Дүниетану. Жаңартылған бағдарлама. Орманшының еңбегі.

№14.ҰОҚ. Тақырыбы: Орманшының еңбегі

Мектеп:

Күні:

Педагогтің аты-жөні

Мектепалды сынып

Қатысушылардың саны:

Қатыспағандардың саны:

Оқыту мақсаттары

0.2.2.2 Экологиялық тəуелділікті түсіндіру; адамның табиғатпен байланысын жəне

өзара əрекетін анықтау

Күтілетін

нəтижелер

Барлығы:Орманшының кім екендігін айтып береді.

Орманшының – табиғатты қорғаушы адам екенін түсіндіре алады.

Көпшілігі:Ормандағы қауіпсіздік жұмыстарын атап айтады.

Кейбірі:Орманшы мамандығы адамзат үшін өте қажет мамандық

Тілдік мақсаттар

Дағдыларды дамыту.

Балаларға орманшы қызметінің турлы түсінік беру, қазіргі кезде орманшыларға үлкенжауапкершілік жүктеліп отырғандығы туралы əңгімелеу.

Орман шаруашылығы, оның ішінде орманшының еңбегінің мəнін түсіну.

Орманшының еңбегінің маңыздылығын айқындау.

Орманшы ормандағы ағаштарды өрттен, жануарлардыатудан қорғайды.

Көптілділік:

орманшы – лесник – forester

Негізгі терминдер мен сөз тіркестері:

Орман, орманшы, табиғат бақылаушысы Табиғат, ауа райы, болжам, халықтық болжам, табиғат құбылыстары, болжам жасау, табиғат құбылыстары

Талқылауға арналған сұрақтар.

Орманшы дегеніміз кім?

Орманшының міндеті қандай?

Ауа райын бақылаудың, орманшының қызметіне қандай пайдасы бар?

«Табиғат жанашыры – ол орманшы» дегенді қалай түсінесің?

Орманшы болу неге қызықтырады?

Алдыңғы білім

Қазақстанның қорықтары туралы қарапайым түсініктері

Жоспар

Жоспарланған

уақыт

Жоспарланған іс-əрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин.

Үнтаспадан ормандағы аңдардың, жаңбырдың жауғанын,

күннің күркірегенін, құстардың сайраған дауысынтыңдату.

Орман ондағы тіршілік, орманшының қызметітуралы айтып беремін.

(Ұ)Адам денсаулығы көбіне қоршаған ортадағыэкологиялық ахуалға байланысты. Ал оны жақсартатынжасыл желек, сол жасыл желекті баптап, өсіруші –орманшы. Орманшының негізгі жұмыс орыныорманда, яғни тау қойнауында, орман мен өзен

бойында, көл жағалауы. Əрбір орманшы өзқарамағындағы жүздеген, тіпті мыңдаған гектар жертелімдерін бақылауына тура келеді.Орманшы бір түйір дəннен көктеп шыққан қарағай

өскінін мəпелеп күтіп, баптап 1 метр биіктікке діңінтіктеп өсіру үшін қаншама уақыт еңбектенеді. Орманшы орманды күтіп-баптау жұмыстарымен қатарормандағы ағаштардың санын арттыру мақсатында, тұқымбақтарды іске қосып, бұрын тұқымбақтарыболмаған мекемелерде жаңадан тұқымбақтар ашады.

Тұқымбақ – ағаштардың кішкентай көшеттерінотырғызып, ормандағы ағаштар санын көбейтумақсатындағы жұмыс түрі.

Болжамдар:

Қарлы қыс, жаңбырлы жаз орманшы жұмысы үшін

берекелі болады.

Жазды күндері орманды өрттен қорғау үшін

орманшыларға бірнеше түн ұйықтамауға тура келеді.

Құмырсқалардың илеулеріне тамақтарын асыға тасып

жатқанын байқаған орманшылар күннің суытатынын

біліп, алдын ала қамданатын болған.

Күннің кешке қарай қызарып батқанын байқаған

орманшылар, ертеңгі күннің ашық болатынын біліп

отырған

Үнтаспа

Орман шаруашылығына қажетті

суреттер.

Ортасы

15 минут

III. Тақырып

бойынша жұмыс

Суреттегі бұл көріністердің орманшылар үшін маңызы

қандай?

(Т) «Бұрыштар» сыни тұрғыдан ойлау стратегиясы.

Орманшылар үшін ауа райын болжау қажет пе?Топтарда

түсіндіріңдер: 1-топ – керек, 2-топ – керек емес. (Не үшін?

Неге?).

