Материалдар / География тақырыптық тестер аттестация 2024 ж
МИНИСТРЛІКПЕН КЕЛІСІЛГЕН КУРСҚА ҚАТЫСЫП, АТТЕСТАЦИЯҒА ЖАРАМДЫ СЕРТИФИКАТ АЛЫҢЫЗ!
Сертификат Аттестацияға 100% жарамды
ТОЛЫҚ АҚПАРАТ АЛУ

География тақырыптық тестер аттестация 2024 ж

Материал туралы қысқаша түсінік
География тақырыптық тестер аттестация 2024 ж
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
15 Сәуір 2024
361
2 рет жүктелген
450 ₸
Бүгін алсаңыз
+23 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +23 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

География тақырыптық тесттер
I.Геоэкология табиғатты пайдалану
1-нұсқа
1.Қоршаған орта ластану шығу тегі байланысты бөлінеді
А)химиялық және биологиялық
Б)локальді және шегаралас
С)уақытша және тұрақты
Д)табиғи және антропогендік
2.Табиғатты пайдалануды жіктеген ғалым
А)Юджин Одум
Б)Н.Ф.Реймерс
С)Б.Комоннер
Д)Даниэль Бриклин
3.Қазіргі таңда қоршаған табиғи ортаны қорғау мәселесінің даму сатысы
А) Экологиялық құқық
Б)Экологияны қорғау
С)Экологиялық қауіпсіздік
Д)Экожүйе
4.Қазақсатнда жан басына шаққанда қанша га жер тиесілі
А) 1,3 га
Б)1,4га
С)1,8 га
Д) 1,9 га
5.Ағаш сүрегінің қоры қанша млрд
А) 300 млр

Б) 320 млрд
С)360 млрд
Д)330 млрд
6.Дүниежүзі аймақтары орман ресрустарымен қамтамассыз етілуі бойынша
Аустарлия көрсеткіш
А) 6,2
Б) 6,4
С) 7,5
Д) 8,7
7.Орманның төртінші кезеңі қысқарып жатқан аймақтар белгіліеңіз
А)Балтық теңізі елдері
Б)Сингапур,Франция,Норвегия
С)Филипин,Индонезия,Бразилия
Д)Үндістан,Қытай,Америка
8.Рио-де Жанейро қаласында өткен конференция қай жылы болды
А) 2012 жылы
Б) 2006 жылы
С)1991 жылы
Д) 1992 жылы
9. 2012 жылы 20-22 маусымда қандай конференция өтті
А)конференция өткізілген жоқ
Б) жасыл көпір
С)РИО+20
Д) Рио-де Жанейро
10.Қазақстанның апатты деңгей кіретін аймағын белгілеңіз
А) Қарағанды қаласы

Б)Байқоңыр
С)Петропавл
Д) Арал теңізі
11.Қазақсатан экологиясының қолайлы деңгей тән аумақтар
А)Сырдария
Б)Балқаш
С)Қазақстанның адам аз қоныстанған аймағы
Д)Нұрсұлтан
12.Қазақсатн экологиялық тұрғыда 5 деңгей мен 47 провинцияға бөлген
А) К.Тролл
Б) Даниэль Бриклин
С)А.В.Чигаркин
Д) Н.Ф.Реймерс
13.Әлемдегі экологиялық жағдай күрт төмендеп кеткен уақыт
А)XXI
Б)XVIII
С)XX
Д) XVII
14.БҰҰ-ның конференцияда биологиялық әртүрліліктің азайып бара
жатқандығы бойынша декларация қабылданған уақыт
А)2002 жылы Йохоннесбург
Б)1992 жылы Рио де Жанейро
С)1992 жылы Сингапур
Д) 1992 жылы Жапония
15.ҚР қауіпсіздік тұжырымдамасы қабылданған жыл
А) 1992 ж

Б) 1996 ж
С) 2006 ж
Д) 1998 ж
16.Жыл сайын мұхитқа түсетін мұнай мөлшері
А)8-10 млн т
Б) 2-3 млн т
С) 6-10 млн т
Д) 5-10 млн т
17.Геоэкология тұрақты дамыған ел
А) Норвегия
Б) Германия
С) Швеция
Д) Дания
18.Антропогендік шөлейттену қамтитын аумақ
А) 10 млн
Б)15 млн
С) 9 млн
Д) 18 млн
19.Ноосфера ғылымының негізін қалады
А) К.Тролл
Б) В.И.Вернаский
С) Баранский
Д) А.В.Чигракин
20.Қоқыс қалдықтарын электр қуаты ретінде пайдаланатын ел
А) Финляндия

Б) Германия
С) Сингапур
Д) Швеция
21.Мұхиттағы қоқыстардан спорттық аяқ киім тігіуді қолға алаған ел
А) Германия
Б) Франция
С) Норвегия
Д) Дания
22. 1926 жылы Украиннаның қай қаласында АЭС жойқыны болды
А)Херсон
Б)Днепр
С)Киев
Д)Чернобыль
23.Жасыл экономика ұстанымдарына көшудегі озық Азия елі
А) Норвегия
Б) Индонезия
С) Жапония
Д) Корея
24.Соңғы 200 жыл ішінде ормандардың қысқаруы
А) төрт есеге
Б) екі есеге
С) үш есеге
Д) бес есеге
25.Аумағының 80%ға жуығы қайта-қайта қуаңшылыққа айналып отырған ел
А)Үндістан

Б) Қытай
С) Бразилия
Д) Жапония
2-нұсқа
1.Ормандардың құрлықтағы үлесі
А) 25.3%
Б) 26.8%
С) 28.9 %
Д) 28.9%
2.Алматы,Қарағанды,Ертіс,Сырдария ,Арыс,Балқаш аумағы қандай деңгейде
А) Қанағаттанарлық деңгей
Б) Қауіпті деңгей
С) Апатты деңгей
Д) Шиеленскен деңгей
3.Жер ресурстарын пайдаланудағы басты мәселе
А) жердің бұзылуы
Б) жердің деградациясы
С) жердің эрозиясы
Д) жердің қолйсыздығы
4.Орман аумағының екенші рет қысқаруы
А) Амазонка
Б) Жерорта теңізінің жағалуы
С) Азияда
Д) Еуропада
5.БҰҰ-ның бақылауы бойынша ластанған заттар

