Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Жылулық қозғалыс.Броундық қозғалыс. Диффузия.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Бекітемін Жалымбетова
Тақырып: Достық айнасы
Құндылық: сүйіспеншілік
Қасиеттер: қанағатшылдық, адамгершілік, жақсы көре білу, түсіне білу, кішіпейілділік, әдептілік.
Сабақтың оқумақсаты :8.2.2.1 оқушылардың татулық, бірік, ынтымақ туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері:
-
татулық, бірліктің адами қарым-қатынастағы мәнін ашу;
-
адамдармен, сыйастықты, жарсты қарым-қатынас жасау іскерліктерін дамыту;
-
бірлікке, ынтымаққа тәрбиелеу;
Ресурстар (құрал-жабдықтар).
Сабақ барысы:
-
Ұйымдастыру кезеңі.
Тыныштық сәті «Орманға саяхат»
-
Үй тапсырмасын тексеру
Дәйексөз.
«Қыл өтпестей татулықты бір ашуға сатпайық»
Мұхтар Әуезов
-Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?
-
Әңгімелеу
Мұғалім сыйы
Отбасы татулығы
Аңыз әңгіме
Сұрақтар:
-
Мазмұны бойынша сұрақтар
- Аңыз әңгіме не туралы?
2. Құндылығын айқындайтын сұрақтар
- Отбасының татулығын ұстап тұрған нендей қасиеттер екен?
3.Өмірмен байланысты сұрақтар
- Сендер тату болу үшін не істер едіндер?
«Достық байланыстар» бейнеролик.
-Қандай достық байланыстар бар?
5.Шығармашылық жұмыс, топтық жұмыс
2 топ – Мақалды жалғастыр
3 топ - «Татулық достық кілті» тақырыбында эссе жазу.
4 топ – Жағдаятты талдау.
6.Топпен ән айту
Сөзі мен әні Нұрлан Өнербаев және Талғат Мұсабаев
7.Үй тапсырмасыҰ.Асыловтың «Алдын ала ойлану-асыл қасиет»
мәтінін оқып келу. 122-123 бет.
Рефлексия: Түсінбедім
Сұрағым бар
Түсіндім.
8.Соңғы тыныштық сәті
Баяу музыка қосылады
Көзімізді жұмып, тыныштықта бүгінгі сабағымызды есімізге түсірейік. Бүгінгі сабағымыздан алған әсерімізді жүрегімізге орнатайық. Енді тыныштық күйде отыра тұрыңыздар. Көздеріңізді ашуға болады.
Қысқа мерзімді жоспар
Күні:5.09.2018жыл Сынып: 8 |
Пән мұғалімі: Шайдарова Шынар Қатысқандар саны: 15 Қатыспағандар саны:1 |
||
Сабақтың тақырыбы |
Жылулық қозғалыс. Броундық қозғалыс. Диффузия . |
||
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
8.1.1.2 жылулық қозғалыс, броундық қозғалыс, диффузия туралы түсінік алуға жетелеу. 8.3.1.1 Молекула-кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын дәлелдейтін мысалдар келтіру және тәжірибені сипаттау; |
||
Сабақ мақсаты |
Барлық оқушылар: Молекулалық физика сансыз көп бөлшектерден тұратын жүйе түрлерін қарасытратынын түсіндіру, ұғындыру; Оқушылардың басым бөлігі: Оқушылардың табиғи – ғылыми көзқарастарын қалыптастыру және дамыту. Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту; Кейбір оқушылар: Логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, өз бетінше еңбектену, белсенділіктерін арттыру, пәнге қызығушылығыг ояту, оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыр |
||
Жетістік критерийлері |
Оқушылар: 1)Броундық қозғалыс, диффузия туралы түсінік қалыптасады. 2)Жылулық қозғалыс пен механикалық қозғалыс арасындағы айырмашылықтарды көрсете алады Жылулық қозғалыстың анықтамасын және механикалық қозғалыстан айырмашылығын айыра алады; Броундық қозғалыс пен диффузия құбылыстарын кеңірек оқып біледі;. Диффузия құбылысының күнделікті өмірде кездесетінін түсініп, біледі |
||
Тілдік мақсаты: |
Жылулық қозғалыс – тепловое движение –thermal motion Молекула – молекула – molecule Атом – атом - atom Броундық қозғалыс – Броуновское движение - Brownian motion Диффузия – диффузия – diffusion |
||
Құндылықтарды дарыту |
«Мәңгілік ел» құндылықтарын іске асыру .Топтық және жұптық жұмыстарды орындауда бір-біріне құрмет көрсету . Оқушылар бір – бірінің ойын тыңдайды, өзара сыйластықты қалыптастырады. Жұпта, топта, топпен жұмыс істей білу. Оқушылар белсене қозғала отырып, сымбаттылықтарын сақтауға жаттығу жасайды. Бір-бірінің іс-қимылдарын түсіне білу. |
||
Пәнаралық байланыс |
Математика,информатика сабағы |
||
АКТ қолдану дағдылары |
Аудиожазба , таныстырылым. |
||
Тілдік құзыреттілік |
Табиғат |
||
Сабақ барысы |
|||
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру |
Ұйымдастыру кезеңі. Амандасу. Психологиялық ахуал туғызу. Мұғалім оқушылардан, олардың көңіл күйдеріне сәйкес келетін смайликті таңдауды ұсынады Миға шабуыл әдісі арқылы сұрақтар қою Жылу дегеніміз не? Ыстық дене суық денеден қалай ерекшеленеді? Неге түсті киім мен ақшыл киімдерді бірге жууға болмайды? Қызығушылықты ояту. Сұрақ «Диффузия» тобына сұрақ 1. Барлық денелер неден түрады? 2. Молекула дегеніміз не? «Молекула» тобына сұрақ 1. Заттардың молекулалары бірдей ме? 2. Молекуланың көрнекі кескіні қалай аталады? «Жылулық қозғалыс» тобына сұрақ 1.Зат қандай күйде бола алады? 2.Олардың бір-бірінен айырмашылығы қандай? |
Шаттық шебері |
|
Сабақтың ортасы 8 минут |
Жылу құбылыстары Денелер үнемі қозғалып тұратын молекулалардан құралады. Ал, әрбір жеке молекулалардың қозғалысын – механикалық қозғалыс деп атаймыз. Механикалық қозғалыста жеке молекуланың жүрген жолын және қозғалыстың υорт орташа жылдамдығын анықтап, сол молекуланың дененің басқа молекулаларымен соқтығысуын да көз алдымызға елестетуге болады. Барлық молекулалардың тұтас алғандағы қозғалысы бұдан да күрделірек (1см3 суда - 3, 34*1028 молекула бар) Механикалық құбылыстардан кейінгі құбылыстар – жылу құбылыстары. Олар денелерді қыздыру немесе суыту, яғни олардың температурасын өзгертумен байланысты. Бұл процестер денелердің кейбір қасиеттерін өзгертеді. Жылулық процестердің жүруі заттың құрылысымен тығыз байланысты. Жылулық қозғалыс Жылулық құбылыстарын түсіндіру үшін ғалымдар ұзақ уақыт бойы еңбек етті (М. Ломоносов, Р. Джоуль, Дж. Максвелл, Л. Больцмандар). Молекулалардың ретсіз қозғалысын жылулық қозғалыс деп атайды. (Желсіз тынық ауадағы түйдектелген шіркей). Броундық қозғалыс Молекулалардың ретсіз қозғалысының нәтижесі броундық қозғалыс болып табылады. Суда қалқыған өсімдік спорасының қозғалысын бақылаған ағылшын ботанигі Р. Броунның құрметіне осылай аталған. Спораның бөлшектері ұсақ болған сайын жылдамырақ қозғалған. Оларды көзге көрінбейтін қандай да бір күштер үнемі қозғап тұрғандай болады. Ал температура артқан сайын олардың қозғалысы үдей түседі. Броун осындай құбылысты ашса да, оның не себептен болатынын түсіндіре алмады. 1905 - 1906 ж. ж. А. Эйнштейн мен М. Смолуховский толық теориясын жасады. Броундық қозғалыс – сұйықта немесе газда қалқып жүрген қандай да бір қатты заттың өте ұсақ бөлшектерінің сұйық немесе газ молекулаларының соққыларының әрекетінен бейберекет қозғалуы. Диффузия Диффузия ұғымы - зат бөлшектерінің ретсіз қозғалысының келесі бір салдары. Диффузия - бір зат молекулаларының басқа бір зат молекулаларының аралығына ену құбылысы. Броундық қозғалыс – сұйықта немесе газда қалқып жүрген қандай да бір қатты заттың өте ұсақ бөлшектерінің сұйық немесе газ молекулаларының соққыларының әрекетінен бейберекет қозғалуы. . «Топтық жұмыс» . Әрбір топтағы оқушыларға жеке – жеке есептер беріледі. Дұрыс шыққан есепке – 2 ұпай беріледі. Осылайша, көп ұпай жинаған топ жеңіске жетеді. Топтық жұмыс . І топ Броундыққозғалыстуралытәжірибе көрсетеді ІІ топ Диффузия құбылысынатәжірибе көрсетеді Бағалау Әткіншек әдісі арқылы орындалады Әр топ бүгінгітақырыпбойыншажаңамағлұматіздейді (ұялы телефон, ғаламторпайдалану) Жұптық жұмыс Мынадай эксперимент жүргізіңдер. Екі табақшаға бірдей мөлшерде су құйыңдар, біріне – cуық су, екіншісіне - ыстық су. Калий перманганаты түйіршіктерінің бірдей мөлшерін су құйылған табақшалардың ортасына бір мезгілде себіңдер. Судың қандай жылдамдықта және қалай боялатынын баңылаңдар. Пікірлерің мен қорытындыларыңды жазыңдар. Өлшеу нәтижелерін кестеге енгізіңдер және қажетті есептеулерді жүргізіңдер. Бағалау Екі жұлдыз бір тілек әдісі арқылы орындалады Жеке жұмыс ● Дененің бір молекуласы туралы не білесіз? ● Молекулалардың ретсіз қозғалысын неліктен жылулық қозғалыс деп атайды? ● Жылу құбылысына мысалдар келтіру ● Броундық қозғалыстың себебі неде? ● Диффузия құбылысы нені білдіреді? ● Диффузия құбылысына мысалдар келтіру |
Таныстырылым, оқулықпен жұмыс |
|
Аяқталуы Қызықты тапсырма |
Талдау. Тақырыпқа сәйкес тапсырма орындау, ой шешімін табу. «Броундық қозғалыс» тақырыбына постер қорғау 1)Диффузия құбылысының пайдасы қандай? 2) Диффузия құбылысының зияны? 3)Қызықты мәліметтер -диалогтық сөйлесу арқылы өз ой-пікірін еркін жеткізе алады. Мағынасын ашты - 3 Жартылай ашты - 2 Аша алмады - 1 Бекіту.
