Материалдар / Экология негіздері

Экология негіздері

Материал туралы қысқаша түсінік

8сыныпқа арналған таңдау курсының бұл бағдарламасы оқушыларға экологиялық түсінік береді. Бүгінгі таңда адамзатты толғандырып отырған басты мәселенің бірі –экология. Экологиялық білім беру дегеніміз адамзат қауымының, қоғамның, қазіргі табиғаттың және қоршаған ортаның үйлесімділігінің ең тиімді жолдарын ұрпаққа түсіндіру. Қ

Карпыкова Гульнар

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

16 Қазан 2018

2190

13 рет жүктелген

Экология Авторлық бағдарлама 8 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

«Ғ.Қайырбеков атындағы орта мектебі»КММ

Тақырыбы:Экология негіздері8-сынып

Дайындаған: Карпыкова Г /химия пәні мұғалімі/

Тақырыбы: «Экология негіздері»Түсінік хат 8сыныпқа арналған таңдау курсының бұл бағдарламасы оқушыларға экологиялық түсінік береді. Бүгінгі таңда адамзатты толғандырып отырған басты мәселенің бірі –экология. Экологиялық білім беру дегеніміз адамзат қауымының, қоғамның, қазіргі табиғаттың және қоршаған ортаның үйлесімділігінің ең тиімді жолдарын ұрпаққа түсіндіру. Қазіргі кезде дүние жүзі қауымдастығының алдында тұрған келелі мәселелерінің бірі- адамзаттың тіршілік ортасының нашарлауы. Бұл мәселе барлық елдерді толғандыруда. Мұны шешудің бірден-бір жолы экологиялық білім беріп, жеке тұлғаны қалыптастыру екенін көптеген ғалымдар өз еңбектерінде айтқан. Қазір дүние жүзінде тұрмыстық, экономикалық қажеттілік пен экологиялық мәдениеттілік арасында алшақтық бар екені жиі айтылуда. Оқушыларға үздіксіз экологиялық білім мен тәрбие беруде дүниетанымын жетілдіріп, айналадағы ортамен табиғатқа жауапкершілігін арттыруға сабақтас пәндердің жүйесінде экологиялық мәселелерді үйлестіріп, оны өз беттерінше себеп-салдарын ашып, таңдау жасауға, баға беруге және шара қолдануға үйретуге ықпалы зор.Химия пәнін эколгия пәнімен кіріктіре оқыту жас жеткіншектің теория жүзінде алған білімін іс жүзінде қолдана білуін қалыптастырады. Экологиялық сауаттылыққа, өркениетті мәдениетке тәрбиелейді. Мектеп қабырғасында оқушыға экологиялық білім беруде сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстардың маңызы зор: оқылатын дәрістер, әңгімелер, табиғатқа, өндіріс орындарына саяхат, факультативтік сабақтар, сыныптан тыс жүргізілетін шаралар, оқушылардың азаматтық борышын, қалыптастыратын ғылыми білім болып табылады. Мектепте жас ұрпаққа эколгиялық білім мен тәрбие беру адамзаттың табиғатқа, қоршаған ортаға, қоғамға және жеке адамға деген көзқарасымен қатынасын түбегейлі өзгертудің, сөйтіп нағыз өркениетті адамның дамуын қамтамасыз етудің бірден-бір жолы.

Бағдарламаның мақсаты:Оқушылардың экологиялық білімін тереңдету, қызығушылығын арттыру, танымдық, ізденушілік қабілеттерін дамыту; Отансүйгіштікке, табиғатты аялауға тәрбиелеу, жауапкершілік сезімдерін қалыптастыру; Оқушыларды интеллектуалды дамуын, ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, адамгершілікке,ізгілікке, экономиканың барлық салалары бойынша еңбекке тәрбиелеу;

