Жоспарлау түсінігі, оның түрлері, әдістері

Жоспарлау – бұл мақсаттарды анықтау және оларға жету тәсілдерін таңдау процесі.

Бұл процестің алгоритмі:

1.   Ағымдағы жағдайды анықтау және оны талдау. Құрал ретінде STEP және SWOT-талдау қолданылады. Негізгі міндеті кәсіпорынның күшті және әлсіз жақтарын анықтау.

2.   Мақсаттарды таңдау. Міндеті – мүмкіндіктерді және қауіптерді зерттеп, нысандарды анықтау.

3.  Мақсатқа жету тәсілдерін анықтау. Міндеті – жүретін жол мен қажет құралдарды табу.

Жоспарлау цикл сайын қайталанатын процесс ретінде қарастырылады :

М ақсаттарды анықтау Шешімді қабылдау Іске асыру Бақылау

Түзету Ауытқуларды талдау

  Жоспарлардың жіктелуі:

• қолдану өрісіне қарай – жалпы және жарым-жартылай,

• мазмұнына қарай (кәсіпкерлік саясат аспектіде) стратегиялық, тактикалық және оперативті

• жоспарлау затына қарай- мақсатты, қорларды жоспарлау, бағдарламалық жоспарлау және іс-әрекеттерді жоспарлау

• қызмет ету өрісіне қарай - өткізуді жоспарлау, өндірісті жоспарлау, персоналды жоспарлау, жабдықтауды жоспарлау, инвестициялық жоспарлау, қаржыны жоспарлау және кеңейтілген жалпы жоспарлау

• жоспарлау тереңдігіне қарай - глобальды, контурлы, бөлшекті,

• мерзіміне қарай –қысқа мерзімді, орташа мерзімді, ұзақмерзімді

• құрылымдық ұйымдастыру тұрғысынан жалпы жоспарлау, кәсіпорынның орналасуын жоспарлау, қызмет өту өрісін, жеке бөлімдерде және учаскелерді жоспарлау

• уақытқа қарай жеке жоспарларды координациялау бойынша - жүйелі және біруақыттық

• мәліметтердіғ өзгеруін есебке алу бойынша – қатал және икемді жоспарлау

• уақыттағы реті бойынша – реттелген, ағымдағы жоспарлау, ауыспалы жоспарлау және кезектен тыс, эвентуальды жоспарлау.

Жоспарлаудың әдістері:

a)   Төменнен жоғарыға қарай жоспарлау (down- up).

b)    Жоғарыдан төменге қарай жоспарлау (up- down).

c)   Қарама-қарсы жоспарлау (bottom– up).

Жоспарлау жүйесі деп бір-бірімен байланысқан, үйлестірілген және тәуелді болатын жоспарлау процестерінің жиынтығын айтады.

Тапсырма

Анаграммадан экономикаға қатысты сөздерді табыңыз

1. Мемлекет тарапынан кәсіпкерлерге берілетін ақшалай көмек қалай аталады

2. Қаржының келуі немесе активтердің құнының өсуі?

3. Түріктердің қолданылатын ақша атауы?

4. Кәсіпорынның қаржы жағынан қиындықтарға ұшырауы?

5. Ақша, қаржы, несиені қамтитын сала?

Барлық анықтаған экономикалық терминдеріңіздің ағылшынша, орысша аудармаларын жазамыз!!!