Броундық қозғалыстың себебі неде
Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрағың бар ма? Тағы не білгің келеді?) Үйге тапсырма береді. № 1 үйде орындалатын эксперименттік тапсырма «Диффузия жылдамдығын анықтау» Үйге тапсырма 1. § 1 оқып, түсінік айту 2. Дифузияға мысал ойлап, түсіндіру Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут) |
Оқулық, дәптерлер. |
|
Сабақтың соңы |
Рефлексия Бүгінгі сабақта болған көңіл – күйді бас бармақ саалынған суреттер арқылы бағалау. |
Бас бармақтар |
|
Дифференциация – оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырмалар қоюды жоспарлап отырсыз? |
Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін тексеру жоспарыңыз? |
Пәнаралық байланыс Денсаулық және қауіпсіздік
техникасының сақталуы |
|
Қолдау көрсету. Қабілеті жоғары оқушылар берілген есептер мен тапсырмаларды орындай алавды |
Оқушылар өздері жасаған бет-бейнелеріне қарап бір-біріне көңіл- күйлерін айтады. (қуанышты, көңілді, көңілсіз, ашулы) |
Математикаі сабағында Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуіне тәрбиелеу. |
Сабақтың тақырыбы: Қайырымдылық көкжиектері. 8-сынып
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) 8.2.2.1.Әр адамның өз өмірінің мәнін түсініп, белгілей білуінің маңыздылығы жөнінде ұғымдарын дамыту |
|
а) адам өмірінің үнемі дамып, өсіп, жетіліп отыратынын ұғындыру;
ә) оқушыларды өзін-өзі басқара алуға, өздігінен іздене білуге тәрбиелеу;
б) оқушыларға адам бойындағы өзіндік ерекшеліктерді дамыта отырып, әр адамның
ішкі мүмкіндігінің зор екендігін және оны тиімді пайдалануға үйрету.
Құндылық: Ақиқат (интеллектуальдық деңгей) , сүйіспеншілік (адамгершілік деңгей)
Қасиеттер: парасаттылық, саналылық, зерделілік, кеңпейілділік, жомарттық, адалдық, сезімталдық, сағыныш.
Ресурстар: интерактивті тақта, электрондық диск.Тыныштық сәті
3.Дәйексөз Мәнін ашу «Көкіректе сәулесі жоқтың көңілінде сенімі жоқ» АБАЙ
Дәйексөздің мәнін ашуға және «Менің қойын дәптерім» деген шығармашылық жұмысқа өз еріктерімен дәптер бастауды ұсынамын.
Менің қойын дәптерім деген шығармашылық жұмыс дәптерлеріне дәйексөздің мағынасын қалай түсінгендіктерін жазады.
4. Мәтінмен жұмыс
.5. Шығармашылық жұмыс топтық жұмыс
оқушылары оқылған әңгімені постерге сурет арқылы елестетіп әңгіме мазмұны ашылатындай етіп сурет салады. Табиғаттың әсем, ағаштардың, гүлдердің көріністерін салады жәнеәр топ бір-бірінің жұмысын бағалайды.
6. Топпен ән айтуБарлығымыз бірге минусовканы қоса «Ойлан, балам» әнін шырқаймыз. Әннің мазмұнына көңіл бөлу ескертіледі.
7. Үй тапсырмасы Жұмыс дәптерінен тапсырма орындау
№1 тапсырма Ой түйіні
Рефлексия арқылы сабақтың ұнағандығын бармақтарын жоғары көтерсе «ұнады»,
Егер төмен қаратса «ұнамады» деген белгіні білдіреді
Мұғалім көрсеткен белгі бойынша оқушылардың көңіл күйін, сабақ нәтижесі байқалады.
Үй тапсырмасы: Жұмыс дәптерінен тапсырма орындау
Тақырыбы: Сүйіспеншілік – таным жолы ретінде Құндылығы: Сүйіспеншілік Қасиеттері: Адамдарға риясыз қызмет жасау, шынайылық, жанашырлық.
