Карбон қышқылдарынң қасиеттері

«Алматы облысы білім басқармасының Ұйғыр ауданы бойынша білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің «Ғ.Садвақасов атындағы Үлкен Ақсу орта мектебі»кмм

Сабақ тақырыбы: Карбон қышқылдарының қасиеттері. №1 зертханалық тәжірибе Сірке қышқылының қасиеттерін зерттеу"

Бөлім:

11.2 Карбонилді қосылыстар

Педагог ТАӘ

Усенова Г.К

Күні:

5.10.2023ж

Сынып: 11А ЖМБ

Қатысқан оқушы саны:

Қатыспаған оқушы саны:

Сабақтың тақырыбы

Карбон қышқылдарының қасиеттері.

№1 зертханалық тәжірибе Сірке қышқылының қасиеттерін зерттеу"

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

11.4.2.5 карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру

Сабақтың мақсаты

Карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады

Сабақ барысы

Кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурс

Басы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу, түгендеу

«Бірлесіп көтерген жүк жеңіл» тренингі арқылы сыныпта психологиялық жағымды ахуал қалыптастыру.

Бағалалу парақтары беріледі.

Үй тапсырмасын тексеру.1-тапсырма

Дұрыс жауап арқылы тексеру.

«Миға шабуыл» әдісі арқылы сабақ тақырыбын анықтау

Оқушыларға үстел үстінде тұрған лимон, алма, қалақай, аскорбин қышқылы, сірке қышқылы заттарын көрсетеміз. Заттардың физикалық қасиеттерін талдаймыз.

Сұрақтар.

Бұл заттардың қандай қасиеттері бар?

Қандай минералдық қышқылдарды білеміз?

Барлық қышқылдар улы, зиянды, күйдіргіш болама?

Ал неге онда біз алманы, лимонды жейміз?

Қалақай шаққанға ауру боп қалмаймыз?

Сірке қышқылын асханада қолданамыз?

Демек балалар біз бүгінгі өтетін тақырыбымызда органикалық қышқылдар және карбон қышқылдары туралы сұрақтарымызға жауап алады екенбіз.

Сабақ тақырыбы, мақсаты әне бағалау критерийлерін таныстырады.

Сабақ тақырыбы: Карбон қышқылдары №1 зертханалық тәжірибе «Сірке қышқылының қасиеттерін зерттеу».

«Шыбын ұру» ойыны

Карбон қышқылдарының атаулары мен формулаларын еске түсіру мақсатында жүргізіледі.

Амандасады, кезекші оқушы сынып оқушылары туралы мәлімет береді.

Үй тапсырмасын 1оқушы дұрыс жауабын тақтаға жазады. Оқушылар өздерінің тапсырмаларын тексеріп, бағаллу парақтарына ұпай санын қояды.

.

Сабақ тақырыбын жазады.

Оқушылар сұрақтарға жауап береді..

Сабақ тақырыбын дәптерлеріне жазады

Оқушылар қабырғаларда тұрған формулаларды атауына қарап табады.

ҚБ. Дұрыс жауап әдісі

Дескриптор. ҮТ

Құмырсқа альдегидінің сәйкес қышқылдарға тотығу реакция теңдеулерін жазады-1б

Пропион альдегидінің сәйкес қышқылдарға тотығу реакция теңдеулерін жазады-1б

Бағалау критерийлері

- Карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады

Қауіпсіздік техникасының ережелерін сақтайды

Карбон қышқылдарының қасиеттерін тәжірибе жүзінде дәлелдейді

Түзілген өнімдерді атайды

ҚБ «Қошеметтеу» әдісі.

Жарайсың, керемет, жақсы, өте жақсы, тамаша.

Оқулық М.Қ.Оспанова Химия 11-сынып Мектеп 2020ж

Бағалау парақтары

Интерактивті тақта

керекті заттар. Лимон, алма, сірке қышқылы, аскорбин қышқылы, қалақай

шыбын суретіне жазылған формулалар, шыбын ұрғыштар

«Шыбын ұру» ойыны

Сабақ

ортасы

35 мин

(оқушы сан аз болғандықтан тек жеке жұмыс жүргізіледі)

Оқушыларға 4–кесте бойынша түсіндіріп өтемін.

