Физика сабақтарыңда «оқыту ойындары мен Roqed тегі анимацияларды, симуляторды қолдану» әдістемесі

Физика сабақтарыңда «оқыту ойындары мен Roqed тегі анимацияларды, симуляторды қолдану» әдістемесі

А.Т. Ахметова

"Рымбек Байсейітов атындағы Семей қаржы-экономикалық колледжі" КМҚК

Семей қ., Қазақстан Республикасы

Кіріспе.

Заманауи білім берудің алдында технологияларды үнемі жаңартып отыру және оқытудың тәсілдерін өзгерту міндеті тұр. Осы өзгерістер жағдайында физика сабағына оқытудың инновациялық әдістерін енгізу міндеті ерекше маңызға ие болып отыр. Бұл мақала Қазақстандағы колледж студенттері арасында оқудың қызығушылығы мен тиімділігін арттыру құралы ретінде танымдық ойындар мен цифрлық модельдеуді пайдалануды қарастыруға бағытталған.

Бұл мақаланың мақсаты физика сабақтарында интерактивті оқу ойындары мен ROQED тренажерларын пайдалану тәжірибесін талдау және қорытындылау, сондай-ақ олардың студенттердің мотивациясына және физикалық құбылыстар мен заңдарды түсінуіне әсерін анықтау болып табылады. Бұл мақсатқа жету үшін келесі міндеттерді шешу қажет: оқу процесінде оқу ойындары мен тренажерларды пайдаланудың мүмкіндіктері мен артықшылықтарын бағалау; Қазақстандағы колледждерде осы құралдарды қолдану тәжірибесін талдау; осы технологияларды оқу үдерісіне енгізу бойынша әдістемелік ұсыныстарды ұсыну.

Тақырыптың маңыздылығы цифрлық технологиялардың қарқынды дамуымен және олардың білім беру ортасындағы рөлінің артуымен байланысты. Kahoot, Learning Apps, Quizizz сияқты интерактивті ойындар мен симуляциялар студенттерді оқу процесіне тартудың жаңа мүмкіндіктерін береді, бұл оны серпінді әрі қызықты етеді. Ребустар мен сөзжұмбақтарды қолдану, бір жағынан, логикалық ойлау мен шығармашылықтың дамуына ықпал етсе, екінші жағынан, күрделі физикалық ұғымдарды жақсы түсінуге көмектеседі. ROQED анимациялары мен модельдеулері өз кезегінде физикалық процестер мен құбылыстарды нақты көрсетуге мүмкіндік береді, бұл тақырыпты түсінудің кілті болып табылады.

Отандық және шетелдік әдебиеттерге шолу ойын элементтері мен визуализацияны оқу үдерісіне біріктіру қазірдің өзінде көптеген елдерде қолданыла бастағанын көрсетеді. Қазақстанда және шетелде жүргізілген зерттеулер бұл әдістемелерді қолдану оқытылатын пәнге деген қызығушылықты арттыруға, оқу материалын түсіну мен есте сақтауды жақсартуға, сондай-ақ студенттердің сыни ойлауы мен топта жұмыс істеу дағдыларын дамытуға көмектесетінін растайды. Сонымен қатар, қазіргі заманғы білім беру технологиялары білім беру процесін студенттердің жеке ерекшеліктеріне бейімдеуге көмектеседі, бұл қазіргі жастардың білім беру қажеттіліктерінің әртүрлілігін ескере отырып, маңызды аспект болып табылады.

Әдістеме.

Физиканы оқытуда оқу ойындары мен ROQED анимацияларын қолдану әдісі студенттердің пәнге деген қызығушылығын арттыруға, физикалық заңдар мен құбылыстарды түсінуін жақсартуға, сонымен қатар сыни тұрғыдан ойлау мен топта жұмыс істеу дағдыларын дамытуға бағытталған кешенді әдіс болып табылады. Бұл әдістеме дәстүрлі білім беру үдерісіне инновациялық білім беру технологияларын енгізуге негізделген, бұл неғұрлым серпінді және интерактивті оқыту ортасын құруға мүмкіндік береді.