Сабақ:өзін-өзі тану |
Шынайы білімнің нұры |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
Қатыспағандар саны: |
||||||||||||||||||||
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: |
1.1.2.1.мектептің адам өміріндегі маңыздылығын түсінду 1.1.2.6. өзін мектеп оқушысы және сынып ұжымының мүшесі ретінде сипаттау |
|
|
|||||||||||||||||||
|
Барлық оқушылар:өз мектебі туралы білкітапхана қызметін пайдалануды біледі. |
|
|
|||||||||||||||||||
Оқушылардың басым бөлігі:мектепте кімдер жұмыс істейтінін және олардың қызметі туралы біледі; |
|
|
||||||||||||||||||||
Кейбір оқушылар: өз мектебі туралы біледі,тапсырмалар мен сұрақтардың көп бөлігіне жауап қайтара алады |
|
|
||||||||||||||||||||
Тілдік мақсат: |
Оқушылар орындай алады: үштілділік, мектеп – школа – school; мұғалім – учитель – teacher; аспаз – повар – cook; кітапханашы – библиотекарь – librarian; дәрігер – врач – doctor. Түйінді сөздер мен сөз тіркестері: Сыныптағы диалог/жазылым үшін сай келетін стилі: Талқылауға арналған сұрақтар: Жаңа тақырып бойынша не түсінді? Не себепті……деп ойлайсыз? Ишара: |
|
|
|||||||||||||||||||
Ресурстар: |
Кеспе әріптер, Ы.Алтынсариннің портреті, Ы.Алтынсариннің «Кел, балалар, оқылық!» өлеңі, асханадағы аспаз, кітапханадағы кітапханашы, дәрігер бөлмесіндегі дәрігер, сыныптағы мұғалім бейнеленген сюжетті суреттер. Володин Б.Ф. Дүниежүзілік кітапхана тарихы: Mонография. – 2-ші басылым, қосымша. – СПб.: Профессия, 2004. – 432 с. |
|
|
|||||||||||||||||||
Алдыңғы оқу: |
Өткен тақырыпқа қатысты тапсырмалар мен сұрақтарға жауап іздей отырып жаңа бастағалы отырған тақырыптан үзінділер енгізу, мысалдар келтіру, салытырула жүргізу арқылы байланыс орнату
|
|
|
|||||||||||||||||||
Жоспар: |
|
|
|
|||||||||||||||||||
Жоспарланған уақыт есебі: |
Жоспарланған жаттығу түрлері (төмендегі жазбалардыРесурстар өзіңіз жоспарлаған жаттығу түрлерімен ауыстырыңыз)
1. Суреттерді салыстыр 2. Мектепте кімдер жұмыс істеді? 3. Қорытынды |
|
|
|||||||||||||||||||
Ресурстар |
Қосымша тапсырма ретінде “Диалог құр” ойын Оқушыларды –топқа бөлінеді. Әр топ үшін мұғалім кітапханашы, дәрігер, аспаз кәсіптерінің біреуін таңдайды. Топта өзара таңдап алған мектеп қызметкері арасында диалог құрады, сахналық қойылым қояды. Бұл тапсырма топтық жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады және білім беру үдерісіндегі барлық субъектілердің рөлін түсінуге көмектеседі.
|
|
|
|||||||||||||||||||
Басы: |
Сабақ басталғандаоқушыларға ауызша «мектеп» сөзіне қатысты сөздер тізбегін құру ұсынылады. Оқушылар (жұпта, топта) өз түсінігінде бұл сөзді немен байланыстыратынын ойланып, айтып көрсін. Содан кейін олардың назарын оқулықтағы 1-суретке аудартыңыз. Оқушылар суреттегі көріністі өз мектебімен салыстырады. Бұл салыстыруоқушылардың өз мектебі, оның ерекшелігі туралы көбірек білуі үшін жүргізіледі. Сонымен қатар оқушылар алғаш оқушы атанғанда/алғаш мектепке барғанда/сыныпқа алғаш енгенде өмірінде қандай өзгеріс болғаны туралы әсерімен бөліседі. Талқылағаннан кейін оқушылар мектеп туралы мәтінді оқып шығуы тиіс. |
|
|
|||||||||||||||||||
Ортасы: |
Бұл тапсырманы өз бетімен де, жұпта да орындатуға болады. Оқушылар сурет бойынша әртүрлі кәсіп өкілдерін табады, одан кейін бұл тізімнен мектепте жұмыс істейтін және оларға білім алуға көмектесетін кәсіпті таңдайды. Мұнда пікірталас жүргізу үшін «Бұл кәсіптердің қайсысы мектепте аса маңызды?» деген сұрақ қойыңыз. |
|
|
|||||||||||||||||||
Соңы: |
Мектеп туралы оқушылардың ойын тыңдау, пікір алмастыру. Жаңа ортадан алған әсерлерімен бөлісу. |
|
|
|||||||||||||||||||
Қосымша мәліметтер: |
Саралау оқушыларға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлаймыз? Суретпен жұмыс жасау. Қабілетті оқушыларға тапсырманы қалай түрлендіреміз? Түрлі тесттер құрастыру. Бағалау: кері байланыс.
|
|
|
|||||||||||||||||||
Саралау – оқушыға мейлінше қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілетті оқушыға тапсырманы қалай түрлендіресіз |
Бағалау – оқушы білімін тексеруді қалай жоспарлайсыз. |
Пәнаралық байланыс – денсаулық және қауіпсіщдік, АКТ – мен байланыс, құндылықтармен байланыс (тәрбие элементі) |
|
|
||||||||||||||||||
1. Әр тапсырманың соңында мадақтау әдісін қолдану 2. Оқулықтан тыс, күрделі тапсырмалар |
Ақпарат негізінде өз пікірлерін ұсынуды үйренеді. Кері байланыс. |
Жаратылыстану. Оқушыларға интернеттен әр түрлі елдегі мектептердің суреттерін табуға ұсыныс беру. |
|
|
||||||||||||||||||
Рефлексия Сабақтың мақсаты мен оқу міндеттері орындалды ма? Бүгін оқушылар не үйренді?Сабақ қалай өтті, қандай деңгейде өтті? Жоспарланған саралау жақсы іске асты ма? (тапсырмалар сәйкес болды ма?) Уақытты қалай пайдаландым? Жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неге? |
Өз сабағыңызды талдау үшін осы бос орынды пайдаланыңыз. Сол жақта берілген сұрақтарға жауап беріңіз. |
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||||
Қорытынды бағалау Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: Оқушыларды сабақтың әр кезеңінде бағалау. 2: Дарынды және үлгерімі төмен оқушылардың ерекшелігіне көңіл бөлу. Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады ( оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)? 1: Сабақтың нәтижесіне көңіл бөлу 2: Рефлексия. Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім ? |
|
|
Сабақтың аты
§ 1.5 Траекторияның қисықтық радиусы
Сілтеме
Жоспар
Жалпы мақсаты
-
Траекторияның қисықтық радиусы жайлы мағлұмат беру
-
Траекторияның қисықтық радиусы формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйрету
-
Өзін-өзі бағалауға баулу
Күтілетін нәтиже
-
Траекторияның қисықтық радиусы жайлы мағлұмат алады
-
Траекторияның қисықтық радиусы формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйренеді
-
Өзін-өзі бағалай алатын болады
Негізгі идеялар
Кез-келген қисықсызықты қозғалысты-дененің радиустары түрліше болатын шеңбер бойымен қозғалысы деп қарастыруға болады. Осы радиустар сызықтың берілген нүктесіндегі қисықтық радиусы деп аталады.Қисықтық радиусы деп үш нүкте, яғни берілген және оның данындағы іргелес екі нүктелер арқылы жүргізілетін жалғыз қана шеңбердің радиусы деп түсіну керек.
