Координаталық жазықтық.Тікбұрышты координаталар жүйесі. Центрлік симметрия. Осьтік симметрия.Фигуралардың кеңістікте орналасуы. Кеңістік фигураларын кескіндеу, «кӛрінбейтін» сызықтар. Вектор ұғымы.

«КООРДИНАТАЛЫҚ ЖАЗЫҚТЫҚ» және «КЕҢІСТІКТЕГІ ФИГУРАЛАР» бөлімдері

бойынша жиынтық бағалау

Тақырып:

Координаталық жазықтық.Тікбұрышты координаталар жүйесі.

Центрлік симметрия. Осьтік симметрия.Фигуралардың кеңістікте орналасуы.

Кеңістік фигураларын кескіндеу, «кӛрінбейтін» сызықтар. Вектор ұғымы.

Оқу мақсаты:

6.3.1.6 осьтік немесе центрлік симметриясы болатын фигуралар туралы түсінігі

болуы; симметриялық және центрлік-симметриялы фигураларды ажырату.

6.3.2.3 кесінділердің, сәулелер немесе түзулердің бір-бірімен, координаталық

осьтермен қиылысу нүктелерінің координаталарын графиктік тәсілмен табу.

6.3.2.5 тік бұрышты координаталар жүйесінде координаталар басы және

координаталық осьтерге қатысты симметриялы нүктелер мен фигураларды салу.

Балалау критерийі: Білім алушы

Осьтік симметриялы және центрлік симметриялы фигураларды ажыратады

Координаталық осьтермен қиылысу нүктелерінің координаталарын графиктік

тәсілмен табады

Тік бұрышты координаталар жүйесінде координаталар басы және координаталық

осьтерге қатысты симметриялы фигураларды салады

Орындау уақыты: 20 минут

І нұсқа

1.Төмендегі шарттарға байланысты мысалдар келтіріңіз. Егер фигуралар:

a) центрлік симметриясы бар, бірақ осьтік симметриясы жоқ;

b) осьтік симметриясы бар, бірақ центрлік симметриясы жоқ;

c) центрлік және осьтік симметриясы бар. [3]

2.Координаталық жазықтықта ABCD төртбұрыш төбелері сәйкесінше (– 3; 4), (6; 5),

(6; – 6), (– 2; – 8) нүктелерінде жатыр.

а)ВС қабырғасы абсцисса осімен;

в )АВ қабырғасы ордината осімен;

c)АС кесіндісінің ордината осімен; қай нүктеде қиылысатынын жазыңыз.

3. M(–5; –3), N(–1; –6) және Р(–7; –7) нүктелері берілген. МNР үшбұрышын салыңыз.

а) МNР үшбұрышына абсцисса осіне карағанда симметриялы;

b) МNР үшбұрышына ордината осіне карағанда симметриялы;

с) МNР үшбұрышына координаталар басына карағанда симметриялы болатындай үшбұрыштар салыңыз.

ІI нұсқа

1.Төмендегі шарттарға байланысты мысалдар келтіріңіз. Егер фигуралар:

a) центрлік симметриясы бар, бірақ осьтік симметриясы жоқ;

b) осьтік симметриясы бар, бірақ центрлік симметриясы жоқ;

c) центрлік және осьтік симметриясы бар. [3]

2.Координаталық жазықтықта ABCD төртбұрыш төбелері сәйкесінше (– 3; 3), (3; 4),

(3; – 3), (– 1; – 5) нүктелерінде жатыр.

а)ВС қабырғасы абсцисса осімен;

в )АВ қабырғасы ордината осімен;

c)АС кесіндісінің ордината осімен; қай нүктеде қиылысатынын жазыңыз.

3. M(–6; –2), N(–2; –4) және Р(–5; –7) нүктелері берілген. МNР үшбұрышын салыңыз.

а) МNР үшбұрышына абсцисса осіне карағанда симметриялы;

b) МNР үшбұрышына ордината осіне карағанда симметриялы;

с) МNР үшбұрышына координаталар басына карағанда симметриялы болатындай үшбұрыштар салыңыз.