Әдістеменің негізі – Kahoot, Quizizz, Learning Apps сияқты интерактивті оқу ойындарын, сондай-ақ ребустар мен сөзжұмбақтарды оқу үдерісіне біріктіру. Бұл құралдар студенттерді оқу үрдісіне ынталандыру және тарту құралы ретінде ғана емес, білімді бекіту мен тексерудің тиімді құралы ретінде де қолданылады. Мысалы, Kahoot-ты студенттердің белсенді қатысуын ынталандыратын және олардың зерттелетін материалға қызығушылығын оятатын интерактивті викториналар жасау үшін пайдалануға болады. Пазлдар мен ребустарды қолдану, өз кезегінде, студенттердің аналитикалық ойлауын дамытады және күрделі физикалық ұғымдарды жақсы түсінуге көмектеседі.

Әдістеменің тағы бір маңызды бөлігі физикалық процестер мен құбылыстарды анық көрсетуге мүмкіндік беретін ROQED анимациялары мен симуляторларын пайдалану болып табылады. Бұл құралдар күрделі ұғымдар мен теорияларды визуализациялауда әсіресе тиімді, оларды студенттерге түсінікті етеді. Мысалы, виртуалды зертханалар арқылы студенттер қауіпсіз және басқарылатын ортада әртүрлі физикалық құбылыстарды тәжірибе жасап, зерттей алады.

Әдістеме сонымен қатар оқу ойындары мен анимацияларды дәстүрлі оқыту әдістерімен үйлестіруді қамтиды. Мұғалімнің дәрістері мен түсіндірмелері интерактивті элементтермен толықтырылған, бұл студенттерге материалды жақсы түсінуге және теориялық білімнің практикалық қолданылуын көруге көмектеседі. Оқытудың бұл икемді тәсілі әр студенттің жеке қажеттіліктері мен дайындық деңгейіне әдістерді бейімдеуге, сонымен қатар оқу процесін түзету және жақсарту үшін студенттердің кері байланысын пайдалануға мүмкіндік береді.

Әдістеменің маңызды аспектісі әрбір студентке жеке көзқарас болып табылады. Бұл оқыту әдістерін таңдауда әр студенттің ерекшеліктері мен қызығушылықтары ескерілетінін білдіреді. Өз бетімен жұмыс істеуге және ізденуге ынталандыру студенттердің өз бетінше ойлау және талдау дағдыларын дамытуға көмектеседі, бұл пәнде табысқа жетудің кілті.

Осылайша, бұл әдістеме физиканы оқытуда дәстүрлі әдістерді заманауи білім беру технологияларымен біріктіретін кешенді тәсілді ұсынады. Бұл оқу үдерісін қызықты және тиімді етеді, сонымен қатар студенттердің маңызды дағдылары мен ынталарын дамытуға көмектеседі.

Физиканы оқытуда интерактивті білім беру ойындары мен визуализацияларды қолданудың ROQED әдісі студенттердің белсенділігін арттыруға, физика заңдары мен құбылыстарын түсінуді жақсартуға, сыни ойлау мен топта жұмыс істеу дағдыларын дамытуға бағытталған кешенді тәсіл болып табылады. Бұл техника бірнеше негізгі компоненттерді қамтиды:

1. Оқу ойындарын оқу процесіне кіріктіру

- Қолдану принциптері:

- Ойындар оқу жоспары мен нақты білім беру мақсаттары негізінде таңдалады.

- Ойын әрекеті сабаққа мотивация элементі ретінде, сондай-ақ білімді бекіту және тексеру үшін енгізіледі.

- Ойын мысалдары:

- Kahoot! интерактивті викториналар мен тесттерді өткізуге арналған.

- Білім сайысын ұйымдастыруға арналған викторина.

- Теңелетін оқу модульдерін жасауға арналған Learning Apps.