Тапсырмалар
Топтық жұмыс «Жигсо»
Жұптық жұмыс
Жеке жұмыс «Жалғасын тап»
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
-
Сәлемдесу
-
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
-
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2, сандарына байланысты 2 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5 минут)
-
Ұшу қашықтығының лақтыру бұрышына тәуелділігін түсіндір?
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалыс траекториясын түсіндір?
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дене қанша градуста ұзақ қашықтыққа ұшады?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (4 минут)
-
Қозғалыс түрлерін ата?
-
Қисықсызықты қозғалыс дегенді қалай түсінесің?
-
Траектория дегеніміз не?
-
Олай болса траекторияның қисықтық радиусы дегенді қалай түсінесіңдер?
ІҮ. Топтық жұмыс (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген тапсырманы топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№Бағалау өлшемдері
Көшбасшы
Хатшы
Баяндамашы
Уақыт сақшысы
1Есептің шешуіне үлес қосу
2Міндетін атқару
3Топтық жұмысқа атсалысуы
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген формулаларды түсіндіреді
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «жалғасын тап» (11 минут)
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар
№1 жаттығу 3 есеп
Кейінгі оқу
§1.5 Траекторияның қисықтық радиусы
»
Бекітемін: Жалымбетова
Сыныбы: 10
Пәні:физика
Сабақтың аты |
§ 1.5 Траекторияның қисықтық радиусы |
Сілтеме |
Жоспар |
Жалпы мақсаты |
|
Күтілетін нәтиже |
|
Негізгі идеялар |
Кез-келген қисықсызықты қозғалысты-дененің радиустары түрліше болатын шеңбер бойымен қозғалысы деп қарастыруға болады. Осы радиустар сызықтың берілген нүктесіндегі қисықтық радиусы деп аталады.Қисықтық радиусы деп үш нүкте, яғни берілген және оның данындағы іргелес екі нүктелер арқылы жүргізілетін жалғыз қана шеңбердің радиусы деп түсіну керек. |
Тапсырмалар |
Топтық жұмыс «Жигсо» |
Жұптық жұмыс |
|
Жеке жұмыс «Жалғасын тап» |
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
-
Сәлемдесу
-
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
-
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2, сандарына байланысты 2топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (5 минут)
-
Ұшу қашықтығының лақтыру бұрышына тәуелділігін түсіндір?
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің қозғалыс траекториясын түсіндір?
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дене қанша градуста ұзақ қашықтыққа ұшады?
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (4 минут)
-
Қозғалыс түрлерін ата?
-
Қисықсызықты қозғалыс дегенді қалай түсінесің?
-
Траектория дегеніміз не?
-
Олай болса траекторияның қисықтық радиусы дегенді қалай түсінесіңдер?
ІҮ. Топтық жұмыс (15 минут)
Сіздің тобыңызда 5 рөлді: лидер, баяндамашы, хатшы, уақыт сақшысы және бақылаушыларды анықтаңыз. Жұмыс төмендегідей жоспармен жүреді:
Берілген тапсырманы топпен бірлесе отырып, талқылайды және әр топтың бақылаушысы жасаған жұмыстарға сәйкес бақылау парағын жүргізеді.
Бақылаушының бағалау парағы
№ |
Бағалау өлшемдері |
Көш басшы |
Хатшы |
Баяндамашы |
Уақыт сақшысы |
1 |
Есептің шешуіне үлес қосу |
|
|
|
|
2 |
Міндетін атқару |
|
|
|
|
3 |
Топтық жұмысқа атсалысуы |
|
|
|
|
Ү. Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут)
(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)
Берілген формулаларды түсіндіреді
Жұптың пікірлерін тыңдау,барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру
VІ. Жеке жұмыс «жалғасын тап» (11 минут)
-
Траектория дегеніміз.....................................................................
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар..................................................
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп..................................................
-
......................................................қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула.....................................................................
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
ҮІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.) (3 минут)
Кейінгі тапсырмалар |
№1 жаттығу 3 есеп |
Кейінгі оқу |
§1.5 Траекторияның қисықтық радиусы |
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Жеке жұмыс «жалғасын тап»
-
Траектория дегеніміз............
-
Қозғалыстың екі түрі бар. олар.........
-
Траекторияның қисықтық радиусы деп.........
-
.........қисықтық радиус ең кіші мәнге ие болады.
-
Көкжиекті бұрыш жасай лақтырылған дененің траекториясының кез-келген нүктесінің қисықтық радиусын есептейтін формула............
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау
Талқылау үшін сұрақтар беріледі
1.Қозғалыс түрлерін ата?
