Харди - Вайнбергтің генетикалық тепе-теңдік заңы. Сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін қорғау.

Бөлім

11.4 Биосфера, экожүйе,

популяция

Педагогтің аты–жөні:

Каденова З.А

Күні:16.04.2024

Сыныбы: 11

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Харди - Вайнбергтің генетикалық тепе-теңдік заңы. Сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін қорғау.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

11.3.1.3 - экожүйенің алуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысты орнату

Сабақтың мақсаты:

экожүйенің алуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысты түсіну

Сабақтың барысы

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс–әрекеті

Оқушының іс–әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

3 мин

(Ұ). Ұйымдастыру кезеңі:

• Оқушылармен амандасу.

• Түгендеу.

• Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру жүзеге асырылады.

Сабақ барысында оқушы өзін бағалап отыруы үшін, оқушыларға бағалау парақтары беріледі.

Берілген смайликтерді көрсетеді. Көңіл-күйлері туралы ақпарат береді.

Бағалау парақтары таратылады

«Киіз үй» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

Мақсаты: оқушылардың сабаққа деген назарын бұру.

Тиімділігі: оқушылардың жаңа сабақ алдындағы көңіл-күйін анықтау.

Саралау: оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында өткізіледі.

Презентация, қол смайликтері

Бағалау парақтары

Жаңа сабаққа кіріспе

7 мин

(Ұ). Үй тапсырмасын еске түсіру

Үй тапсырмасын өткен сыныптар бойынша еске түсіру мақсатында суретті талдаңдар?

Оқушылар суретті талдап, ойларын ортаға салады.

Мақсаты: Өз ой-пікірлерімен санаса білу, көзқарастарын бөлісуде белсенді жағдай орнату.

Саралау: Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар қойылады.

Тиімділігі: Алдында өтілген тақырыпқа шолу жүргізіледі. Инновациялық технологияны қолдану.

Суреттер

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу

12 мин

Ұжымдық жұмыс

5 мин

Тапсырма.

Постер қорғау.

1 топ. Харди – Вайнберг заңы қолданылатын қандай популяциялық белгілер бар екенін айтады.

2 топ. Хайди – Вайнберг заңының мәнін айтып береді.

3 топ. Заңның орындалу шартын және оның қолданылуын түсіндіреді.

1 топ. Оқушылар берілген сұрақтар бойынша постер қорғайды.

Мақсаты: Білім алушы өз ойын талдайды және сараптайды, ойлау логикасын дамытады.

Жалпы– .... балл

Дескрипторы:

- экожүйенің алуан түрлілігін зерттеді;

- тұрақтылықты байланыстыра білді.

- заңның орындалу шартын ұғынды.

«Киіз үй» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

Постер

Жұптық жұмыс

4 мин

Тапсырма 2. Харди Вайнберг формуласы бойынша есептер шығару

• Есеп.

• Ірі қараның бір популяциясындағы мүйізділері 25% немесе 0,25, ал мүйізсіздері 75% немесе 0,75. Мүйізсіз белгіні доминантты А гені, мүйізді белгіні рецессивті а гені анықтайды. Гетерозиготаның мөлшері қандай болады?

Шешуі:

• Генотип аа-ның мөлшері 0,25 болғандықтан, жеке а аллелінің мөлшерін формулаға сәйкес былай табамыз:

а=√ q2 = √0,25= 0,5 АА=0,25

А= √ P2=√0,25= 0,5 Аа=0,25*2

аа=0,25

• Жауабы: гетерозигота 50%

Оқушылар жұппен жұмыс жасайды. Берілген есепті шығарады.

Дескриптор:

- есеп шығара алды.

Жалпы– 3 балл

«Киіз үй» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

оқулық,

жұмыс дәптерлері

Жеке жұмыс

2мин

Тапсырма 3. Дәптермен жұмыс.

Есептер шығару.

1 есеп. 1.Егер популяциядағы 200 адамның 98-і рецессивті фенотипті болса, онда бұл популяцияның қанша пайызы гетерозиготалар болады?

1. ЖАУАБЫ: 98/200 = (q2) 0.49 = q2 0.7 = q p + q = 1 p = 1 – 0.7 p = 0.3 2pq = 2(0.3)(0.7) = 0.42 = 42% гетерозиготалы

2. Есеп. Тышқандарда сұр аң терісіне қарағанда қоңыр түсі басымдылық көрсетеді. Егер сізде 200 тышқанның 168 қоңыр тышқандар болса Гомозиготалы доминанттардың,гетерозиготалары және гомозиготалы рецессивтіліктің болжамды жиілігі қандай?

1. Жауабы: 200 тышқан 168 = қоңыр= p2 + 2pq 32/200 = grey fur = q2 0.16 = q2 0.4 = q p = 0.6 (p + q = 1) p2 = 0.36 = 36% 2pq = 0.48 = 48% q2 = 0.16 = 16%

Оқушылар дәптермен жұмыс жасайды. Берілген есептерді дәптерге орындайды.

«Киіз үй» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

Жалпы– 2 балл

Оқулық

Жұмыс дәптерлері

Сабақты бекіту

5мин

Викторина: “Сәйкестендіру” әдісі арқылы сабақты бекіту.

Онлайн платформа арқылы орындау.

Оқушылар сәйкестендіру тестін орындайды. Әр құрылған дұрыс нұсқа 1 баллмен бағаланады.

Бағалау: әр сұрақ баллмен есептеледі

Жалпы «Киіз үй» әдісі арқылы өз-өздерін бағалап отырады

– 1 балл

Сабақтың соңы

Ой толғаныс

675тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Биология пәні бойынша барлық материалдарды көру

Іс-шаралар кестесі

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары