жаңартылған оқу бағдарламасы бойынша ағылшын тілін үйретудің әдістері

Жылқыбай Алтынгүл Мейрамбекқызы Махамбет Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінің «шет тілі:екі шет тілі» мамандығының 4 курс студенті

Әдіскер: Ешмуханова Назгул Бергенбаевна

«Қазақстан Республикасындағы орта білім берудің жаңартылған мазмұны бағдарламасы аясында ағылшын тілі сабағында әдістемелер мен жаңа технологияларды қолдану».

Соңғы жылдары мектептерде жаңа ақпараттық технологияларды қолдану мәселесі жиі көтерілуде. Бұл жаңа техникалық құралдар ғана емес, сонымен қатар оқытудың жаңа формалары мен әдістері, оқу процесіне жаңаша көзқарас. Шет тілдерін оқытудың негізгі мақсаты – мектеп оқушыларының коммуникативті мәдениетін қалыптастыру және дамыту, шет тілін практикалық меңгеруге үйрету.

Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында білім беру мазмұнын жаңарту өз алдына негізгі мақсат қойып отыр: білім беру бағдарламасын жаңарту жағдайында мұғалімдердің педагогикалық шеберлігін арттыру және критериалды бағалау жүйесін енгізу.Жаңартылған бағдарлама идеяларын негізге ала отырып, мен өз алдыма басты педагогикалық міндет қойдым – студенттерге бағыт-бағдар беретін серіктес болу, олардың әлі басталатын өмір жолындағы әрбір азғантай қателік пен әрбір үлкен жеңісті бастан кешіру. Сонымен қатар ағылшын тілі сабағында сөйлеу дағдыларын дамыту басты мақсат болып табылады.

Ағылшын тілі мектеп курсындағы ең қиын пәндердің бірі екені белгілі. Сондықтан оқушылардың бойында осы пәнге деген ынтасын, шығармашылық және интеллектуалдық күштерін оятуға деген құлшынысын арттырумен қатар қызығушылықты ояту басты міндеттердің бірі болып табылады.

Қазіргі әлемдегі ағылшын тілін білу – әлемге ашық терезенің бір түрі. Осы халықаралық қатынас тілін біле отырып, сіз жаңа мүмкіндіктердің көмегімен мақсатыңызға жете аласыз.

Мұғалімнің міндеті – әрбір оқушының тілді практикалық меңгеруіне жағдай жасау, әр оқушының өз белсенділігін, шығармашылығын көрсетуге мүмкіндік беретін оқыту әдістерін таңдау, сонымен қатар оқу процесінде оқушының танымдық әрекетін белсендіру,шет тілдерін оқыту.

Кез келген жаңа технологияны меңгерумен мұғалімнің жаңа педагогикалық ойлауы басталады: әдістемелік тілдің айқындылығы, құрылымы, айқындылығы, әдістемеде орынды норманың пайда болуы.

Жаңа педагогикалық технологияларды сабақта қолдана отырып, ағылшын тілін оқыту үдерісіне жаңаша көзқараспен қарауға және тұлғаны қалыптастырудың психологиялық механизмдерін меңгеруге, жақсы нәтижелерге қол жеткізуге болатынына көзім жетті.

Ағылшын тілі сабағын өткізу кезінде оқу үдерісінің тиімділігін арттыру үшін балалардың жас ерекшеліктерін ескере отырып ойын, жобалық әдіс, пиктограмма, қолөнер, топтық жұмыс, диалогтық формалар, сонымен қатар мультисенсорлық жазу сияқты білім беру технологияларын қолданамын.

Оқушыларымды шабыттандыру үшін мен әр түрлі әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, ағылшын тілінің әрбір сабағын қызықты және жан-жақты өткізуге тырысамын. Әрбір сабақ нәтижелі, мақсатты, нәтижелі болуы керек деп ойлаймын. Ол үшін сабақтарда көбінесе «есте сақтау ойыны», «чемпион ойыны», «дөңгелетіп ойна» сияқты лексикалық ойындарды, сонымен қатар «тышқан қақпан», «сөздер тізбегі», «не жетіспейді?», «Не пайда болды?», «сыйлықтар» және т.б. Әрбір ойын өзінше алуан түрлі және қызықты, балалар дидактикалық карталармен әртүрлі тапсырмаларды орындауды, сонымен қатар текшелермен және доптармен ойнауды ұнатады.

Лексикалық ойындар – бұл сөйлеу үлгісін оның өзіне тән белгілерімен – эмоционалдылығымен, стихиялылығымен және әсер етудің мақсаттылығымен шынайы сөйлеу қарым-қатынасына жақын жағдайларда қайталап қайталау мүмкіндігін тудыратын ситуациялық-вариативтік жаттығулар.Лексикалық ойындар оқушылардың зейінін лексикалық материалға аударады, олардың сөздік қорын игеріп, молайтуға, қарым-қатынас жағдаяттарында сөздерді қолдануды суреттеп, жаттықтыруға бағытталған.Ойын түріндегі лексикалық бағыттағы жаттығулар оқушылардың зейінін, танымдық қызығушылығын дамытуға ықпал етеді, сабақта қолайлы психологиялық ахуал жасауға көмектеседі.