Жж. (жеке жұмыс)« Сканерлеу» әдісі бойынша мәтіннің негізгі мазмұны мен құрылымын анықтау үшін оқулықтан тапсырма беріледі.

№1 зертханалық жұмыс. Сірке қышқылының химиялық қасиеттерін зерттеу

Қауіпсіздік техника ережелерін ескеру!!!

Қышқылдар мен сілтілер күйдіргіш заттар мен жұмыс істеу ережесі

1-тәжірибе. Сірке қышқылының индикаторға әсері.

2-тәжірибе. Сірке қышқылының кейбір металдармен әрекеттесуі.

3-тәжірибе.Сірке қышқылының карбонаттармен әрекеттесуі.

4-тәжірибе. Сірке қышқылының негіздермен әрекеттесуі

5-тәжірибе. Сірке қышқылының спирттермен әрекеттесуі.

«Кім алғыр» әдісі

Тапсырма №3. Жеке жұмыс. Функционалдық сауаттылыққа тапсырма.

Алған біліміңді қолдана біл!

Мәтін. Құмырсқа қышқылы.

НСООН-жеңіл қайнайтын (100,8⁰С), өзіне тән өткір иісті сұйықтық. Теріге тиген қышқыл оны күйдіреді, оның буы тынысалу мүшелерін тітіркендіреді. Құмырсқа қышқылы суда жақсы еритін , карбон қышқылдарының арасындағы күшті қышқыл. Ол құмырсқаның улы безінде, қалақай өсімдігінде , қылқан жапырақтарында болады.

Тапсырма: Сіз құлпынай теріп жүргенде құмырсқалар шағып алды. Тістеген жер қышиды және ауырады.

Сұрақ №. Құмырсқа шаққан жері неге ауырады деген сұраққа ауызша жауап беріңіз.

Сұрақ №2. Қышуды және ауырсынуды жеңілдету үшін қолдануға болатын дәріні атын жазыңыз.

Оқушылар реакция теңдеулерін жазады.

1-оқушы. Сірке қышқылының хлормен әрекеттесуі

2-оқушы. Құмырсқа қышқылының күміс-айна реакциясына түсуі.

3-оқушы. Құмырсқа қышқылының ыдырауы..

4-оқушы. Карбон қышқылдарының қышқылдық қасиеттерінің әлсізденуі.

5-оқушы. Карбон қышқылдарының қышқылдық қасиеттерінің артуы.

Оқушылар оқулықтағы негізгі ақпараттар жайлы мағлұматтарды алады. сыныпта ақпаратты талқылайды.

Әрбір оқушы жеке жұмыс жасап, тәжірибелерді іс жүзінде көрсетеді.

Зертханалық жұмысты орындап, нәтиже шығарады

Жауап: (оқушы өз жауабын береді)

Құмырсқа шаққан кезде жараға құмырсқа қышқылының жеткілікті мөлшері бар сұйықтықты шашады. Мысалы, қызыл құмырсқаның улы безінде 70%-ға дейін құмырсқа қышқылы бар. Олар тірі ұлпаларды жейді. Құмырсқа қышқылы орташа күшті қышқылдардың бірі, ал бір негізді қаныққан қышқылдардың ішінде ең күштісі. Бұл теріде қатты күйік тудырады. Қышқылдар үшін негізгі реакция бейтараптандыру болып табылады. Қышқылдың әрекетін әлсіз сілтілі орта түзетін заттың ерітіндісімен бейтараптандыруға болады.

Аптекадағы заттың атауы (аммиак)

.

Дескриптор (әрбір оқушыға жеке 2балл)

1-оқушы -Сірке қышқылының хлормен әрекеттесуінің реакция теңдеуін жазады-1б

Түзілген заттарды атайды-1б

2-оқушы. -Құмырсқа қышқылының күміс-айна реакциясының теңдеуін жазады-1б

Түзілген заттарды атайды-1б

3-оқушы. Құмырсқа қышқылының ыдырауының реакция теңдеуін жазады-1б.