А) нитраттар,фосфаттар,петициттер,қалдық сулар
Б) бром,никель,молибден
С) мұнай,никель,магниий
Д)петициттер,никель,фосфориттер
6.Табиғатты пайдалану түрлері
А) табиғи және антропогендік
Б) тиімді жіне тиімсіз
С) биологиялық,физикалық,химиялық
Д)уақытша және тұрақты
7.Алматы қаласының қоқыс мөлшері
А) 3 млн тонна
Б) 5 млн тонна
С) 2 млн тонна
Д) 1 млн тонна
8.Қоқыстың 90% өңдейтін ел
А) Финляндия
Б) Швеция
С) Сингапур
Д) Норвегия
9.Геосфералардың ластану көздері
А) табиғи және антропогендік
Б) биологиялық және химиялық
С) тұрақты және уақытша
Д) тұрақты және мобильдік
10.Экологиялық саясат негізін қалаған жыл

А) 1992 ж
Б) 1966 ж
С) 1972 ж
Д) 2006 ж
11.Жасыл экономика тұжырымдамасын жаппай қолданысқа енгізген ел
А) Жапония
Б) Қытай
С) Бразилия
Д) Швеция
12.Кеңістік қамтуына байланысты ластану топтары
А) 2
Б) 3
С) 4
Д) 5
13.Қазақсатнның қанағаттанарлық деңгей 21%-40% аумағы
А) Балқаш,Арал теңізі,Жайық,Жем
Б) Арал теңізі,Кенді Алтай,Семей,Каспий
С) Нұрсұлтан ,Көкшетау,Орал,Петропавл
Д) Алматы,Қарағанды,Сырдария,Нұра
14.БРИКС елдерін белгіліеңіз
А) Бразилия,Ресей,Үндістан,Қытай,ОАР
Б) БАӘ,АҚШ,Германия,Маврикий
С) Қытай,Ұлыбритания,Эстония
Д) Британия,Барзилия,БАӘ
15.Экологиялық із ьұжырымдамасын негізін қалағандар

А) Рулье және Гумбольдт
Б)В.И Вернадский
С) А.Николаев және Чигаркин
Д) Mathis Wackernagel және William Reec
16.Орман жойылуы басталған жер
А) Тропиктік ормандар
Б) Малазия
С) Жерорта теңізі жағалауы
Д) Индонезия
17.Табиғатты пайдалану жолдарын ұсынған орыс экологы
А) В.И.Вернадский
Б) Н.Ф.Реймерс
С) А.Николаев
Д) К.Тролл
18.XXI –ғасыр күн тәртібі бағдарламасы қабылданған жыл
А) 1997 жылы
Б) 1992 жылы
С) 2012 жылы
Д) 2002 жылы
19.Қоршаған ортаны қорғауға бағытталған шаралар белгілеңіз
А) Инистуционалдық,атқарушылық
Б) уақытша,тұрақты
С) химиялық,басқарушылық,технологиялық
Д)салалық ,аймақтық, ресурстық
20.Аса құнды дүниежүзілік ресурс

А) минералды су
Б) тұзды су
С) ащы су
Д) тұщы су
21.Болашақтың қаласы
А)білімді қала
Б) экоқала
С) ақылды қала
Д) қала
22.Қытайдағы ең үлкен жобалардың бірі
А) Тяньцзинь
Б) Сантандер
С) Нью-Сонгдо
Д) Сингапур
23.Табиғатқа түскен жүктемесінің көрсеткіші
А)Экологиялық қауіпсіздік
Б)Экологиялық із
С) Экологиялық жол
Д) Экологиялық тәжірбие
24.Дүниежүзі су ресурстар күні
А) 15 наурыз
Б) 22 наурыз
С) 6 сәуір
Д)12 тамыз
25.Экологиялық іздің бөлігі

А)инфрақұрылым
Б) бизнес орталықтар
С)теміржол
Д)жайылым
3-нұсқа
1.Қазақстандағы ең үлкен табиғат зонасы
A) Орманды дала
B) Дала
C) Шөлейт
D) Шөл
2.Көл тартылғанда пайда болатын пайдалы қазба
A) Мұнай
B) Торф
C) Көмір
D) Бор
3.Қазақстандағы жағалауында қарағайлы орман өсетін өзен
A) Сырдария
B) Елек
C) Ырғыз
D) Ертіс
4.Каспий теңізіндегі эндемик балық
A) Бекіре
B) Итбалық
C) Шоқыр
D) Мөңке

5.ЭКОЖҮЙЕ дегеніміз
A) Тірі ағзалар қауымдастығы
B) Жер шары қабығы
C) Тіршілік бесігі
D) Ағзалар туыстығы
6.А.Тенсли ұсынған термин
A) Жаратылыстану
B) Биология
C) БИОТОП
D) Экожүйе
7.Биоценоз терминін еңгізді
A) А.Тенсли
B) В.Докучаев
C) А.Вегенер
D) К.Мебиус
8.Биоценоз+Биотоп қосылғанда
A) Экологиялық жүйе
B) Тіршілік ортасы
C) Биогеография
D) Ценозтоп
9.Шөл зонасына тән өсімдік
A) Қайың
B) Шырша
C) Сексеуіл
D) Қарағаш

10.Орман санитары саналатын құс
A) Тоқылдақ
B) Қырғауыл
C) Үкі
D) Тиін
11.Антропогендік фактор
A) Түбек
B) Бұғаз
C) Шығанақ
D) Канал
12.Экологиялық факторларға жатпайды
A) Антропогендік
B) Антибиотик
C) Космостық
D) биотикалық
13.Антропогендік фактор
A) Судың тұздылығы
B) Өзенің тасуы
C) Теңіздің көтерілуі
D) Батпақты құрғату
14.Тірі ағзалар бөлінетін патшалық саны
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4

15.Экологиялық пирамида бөлінеді
A) 4
B) 3
C) 2
D) 1
16.Қазақстанда табиғат зоналарындағы ылғал көлемі азаяды
A) Батыстан шығысқа
B) Солтүстіктен оңтүстікке
C) Оңтүстіктен солтүстікке
D) Шығыстан батысқа
17.Қарағайлы ормандардың бастапқы қалпына келуі үшін қажетті жыл
A) 50-60 жыл
B) 70-90 жыл
C) 150-200 жыл
D) 300 жылдан астам
18.Биомассасы көп тіршілік
A) Бүркіт
B) Фитопланктон
C) Кит
D) Аю
19.Экожүйедегі дұрыс тізбекті көрсетіңіз
A) Редуценттер-консументтер-продуценттар
B) Редуценттер-продуценттер-консументтер
C) Продуценттер-консументтер-редуценттер

