Халықтың демографиялық
жағдайымен саясаты.
Демографиядағы ең басты
мәселе-халықтың ұдайы өзгеруін, өсу мөлшерін, даумын анықтау.
Халықтың ұдайы өзгерісі-ұрпақ алмасу, туу мен өлу, яғни табиғи
жағдай арқылы жүзеге асады. Белгілі бір аймақтағы халықтың өсу
мөлшерінің өзгеруі адамдардың басқа жерлерден көшіп келуі
(иммиграция) мен олардың бөтен аймақтарға қоныс аударуына
(эмиграйия) яғни халықтың көшу-қону қозғалысына да
байланысты.
Қазақыстан біздің үлкен
мемлекетімізде 18 млн халқымыз бар. Отанымызда 18034,3 мың адам,
осының ішінде қала тұрғындары 10339,4 мың (57,3), ауыл тұрғындары
-7694,9 мың (42,7)халық. Үлкен мемлекетімізде 130 астам ұлт
өкілдері тұрады. Осылайша бүкіліміз бірге тұрамыз. Үлкен
мемлекетіміз- үлкен отбасыға айналады. Келесі кестеде сіздер
Қазақыстан мемлекетінде осы қанша ұлт өкілі бар жәнеде олардын %
протцентін бақылай аламыз.
№
|
Ұлт
|
Үлесі,%
|
|
№
|
Ұлт
|
Үлесі,%
|
1
|
Қазақтар
|
66,97
|
10
|
Украиндер
|
1,58
|
2
|
Орыстар
|
20,20
|
11
|
Әзірбайжандар
|
0,59
|
3
|
Түріктер
|
0,61
|
12
|
Өзбектер
|
3,14
|
4
|
Татарлар
|
1,13
|
13
|
Күрдтер
|
0,25
|
5
|
Поляктар
|
0,18
|
14
|
Кәрістер
|
0,60
|
6
|
Ұйғырлар
|
1,46
|
15
|
Дүнгендер
|
0,37
|
7
|
Немістер
|
1,01
|
16
|
Тәжіктер
|
0,25
|
8
|
Шешендер
|
0,19
|
17
|
Өзге
ұлттар
|
1,14
|
9
|
Беларусьтар
|
0,33
|
|
|
|
ҚР Ұлттық Экономика
министрлігі Статистика комитетінің ақпаратына сәйкес, 1 шілдедегі
мәлімет бойынша Қазақыстанда 18млн 608мың 942 адам
тұрады.
Олардың 8 млн 970 мың 681-ер
азамат, 9млн 537 мың 261-әйел адам. Осылайша, нәзік жандылардың
саны ер азаматтарға қарағанда 566 580 адамға немесе
6,3көп.
Яғни мың адамға шаққанда 485ер
адам мен 515 әйелден, ал 100-еркекке-106 әйелден
келеді.
Дегенмен кей кездерде 100-
еркекке -110 әйелден келеді. Бұл табиғаттан солай сол себептен
өзгерту қиын болады. Ал әйел затының арасында басекелестік пайда
болады.
Мысалы келесі диограммада
Әйелдер мен Еркектердің % пайызын біле
аламыз...
Осы диограммада сіздер байқап
тұрғандай біздің мемлекетімізде 58% әйелдер, 23% еркетер,10%
жасөспірімдер, 9% қарттар алады.
Қазақыстан мемлекетінде
басынан бастап жұмыссыздық болған болатын. Дегенмен % протценті өте
төмен еді. Дегенмен қалаларда адам саны көбейіп жұмыссыздық пайда
болды.
Ауылдан жастап көптен көшіп
келіп жұмыссыздықтын протценті көбейіп кетті. Ауылдан көшіп
келгенде халық оқу орындарын, жұмыс іздеп келген жастар болатын.
Мысалға...
2017 жылы-201млн адам
жұмыссыздықпен жүрді.
2018 жылы- жұмыссыздықтын
пайызы азая бастады.
2019-2020 жылы-жұмыссыздық
деңгейі құлады 4,8% пайыз болды.
Елімізде жұмыссыздар саны
442,4 мыңға жетіп, өткен жылмен салыстырғанда 0,1 азайған. 2020
жылы қалада тұратын жұмыссыздардың саны 266,1 мың болса, ауыл
тұрғындарының 176,3 мыңы жұмыс істемеді. Елімізде жұмыс істемейтін
әйел саны-238,4 мың, ерлер -204 мың.
2020 жыл бойынша тұрақты
жұмысы жоқ халық өте көп міне кесте.
№
|
Аты
|
%
|
№
|
Аты
|
%
|
1
|
Алматы
|
51,5
|
8
|
Ақмола
облысы
|
19,9
|
2
|
Түркістан
|
41,6
|
9
|
Павладар
|
18,9
|
3
|
Шығыс
Қазақстан
|
33,6
|
10
|
Қызыл
орда
|
16,9
|
4
|
Қарағанды
|
29,7
|
11
|
Батыс
Қазақыстан
|
16,4
|
5
|
Жамбыл
облысы
|
25,7
|
12
|
Атырау
облысы
|
16,1
|
6
|
Қостанай
облысы
|
24,2
|
13
|
Манғыстау
облысы
|
15,9
|
7
|
Ақтөбе
облысы
|
20,9
|
14
|
Сол
Түстік
|
14,5
|
-110,5 мың адам өз еркімен
жұмыстан кеткен ;
-102,4 мыңының қызметке
орналасуға мүнкіндігі болмады;
-68,5 мың адам жеке немесе
отбасы жағдайына байланысты жұмыссыз ;
-39 мың адам үй қожалығына
байланысты жұмыс істемеді;
-30,4 мың адам қызметкерлерді
қысқарту себебімен жұмыссыз қалған.
2021 жылы осы пандемияның
кесірінен көп жұмыстар жабылып қалды, көбі үйде істелінетін
жұмыстарға көшіп кетті. Дегенмен қазіргі уақытпен айтқанда барлығы
өз орнына келіп жатыр. Жағдайларға байланысты жұмыссыздық орын
алды, дегенмен әр адам жұмыссыздықтан әр түрлі айла тәсілмен
жұмыссыздықты жене білді. Енді бірі жаңа технологиялар арқылы табыс
көзін тапса, енді бірі көленкелі бизнеспен жұмыс
істеді.