«Ежелгі Мохенджо-Даро қаласы қалай жойылып кетті?

Сабақ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Ергали УЕ

Сынып:5

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың

тақырыбы:

«Ежелгі Мохенджо-Даро қаласы қалай жойылып кетті?

Сабақ негізделген оқу мақсаты

5.4.1.3. Ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау

5.2.2.3. Ежелгі дүниенің өнеріне сипаттама беру

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар істей алады:

Үндістанның ежелгі өркениеттерінің ерекшеліктерін біледі

Ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттайды

Ежелгі Үндістанның өнеріне сипаттама береді

Оқушылардың көпшілігі істей алады:

Ежелгі Үнді жеріндегі Мохенджо-Даро қаласының

жойылып кету себебін анықтайды

Кейбір оқушылар істей алады:

Ежелгі Үнді жеріндегі Хараппа өркениетінің

жойылуына себеп болған оқиғаларды, қандай тайпалардың әсері болғанын анықтай алады.

Бағалау критерийлері

-Ежелгі өркениеттің шаруашылық жүйесін сипаттайды

-Ежелгі Үндістан өнерін ашып көрсетеді

- Ежелгі Мохенджо-Даро қаласының жойылуын

түсіндіреді.

Пәнаралық байланыс

География ,бейнелеу өнері,әдебиет

Құндылықтармен байланыс

Топтық жұмыс жүргізу арқылы ынтымақтастық, силастық қатынастарын арттыру.Өзге елдердің мәдениетіне, салт дәстүріне құрметпен қарау

Тілдік мақсат

Оқушылар:

Хараппа өркениетінің , Мохенджо-Даро қаласының жойылып кету белгілерін анықтап жазады, түсіндіреді

Негізгі сөздер мен тіркестер (пәнге арналған сөздік және терминология):

Арий, санскрит, веда сөздеріне анықтама береді

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер

Талқылауға арналған сұрақтар:

1.Неліктен Үнді өркениеті жойылып кетті?

2.Б.з.б ІІ мыңжылдықтың екінші жартысында Үнді жеріне арий тайпаларының басып кірудегі себебін түсіндіріңдер?

Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба? (айтылым бойынша)

Неліктен Үнді өркениеті күйреді?

Оқылым, жазылым, тыңдалым, айтылым дағдылары бойынша ұсыныстар:

Мәтінді оқиды, жаңа сөздердің анықтамасын жазады, ежелгі өркениеттер туралы мәлімет береді.

Алдыңғы білім

Ежелгі Орта Азия империялары қаншалықты қуатты болғаны,өркениеттерінің дамуы туралы түсініктері бар

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар ескертпелерді жазыңыз

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут

1минут

5 минут

4 минут

Ұйымдастыру кезеңі

1 тапсырма Ой қозғау әдісі арқылы

Оқушыларға мәтіндер арқылы сұрақтар таратылып беріледі, сол бойынша топтарын тауып отырады

Қазіргі кезде Солтүстік Ауғаныстанның аумағында болған мемлекет (Грек Бактрия)

Ежелгі заманда казіргі Түркменстан мен Иран аумағында болған патшалық(Парфия)

Грек Бактрия патшалығының аумағында болды(Кушан)

1 топ Грек Бактрия

2 топ Парфия

3 топ Кушан

Ойланып көріңдер

1.Ежелгі Үндістан туралы не білесіңдер?

2.Үндістан туралы сендер қандай аңыз әңгімелер оқыдыңдар?

3.Үндістан сендерді несімен қызықтырады?

Мәтіндер жазылған карточкалар

Интербелсенді тақта

Ежелгі Үндістан туралы видео ролик

Сабақтың ортасы

30 минут

5 минут

15

минут

10

минут

3минут

2.Тапсырма «Ойлан жұптас бөліс»

Мохенжо-Даро қаласындағы архоеологиялық қазбалары бейнеленген фотосурет көрсетіледі. Оқушыларға көрсетілген фтосурет хараппа өркениетінң жойылуына қандай болжамдар айта алатынын және неліктен екенін сұраймыз.

Дескриптор: Оқушылардың жауаптары дәйекті болуы тиіс

2 .Тапсырма Мәтінмен жұмыс. Мәтінді оқып шығады, берілген тапсырмалар бойынша топтар постер құрады

1 топ Үндістанның ежелгі өркениеттерінің ерекшеліктерін зерттейді

2 топ Ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін түсіндіреді

3 топ Мохенджо-Даро қаласының жойылып кету себебін көрсетеді

Дескрипторлар:

1 топ Үнді мен Ганг өзендерінің жаңасында ғажайып Үнді өркениеті қалыптасқаны туралы мәлімет берілді

Үнді өркениетінде діни наным сенімдері болғаны туралы қорытынды жасады

2 топ Үнділердің басты кәсібі егіншілік пен мал шаруашылығы болдытуралы баяндалды

Бұл жерде қола игергендігі жайлы және қолөнердің түрі дамығандығы

3 топ Қаланың ішкі құрылысына сипаттама берді

Хараппа өркениеті туралы айтты

Мохенджо-Дароның күйреу себептерін көрсете білді
 
 

3.Тапсырма.

1. Кескін картамен жұмыс.

а) Б.з.б. VІ ғасырда пайда болған Магадха мемлекетінің алып жатқан шекарасын

қызыл түспен кескін картаға белгілеңіз;

б) Б.з.б. ІІІ ғасырдағы Ашок патша біріктірген Ежелгі Үндістан шекарасын жасыл

түспен белгілеңіз;

в) Ежелгі Үндістан астанасы мен ірі қалаларын тауып, аттарын жазыңыз.

Дескриптор

Білім алушы

- Магадха мемлекетінің шекарасын белгілейді;

- Ашока патша біріктірген Ежелгі Үндістан шекарасын

белгілейді;

- Ежелгі Үндістан астанасын жазып, картадан

белгілейді;

- Үнді түбегіндегі ірі қалаларын кескін картаға

белгілейді.

«Кезбе тілші» әдісі

Топтарда Мохенджо- Даро қаласының күйреуі туралы жаңалықтар бағдарламасын жасау қажет.

1-оқушы:

Телефон соғылып жатқанға ұқсатып, тәулік бойы орын алған оқиғалар туралы хабарлайды.

2-оқушы:

Телестудиядағы диктор; жиынтықақпаратбереді.

3-оқушы:

Тілші; оқиға орнынан ақпарат ұсынады. Тілшісұхбаталатынкуәгер.

Интербелсенді тақта

Интербелсенді тақта, А3 қағаз

маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Микрафон,

беджик

Сабақтың соңы

2 минут

2 минут

Рефлексия

Түсінгендікті көрсету үшін бағдаршамның түстерін көрнекі құрал ретінде пайдаланыңыз.

Мысалы:

·Оқушыларда қызыл, жасыл және сары түсті карточкалар бар, оны олар өз парталарына қояды немесе жоғары көтереді (қызыл = жарылай түсінікті,сары= қиналамын, жасыл = барлығы түсінікті).

·Оқушылар бағдаршамның түстерін пайдалана отырып, өздерін бағалайды. Мұғалімге көрсетілген бағалауды оқушылардың күнделіктеріне жазуына болады.

·Сыныптастары бағдаршам түстерінің көмегімен таныстырылымдарды және т.б. бағалайды.

Үйге тапсырма: Эссе жазу. Тақырыбы:

«Казіргі өркениеттің жойылуына қандай себептер әсер етуі мүмкін»

Эссе жазу критерийі:

1.Эпиграф

2.7 сөйлемнен аспауы тиіс

3. Негізгі ойды білдіруі керек

4. Жеке пікір айтылуы

5. Негізгі түйінді қорытындысы болу тиіс

Қызыл,жасыл, сары түсті карточкалар

Қосымша ақпарат

.

Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жопарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері, денсаулық, АКТ-мен байланыс.

1.Топтық, жұптық жұмыстар арқылы оқушыларға мәтіндер беріліп, өткен сабақтарды естеріне түсіреді.Тапсырмаларды белсенді орныдайды.

2.Барлық оқушылар кескін қартамен жұмыс жүргізу арқылы қалалардың орналасу ерекшеліктерін,өркениеттің орналасқан жерін белгілей алуы. 3.Кезбе тілші әдісі арқылы оқушыларға қорытынды жасау, өз ойларын еркін айту арқылы олардың білімдерін кеңейту.

1. Оқушылардың қажетті білімдерін білу мақсатында ойландыратын сұрақтар беріледі.

2.Топтық жұмыс арқылы оқушылардың бірлескен әрекетін бақылау

Жетондар тарату бойынша жетістіктерін айқындау.

3. Кескін картамен жұмыс

4. Әр оқушының ОМ жеткендігін анықтау үшін бағалау критерийлері мен дескрипторлар қолдану

5. Бағдаршам сары, жасыл, қызыл түстегі белгілерді көрсету арқылы түсіну деңгейлерін анықтау

.

Рефлексия

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

- Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?

- Бүгін оқушылар не білді?

- Сыныптағы ахуал қандай болды?

- Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

- Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

- Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?

1.

2.

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?