Сондай-ақ мынандай ойындарды қолданамын: рифмалық ойындар сөздік қорын молайтуға ғана емес, сонымен қатар дыбысты айтуға жаттықтыруға да қызмет етеді. Олардың көпшілігі дәстүрлі ағылшын ойындары.

Ән және қимыл-қозғалыс ойындары - айтылымды жаттықтырудың және сөздік қорыңызды байытудың ең оңай және көңілді тәсілі.

Оқушыға бағдарланған оқытуды қамтамасыз ететін технологиялардың бірі – шығармашылықты, танымдық белсенділікті, дербестікті дамыту тәсілі ретінде жоба әдісі. Жобалық жұмыс – оқу, тыңдау, сөйлеу және грамматиканы қамтитын тіл үйренудің көп деңгейлі тәсілі. Жобалық әдіс студенттердің белсенді өз бетінше ойлауын дамытуға ықпал етеді және оларды бірлескен зерттеу жұмыстарына бағыттайды. Жобалық әдіс студенттердің коммуникативті дағдыларын, қарым-қатынас мәдениетін, ойларын қысқаша және оңай тұжырымдау қабілетін, қарым-қатынас серіктестерінің пікіріне төзімділікпен қарауды, әртүрлі көздерден ақпаратты алу, оны заманауи компьютерлік технологияларды пайдалана отырып өңдеу қабілетін дамытады. ықпал ететін тілдік орта шет тілінде қарым-қатынас жасаудың табиғи қажеттілігінің пайда болуы. Жұмыстың жобалық формасы мектеп оқушыларының жинақталған білімдерін пән бойынша қолдануға мүмкіндік беретін өзекті технологиялардың бірі болып табылады. Студенттер өз ой-өрісін, тілді меңгеру шекарасын кеңейтіп, оны іс жүзінде қолданудан тәжірибе жинақтайды, жоба қорғау кезінде шет тіліндегі сөйлеуді тыңдауға, естуге, бір-бірін түсінуге үйренеді.

Тәжірибемізде оқушыларыммен бірге әр бөлімнің соңында жобалар жасаймыз. Мысалы, біз отбасы тақырыбын өттік және бөлім соңында олар отбасының суретін салып, бір-біріне отбасы туралы әңгімелейді. «Пиктограмма» әдістемесі – делдалдық есте сақтаудың ерекшеліктерін және оның өнімділігін, сонымен қатар ақыл-ой әрекетінің сипатын, тұжырымдамалық ойлаудың қалыптасу деңгейін зерттеу. Әдістеме балалар мен ересектерді топтық және жеке емтихандарда зерттеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Пиктограммалардың көмегімен жаттау бейнелі ойлауды тарту арқылы өлеңдерді үйренуді жеңілдетеді, бұл әдетте қарапайым «қысқылаудан» гөрі ақпаратты бірнеше есе тиімді қабылдауға мүмкіндік береді.Мультисенсорлық жазу - әріптердің жазылуын есте сақтау әдістемесі. Бұл әдісті сабақта әріпті зерттегеннен кейін қолданамын, алдымен балалар әріпті ауада, сосын дәптерге жазады. Мен де оқушыларды екі топқа бөлемін, оқушылар бір-біріне арқаларын қойып, бір қатарға тұрып, арқасымен хат жазады, оны басқа оқушыға береді, соңғы оқушы хатты тақтаға жазады. Қолөнер - қолөнер әдісі өте танымал және студенттерге ұнайды, өйткені студенттер бәрін өз қолдарымен жасайды. Мысалы, ертегіні тыңдамас бұрын, оқушылар араны өз қолдарымен қиып, жапсырады, орындалған жұмыстан кейін ертегіні тыңдай алады, содан кейін олар бір-біріне өз аралары туралы әңгімелеп береді.

Жаңашыл әдіс-тәсілдерді қолдану оқушыларға сараланған көзқарасты жүзеге асыруға, әр оқушының қызығушылығын, бейімділігін, тілдік дайындық деңгейін ескере отырып, жұмысқа тартуға мүмкіндік береді. Интерактивті әдістер оқушыларды жаңа тәжірибемен байытады, сөздік қорын белсендіреді, дамытушы функцияны орындайды, шаршағандықты басады.

Сонымен, жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, мектепте жаңа ақпараттық технологияларды қолдану шет тілін үйренуге деген ынтасын арттыратынын атап өтуге болады.

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

1. Құсайын А.Е. мақаласы

2. Президенттің Қазақстан халқына жолдауы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан». Астана, 28 сәуір. - 2007 жыл.

2. Бочарова Л.П. 1996; - 27б. «Игры на уроках английского языка в младших классах для развития речевых навыков и умений»

3. Гальскова Н.Д. 2004; - 55б. Теория и практика обучения иностранным языкам. Начальная школа.