Химия негіздері

Алматы облысы Жамбыл ауданы

Химия негіздері

факультативтік бағдарламасы

(әдістемелік нұсқаулық)

ХИМИЯ НЕГІЗДЕРІ

ГульнарАбдуллаева Ахметкалиевна

Алматы облысы Жамбыл ауданы

«Наурызбай батыр Құтпанбетұлы атындағы орта мектебі»

коммуналдық мемлекеттік мекемесінің

химия-биология пәнінің мұғалімі

ТҮСІНІК ХАТ

Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында мемлекеттік саясат негізінде ең алғаш әр баланың қабілетіне қарай дамуы жеке адамның дарындылығын таныту мәселесі өзекті мәселелер енгізіліп отырғаны белгілі.

Химия ғылымы ежелгі заманнан пайда болған ғылым. Химия да басқа ғылымдар тәрізді адамзат қоғамының материалдық мұқтажынан туған. XVIII ғасырдың ортасына дейін химия ғылым деп есептелмеген, ол кәсіптік, шеберлік ретінде ғана танылған. Химия негізінен элементтерді және олардың қосылыстарын зерттейді.Химияның табиғатты, тірі дүниені зерттеуде және халық шаруашылығын дамытудағы маңызы зор.Химия нені зерттейді.Әлемдік өркениеттің, ғылым мен техниканың қарыштап өсуі, үздіксіз алға жылжуына байланысты химия ғылымының да рөлі барған сайын арта түсуде.  Сондықтан ол өзге де ғылым салалармен астасып, адамзат қоғамының дамуына игі әсерін  тигізуде.

Табиғатта халық шаруашылығына қажетті заттар кездесе бермейді. Сондықтан химиялық әдістерді және химияның жетістіктерін пайдаланып алуан түрлі өнімдер өндіреді.Қазіргі кезде химиялық әдістерді пайдаланып өнеркәсіпке қажетті аса таза заттар алу өндірістік мөлшерде жүзеге асырылудаХимия жетістіктерін пайдаланып қазіргі химия өнеркәсібі 50мыңнан астам халық тұтынатын өнімдер өндіреді. Соңғы кезде зор көңіл бөлініп отырған қоршаған ортаны қорғау мәселесінде химияның алатын орны ерекше. Өндірістік суларды тазарту ауа және су тазалығын сақтау және бақылау, қалдықсыз жұмыс істейтін өндірісті жүзеге асыруда химия ғылымы мен өнеркәсібінің маңызы зор.[ 1] Химия курсында химия ғылымының дамуы, заңдары мен теорияларына, химиялық процестер мен өндірістерге жүйеленген, тереңдетілген түрде жалпы шолу берілген. [ 1]

Ұсынылып отырған авторлық бағдарлама қазіргі заманда химия пәнін оқытуда 8 сынып бағдарламасына сай жазылған және материалды оқушылардың өз бетінше оқуына арналған. Біз ұсынып отырған авторлық бағдарлама оқу бағдарламасы негізінде жасалғандықтан берілген материалды тереңірек түсінуге көмектеседі және орта мектепте химияны оқуға оқушылардың қызығушылығын арттырады. [ 1]

Курстың мақсаты: Жаратылыстану ғылымының бір саласы ретінде химия ғылымының дамуы жәнехимиялық түсініктердіңқолданылуытуралы білім беру.

Курстың міндеті:

• Химия ғылымы және оның дамуы туралы біршама толық түсінік беру.

• Химиялық - теориялық білім беруде әртүрлі деңгейдегі мәліметтерді оқыту.

• Химия пәнінен сандық есептеулер жүргізу және тәжірибелер жасауға арналған жаттығулар мен тапсырмалар орындау.

• Зертханалық жұмыстарды орындау.

• Химия пәні бойынша олимпиадалық есептер шығару жолдарын көрсету.

• Химиялық реакциялар жасау жолдарын және тәжірибелік жұмыстарды орындау.

• Пәнге қызығушылығын дамыту.

• Химиялық терминдердітүсіну, қолдану.