D) Консументтер - продуценттер - редуценттер
20.Орналасуы бойынша ластану түрлері
A) физикалық, химиялық
B) тұрақты,мобильді
C) бастапқы,қосарланған
D) алаңдық,сызықтық
21.Жылыжай эффектісінің пайда болуының болуы
A) судың булануынан
B) қар еруінен
C) топырақтан
D) атмосфераның қабаттарының жылынуынан
22.Топырақтың антропогендік әсері
A) деградация
B) шелейттену
C) жылыжай эффектісі
D) озон қабатының орнына
23.Мемлекеттегі табиғат қорғау заңнамасы мен оған негізделген мақсатты
шешімдер
A) экологиялық саясат
B) экологиялық инновация
C) технопарк
D) экономикалық даму
24.Аумақтарды тиімсіз пайдалану әсерінен тұтас өсімдік жамылғысынан
айырылуы
A) батпақтану
B) эрозия

C) пестицидпен ластану
D) шөлейттену
25.Қазақстандағы күкірт тотығымен ластанған ауыл
A) Сергеевка
B) Шалқар
C) Глубокое
D) Абай
4-нұсқа
1.Қоршаған ортаға тигізетін әсерді мейілінше азайтуға бағытталған шаралар
A) экологиялық инновациялық технологиялар
B) табиғи ортаның ластануы
C) экологиялық саясат
D) экологиялық із
2.Геоэкология терминін алғаш рет ғалым
A) К.Тролл
B) А.Чигаркин
C) Э.Зюсс
D) Н.Вернадский
3.А.ВЧигаркиннің көмегімен экологиялық тұрғыда тазарту
A) 3 деңгей 48 провинция
B) 4 деңгей 37 облыс
C) 6 деңгей 49 провинция
D) 5 деңгей 47 провинция
4.Чернобыль АЭС-да болған жойқын апат
A) 1996 ж

B) 1886 ж
C) 1986 ж
D) 1976 ж
5.Экологиялық жағынан таза ортаны сақтау және табиғат ресурстарын
қалыпты пайдалануды қамтамасыз ету мақсатында жоғары иерархиялық
деңгейдегі географиялық жүйелердің экологиялық ерекшеліктерін зерттейтін
сала
A) Геоэкология
B) Геосаясат
C) Табиғатты пайдалану
D) Геоинформатика
6.Геоэкология пайда болған уақыты
A) 1920-1930
B) 1820-1830
C) 2020-2022
D) 2000-2020
7.Геоэкология саласы аса қарқынды дамыған ел
A) Франция
B) Германия
C) АҚШ
D) Италия
8.Геоэкологияның маңызы
A) қоршаған ортадағы физикалық-географиялық жағдайларға әрекеттесу
B) шаруашылық пайдалануға қатысты зерттеу
C) рекреациялық әлеуетті бағалауға қатысты зерттеулер
D) табиғат пен қоғам арасындағы өзара әрекеттесу мәселелерін шешеді

9.Маңызды қорлардың едәуір азаюымен, ежелгі өнеркәсіпті аудандарда
табиғат ресурстарының нашарлауымен және көпшілігінің қалпына
келмеуімен байланысты анықталады
A) аумақты шаруашылық пайдалануға қатысты зерттеу
B) рекреациялық әлеуетті бағалауға қатысты зерттеулер
C) геоэкологиялық болжамдар
D) геоэкологиялық жоспарлау (жобалау)
10.Туризм мен демалыс аудандарын ор наластыру мен дамытуды негіздеуге
бағытталатын зерттеулер
A) геоэкологиялық болжамдар
B) аумақты шаруашылық пайдалануға қатысты зерттеу
C) рекреациялық әлеуетті бағалауға қатысты зерттеулер
D) геоэкологиялық жоспарлау
11.Шаруашылықтың жекелеген салаларының және табиғат кешендерінің
дамуына, халықтың орналасуына, болжам жасаудың нәтижелеріне сүйенеті
зерттеулер
A) геоэкологиялық болжамдар
B) геоэкологиялық жоспарлау
C) өндірістік-экономикалық
D) қоршаған ортадағы физикалық-географиялық жағдайларға
12.Табиғатты пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды
негіздеу, оларды орындау көлемін уақыт интервалы мен аумақтар бойынша
бөлу
A) геоэкологиялық жоспарлау
B) геоэкологиялық болжамдар
C) рекреациялық әлеуетті бағалауға қатысты зерттеулер
D) аумақты шаруашылық пайдалануға қатысты зерттеу
13.Табиғт ресурстарына экономиклық баға берудің басты көрсеткіштері

A) бағаланатын ресурстарды пайдалану нәтижесінде алынатын бастапқы
өнімдердің экономикалық көрсеткіштері
B) қоршаған ортаның ластануы және оның өздігінен тазаруы
C) қоршаған ортадағы физикалық-географиялық жағдайларға қарайтын
көршеткіштер
D) табиғат пен қоғам арасындағы өзара әрекеттесу мәселелерін шешу
көршеткіштері
14.Экологиялық жағдай қандай факторлар ықпалымен қалыптасады
A) аумақты шаруашылық пайдалануға қатысты зерттеу
B) рекреациялық әлеуетті бағалауға қатысты зерттеулер
C) қоршаған ортаның ластануы және оның өздігінен тазаруы
D) геоэкологиялық жоспарлау
15.Ластану неге байланысты
A) зерттеу түрлеріне байланысты
B) орналасуына байланысты
C) қоршаған ортадағы физикалық-географиялық жағдайларға
D) өндірістік-экономикалық жағдайға
16.Өздігінен тазару неге байланысты
A) қоршаған ортадағы физикалық-географиялық жағдайларға
B) өндірістік-экономикалық жағдайға
C) қоршаған ортаның ластануы және оның өздігінен тазаруы
D) аумақты шаруашылық пайдалануға қатысты зерттеу
17.Жердің топырақ қабаты
A) Педосфера
B) Литосфера
C) Геосфера
D) Мантия

