Материалдар / Коррозиямен күресу себептері мен шаралары.

Коррозиямен күресу себептері мен шаралары.

Материал туралы қысқаша түсінік

Умарова Дана Шораевна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

16 Мамыр 2024

347

0 рет жүктелген

Химия Сабақ жоспары 10 сынып

250 ₸

Бүгін алсаңыз
+13 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +13 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

КММ «Қарағанды тау-кен индустриалдық колледжі»

Оқу сабақтарының жоспары

Сабақтың тақырыбы	Тақырып 4.2.2. Коррозиямен күресу себептері мен шаралары.
Модуль /пәннің атауы	ООД Химия
Дайындаған педагог	Умарова Дана Шораевна
Жалпы мәлімет Курс, топ	І , СД – 1-22
Сабақтың түрі	Білім дағдысын қалыптастыру сабағы
Сабақтың мақсаты:	Коррозияның түрлерін, оның пайда болу себептерін қарастырып, оның металл конструкцияларының қызмет ету мерзіміне кері әсерін түсіндіру
Күтілетін нәтижелер:	Коррозияның түрлерін, оның пайда болу себептерін қарастыру және оның металл конструкцияларының қызмет ету мерзіміне кері әсерін түсіндіру;
Бағалау критерийлері	1) Коррозияның түрлерін және оның пайда болу себептерін атайды 2) Металл конструкцияларының қызмет ету мерзіміне оның кері әсерін түсіндіреді; 3) Коррозиядан қорғау жолдарын ұсынады
Ойлау дағдысының деңгейі	Білу, түсіну
Қажетті ресурстар	1.Уикипедия (с.ф.). Коррозия. En.wikipedia.org сайтынан алынды 2.Баланс, Т. (с.ф.). Металдарды коррозиядан қорғау. Thebalance.com сайтынан алынды 3.Пальто. (с.ф.). Коррозияның алдын алу әдістері. Eoncoat.com сайтынан алынды 4.MetalSuperMarkets. (с.ф.). Коррозияны қалай болдырмауға болады. Metallupermarkets.com сайтынан алынды 5.https://ust.kz/word/belsendi_oqytyga_arnalgan_50_adis-147053.html

Сабақ барысы

Сабақта жоспарланған қызмет

ресурс

1. Ұйымдастыру кезеңі: 2 мин

Сәлемдесу, сабаққа қатысуды және топтың сабаққа дайындығын тексеру.

2. Білім алушылардың тірек білімдерін өзектендіру:

3 мин

Әр студентке кестесі бар парақша беріледі. Кестеде тұжырымдар жазылған. Тұжырымдардың ішінен жалған және шындық мәліметті белгілеу керек. Алдымен «Сабақтың басында» бағананы ақиқат болса «+», жалған болса «-» деп белгілейді. Белгілеп болғаннан кейін студенттерге сұрақ қойылады: Берілген мәліметті оқып қандай ойға келдіңдер? Бүгін қандай тақырып өтеміз қалай ойлайсыңдар? Тақырып айтылған соң кестесі бар парақшаны сабақтың соңына дейін алып коямыз.

	шындық/жалған	Сабақтың басында	Сабақтың аяғында
1	Тайқазан 7 металдан құйылған: темір, мырыш, қалайы, қорғасын, мыс, күміс және алтын	+
2	Металдар – мәңгі, ешқашан бүлінбейді	-
3	Қоршаған орта факторларының әсерінен болатын металдың желіну құбылысы жемірілу (коррозия) деп аталады.	+
4	Ылғал ауада темір бұйымдарының таттанып, бүлінетінін күнделікті тұрмыста жиі кездестіреміз	+
5	Темірді сырлап бояса ол бүлініп коррозияға ұшырайды	-
6	Mg, Zn, AI, Cr, Ni жемірілуге, яғни коррозияға төзімді	+
7	Коррозиядан сақтану жолдары жоқ және ол қайтымсыз процесс	-
8	Коррозия нәтижесінде металдар табиғатта кездесетін оксидтер немесе тұздар күйіндегі тұрақты қосылыстарға айналады.	+
9	Жаңбыр, топырақ ылғалды ауа әсерінен қоршаған ортадағы металдар бүлінбейді	-
10	Тат басу және коррозия бір ұғым	-

Карточ-калар

Уикипедия (с.ф.). Коррозия. En.wikipedia.org сайтынан алынды

3. Жаңа материалды түсіндіру (жаңа материалдың қысқаша мазмұны):

Студенттерге оқып танысу үшін мәтін беріледі:

Жыл сайын дүниежүзінде өндірілетін темірдің төрттен бір бөлігі бүлініп істен шығады. Металдардың бүлінуі ғылым тілінде жемірілу (коррозия) делінеді. Ол латынның korrosio – желіну деген сөзінен шыққан.

Химиялық жемірілу — электр тогын өткізбейтін ортаның әсерінен пайда болады. (бензин, керосин т.б) Ол металдардың әртүрлі бейэлектролиттермен, газдармен, сұйықтармен әрекеттесуінен жүреді. Химиялық коррозияның мысалдары: 1) 3Fe + 2O2 → Fe3O4;

2) 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3

Электрохимиялық жемірілу — металдардың су немесе электролит ерітіндісі қатысында басқа металдармен жанасуы кезінде бүлінуі. Электрохимиялық жемірілудің жүруінің басты себебі- электролит ерітінділерінің болуы. 4Fe(OH)2+2H2O+O2=4Fe(OH)3 Өзен мен теңіз суларындағы кеме корпустары мен гидроқондырғылардың болатты арматураларын тат басуы, қышқыл, сілті, тұз ерітінділерімен жанасатын химиялық өнеркәсіптің қондырғылары және жер астындағы құбырлардың бүлінуі мысал бола алады.^[2]

Коррозия және тат басу сөздерін шатастыруға болмайды. Егер коррозия – бұл процесс болса, тат басу оның нәтижелерінің бірі болып табылады.