- Аналитикалық ойлауды дамытуға арналған ребустар мен сөзжұмбақ.

- Қолдану реті:

- Дайындық: қолайлы ойын таңдау, оқу тақырыбына бейімдеу.

- Іске асыру: сабақта ойын әрекетін жүргізу.

- Талқылау: нәтижелерді талдау, проблемалық мәселелерді анықтау.

2. ROQED анимациялары мен симуляторларын пайдалану

- Қолдану мақсаттары:

- Күрделі физикалық процестер мен құбылыстарды бейнелеу.

- Интерактивті элементтер арқылы оқытылатын материалға қызығушылықтарын арттыру.

- Қолдану жолы:

- Теориялық түсініктерді көрсету үшін анимацияларды пайдалану.

- Виртуалды зертханалық жұмыс үшін симуляторларды қолдану.

- Техниканың ерекшеліктері:

- анимациялармен және тренажерлармен студенттердің ұжымдық жұмысын ұйымдастыру.

- Студенттердің өз бетінше ізденіп, тәжірибе жасауына мән беру.

Практикада қолдану.

Физиканы оқытудың инновациялық әдістерін, оның ішінде оқу ойындарын және ROQED анимациялары мен модельдеулерін қолдану практикада оқу үдерісіне дәстүрлі көзқарасты қайта қарауды білдіреді. Бұл әдістеме оқу процесін белсендіруге, студентердің ынтасын арттыруға және олардың физикалық заңдылықтар мен құбылыстарды түсінуін жақсартуға бағытталған.

Практикада бұл әдістемені қолдану сабақтың дәстүрлі құрылымына интерактивті ойын элементтерін енгізуден басталады. Мысалы, Kahoot! сабақтың басында немесе соңында қысқа викториналар өткізу үшін ол студенттердің білімін тексеруге және сонымен бірге олардың пәнге деген қызығушылығын оятуға мүмкіндік береді. Оқу қолданбалары мен Quizizz ойындарын жаңа материалды бекіту немесе бұрыннан үйренген тақырыптарды қайталау үшін пайдалануға болады. Физикалық ұғымдар мен заңдарға байланысты ребустар мен сөзжұмбақтар логикалық ойлауды дамытуға және есептерді шешуге шығармашылық көзқарасқа ықпал етеді.

• https://quizizz.com/admin/quiz/644a00ceb697c3001e45cefc?source=admin&trigger=quizPage

• https://create.kahoot.it/creator/acd34f1a-a0fa-4e57-9fef-16026239ceb8

• https://learningapps.org/watch?v=p14rc888k24

• https://wordwall.net/ru/resource/67366005

• https://wordwall.net/resource/67343950

ROQED анимациялары мен модельдеулерін пайдалану күрделі физикалық құбылыстарды түсіндіруде әсіресе тиімді. Виртуалды зертханалар мен интерактивті модельдер студенттерге электромагниттік индукция, толқындық оптика немесе кинематика сияқты құбылыстарды көрнекі түрде көруге және зерттеуге мүмкіндік береді. Бұл курс материалын түсінуді жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар студенттерге қауіпсіз және бақыланатын ортада эксперименттер жүргізуге мүмкіндік береді.

Жақсы да ыңғайлы жасалған және қарапайым пайдаланушы интерфейсі бар, виртуалды зертхананың көмегімен оқу бағдарламасындағы зертханалық жұмыстарды орындау тиімді. «Геометриялық оптика. Геометриялық оптика заңдары. Оптикалық құралдар.» тақырыбында симуляторды қолданып студенттер линзалардағы, айнадағы, жарық жолдарын, кескінді бақылап, анықтай біледі.

https://phet.colorado.edu/sims/html/geometric-optics-basics/latest/geometric-optics-basics_all.html

Меншікті білім беру бағдарламалары мен жобалары шеңберінде әдістеме ойын элементтері мен цифрлық технологиялар орталық орын алатын біртұтас оқыту курстарын әзірлеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Мысалы, физика математикамен, информатикамен немесе тіпті өнермен біріктірілген және әртүрлі салалар арасындағы байланыстарды зерттеу және көрсету үшін оқу ойындары мен анимациялар қолданылатын пәнаралық жобаларды жасау.

