған. Атмосфералық
қысым 973гПа. Гелийдің
t=300c температураға дейін қыздыру үшін қанша жылу мөлшері қажет?
Оның ішкі энергиясының өзгерісі
қандай?
Есеп –
3
Идеал бір атомды
газдың алып тұрған көлемі V1=1м3 және ол
р12*105Па қысым
тудырады. Газдың бастапқы тұрақты қысымда V2=3м3 көлемге дейін,
сосын тұрақты көлемде р25*105Па қысымға
дейін қыздырады. Газдың алатын Q жылу мөлшерін
табыңдар.
Есеп –
4
Цилиндрдегі ауыр
поршень астында массасы т 20г көмірқышқыл
газы бар. Газдың t1=20c-тан t2=108c-қа дейін қыздырады. Осы кезде
газ қандай жұмыс атқарады? Газға қандай жылы мөлшер
беріледі?
Жаттығу
Жолаушылар қақап
тұрған аязда далада от жақты. Жылуды тоқтатып, төмен жіберу
мақсатында жанған оттың үстіне матадан қалқан ұстады. Бұл әдіс
табиғаттан физиканы үйренетін адамдарға өте жақсы
белгілі.
Жылы ауа неге
жоғары көтеріледі?
Жаттығу –
1
Шегені ағашқа
қаққанда, оның басы толық кіріп болмайынша қызбайды. Шеге ағашқа
толық кіріп болғаннан кейін, оның басы неліктен қызып
кетеді?
Жаттығу –
2
Автомобильдің
қозғалтқыш энергиясының бір бөлігі ауаның кедергісін жеңу үшін
жұмсалады. Бұл жағдайда ол энергияның қандай түріне
айналады?
Жаттығу –
3
Шақпақ тасты болатқа ұрғанда неге ұшқын
шығады? Неліктен дөңгелек қайрақ айналып тұрғанда, оған болатты
кигізсек ұшқындар шашырайды?
Жаттығу –
4
Оқ салмай
зеңбіректі атқанда оның ұңғысы тез қызады.
Неге?
Жаттығу –
5
«Шілдің суық
қардан көретін екі пайдасы бар: біріншісі – қардың асты түнеуге
жылы; ал екіншісі – қардың астында теректерден түскен әр түрлі
қорек болатын дәндер бар. Қардың астындағы шілдің жүрген жолымен
ауа да еркін кіреді». Қар асыт неге
жылы?
Жаттығу –
6
«Маядағы шөп қыста
жылуды жақсы сақтайды. Менің қазан айында ертемен көштің басы қырау
болып қалатын кезде маяға түнеген кездерім болды. Мен маяның шөбін
жұлып терең үй жасап, оған кіріп түіһні бойы бөлмеде ұйықтағандай
болдым». Шөп жылуды неге жақсы
сақтайды?
Сұрақтар:
1. Жаңа сабақтың
тақырыбы қандай?
2. Термодинамиканың І – заңы
қандай?
3. Изопроцестерді
атаймыз?
4.
Термодинамиканың І – заңының негізінде изотермалық процесте газге
жұмсалған барлық жылу мөлшері нешеге
тең?
5. Изохоралық
процесте жылу мөлшері неге
жұмсалады?
6. Изобаралық
процесте жылу мөлшері неге
жұмсалады?
7. Адиабаталық
процесс қалай өтеді?
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың
тақырыбы Дұрыс және дұрыс емес пішінді денелердің көлемін
өлшеу
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары
(оқу бағдарламасына сілтеме)
7.2.2.12
– әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе сұйықтың көлемін өлшеу
үшін өлшеуіш цилиндрді (мензурка)
қолдану
Сабақтың мақсаты
Барлығы: әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе
сұйықтың көлемін өлшеу үшін өлшеуіш цилиндрді (мензурка) қолдана
алады
Көпшілігі:
кез
келген формадағы дененің көлемін тура және жанама өлшеу арқылы
анықтай алады
Кейбіреуі:
Тура және жанама өлшеу кезінде салыстырмалы және абсолют қателікті
есептеп шығара алады.
Дәлелдейді.
Бағалау критерийі
-
Әртүрлі пішіндегі қатты дененің немесе сұйықтың көлемін өлшеу үшін
өлшеуіш цилиндрді (мензурка)
қолданады
-
Өлшеуіш цилиндр арқылы өлшеулер
жүргізеді;
- кез
келген формадағы дененің көлемін тура және жанама өлшеу арқылы
анықтайды
- Тура
және жанама өлшеу кезінде салыстырмалы және абсолют қателікті
есептеп шығарады.
Дәлелдейді.
Тілдік
мақсаттар
Көлем
Volume Объем
Өлшеу
Measure Измерение
Дене
Body тело
Дұрыс
пішінді дененің көлемі … анықталады. Дененің көлемін мензуркамен
өлшеу-тура өлшеу.
Құндылықтарға баулу
Ынтымақтастық және құрмет-жолдастарын тыңдай
білу, ой пікірлерімен санасу, өз ісіне жауапкершілікпен қарау
дағдыларын дамыту.
Пәнаралық байланыс
Геометрия-куб, параллелепипед, шар,
цилиндрдің көлемі.
Сызу-дұрыс және дұрыс емес денелерді
сызу
Тақырып бойынша алдыңғы білім Массаның
анықтамасын біледі және электронды, серіппелі, иінді таразылардың
көмегімен дененің массасын анықтай
алады.
Сабақ
барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері,
уақыты Мұғалімнің
іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Ресурстар
Сабақтың
басы
Сәлемдесу.Ұйымдастыру.
Үй
тапсырмасын сұрау. «Жауапқа сұрақ» әдісі арқылы.
Масса
Топқа бөлу. Әр түрлі пішіндегі денелер
беріледі (тас, паралеллепипед,
шар)
Амандасады. Үй тапсырмасына жауап береді.
Берілген сөзге сұрақ қою арқылы сұрақ қою дағдылары
қалыптасады.
Әртүрлі
пішіндегі денелерді алып, топқа
бөлінеді
Плакат
немесе интербелсенді
тақта.слайд
Сабақтың
ортасы
«Дейін.
Кейін» Дұрыс және дұрыс емес пішінді денелердің көлемі. Жаңа
сабақ.
«Джигсо» әдісі
бойынша
І топқа Дұрыс пішінді денелердің көлемін
анықтау
ІІ топқа Дұрыс емес піішінді денелердің
көлемін анықтау
ІІІ
топқа Өлшеу қателіктері (салыстырмалы,
абсолют)
1
тапсырма
Суретте
екі түрлі геометриялық дене берілген. Олардың көлемін анықтау үшін
қандай құралдар қолданар едіңіз? Өлшеу әдісін
сипаттаңыз
Дескриптор
-денелер
көлемін өлшеуге қажетті құралдарды
анықтайды
-көлемді
анықтау әдісін анықтайды
2
тапсырма
а)
Мензуркалардағы сұйықтың көлемін анықтап,
салыстырыңыз
б)
Нәтижені аспап қателігін ескеріп
жазыңыз
Дескриптор
-мензуркалардың бөлік құнын
анықтайды
- әр
мензуркадағы сұйық көлемін
анықтайды
-нәтижелерді аспап қателігін ескеріп
жазыңыз
-мензеркулардың өлшеу дәлдігі туралы
қорытынды жасайды
-көлемнің өлшем бірлігін м3 –қа
айналдырады
-салыстырмалы және абсолют қателікті есептеп
шығарады және дәлелдейді
Дұрыс
және дұрыс емес пішінді денелер көлемі туралы не білесіндер?
Болжайды
Түсіндіреді.Талдайды.
Кері
байланыс: Оқушылар бір –біріне «Екі жұлдыз, бір ұсыныс»
айтады
Болжам
жасайды
Қолданады, жинақтайды,
дәлелдейді
Дескрипторды қолдана жұптық өзара бағалау
жүргізеді, тапсырманы тексереді.
Зерттеу
жүргізеді,
дәлелдейді, қорытынды
шығарады
оқулығындағы мәтінмен
жұмыс
Қалыптастырушы бағалау
жинақ
Мензурка, параллелепипед, тас, шар,
цилиндр
4 минут
«Дейін.Кейін»
Үй
тапсырмасы 10-жаттығу Өз ойларын жинақтап стикерге жазып
кейін бағанына жабыстырады, Дейінгі білгендері мен кейінгі
білгендерін салыстырады
Оқушылар
үй тапсырмасын жазып алады. Интербелсенді
тақта
Саралау –
Сіз
қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға
қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар
бересіз?
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін
қалай тексеруді жоспарлап Сабақтың
соңы
отырсыз?
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын
сақтау
Мензуркалардағы
сұйықтың көлемін анықтап,
салыстырыңыз
Нәтижені аспап қателігін ескеріп
жазыңыз
-мензеркулардың
өлшеу дәлдігі туралы қорытынды
жасайды
-көлемнің өлшем
бірлігін м3 –қа айналдырады
-салыстырмалы және абсолют қателікті есептеп
шығарады және дәлелдейді Критерий, дескрипторлар арқылы бағалау.
Кері байланыс, «Дейін және кейін»
рефлексиясы
Тапсырмаларды
орындау барысында қауіпсіздік ережесін сақтау
керек
Сабақ бойынша
рефлексия
Сабақ мақсаттары
немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды
ма?
Барлық оқушылар
оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген
болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді
ме?
Сабақ кезеңдерінде
уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?
ытқулар болды ма және неліктен? Бұл сабақта
оқушы өмірдегі дұрыс және дұрыс емес пішіндегі денелердің көлемін
өз бетінше анықтай алады
Жалпы
бағалау
Сабақта ең жақсы
өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға
қатысты)?
1:
2:
Сабақтың бұдан да
жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға
қатысты)?
1:
2:
Осы сабақтың
барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың
жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі
сабақтарда не нәрсеге назар аудару
қажет? Тәрбие.орг сайтынан
ДҰРЫС ЖӘНЕ ДҰРЫС ЕМЕС ПІШІНДІ ДЕНЕЛЕРДІҢ КӨЛЕМҢН ӨЛШЕУ Физикадан
ашық сабақтар материалды тегін жүктеп сабақ барысында қолдануға
рұқсат етіледі. Жарияланған материалға tarbie.org сайтының
әкімшілігі жауапты емес
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың аты |
Есептер шығару |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
Ø Кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулалары жайлы мағлұмат беру Ø Кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйрету Ø Топта бағалауға баулу |
Күтілетін нәтиже |
Ø Кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулаларын қолдану жайлы мағлұмат алады Ø Кинематиканың негізгі ұғымдары, теңдеулері, формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйренеді Ø Топта бағалай алатын болады |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «есептер шығару» |
Тапсырмалар |
Жеке жұмыс «Жалғасын тап» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)І.Ұйымдастыру (2 минут)1.2. Топқа бөлу (1,2,3 сандарына байланысты 3 топқа бөлінеді)ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5 минут)Еркін түсужәне еркін түсу үдеуінің мәні неде?Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалыс траекториясын түсіндір?Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дене қанша градуста ұзақ қашықтыққа ұшады?