18.қоқыс аралы қай мұхитта орналасқан
A) Атлант
B) Тынық
C) Солтүстік Мұзды мұхит
D) Үнді
19.Бактериялық ластану дегеніміз...........
A) суқоймларға радиоактивті қалдықтарды лақтыру
B) судың қасиетіне, мөлдірлігіне әсер ететін әртүрлі механикалық қоспалар
C) суда патогенді бактериялар мен вирустардың пайда болуы
D) температурасы жоғары сумен араласу салдарынан пайда болады
20.Макродеңгейдің аумақтық жүйесіне жататындарды анықта
A) құрлықтар
B) субконтиненттер
C) жекеленген қалалар
D) ірі мемлекеттер
21.Экосфераны қоғаммен интеграция процесінде зерттейтін ғылым....
A) геоэкология
B) экология
C) экосфера
D) география
22.Тірі организмдер мен олардың қоршаған ортасын біртұтас қамтитын
биологиялық жүйе
A) биосфера
B) экосфера
C) педосфера
D) геосфера

23.Соңғы 20 жыл ішінде Еуропада қанша өсімдік пен жануар түрі жоғалып
кетті
A) 9 мың
B) 11 мың
C) 3 мың
D) 17 мың
24.Таулы аудандарда орманды отау, малдың шамадан тыс жайылуы, тау
шатқалдарында жол, құбыр жүргізу салдары қандай құбылысқа алып келеді
A) эрозия
B) сел
C) цунами
D) торнадо
25.Фотохимиялық тұман
A) Тыныс алу жолдарына және көзге зиян
B) адам қатерлі тері ауруларына шалдығады
C) ғиматтарға зиян
D) адам белсенді күйде болады
ІІ.Геоэкономика
5-нұсқа
1.Халықаралық күштер әрекетінің саяси саладан экономикалық кеңістікке
ығысуы, осы арқылы ғаламдық геоэкономикалық шиеленістердің туындауы
A) нарық сыйымдылығы
B) Экономикалық субъектілердің даму стратегияларың анықтау
C) Жалпы ішкі өнім
D) Адами даму индексі
2.Нақты табыс мөлшерін арттыра алатың ел қалай аталады
A) нарық елдері

B) Дамушы елдер
C) Бәсекеге қабілетті ел
D) жаңа индустриалды елдер
3.Геоэкономикалық түсініктер жүйесі нешеге бөлінеді
A) 1
B) 4
C) 5
D) 3
4.Айналымға жаңа ақшаларды шығару арқылы ақша массасын ұлғайту
A) Эмиссия
B) капитал
C) инфляция
D) геоэкономика
5.Зерттеу пәні мен мақсаттарына сәйкес, физикалық географиямен,
экономикамен, әлеуметтанумен тығыз байланысты болады
A) физикалық
B) экономикалық
C) әлеуметтік
D) гляциология
6.Дүниежүзілік экономикалық жүйенің заңдылықтары жүзеге асатын
ғаламдық кеңістік
A) әлеуметтік
B) мектепішілік
C) геоэкономикалық
D) қоғамдық
7.Нақты әрбір сәтте нарықта бар немесе өндіріліп, нарыққа жеткізілетін тауар
мөлшерін қалай аталады

A) геоэкономикалық
B) нарық жағдаяттары
C) эмиссия
D) нарық сыйымдылығы
8.Қазіргі дүниенің ғаламдық орталықтары
A) АҚШ, Еуропалық одақ, Қазақстан
B) Қытай, Еуропалық одақ, Жапония)
C) АҚШ, Еуропалық одақ, Жапония
D) АҚШ, Еуропалық одақ, Ресей
9.Экономикалық көрсеткіштер арқылы....... танып білу
A) геоэкономикалық кеңістік
B) ғаламдық әлем
C) ғаламдық орталықтары
D) нарық
10.Валлерстайнның экономикалық кеңістік моделі, экономикалық кеңістікті
нешеге бөлді
A) 2
B) 5
C) 3
D) 4
11.Балқан түбегі елдері ,Португалия ,Ирландия және ТМД елдері
A) өтпелі
B) орталық
C) жартылай периферия
D) периферия
12.Әлемдік экономикалық субъектілер арамындағы сауда-саттық үдерісі

A) Әлемдік нарық
B) сандық
C) сапалық
D) геоэкономика
13.Геоэкономикалық технологиялар көмегімен әлемдік нарықта
экономикалық мақсаттарға қол жеткізу және болуы мүмкін жанжалдардың
алдын-алу жоспары
A) геоэкономикалық саясат
B) геоэкономикалық стратегия
C) экономикалық қуаттылық
D) Басекеге қабілеттілік
14.Экономикалық өрлеудің қарқынын, халықтың еңбекпен қамтылуы мен
нақты табыс мөлшерін арттыруға қабілетті елді бәсекеге қабілетті ел деп кім
атаған
A) Н.С. Мироненко
B) Б.П. Алисов
C) А. Гумбольдт
D) Ш.Уәлиханов
15.Геоэкономиканың түсініктер жүйесі
A) эмиссиялық
B) нарықтық
C) демпинг
D) кеңістік

16.бұл не?
A) экономикалық сфера
B) шексіздік
C) экономикалық кеңістік
D) периферия
17.Азия, Латын Америкасы, Африка мен Мұхит аралдарының артта қалған
елдері экономикалық кеңістіктің қай бөлігіне жатады
A) жартылай периферия
B) орталық
C) периферия
D) ешқайсысына жатпайды.
18.Нарықтың аса маңызды көрсеткіштері(бірнеше жауапты)
A) нарықтық жағдаяты
B) әлемдік нарық
C) нарықтық тауарлық құрылымы
D) инвестиция
E) нарықтық сыйымдылық
19.Геоэкономиканың негізгі түсініктері (бірнеше жауапты )
A) әсер ету ортасы
B) дүниежүзілік державалар
C) экологиялық жағдай