Бұл әдістемені іс жүзінде қолдану студенттердің оқытылатын пәнге деген қызығушылығының айтарлықтай жақсарғанын көрсетті. Бұрын физиканы түсіну қиынға соғатын студенттердің белсенділігі мен оқуға деген қызығушылығы арта бастады. Интерактивті элементтер мен визуализация оларға күрделі ұғымдар мен физика заңдарын жақсырақ түсінуге көмектесті.

Бұл әдістеменің басты артықшылықтарының бірі – студенттердің ынтасын және белсенділігін арттыру. Ойын элементтері оқуды иммерсивті және интерактивті етеді, бұл материалды тереңірек түсінуге әкеледі. ROQED визуализациялары мен модельдеулері күрделі құбылыстарды түсіндіруде айқындықты қамтамасыз етіп, оларды түсінуді жеңілдетеді.

Негізгі кемшілігі мұғалімдерді жаңа технологиялар мен құралдарды қолдануға үйрету қажеттілігі болуы мүмкін. Сондай-ақ кейбір оқу орындарында проблемалық болуы мүмкін қажетті техникалық ресурстарға қолжетімділікті қамтамасыз ету маңызды.

Оқу процесінде оқу ойындары мен ROQED анимациялары мен модельдеулерін пайдалану физиканы оқыту процесін айтарлықтай жақсарта алатын тиімді әдіс болып табылады. Бұл студенттің қызығушылығы мен ынтасын арттырып қана қоймайды, сонымен қатар күрделі ғылыми ұғымдарды түсінуді жеңілдетеді. Цифрлық технологияларды енгізу және пайдаланумен байланысты кейбір қиындықтарға қарамастан, бұл тәсілдің артықшылығы оны заманауи білім берудегі перспективалы бағытқа айналдырады.

Колледжде физиканы оқытудың дәстүрлі және инновациялық әдістерін салыстырмалы талдау процесі екі бақылау тобын құру арқылы жүргізілді. Бір топ, әрі қарай «Дәстүрлі» деп аталады, классикалық оқыту әдістерін қолдану арқылы стандартты бағдарлама бойынша оқытылды. Екінші топ «Жаңашыл» оқу процесінде оқу ойындары мен ROQED анимацияларын пайдаланды. Эксперимент бір академиялық семестрге созылып, оның соңында екі топтағы студенттердің материалды меңгеру деңгейіне, пәнге қызығушылығы мен белсенділігіне баға берілді.

Дәстүрлі топта сабақтар әдеттегі форматта жүргізілді: лекциялар, жазбаша тапсырмалар, типтік зертханалық жұмыстар. Студенттер мұғалімнің түсіндірмелерін тыңдап, оқулықтарға сәйкес конспектілеп, тапсырмаларды орындады. Инновациялық топта тұрақты дәрістермен қатар интерактивті әдістер қолданылды. Мысалы, жаңа тақырыпты бекіту үшін Kahoot платформасындағы ойындар қолданылды, мұнда студенттер нақты уақытта сұрақтарға жауап берді. Бұл студенттердің оқу үдерісіне белсенділігі мен қатысуын арттыруға ықпал етті. ROQED анимациялары күрделі тақырыптарды визуализациялау үшін пайдаланылды, бұл студенттерге абстрактілі физика ұғымдарын жақсырақ түсінуге мүмкіндік береді.

Эксперимент соңында екі топта да материалды меңгеру деңгейін бағалау мақсатында тестілеу жүргізілді. Нәтижелер инновациялық топтағы студенттердің негізгі физикалық принциптер мен заңдарды түсінуінің жоғары деңгейде екенін көрсетті. Бұл әсіресе күрделі процестерді визуализациялау үшін анимацияларды пайдаланатын тақырыптарда байқалды.