Балалардың назарын болжамдар ұсынудыүйренуіне аударады. Балалар бұл кезде осы тіректіпайдалануына болатындығын ескертеміз:

ықтимал

болжамдайық

мүмкін

солай дейік

ал, егер…

Жұмбақ:

Сергек ол үнемі,Сарп етіп бар күшін.

Түгендеп жүреді,Орманның аң-құсын

Ол кім? Орманшы.

(Ұ)Тосын сəт:Есікті қағып, «аққу құсы ұшып келіп», хат

береді. (балаларға хатты оқып беремін).

Балалар орманда тұратын ата бізден көмек сұраған екен.

Ол үшін автобусқа отырып орманға баруымыз керек.Кəне, жүргізушіні сайлап алайық. (Балалар əн айтыпорманға барады.

Атай балаларды қарсы алады. Олардан жолда некездестіргендерін сұрайды.Балалардың əңгімесін тыңдаған орманшы атай, аңдарға дақамқорлық керек екенін айтады. Өзінің тиіндерін,кірпілерін таныстырады. Тиін ағашқа секіріп, тыным

таппайды. Ағаштың діңгегін мекен етеді. Қысқа азығынжинайды. Ал кірпі – өте сақ аң, ол азығын түнде аулайды.Өзіне қауіп төнсе домалақ пішінге айналады.Ол қорегінарқасындағы инелеріне түйреп алады. Орман аңдардыңмекені болғандықтан, оны қорғау керек, лас заттардытастамау керек. Орманшы атайдың əңгімесі балаларғаұнады. Атай балаларға риза болды. Оларға арнап өзінің

жинап қойған орман жаңғақтарын тарту етеді.

(Ұ) Өзекті мəселе.

Орман алқаптарында аңдар мен құстардың бірнеше түрімекен етеді, орман алқаптарында аң аулауға мүлдем тыйым салынған. Жануарларды қоректендіру, қорғаумақсатында бұлақ көздері қоршалып, тас төселеді, құсұясы жасалып, құмырсқа илеулері қоршалады, халық көп жүретін орман алқаптарына, сонымен бірге орманға кіре беріс жолдарға өрт қауіпсіздігін сақтау мен аң-құстарды қорғау тақырыбында билборд орнатылады. Орманшыныңбасты жұмыстарының бірі – орман алқабын тілсіз жауөрттен жəне түрлі зиянкестерден қорғап, өз бетімен

заңсыз ағаш кесуді болдырмау жəне заңсыз аңшылықпен

күресу болып табылады.Ал қысты күні орманшылар жаңа

жыл мерекесі қарсаңында тəуліктік кезекшілікұйымдастырып қылқан жапырықты ағаштарды күзетеді.Орманшы орманды өрттен бастап, ағаш дертіне дейін,шөбінен бастап шөлейтіне дейінгі өзгерістерді қатаң бақылауға алып, аялы алақан, жүрек жылуын талап ететін ізгілікті мамандық.

(Ұ)Сергіту сəті.

«Орман» музыкасын тыңдату.

Əліппе-дəптермен жұмыс.

1. Сурет бойынша орманшының еңбегі туралы əңгімеле.

2.Суреттен орманшының ормандағы еңбек құралдарын

атап, көрсету (дүрбі, жер өлшеуіш, балта, ара, күрек.

3.Сурет салу: «Көрікті орман».

4. «Кішкентай орманшылар» тақырыбына əңгіме құрау.

Үлгі сұрақтар:

Орманшының еңбегі туралы не білдік?

Орман біздің-байлығымыз дегенді қалай түсінесің?

Орманшы болу сені қызықтырады ма?

Орманшы орманды кімдерден қорғайды?

ҰОҚ қорытындылап, осы ұғымдармен балалар

жетік танысу керек.

Орманшы –елдің орман байлықтарын қорғайтын адам.

Интерактивті тақта

Өсімдік пен жануардың суреті.

Жұмбақтар жинағы

Рефлексия

5 минут

Орманшы мамандығының маңыздылығынпысықтау. Өз ой пікірлерімен бөлісу.Балаларға ҰОҚ-да өз жұмыстарын өздері бағалаудыұсыну: ағашты əртүрлі түспен бояйды.

1-деңгей – ештеңе түсінбедім – діңін қоңыр түспен бояу.

2-деңгей – түсіндім, бірақ түсіндіре алмаймын –

жапырақтарын жасыл түспен бояу.

3-деңгей – бəрін түсіндім, басқаларға да түсіндіріп бере

аламын – жапырақтарын жасыл, діңін қоңыр түспен бояу.

Əліппе-дəптер. түрлі түсті

қарындаштар.