D) мемлекет стриатегиясы
E) әлеуметтік жағдай
20.Геоэкономикалық зерттеулер д.ж жіктеді:
A) ауқатты Солтүстік
B) христиандық оңтүстік
C) мұсылмандық батыс
D) кедей шығыс
21.Дүниежүзілік шаруашылықтың даму кезеңдері (бірнеше жауапты )
A) индустрияландыруға дейінгі кезең
B) индустрияландыру кезеңдері
C) бұрынғы кезең
D) Қазіргі кезең
E) болашақ
22.Өндірістік салаға жатады: (бірнеше жауапты )
A) ауылшаруашылығы
B) металлургия
C) білім беру
D) денсаулық сақтау
E) спорт және туризм
23.Өндірістік емес салаға жатады (бірнеше жауапты )
A) малшаруашылығы
B) Көлік
C) Қызмет көрсету
D) Әлеуметтік қызметтер
E) Басқару, зерттеу, ақпараттандыру

24.Геоэкономика - қандай ғылым
A) Белгілі бір елдегі экономикалық жағдайды зерттейтін ғылым.
B) Географиялық, тарихи, саяси және басқа да факторлардың. өзара
байланысын зерттейтін ғылым.
C) Адамдардың белгілі бір мақсатқа жету үшін билікті қалайша тудырып оны
сақтауын бейнелейтін ғылым.
D) Материалдық игіліктерді өндіру, айырбастау, бөлу және тұтыну үрдісі
туралы ғылым.
25.Геоэкономика түсінігін алғаш қарастырған кім
A) Альфред Мэхэн
B) Фернандо Броделем
C) Фридрих Ратцель
D) Стивен Коэн
6-нұсқа
1.Геоэкономика мен экономикалық географияның айырмашылығы қандай
A) Геоэкономика мемлекеттер мен аймақтардың экономикалық даму үдерісін
зерттейді.
B) Геоэкономика әлеуметтік нысандар мен олардың өзара байланысын
зерттейді.
C) Экономикалық география елдердің бәсекеге қабілеттілігін зерттейді.
D) Экономикалық география экономикалық субъектілер мен үдерістерді
зерттейді.
2.Типология деген не
A) маңызды белгілері бойынша жіктелуі
B) жалпыұлттық табыс көлемі
C) дағдарысты аудандар
D) қосалқы орталықтар

3.Даму деңгейінің айырмашылығын анықтау үшін қолданылатын
статистикалық көрсеткіш неше топқа бөлінеді
A) 2
B) 3
C) 4
D) 5
4.Кез келген заманауи мемлекеттің дамуының негізгі көрсеткіші
A) Халықтың өмір сүру деңгейі мен сапасы
B) Қызмет көрсету
C) Өнеркәсіп
D) Ауылшаруашылық
5.Жыл ішінде ел аумағында өндірілген барлық игіліктің көлемі.
A) Жалпы ішкі өнім
B) Жалпы ұлттық өнім
C) Жалпы ұлттық табыс
D) Жалпы ішкі өндіріс
6.Целлюлоза-қағаз өндірісіне маманданған ел
A) Швейцария
B) Жапония
C) Италия
D) Финляндия
7.Жетекші дамушы елдер
A) Чили, Үндістан, Бразилия Манакко
B) Қытай, Үндістан, Конго
C) Қытай, Үндістан, Бразилия, Мексика
D) Бразилия, Мексика Марокко

8.2009 жылы 18 тамызда өз өтініші бойынша ТМД құрамынан ресми түрде
шығарылған ел
A) Қытай
B) Ливия
C) Грузия
D) Украйна
9.Экономикалық қайта құруларды жүзеге асыру өтпелі экономика елдерінде
басталған уақыт
A) 1989
B) 1889
C) 1991
D) 1990
10.Өтпелі экономика елдеріне неше ел жатады
A) 28
B) 30
C) 32
D) 17
11.АЭХА (атом энер. жөн) және ОПЕК ұйымдарының штаб-пәтерлері
орналасқан қала
A) Париж
B) Астана
C) Вена
D) Гонконг
12.Электр техникасы өндірісімен, халықаралық теңіз тасымалына
маманданған ел
A) Италия
B) Франция,

C) Норвегия
D) АҚШ,
13.Шетелдік туристерді қабылдау жөнінен жетекші орынды алатын
елдер(бірнеше жауапты)
A) АҚШ
B) Франция
C) Италия
D) Марокко
14.Жер тапшылығы сезілетін мемлекет
A) Сингапур
B) Бразилия
C) Австралия
D) Бельгия
15.Геоэкономиканың зерттеу салалары (A.Неклесса бойынша):
A) географиялық жағдайлар, бәсекеге қабілеттілік, экономикалық қуаттылық,
саясат пен экономика
B) шаруашылық, геокеңістік, геоақпарат, бәсеке қабілеттілік, геосаясат
C) өндіріс, технология, шаруашылық, экономикалық қуаттылық
D) бәсекеге қабілеттілік, инфрақұрылымды дамыту, технология,
шаруашылық
16.Геоэкономиканың түсініктер жүйесі:
A) нысандық, кеңістіктік, көрсеткіштік, үдерістік
B) индикаторлық, экономикалық, кеңістіктік
C) тұтынушылық, нысандық, әлеуметтік
D) үдерістік, аймақтық, инвестициялық
17.Дүниежүзілік шаруашылықтың даму кезеңдері нешеге бөлінеді
A) 3

B) 4
C) 5
D) 6
18.Қазіргі әлемнің экономикалық кеңістік моделін әйгілі американдық
экономист және геосаясаткер
A) Н.С.Мироненко
B) А.Х.Востоков
C) И.Валлерстайн
D) Ф.Перру
19.Сұраныс пен ұсыныстың арақатынасы
A) Нарық жағдаяты
B) Нарық бәсекесі
C) Нарықтың географиялық құрылымы
D) Нарық сыйымдылығы
20.Көп бөлікті модель негізінде дүниежүзілік шаруашылық қанша орталыққа
бөлінген
A) 10
B) 11
C) 17
D) 20
21.Дамыған елдердің басым көпшілігі орналасқан жарты шар
A) Азия
B) Солтүстік
C) Оңтүстік
D) Шығыс

22.Ғылымға негізделген өндіріс шоғырланған мемлекеттер (бірнеше
жауапты)
A) Конго
B) АҚШ
C) Жапония,
D) Германия
23.Экономика секторларын деңгейлері реті бойынша сәйкестендіріңіз
1)

Басқару және ғылым; Қаржы

2)

Өңдеуші және қайта өңдейтін өнеркәсіп

3)

Табиғатты алғашқы пайдаланатын салалар

4)

