Ислам тарихы

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Ислам тарихы

Мектеп: №10 Мұғалімнің аты-жөні: М.М.Джанаева

Күні: 16.10.18ж Қатысқандар:

Сынып: 6 «Г,Е,Ж» Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

§8. VII-XIII ғасырлар аралығындағы исламның даму тарихы

Осы сабақта қол жеткізелетін оқу мақсаты (оқу бағдарламасына сәйкес)

6.3.2.5. Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың сипатын түсіндіру.

Сабақтың мақсаты

Орта ғасырлар түсінігін сипаттаймыз. Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың сипатын білеміз.

Бағалау критерийі

Ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың сипатын түсіндіреді.

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология.

Ислам, хижра, мұсылмандар, халифат.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер.

1. Арабия түбегі ежелгі өркениет ошақтары болды. Оны дәлелдей аласың ба?

2. Исламға дейінгі дәуірде арабтар пұтқатабынушы халық болуы себебі.

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының құндылықтары тарихтың мадениет пен тілдің біртұтастығы құндылықтарын пайдалану.

АКТ дағдылары

Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану тәсілі оқушылырдың ақпараттық-комуникациялық технологияларды қолдану дағдыларын, оның ішінде ақпарат іздеу, өңдеу, табу, құрастыру және қажетті ақпаратты ұсыну сияқты дағдыларды дамытуды; өзара ақпарат және идея алмасу мақсатында ынтымақтастық орнатуды; сандық жабдықтар мен қосымшалардың кең спектрін қолдану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіруді көздейді. Оқыту үрдісінде АКТ-ны қолдану; оқушылардың білімдерін кеңейту үшін мультимедиалық ресурстарды пайдалану, белсенді оқыту тәсілдерін техникалық қолдау үшін интерактивті тақтамен жұмыс – сандық білім беру ресурстары мен ақпаратты іздеу, сұрыптау, фактілер және құбылыстар арасындығы байланыстар мен айырмашылықтарды анықтау, салыстыруға байланысты өздік жұмыс істеу дағдыларын қалыптастарады. Сандық білім ресурстары.

Пәнаралық байланыс

Қазақстан тарихы, география.

Алдыңғы білім

§ 7. Ортағасырлық қалалардың дамуы

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтың жоспарланған жаттығу түрлері

Дереккөздер

Сабақтың басы:

5 мин

«Мига шабуыл» әдісі арқылы өткен тапсырманы қайталау.

Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы диалогке түсіру.

Слайдта берілген сұрақтарға жауап беру, топпен тапсырманы орындау.

1. Ислам, хижра, мұсылмандар, халифат тірек сөздерін пайдалана отырып, жаңа сабақты түсіндіру.

2. Қосымша материалдар арқылы мағынасын ашу.

3. Оқушыларға термин сөздердің мағынасын ашу.

Оқушылар топпен ақылдасып, жеке-жеке сұраққа жауап береді.

Сабақтың ортасы:

20 мин

«Жигсо» әдісі бойынша жаңа сабаққа дайындық жасау әрекеттері.

Тақырыбы: Ислам дінінің пайда болуы.

1. Исламға дейінгі Арабияның саяси және діни жағдайы.

2. Мұхаммед пайғамбардың діни қызметі.

3. Ислам дінінің негізін салушы Мұхаммед 570 жылы Мекке қаласында дүниеге келді.

4. Исламның Арабияда жеңіске жетуі.

Венн диаграммасын пайдалану арқылы жаңа сабақты түсінеді.

Диаграмманы толтыру.

Әр топ диаграмманы толтырып тексереді.

Тақырыпқа байланысты тапсырмалар беру.

Ойлан: ру-тайпалық қатынастар үстем болған кезде неге өзара қырқыс соғыстар жиі жүрді?

Анықта: ислам дінінің арабтар арасында толық жеңіске жетуінің басты себептері қандай?

Ислам дінің пайда болуын жаңа тақырыпқа байланысты постер әдісін пайдалану арқылы талдау.

Біліміңді тексер.

1. Бәдеуилер кімдер және олар қандай шаруашылықпен айналысты?

2. Пұтқатабынушылық сенімін қалай түсінесің?

3. Халифаттың саяси басқару жүйесі қандай болды?

4. Хижра түсінігіне сипаттама беріп, оның исламдағы маңызын анықтап көр.

5. Араб жаулаушылықтары қандай бағыттарда жүргізілді?

