Жылу үдерісиерінің қайтымсыздығы. Термодинамиканың екінші заңы.

Бөлімі:

8.2А Термодинамика негіздері

Педагогтің аты-жөні:

Күні: 9.11.23ж

Сыныбы: 8

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Жылу үдерістерінің қайтымсыздығы, термодинамиканың екінші заңы.

Практикалық жұмыс №9

Сандық және сапалық есептер шығару

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

8.3.2.18 – термодинамиканың екінші заңының мағынасын түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

– термодинамиканың екінші заңының мағынасын түсінеді

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі

3 минут

Өткенге шолу

3 минут

Жаңа сабаққа дайындық

3 минут

Оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу, сабаққа дайындығын тексеру.

Топқа бөлу

«Білім бекеті» әдісі арқылы:

1. Энергия бір денеден екіншісіне берілгенде немесе бір түрден екінші түрге айналғанда сақтала ма?

2.Ыдыстағы газ қызғанда үстіндегі поршеньді көтереді . Бұл жағдайда энергияның қандай өзгерістері және айналулары болады

3. Жылу алмасу жолымен сырттан энергия алмай жүйе жұмыс істей ала ма?

4. Газ ұлғая отырып , жұмыс атқарды. Жүйені жылу оқшауланған деп есептейік. Газдың температурасы өзгере ме? Жауаптарыңды дәлелдеңдер

5. Өздеріңе белгілі термодинамикалық процестерге мысал келтіріңдер.

6. Қандай процес адиабаталық деп аталады ?

7.Газдың немесе будың ұлғайғанда атқаратын жұмыстарына мысалдар келтіріңдер. Бұл құбылыс қандай мақсаттарда пайдаланылады ?

8. Мылтық атылған уақытта қандай түрленулер жүреді ?

Миға шабуыл

Талқылау үшін сұрақтар:

1.Қайтымды, қайтымсыз процестер дегенді қалай түсінесіңдер?

2.Табиғаттағы барлық процестер қайтымсыз болады ма?

Сынып оқушыларын «Санау» әдісі арқылы 3 топқа бөлу

Оқушылар термодинамиканың 1-заңына байланысты сұрақтарға жауап береді.

Қайталау жасайды.

Оқушылар сұрақтарға жауап бере отырып, өз ойларын айтады. Бүгінгі сабақтың тақырыбын ашады.

ағалау парақтарын таратып беру

ҚБ: ауызша мадақтау

ҚБ: мұғалімнің ауызша мадақтауы, ынталандыру

8 сыныпқа арналған оқулық, презентация

презентация

Сабақтың ортасы

Жаңа сабақ

Топтық жұмыс

12 минут

«Білгеніңмен бөліс» әдісі

1-топ

1.Шыны түтіктің екі жағын да картоппен тығындаңдар Егер түтіктің ортасын спирт шамымен қыздырса, тығындар атылады. Неліктен ?

2. Ауаны сыққанда не себепті қызады ?

2-топ

1.Қандай процесті «қайтымды» деп атайды ?

2. Қайтымды процестердің жүруінің шарттары қандай ?

3-топ

1.Қайтымсыз процестерге

5 мысал келтіріңдер.

2. Термодинамиканың екінші заңының физикалық мәні неде ?

3 топқа 2 тапсырмадан беріледі. Топ мүшелері берілген сапалық сұрақтарды топ ішінде талқылайды. Топ спикерлері топтық жұмысты қорғайды.

Дескриптор:

-термодинами-каның екінші заңын айтады;

-жылу процестерінің қайтымсызды-ғын түсіндіреді;

ҚБ: Топтар бір-бірінің жұмысын «депозит» әдісі арқылы бағалайды.

Постерлер, маркерлер

Жұптық жұмыс

6 минут

Жеке

жұмыс

12 минут

Сабақтың соңы

3 минут

әйкесін тап

(қосымша 1)

«Ойлан тап» әдісі Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары (қосымша 2)

Рефлексия

Оқушыларға сұрақтар қойылады:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет.

Бағалау. 10 баллдық жүйе бойынша күнделікке бағалау жүргізу

Үй тапсырмасын беру. Тақырыпты оқу. 3-тапсырма. Қайтымды, қайтымсыз процеске 5 мысалдан келтіру.

Оқушылар жұппен тапсырманы орындайды. Берілген тапсырмаларды дұрыс жауаптарымен сәйкестендіреді.

Оқушылар тапсырманы жеке орындайды.

Тақтадағы дайын жауаптар үлгісі арқылы өзін-өзі бағалайды.

Оқушылар бүгінгі сабаққа ауызша кері байланыс береді.

ҚБ: дайын жауаптар үлгісі арқылы

2 балл

ҚБ: өзін-өзі бағалау

8 балл

-10 балл

Тапсырма бар парақша

Тапсырма бар парақша

Термодинамиканың 1-заңы

Табиғаттағы барлық процестер қайтымсыз

Термодинамиканың 2-заңы

Жылу температурасы жоғары денеден температурасы төмен денеге беріледі.

Қайтымды процестер

Газға берілген жылу мөлшері оның ішкі энергиясының өзгерісі мен газ жасайтын жұмыстың қосындысына тең

Клаузиус тұжырымдамасы

Әсері қайталанып отыратын жылу мәшинелерінде бір ғана жылу көзінен алынған барлық жылу мөлшерін механикалық жұмысқа түрлендіру мүмкін емес.

Кельвин тұжырымдамасы

Жүйенің тепе-тең күйлер тізбегінің бірінен екіншісіне тура бағытта және дәл осы жолмен кері бағытта өтетін процесс