Қызмет көрсету, көлік; Сауда, байланыс

A) 2; 3; 4; 1
B) 1; 3; 4; 2
C) 2; 1; 4; 3
D) 3; 2; 4; 1
24.Шаруашылықты орналастырудағы басты факторлардың жіктелуі
A) Дәстүрлі және заманауи
B) Негізгі және жанама
C) Дәстүрлі және балама
D) Ғылыми және заманауи
25.Қазақстанның жалпы ішкі өнімінің (ЖІӨ) құрылымындағы қызмет
көрсету саласы қанша пайызды құрайды? (2018ж)
A) 51,7
B) 53,2
C) 55
D) 54,5

7-нұсқа
1.2018 жылғы статистика бойынша жалпы аймақтық өнім (ЖАӨ) көрсеткіші
бойынша алдыңғы қатардағы аймақтар (бірнеше жауапты)
A) Қарағанды облысы
B) Алматы қаласы
C) Атырау облысы
D) Маңғыстау облысы
E) Нұр-Сұлтан қаласы
2.Республиканың тұтастай бәсекеге қабілеттілігін анықтайтын фактор
A) Табиғи-экологиялық байлықтар
B) Саяси-әлеуметтік жетістіктер
C) Әлеуметтік-экономикалық әлеует
D) Экономикалық-саяси құрылым
3.Экономикалық дамудың негізгі факторлары (бірнеше жауапты)
A) Инвестициялық сұраныс
B) Экологиялық іс-шаралардың белсенді жүргізілуі
C) Мемлекеттердің саяси байланыстары мен түрлі саяси іс-шаралары
D) Тұтынушылық сұраныс
E) Экономиканың базалық салаларындағы өндірістік белсенділік
4.2018 жылғы статистика бойынша жылдық инфляция мөлшері
A) 4,7%
B) 5,3%
C) 5,6%
D) 4,2%
5.Қазақстанның хаб-қалалары
A) Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент, Ақтөбе, Өскемен

B) Шымкент, Алматы, Атырау, Ақтөбе, Семей
C) Нұр-Сұлтан, Алматы, Қарағанды, Шымкент, Ақтау
D) Алматы, Шымкент, Атырау, Өскемен, Павлодар
6.Жалпы өңірлік өнімнің (ЖӨӨ) өндірісінде Алматы қаласының үлесі қандай
(2019ж)
A) 25,3%
B) 22,7%
C) 24,6%
D) 20,9%
7.Мемлекет аумағын бір-бірінен экономикалық-географиялық жағдайына,
табиғи ресурстарына, мамандандырылу ерекшеліктеріне сәйкес аудандарға
бөлу
A) Аймақтандыру
B) Мамандандыру
C) Аудандастыру
D) Әкімшілік-аумақтық бөлініс
8.Қазақстан аумағын 5 экономикалық ауданға бөлуді ұсынған ғалым
A) В.И.Северцов
B) Н.Н.Колосовский
C) Н.Н.Баранский
D) Э. Реклю
9.Экономикалық аудандастырудың негізгі түрлері
A) Тұтас және тараптық
B) Жалпы және жеке
C) Мамандық және ресурстық
D) Салалық және интегралдық
10.Бөлу реті мен аудандастыру бірліктерінің дұрыс сызбанұсқасын көрсетіңіз

A) Ауыл – аудан – қала – аймақ
B) Аудан – аймақ – макроаймақ – экономикалық аудан
C) Кіші аймақ – орта аймақ – үлкен аймақ – экономикалық аудан
D) Аудан – қала – микроаймақ – макроаймақ
11.Инвестициялық тартымдылық деген не
A) Инвестордың қандай да бір нысан таңдауына әсер ететін белгілі
шарттардың болуы
B) Инвестициялық шешімдірді қабылдауда әлемдік биржаға талдау жасау
C) Инвестордың инвестиция салмас бұрын ел экономикасына болжам жасауы
D) Инвестицияның елге әкелетін пайданың шарттық мөлшері
12.2020 жылы «Doing Business» рейтингісіне сәйкес, Қазақстанның
инвестициялық тартымдылық өлшемі бойынша әлемде қай орында?
A) 20-орында
B) 25-орында
C) 31-орында
D) 34-орында
13.2005-2019 жж статистикасы бойынша Қазақстан экономикасына ең көп
инвестиция салған ел
A) АҚШ
B) Қытай
C) Нидерланды
D) Жапония
14.2019 жылдың 1 қаңтардағы есеп қорытындысы бойынша Қазақстанның
жалпы сыртқы қарызы
A) 190,2 млрд доллар
B) 158,8 млрд доллар
C) 167,9 млрд доллар

D) 165,2 млрд доллар
15.2019 жылдың 1 қаңтардағы есеп қорытындысы бойынша Қазақстанның
жалпы сыртқы қарызы ЖІӨ-нің қанща пайызын құрады
A) 85,6%
B) 93,1%
C) 94,7%
D) 89,5%
16.2005-2017жылдарда Қазақстан экономикасының қай саласына ең көп
мөлшерде инвестиция салынды
A) Тау-кен өнеркәсібі
B) Қаржы және сақтандыру қызметі
C) Өңдеу өнеркәсібі
D) Кәсіби, ғылыми және техникалық қызметтер
17.Аймақтың инвестициялық әлеуетінің негізгі құрамбөліктері (бірнеше
жауапты)
A) Ресурстық
B) Операциялық
C) Имидждік
D) Экономикалық
E) Қаржылық
F) Саяси әлеуеттік
18.Инвестицияларды тарту әдістері мен инвестицияларды басқару жүйесін
біріктіретін аймақтың инвестициялық әлеуетінің негізгі құрамбөліктерінің
бірі
A) Қаржылық
B) Ресурстық
C) Операциялық