Шығармашылық тапсырма: «Эссе жазу» арқылы тақырыпты жинақтау. Ғалымдардың көрсетуі бойыншы Мұхаммед пайғамбар өзіне жүктелген тарихи міндетті толық орындады. Атап айтқанда , ол ислам дінін арабтар арасында орнықтырып, жалпыарабтық біртұтас мемлекеттің негізін қалады. Араб қоғамын жаңа, прогресшіл дін- ислам арқылы біріктіріп, арабтарды тағылықтан алып шықты.

Әр топ 1, 2, 3, 4, 5 сандары бойынша бөлінеді, бірінші тақырыпша бойынша оқып, екінші топқа келіп әр оқыған тақырыпшасын ортаға салады. Топпен жұмыстарын жариялайды. Диаграмманы толтыру арқылы тақырыптың негізгі идеясы мен мазмұнын ашу. Топтарға жаңа тақырып бойынша және өткен сабақты толық меңгерту мақсатында өз пікірлерін сурет арқылы қорғайды, ол үшін конвертке салынған сұрақтар таратылады. Білім туралы өз ойларын суретке салады, талдайды, түсіндіреді. Берілген тапсырманы уақытылы орындау, сұрақтарға нақты жауап беру, тақтаға шығып тапсырманы қорғау арқылы тақырыпты талдау.

Сабақтың соңы

Қ.Б. «Өзара бағалау» әдісі бойынша Бағдаршам, бағалау парақшалары.

§ 8. VII-XIII ғасырлар аралығындағы исламның даму тарихы.

Қосымша деректер жинау. Жеке оқушыларға шығармашылық тапсырма беру.

Әр топқа бағалау ақпаратын тарату.Оқиды, мазмұндайды, сұрақтарға жауап дайындайды. Оқушылар кері байланыс арқала өздерінің сабақтан алған әсерлерін, ұсыныс, тілектерін жазады.

Саралау: сіз оқушыларға қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар берер едіңіз?

Бағалау: сіз оқушылардың берілген материалды меңгеру немесе игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Сабақ бойынша рефлексия: оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы оқу мақсаттарына қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақты саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақты өту уақыты сақталды ма? Сабақ жоспарында қандай ауытқулар болады, неліктен?

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Ислам тарихы

Мектеп: №10 Мұғалімнің аты-жөні: Джанаева М.М.

Күні: 16.10.2018ж Қатысқандар:

Сынып: 6 «Г,Е,Ж» Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

§9. Ислам мәдениетінің «алтын ғасыры»

Осы сабақта қол жеткізелетін оқу мақсаты (оқу бағдарламасына сәйкес)

6.2.2.1. Тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау.

6.2.2.4.Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау.

6.2.3.1.Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын түсіндіру.

Сабақтың мақсаты

• Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін түсінеді

• Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын біледі

• Шығыс ойшылдар жетістіктрінің маңызын анықтай алады.

Бағалау критерийі

Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін анықтайды.

Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын талдайды

Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын бағалайды

Тілдік мақсаттар

Тірек сөздер: дін,мәдениет,өркениет,білім,ғылым.Талқылауға арналған тармақтар

Тақырып бойынша берілген мәтінді оқиды және топпен талқылайды (тыңдалым,оқылым,айтылым)

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Мемлекеттердің шегараларын және қарастырылып отырған аймақтардың,елдердің,қалалардың және маңызды географиялық нысандардың орналасуын көрсетіп,картамен жұмыс істеу.

Құндылықтарға баулу

Қазақстанның орта ғасырдағы ойшылдары туралы ойларын ортаға салу.

Пәнаралық байланыс

География,қазақстан тарихы

Алдыңғы бөлім

Ортағасырлық қалалар мен өнердің даму орталықтары

Сабақтың барысы

АКТ дағдылары

Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану тәсілі оқушылырдың ақпараттық-комуникациялық технологияларды қолдану дағдыларын, оның ішінде ақпарат іздеу, өңдеу, табу, құрастыру және қажетті ақпаратты ұсыну сияқты дағдыларды дамытуды; өзара ақпарат және идея алмасу мақсатында ынтымақтастық орнатуды; сандық жабдықтар мен қосымшалардың кең спектрін қолдану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіруді көздейді. Оқыту үрдісінде АКТ-ны қолдану; оқушылардың білімдерін кеңейту үшін мультимедиалық ресурстарды пайдалану, белсенді оқыту тәсілдерін техникалық қолдау үшін интерактивті тақтамен жұмыс – сандық білім беру ресурстары мен ақпаратты іздеу, сұрыптау, фактілер және құбылыстар арасындығы байланыстар мен айырмашылықтарды анықтау, салыстыруға байланысты өздік жұмыс істеу дағдыларын қалыптастарады. Сандық білім ресурстары.

Пәнаралық байланыс

Қазақстан тарихы, география.