2.Қисықсызықты қозғалыс дегенді қалай түсінесің?
3.Траектория дегеніміз не?
4. Олай болса траекторияның қисықтық радиусы дегенді қалай түсінесіңдер?
Қысқа мерзімді жоспар 3.09.2018ж
Сынып: 8 Пәні: физика
Сабақ |
Жылулық қозғалыс. Броундық қозғалыс. Диффузия |
|||||
Қатысқан оқушы саны |
Қатыспағаны: |
|||||
Осы сабақтағы оқу мақсаттары: |
- Жылулық қозғалыс. Броундық қозғалыс. Диффузия - Жылулық қозғалыс. Броундық қозғалыс. Диффузия жайлы мысалдар келтіре алуға үйрету - Өзін-өзі бағалауға баулу |
|||||
Әдіс- тәсілдер |
Топтық, жұптық, жеке жұмыс, «Динамикалық» шеңбер, «шпаргалка», «2 жұлдыз, 1ұсыныс» |
|||||
Сабақ мақсаты: |
Барлық оқушылар орындай алады - Тақырып бойынша анықтамалар айта алады. Оқушылардың көпшілігі орындай алады. - Өздігінен диффузияға мысал келтіре алады. - Броундық қозғалысты түсіндіріп бере алады. Кейбір оқушылар - Жылулық қозғалыс пен Броундық қозғалыстың айырмашылығын салыстыра алады |
|||||
Тілдік мақсаттар |
Оқушылар: Оқушылар молекулалардың ретсіз қозғалысы, бір заттың молекулаларының екінші заттың молекулааралық кеңістігіне еніп кетуі құбылысын түсіндіре алады Пәндік лексика және терминдер «Қозғалыс», «диффузия», «молекула» терминдерінің айтылуы мен қолданылуы, үш тілде айтылуы Диалог\ жазылымға қажетті сөз тіркестер 1. Броундық қозғалыстың атауы неге байланысты болуы мүмкін? 2. Броундық қозғалыс пен диффузияның анықтамасын тыңдалым арқылы жазу |
|||||
Бұған дейін меңгерілген білімі |
Қозғалыстың түрлері |
|||||
Жоспары |
||||||
Жоспар-ланған уақыт есебі |
Жоспарланған жаттығу түрлері |
Ресурс |
||||
Басы 0-7 минут |
1. Осы күні сыныптағы оқушылар санын білу және оқу құралдарының әзірлігіне, көңіл-күйлеріне мән беру; 2. Ширату: «Динамикалық шеңбер» әдісі арқылы қозғалыстың түрлерін айтқызу Кері байланыс: оқушы, мұғалім
3.Броун, температура, молекула сөздері арқылы 3 топқа бөлінеді. |
Қозғалыс-тың түрлері сызба арқылы көрсетіледі Топтың 3 тілдегі атауы әр топта жазулы тұрады |
||||
Ортасы 8-40 мин |
1.Сабақтың тақырыбы, мақсаты, жетістік критерийін таныстыру 2.Ой шақыру а) «Шпаргалка» әдісі арқылы берілген тіркестер мен сөздер арасынан өз топтарының атауына қатысты мағлұмат жинақтайды. ә) Топтық жұмыс «Джигсо» әдісі (14 минут) 3.Практика а) Жұптық жұмыс «Пилот-Штурман». (5минут) (Штурман – басқарушы, пилот- орындаушы) Берілген сөздерге шағын эссе жазады. 1.қыс мезгілі 2.жаз мезгілі 3.диффузия Жұптың пікірлерін тыңдау, барлық айтылған ой-пікірлерді бағалаудың мақсатына сәйкестендіру б) Сергіту сәті (видео) (3минут) в) Жеке жұмыс «Тест» жұмысын орындау (10минут) 1.5кН-да неше бар? а. 50кН в. 0,5Н с. 500Н д.5000Н е.50000Н 2.Молекула дегеніміз – А.Заттың химиялық қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі В. Заттың құрамдас бөлшегі С. Заттың ұсақ бөлшектері Д. Заттың химиялық элементтерінің қасиетін бойына сақтаған ең кіші бөлшегі Е.Дұрыс жауабы жоқ 3.Диффузия құбылысы дегеніміз: А. Бөлшектердің тез қозғалысы В. Газдағы (сұйықтағы) бөлшектердің ретсіз қозғалысы С.Қатты денедегі бөлшектердің ретсіз қозғалысы Д. бөлшектердің баяу қозғалысы Е. Бөлшектердің ретсіз қозғалысы 4.Табиғатта заттың неше күйі бар? А. 1 В. 2 С. 3 Д. 4 Е. 5 5. Температура нені сипаттайды? А. Дененің қозғалыс әрекетін В. Дененің жылдамдығын С. Дененің ыстық, суық екендігін Д. Дененің тыныштығын Е. Дененің жылулық күйін 6.Күн жүйесінде қанша планета бар? А. 7 В. 8 С. 9 Д. 10 Е. 11 7. Жылдамдықтың өлшем бірлігі қандай? А. Н
В. м\с С.с
Д. кг
Е. См 8. Гук заңы қалайша өрнектеледі: А. Ғ꞊ mа В. F꞊ Mg С. F꞊ N Д. F꞊ mg Е. F꞊ kΔx 9. Күшті өлшеу құралы А. Динамометр В. Термометр С. Барометр Д. Манометр Е. Сызғыш 10. Деформация дегеніміз- А. Дененің қатты созылуы В. Дененің пішіні мен көлемінің өзгеруі С. Дене массасының өзгеруі Д. Дене салмағының азаюы Е. Дененің кішіреюі Жасаған жұмыстарын «2 жұлдыз, 1ұсыныспен» бағалау |