D) Экономикалық
19.Әлеуетті инвесторлардың аймақ туралы көзқарасы, олардың аймақтағы
инвестициялық жобалардың табысты болуына қатысты шараларды
анықтайтын аймақтың инвестициялық әлеуетінің негізгі құрамбөліктерінің
бірі
A) Имидждік
B) Экономикалық
C) Операциялық
D) Ғылыми-технологиялық
20.Географиялық және геоэкономикалық жағдай, ресурстық база,
экономикалық әлеуетті біріктіретін аймақтың инвестициялық әлеуеттің
негізгі құрамбөліктерінің бірі
A) Операциялық
B) Ресурстық
C) Саяси-әлеуеттік
D) Экономикалық
21.Аумақты теңестіру элементтерінің дұрыс ретін көрсетіңіз
A) Аймақтық ресурс + Аймақтық инвестиция
B) Аймақтық экономика + Аймақтық тиімділік
C) Аймақтық әділдік + Аймақтық тиімділік
D) Аймақтық ресурс + Аймақтық экология
22.Диверсификация (әртараптану) деген не
A) Ғылыми-техникалық мамандандырылуды қадағалау
B) Аймақтық инвестицияның тартымдылық деңгейін анықтау
C) Белгілі бір салаға маманданған экономика саласын, басқа салаға қайта
мамандандыру
D) Шығарылған өнімнің ассортиментін кеңейту және өткізу нарықтарын
қайта бағдарлау

23.Өзен ресурстарына бай елдер
A) Қытай, Қазақстан
B) Ресей, Бразилия
C) Канада, Марокко
D) Конго ДР, Бельгия
24.Орман ауданы бойынша көшбасшы елдер
A) Ресей, Канада, Бразилия, АҚШ, Конго ДР
B) Ресей, Канада, Бразилия, Аргентина, Конго ДР
C) Ресей, Канада, Бразилия, Индонезия, Филиппин
D) Ресей, Канада, Бразилия, Үндістан, Қытай
25.Кез келген аумақтың табиғат ресурстарын экономикалық бағалаудың 5
баллдық жүйесін ұсынған ғалым
A) Ю.Одум
B) Ф.Ратцель
C) А.Ю.Скопин
D) А.И.Чигаркин
8-нұсқа
1.Ғаламшардың генетикалық қоры
A) антропогендік кешендер
B) Атмосфера мен литосфера
C) Пайдалы қазбалар
D) Өсімдік пен жануар
2.Табиғи ресурстарды экономикалық бағалауда қолданылатын
көрсеткіш(тер) (бірнеше жауапты)
A) Нақты өлшемдер (тонн, га, м³, баррель тб)
B) Қаржылық бағамдар (нарықтық құны тб)

C) Балдық көрсеткіштер (0-5)
D) Табиғатқа зиян келтіру индексы
3.Балық аулаудын көшбасшылар
A) Тайвань, Моңғолия, Кытай, Ресей, Чили, Аргентина
B) Аргентина, Уругвай, Монако, Чили, Бразилия, Корея
C) Жапония, Қытай, АҚШ, Чили, Перу, Ресей
D) Қытай, Украина, Вьетнам, Нидерланд, Дания, Финляндия
4.Бұғы өсіретін зона
A) тундра
B) шөл
C) аралас ормандар
D) арктикалық шөл
5.«Жасыл революция» үлкен қолдау тапқан елдер
A) Латын Америкасы, Сахарадан оңтүстікке қарай Африка
B) Орталық Азия, Оңтүстік Америка
C) Бразилия, Жапония
D) Оңтүстік, Оңтүстік Шығыс Азия, Мексика,
6.Әлемдік машина жасау ауданына жатпайды
A) Солтүстік Америка
B) Батыс Еуропа
C) ТМД
D) Латын Америка
7.Болат өндіруден көшбасшы
A) Азия
B) Еуропа

C) Африка
D) Америка
8.Қара, түсті, бағалы металлдар қорына бай ел
A) Аустралия
B) Бразилия
C) Қытай
D) Ресей
9.Терең бағытта пайдалы қазбаларды ӨНДІРМЕЙТІН ел
A) Еуропа
B) Ресейдің Еуропалық бөлігі
C) Украина
D) Канада
10.Шикізатты өндіретін аудандардағы топырақты қайта өндеуді атаңыз
A) Утилизация
B) Рекультивация
C) Мелиорация
D) Аквакультура
11.ҒТРдегі техника мен технологияның негізгі даму бағыты
A) Эволюциялық
B) Регрессивті
C) Пассивті
D) Революциялық
12.Қазақстанда неше көлік дәлізі бар
A) 2
B) 3

C) 5
D) 9
13.Жол қатынасының ұзындығы мен жүк тасымалдау жөнінен көшбасшы
A) Канада
B) АҚШ
C) Ресей
D) Қытай
14.Мыс кендері
A) Жаңа Зеландия
B) Мексика
C) Швейцария
D) Замбия
15.Қазіргі уақытта әлемде ____ еркін экономикалық зона бар
A) 100
B) 250
C) 500
D) 4000
16.Лицензияны негізгі сатып алушылар
A) Ресей, Канада, Мексика
B) Швеция, Израиль, Украина
C) Италия Германия, Жапония
D) Бразилия, Жапония, Украина
17.Парсы шығанағына еңбек ресурстары қой жерлерден келеді
A) Латын америкасы
B) батыс еуропа

C) оңтүстік азия
D) оңтүстік еуропа
18.Халықаралық туристік ұйымы құрылған жыл, неше мемлекет мүше
A) 1975ж, 120 ел
B) 1992ж, 140 ел
C) 1944ж, 182 ел
D) 2015ж, 140 ел
19.ЖІӨ негізгі бөлігін туризм құрайтын мемлекеттер
A) Франция, Египет
B) Либерия, Мексика
C) Монако, Лихтенштейн
D) БАӘ, Катар
20.Италиядағы Милан Турин Генуя
A) Ескі өнеркәсіпті аудан
B) Артта қалған аудан
C) Жаңадан игеріліп жатқан аудан
D) Жоғары дамыған аудан
22.Өнеркәсіптік революция кезеңінде пайда болған, бірақ қазіргі таңда
ҒТРдің ықпалы аз, қарапайым өндірістер
A) Жоғары дамыған аудандар
B) Ескі өнеркәсіпті аудандар
C) Артта қалған аудандар
D) Жаңадан игеріліп жатқан аудандар
23.Ланкшир, Йоркшир, Батыс Мидленд, Эльзас, Лотарингия
A) Жоғары дамыған аудандар
B) Ескі өнеркәсіпті аудандар