Алдыңғы білім

Ортағасырлық қалалар мен өнердің даму орталықтары

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтың жоспарланған жаттығу түрлері

Дереккөздер

Сабақтың басы:

5 мин

Композициялық талдау жасау арқылы сұрақ-жауап өткізу. Үй тапсырмасын қайталау.Өткен тақырыппен жаңа тақырыпты байланыстыратын қысқа сюжет ұсыну.Оқушылардың пікірлерін тыңдау.Әр топ суретті талқылайды,әңгіме құрастырады,мағынасын ашып ортаға салады. «Ептілер,жүйріктер,алғырлар»

Өткен тақырып пен жаңа тақырып үшін, жаңа сабақты бастамас бұрын ой қозғау мақсатында оқушыларға арнайы тапсырмалар таратылады,өткен тақырыпты еске түсіруге байланысты бірнеше тапсырмалар беру арқылы топтар арасында жарыс ұйымдастырылады.

Оқушылардың мұндағы мақсаты-берілген тақырыпқа қатысты не біліп,не үйренгендерін, суреттердегі тақырып туралы әсерлерін топ болып талдай отырып отраға жеткізу әңгіме құрастыру.Оқушылардың мұндағы мақсаты берілген тапсырмаларды қатесіз топпен орындау білімдерін тексеру.Топпен жұмыс жасау жарыс арқылы сабаққа деген ынталары артады.

Сабақтың ортасы:

20 мин

Венн диаграммасы .Тақырыптың мазмұнын қысқаша баяндайды,тақырыптың ең маңызды жерін,ең қызық жерін табады.Оны неге қызық деп тапқанын айтады,тақырып туралы ақпарат тақырып туралы ақпарат жинайды баиланыстырады суреттейді салыстырады.Әр топқа деңгейлік тапсырмалар тест түрінде беріледі.Топ жетекшілеріне топ мүшелеріне бағалау үшін критерийлер беріледі.

Оилан: Мұхаммед ислам дінінің негізінде салып беріп кеткен мемлекет неге ұзақ өмір сүре алмады?

Ізден:8-12 ғасырлардағы ислам мәдениетінің алтын ғасыры қандай жаңалықтарымен ерекшеленеді?Бағдатта ашылған «Даналық үйінің » мәні неде болды?

Жаттығу жұмыстары.Топ бойынша тақырыпты жинақтау үшін кітаптан тақырыпқа қатысты жаттығу жұмыстарын орндайды.Ислам діні ғылым-білімінің барынша жағдайын жасады.Соның негізінде араб-мұсылман мәдениеті атты керемет гүлденген мәдениет қалыптасты.Ал ортағасырлық Еуропада христиан діні зайырлы ғылым-білімге тыйым салып тек діни білім алуға ғана рұқсат берді.Алайда қазір мұслыман елдері Еуропа елдеріне ғылым-білім,мәдениет жағынан артта қалып отыр.Бұның себебін қалай түсінесің?

Біліміңді тексер.

1.Халифаттың саяси басқару жүйесі қандай болды?

2.Араб Жаулаушылықтары қандай бағыттарда жүргізіледі?

3.Ислам діні қандай жолдармен тарады?

4.Ислам діні ғылым-білімге қалай қарады?

5.Араб-мұсылман мәдениетін кімдер жасады?

6.Араб халифатында қандай ғылым түрлері дамыды?

7.Араб-мұсылман мәдениетінің Еуропаға тигізген ықпалы қандай?

8.Ислам мәдениетін кімдер жасады?

Қосымша деректерен жұмыс.

Оқушыладың мақсаты-мұғалімді тыңдау,өз ойлары мен пікірлерін айту.

Сабақтың соңы

Қ.Б.Екі жұлдыз,бір тілек» әдісі ойынша

§9 Ислам мәдениетінің «алтын ғасыры»

Қосымша деректер жинау.

Жеке оқушыларға тапсырма беру.

Шығу парағын толтыру

Әр топқа бағалау ақпаратын тарату.

Оқиды,мазмұндайды,сұрақтарға жауап дайындайды.Оқушылар кері байланыс арқылы өздерінің сабақтан алған әсерлерін,ұсыныс,тілектерін жазады.

Саралау: сіз оқушыларға қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? (топтық,жұптық,жеке) Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар берер едіңіз? Қосымша дереккөздерден пайдалану.

Бағалау: сіз оқушылардың берілген материалды меңгеру немесе игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? Қ.Б. «Өзін-өзі бағалау», «Өзара бағалау» т.б.

Денсулық және қауіпсіздік техникасын сақтау.АКТ ережелерін сақтау.

Сабақ бойынша рефлексия: Екі жұлдыз, бір тілек