Бағдарламаның міндеттері:- Оқушылардың ғылыми көзқарастарын қалыптастыру; -Экологиялық мәдениет пен ізгілікке тәрбиелеу;-Шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру; -оқушыларда қазіргі химияның маңызды экологиялық проблемаларын шешудің жолдары жөніндегі түсініктерді қалыптастыруға, оның қоғамдық өмірге икемделуіне және химиямен, технологиямен байланысты мамандықтарды саналы түрде таңдауына негіз қалыптастыруға ықпал жасау;

Болашақта күтілетін нәтиже:Оқушы өз бетінше ізденуге дағдылануы қажетОқушы жеке тапсырмаларды орындай алуға, топпен жұмыс жүргізуге, түсініп оқуға машықтауы керек.Отандық рухты, отаншылдықты ұрпақ санасында қалыптастыру, көзқарасты байыту.Теориялық білімін, танымдық, шығармашылық дағдысын қалыптастыру.

Пән аралық байланысХимия, биология, география.Аптасына -1сағат, жыл бойы-34 сағат

Курстың ұйымдастыру формасы:Лекция, шығармашылық жұмыс, пікірталас, акция өткізу.

Тексеру әдістері:Топтық және дара тапсырмалар арқылыТақырып бойынша «проект қорғау» сабағы арқылыӨздік жұмыс орындауСеминар сабақтар арқылы.

Мазмұндық бөлімі Курс 9 тараудан тұрады. Аптасына 1 сағат, жылына 34 сағат.

І-тарау.Экология- 4 сағатЭколгия жайлы сұхбат. Эколгияның ғылымдағы орны. Экологиялық мазмұны бар тәрбие.

ІІ-тарау. Экологиялық жүйе-4сағатЭкологиялық жүйелер анықтамасы. Тұщы сулар экологиялық жүйелері. теңіз сулар экологиялық жүйелер.

ІІІ-тарау. Экологиялық жүйе энергиясы-3сағатЭкологиялық жүйедегі процестер. Экологиялық жүйедегі энергия. Экологиялық жүйедегі заттар айналымы.

IV-тарау . Адамдардың табиғи ортаға ықпалы -5 сағатАдамдар экологиясының анықтамасы. Қалалар мен табиғи орта. Жаһандағы өзекті мәселелер. Табиғи ресурстарды ысыраптау. Қоршаған ортаны ластау.

V –тарау. Табиғаттағы шектеуші факторлар -3сағатАдамдардың қоршаған ортаға бейімделуі. «Ең аз шама» заңы мен толеранттық шек. климаттық шешуші факторлар.

VІ-тарау. Атмосфералық ауаны сақтау - 6сағатАтмосфераның газдық құрамы. ауаны ластаушы көздер. Ластанған ауаның зиянды әсері. ауаны таза сақтаудың ұйымдық шаралары. Ластаушы және зиянды газдарды тазалау.

VІІ-тарау. Озон-2сағатОзонның табиғатта таралуы. Озонды қорғай аламызба?

VІІІ-тарау. Су қорларын қорғау-3 сағатСу қорларының жалпы сипаттамасы , ластаушы көздер, қорғау және үнемді пайдалану.

ІХ-тарау. Жер қойнауын қорғау -4сағат.Табиғат-елдің панасы. Жер қойнау және оның байлығы. Жер қойнауы байлықтарын ұтымды пайдалану. «Экология және біз».

Күнтізбелік жоспарАптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат.