ІҮ. Есептер шығару (25 минут)Ұста балғасымен дайындаманы соғып қалғанда, балға тежелген кездегі үдеу модулі бойынша 200 м/с2-қа тең болды. Егер балғаның бастапқы жылдамдығы 10 м/с болса, онда қанша уақытқа созылған еді?
-
Поезд орнынан қозғалған соң 10 с өткенде 0,6 м/с жылдамдық алады. қозғалыс басталған соң қанша уақыт өткенде поездің жылдамдығы 3 м/с-қа тең болады?
-
Велосипедші еңіске қарай 0,3 м/с2 үдеумен қозғалып келеді. Бастапқы жылдамдығы 4 м/с-қа тең болса, онда 20 с өткен соң оның жылдамдығы қанша болады?
VІ. Жеке жұмыс «жалғасын тап» (6 минут)
-
Механиканың негізгі түсініктеріне……………………………………………………………
-
Механикада қозғалысты түрліше тәсілдермен сипаттайды, мәселен…………………………………………..
-
Материялық нүктенің бірқалыпты түзусызықты қозғалысы, a=0 болғанда формуласы мына түрге келеді…………………………………………..
-
Қозғалыс траекториясы деп……………………………………………….
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
№25 |
Кейінгі оқу |
§1,1-1,4 тақырыптарды қайталау |
Бекітемін: ЖалымбетоваКонец формы
тақырыбы
Үшбұрыш және оның түрлері.
Мақсаты
Оқушыларда үшбұрыш, оның элементтері, биіктігі, медианасы, биссектрисасы туралы түсінік қалыптастыру, қабырғалары бойынша және бұрыштары арқылы түрлерін ажырату, қабырғаларының ұзындықтары бойынша периметрін есептеуге үйрету
Түйінді идея
Жылдамдыққа, сауаттылыққа, ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, ізденімпаздыққа, өзін бағалай алуға, сенімділікке тәрбиелеу
Күтілетін нәтиже
Оқушыларда үшбұрыш, оның элементтері, биіктігі, медианасы, биссектрисасын салады, қабырғалары бойынша және бұрыштары арқылы түрлерін ажыратады, қабырғаларының ұзындықтары бойынша периметрін есептейді.Қолданылатын әдіс тәсілдер
Сто , АКТ ны қолдану
Топтық жұмыс, формативті бағалау
Оқыту мен оқытудағы жаңа тәсілдерСабақ кезеңдері
Білім
Тапсырма
Мұғалімнің іс - әрекеті
Оқушының іс- әрекетіРесурс
Білу
Ынтымақтастық атмосфера қалыптастыру
Миға шабуыл
Түсіну
Жаңа сабақты түсіну
Анықтамасын айтады, ал оқушылар суретін салады
Жеке жұмыс жасайды.ҚолдануТапсырма
Кесінділерден үшбұрыш құру
Есептер шығару
Тапсырма береді, бақылайды, көмектеседі.
Топтық жұмыс дәптерлеріне есептерін шығарады.
ТалдауҮшбұрыш
Тапсырма бередіОрындайдыЖеке жұмысЖинақтау(3 мин )Сабақ туралы өз ойларын жаздыруРефлексия жаздырадыРефлексия жазады, мұғалімге береді
Жеке жұмыс
Рефлексия дәптеріне
Бағалау
(2 мин)
Өзін-өзі бағалайды. рефлексия:
5-сынып Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы; Еңбек-қуанышы
Сабақтың мақсаты; Балалардың мамандық түрлері туралы білімдерін
жетілдіру. Оқушылардыңбойына жақсы қасиеттерді сіңіру, мамандық
таңдай білуге еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекілігі; мамандық туралы суреттер
Сабақтың барысы; құрметті ұстаздар мен оқушылар «Еңбек-қуаныш,
жалқаулық –азап» атты ашық тәрбие сағатымыз 3 бөлімнен тұрады.
1-бөлім «Еңбек –бәрін жеңбек» мақал-мәтелдер айту
2-бөлім «мамандығым мақтанышым» өлең-тақпақтар айту
3-бөлім «Кім шапшаң» жұмбақтар шешу
Мұғалімнің кіріспе сөзі.
Әрбір адам өзіне тамақ,киім сатып алу үшін жақсы өмір сүру үшін
ғана еңбек етпейді. Ол мемлекетіміздің өркендеп, барлық адам
бақытты және тыныш өмір сүруі ұшін, оларда өмірге қажетті
нәрселердің барлығы болуы үшін еңбек етеді. Жер бетіндегінің бәрі
адам еңбегінің жемісі. Бізде қоршаған ортаның барлығы адам
еңбегімен келген.
1-бөлім «Еңбек бәрін жеңбек» мақал-мәтелдерге кезек берейік.
Ән
2-бөлім «Мамандығым мақтанышым»
Мамандық дегеніміз адамның еңбек қызметінің түрі. Маандықтармен
неғұрлым ертерек танысып, өзіңді ертерек зерттей бастасаң, соғұрлым
мамандық таңдаған кезде аз қателік жасап, еңбек жолдарың жемісті
болмақ. Олай болса осы күннен бастап әрқайсымыздың болашақта
армандаған «мен осындай боламын» деген қиялдаған ойларымызды ортаға
салайық «мамандығым мақтанышым» оқушылардың дайындаған түрлі
мамандық туралы білетін өлең тақпақтарға кезек берейік.
Оқушылардың тақпақтарын тыңдау.
Толқынай, Ақ халатты киемін
Аппақ болып жүремін
Аппақ болып жүргенді
Өзім жақсы сүйемін
Дәрігер мен деймін
Кәрі әжемді емдеймін
Көп-қөп ішіп дәріні
Кәрілікті жең деймін
Ақниет Мен тігінші боламын
Сәнді киім тігемін
Апам салған жолменен
Ісін жалғап келемін
Қандай әсем қарашы
Мен тіккен жейделер
Киген кезде балалар
Риза болып жүреді.
Гүлсезім Анадай аяулы
Мәпелеп өсірген
Әліппе оқуға
Үйреткен талайды
Санауды да үйреткен
Есепке төселткен
Білімге жол ашқан
Мұғалім болам мен
Айда Сүт сатамын алыңдар
Сүт емес-ау балым бар
Кане, кане алыңдар
Алыңдар, тез алаыңдар
Сүт дегенің күш-қайрат
Бал татыған балқаймақ
Сүт дегенің денсаулық
Сүт сатамын алыңдар.
Аружан Кітаптарды сүйемін
Абай, Мұхтар дананың
Мен өскенде сондықтан
Кітапханашы боламын
Мына біздей маманға
Аламында шашыңды
Мұртың болса қырқамын
Шалқайта ұстап баыңды
3- бөлім «Кім шапшаң» Мамандық иелері туралы жұмбақтар шешу.
Қорытынды бөлім.
-Бүгін біз әртүрлі мамандық түрлері туралы айттық. Олардың жұмысына
керекті құралдармен таныстық және еңбек етудің маңыздылығын
түсіндік. Ал сендер болашақта кім болғыларың келеді?
-Балалар қалай ойлайсыңдар қай мамандық жақсы?
-Мамандықтың бәрі жақсы.
-Балалар біздің елімізде әрбір мамандар құрметті де, бағалы. Осының
бәріне қол жеткізу үшін не істеуіміз керек? Жақсы оқып,білім
алуымыз, жақсы еңбек етуіміз керек.
Бекітемін: Жалымбетова 5-сынып
Тақырып: Адамның жан сұлулығы
Құндылық: Дұрыс әрекет
Қасиеттер:әділдік, қайырымдылық, жауапкершілік
Сабақтыңмақсаты:Оқушыларға адам жанының сұлулығы туралы түсінік бере отырып, дұрыс әрекет құндылығының мәнін ашу.
Міндеттері:а)Оқушыларға адамның ішкі сұлулығы жөнінде көріністерін кеңейту арқылы әділдік, қайырымдылық, жауапкершілік туралы түсініктерін кеңейту ;
ә)Оқушыларға шығармашылық тапсырмалар орындау арқылы қайырымдылық, әділдік, жауапкершілік қасиеттерді дамыту;
Ресурстар:слайд,үнтаспа, оқулық
Сабақ барысы:
-
Ұйымдастыру кезеңi. 5Т қайталау
Тыныштық сәтi.«Нұрға бөлену»
-
Үй тапсырмасын тексеру.
Оқулықтың 18-бетіндегі 4-сабақта берілген
«Сұлулық сыры» әңгімесін оқып келу берілген.
Мәтін бойынша сұрақтар:
-
Бейбітті қандай ой толғандырды?
-
Бейбіт бос уақытын қайда өткізді?
-
Бейбіт Мақсұт ағайының берген ақылынан қандай ой түйді?
-
Дәйексөз.
«Сыртқы сұлулық толық болуы үшін ішкі сұлулықпен жандану керек»
-
Мұғалімнің сыйы
Қайырымды бала
-
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс.
Оқушыларды топ топқа түрлі – түсті гүлдер арқылы бөлу.
1-топ«Жаны сұлу адамға » сипаттама беріңдер
2-топ«Адамның жан сұлулығы» тақырыбына сахналық қойылым қою.
