Бөлім:

5.4А Пайыз

Педагогтің Т.А.Ә.

Алиева Гүлжан Аманкулкызы

Күні:

03.04.2024ж

Сынып: 5 «Ә»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Санның пайызын және пайызы бойынша санды табу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

5.1.2.34 берілген санның пайызын табу;

Сабақтың мақсаты

• "пайыз" ұғымын қайталау;

• берілген санның пайызын табуды үйрету;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурс

тар

Сабақтың басы

Оқушылармен амандасу, түгендеу, назарын сабаққа аудару.

Оқушыларды оқу мақсаты, тілдік мақсаты, сабақ мақсатымен таныстыру. Боялған бөліктің ауданын табу. Сынып оқушылары кезекпен берілген бөліктің қанша пайызы боялғандығын жай бөлшекпен, ондық бөлшекпен және пайызбен атап, кестені толтырады.

Жинақтала

ды,сабаққа ынталанады.

Кестені толтырады.

Дұрыс жауап берген оқушыларға стикер беріледі.

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты түсіндіру. Берілген санның пайызын табу үшін: 1) пайызды жай бөлшекпен немесе ондық бөлшекпен өрнектеу керек;

1. 2) берілген санды осы бөлшекке көбейту керек.

1-мысал. 140 санының 23%-ын табайық.

Шешуі: Пайызды ондық бөлшекпен өрнектейік: 23% = 23 : 100 = 0,23. Көбейтуді орындау керек: 0,23 ⋅ 140 = 32,2.

Яғни, 140 санының 23%-ы 32,2-ке тең.

Жауабы: 32,2.

a және b сандары берілген. a санының b санына пайыздық қатынасын анықтау үшін: 1) a және b сандарының қатынасын табу керек;

1. 2) қатынастың мәнін 100-ге көбейтіп, % белгісін жазу керек.

Егер a санының b санына қатынасы берілген болса, онда b санының a санына қатынасын анықтау үшін: 1) қатынастың мәнін 100-ге көбейту керек;

1. 2) алынған мәнге берілген сандардың біреуін бөлу керек;

2. 3) алынған мәнді 100-ге көбейтіп, % белгісін жазу керек.

2-мысал. Урал өзенінің жалпы ұзындығы 2430 км, ал Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығы 1080 км-ге тең. Урал өзенінің толық ұзындығының Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығына және керісінше Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығының толық ұзындығына қатынасын табу керек. Жауабын мыңдыққа дейін дөңгелекте.

Урал өзенінің жалпы ұзындығының Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығына қатынасы:

1. 2430 : 1080 = 2,25;

2. 2,25 ⋅ 100% = 225% – Урал өзенінің жалпы ұзындығының Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығына қатынасының пайыздық көрсеткіші.

Урал өзенінің Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығының жалпы ұзындығына қатынасы:

1. 225 : 100 = 2,25;

2. 1 : 2,25 ≈ 0,44444;

3. 0,44444 ⋅ 100% = 44,444% – Урал өзенінің Қазақстан территориясындағы бөлігінің ұзындығының жалпы ұзындығына қатынасының пайыздық көрсеткіші.

4. Есінде сақта!!!

Санның 20%, 30%, 40%, 60%, 70%, 80%, 90% табу үшін:

1. Санның 10%-ын анықтап

2. Одан кейін 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9-ға көбейтеміз.

6. Тапсырмалар орындау. Жеке жұмыс:

№1. Пайызын табыңдар:

1) 40, 50, 90, 100, 200, 400 сандарының 50%-ын.

2) 16, 24, 68, 100, 320, 360 сандарының 25%-ын.

3) 100, 200, 300, 400, 700, 900 сандарының 10%-ын.

7. Деңгейлік тапсырмалар:

А деңгей

№1. 1) Пайыздарды ондық бөлшекпен жазыңдар:

1%; 6%; 10%; 25%; 50%; 75%; 120%; 170%.

2) Пайыздарды жай бөлшекпен жазыңдар:

2%; 5%; 20%; 60%; 80%; 140%; 180%; 170%.

В деңгей

№2. 1) Токарь күндік нормасын 18 %-ға артық орындады. Токарь күндік тапсырмасын неше пайыз орындады?

2) Комбайншы комбайнның ақауы болғандықтан, күндік тапсырмасын межелегеннен 12 %–ға кем орындады. Комбайншы күндік тапсырмасын неше пайыз орындады?

С деңгей

№3. Тік төртбұрыштың ұзындығын 15 %-ға кемітіп, енін 20 %-ға ұзартқанда оның ауданы неше пайызға өзгереді?

Жаңа тақырыпты меңгереді.

Мысалдарды жазады.

Тапсырмаларды өз беттерінше орындайды.

Деңгейлікк тапсырмалар орындайды.

Әрбір дұрыс жауапқа 1 балл.

Тапсырма деңгейіне қарай бағаланады.

Сабақтың соңы

Үй жұмысы:

Теледидардың бағасы 48 300 теңге. Оның бағасы бірінші рет 20 %-ға арзандатылды, екінші рет соңғы бағасы тағы да 15 %-ға арзандатылды. Теледидардың екінші рет арзандатылғаннан кейінгі бағасы неше теңге?

Сабақты бекіту.

• Пайыз деп нені айтады?

• Пайызды бөлшекпен, бөлшекті пайызбен қалай өрнектейді?

• Берілген санның пайызы қалай табылады?

Үй жұмысын алады.

Сабақты қорытындылау мақсатында кері байланыс жасалады.

Бөлім:

5.4А Пайыз

Педагогтің Т.А.Ә.

Алиева Гүлжан Аманкулкызы

Күні:

03.04.2024ж

Сынып: 5 «А»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы