Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрлігі
«Ы.Алтынсарин атындағы № 49
мектеп – гимназиясы»
коммуналдық мемлекеттік
мекемесі
Әдістемелік
кеңестің
шешімімен
бекітілген
«___» ____201_____
ж
№_____хаттама
№ 49
мектеп-гимназия
директоры:
Д.М.
Жумадилова
_______________
(қолы,мөрі)
Мәдениеттану
таңдау
курсының
ОҚУ
БАҒДАРЛАМАСЫ
Сыныбы: 6 «Ә,
Б,Е»
Құрастырған: тарих пәнінің
мұғалімі: Маглумова Р. Н
Тараз
Курстың тақырыптық
жоспары
Мәдениеттану
6 -
сынып
№
|
р/с
|
Сабақтың
тақырыбы
|
Сағат
саны
|
Мерзімі
|
6
«В»
|
6
«Г»
|
1
|
1
|
Кіріспе. Мәдениет-
адамзат әлемінің айнасы
|
1
|
|
|
|
|
Ежелгі адамдардың
қоршаған орта туралы түсінігі 6 сағат
|
2
|
1
|
Ежелгі адамдардың
дүниетанымы және білімі
|
1
|
|
|
3
|
2
|
Алғашқы діни
түсініктер
|
1
|
|
|
4
|
3
|
Аруақтар мен құдайларға
сену
|
1
|
|
|
5
|
4
|
Өнердің
шығуы
|
1
|
|
|
6
|
5
|
Қола дәуірі Андронов
мәдениеті
|
1
|
|
|
7
|
6
|
Зергерлік
өнер
|
1
|
|
|
|
|
Ежелгі көшпелілер
мәдениеті 7 сағат
|
8
|
1
|
Көшпелілер
мәдениеті. Киіз үй
|
1
|
|
|
9
|
2
|
Сақтар
мәдениеті
|
1
|
|
|
10
|
3
|
Ғұндар
мәдениеті
|
1
|
|
|
11
|
4
|
Көпелілердің
киімдері
|
1
|
|
|
12
|
5
|
Ат әбзелдері мен
сауыт-саймандары
|
1
|
|
|
13
|
6
|
Дәстүрлі әлем
бейнесі
|
1
|
|
|
14
|
7
|
Мәңгілік өмір сүру
идеясы
|
1
|
|
|
|
|
Көшпелілердің
әдет-ғұрпы мен діни түсініктері 4
сағат
|
15
|
1
|
Көшпелілердің
әдет-ғұрпы
|
1
|
|
|
16
|
2
|
Тәңірге
сиыну
|
1
|
|
|
17
|
3
|
Ата-баба рухына
табыну
|
1
|
|
|
18
|
4
|
Жерлеу
рәсімдері
|
1
|
|
|
|
|
Қазақ мифтері 10
сағат
|
19
|
1
|
Миф дегеніміз
не?
|
1
|
|
|
20
|
2
|
Тәңірдің жаралуы
туралы миф
|
1
|
|
|
21
|
3
|
От-Ана
|
1
|
|
|
22
|
4
|
Ғаламның әлемдерге
бөлінуі
|
1
|
|
|
23
|
5
|
Жолдардың Ақ және
Қара құдайлары
|
1
|
|
|
24
|
6
|
Скифтердің арғы
бабасы Геракл туралы аңыз
|
1
|
|
|
25
|
7
|
Орта Азияның ежелгі
халқы сарматтардың шығу тегі жайында
|
1
|
|
|
26
|
8
|
Тәңірге құрбандық
шалу. «Алтын адам» кім?
|
1
|
|
|
27
|
9
|
Ғұн мемлекеті.