Дәстүрлі түрде оқыту мен инновациялық әдіс-тәсілдермен оқыту арасындағы айырмашылықты түсіну үшін студенттер арасында сауалнама жүргіздім.

Цифрлық технологияны қолдануға көзқарас.

Сауалнама сұрақтары		Жауап нұсқалары	Нәтижесі
1	Сізді оқыту барысында аудио, бейне және суреттер пайдаланылатын интерактивті сабақтар не пайдаланбайтын сабақтардың қайсысы қызықтырады?	Мобильді құрылғылар, интерактивті тақта, бұлтты технологиялар, виртуалды шындық.	100%
		Анықтамалықтар, оқулықтар, сөздіктер, тақта.
		Сіздің ұсынысыңыз.
2	Сіз үшін онлайн оқу платформаларының артықшылықтары?	Икемділік, қолжетімділік және сапа.	28%
		Икемділік, қолжетімділік және интерактивтілік.	17%
		Әртүрлілік, сапа және қолжетімділік.	34%
		Экономикалық тиімділік, интерактивтілік және сапа.	21%
3	Онлайн платформа дегеніміз не?	Мұғалімдер мен студенттердің орналасқан жеріне қарамастан байланысып, бірлесіп жұмыс істеуге мүмкіндік беретін веб-сайттар мен қолданбалар.	41%
		Виртуалды оқыту ортасын құруға мүмкіндік беретін технология.	3%
		Бұлтта ақпаратты сақтауға және ортақ пайдалануға мүмкіндік беретін, оқу материалдарына қол жеткізуді және бірлесіп жұмыс істеуді жеңілдететін технологиялар.	25%
		Бұл смартфондар, планшеттер мен ноутбуктерді оқу мақсатында қолдануға болады, мысалы, электронды оқулықтарды оқу және үй тапсырмасын орындау.	31%
4	Сізге қандай онлайн платформаларда оқу ұнайды?	Форумдар, чаттар, вебинарлар, мобильді құрылғылар, коучинг, семинарлар.	100%
		Сіздің ұсынысыңыз.
5	Оқытушының цифрлық технологияны меңгеру деңгейін қалай бағалай аласыз?	Төмен
		Орташа	31%
		Жоғары	69%
6	Оқу үдерісінде цифрлық технологиялардың артықшылықтары қандай?	Оқушылардың ынтасын арттыру және олардың білімі мен дағдысына деген сенімін арттыру.	35%
		Тәжірибелік жаттығулар мен жаттығулар үшін қауіпсіз және бақыланатын ортаны құру мүмкіндігі.	26%
		Күрделі ұғымдарды түсіну үшін шынайы 3D модельдер мен визуализацияларды жасау мүмкіндігі.	6%
		Оқушылардың белсенділігін арттыратын қызықты және интерактивті оқыту әдісі.	32%
7	Цифрлық білім берудің қауіптері мен проблемалары қандай?	Теңсіздік: оқытуда теңсіздікті тудыруы мүмкін технологияға оқушылардың барлығы бірдей қол жеткізе бермейді. Бұл табыс деңгейі әртүрлі студенттер мен технологияға қолжетімділік арасындағы алшақтықты кеңейтуі мүмкін.	40%
		Материалдардың қол жетімділігін шектеу: Сандық материалдардың қолжетімділігі шектеулі болуы мүмкін және тек белгілі бір технологияларды сатып алатындар үшін қол жетімді.	27%
		Мазмұнның сапасы: Цифрлық білім беруде мазмұн сапасының төмендеу қаупі бар, бұл білім сапасының төмендеуіне әкелуі мүмкін.	23%
8	Материалды жүктеу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Материал жариялап тегін сертификат алыңыз! Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды Материал жариялау Сертификатты жүктеу Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Бағыт Сынып Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Физика пәні бойынша барлық материалдарды көру Іс-шаралар кестесі Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz