Сабақтың
ортасы
|
Ластанған ауаның, судың, топырақтың
және шудың адам денсаулығына әсерін талдау, аймақтық аспектілер -
Жергілікті және аймақтық экология мәселелері бойынша ақпарат
ұсынады, картамен жұмыс істетеді.
1-топ: Ауаның
ластануы
Тапсырма:
Ауаның ластануының адам денсаулығына
әсерін зерттеп, осы ластанудың жергілікті және аймақтық көздерін
картада белгілеңіз.
Қадамдар:
Ауаның ластану көздерін картадан
анықтау (өндірістік орындар, көлік тығыз жолдар, құрылыс
алаңдары).
Ауаның ластануынан туындайтын ауруларды
(демікпе, аллергия, тыныс алу жолдарының аурулары) және оларды
азайту шараларын зерттеу.
Жергілікті ауаның ластануын азайтуға
көмектесетін экологиялық ұсыныстар
жасау.
2-топ: Судың
ластануы
Тапсырма:
Судың ластануының адам денсаулығына
әсерін зерттеп, ластану көздерін анықтаңыз және олардың жергілікті
аймақтағы жағдайын сипаттаңыз.
Қадамдар:
Судың ластану көздерін картада белгілеу
(өзендер, көлдер, өндіріс қалдықтары түсетін
жерлер).
Ластанған судың адам ағзасына зиянды
әсерлерін (ас қорыту жүйесі аурулары, инфекциялық аурулар)
талдау.
Жергілікті суды тазартуға бағытталған
шаралар мен ұсыныстар ұсыну.
3-топ: Топырақтың
ластануы
Тапсырма:
Топырақтың ластануының адам
денсаулығына әсерін зерттеп, ластанған аймақтарды картада
белгілеңіз және ластанудан қорғану жолдарын
ұсыныңыз.
Қадамдар:
Топырақ ластану көздерін картаға
белгілеу (ауыл шаруашылығы пестицидтері, өндіріс қалдықтары, қоқыс
полигондары).
Топырақ ластануының адам ағзасына
әсерін (тері аурулары, иммундық жүйеге әсері, асқазан-ішек
аурулары) зерттеу.
Топырақты қалпына келтіру немесе
ластанудан сақтану жолдарын ұсыну.
|
- Өздігінен зерттеу жүргізеді:
жергілікті экологиялық мәселелер туралы ақпарат жинайды, карта
қолданады.
Оқушылар жергілікті аймақтағы өзендер,
көлдер, су қоймаларын және су ресурстарының ластану көздерін
(өндіріс қалдықтары, тұрмыстық қалдықтар, ауыл шаруашылығы
химикаттары) анықтап, оларды картада
белгілейді.
Карта жасау үшін географиялық
ақпараттық жүйелер (ГИС) немесе қолмен салынған карта құралдарын
қолдана алады.
Дескрипторлар:
Топырақ ластану көздерін картадан дұрыс
анықтап көрсетеді.
Топырақ ластануының адам денсаулығына
әсерін түсіндіреді.
Ластанудан қорғау мен қалпына келтіру
бойынша ұсыныстар жасайды.
|
Топтық бағалау
Дескрипторлар:
Жергілікті ауаның ластану көздерін
картадан дұрыс анықтап, белгілейді.
Ауаның ластануынан туындайтын ауруларды
нақты сипаттайды.
Денсаулыққа әсерін азайту бойынша нақты
ұсыныстар ұсынады.
Дескрипторлар:
Судың ластану көздерін картадан дәл
анықтап көрсетеді.
Судың ластануының адам денсаулығына
әсерін жан-жақты түсіндіреді.
Судың сапасын жақсартуға арналған нақты
ұсыныстар ұсынады.
|
Аймақтық карта, интернет
ресурстары
|
Сабақтың
соңы
|
Сабақтың негізгі
тұжырымдамаларын қорытындылау - Оқушыларға тест тапсырмаларын
беріп, материалды бекітеді;
п таңдауы бар
сұрақтар
Ауаның ластануына не
себеп болуы мүмкін?
(a) Өнеркәсіптік
шығарындылар
(b) Ауыл шаруашылығы
пестицидтері
(c) Қоқыс
полигондары
(d)
Барлығы
Қандай аурулар
ауаның ластануына байланысты пайда болуы
мүмкін?
(a)
Демікпе
(b) Жүрек
аурулары
(c)
Бронхит
(d)
Барлығы
Судың ластануынан
қандай аурулар пайда болуы
мүмкін?
(a)
Дизентерия
(b)
Тырысқақ
(c) Ауыз қуысының
инфекциясы
(d)
Барлығы
Топырақтың
ластануына не әсер етуі
мүмкін?
(a) Өнеркәсіп
қалдықтары
(b) Пестицидтер мен
химиялық тыңайтқыштар
(c) Қоқыс
тастау
(d)
Барлығы
Шудың ластануы неге
әкелуі мүмкін?
(a)
Ұйқысыздық
(b) Стресс және
мазасыздық
(c) Есту қабілетінің
төмендеуі
(d)
Барлығы
қорытынды рефлексия
сұрағы
Тапсырма:
"Бұл сабақтан менің экология мен адам денсаулығының байланысы
туралы түсінігім қалай өзгерді?" деген сұрақ бойынша рефлексия
жасаңыз.
Қосымша
сұрақтар:
-
Осы сабақтан қандай жаңа дағдылар мен
білімдер алдыңыз?
-
Сабақтағы қандай ақпарат сізді ерекше
әсерлендірді?
-
Алдағы уақытта экология мәселелеріне қатысты
қандай өзгерістер енгізуге болар
еді?
Үйге тапсырма:
Тақырыпты оқу.
|
Оқушы тест
тапсырмаларын алғаннан кейін, әрбір сұрақты мұқият оқып, дұрыс
жауапты таңдауға тырысады.
Оқушы жауаптардың
дұрыс немесе дұрыс емес екенін анықтап, логикалық ойлау арқылы
жауаптарын тексереді.
Қажет болған
жағдайда, жауаптарын қайта қарап, белгілі бір сұрақтарға жауап
беруге уақыт бөледі.
Оқушы тест
тапсырмаларының форматына қарай, әртүрлі сұрақтарды талдайды:
дұрыс/қате, көп таңдауы бар, сәйкестендіру, ашық
сұрақтар.
Сұрақтарды талдау
кезінде ол экология және адам денсаулығы туралы алған білімін
қолданады.
Оқушы тест
тапсырмаларын орындау кезінде уақытты дұрыс пайдаланып, әрбір
сұраққа жауап беру үшін жеткілікті уақыт бөлуді
көздейді.
Тест аяқталған соң жауаптарды
қайта қарап, қажет болған жағдайда өзгертулер
енгізеді.
|
Формативті бағалау
оқушылардың оқу процесінде әрекеттерін бақылауды білдіреді. Бұл
әдіс сабақ барысында, тапсырмалар мен практикалық жұмыстарды
орындаған кезде қолданылуы
мүмкін.
Қатысу: Сабаққа
қатысу деңгейі, әртүрлі тапсырмаларды орындау барысында көрсетілген
белсенділік.
Жұптық/топтық жұмыс:
Топта жұмыс істегенде оқушының басқа оқушылармен ынтымақтастығы мен
өз пікірін білдіруі.
Шығармашылық жұмыстар:
Оқушылардың тақырып бойынша креативті ұсыныстары мен
идеялары.
|
Қысқаша тест, рефлексия
парағы
|