• Химия ғылымы саласы бойынша баспасөз материалдарымен,ақпарт көздерімен жұмыс жасау.

Күтілетін нәтижелері:

• Химия ғылымы және оның дамуы туралы түсінік алады.

• Химиялық - теориялық білім алуда әртүрлі деңгейдегі мәліметтермен танысады.

• Химиялық реакциялар жасау жолдарын және тәжірибелік жұмыстарды орындайды.

• Химия пәнінен сандық есептеулер жүргізеді және тәжірибелер жасауға арналған жаттығулар мен тапсырмаларды орындай алады.

• Зертханалық жұмыстарды орындайды.

• Химия пәні бойынша олимпиадалық есептер шығару жолдарын үйренеді.

• Химия ғылымы саласы бойынша баспасөз материалдарымен,ақпарт көздерімен жұмыс жасайды.

• Пәнге қызығушылығын артады.

• Химиялық терминдердітүсініп, қолдана алады.

Өзектілігі:жаһандық технологиялық үрдістің дамуы кезеңінде химия пәнін оқыту және оны қолдана алу өзекті болып табылады.

Қолданылатын технология: Сыни тұрғыдан ойлау, Шаталовтың тірек сызбасы, Блум таксаномиясы, АКТ, жобалау

Қолданылатын әдіс-тәсілдер: Миға шабуыл, ЖДИКСО, көшбасшы, инсерт,семантикалық карта, БББ кестесі, жұптық, жеке жұмыс үшбу хат.

БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАЗМҰНЫ

(Барлығы 34 сағат, аптасына -1 сағат)

Кіріспе. 1 сағат. Курстың мақсаты, қажеттілігі туралы. Қазақстанда химия ғылымының дамуы туралы.

Қоршаған орта. Таза және қоспа заттар. 1 сағат. Заттар туралы ұғым, олардың химиялық құрамы. Қоспа заттардың құрамы және жіктелуі.

Қоспадан заттарды тазарту әдістері. 1 сағат. Қоспаның түрлері мен оны тазарту жолдары

№1 зертханалық жұмыс. Заттардың физикалық қасиеттерін зерттеу. Реакциялануы.

Физикалық және химиялық құбылыстар. Химиялық реакцияның жүру белгілері мен жағдайларын анықтау 1 сағат.№2 зертханалық тәжірибе. Құбылыстар түрлерін ажырату, зерттеу

Атомның құрамы мен құрылысы. 1 сағат. Атом ядросының құрамы мен құрылысы. Планетарлық моделі.

Электрондардың құрылысы, энергетикалық деңгейде атомдардың орналасуы. 2 сағат.Химиялық элементтер атом құрылысы, электрондық формуласы

Химиялық элементтердің табиғатта таралуы. Биологиялық рөлі.1сағат. Адам мен жануарлар, өлі табиғаттағы химиялық элементтер, оның маңызы. Радиоактивті элементтер туралы

Химиялық элементтердің ашылу тарихы. 1 сағат. Қазіргі ғылымның жетістігі, химиялық элементтердің ашылуы

Химиялық элементтердің периодтық жүйеде орналасуы. 2 сағат. Периодтық жүйедегі орны бойынша элементтерге және оның қосылыстарының сипаттамасы.

Химиялық элементтердің ұяластары. 1 сағат. Топ, период бойынша химиялық элементтерді жіктеу

Химиялық формулалар бойынша есептер.2 сағат. Күрделі заттардың молекуласы,құрамы массалық үлесін масалық қатынасын табу, химиялық формуланы қорытып шығару.

Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары 2 сағат. Оксидтер, негіздер, қышқылдар, тұздар құрамы мен жіктелуі. Химиялық қасиеттерін анықтау №5 зертханалық жұмыс. Индикаторлармен, қышқыл, сілтімен жұмыс.

Жоба қорғау.1 сағат. /Ұсынылған тақырып бойынша жоба қорғау/

Химиялық байланыс түрлері. 2 сағат Атомдар арасында байланыстың түзілуі.Электртерістіктің маңызы. Ковалентті, иондық, металдық, сутектік байланыс түрлері.