-
Топпен ән айту
-
Үй тапсырмасы.5-сабақ 23-бет Л.Воронкова «Қуаныш» мәтінін оқып келу.Дәптермен жұмыс. 11 беттегі 2- тапсырма
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақ тақырыбы: «Қоғамға қызмет ету. Сабақтың мақсаты: Екінші тарау бойынша алған білімдерін пысықтау, білімдерін тиянақтау, жүйелеу. Сабақ түрі: бекіту сабағы Көрнекілігі: кеспе қағаздары, тарихи диктант, бағалау жетондары, сөзжұмбақ. Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, баяндау. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі. а/ оқушыларды түгендеу, назарын сабаққа аудару; б/ оқу құралдарын тексеру; ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. 1. .......(Қоғам) дегеніміз материалдық дүниенін бір бөлшегі ретіндегі адамдардың табиғатпен және өзара байланыста бола отырып, бірлесу формасы болып табылады. 2. Ежелгі грек философы .... (Демокрит) «Мемлекет жалпыға бірдей игілік пен әділеттілік әкелуі керек» деп есептеген. 3. .... (Қажеттілік) – организмнің қалыпты өмірлік қызметін қамтамасыз ету үшін керекті талаптарының қанағаттандырылуы мен шатталған және сол қажеттілікті өтеуге бағытталған күй. 4. Белгілі американдық ғалым ... (А. Маслоу) адамның қажеттіліктерін үнемі алға тартып отырады. 5. Өзінің өміріне қажетті материалдық жағдайларды жасау мақсатымен адамның табиғатты белсенді жаңғырту үдерісі .... (Өндіріс) деп аталады. 6. ..... (Еңбек)дегеніміз – адам ресурсы, былайша айтқанда, жұмысшылар мен қызметкерлер, олардың білімі және тәжірибесі. 7. Айырбас үшін арнайы өндірілетін өнім .... (тауар)деп аталады. 8. ..... (Құрылым)– жүйені құрайтын элементтер жиынтығы және реттілігі. 9. ..... (Саясат) грек . politika – мемлекеттік, қоғамдық іс дегенді білдіреді. 10. .... (Монархия )абсолюттік және конституциялық болып екіге бөлінеді. ІІІ. Сөзжұмбақты шешу. ІV. «Діннің қоғамда алар орны» тақырыбында ЭССЕ жазу. V. «Тапқыр болсаң, тауып көр!» берілген кестедегі сөздер мен оның анықтаманы дұрыс тауып, сәйкестендіру
I. Венн диаграммасыБайланыстыру- салыстыру: Қоғам Отбасы
VІІ. Үйге тапсырма. Тарау бойынша тест құру.
Есмаганбетов Мейрамбек Саркытулы 2017-05-13 |
|
||||||||||||
Сабақ тақырыбы: Әл-Фараби, Қ.А. Иассауи, Ж. Баласағұн, М. Қашқари, А. Йүгінеки, Х. Сығнақидің діни-философиялық-ағартушылық және моральдік көзқарастары Сабақ мақсаты: Ағартушылардың діни |
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: «Елім деп соғар жүрегім». 8-сынып
Құндылығы: сүйіспеншілік
Қасиеттері: шынайылық,жанашырлық,сүйіспеншілік
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды
еліне,жеріне деген сүйіспеншіліктері жайлы түсініктерін
кеңейту арқылы сүйіспеншілік құндылығының мәнін
ашу.
Сабақтың
міндеттері:
• Оқушыларды
отанға, туған жерге деген шынайылығы туралы түсінік
беру
• Оқушылардың бойындағы жанашырлық қасиеттерін дамыту.
• Оқушыларды отанына, туған жеріне, еліне деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.
Ресурстар (материалдар, дерек сөздер)
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі.
Сабақтағы жағымды күйге келу.
Су асты патшалығына ойша саяхат.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
«Елім деп соғар жүрегім!» тақырыбына шағын шығарма жазып келу.
Слайд-презентация.
ІІІ. Жағымды ой пікір (дәйексөз)
ІV. Оқиға айту (әңгіме)
Күләш Ахметова (25.4.1946 жыл, Қырғызстан, Талас ауданы Киров ауылы) — ақын.
V. Шығармашылық жұмыс
Топпен жұмыс
Оқушылардың таңдаған геометриялық пішіндер арқылы екі топқа бөлінеді.
Постер қорғау
1 – топ. Біз өз елінің патриотты адамның қандай қасиеттері болу керек .Балалар тамшыларға жасаған игі істерін жазады.
2 – топ. Елдің гүлденуі үшін оқушылар қандай іс – әрекеттер жасау керек.
3-топ
Елімізде болып жатқан әділетсіздікті жоямын,елімізді дамытамын.
VІ. Топпен ән айту
Атамекен
VІІ.Үй тапсырмасы:
«Елім менің Қазақстан» тақырыбында өлең жолдарын шығару
VІІІ.Сабақтың қорытынды сәті
Бүгінгі сабақтан «Отан » туралы құндылықтарға қанық болдыңыздар.
-
Осы сабақтан қандай әсер алдыңыздар?
ІХ. Тыныштық сәті.
Тыныштық, тыныштық, тыныштық,
тыныштық бар жерде,
Тыныштық, тыныштық, тыныштық,
тыныштық әлемде!
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы : Ынтымақ түбі- береке
Құндылығы : дұрыс әрекет Қасиеттері:ұйымшылдық, бауырмалдық , ынтымақтастық
Сабақтың мақсаты :
оқушылардың ұйымшылдық, береке-бірлік, татулық туралы түсініктерін кеңейту арқылы дұрыс әрекет құндылығының мәнін ашу
Міндеттері:
оқушыларға ынтымақ туралы түсінік беріп, өзара жағымды қарым-қатынастарын,сүйіспеншіліктерін дамытуға ықпал ету ,оларды татулыққа, бауырмалдыққа тәрбиелеу .
Ресурстар : оқулық, үнтаспа.
Сабақтың барысы :
1.Ұйымдастыру:(1 мин)
2.Тыныштық сәті :(3 мин)
3.үй тапсырмасы :(6 мин)
Үйге «Жанашырлық -жанға қуат» тақырыбына эссе жазып
келу тапсырылған .
Сабақ барысын талдау :
4.Дәйексөз:(5 мин)
Игілік басы-ынтымақ ,
ынтымақты елде күншуақ .
халық мақалы .
- Ынтымақ,бірлік бар жерде адамдар қандай жетістікке жетеді ?
5.Әңгімелеу :(10 мин)
Оқушыларға «Ынтымақ» атты қазақ халық ертегісін айтып беру .
- Нығмет пен Үсеннің ынтымақты қонақ етуінің себебі не?
- Сендер болсаңдар қалай етер едіңдер ?
Дәптермен жұмыс . «Ынтымақ» сөзжұмбағын шешу
6.Шығармашылық жұмыс :(12 мин)
Оқушылардың сабақта алған ойларын байқау мақсатында
шығармашылық жұмыс ұйымдастыру .Бірінші топқа ынтымақта өмір сүріп жатқан ортаның жағдайын бейнелесе,екінші бөлігі ынтымағы жоқ ортаны бейнелеу керек
Плакатқа өз ойларын түсіріп болған соң оны түсіндіріп береді .
Ойын «Туысыңңды тап» .Мұғалім оқушыларға әр түрлі ұлттың киімі бейнеленген суреті бар кеспе қағаз таратады .Әуен ойнатылып, бір -бірімен билей жүріп,өз туысын табады ,мұғалім «туысыңды тап!» деген кезде әр оқушы өз жұбын табу керек ,таба алмай қалған оқушы сұраққа жауап береді .Ойынның екінші шартында кеспе қағазда бейнеленген ту бойынша өз тобын табу керек болады ,мұғалім «туысыңды тап!» деген кезде барлығында Қазақстанның туы бейнеленгендіктен бір топқа жиналады .
7 .Топпен ән айту :(4 мин)
Армысыңдар ,адамдар
авторы : С Елеуов
8.Үй тапсырмасы :(1 мин)
Дәптермен жұмыс .Кестеде берілген сөздер мен олрдың анықтамаларын салыстырып,әрбір терминнің өзіне сәйкес келетін анықтамасын белгілеу .
9.Тыныштық сәті :(2 ,5 мин)
-Балалар , көз алдарыңа болашақты елестетіп көріңдер, көк тіреген ғимараттар, күн шуағына бөленген бақытты балалар, балаларының қуанышына мәз болған ата-аналар, қазақ тілінде сөйлесіп тұрған басқа да халықтар....
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы Армысың, кең дүние!
Жалпы мақсаттар
Оқушыларға «дүние», «әлем», «қоршаған орта» туралы түсінік беру, дүниеге деген жағымды көзкарастарын дамыту.
Оқыту нәтижесі
Оқушылар жеке, сынып бойынша жұмыс жасау нәтижесі жоғары болады.
Қолдынылған әдістері мен тәсілдері
Диалогтік оқыту, АКТ пайдалану, сыни тұрғыдан ойлау, Ынтымақтастық және топтағы бірлескен жұмыс; Блум кубигі.
Шаттық шеңбері, мәтінмен жұмыс, әңгімелесу.
Ұйымдастыру кезеңі:
Қызығушылықты ояту.
Оқушының іс-әрекеті
1. Білу
«Айналдым сенен, Атамекен!» атты бейнеролик көру.
Диалогтік оқыту арқылы оқушылар бейнероліктен алған әсерлерімен бөліседі, сұрақтарға жауап береді.
2. ТүсінуОй шақыру.1. «Айналдым сенен, Атамекен!» әнінің авторы не айтқысы келді?
2. Дүниенің кеңдігін қалай түсінесіңдер?3.«Дүние», «әлем», «қоршаған орта», деген ұғымдарды қалай түсінесіңдер?
4. Қоршаған әлемнің адам өміріндегі мәні қандай?Өз ойларын емін еркін жеткізе алады, ойларымен бөліседі.3. Қолдану
Топтық жұмыс: 1.Мақсаты: Мәтінді алдымен жұпта, содан кейін ұжымда талқылау.
А. Бұлбұл Ә. Жарқанат Б. Қарақұрт 2. Жеке жұмыс: Блум кубигі бойынша жұмыс Неге Атап бер Түсіндір Ұсын Ойлап тап Бөліс
Мәтінді жоғары табыспен меңгереді, мәтін арқылы қорытынды шығарады. Топ мүшелері бірін-бірі оқытуға, сол арқылы ойлауға үйренеді. Оқушының оқуға деген қызығушылығы артады.
2.Оқушылар дуние, қоршаған орта, әлем туралы мазмұнын ашатын сурақтарға жауап береді.
4. ТалдауАрмысың кең дүние!
Де Бононың «Алты қалпақ» стратегиясы
1.Ақ қалпақ - Сіз қандай ақпарат алдыңыз? 2. Қызыл қалпақ - Кең дүние қандай сезімге бөлейді? 3. Сары қалпақ -Жағымды, айдалы жақтарын саралаңыз.
4. Қара қалпақ - Қандай
қиышнылықтары бар?
5. Жасыл қалпақ- Барлық жаңасын және қызықтысын жазыңыз.
6. Көк қалпақ - Қорытынды жасаңыз.
Түсініктерін береді, салыстыру арқылы күрделі ойлау операциясын меңгереді.
5. Жинақтау
Топтық жұмысты қорғау
Топ мүшелері өз жұмыстарын қорғайды, мәтін бойынша өз ойларымен бөліседі. Топтағы оқушылардың жұмысын өз ара бағалау.
6. Бағалау Кері байланыс 7.Рефлекция Маған ұнады... Маған ұнамады...Мен ойландым...
Келесіде мен қалаймын...
Оқушылар өз ойларын, сабақтан алған әсерлерін кестеге жазады.
8.Сабақ қорытындысы
Жүректен жүрекке
« Ақ көгершін» - атты бейнефильм көру. Сөзі Н.Баймухамбетовтікі, әні А.Жұбановтікі
Оқушылар тыңдайды, дайындаған көгершіндеріне тілек жазып бір біріне сыйлайды.
Үйге тапсырма Аралдан ұшқан аққулар атты әнін жаттау
Бекітемін: Жалымбетова
Пән : Өзін - өзі тану.
Сынып: 8
Тақырыбы: Адам - әлем бөлшегі.
Құндылық: сүйіспеншілік
Қасиеттері: жақсы көру, аянбай қызмет ету, ізгілік және т.б.
Мақсаты: «Әлем», «Адамзат», «Адам» құндылықтарының мәнін ашу.
Міндеттері:
өзін, қоршаған әлемді түсіне білуге,танып білуге баулу:
-сүйіспеншілікке, ізгілікке тәрбиелеу.
Сабақтың барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі
«5 Т» ережесін еске түсіру: тәртіп, талап, тыныштық , тазалық, тәртіп.
Тыныштық сәті: «Нұрға бөлену» ( баяу әуен)
-Сіздерге тыныштық сәті ұнады ма?
ІІ. Үй жұмысын тексеру
З. Серікқалиұлының «Адам баласының.....», мәтінді оқып, мазмұның айту.
Пікіралмасу:
Ғаламды тану адамға қандай мүмкіндіктер береді?
-Адам мен әлем тұтастығын неден байқауға болады?
ІІІ. Мұғалімнің сыйы: аңыз әңгіме оқу, талдау
ІV. Шығармашылық жұмыс
Дәптермен жұмыс
-Тапсырма: «таңғы шық, жаңа түскен қар, кемпірқосақ, таң шапағы»құбылыстарының әсерлерін суреттеп жаз.
Тапсырмаларды орындау
V. Топпен ән айту: «»
VІ. Ұйге тапсырма:
Ғ. Толыбаев «Ақ гүл» әңгімені оқып, мазмұның айту
Туған жер, атамекен туралы мақал- мәтел жазып келу.
VІІ Соңғы тыныштық сәті:
Оқушылар көздерін жұмып, бүгінгі сабақтан не үйренгендерін естеріне алып, іштей өздеріне, мұғалімге, барлық әлемге тыныштық, сүйіспеншілік жолдап, ризашылықтарын білдіреді. Сабаққа қатысқандарына рахмет
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: Мен әдепті баламын. Құндылық: Дұрыс әрекет, қиянат жасамау, ақиқат, тыныштық, сүйіспеншілік. Қасиеттер: Қайырымдылық, мейірімділік, әдептілік.
Мақсаты: «Әдеп», «әдептілік» туралы түсініктерін кеңейту. Балаларға жақсылық ұғымы туралы түсіндіре отырып, дұрыс әрекет құндылығының мәнін ашу. Міндеттері: Білімділік: Балаларға жақсылық ұғымының мәнін аша отырып,мейірімділік қасиеті туралы түсінік беру; |
Ресурстар: (құралдар, мәлiметтер) Дәптер, хрестоматия, жеміс ағашы, себеттер, жүрекшелер |
Сабақ барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңi. а) Балалардың сабаққа қатысуларын және оқу құралдарын тексеру. ә) 5 Т-ны еске түсіру (тәртіп, талап, тыныштық, тазалық, татулық) «Сиқырлы табақша» тренингі арқылы балаларды топтастыру. (табақшада жүрекшелер, күн шуағы, көк аспан болады. Сол себепті балалар үш топқа бөлінеді.) |
5 Т-ны естеріне түсіріп жаттап алады. |
2. Үй тапсырмасы тексеру 25-26 бет«Өзін-өзі тану» оқулығы. МАД Ата-ананың көмегімен бірге орындап келу. 1. Кімдерді жақсы көресіңдер?
3. Әңгімелеу. «Әдеп», «әдептілік» туралы түсініктерін кеңейту үшін бірнеше сұрақтар қою. - Қандай жылы, әдепті сөздерді білесіңдер? Әдепті сөздер - сәлеметсіз бе?, сау болыңыз, рақмет, кешіріңіз т.б. Дәйексөз. «Әдепті бала - жақсы бала» Мақал 1.
Қыздарға айтқызу |
Үй тапсырмасын әңгімелейді.
Әдептілік туралы түсінеді.
Дәйексөзді қайталай отырып жаттап алады. |
4. Әңгiмелеу. «Әдепті бала» ойдан шыққан оқып беріп, талқылау. Әдептілік – адам бойындағы ең асыл қасиет. Айдос пен Арман дос еді. Айдос әдепті бала, тілалғыш, ұқыпты, шыншыл, қарапайым, еңбекқор, адал, Арман болса әрдайым өз қулығын асырып, пайдасын ойлайды. Айдос кездескен адамдардың бәрімен амандасады, қоштасады. Әрдайым таза жүреді. Автобуста үлкендерге, жасы кішілерге орын береді. Арман үнемі барлығын керсінше жасайды. Бірақ Айдос пен Арман жан достар. –Арман мен Айдос неліктен дос? -Сендерге кімнің іс –әрекеті ұнайды? -Ол неліктен? -Арманның орнында сен не істер едің? |
әңгімені тыңдап, сұрақтарға жауап беру арқылы толықтыру. |
5. Шығармашылық іс-әрекет, топтық жұмыс Берілген суреттерді атап, суреттердегі балалардың қасиеттерін айту. |
Суреттерге әңгіме құрайды. |
6. Топпен ән айту. «Мен әдепті баламын» әнін айту. . |
Әуенмен бірге ән шырқайды. |
7. Үй тапсырмасы. 27 бет «Өзін-өзі тану» оқулығы. МАД Кітаптағы тапсырмаларды үлкендердің көмегімен бірге орындап келу. |
Берілген тапсырманы түсініп алады. |
8. Сабақтың соңғы тыныштық сәтi. Баяу әуен қойып, балалар бүгінгі сабақтан алған жақсы қасиеттеріңді естеріңе түсіріп, оны жүректеріңе сақтап алайық. Ендеше мына жеміс ағашындағы жемістерді қалағанымызша себетімізге саламыз. Бұл сендердің бүгінгі тақырып бойынша жиған білімдерің. Балалар әрқашан тату тәтті, адал, әдепті бала болайық. |
Жемістерді себеттерге теріп салады. |
Тамырын жайып тереңге
Жарияланды 15-04-2015, 19:58 Категориясы: Өзін өзі тану
Қызылорда облысы, Жаңақорған ауданы, Аққұм
бекеті
Негізгі білім беретін №221 Аққұм мектебінің
педагог - психологы Сейітова Гүлзада Пернебековна
Өзін - өзі тану 7 сынып
Құндылық: Адамгершілік, отбасы татулығы
Қасиеттер: Сүйіспеншілік, құрмет, қайырымдылық, сыйластық
Тақырып: Тамырын жайып тереңге (слайдымен)
Мақсаты: Оқушыларға отбасы құндылықтары, ата - ба - ба дәстүрі,
ұрпақтар сабақтастығы туралы түсіндіру.
Міндеттері: Отбасы құндылығы, отбасы бақыты, ұрпақтар сабақтастығы
туралы білім беру.
Өз туған үйлері мен отбасыларына деген сүйіспеншіліктерін,
жауапкершіліктерін арттыру.
Өз туған үйлері мен отбасыларын құрметтеуге, бағалай білуге,
сыйластыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ақ парақтар, түрлі түсті қаламдар, постер, қағаз
қиындылары
Сабақтың барысы
Тыныштық сәті «Тілек шамы» ойыны
Мақсаты: Отбасы туралы пікірлерін ортаға салу.
- Құрметті балалар. Біз сіздермен жанұядағы ата - ана мен балалар
арасындағы қарым - қатынастың түрлі жақтарын тануға, жан - жақты
талқылауға тырысамыз. Отбасы, ұшқан ұя – жылылықтың, жылулықтың
мекені. «Отбасы» атауының мәніне терең үңілер болсақ, оттың да
үлкен маңызы бар екенін сеземіз. Сондықтан оттың басы, ошағымыздың
түтіні түзу болуы үшін «Тілек шамы» жаттығуын бір - бірімізге тілек
айта отырып жүргізейік. Бір - бірімізге мына шамды бере отырып,
жүрекжарды тілектерімізді арнайық!
«Шашылған сөздер» ойыны арқылы топқа бөлемін. Топ аттарын
«Сүйіспеншілік», «Татулық», «Сыйластық» деп, оқушыларды орындарына
отырғызамын
Үйге берілген тапсырманы тексеру
«Боз орамал» П. Джон
(Әңгімені оқып, негізгі идеяны анықтап келу)
1. Әңгімені оқығанда қандай сезімде болдыңдар?
2. Жасөспірімдердің ата - анасынан қол үзіп кетуінің себебін қалай
түсіндірер едіңдер?
3. Оның сағынышының себебі неде?
4. Ата - анасының ұлына деген сезімін қалай сипат - тап берер
едіңдер?
Топтық жұмыс (Постер қорғау)
1 топ: Отбасы дегеніміз не?
2 топ: Отбасындағы құндылықтар дегеніміз не?
3 топ: Отбасы жарастығы дегеніміз не?
Оқушылар топтық жұмысты критерийлер арқылы бағалап өтеді.
Шығармашылық тапсырма «Жұптық жұмыс»
Берілген мақалдарға сүйеніп, шағын әңгіме құрау.
1. Ата – асқар тау,
Ана – бауырындағы бұлақ
Бала - жағасындағы құрақ.
2. Ата – бәйтерек
Бала - жапырақ.
3. Анаңды Меккеге үш арқалап барсаң да,
Қарызыңнан құтыла алмайсың.
