Дүниежүзі тарихынан практикалық жұмыс
№13
Этностардың пайда болуы туралы
теориялар
Аты-жөні:_____________________Тобы:______Күні:_________
1-тапсырма. Суретпен тұлғаны
сәйкестендір және этнос теориялары туралы ақпарат жаз.
|
Сергей Михайлович
Широкогоров
|
Юлиан Владимирович
Бромлей
|
Лев
Николаевич
Гумилев
|
Суреті
|
|
|
|
Этнос теориялары
|
|
|
|
2-тапсырма. Мәтінмен
жұмыс.
Бұл бағытқа сәйкес этникалық
сезім мен онымен байланысты ұстаным сындарлы интеллектуал болып
табылады, оны жазушылар, ғалымдар, саясаткерлер қалыптастырған.
Конструктивтік бағытты ұстанушылардың дәлелдері жасанды
қалыптастыру мен ұлтты құру барысындағы этникалық дәстүрлерді
енгізуге негізделді. К
онструктивистер бұл құбылыс
(ұлт секілді) терең саяси жағдайға байланысты, ал этникалық (тіл,
этникалық мәдениет секілді) белгілер, адамның басынан өткеріп
отырған саяси және экономикалық жағдайына байланысты деп атап
өтті.
Бұл орайда олар этникалық
өзіндік ерекшеліктерді қалыптастыруда шешуші символды атқарушы
ретінде тілдің маңызын аса жоғары бағалайды. Конструктивистердің
ойынша ұлт дегеніміз – ұлтшыл бағыттағы үкіметтің арнайы мақсаттары
әрекеттерінің нәтижесінде пайда болады, билік әрқашан өз
әрекеттерін саяси (мемлекеттік) және ұлттық (халық) бірлікпен
байланыстыруға тырысады. Олардың түсінігінде ұлт – бұл мемлекет, ал
оның халқының этностық айырмашылығы жоқ.
Конструктивистердің пайымдауынша ұлт дегеніміз
не?
|
|
Этникалық белгілерді жаз?
|
|
Конструктивтік бағытты ұстанушылар неге
негізделеді?
|
|
Этникалық өзіндік ерекшеліктерді қалыптастыруда
тілдің маңызы қандай?
|
|
Конструктивистер нені байланыстыруға
тырысады?
|
|
Қорытынды...
|
3-тапсырма. Этнос сөзінің мағынасын «ассоциограмма»
әдісімен ашып жаз.
4-тапсырма. Пікірлер мен
авторларын сәйкестендір.
Широкогоров
1
3
Гумилев
2
Бромлей
Дуалистік теорияның мәні бойынша, этникос-тарихи
кезеңдер бойы сақталып келе жатқан, тұрақтылығымен ерекшеленген
этностың ядросы.
|
|
Метаэтносты және субэтносты
анықтады
|
|
Этносты биологиялық популяция тұрғысынан
қарастырды және этностың пайда болуын нақты географиялық ортаға
бейімделген популяциямен, ал олардың бұдан кейінгі дамуын – екігші
ортаның қалыптасуымен және этникалық ортамен
байланыстырды.
|
|
Этнос – әлеуметтік емес, табиғи
құбылыс
|
|
«Этнос» ұғымы мен этнос туралы алғашқы теорияны
қалыптастырушы
|
|
Этностың маңызды ерекшеліктері болып, оның
мүшелерінің өзара сәйкестігі саналады, олар өздерінің бірлігіне
байланысты қалыптасқан, ортақ мінез-құлықтар стереотипін
түйсінеді
|
|
Этнос кең ауқымдағы мемлекет аясындағы айрықша
әлеуметтік-экономикалық тұтастықты білдіретін, этноәлеуметтік
организм ретінде түсіндіріледі.
|
|
Ғылым этностың дамуы мен тоқырауы және жойылуы
туралы заңды қалыптастырды, ол этнос санының мүшелеріне, аумағына
және орта мен мәдениеттің өзгеруіндегі түрлі «әсерлерге» байланысты
қалыптасты.
|
|
5-тапсырма. SWOT әдісі арқылы
«Этнология» сөзіне талдау жаса.
Күшті жақтары Әлсіз
жақтары
Мүмкіндіктер
Қауіп-қатерлер