Ғұндардың наным-сенімдері
|
1
|
|
|
28
|
10
|
Ғұндар Тәңірқұты мен
үйсін ханзадасы
|
1
|
|
|
|
|
Қанатты аттар
және нанымдар мен әдет-ғұрыптар 5сағат
|
29
|
1
|
Құрбан
аттары
|
1
|
|
|
30
|
2
|
Сиқырлы ақбоз
аттар
|
1
|
|
|
31
|
3
|
Бес түлік малдың
иелері
|
1
|
|
|
32
|
4
|
Ата-бабаларымыз неге
Көк Тәңіріне табынған
|
1
|
|
|
33
|
5
|
Көне мифтерге
негізделген қазақ ырымдары
|
1
|
|
|
34
|
1
|
Қорытынды
|
1
|
|
|
Оқу курстың тақырыптарының
мазмұны
№
|
Сабақтың
тақырыбы
|
Сағат
саны
|
Мазмұны
|
1
|
Кіріспе. Мәдениет- адамзат әлемінің
айнасы
|
1
|
Мәдениет туралы
жалпы түсінік
|
2
|
І.
бөлім. Ежелгі адамдардың қоршаған
орта туралы түсінігі
|
6
|
Еңбек ету барысында
адамдардың ақыл ойының жетіліу және ежелгі адамдардың табиғаттың
тылсым күшіне тәуелділігі, өнердің пайда болуы адамдардың рухани
мәдениетінің дамуы.
|
3
|
ІІ
бөлім. Ежелгі көшпелілер
мәдениеті
|
7
|
Көшпелілердің рухани
мәдениеті мен әлемнің құрылымы туралы түсінігінің
қалыптасуы
|
4
|
ІІІ
бөлім. Көшпелілердің әдет-ғұрпы мен
діни түсініктері
|
4
|
Ертедегі көшпелілер
өмірі мен діни түсініктері,өнері , мәдениеті
туралы
|
5
|
ІV
бөлім Қазақ
мифтері
|
10
|
Адамның қиялдан,
ойдан шығарылған барлық көне дүниелері мифтер, аңыздар және
ертегілер нақты тарихи оқиғаларға негізделген Қазақстанның байырғы
атамекен жерлерінің мифтері жайында дүниетанымдық
түсінік.
|
6
|
V
бөлім Қанатты аттар және нанымдар
мен әдет-ғұрыптар
|
5
|
Мифтерде халықтың
шынайы тұрмыс-тіршілігі және тарихи оқиғаларды сабақтастыра отырып,
адамдар арасындағы қарым-қатынастарды және әлемнің сыр-сипатын ,
құылымын мифологиялық тұрғыдан түсіндіру.
|
7
|
Қорытынды
|
1
|
Ежелгі мәдениетті
тарихи-мәдени процестің, адамдардың
шығармашылық
қызметінің
қорытындысы
|
Түсінік
хат.
Қазақ халқының
мәдениеті –
егеменді, тәуелсіз Қазақстан
елінің ең басты мақсаты. Біз ең алдымен өз еліміздің, жеріміздің
мәдениетін өркендетуіміз, еліміздің мәдениетінің әлемдік мәдениетте
алатын орнын айқындап, жалпы ежелгі мәдениеттің тарихи-мәдени
процестің, адамдардың шығармашылық қызметінің белгілі қорытындысы
ретінде, оған құндылықтық көзқарас қалыптастыру. Әлемдік мәдениетке
қосқан үлесін бағалай білу. Оқушыларды өз мәдениетінің деңгейін,
ерекшеліктерін, жетістіктерін білуге ұмтылдыру, оны қадірлей,
құрметтей білуге үйретеді.
Ұлттық мәдениеттің ерекшелігі,
тұрпаттық сипаттамасы, архаикалық және ұлттық мәдениеттің өзекті
мәселелерімен таныстыру.
Мәдениеттің сан-салалары мен
түрлеріне жаңаша көзқарас қалыптастырған және мәдениет мәселелеріне
тікелей байланысты ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде мәдениеттану
ғылыми саласының орнын көрсететін ізденістері мен тұжырымдарын
білу
Өзге халықтың мәдени
жетістіктерін бағалай білген оқушы, өз елінің, мәдениет
құндылықтары жүйесінің, баға жетпес мәдени мұраларын, рухани
байлығын қадірлей білмек.