4. Қазақтар – « Төріңнен қарт кетпесін» деп тілеген халық. Жасы
үлкенге құрмет ету, қарттың бүгілген беліне сүйеу болу – біздің ата
дәстүріміз.
5. Адамға өмірде ең қымбаты – отбасы. Отбасында сүйіспеншілік,
сыйластық, татулық, бауырмалдық болғанда бірлік болады.
6. Баланың жақсысы – қызық, жаманы – күйік. (Абай)
(Екі жұлдыз, бір ұсыныспен бағалау)
Жеке жұмыс «Түйіндеме» (Өлеңді жалғастыр)
Отбасы:
........... сезінуге үйретеді;
................. жетелейді;
....................... алуға көмектеседі;
............................. құрметтеуге,
.................................... болуға тәрбиелейді.
Мұғалім сыйы
• Баланың ата - ананың алдындағы міндеті
(Аудио жазбаларды тыңдату)
Дәйексөз
«Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің» деген халық мақалына оқушылар
өз пайымдаулары мен ой - пікірлерін білдіріп, отбасы тәрбие
баспалдағы екендігі туралы түсінік алады.
Жаңа ақпарат
Құран Кәрімде Алла тағала былай дейді: «Раббың Өзіне ғана ғибадат
етулеріңді, әке - шешеге жақсылық жасауларыңды әмір етті. Ал егер
ол екеуінің бірі немесе екеуіне де жандарыңда кәрілік жетсе: «Туһ»
деме (кейіс білдірме), сыпайы сөйле» (Исра сүресі, 23 аят)
Ал Пайғамбарымыз Мұхаммедтен келген хадистерде бұл туралы: «Ата -
анаға жақсылық жасаңдар және сендердің балаларың да сендерге
жақсылық жасасын және бағынсын» дейді. Және бір хадисте: «Жәннаттың
хош иісі 500 жылдық жерге дейін тарайды. Ата - анасына
бойұсынбаған, туысқандық қатынасты үзгендер оның иісін де сезбейді»
деген.
Бағалау.
Балалардың белсенділіктерін байқап, ынталандыру және топтан
көшбасшы шығару мақсатында «Белсенді оқушы», «Зерделі оқушы»,
«Білімді оқушы», «Көшбасшы» атақтары арқылы марапаттау.
Үйге тапсырма:
«Ана махаббаты» Р. Ақдемір (Мәтінді оқып, мәтіндегі түйінді
сәттерді сызба, кесте, тізім түрінде жасап келу тапсырылады.
Соңғы тыныштық сәті
Еркін Нұржан «Ана қадірі» өлеңін тыңдату
(Аудиожазбадан)
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: Отбасы татулығы 5-сынп
Құндылық: ішкі тыныштық
Қасиеттер: сабырлық,қанағат,татулық
Мақсаты: Оқушыларға отбасындағы жарастық, татулықтың маңызын түсіндіру арқылы «ішкі тыныштық» құндылығының мәнін ашу. Міндеттері: Оқушыларға адам өмірінде отбасының алатын орны туралы түсіндіріп, сабырлық қасиеті туралы білімдерін кеңейту. Өз отбасына деген мақтаныш, қанағат сезімдерін дамыту. Оқушыларды отбасында да, өмірде де тату болуға тәрбиелеу. |
Ресурстар |
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі.Сабақта жағымды күйге ену. Тыныштық сәті |
Ескерту «Нұрға бөлену». Мұғалімге арналған әдістемелік құрал |
2. Үй тапсырмасын тексеру Отбасы,ата-ана туралы мақал-мәтелдер жаттап мағынасын ашу |
Мақал-мәтелдер жинағы |
3. Жағымды ой пікір Отбасы ар-намыс, қуаныш пен бақыт, тілек пен үміт ұясы.Ұяны құс таза ұстайды. Ұстаздан қалған ұлағат |
Интернет желісі «Ұстаздан қалған ұлағат» |
4. Оқиға айту. Отбасы татулығы (Аңыз әңгіме) Адамға өмірде ең қымбаты- отбасы.Отбасында сүйіспеншілік, сыйластық, татулық, бауырмалдылық болғанда бірлік болады. Бір-бірін аялап, кешіре , түсіне білгенде отбасы берік болады |
Аңыз әңгімесі |
5. Шығармашылық жұмыс.Топпен жұмыс Оқушыларды стикерлер арқылы топқа бөлемін. «Менің жанұям» тақырыбында өз жанұяларының суреттерінен топпен коллаж жасап, жанұялары туралы әңгімелеп береді. Стикерлерге тилектер жазып шаңыраққа іледі. |
Плакаттар, маркерлер,суреттер, стикерлер |
6. Топпен ән айту «Анашым» |
Үнтаспа |
7. Үйге тапсырма 45-бет мәтінін оқу,әңгімелеу. |
5 сынып «Өзін-өзі тану» оқулығы 45 -бет |
8. Сабақтың қорытынды сәті. Әуен ырғағымен сабақтан не алғанын естеріне түсіреді. -Сабақтан қандай әсер алдың? -Өзіне сабақтан қандай ой түйдің? |
|
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: Сабақ мақсаты: Міндеттері: .
Ресурстар: |
Ұжымдағы өзара қарым-қатынас 7-сынып Риясыз жақсылық жасай отырып, дұрыс әрекет еткенде ғана ішкі тыныштығымыз пайда болатынын оқушыларға ұғындыру. - Оқушыларға жақсылық жасаудың адам өміріндегі мәнін ашу; - Жақсылыққа ұмтылу, адамгершілік пен имандылық, ізгілік пен кісілік, сенім, мейірімділік қасиеттерін дамыту; - Оқушыларды жақсылық жасауға тәрбиелеу құралдар, мәлiметтер)слайд,өлеңнің аудиодискісі
|
Сабақ барысы:
Тыныштық сәті. үй тапсырмасын тексеру (мәтінмен жұмыс). Үй тапсырмасына №19 тақырыптағы Ж.Бейсенбаевтың мәтінін үйден оқу Ойын: Тапсырманы эмоциямен көрсетіп, айту керек. Оқушылардан қандай әсер алғандары туралы сұралып, талданады. |
Сабақ барысын талдау: Ұйымдастыру кезеңі. Нұрға бөлену Мәтін бойынша пікір алмасу сұрақтары: 1. Дұрыс сөйлеу, жақсы сөз адамға қалай әсер етеді? 2. Жақсы сөз айту, әдепті сөйлеу жақсылыққа жата ма? 3. Жақсылық жасау адами қарым-қатынасқа ықпалы қандай? 4. Адами қарым-қатынас жасау мәдениетіне нелер жатады?
|
|
«Жақсы адамның сөзі де, ойы мен ісі де-ізгі». (Лао-цзы) |
Сұрақтар: · Не себепті ренжегенін құмға жазды деп ойлайсың? · Жақсылық жасағанды тасқа неліктен жазды? · Бұл оқиғадан қандай ой қорытар едің? |
Екі дос шөл далада саяхаттап жүреді. Бір кезде екеуі ұрысып қалады да, біреуі екіншісінің жағынан тартып жібереді. Соңғысы ауырсынса да, ештеңе айтпайды, тек құмға былай деп жазады: «Бүгін менің ең жақсы досым менің жағымнан шапалақпен тартып жіберді». Олар әрі қарай жүріп келе жатып, көгалға кездеседі, сол жерде шомылып алмақшы болады. Шапалақ жегені суға секіріп кетеді де, батып кете жаздайды. Бірақ досы оны құтқарып қалады». Ол өз-өзіне келген кезде, тасқа былай деп жазады: «Бүгін менің ең жақсы досым менің өмірімді құтқарып қалды». Сол кезде оны жағынан тартып жіберген, құтқарып қалған досы сұрайды: -Мен сені ренжеткенде сен құмға жаздың, ал енді тасқа жазып жатырсың. Неге?- деп сұрайды. Досы былай деп жауап береді: -Бізді біреу ренжеткенде, жел оны өшіріп тастауы үшін біз оны құмға жазуымыз керек. Ал біреу жақсылық жасаса, оны өшірмейтіндей етіп, тасқа қашап жазуымыз керек. Өкпеңді құмға, қуанышыңды тасқа қашап жазып үйрен. |
|
Фильмнен үзінді көру. Ойларын айту. |
Баяу музыка қосылады. |
Баяу әуен қойылады. - Көзімізді жұмып, тыныштықта бүгінгі сабақты есімізге түсірейік. Бүгінгі сабақтан алған қасиеттерімізді жүрегімізге жеткізіп, сақтайық. Енді көздеріңді ашсаңдар да болады.Баяу әуен қойылады. Бүгінгі сабақтан алған қасиеттерімізді жүрегімізге жеткізіп, сақтайық.Енді көздеріңді ашсаңдар да болады. |
«МАХАББАТ ПЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ПЕДАГОГИКАСЫ»
онкүндік жоспары
2017- 2018оқу жылы
Мақсаты: Оқушылардың бойына рухани-адамгершілік қасиеттерді дарыту.
|
№ |
Күні |
Жауапты |
1 |
(жоспармен Ашылуы таныстыру ) |
01.02.18ж |
Шайдарова |
2 |
«Мейірім төгетін ана» кітаптар көрмесі |
02.02.18ж |
Кітапханашы Даукенова |
3 |
«Салауатты өмір-көтеріңкі көңіл» атты сыныптан тыс жұмыс |
05.02.18 ж |
Сынып жетекшілер |
4 |
Көркем сөз шеберлері сайысы: «Табиғат- бесігің, аялай біл |
06.02.18ж |
Бастауыш сынып мұғалімдері |
5 |
«Ана», «Бейбітшілік», «Достық», «Мейірімділік» (сурет және қолөнер көрмесі) |
07.02.18ж |
Шайдарова |
6 |
«Жаны саудың-тәні сау» тақырыбында дөңгелек үстел |
08.02.18 ж |
Өзін-өзі тану пәнінің мұғалімдері |
7 |
Ашық сабақ «Інкәр көңіл, нәзік сезім» |
12.02.18 ж |
Жалымбетова |
8 |
Ашық сабақ « Денің сау болсын десең» |
12.02.18 ж |
Шайдарова |
|
|
|
|
9 |
Көркем сөз шеберлері сайысы: «Табиғат- бесігің, аялай біл» |
07.02.15 ж |
Бастауыш сынып мұғалімдері |
10 |
|
|
|
11 |
Ашық сабақ « Жақсыдан үйрен-жаманнан жирен » |
10.02.15 ж |
Букирова А.Ж 1 сынып |
12 |
Эссе сайысы «Анама рақмет!» |
11.02.15 ж |
Тіл бірлестігі |
13 |
Қорытынды кеш Шығармашылық сайыс «Өзін-өзі тану: махаббат, жылулық, адамгершілік» |
12.02.15 ж |
Өзін-өзі тану пәнінің мұғалімдері |
2)Тыныштық
сәті:
-Балалар, дұрыс отырайық,арқаларыңызды түзу ұстайық,қолдарыңызды
партаға қоюға болады,көздеріңізді жұмайық. Сіз табиғаттың ең көркем
жерінде екенін елестеңіз. Сіз жұмсақ, жасыл шалшықта жалаң аяқ
жүрсіз. (тыныштық). Жасыл шөп сіздің аяғынызды сипап жатқан сезімде
боласыз. (тыныштық). Күннің көзі жер бетін қыздыруда.