Реті	Мазмұны	Сағат саны	Өтетін күні
	Экология	4
1	Экология жайлы сұхбат	1
2	Экологияның ғылымдағы орны	1
3	Экологиялық ұғымдарды қалыптастырудың әдістемелік негіздері	1
4	Экологиялық мазмұны бар тәрбие	1
	Экологиялық жүйе	4
5	Экологиялық жүйелер анықтамасы	1
6	Экологиялық жүйе түрлері	1
7	Тұщы сулар экологиялық жүйелері	1
8	Теңіз сулары экологиялық жүйелер	1
	Экологиялық жүйе энергиясы	3
9	Экологиялық жүйедегі процестер	1
10	Экологиялық жүйедегі энергия	1
11	Экологиялық жүйедегі заттар айналымы	1
	Адамдардың табиғи ортаға ықпалы	5
12	Адамдар экологиясының анықтамасы	1
13	Қалалар мен табиғи орта	1
14	Жаһандағы өзекті мәселелер	1
15	Табиғи ресурстарды ысыраптау	1
16	Қоршаған ортаны ластау	1
	Табиғаттың шектеуші факторлары	3
17	Адамдардың қоршаған ортаға бейімделуі	1
18	«Ең аз шама» заңы мен толеранттық шек.	1
19	Климаттық шектеуші факторлар	1
	Атмосфералық ауаны сақтау	6
20	Атмосфераның газдық құрамы	1
21	Ауаны ластаушы көздер	1
22	Ластанған ауаның зиянды әсері	1
23	Ауаны таза сақтаудың ұйымдық шаралары	1
24	Ластаушы және зиянды газдарды тазалау	1
25	Атмосфералық ауаны хұқықтық қорғау	1
	Озон	2
26	Озонның табиғатта таралуы	1
27	Озонды қорғай аламыз ба?	1
	Су қорларын қорғау	3
28	Су қорларының жалпы сипаттамасы	1
29	Су қорларын ластаушы көздер	1
30	Су қорларын қорғау және үнемді пайдалану.	1
	Жер қойнауын қорғау	4
31	Табиғат-елдің панасы	1
32	Жер қойнауы және оның байлығы	1
33	Жер қойнауы байлықтарын ұтымды пайдалану.	1
34	«Экология және біз» атты акция	1

Пайдаланылған әдебиеттер

Б.Сағымбаев «Экология негіздері»

Химия тұрмыста

В.Дежкин «Экология жайлы сұхбат»

Химия мектепте журналы №1,2010ж

Химия мектепте журналы №2,2010ж

Химия мектепте журналы №5-6 ,2010ж

Химия мектепте журналы №2-3 ,2012ж

Х.Д. Молдағалиев «Химия оқу құралы»