Түзілген заттарды атайды-1б

4-оқушы. Карбон қышқылдарының қышқылдық қасиеттерінің әлсізденуін сипаттайды-1б

Мысалдар келтіреді-1б

5-оқушы. Карбон қышқылдарының қышқылдық қасиеттерінің артуын сипаттайды-1б

Мысалдар келтіреді-1б

Дескриптор.ЗЖ

1-оқушы.

ҚТЕ сақтайды-1б

Сірке қышқылының әлсіз қышқылдығын дәлелдейді-1б

Диссоциация теңдеуін жазады-1б

Индикаторға әсерін көрсетеді-1б

2-оқушы.

ҚТЕ сақтайды-1б

Сірке қышқылының мырышпен реакция теңдеуін жазады-1б

Сірке қышқылының натриймен реакция теңдеуін жазады-1б

Реакция жүру жылдамдығын сипаттайды-1б

3-оқушы.

ҚТЕ сақтайды-1б

Сірке қышқылының карбонаттарға әсерін көрсетеді-1б

Реакция теңдеуін жазады-1б

Түзілген заттарды атайды-1б

4-оқушы

ҚТЕ сақтайды-1б

Сірке қышқылының натрий гидроксидімен реакция теңдеуін жазады-1б

Түзілген заттарды атайды-1б

Индикаторға әсерін сипаттайды-1б

5-оқушы

ҚТЕ сақтайды-1б

Сірке қышқылының спирттермен реакция теңдеуін жазады-1б

Түзілген заттарды атайды.-1б

Реакцияның атауын айтады-1б

Дискриптор ФС

Қышқылдардың ұлпаларға әсерін айтады—1б

Аптекадағы заттың атауын атайды-1б

«Сканерлеу» әдісі

Құрал жабдықтар мен реактивтер.

Сірке қышқылы, натрий сілтісі ерітіндісі, этил спирті, ас содасы, су, әмбебап индикаторлар, мырыш түйірлері, натрий , тамшуырлар, химиялық стакандар, сынауықтар, тығындар, сіріңке, қолқап

«Кім алғыр» әдісі

Сабақ соңы

5 минут

Қорытындылау мақсатында оқушыларға «бүгінгі тақырыптағы ащы заттардың ішіндегі тәттісінен ауыз тиіңдер» деп аскорбин қышқылын таратып береді.

Оқушылардың рефлексиясын тыңдайды.

Бағалайды

Үйге тапсырма беру. 8-тапсырма 34-бет.

Оқушылар бағалау парағы бойынша өздерін бағалайды, «Диаграмма» әдісі бойынша рефлексия жүргізеді.

Алған баллдарын рефлексиямен байланыстырады

9-10-керемет, тақырыпты толық түсіндім

7-8-өте жақсы-тақырыпты түсіндім

5-6-сабақ қызық болды сұрағым бар

3-4-сабақта қиналдым.

Үйге тапсырма алады.

1-10 баллдық бағалау жүйесі бойынша бағалау

Аскорбин қышқылы

«Диаграмма» рефлексия

Оқушы

ҮТ-2б

Сканер-леу-2б

Тәжірибе 4б

ФС-2б

Жалпы балл-10

Баға

9-10-5баға

7-8-4 баға

5-6-3баға

Марсқызы А

Оқушы

ҮТ-2б

Сканер-леу-2б

Тәжірибе-4б

ФС-2б

Жалпы балл-10

Баға

9-10-5баға

7-8-4 баға

5-6-3баға

Аркинов И

Оқушы

ҮТ-2б

Сканер-леу-2б

Тәжірибе-4б

ФС-2б

Жалпы балл-10

Баға

9-10-5баға

7-8-4 баға

5-6-3баға

Жанжунбаев Ә

Оқушы

ҮТ-2б

Сканерлеу-2б

Тәжірибе-4б

ФС-2б

Жалпы балл-10

Баға

9-10-5баға

7-8-4 баға

5-6-3баға

Рахмитуллаева Бупатям

Оқушы

ҮТ-2б

Сканерлеу-2б

Тәжірибе-4б

ФС-2б

Жалпы балл-10

Баға

9-10-5баға

7-8-4 баға

5-6-3баға

Рахмитуллаева Бузурям