(тыныштық).Сіз гүлдің, шөптің және балдың иісін сезесіз.
(тыныштық). Өзеннің сыңғырлағанын, көңілді құстар ән салып жатқанын
естисіз. (тыныштық).
Тыныштықта тұрып, өзімізді тындайық, табиғат-анамызды тындайық. Алақаңдарыңызды күннің көзіне жайыңыз. (тыныштық).Көк аспаннан және көктемгі жылы күннің сәулелерін сезіңіз (тыныштық).
1,2,3
көзімізді ашайық.Қолымызды жайып, бізге өмір, денсаулық, қуаныш
және жақсы көңіл күй сыйлаған Ана-Табиғатқа «Рахмет» деп
айтайық.
Сізге «тыныштық сәті» ұнады ма?Қандай сезімде
болдыңдар?
«МАХАББАТ ПЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ПЕДАГОГИКАСЫ»
онкүндік жоспары
2017- 2018оқу жылы
Мақсаты: Оқушылардың бойына рухани-адамгершілік қасиеттерді дарыту.
№ |
Тақырыбы |
Күні |
Жауапты |
1 |
Ашылуы жоспармен таныстыру |
01.2018ж |
Шайдарова |
2 |
«Мейірім төгетін ана» кітаптар көрмесі |
02.02.18ж |
Кітапханашы Даукенова |
3 |
«Салауатты өмір-көтеріңкі көңіл» атты сыныптан тыс жұмыс |
05.02.18 ж |
Сынып жетекшілер |
4 |
Көркем сөз шеберлері сайысы: «Табиғат- бесігің, аялай біл |
06.02.18ж |
Бастауыш сынып мұғалімдері |
5 |
«Ана», «Бейбітшілік», «Достық», «Мейірімділік» (сурет және қолөнер көрмесі) |
07.02.18ж |
Шайдарова |
6 |
«Жаны саудың-тәні сау» тақырыбында дөңгелек үстел |
08.02.18 ж |
Өзін-өзі тану пәнінің мұғалімдері |
7 |
Эссе сайысы «Анама рақмет!» |
09.02.18 ж |
Тіл бірлестігі |
8 |
Ашық сабақ «Інкәр көңіл, нәзік сезім» |
12.02.18 ж |
Жалымбетова |
8 |
Ашық сабақ « Денің сау болсын десең» |
12.02.18 ж |
Шайдарова |
Орындаған: Шайдарова
Бекітемін:
Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Табиғат - тал бесігің, аялай
біл!
Сабақтың құндылығы: Дұрыс әрекет
Сабақтың қасиеті: Ұқыптылық, мейірімділік, жауапкершілік;
Сабақтың мақсаты:
1. Оқушылардың табиғат – тіршілік бастауы, адам табиғаттың бір
бөлшегі екендігін, табиғат заңдылықтарын сақтау туралы түсініктерін
кеңейту.
2. Оқушыларды табиғат тазалығын сақтауға, табиғатпен үндестік таба
білуге үйрету, бағыт беру, ойларын дамыту.
3. Оқушыларды ізгілікті, жауапкершілікті, ұқыпты болуға
тәрбиелеу.
Сабақтың міндеті: Оқушылардың табиғатпен үйлесімділік, табиғатты
аялау туралы түсініктерін кеңейту.
Ресурстар: (құралдар, мәліметтер, қосымша әдебиеттер)
Сабақтың барысы:
1. Оңтайлы күйге келу кезеңі. Тыныштық сәті.
(Тыныштық менің ойым, сезімдерім, жан - дүниемде, тыныштық... бүкіл
әлемде).
Тыныштық сәті «Күнге ұқсау»
Қане, бәріміз бізге нұрын шашып тұрған Күнге ұқсайық!
(Баяу әуен қойылады)
• Мұғалім: Біз барша тіршілікке жылу мен жарық шашқан Күннің көзіне
айналдық... Күннің көзі болып жарқыраған басымыз тек жақсылық
ойлайды. Күннің жылуымен рахаттанған қолдарымыз тек жақсы істер
жасайды. Жап - жарық сәуле шашқан аяқтарымыз тек дұрыс жолмен
жүреді. Күннің жарығы аузымызға да кірді, ол – тек шындықты айтады.
Ал, құлағымыз жақсы сөздерді естиді. Маңдайымызға жеткен жарық
сәулемен бірге ең сүйікті адамдарға, отбасына, әлемге, жануарларға,
табиғатқа жылы сәулемізді сыйлап, іштей жақсы тілектер тілейік.
Қандай тілектер тілейміз?(ойланамыз) Осындай тыныштықта сәл отыра
тұрайық. Қандай керемет жан тыныштығы! Енді жайлап көздеріңізді
ашуға болады.
2. Үй жұмысын тексеру:
*Адамдар табиғатқа неліктен залал келтіреді?
*Табиғат та жылай ма?
*Табиғат заңдылықтарын бұзу қандай жағдайға әкеп соқтыруы мүмкін?
Бейнефильм көрсету: «Табиғатты қорғайық, аялайық!»
Сабақ барысын толықтыру:
Бейнефильм көрсету:
«Табиғатты қорғайық, аялайық!»
3. Әңгімелеу (сұхбат)
*Назар аудару: «Барша байлықтың анасы – Жер» Ы. Жақаевтың нақыл
сөзін оқу, мағынасын ашу, түсіну.
*Қ. Толыбаев «Қайыңның қасіреті» мәтінмен жұмыс.
*К. Салықов «Арал кеуіп кетпесін!» өлеңді мәнерлеп, түсініп
оқу.
* «Арал: Кеше. Бүгін. Ертең» бейнефильм көрсету
*Қазақстанның физикалық картасы
4. Дәйексөз
«Адам табиғатқа тәуелді болса,
Табиғат та оған тәуелді» А. Франс
*«Табиғат тазалығы - адамзат амандығы» деген қанатты сөздің
мағынасын қалай түсінеміз?
*Табиғаттың тепе - теңдігінің бұзылуы қандай жағдайға апарып
соқтыруы мүмкін?
5.
Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс:
*Адам – табиғаттың ең сенімді серігі, айнымас досы, қамқоршысы.
( Оқушылардың ой - пікірі, көзқарасы, пайымдауларын тыңдау )
1 - ші оқушы: Табиғат - мен үшін қуаныш, өйткені мен табиғаттың
сұлулығын көріп қуанамын, шаттанамын, сүйсінемін.
2 - ші оқушы: Табиғат - мен үшін «денсаулық ордасы» сияқты, себебі
таза ауамен демалып, саясында асыр салып ойнасақ денсаулығымыз
мықты болады деп ойлаймын.
3 - ші оқушы: Табиғат – мен үшін «мәдениет ордасы», себебі
табиғатқа серуенге шыққанда табиғаттың тұтастығын бұзбай,
әдемілігіне, сұлулығына қарап, мәдениетті болуға тырысамын.
*«Табиғатты қорғау - өзіңді қорғау» ойтолғау жазу
*Табиғатқа менің айтар тілегім...(оқушылардың тілектерін
тыңдау)
*Табиғатты қорғау туралы мақал - мәтелдер мен қанатты сөздерді
жатқа айту,
мағынасын ашып түсіндіру.
*Дәптермен жұмыс
Түрлі - түсті қаламдар мен ақ қағаздар;
6. Үй тапсырмасы:
7. Топпен ән айту: Е. Хасанғалиев
«Бозторғайым»
бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: қоршаған әлеммен үндестік
Сабақтың мақсаты:
«Әлем», «Адамзат», «Адам» құндылықтарының мәнін ашу.
Сабақтың міндеттері:
* Адамның әлеммен үйлесімі, адам өмірінің мәні туралы
түсініктерін кеңейту
* Өзін, қоршаған әлемді түсіне білуге, танып – білуге
баулу..
* Сүйіспеншілікке, ізгілікке тәрбиелеу.
Көрнекі құрал: Оқулық, дәптер
. Мәтінмен жұмыс
Сабақта З. Серікқалиұлының адамның әлеммен
байланысы, қоршаған ортаны танып-білуі жайында жазылған мәтінмен жұмыс жүргізу.
Оқушылар мәтінді оқып, ондағы айтылған негізгі ойды ұғындыру. Сұрақтарға жауап
беру. Адам баласының қоршаған кең дүниемен, әсіресе
табиғатпен қарым-қатынас жасау барысында өз бойына ештене дарытпауы мүмкін
емес. Адам белгілі бір кезеңде қалыптасқан мұрат-мүддесі негізінде ғалам көркін
танып, жаратылыстың мән-мағынасын әділ саралап, баға беруге талпынады. Таным
нысанасы айқындала түскен сайын адамның ой-өрісі кеңейіп, мүмкіндіктері ашыла
түседі. Әрине, әлем өрісінің, жаратылыс құбылысының әлі жете танылмаған аясы кең. Адам
көзге көрініп тұрған дүние болмысын да, жерден шалғай ғалам кеңестігін де
мейлінше зерттеп, оларды шынайы өмірмен байланыстыру үшін ізгі талпыныстар
жасауда.
Жаратылысқа жан иесі ... 1. Ғаламды тану адамға қандай мүмкіндіктер береді?
2. Адам мен әлем тұтастығын неден байқауға болады?
3. Өз өмірін
және айнала қоршаған дүниені жақсарту үшін адам бойындағы қандай қасиеттер
болуы қажет?
мүмкіндік туғызатын тапсырма беріледі. Тапсырма бойынша балалар Өнер
туындыларын қарап шығып, ондағы жаратылыс құбылыстарының қалай
суреттелгенін сипаттап айтып береді. Ол үшін оқулықта төмендегідей туындылары
ұсынылған: Тапсырма Сабақта оқушылардың алған білім-біліктерін іс жүзінде көрсете алуларына
Бекітемін: Жалымбетова
Тақырып: Адами
қарым – қатынастар әлемі.