Кристалдық торлар. 1 сағат. Кристалдық тор түрлері мен оның маңызы.

Жоба қорғау./СО2. Алмаз, графит, натрий хлориді, күміс/ 1 сағат.

Газ заңдарына есептер шығару 2 сағат.Авогадро заңы. Газдардың молярлық көлемі, салыстырмалы тығыздығын, көлемдік қатынасын анықтау.

Ерітінді. Ерітінділер түрлері. 2 сағат. Қаныққан, қанықпаған ерітінді дайындау.№4 зертханалық жұмыс. Ерітінділер дайындайды, массалық үесін анықтайды.

Химиялық реакция типтері 2 сағат. Қосылу, айырылу, орынбасу, алмасу, тотығу-тотықсыздану реакцияларын жазу, реакция типтерін анықтау, теңдеуді теңестіру.№3 зертханалық жұмыс. Химиялық реакциялар: газ бөліну, тұнба түсуді анықтайды.

Тотығу –тотықсыздану реакциялары мен оларды теңестіру. 2 сағат

Тотығу дәрежесін анықтау,реакция теңдеулерін теңестіру.

Эксперименттік есептер шығару.1 сағат.№1 практикалық жұмыс

Оксидтер, негіздер,қышқылдар,түздар сапалық рекцияны анықтау

Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептеулер. 2 сағат. Зат массасын, зат мөлшерін, массалық үлесті есептеу

Геологиялық химиялық қосылыстар. 1 сағат. Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар.Металдар мен бейметалдардың қосылыстары.

Қайталау сабақ. 1сағат.

БАҒДАРЛАМАНЫҢ КҮНТІЗБЕЛІК ЖОСПАРЫ

Барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат

р/с	Мазмұны	Сағат саны	Өтілетін күні
І	Кіріспе
1	«Химия-заттар туралы жаратылыстану ғылымдарының бір саласы. Химия ғылымының пайда болуы, дамуы және маңызы туралы қысқаша тарихи мәліметтер.	1
2	Қоршаған орта. Таза және қоспа заттар Қоспадан заттарды тазарту әдістері№1 зертханалық жұмыс.	1
3	Қоспадан заттарды тазарту әдістері №1 зертханалық жұмыс
ІІ	Заттардың агрегаттық күйінің өзгеруі	1
4	Физикалық және химиялық құбылыстар. Химиялық реакцияның жүру белгілері мен жағдайларын анықтау №2 зертханалық жұмыс	1
ІІІ	Атомдар. Молекулалар. Заттар
5	Атомның құрамы мен құрылысы Бор диаграммасын жасау	1
6-7	Электрондардың құрылысы, энергетикалық деңгейде атомдардың орналасуы	2
8	Химиялық элементтердің табиғатта таралуы. Биологиялық рөлі.	1
9	Химиялық элементтердің ашылу тарихы.	1
10-11	Химиялық элементтердің периодтық жүйеде орналасуы	2
12	Химиялық элементтердің ұяластары	1
IV
13-14	Химиялық формулалар бойынша есептер	2
15-16	Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары	2
17	Жоба қорғау Атомның моделін жасау	1
V	Химиялық байланыс түрлері
18-19	Химиялық байланыс түрлері	2
20	Кристалдық торлар.	1
21	Жоба қорғау СО2. Алмаз, графит, натрий хлориді күміс	1
22-23	Газ заңдарына есептер шығару	2
578тг - Сатып алу Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру Материал жариялап тегін сертификат алыңыз! Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды Материал жариялау Сертификатты жүктеу Ресми байқаулар тізімі Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз! Тізімді көру Материал іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз Барлығы 663 959 материал жиналған Пән Бағыт Сынып Іздеу Ұқсас материалдар Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған Сертификатталған тренер жасаған 01.01.2023 17 863 13 694 ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған Барлық пәндер Барлық материалдар Барлық сыныптар Химия пәні бойынша барлық материалдарды көру Іс-шаралар кестесі Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары Сайт Peaksoft веб-студиясында жасалған - Peaksoft.kz