Елдің мәдениетінде әлі де
ашылмаған құпиялары көп сияқты, соның сырын ашуға ұмтылу,
мәдениеттің құндылықтық-нормативтік қырларын біліп қана қоймай,
олардың көмегімен өз елінінің мәдениетінің ерекшеліктерін тануына,
зерделеуіне ықпал ету. Ой өрісін, талғамын, рухани деңгейін
мәдениет жетістіктерін, ғасырлар тәжірибелерін оқып-білу арқылы
дамыту.
Бағдарлама – оқушылардың ой -
өрісін дамыту, мәдени білімін тереңдету, логикалық ойлау қабілетін
дамыту, шығармашылықпен жұмыс істеуге қол жеткізуге қоғамдағы
адамның қызметін реттеудегі мәдениеттің роліне баға беруге
үйретеді.
Бағдарламаның құрылымы
кіріспе, негізгі бөлім және қорытындыдан тұрады. Бағдарлама 6
сыныпқа бағыттылған. Курс аптасына 1 сағаттан, жылына 34 сағат
көлеммен оқытылады.
Бағдарлама 5 кезеңнен
тұрады:
І.
бөлім. Ежелгі адамдардың қоршаған
орта туралы түсінігі
ІІ
бөлім. Ежелгі көшпелілер
мәдениеті
ІІІ
бөлім. Көшпелілердің әдет-ғұрпы мен
діни түсініктері
ІV
бөлім Қазақ
мифтері
V
бөлім Қанатты аттар және нанымдар
мен әдет-ғұрыптар
Өз елінінің мәдениетінің
ерекшеліктерін тануына мәдениет туралы түсінік, ұғымдарын
тереңдету, терминдерді дұрыс қолдануларын анықтау, мәдениеттану
тұжырымдарын пайдалана білуге үйрету. Ой өрісін, талғамын, рухани
деңгейін мәдениет жетістіктерін, ғасырлар тәжірибелерін оқып-білу
арқылы дамыту.
Мұғалімдерге ұсынылатын
әдебиеттер тізімі.
Негізгі
-
Мәдениеттану негіздері.
Ғабитов.Т.
-
Мәдениеттану негіздері.
Төкенов.А.
-
Мәдениеттану негіздері.
Құлсариева.
-
Қазақ мәдениеті
энциклопедиялық-анықтамалық «Аруна» баспасы Алматы, 2005
жыл.
-
Қазақтың көне тарихы. Алматы,
1993 жыл.
-
Қазақтың ою-өрнектері
энциклопедия. Өмірбеков.М.Алматы, 2005 ж.
-
Қазақтың дархан дастарханы.
Кенжеахметұлы.С. Алматы, 2007 жыл.
-
Ежелгі Қазақстан
мифтері.Қазақстан балалар энциклопедиясы. Алматы: «Аруна» баспасы
2006 жыл.
-
Қазақтың дәстүрлі саз
аспаптары. Жәмішова.З. Алматы, 2008 жыл.
-
Қазақ халқының тұрмысы мен
мәдениеті. Кенжеахметұлы. С. Алматы,
2006
жыл.
Қосымша
-
Қазақ мәдениеті
энциклопедиялық-анықтамалық «Аруна» баспасы Алматы, 2005
жыл.
-
Ежелгі Қазақстан
мифтері.Қазақстан балалар энциклопедиясы. Алматы: «Аруна» баспасы
2006 жыл.
-
Қазақтың дәстүрлі саз
аспаптары. Жәмішова.З. Алматы, 2008 жыл.
-
Қазақ халқының тұрмысы мен
мәдениеті. Кенжеахметұлы. С. Алматы, 2006
жыл.