Коррозиялық орта бойынша: Газдық коррозия – жоғары температурада газдық ортада өтетін коррозияны айтады. Атмосфералық коррозия – металл бетінде электролиттік пленканың түзілуіне қажетті ылғалдылығы бар атмосферада өтетін коррозияны айтады. Сұйықтық коррозия – сұйық орадағы коррозия. Жерасты коррозиясы – жерасты коррозиясының ерекшелігі әр түрлі топырақтағы жерасты конструкцияларының бетіне оттегінің түсу жылдамдығымен сипатталады. Қосымша әсер етуіне байланысты: саңылаулық коррозия – металдың саңылаудағы бұзылуы. Радиациондық коррозия – радиоактивтік сәулелену әсерінен жүретін коррозия түрі. Биологиялық коррозия – бактериялардың өмір сүруі нәтижесінде пайда болатын өнімдер әсерінен жүретін коррозия түрі.^[3]

Дәнекерлеу кезіңдегі металл коррозиясы

Дәнекерлеу тігістері негізгі металға қарағанда тезірек тот баса бастайды. Мұны келесі күні кеше жұмыс істеген құрылымды тексеру арқылы байқауға болады. Коррозия кез-келген дәнекерлеу әдісімен жасалған қосылыстарда пайда болады.

Тігістерде тоттың пайда болуы келесі себептерге байланысты: металды 2000-3000 градус температураға дейін қыздыру қосылыстағы легирленген элементтердің күйіп кетуіне ықпал етеді, сондықтан буын қоршаған бетке қарағанда тезірек тотығады.

Дәнекерлеу тігісі, сыртқы түрі берік болса да, ішінде микропоралар мен жарықтар бар, олар арқылы оттегі белсенді түрде еніп, металды тотықтырады. Тігіс бетіндегі ағындар мен басқа химиялық заттардың қалдықтары ылғалмен әрекеттесіп, коррозияны тудырады. Дәнекерлеу кезінде кристалдық тор өзгереді. Материалдардың гетерогенділігі тоттың пайда болуына қолайлы жағдай жасайды.

Мәселен, мысалы, төмен көміртекті электродтармен төмен легирленген хром-кремнийлі типті Болатта қолмен жасалған дәнекерлеу коррозия әсерінен теңіз суында қатты бұзылады. Бұл тігістердің коррозиясы олардың негізгі металмен салыстырғанда хром мен никельдің төмен болуынан болады.^[4]

Тапсырма № 1. Мәтінді пайдалана отырып коррозия түрі мен оның пайда болу себептері арасында сәйкестікті табындар. Тапсырма карточкамен беріледі. Орындап болған соң студенттер карточкамен ауысып, дұрыс жауаптарын презентациямен тексереді

Сәйкестеңдір
1.Жерасты коррозиясы	4. бактериялардың өмір сүруі нәтижесінде пайда болатын өнімдер әсерінен жүретін коррозия түрі.
2.Химиялық коррозия	1. әр түрлі топырақтағы жерасты конструкцияларының бетіне оттегінің түсу жылдамдығымен сипатталады.
3.Саңылаулық коррозия	5. металдардың су немесе электролит ерітіндісі қатысында басқа металдармен жанасуы кезінде бүлінуі.
4.Биологиялық коррозия	2. электр тогын өткізбейтін ортаның әсерінен пайда болып, металдардың әртүрлі бейэлек-тролиттермен, газдармен, сұйықтармен әрекеттесуінен жүреді.
5.Электрохимиялық коррозия	3. металдарға агрессивті орта әсер етіп, көбіне саңылауда орналасқан конструкция учаскесіне пайда болады.

Тапсырма № 2. Берілген мәтінді пайдалана отырып Венн диаграммасы бойынша темір конструкциялар мен болат конструкциялары арасындағы айырмашылығы мен ұқсастықтарын және кайсысы ұзақ мерзім қызмет етеді екенін жазындар:

Группа 1

Тапсырма № 4. Берілген мәтінге сүйене отырып келесі тапсырма орында: «Идеялар кілемі» Ол үш кезеңде өтеді. Оқушылар 3 топқа бөлінеді. Әр топқа түрлі-түсті қағаздар мен 3 түсті стикерлер және А4 ақ қағаз таратылып беріледі.

Бірінші кезең – проблеманы түсіну. Коррозия не себепті пайда болады? деген сұраққа жауап беру ұсынылады. Топ жауапты стикерлерге жазады, содан соң «Идеялар кілемі» плакатына іледі.

Екінші кезең – шешімдерді іздеу. Коррозиядан металды калай қорғауға болады? Екінші сұрақ бойынша әр топ өз жауаптарын коррозиямен күресу жолдары бойынша кластер құрастырып береді.

Үшінші кезең – әрекетті жеке даралау. Металды дәнекерлеу кезіңде коррозиядан қорғау қандай шараны колдануға болады? Күнделікті өмірде жемірілуге қарсы қандай шаралар қолдануға болады? Әр топ жауаптарын түрлі түсті қағаздарға жазып, плакатқа жабыстырады.

Группа 2

Мәтін А4 қағаз

Баланс, Т. (с.ф.). Металдарды коррозиядан қорғау. Thebalance.com сайтынан алынды

Пальто. (с.ф.). Коррозияның алдын алу әдістері. Eoncoat.com сайтынан алынды

MetalSuperMarkets. (с.ф.). Коррозияны қалай болдырмауға болады. Metallupermarkets.com сайтынан алынды

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2024-2025 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған.

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз

Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз

Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады

Толығырақ