А4 өлшемді қағаз, қима қағаздар, желім
Дәптермен жұмыс
Слайдта беріледі
|
||||
Соңы 41-45 минут |
1.Үйге тапсырма § 38 оқу 2.Бағалау А) Әр топтың жетекшісі топтағы нәтижелі жұмыс бойынша оқушыларды бағалайды Б) Мұғалім бүгінгі сабақ бойынша кері байланыс жасап, бағалау жүргізеді, сабақты қорытындылайды |
|
||||
Қосымша ақпарат |
||||||
Сараланған тапсырмалар: Дарынды оқушыларға Броундық қозғалысты көрсететін тәжірибе жасап көру туралы тапсырма беру; Қолдауды қажет ететін оқушыларға анықтамаларға зер сала отырып, жаттау; |
Бағалау: Анықтамаларды жатқа айта алу Сызба бойынша қозғалыстың түрлерін айту;
|
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, математика, ағылшын тілі Құндылықтар: Сабақтағы бірлескен жұмыс, жұптық , топтық тапсырма арқылы көмек беру |
||||
Рефлексия Сабақ мақсаттары\ оқу мақсаттары қолжетімді болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Мен өз уақытымды тиімді пайдалана алды ма? Сабақ қандай деңгейде өтті? |
|
|||||
Қорытынды бағалау Ең жақсы өткен екі кезең (оқытуға және үйренуге қатысты) 1. 2. Қандай екі кезең сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізуші еді? (оқытуға және үйренуге қатысты) 1. 2. Сынып туралы, жекелеген оқушы туралы не білдім және ол келесі сабақты өткізуіме қандай әсерін тигізеді? |
Бекітемін: Жалымбетова
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Жылу құбылыстары Күні: 12.09.2018ж Сынып: 8 Қатысқандар: Қатыспағандар: |
|
Сабақтың тақырыбы: |
Жылу өткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару |
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
8.3.2.2. жылу берілудің түрлерін салыстыру және тұрмыс пен техникада жылу берілу түрлерінің қолданылуына мысалдар келтіру |
Сабақтыңмақсаты |
1.Барлық оқушылыр ісей алады. Жылу берілудің түрлерін ажыратып салыстыра алады 2.Көптеген оқушылар істей алады. Жылуөткізгіш, конвекция, сәуле шығару ұғымдарын тұрмыстық техникада қолдана алады. 3.Кейбір оқушылар істей алады. Алған теориялық білімін пайдаланып, тәжірибе жасау арқылы жылу берілу жолдарын анықтайды. |
Бағалау критерийі |
Жылу алмасу түрлерін біледі. Жылуөткізгіш, конвекция, сәуле шығаруды Күнделікті тұрмыстағы жағдайларда қолданылуына мысалдар келтіре алады. Жылу алмасуды сипаттай алады. |
Тілдік мақсаттар |
Оқушылар Жылу берілудің түрлерін ажыратып салыстырады. Пәндік лексика және терминология Жылу. Жылу алмасу. Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәулелену Диалогқа жазуғақажетті сөз тіркестері Жылу өткізгіштік Жылу өткізгіштігі нашар заттар Заттардың жылу өткізгіштігінің әр түрлі болуы. Конвекция құбылысы. Сәулелік жылу алмасу. |
Құндылықтарға баулу |
Жылу алмасу ұғымын күнделікті өмірде еңбекке, шығармашылыққа үйретіп, өмір бойы білім алуға үйрету. |
Пəнаралық байланыс |
Жаратылыстану, гегография. Атмосферада ауаның алмасуы. Ауа ағындары. Желдің қалыптасуы. Күн сәулесінің түсуі. |
Алдыңғы білім |
1. Температура |
Cабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері |
Ресурстар |
||
Сабақтың басы
|
Ұйымдастыру Сәлемдесу. Оқушыларды психологиялық дайындау, өзін-өзі реттеу, ынтымақтастық атмосферасын құру. 1.Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу. «Ұқсас суреттер» әдісінпайдаланып топқа бөлу 2. «Жылу», «Сәуле», «Ауа» 3. Топ ережелерін сақтауды сұраймын. Өткенді қайталау арқылы ішкі энергия жайлы білімі кеңейту Оқушылардың қызығушылықтарын арттыру үшін «Сұрақтар шеңбері» әдісін пайдаланып үш топқа сұрақтар беремін
W (Сыныппен жұмыс) І топ
сұрақтары ІІ топ
сұрақтары III Топ
сұрақтары Кері байланыс. Басбармақ тәсілі G (топпен жұмыс) "Бір ауыз сөз" әдісін пайдаланып, Суретті көрсету арқылы үш топқа сұрақтар қою: 1.