C) Артта қалған аудандар
D) Жаңадан игеріліп жатқан аудандар
24.Қалалық агломерацияның ауыртпалығын азайту үшін 8 серік қала
салынған қала
A) Париж
B) Лондон
C) Рим
D) Бонн
25.Шаруашылықтың аумақтық құрылымының отарлық типі тән дамушы
елдердің сипаттары (бірнеше жауапты)
A) Елдің аймақтарында экономикалық тұрғыдан айырмашылық жоқ
B) Дамыған өнеркәсіп пен ауылшаруашылықты аудандар аз
C) Көлік жолдарымен қамтылудың деңгейі төмен
D) Аумақты пайдаланудың ошақты сипаты
E) Кемелденген аумақтық құрылым қалыптасқан
9-нұсқа
1."Бір ел ішіндегі екі ел" - дің мысалы
A) АҚШ
B) Үндістан
C) Жапония
D) Нидерланд
2.Уругвай астанасы
A) Буэнос Айрес
B) Парамарибо
C) Асунсьон
D) Монтевидео

3.Мемлекет астанасын дүниежүзілік мұхитқа шығуын қамтамасыз ететін
порттар мен қалалардың дұрыс қатарын белгілеңіз
A) Мехико-Вальпараисо; Сантьяго-Вераксус; Кито-Гуаякиль
B) Мехико-Вераксус; Сантьяго-Вальпараисо ;Кито-Гуаякиль
C) Мехико-Гуаякиль; Сантьяго-Вальпараисо; Кито-Вераксус
D) Мехико-Вераксус ;Сантьяго-Гуаякиль; Кито-Вальпараисо
4.Дамушы мемлекеттерде қосалқы орталықтардың (фокустардың) қызметін
атқарады – (бірнеше жауапты)
A) Тау-кен
B) Плантациялық ауылшаруашылық
C) Машина жасау
D) Химия
E) Робототехника
5.Аргентинаның табиғат ресурсына бай ауданы
A) Отты жер аралы
B) Патагония
C) Фолкленд аралдары
D) Ориноко ойпаты
6.Германияның жоғары дамыған аймағы
A) солтүстігі
B) оңтүстігі
C) батысы
D) шығысы
7.Шаруашылықтың өңдеуші саласына жататындар
A) ауылшаруашылығы
B) өңдеуші өнеркәсіп

C) орманшаруашылығы
D) көлік пен байланыс
E) құрылыс
8.Металлургия, бу машиналарын жасау
A) ескі сала
B) жаңа сала
C) өндіруші
D) ең жаңа сала
9.Химиялық талшық жасау
A) ескі сала
B) жаңа сала
C) өндіруші сала
D) ең жаңа сала
10.19ғ мен 20ғ бірінші жартысы
A) ағаш кезеңі
B) көмір кезеңі
C) мұнай кезеңі
D) газ кезеңі
11.Дүниежүзінде мұнай мен көмір өндіретін елдердің саны (шамамен)
A) 100, 120
B) 40, 30
C) 80, 60
D) 120, 140
12.Табиғи газдың жетекші өндірушілеріне жатпайды
A) Ресей

B) АҚШ
C) Канада
D) Катар
13.Көмірді басты өндіру аймағы
A) Еуропа
B) Азия
C) Аустралия
D) Африка
14.Тау кен өндірісіндегі алпауыт мемлекеттер
A) Филиппин, Канада, Аустралия, ОАР, Марокко, Үндістан, Қытай, Украина
B) АҚШ, Канада, Жаңа Зеландия, ОАР, Израиль, Үндістан, Қытай,
Нидерланд
C) АҚШ, Канада, Аустралия, ОАР, Бразилия, Үндістан, Қытай,Ресей
D) АҚШ, Вьетнам, Аустралия, ОАР, Бразилия, Қазақстан, Қытай,Ресей
15.Өнеркәсіп пен құрылыс үшін аса қажетті конструкциялық материал
A) көмір
B) қара металлургия
C) түсті металлургия
D) легирленетін металлдар
16.Легирлеуші металдар
A) платнина, палладий
B) алюминий, титан
C) вольфрам, молибден
D) сынап, селен
17.Дүниежүзіндегі темірдің 18% тиесілі елдер
A) Аргентина, Чили

B) АҚШ, Канада
C) Аустралия, Замбия
D) Бразилия, Ресей
18.Түсті металлургияның орналасуы көлік, энергетикалық және тұтыну
факторларына бағдарланған елдер
A) дамыған
B) дамушы
C) артта қалған
D) жалға пәтер беруші
19.Түсті металлургияның орналасуы шикізат пен энергетикалық шикізатқа
бағдарланған елдер
A) дамыған
B) дамушы
C) үлкен жетілік
D) қоныс аударған капитализм
20.Кеме жасау машина жасаудың қай салалық құрылымына жатады
A) ескі
B) жаңа
C) ең жаңа
D) өтпелі
21.Полистирол шығаруғы маманданған пластмасса зауыты
A) Атырауда
B) Ақтөбеде
C) Ақтауда
D) Оралда
22.Орман ресурстарына тапшы мемлекет

A) Бразилия
B) Конго ДР
C) Қазақстан
D) Ресей
23.Азот тыңайтқыштары мен полимер өндірісінде пайдаланатын шикізат
A) фосфорит
B) газ
C) көмір
D) полиметалл
24.Еліміздегі мақта талшығының неше пайызы экспортқа шығарылады
A) 20%
B) 50%
C) 40%
D) 80%
25.Елімізде өндірілетін темір кенінің қанша пайызы экспортқа шығарылады
A) 20%
B) 40%
C) 70%
D) 90%
10-нұсқа
1.Солтүстік орман белдеуінің елдері
A) Ресей, Индонезия
B) Норвегия, Украина
C) Канада, Швеция
D) ФИнляндия, АҚШ

2.Тұтынушылық ауылшаруашылығының сипаттамасына жатпайды
A) аз тауарлы тұтынушылық ауылшаруашылығы
B) өсімдікшаруашылық басым
C) жайылымдық малшуашылық
D) жер жыртын егін егу
3.Шошқа басы ең көп аймақ
A) АҚШ
B) Үндістан
C) Қытай
D) Ресей
4.АФрика мен Азияның шөлді аудандарында өсірілетін малф (бірнеше
жауапты)
A) түйе
B) қодас
C) ешкі
D) бұғы
E) шошқа
5.Балықтар көп ауланатын аймақ (тар) (бірнеше жауапты)
A) Қайрандар
B) жылы және суық мұхит ағыстары түйіскен аудандар
C) тропиктік белдеулер
D) экваторлық белдеулер
E) терең шұң
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!