Құндылық:
Сүйіспеншілік
Қасиеттер:
мейірімділік,
жауапкершілік,шыдамдылық
Мақсаты:Оқушылардың адами қарым-қатынас
туралы түсініктерін
кеңейту.
Міндеттері:
адами қарым –
қатынас жасау ізгіліктерін
түсіндіру;
адами қарым –
қатынас жасаудың ізгіліктерін
дамыту;
адами қарым –
қатынас жасауға
тәрбиелеу.
Түрі:
шығармашылық сабақ
Ресурстар:
Оқулық, дәптер,
таспа, интербелсенді
тақта
Сабақтың
барысы:
І. Ұйымдастыру
кезеңi.
1) Тыныштық
сәтi. .
2)Үй
тапсырмасын тексеру. Сабақ барысын
талқылау:
Оқушылардың
емін – еркін дұрыс отыруын
қадағалау
ІІ. Дәйек
сөз.
“Таяқ еттен
өтеді,сөз сүйектен
өтеді”.
”Аңдамай
сөйлеген-ауырмай
өледі”
” Қылыш жарасы
бітер,
«Тіл жарасы
бітпес».
ІІІ. Әңгiмелеу
(сұхбат). (5 мин)
1. Сөздің
қарым-қатынас жасаудағы рөлі
қандай?
2. Әдепті
сөйлеудің адами қарым қатынасқа ықпалы
қандай?
3.Сөйлеу
мәдениетіне сөйлеудің қандай түрлетін жатқыза
аласыз?
4. «Сөз
қадірі-өз қадірің» дегенді қалай
түсінесіз?
Сұрақтар:
1. «Дұрыстық»
сөзінің мағынасы
2. «Қысқалық»
сөзінің мағынасы
3. «Айқындық»
сөзінің мағынасы
4. «Орындылық»
сөзінің мағынасы
5. «Әрлеу»
сөзінің мағынасы
қандай?
6. Адамның жас
ерекшеліктеріне қарай сәлемдесудің түрлерін
ата.
7. Күн
мезгіліне қарай сәлемдесу түрлерін
ата.
8. Сәлем –
сөздің анасы…дегенді
түсіндіріңіз.
Оқушылар
пікірлерін тыңдау. Ойды
қорытындылау.
Түйіндеме:
1.Дұрыстық
дегеніміз-айтылған сөздің қатесіздігі, оған тәрбие арқылы
жетеді.
2.Қысқалық
дегеніміз-мәселені түсіндіруге немесе ойды жеткізуге керек сөзді
ғана IV. Шығармашылық жұмыс, топтық
жұмыс.
«Қарым –
қатынастың адам өміріндегі маңызы» тақырыбында коллаж. Оқушылар 3
топ плакатқа өз ойларын берілген сурет қиындаларынан тақырыппен
байланыстырып коллаж құрастырып ,
қорғайды.
Сахналау.
Сәлемдесудің түрлерін рөлдерге бөліп
орындау.
Шәкірт-сәлеметсіз
бе?
VI. Үй
тапсырмасы.
VII. Соңғы
тыныштық сәтi. (Тыныштық... бар жерде, тыныштық... бүкiл
әлемде)
Iqoption ltd.Скрыть рекламу:Не интересуюсь этой темойТовар куплен или услуга найденаНарушает закон или спамМешает просмотру контента
|
Конкурсы для педагогов и детей voprosita.ruДиплом за 2 минуты! Блиц-олимпиады педагогов и детей (ФГОС). Участвуй!Скрыть рекламу:Не интересуюсь этой темойТовар куплен или услуга найденаНарушает закон или спамМешает просмотру контента
|
Дымогенератор холодного копчения.hobbi-smoke.kzДля холодного копчения. От 23100 т. со склада. Осталось 8 штук. Заходите!Адрес и телефонСкрыть рекламу:Не интересуюсь этой темойТовар куплен или услуга найденаНарушает закон или спамМешает просмотру контента
|
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Мен жақсы баламын
Мақсаты: «Жақсылық» ұғымының адамгершілік құндылық ретіндегі мәнін
ашу.
Міндеттері:
• «жақсылық» ұғымы туралы түсініктерін кеңейту;
• бойларындағы жақсы қасиеттерін дамыту;
• жақсы, әдепті, ақылды болуға тәрбиелеу.
Алдын ала жұмыс
Ата - аналардан қыз балалары туралы жағымды сөздер, бойларындағы
ерекшеліктері туралы тілектерін аудио немесе бейне жазбаларға жазып
алып келу керек.
Іс - әрекет бөлімдері
Тәрбиешінің іс - әрекеті
Балалармен бірге төмендегі өлең жолдарын айтып сабақты
бастаймыз.
Өзім жақсы баламын,
Апа тілін аламын,
«Су әкеле ғой» десе,
Су әкеле саламын.
Өзім жақсы баламын,
Апа тілін аламын,
«Ойната ғой бөбекті»-
Десе, ойната саламын.
Өзім жақсы баламын
Апа тілін аламын,
Кетсе кешке киноға
Үйде жалғыз қаламын,
Өзім жақсы баламын,
Апа тілін аламын,
Мейлі қайда жұмсасын,
Бәріне де барамын.
Әңгімелесу
• «Өзін - өзі тану» әлемінде нені үйренуге болады?
• Жақсы бала деп кімді айтады?
Жақсылық пен жамандық ертегісін оқып беру.
Өзіммен - өзім
Ал қане, енді сендер туралы ата - аналардың өз балары туралы
үнтаспаға жазып немесе бейнетаспаға түсіріп келген әңгімелерін
тыңдатады немесе көрсетеді.
Ойын «Жақсы бала қандай?»
Балалар шеңберге тұрып, төмендегідей сөздерді жылдам айтып, бір -
бірінің алақанын ұрады.
Дәптермен жұмыс
Дәптерге берілген мазмұнды суреттер арқылы әңгіме құрастыру.
Дәйексөз
«Жақсы бала жағадағы құндыз, аспандағы жұлдыз» деген нақыл сөзін
бүгін сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндіру.
Қорытындылау
- Балалар, міне бүгін «Өзін - өзі тану» әлеміне саяхатымызда біз
отбасы, достар, туған жеріміз, табиғат туралы әңгімелестік.
Сыйластық, сүйіспеншілік, достық, татулық, қамқорлық, құрмет деген
ұғымдармен таныстық.
«Өзін - өзі тану» әлемі біздің отбасымызды, достарымызды,
табиғатымызды аялауға үйретеді.
Біз саяхатымызда әлі де көптеген жақсы істер жасауға, тәрбиелі,
ақылды, жақсы бала болуға үйренеміз.
Жүректен жүрекке
- Балалар, қол ұстасып шеңберге тұрайық. Бір - бірімізге көтеріңкі
көңіл күй тілеп, төмендегі өлең жолдарын айтайық.
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Ұқыпты бала- әдепті
бала.
Сабақтың мақсаты: балалардың әдептілік, сыпайылық адами қасиеттер
туралы түсініктерін кеңейту.
Сабақтың міндеттері:
- Сабақтың көрнекілегі: Оқылық, дәптер, сабақтың дәйексөзі жазылған
плакат.
Сабақтың типы: Білім, іскерлі, дағдыны дамыту сабағы.
Сабақтың түрі: Шығармашылық сабақ.
Пәнаралық байланыс: Ана тілі.
Сабақтың жоспары:І. Ұйымдастыру кезеңі:
- Сәлемдесу;
- Қызығушылықты.
ІІ. Негізгі бөлім:
- Әңгімелесу;
- Жағдаяттар кезінде ойлану;
- Шығармашылық жұмыс;
- Мәтінмен жұмыс;
- Сергіту сәті;
- Шығармашылық жұмыс.
ІІІ. Қорытындылау:
- Есінде сақта;
- Рефлексия;
- Қорытындылау.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезені:
- Сәлеметсіздерме, оқушылар! Бүгінгі сабақты мен
жүргіземін.
Қызығушылықты ояту:
Бүгінгі сабағымызда «Ұқыпты бала- әдепті бала» тақырыбын
жалғастрамыз. «Мен әдепті баламын, өйткені...» ойын жалғастырып,
ұйқастырып өз ойларын білдіру аркылы алғашкы баладан басталып соңғы
оқушыға дейін жалғасады.
Негізгі бөлім:
Әңгімелесу
Жағдаяттар кеінде ойлану:
І-жағдаят:
Ұланға әке-шешесі жұмысқа кетер кезінде:
- Балам, біз жұмыстан келгенше сабағынды оқып болған соң, үйдің
айналысын жинастыр, үйге су алып кел, -деп тапсырды. Ұлан сабағын
оқып болған соң үйге онын достары Айдын мен Дидар келіп, Ұланды
утбол ойнауға шақырды. Ұлан әке-шешісініңтапсырмасын орындарын
немесе достарының көнілінен шығу керек екенінбілмей дал
болды.
- Ұланның орнында болсан не істер едің?
- Ия, дұрыс айтасың, біз әрдайым үлкеннің айтқан тындап, оларды
құрметтеуміз керек екен.
ІІ-жағдаят:
Жаңыл өзінің інісі Ернармен үйдің ауласында ойнап жүрді. Екеуінің
тұсынан көрші үйдегі Гүлнардың анасы дүкенге келе жатыр еді,
Ернар:
- Гүлнар бізбен ойнасын шақырып жіберші, -деді. Жаңыл інісінің
сөзіне ұялып, Ернарға әлде нені түсідіре бастады.
- Жаңыл не туралы айтты деп ойлайсындар?
- Ернардың орнында болсаң нем істер едің?
- Иә, балалар, үлкен-кішіні сыйлау, үлкеннің ақылын тындау, сөзге
тоқтау-инбаттылық, сыпайылықтың көрінісі.
Шығармашылық жұмыс:
- Қәзір сендер «Ұқыпты болу үшін» не істеу керек? Деген сұрақ
төңірегінде ойланып отырып, кеңестер мен қағидалар
жазасыздар.
Мәтінмен жұмыс: Оқулықтан М. Гумеровтың «Дәме» әңгімесін
оқу.
Мәтін бойынша сұрақ:
*Ал сендер қалай ойлайсындар? Мүмкін бе? Неліктен?