Сабақтың тақырыбы:Экология жайлы сұхбатМақсаттары:білімділік: экология жайлы ұғымды жан-жақты ұғындыру.тәрбиелік: адамзат алдында тұрған экологиялық мәселелер туралы түсініктерін қалыптастыра отырып экологиялық тәрбие беру. дамытушылық: табиғатты сүйе білуге, бүлдірмей қорғай білуге үйрету.Көрнекілігі: Суреттер, ұлы адамдар сөзінен дәйектер, схемалар.Сабақтың барысы: Балалар, бүгінгі сабағымызды бастамас бұрын мен сіздерге мынадай өлең шумағын оқығалы отырмын.Экология!Бөтен сөз,Бір туғаның бірақ та.Білгенге бұл көсем сөз,Мәңгі қалар құлақта.Эко дегені-үй, ОтанЕжелден-ақ ерекше.Сөз патшасын ұнатам,Жүрегіме гүл ексе,Тұтқасы бар әлемнің.Бізше ғылым –логия.Онсыз мекен, жоқ ұя,Жоқ киесі өлеңнің.Өз үй-өлең төсегің Табиғат боп қалады.Оған атқан кесегіңӨз басыңды жарады. / Омар Қаржау Айтолқын/Эколгоия ұғымы туралы мағлұмат Мұғалім:Қоршаған ортаның күрделіпроблемаларын зерттейтін, ғылыми тұрғыдан ұсыныстар жасайтын ғылым саласы соңғы жылдары экология деп аталып жүр. Ол гректің «oicos» - үй, мекен, тұрғын жер, және «Logos»- білім, ғылым, зерттеу деген екі сөзінен құралған. Экология барлық тірі организмдерді , олардың тұратын «үйін», «мекен-жайын» және сол «үйді» тұруға қолайлы ету үшін атқаратын міндетті зерттейді. Экология- белгілі бір ортада тұратын организмдерді зерттейтін, олардың басқа организмдермен және қоршаған ортамен арақатынастарын анықтап, жиынтық қорытынды жасайтын ғылым. Сондықтан экология қоршаған ортаны сақтаудың ғылыми негізі болып саналады.Ең алғаш «экология» деген сөзді пайдаланған Генрих Девид Тюро. Ол 1858 жылы қаңтар айының бірінші жұлдызында бір досына «Гоар мырза әлі Конкордта, ботаника және экология мен айналысуда» деп жазған болатын. Экологияны ғылымға бірінші болып енгізген белгілі табиғат зерттеушісі, дәрігер, аса дарынды неміс ғалымы Э.Геккель. Ол ғылымға көптеген жаңа сөздер, ұғымдар қосты, соның бірі экология.1869 жылы Э.Геккель экологияға мынадай анықтама бірді: Экология табиғаттың экономикасын білу, сонымен қатар тірі организмдердің осы ортадағы басқа органикалық емес заттардың арақатынасын , өсімдіктер мен жануарлардың , олардың достары мен жауларының бір-бірімен байланысын зерттеу.Қысқартып айтқанда, экология Ч.Дарвин «өмір сүру үшін күрес жағдайлары» деген табиғаттағы қиын байланыстар мен арақатынастарды зерттейтін ғылым.Э.Геккель экологияны табиғаттану ғылымдарына жатқызды. Бірақ, ол тірі организмдерді түр-түсін белгілеп топқа бөлу үшін зерттемейді, олардың өмір сүру жағдайын, қоғамның өсіп өнуінде табиғаттың алатын орнын білу үшін зерттейді. Оның үстіне табиғаттың экономикасын білуді де мақсат етеді. Сондықтан экологияны тек табиғаттану ғылымдары қатарына жатқызу дұрыс емес. Табиғат экономикасын жағдайын зерттейтін ғылым қоғамдық ғылымдар қатарына қосылуы тиіс.Э.Геккель кейінгі көптеген ғалымдар экологияның анықтамаларын беріп, оның басқа ғылымдардан айырмашылығын көрсетуге тырысты.1920 жылы Ф.Клементс экологияны бірге өмір сүретін түрлі өсімдіктермен жануарлар туралы ғылым;1937 жылы Ч.Элтон экологияны жануарлардың жаратылу тарихын, олардың әлеуметтік және экономикалық орнын зерттейтін ғылым;1959 жылы Х.Б.Одум экология табиғаттың құрылысы мен атқаратын міндетін білу туралы ғылым; 1972жылы С.С. Шварц экология өсімдіктер мен жануарлардың табиғи ортада өмір сүру заңдарын зерттейтін ғылым;1975 жылы Р.Дажо экология тірі организмдердің өмір сүру жағдайларын, организм мен ортаның өзара байланыстарын зерттейтін ғылым деп көрсеткен болатын.Экологиялық мәселелерді зерттеуге Қазақстан ғалымдары да көптеген зерттеулер жариялап, оқу құралдарын шығарып, өз үлестерін қосып келеді. Бұл салада қазақ тілінде басып шығарылған кітаптарда аз емес. Дегенменде бұл зерттеу бітпейтін, анықтауы таусылмайтын, күнбе-күн жаңадан талап қоятын тақырып. Қазіргі кезде көптеген ғалымдар келіскен анықтама мынау:Экология – қоршаған ортаны қорғаудың ғылыми негізі, тірі организмдердің өмір сүру жағдайларын, олардың өзара қатынастарын, табиғи ортамен байланыстарын зерттейтін ғылым.Экологиялық мәселелер ең маңызды өмірлік проблемалардың бірі ғой, өйткені әңгіме адамның өмір сүретін ортасы туралы болып отыр.Мұрат емес, озғаным, озбағым,Кімге керек азған соң тозған арың?!Айналайын Адамдар, аялаңдар.Туған жердің ырысы мол табиғатын,-дей отырып бүгінгі сабағымызды аяқтаймыз.

