Материалдар / Жалғыз және қос оқшауланған кабельдерді құбырлардың, икемді(жұмсақ) құбырлардың ішінде орнату
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Жалғыз және қос оқшауланған кабельдерді құбырлардың, икемді(жұмсақ) құбырлардың ішінде орнату

Материал туралы қысқаша түсінік
Кабельдер мен cымдарды икемді(жұмсақ) құбырлардың ішінде орнату жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен таныстыру. Өндірістік жұмыс кезіндегі құрал-саймандардың дұрыс қолдануын үйрету.
Материал тегін
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрінің

2021 жылғы 16 қыркүйектегі

472 бұйрығына 4-қосымша


Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі

Алматы қаласы Білім басқармасының

«Алматы электрмеханикалық колледжі» КМҚК



Бекітемін

Басшының оқу - өндірістік

жұмысы жөніндегі орынбасары

______________________ Асгат Р



Өндірістік оқыту сабақтың

ЖОСПАРЫ


Мамандық  атауы : 07130700 – Электромеханикалық жабдықтарға техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану

Біліктілік  коды: 3W07130701 – Электржабдықтарын монтаждаушы

Оқу бағамы: II

Топ номері : ЭМ -216

Күні: 23.10.2023 жыл

Сабақтың тақырыбы: Жалғыз және қос оқшауланған кабельдерді құбырлардың, икемді(жұмсақ) құбырлардың ішінде орнату.

Сабақтың түрі: тәжірибелік сабақ

Мақсаты, міндеттері:

Білімділік: Кабельдер мен cымдарды икемді(жұмсақ) құбырлардың ішінде орнату жұмыстарын жүргізу кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен таныстыру. Өндірістік жұмыс кезіндегі құрал-саймандардың дұрыс қолдануын үйрету.  

Дамытушылық: Білім алушыларды ұжыммен бірлесе жұмыс істеуге, жауапкершілік пен ұқыптылыққа, тандаған мамандықтарына деген қызығушылықтарын арттыру.

Тәрбиелік: Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау ережелерін бұзбауға, өндірістік және технологиялық тәрбиеге, сапалы өнім шығару жауаптылығына тәрбиелеу.

Оқу-жаттығу процесінде білім алушылар меңгеретін күтілетін нәтижелер және (немесе) кәсіби дағдылар тізбесі:

  1. Электр сымдары мен кабельдерін орнатуға арналған материалдар, құралдармен танысады және құбырлардың ішіне сымдар мен кабельдерді төсеу кезінде ескерілетін факторларды меңгереді.

  2. Сымдарды күннен қалай қорғауға болатындығын және ол үшін құбырлар, гофр және басқа да өнімдерді қолдануды үйренеді.

  3. Кабельді орнату кезінде қауіпсіздік техникасы талаптарын орындауды дағдыландыру;

  4. Құбырларға электр сымдарын орнату технологиясын зерттейді;


Қажетті ресурстар: Бүйірлік кескіштер, металл қайшылар, монтаждау пышағы - ауа өткізгіштерін монтаждау үшін қысқыштар, әр түрлі сымдар мен кабельдер. Тест тапсырмалары, бейнеролик.

Р.с.


Мазмұны

Уақыт

Мазмұн нысаны

  1. Ұйымдастыру кезеңі (ұзақтығы - 5 минут)

  1. Психологиялық көңіл-күй

  2. Сабаққа қатысуын тексеру


  1. Сыртқы келбетін тексеру

  2. Студенттердің сұрақтарына жауап

1

1


1

2

1.Сергіту сәті

2. Білім алушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

3. Топ старостаның рапорты.

4. Сыртқы түрін тексеру (арнайы киімнің болуы). білім алушылардың біліктілігі мен дағдысын тексеру.

2. Кіріспе нұсқау (ұзақтығы – 40 минут)


  1. Психологиялық көңіл-күй

  2. Сабақтың өту барысымен танысу.

  3. Өткен сабақ бойынша студенттің білімі мен дағдысын тексеру

  4. Тәжірибелік жұмыс туралы толық мағлұмат беру.


1

1

13


25


  1. Сергіту сәті

  2. Сабақтың тақырыбын хабарлау;

  3. Сұрақ – жауап (ойын әдісін қолдана отырып)

  4. Жаңа тақырыптың мазмұны мен жүйесін таныстыру.

Өткен сабақты қайталау: Сұрақ – жауап әдісі.

  1. Ашық сымдар үшін қандай кабельдер қолданылады?

  2. Қандай жағдайларда кабельді әуе арқылы төсеу ыңғайлы?

  3. Кәбіл желілерін салудың қандай әдістері бар ?