Бұл суретте нені көрдіңіздер? Кері байлаыс «Шаттық шеңбері» |
Жұмыс үстеліндегі «жылу берілудің түрлері». Интерактивті тақта, үлестірмелі қағаз.
|
||
Сабақтың ортасы
|
G (топпен жұмыс) Оқулықпен жұмыс «Өкіл» әдісі бойынша әрбір топқа оқулықтан тапсырмалар бөлініп беріледі 1-ші топ:«Жылуөткізгіштікке» қатысты тапсырмалар беріледі ойларын постерге түсіреді. 2-ші топ: «Конвекцияға»қатысты тапсырмаларды постерге түсіреді. 3-ші топ: «Сәуле шығаруға» қатысты тапсырмалар постерге түсіреді. Кері байланыс Е (эксперименттік тапсырма). «Ақпаратты сүзу» әдісі Алдарына тиісті құрал-жабдықтарын беріп, осы тақырыпты іс жүзінде көрсету. Металл мен ағаштың жылуөткізгіштігін салыстыру. Ыстық су, мұз бен суық қасықты қалай бір температураға келтіруге болады? Шыны пробирканы саусаққа салып отқа қойсақ нені байқайсындар? Кері байланыс |
Үлестірмелі қағаздар. Постерлер, маркерлер, түрлі түсті қағаздар т.б.
түрлі металдар мен ағаштар, балауыз шам, шыны пробирка, мұз, қасық |
||
Сабақтың соңы |
Блоб ағашы Оқушы бүгінгі сабақ барысыда ағаштың қай жеріне көтерілді? Топпен немесе жұппен бе? Немесе өзі көтерілді ме? Өз деңгейін суретті белгілеу арқылы көрсетеді. |
Үлестірмелі қағаздар
|
||
Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? |
Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? |
Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасын сақтау |
||
1 .Не себепті ұшақтар мен зымырандарды ақ және
күміс түстес бояйды?
|
f (қалыптастырушы бағалау әрекеті) «Ұқсас суреттер» әдісі топқа бөлу «Сұрақтар шеңбері» өткенге шолу Кері байлаыс «Басбармақ» "Бір ауыз сөз" әдісі бейнебаян «Шаттық шеңбері» Өкіл» әдісі жаңа тақырып Кері байлаыс «Қызықты болды. Тақырыпты түсіндім. Жаңа мағлұмат алдым» «Ақпаратты сүзу» әдісі тәжірибе «Cабақ барысында қандай сезімде болдым? Сабақтың соңы «Блоб ағашы» |
(n)
Физика кабинетінде тәжірибе жасағанда қауіпсіздік ережелерін сақтайды.
|
Бекітемін: Жалымбетова
Сабақ тақырыбы: §§3.4. Ішкі энергия. Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдері.
Сабақ мақсаты:
1. Дененің ішкі энергиясы, оның температурамен байланысы, ішкі энергияны өзгертудің тәсілдері туралы түсінік алуға жағдай жасау.
2. Оқушылардың ойлау қабілетін жетілдіру, ғылыми дүниетанымын қалыптастыру.
3. Жауапкершілікке, еңбекқорлыққа, ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Сабақ түрі:аралас
Сабақ әдісі: баяндау, сұрақ-жауап.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар:
-
Галилей термоскопы қалай жасалған? Қандай принциппен жұмыс жасайды?
-
Сұйықтық термометрлердің жұмыс жасау принципі қандай құбылысқа негізделген?
-
Медициналық термометрдің ерекшелігі неде?
-
Абсолют температура деген не? Оның бірлігі қандай?
-
Газ қысымы мен оның абсолют температурасы арасындағы байланыс қандай?
-
Абсолют нөль деп нені түсінеміз?
ІІІ. Жаңа сабақ.
Берілетін ұғымдар:Ішкі энергия;
-
Ішкі энергияның темпертураға байланыстылығы;
-
Дененің ішкі энергиясының химиялық реакцияларға байланыстылығы;
-
Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдері: жұмыс жасау, жылу алмасу.
Ішкі энергия деп денені құрайтын барлық бөлшектердің кинетикалық энергиясы мен осы бөлшектердің өзара әрекеттесуінің потенциалық энергиясының қосындысын айтамыз. Дененің температурасы жоғары болған сайын оның ішкі энергиясы артады.
Химиялық реакция деп нәтижесінде бір заттың құрамы мен құрылысы жағынан өзгеше болатын басқа затқа түрленуін айтады. Химиялық реакциялар өзара әрекеттесуші денелердің ішкі энергиясының өзгерісін тудырады.
Дене молекулаларының қозғалыс жылдамдығы өзгергенде, демек дененің тепмпературасы өзгергенде оның ішкі энергиясы өзгереді.
Көрсетілетін тәжірибелер:
Ауаның және судың ішкі энергиясының артуы немес кемуі температура өзгерісіне тікелей байланысты. Зат температурасының өзгеруіне байланысты туындайтын процестер жылулық процестер деп аталады.
Ішкі энергияны басқа да жолмен өзгертуге болады.
Тәжірибелер:Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдері: жылу алмасу және жұмыс жасау.Жылу алмасу деп бір денеден энергия температурасы төмен келесі денеге берілуін айтады.
Денемен не дененің өзімен жұмыс жасамай жылу алмасу арқылы ішкі энергияны өзгерту тәсілі жылу беру деп атайды.
ІV. №2-эксперименттік тапсырма. Жұмыс істеу арқылы ішкі энергияның өзгеруін зерттеу.
V. Пысықтау.
-
Дененің ішкі энергиясы дегеніміз не?
-
Оны өзгерту тәсілдері қандай?
-
Дененің ішкі энергиясы температураға қалай байланысты?
-
Жылу алмасу дегеніміз не?
-
Химиялық реакция дегеніміз не? Химиялық реакциялар кезінде ішкі энергия қалай өзгереді ме?
VІ. Қорытындылау.
VІІ. Бағалау.
VІІІ.Үйге тапсырма §§3.4 . №2-үйде орындалатын эксперименттік тапсырма.