Сабақтың тақырыбы:Экологияның ғылымдағы орныМақсаттары:білімділік: экологияның ғылымдағы орны жайлы түсінік беру.тәрбиелік: оқушыларға қоршаған ортаны қорғау жауапкершілігін жүктеу, туған жерге деген сүйіспеншілікті арттыру, табиғатты аялауға, қорғауға тәрбиелеу.дамытушылық: табиғатты сүйе білуге, бүлдірмей қорғай білуге үйрету.Көрнекілігі: Суреттер, ұлағатты сөздер.Сабақтың барысыТірі организдердің және табиғаттың басқа да құрамдары мен арақатынастарын зерттеген кезде экология басқа ғылым салаларымен тығыз байланыста болады. Зерттеу кезінде биологиялық, техникалық, экономикалық, әсемдік, коркемдік т.б көптеген мәселелермен айналысады. Тек биологиялық проблемалармен айнасып қоймай, табиғатты қорғаудың және пайдаланудың әлеуметтік – экономикалық жақтарында зерттейді. Сондықтан экологияны жаратылыстану саласындағы ғылым, немесе биологияның бір тарауы деп қарау дұрыс болмайды. Әлеуметтік – экономикалық проблемеларды зертейтін болғандықтан оны қоғамдық ғылымдар саласына жатқызуға болады.Халықтың саны өсіп, азық – түлік және қуаты жетпей, қоршаған орта шектен тыс ластана бастаған соң, экология бұрынғы жаратылыс тану бағытына қосымша экономикалық, әлеуметтік, қоғамдық бағыт алды. Түпкі тамыры биологияда болғанмен қазір одан бөлініп, жаңа ғылым саласы ретінде жеке отау тікті.Экология қамтитын проблемалар өте күрделі әрі көп сырлы. Дұрыс шешімін табу үшін жаратылыс тану, техникалық, қоғамдық тағы басқа ғылым салалары қатысуы қажет. Бұл проблемалар бір ғылымнаң қолынан келмейтін мәселе. Осы күнге дейін әр ғылым өзіне таныс, түсінікті проблеманы бөліп алып, жеке зерттеп келді. Сөйтіп біртұтас, бір жүйеге жататын мәселе еріксіз бөлшектеніп, жан-жақты зерттелмей, ғылыми тұрғыдан негізделген қортынды шешім таппай келді. Олардың зерттеулері өз ара байланысы жоқ, ұштастырылмаған бөлік жүргізілген жұмыстардың жай жиынтығы болып қала береді. Қоршаған ортаны, өндірістік аймақты, ауданды, қаланы, облысты, біртұтас алып, олардағы барлық проблемаларды зерттеу арқылы экологиялық дағдарыстан шығуы мүмкін.Ол үшін экология басқа ғылым салаларына өзінің тапсырмаларын үлестіріп беріп, олардың түскен ғылыми зерттеулерге талдау жасап, бір-бірімен салысытырып дұрысын алып, қатесін қайтарып, бір жүйеге келтіріп отыратын жеке ғылым саласына айналуы қажет.Қорытынды: Сонымен экология қамтитын проблемалар өте күрделі әрі көп сырлы.

Сабақтың тақырыбы:экологиялық ұғымдардың қалыптастырудың әдістемелік негіздері.Мақсаттары:білімділік: экологиялық ұғымды қалыптастыру.тәрбиелік:оқушыларды қоршаған ортаны қорғауға тәрбиелеу.дамытушылық: оқушылардың өз тәжірибелерінде пайдалана білуге үйрету, оқушылардың сөздік қорларын молайту.Көрнекілігі: Суреттер, ұлағатты сөздер.Сабақтың барысыПәндерді экологияландыру дегеніміз дәстүрлі пәндерді оқыту барысында тақырыптардың мазмұнын қосымша жаңа экологиялық мәліметтермен байыту.Бұл мәліметтерді жеткізуді қандай тұрғыдан көрсеткен жөн деген сұрақ туындайды. Осыған байланысты назар аударатын мәселелеріміз төмендегідей болуы керек. 1.Экологиялық проблемалар

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!