  4. Кабель желілерін төсеудің жалпы принциптері?

Жаңа тақырыптың мазмұны мен жүйесі (ұзақтығы -70 мин)

Кабель (голл. kabel – канатсым арқан), электрлік – сырты қорғағыш қаптамамен қапталған, бір немесе бірнеше ток өткізетін талсымдардан тұратын өткізгіш. Кабель электр энергиясын жән сигналдарды қашықтыққа жеткізу үшін пайдаланылады. Кабельдің құрылымы оны тарту (су және жер астында, ауада, зиянды ортада т.б.) және пайдалану ерекшеліктеріне қарай әр түрлі болып жасалады. Қос оқшауланған кабель - бұл жалпы ПВХ қабығында оқшауланған өзектері бар кез келген кабель, ол оқшаулау ретінде де қызмет ете алады. Қосарланған оқшаулау кабельдің пайдалы конструктивтік ерекшелігі болып табылады, өйткені ол ток өткізетін өзектердің бір-біріне қатысты ғана емес, сонымен қатар жерге тұйықталған қабықшаға қатысты жоғары диэлектрлік беріктігін қамтамасыз етеді. Қос оқшауланған кабельді пайдалану қауіпсіз, себебі ол оқшаулағыш қабаттың зақымдалуына байланысты басқа кабельдермен қысқа тұйықталу н\е адамға электр тогының соғу мүмкіндігін азайтады.


Қос оқшауланған кабель


Иілгіш құбыр: түрлері мен қолданылуы. Кабель икемді, пластик, гофрленген, түтікке тартылады. Құбырларды төсеусіз ешқандай құрылыс жасай алмаймыз. Оларды жерге траншеясыз төсеу, өтпейтін және арналар арқылы төсеу, сумен жабдықтау жүйелері, газбен жабдықтау жүйелері үшін және т.б. қолдануға болады. Құбырлардың икемділігі арқасында барлық кедергілерді - ғимараттарды, құрылыстарды, ағаштарды және т.б.

Осы қасиеттерге байланысты тот баспайтын болаттан жасалған икемді құбырлар, мысалы, трамвай және троллейбус желілері салынған қалалық жерлерде орнатуға жарамды.

Гофрленген құбыр.

Иілгіш гофрленген тот баспайтын құбыр, бұл құбырлардың қолданылу аясы өте үлкен, мүмкін, құрылыста икемді тот баспайтын болаттан жасалған құбырлар пайдаланылмайтын бірде-бір сала жоқ.

Олардың нақты қай жерде қолданылатынын қарастырайық:

  • суық және ыстық сумен жабдықтау жүйелерінде;

  • газбен жабдықтау құрылымдарында;

  • канализация;

  • өрт сөндіру жүйелерінде;

  • телекоммуникациялық сымдарды орнатуда;

  • желдету құрылымдарында;

  • байланыс желілерінде;

  • компьютерлік желілердің барлық түрлерінде және т.б.



Иілгіш құбырлар, иілгіш тот баспайтын гофрленген құбыр


Олардың келесі қасиеттері бар: төзімділік (шамамен 100 жыл), тот , баспау, Т-ның өзгеруінен қорықпайды, сенімділік, орнатудың қарапайымдылығы мен жылдамдығы, орнатудан кейін қосылымдарды қатайту қажет емес, химиялық заттарға төзімділік және т.б.

Күшейтілген құбыр. Құбыр икемді арматураланған, бұл құбырлар басқару пульттері, электрмен жабдықтау және технологиялық жабдық арасындағы аймақтарда кабельдік сымдарды қорғау үшін қолданылады. Олардың икемділігі мен әртүрлі динамикалық жүктемелерге төзімділігі арқасында олар құрылғыларда сымдарды оқшаулау ретінде пайдаланылуы мүмкін.

Иілгіш арматураланған құбыр келесі сипаттамаларға ие:

  • дірілге және динамикалық әсерге төзімділік;

  • ылғалға төзімділік;

  • икемділіктің жоғарылауы;

  • механикалық беріктік және т.б.


Күшейтілген икемді құбыр


Металл құбыр. Иілгіш металл құбырлар сымдар мен кабельдерді механикалық зақымданудан, кабельге қоршаған орта әсерінен, коррозиядан қорғау үшін қолданылады, сонымен қатар радиокедергілер мен электромагниттік кедергілерден қосымша қорғауды қамтамасыз етеді. 1400 В-тан аспайтын айнымалы немесе тұрақты токтың электр кернеуінде жұмыс істеген жағдайда конструкцияларды төсеуге арналған.

