Эссе

Бала тәрбиесі-ортақ міндет .

Жарық дүниенің есігін ашқан сәтте сәбидің көңілі мөлдір бұлақтай таза, ашық, жүрегі кең, кіршіксіз аппақ болады. Баланың кішкентай кезінен адам болып қалыптасуы үшін дұрыс тәрбие керек. Ал, тәрбиені қайдан аламыз?Тәрбиенің көзі ,менің ойымша отбасынан басталады . «Ұяда не көрсең ,ұшқанда соны ілерсің» деп қазақ бекер айтпаған болса керек .Яғни, бала тәрбиесі отбасы,ошақ қасынан басталады. Ғұлама жазушы М.Әуезовтің: «Ел болам десең, бесігіңді түзе!» деген ұлағатты сөзінің мағынасына зер салсақ, тәрбие ұрпақты дүниеге келтіруден басталады.Сәби дүниеге келе салған сәттен бастап ,ата-ана алдында қызығы мен қиыны қатар жүретін үлкен міндет тұрады . Ол , әрине, бала тәрбиесі. Халқымызда қалыптасқан дәстүр бойынша бала тәрбиесінде баланың әке мен шешесінің, әжесі мен атасының, өскен ауылының жеке-жеке өз міндеті бар. Тәрбиеде басты назар аударатын ол – адамгершілік. Оның өлшемі тәрбиедегі әр адамның жеткен жетістігімен жеке басымыздың мәдениеті болып табылады деп ойлаймын .Сол үшін де әр адам өзіне берілген өмірдің жақсы жақтарын, жақсы қасиеттерін бойына сіңіріп, жан-тәнімен өз жұмысына беріле білетін әрбір тәрбиеші , алдымызға келген бүлдіршіндерге дұрыс өмір сүруге ,жаны таза адам болуға,рухани бай адам болуға үйрету керек деп ойлаймын. Сонда ғана жетіліп келе жатқан жас бүлдіршін тәрбиесінде мінез-құлқы жетілген саналы адам қалыптасады.Тәрбиеге байланысты ақын –жазушыларымыз да жақсы нақыл сөздер,ұлағатты сөздерді артынан өсіп келе жатқан ұрпаққа із қылып қалдырды десем еш қателеспегенім болар деп ойлаймын .

Қазақтың бас ақыны ,Абай атамыз тәрбиеге байланысты көптеген нақыл сөздер қалдырған .Мысалға алатын болсақ, «Сен де бір кірпіш дүниеге ,кетігін тап та бар қалан»-деп өскелең ұрпаққа өсиет ,ақыл ретінде айтты десек те болады .Яғни ,бала мектеп табалдырығын атағаннан бастап ,өзіне тәлім-тәрбие берген тәрбишіден бастау алып, өмірдегі өз орнын,өз мақсатын табу керек деп түсінемін.Кірпіш- ол өмірлік мақсатын тапқан адамдар болса, сан мыңдаған кірпіштермен қаланып келе жатқан ғимарат ол-өмір деп білемін. Кішкентай кезінен бастап дұрыс тәрбие алған адам ,ол үлкен өмірде өз орнын тауып, қалана алады деп толық сеніммен айта аламын .Сондықтан баланың кішкене кезден бастап алған тәрбиесі мен білімінің іргетасы мықты қалану керек.Ал, баланың мықты болып қалыптасуы ,іргетасының мықты болуы ,ол –даярлық топтан бастап, бастауыш сыныптан бастап алған тәлім-тәрбиесі мен білімінде .Сонымен қатар, Абай атамыз «Бала тәрбиесі басты байлығың» деп бекер айтпаса керек . Менің ойымша,әр тәрбиешінің ,әр ұстаздың ,әр ата-ананың байлығы ,ол- алданда өсіп, дамып келе жатқан бүлдіршіндеріміздің тәрбиесінде деп ойлаймын .

Ата – ана – бала тәрбиесіндегі басты тұлға.Бала алдындағы әке мен шешеден, тәрбиешіден ,ұстаздан қарап тәрбие алады. Сондықтан әке де, шеше де балаларының жан дүниесіне үңіліп, мінез – құлқындағы ерекшеліктері жетік білгені жөн.
Қорытындылай келе, тәрбиенің бір тарауы aта – аналармен жұмыс десек, отбасынан басталатын тәрбие мектеп өмірінен жалғасын табады. Бүгінгі біздің мақсатымыз әрбір алдымызда отырған балаға,жас тәрбиеленушілерімізге түбегейлі біліммен мәдениеттің негіздерін білу және олардың жан – жақты дамуына ата – ана, мектептің жағдай жасауы болып табылады. Ата – аналар мектеппен тығыз байланыста болу керек. Баланы оқыту мен тәрбиелеудің әдіс – тәсілдері және түрлері ата – аналармен мұғалімдерге пайдасы тиер деген ойдамын. Бала, ата – ана және мектеп осы үш одақ бірлесе жұмыс атқарғанда ғана табысты нәтижеге қол жеткізе аламыз.