4-тоқсан

3-ші сабақ.

5.2.

Пәннің атауы:

Қазақстан тарихы

Сабақтың тақырыбы:

Ғұндардың көрші мемлекеттермен қарым-қатынастары

Сабақтың мақсаты:

Сабақтың барысында, сендер,ғұндардың ішкі құрылысы мен әскери өнерін анықтайсыңдар

Сабақтың барысы:

Қысқаша конспект.

Ғұндардың әскери құрылымында шаньюйден кейінгі басты тұлғалар – түменбасылар болды. Шаньюй түменбасыларын өзінің ұлдары мен інілерінен, жақын туысқандарынан тағайындаған. 24 руды 24 түменбасы басқарған, әрқайсысында 10000-нан атты әскер болған. Түменбасы мыңбасын, жүзбасын, онбасын тағайындап отырды. Бұлардың әрбіріне көшпелі тұрғындарымен қоса, белгілі бір аумақ белгіленген.

Ғұн мемлекетінде барлық азамат өз әскери қолбасшысының жасағына кірген және әскери жорықтарға қатысуға міндетті болған. Азаматтар әскери міндеттен бас тартса немесе жауға оқ атпаса, өлім жазасына кесілді. Жауынгерлерден әскери жаттығулармен шұғылдану, жорыққа дайын тұру, қаруларды үнемі өзімен алып жүру талап етілді. Жауынгерлерге шайқаста жауды өлтірсе, түскен олжа, жауды тұтқынға алса, сол құлдыққа берілді.

Ғұндардың әскери өнері мен басқару жүйесі туралы ежелгі қытай деректерінде көп айтылады.

Ғұндарда өте жақсы ұйымдасқан атты әскер болды. Ғұндардың маңызды қаруы садақ пен жебе болды. Соғыста жауға қарсы ысқырғыш жебелер қолданылды.

Сабақ барысында орындалатын тапсырмалар:

Сәйкестендіру.

Тапсырманы орындау.

Сөйлемді толықтыру.

Балалар! Төменде берілген тапсырмаларды орындаңдар.

1-тапсырма. Сәйкестендіру.

2-тапсырма.Ғұндардың мемлекеттік жүйесінің қалыптасуы

1. Ғұндардың ру саны_________

2. «Ғұндар мемлекетінің мемлекеттік құрылымы»

_______________ _____________________ _____________________________

3 -тапсырма.

1. Олар әскери------------------------------------------------, қару-жарақ, жебелі садақ, -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Ғұндар мен---------------------------------------------------- 300 жылдан астам-----------------------

созылған.

3. Ғұндар соғыс кезінде-----------------------------------------------------, ------------------------------------- техниканы ----------------------.

Сабақты қорытындылау:

1. Ғұндардың мемлекеттік құрылымы қандай болды?

2. Ғұндардың әскери өнерін қалай сипаттауға болады?

3. Ғұндардң жауларының зәре-құтын алған қандай қаруы болды деп ойлайсың?

Үйге тапсырма:

5.2. тақырыпты оқу. Ғұндар туралы қосымша мәліметтермен танысу