Бұл желілер, мысалы: телефон, электрлік, теледидар, компьютер. Бұл материалдан жасалған икемді құбырлар олар кеңінен және сәтті қолданылады. Мысалы: отқа, ылғалға, қоршаған ортаның әсеріне төзімді, берік. Оларды үйде де, сыртта да қолдануға болады.




Иілгіш ПВХ құбыры(1), ПВХ құбыры икемді гофрленген(2)


Иілгіш құбырлар саласындағы соңғы өнертабыстардың бірі - алдын ала оқшауланған жүйелер. Қолдану аясы: Икемді құбырлар: траншеясыз, өтпелі және өтпейтін типтегі құбыр арналары, сантехникалық жүйелер, кез келген басқа мақсаттағы газ құбыры, кәріз және байланыс жүйелерін орнату үшін сәтті қолданылады.

Электр сымдарына арналған гофрленген құбыр

Гофр (гофрленген құбыр) ішкі және сыртқы сымдардың кез келген түрін төсеу үшін. Кабельдерге арналған гофр, сондай-ақ стробтарда (сымдарға арналған қабырғадағы саңылау) жасырылған және ерітіндімен жағылған, бірақ сымның өзі бос қалады, қажет болған жағдайда оны бос жиектен тарту арқылы оңай алып тастауға болады. Гофрленген құбыр сымдарды сыртқы зақымданудан қорғау үшін қолданылатын арнайы пішінді қабырғалары бар шланг. Құбырдың пішіні әртүрлі диаметрлі және қалыңдықтағы сақиналарды бір-біріне қосу арқылы алынады.

Кабель икемді, пластик, гофрленген, түтікке тартылады. Құбырлар арнайы қыстырғыштармен бекітіледі. Бір түтікте екі немесе одан да көп кабельдерді бірден тартуға болады. Сымдар ұқыпты көрінеді, бірақ бұл жерде де идеалды емес, өйткені бәрі өндіріс бөлмесіне ұқсайды. Егер тарылту қажет болса, онда сымдарды тұтас бөліктерге бөліп, оны ауыстыруға тура келеді, бұл әрқашан қолайлы емес. Қауіпсіздік тұрғысынан бұл әдіс жақсырақ, өйткені ол механикалық зақымданудан жоғары қорғанысты қамтамасыз етеді..

Электр сымдары үшін гофрленген құбырларды қолданудың артықшылықтары:

Кабельді механикалық зақымданудан қорғау, электр сымдарын күшейтілген оқшаулау, қосымша фурнитураға қажеттіліктің болмауы, 360 градус бұрышпен құбырларды ең қысқа жолмен төсеу (құбырды иілу мүмкіндігі), кабельді өрттен қорғау (материалда арнайы қоспалар бар, соның арқасында құбыр жанбайды, бірақ баяу ериді)



Шебердің іс жүзінде жұмыстың орындалу әдіс – тәсілі (45 минут )

  1. Қос оқшауланған кабельдерді құбырлардың ішіне орналастыру жайлы ақпарат беру;

  2. Электр сымдары үшін гофрленген құбырларды қолданудың артықшылықтары;

  3. Құбырларды дұрыс орнату жайлы видеороликті көрсету;

Студенттің жұмыс реті:

  1. Қос және жалғыз оқшауланған кабельдерді икемді құбырлардың ішіне орналастыру жайлы ақпаратпен танысамыз;

  2. Видеолроликті талқылаймыз.

3.Ағымдағы нұсқау (ұзақтығы - 100 минут)

  1. Бірінші мақсаттық тексеріс

Мақсаты: Жұмыс орнын  ұйымдастыру, еңбек қауіпсіздік ережесін сақтау, тәжірибелік тапсырманы орындауға дайындығы.

  1. Екінші мақсаттық тексеріс

Студенттерді тексеріс уақытында қадағалайтын сәт

  1. Үшінші мақсаттық тексеріс

Студенттердің жұмысын демонстрацияға дайындау.


15




70



15

1.Жұмыс орнының ұйымдастырылуын және құрал-саймандарды қолдануын тексеру.



2. Еңбек әдістерінің дұрыс және технологиялық тізбекті орындалуын тексеру.

3.Білім алушылардың өзін-өзі бақылауын іске асыру.


4.Қорытынды нұсқау (ұзақтығы - 10минут)


  1. Ескерту




2.Үйге тапсырма

  1. Бағалау



2



3


5

1.Жұмысты орындауда білім сапасы. Топтың нәтижелі жұмыс (өзара көмек, өзара сыйластық, ұжымда жұмыс істей білу) соңына жетуі. Қателікті талдау

2. Үй тапсырмасы

3. Жұмыстың сапасын бірге бағалау. Қорытынды бағалау























Нысан 07.4-10 Басылым 1


Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!