Сергіту сәті:
1,2 басымыз тік
3,4 қол созамыз
5- дегенді қолды сермеп
6- деп партаға отырамыз
Әдептілік сақтап ойлаймыз
Әдептілік сақтап өрлейміз
Шығармашылық Жұмыс:
Оқушылар 3 топқа бөлінеміз.
1- топ «Ұқыпты бала»
2- топ «Ұқыпсыз бала»
3-ші топ «Мен әдепті баламын» берілген тақырыптар бойынша
тірек-сызба құрастыру
Тәртіптілік Көмектесу
Сыйласу Ата-анаңды тыңдау
Шыншыл болу Кешірім сұрау
Адамгершілік Өтірік айтпау
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақтың
тақырыбы: Өзімшілдік пен
көпшілдік.
Құндылық: Бірлік
Қасиеттер: Көпшілдік,
бірлік
Сабақ
мақсаты: Оқушылардың «бірлік»құндылығы және
«көпшілдік»адами қасиет туралы түсініктерін
кеңейту.
Міндеттері:
- Өзімшілдік пен көпшілдік ұғымдары туралы түсінік беру;
-өзара сыйластық қарым-қатынастарын дамыту;
-көпшіл болуға тәрбиелеу
Ресурстар:(құралдар, мәлiметтер) Интерактивті тақта, үнтаспа, ақ қағаздар,оқулық, дәптер
Оқушылардың құрал – жабдықтарын
түгендеу.
Ережені еске түсіру.
1. Тәртіп
2. Талап
3. Тыныштық
4. Тазалық
5. Татулық
Сәлеметсіздерме оқушылар?
−Бүгінгі көңіл−күйлеріңіз қалай?
-Сіздерді көргеніме өте қуаныштымын бүгінгі өзін-өзі тану сабағына қош келдіңіздер!
−Сабаққа дайынсыздар ма?
- Бүгінгі сабақтан сіздер өздеріңізге қажетті көптеген қызықты және пайдалы нәрселерді білесіздер, үйренесіздер деген ойдамын.
Оқушылар сабағымызды әдеттегідей тыныштық сәтімен бастаймыз.
Сабақ барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңi.
Тыныштық
сәтi.
Су
, қазір мен сіздерге сұрақ қоямын, бұл
сұраққа тақтада берілген өлеңдер жолдары арқылы жауап беруге
болады.
-Күн , кімнің досысың? (Мұғалім)
-Бәріңе ортақпын! (Балалар)
-Сен кімнің жолдасысың?
-Бәріңе ортақпын!
Кәдімгі көліңдей түсетін,
Кәдімгі суындай ішетін,
Ауадай бәріміз жұтатын,
Барлығы әулие тұтатын, асты патшалығына ойша
саяхат.
Көз алдарыңызға не елестеттіңіздер?
-Қандай сезімде болдыңыздар?
Кім өз ойымен бөліскісі
келеді?
Топқа бөлу
Дәйексөз
«Болмағын
кекшіл,
болсайшы көпшіл» деген Ұлы Абайдың даналық
сөзінің мәнісі мынада:
Сергіту сәті. (таным процестерін дамыту мақсатында
(Ойын ұйымдастыру)
Шығармашылық жұмыс (топтық жұмыс)
Үй тапсырмасы.
«Қойшы қаһарман» ертегісін оқып келу.
Қорытынды
Соңғы тыныштық
сәті.
−Бүгінгі сабағымыз өз мақсатына жетті.
Көпшілдік – адам бойындағы жақсы қасиеттердің бірі. Әрдайым осы
қасиеттерді бойымызға дарыта білейік.
Сонымен сіздерге сабақ ұнады ма?
Барлығыңыз өте жақсы қатыстыңыздар. Сабақ аяқталды.
−Сау болыңыздар!
МАДТ БЕКІТЕМІН: Жалымбетова
Сабақтың тақырыбы: Мен еңбекқор баламын
Мақсаты:
балаларға еңбек, еңбексүйгіштік туралы түсінік беру
Көрнекілігі: Суреттер әрекет кезеңдері Тәрбиешінің іс - әрекеті
Балалардың іс - әрекеті.
Мотивациялық – қозғаушы кезең
Шаттық шеңбері
Педагог балалармен бірге А. Меңжанованың «Болайықшы осындай» өлеңін
бірге қайталап айтады.
Жақсы бала еңбекшіл,
Ер азамат болады.
Қиындықты жеңіп кіл,
Құшағы гүлге толады.
Еңбекшіл осындай
Болайықшы, досым - ай. Балалар шеңбер бойына жиналып бір – бірімен
амандасады.
Өлең жолдарын қайталау.
Ұйымдастыру шылық ізденушілі кезең.
Сергіту сәті. Әңгімелесу
Еңбекқор бала деп қандай баланы айта аламыз?
Сендер үйде, топта үлкендерге қалай көмектесесіңдер?
Балалардың жауаптары тыңдалып, педагог төмендегідей
қорытындылайды.
Әр бала кішкентай болса да, ата - аналарына, отбасы мүшелеріне,
топтағы апайларына көмектесіп, қолғабыс жасаулары керек.
Балалар дөңгелене тұрып, ойын бастаушы допты бір балаға лақтырады.
Допты қағып алған бала үйде не істейтіні жайлы айтып, допты балаға
лақтырады.
Мен ойыншықтарымды жинаймын. Мен гүлдерге су құямын.
Мен
киімдерді реттеймін. Мен есіктің алдын ыпырамын
Мен ыдыстарды жуамын. Мен үйді реттеймін.Мен еден жуамын, т. б.
Шығармашылық жұмыс «Еңбек ер атандырады».
Педагог балалармен үйлерінен әкелген заттарды қарап, ата -
аналарының, отбасы мүшелерінің қандай және қайда жұмыс
істейтіндіктері жайлы әңгімелеседі.
Балалар алғыс хаттар, құрмет грамоталар, медальдар мен ордендер ата
- аналарына, туған - туыстарына не үшін берілгені туралы айтып, сол
заттардан альбом, газет немесе стенд жасап, «Еңбек ер атандырады»
атты көрме ұйымдастырады.
Осы жобаға отбасы мүшелерін қатыстыруға болады.
Дәйексөз
Педагог балаларға «Еңбек ер атандырады» деген халық мақалын бүгінгі
сабақтың дәйексөзі ретінде түсіндіреді.
Сергіту сәті
Өлең мазмұнына сәйкес қимыл - қозғалыстар жасалады.
Мынау - менің жүрегім, Бәрі осыдан басталған.Мынау - басым ақылды,Бәрін
осы атқарған.Мынау - менің оң қолым,ынау - менің сол
қолым, Барлық істі атқарған.
Венн
диаграммасы: Жақсы, жаман ойыны.
Жақсы мен жаман істер жасап жатқан суреттер 2 шеңберге
жинақтау.Әңгімелеу.
Ойын: «Мен еңбекқор баламын»
Шығармашылық жұмыс Дәйексөз Дәптермен жұмыс қимылмен орындау Жақсы жаман ойын
Рефлексивті – түзетуші кезең Қорытындылау.
Балалар біз бүгін сабағымызда ата – анамыздың айтқанын тыңдап,
бұлжытпай орындап, тілалғыш, ұқыпты, еңбексүйгіш бала болуды
үйрендік. Еңбек етудің қуаныш екенін, еңбектің бізді бірлікке,
достыққа, жақсылыққа жетелейтінін білдік.
Жүректен жүрекке.
Балалар шеңбер бойына тұрып Н. Жанаевтың Еңбек өлеңін педагогпен
бірге қайталайды.
Гүл өсірсең терлеп,Мұның аты - еңбекКесте тіксең зерлеп,Мұның аты –
еңбекҚырға шықсаң өрлеп,
Мұның аты – еңбекҚиындықтың бәрін Еңбек қана жеңбек. Мадақтау
Күтілетін нәтиже:
Нені білу керек: Еңбек ер атандырады..
Білу керек: Еңбектің бәрі жақсы
Нені игерді: Еңбек етудің қуаныш екенін, еңбектің бізді бірлікке,
достыққа, жақсылыққа жетелейтінін білдік.
6-сынып Бекітемін: Жалымбетова
Тақырыбы: «Өмірің өз қолыңда»
Мақсаты: әр адам өз өмірінің суретшісі екендігін және өмірі құндылығы туралы түсініктерін одан әрі терендету.
Міндеттері:
оқушыларға өмір құндылығы туралы тереңірек түсінік беру;
шығармашылық арқылы өмірге құштарлықтарынды артыру;
өмірлік мақсатарын анықтау, өмірдін мәнін түсінуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: аудиотаспа, Сабақтың түрі: аралас сабақ Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру; ІІ. Тыныштық сәті: Нұрға бөлену
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: «Өмір қымбатсын маған» тақырыбында шығарма, өлен жолдарын, коллаж немесе кроссворд дайынлау. жазу. ІІІ. Дәйексөз ТАМАША ӨМІР СҮРУДІҢ 10 КІЛТІ
Әрбір халықтың даналарының артындағы ұрпақтарына қалдырған ұлағатты сөздері бар. Бұл сөздердің барлығы сол халықтың асыл қазынасы болып табылады. Мұны сол елдің азаматтары сөздерінің арасына қосып, әңгіменің көркін келтіріп жатады. Филип Е.Хумберт деген атақты психиатр, профессор «Адамдарға бақытты ғұмыр кешудің кілтін 10 тармаққа қарастыратын болсақ, қандай сөздерді таңдар едім» деген тақырыпта біраз зерттеу жұмыстарын жүргізіп мынадай қорытындыға барған екен:
Өмір сүру ережелері1 Әр күнді жақсы ойлар ойлаумен бастап, бос өткізбе
2 Күні бойы өзіңді қоршаған адамдардың бәрі туралы тек сүйіспеншілікпен және ізгілікпен ойлай жүр
3 Ұйықтар алдында бүгін қанша адамды қуанттым, жұбатқаныңды, қайырым жасағаныңды есіңе түсір. Басқалардың қажетіне жарай білуге талпын.
Ұстанымым: Жігер деген-Мен
Күш деген-Мен Махаббат деген-Мен Кешірім деген-Мен
Құдірет деген-Мен Жасөспірім деген-Мен
7.Жастық шақ деген-Мен
Денсаулық деген-Мен
Адалдық деген-Мен Жарқындылық деген- Мен
Бар ғажайып деген-Мен
Хормен: Бәрі маған байланысты,
Бәрі менің қолымда.
«Өмiрiңе немқұрайлы қарама» әнің орындау.