Жасушаның негізгі бөліктерінің қызметтері. Жасуша құрылымдары: плазмалық мембрана, цитоплазма, ядро, эндоплазмалық тор

Бөлім:

9.4.2.1 - өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін түсіндіру

Педагогтің аты-жөні:

Смет Гүлжамал Нұрыллақызы

Күні:

02.09.2024

Сыныбы: 9

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Жасушаның негізгі бөліктерінің қызметтері. Жасуша құрылымдары: плазмалық мембрана, цитоплазма, ядро, эндоплазмалық тор, жасуша орталығы, рибосомалар, Гольджи аппараты мен лизосомалар, митохондрия, пластидтер, қозғалыс органоидтары, жасушаның қосындылары. Құрылыстары және атқаратын қызметтері.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

9.4.2.1 - өсімдік және жануар жасушаларының негізгі бөліктерінің құрылысы мен қызметтерін түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

Жасушалық құрылымдарды сипаттай алады

Жасуша органоидтарын оқып танысады.

Құндылыққа баулу

Талап құндылығы:

• Сыни және креативті ойлау;

• Жеке және командамен жұмыс істей білу;

Күтілетін нәтижесі:

• Қоршаған орта тазалығынсақтайды;

• Ізденімпаз, жасампаз тұлға.

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

10 мин.

(Ұ). Ұйымдастыру кезеңі:

1. Оқушылармен амандасу, түгендеу.

2. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыруда шаттық шеңбері жүзеге асырылады.

3. Оқушыларды топтарға біріктіру.

Топқа жасуша, ұлпа, мүшелер суреттері бар қима қағаздар беріледі. Әр оқушы қима қағаздарды таңдау арқылы ұқсас құралдармен 3 топқа бірігеді.

1 топ: Жасуша тобы

2 топ: Ұлпалар тобы

3 топ: Мүшелер тобы

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

Оқулық, жұмыс дәптері

Жасуша, ұлпа, мүшелер суреттері бейнеленген қима қағаздар топтамасы

(Қазіргі жағдайда) ДК экраны

Жаңа сабаққа кіріспе

(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар және жаттығу түрлері беріледі. Әр оқушы өз оймен бөліседі.

Жаттығу жасайды.

1. Жасуша органоидтерін атаңдар?

2.Цитоплазма дегеніміз не?

3. Гольджи жиынтығының ерекшеліктерін сипаттаңдар

4.Лизосома деген не?

Әр оқушы өз ойымен бөліседі.

Өзгелердің пікірлерін толықтырады.

Сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

ҚБ «Жарайсың!» мадақтау сөзімен ынталандыру.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.

ДК экраны интер

белсенді тақта.

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

30 мин.

Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді

Оқулықты оқып танысып шығады. Тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады.

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

Жасушалық құрылымдарды сипаттайды.

Тақырып бойынша интернет көздерін пайдаланып видеоролик көреді.

Қолдану айдарындағы тапсырманы орындатады

1-тапсырма

Жұптық жұмыс

1. Мембрана саны мен органоид типтері арасындағы байланысты анықтайды.

2. ЭПТмен Гольджи аппаратын салыстырады. Олар рибосомалар және лизосомалар қалай байланысты?

Дескриптор:

Жалпы - 3 балл

1.Кестені дәптерге сызып толтырады.

2.Тасырманы салыстырады.

ДК экраны

9-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері

Талдау айдарындағы тапсырманы орындатады

2-тапсырма

Топтық жұмыс

I-топ

1.Органоидтердің қызметін сызба түрінде көрсетеді. Оларды шарты түрде мынандай топтарға бөліп алады: 1) тасымалдау; 2) қорғаныш; 3) энергетикалық; 4)құрылыс-синтетикалық; 5) бұзушы литикалық;

II-топ

2.Бір органоидтің әртүрлі топта болу себептері туралы пікірлерін айтады.

III-топ

3. Органоидтерді әртүрлі критерилері бойынша жүйелейді: 1) құрылысының ерекшеліктері; 2) жасушаішілік үрдістердегіөзара байланысты; 3) атқаратын қызметтері.

Дескриптор:

Жалпы - 3 балл

1.Әр топ сызбаны талдайды.

2. Критери бойынша жүйелейді.

Дескриптор:

Жалпы - 3 балл

1.Әр топ кестені талдайды органоидтардың әр түрлі топта болу себептерін нақтылайды.

Дескриптор:

Жалпы - 3 балл

1.Әртүрлі критерилер бойынша талдайды.

ҚБ: шапалақ

Саралау: Бұл жерде саралаудың ‹‹Диалог және қолдау көрсету››,

‹‹Тапсырма››, ‹‹Жіктеу›› тәсілі көрінеді

ДК экраны

9-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

5 мин.

«Еркін микрофон» әдісі.

1.Жасуша қандай бөліктерден тұрады

2.Органоидтардың құрылысы туралы не білесің

3.Жасуша органоидтарын ата

4.Ядро және цитоплазманың бір-бірінен ерекшелігі неде

Мұғалім сабақты қорытындылау мақсатында оқушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды

Мақсаты:Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Мұғалім оқушыларды «Еркін микрофон» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін» «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.