Мақала Тілдік дидактикалық ойындардың көмегімен 3-сынып оқушыларының сөйлеу тілін дамыту

3-сынып оқушыларының тілдік дидактикалық ойындармен тілдік дамуы

Жоспары:

* Тақырып,

* Кіріспе (мәтіннің негізгі идеясын қысқаша анықтайды),

* Бірнеше сөйлем немесе тезистерден тұратын Негізгі бөлім,

* Қорытынды (қорытынды, қорытынды).

* Кіріспе

* Педагогикалық практика

* Мақсаты-студенттердің өткен жылы алған білімдерін, дағдылары мен дағдыларын жақсарту және өзіндік кәсіби және педагогикалық іс-әрекетке дайындық деңгейін анықтау;

* Міндеттері :

• 1. мектептегі педагогикалық жұмыс кезінде оқушылардың педагогикалық қабілеттерін қалыптастыру және дамыту.

• 2. болашақ бастауыш мектеп мұғалімдерін кәсіптік білім беру қызметінің келесі түрлеріне тарту:

* - педагогикалық (пән бойынша аудиториялық және сыныптан тыс сабақтар өткізу);

* - педагогикалық (білім беру қызметін жоспарлау және жүзеге асыру);

* - әдістемелік (көрнекі және дидактикалық материалдарды дайындау, бастауыш сынып мұғалімдерінің әдістемелік бірлестігіне қатысу).

• 3. мектептегі педагогикалық жұмыс кезінде оқушылардың педагогикалық қабілеттерін қалыптастыру және дамыту.

• 4. болашақ бастауыш мектеп мұғалімдерін кәсіптік білім беру қызметінің келесі түрлеріне тарту:

* - педагогикалық (пән бойынша аудиториялық және сыныптан тыс сабақтар өткізу);

* - педагогикалық (білім беру қызметін жоспарлау және жүзеге асыру);

* - әдістемелік (көрнекі және дидактикалық материалдарды дайындау, бастауыш сынып мұғалімдерінің әдістемелік бірлестігіне қатысу).

1. тілдік дидактикалық ойындар көмегімен бастауыш сынып оқушыларының тілін дамытудың теориялық аспектілері

1.1 білім беру процесінде Дидактикалық ойындарды қолданудың психологиялық-педагогикалық негіздемесі

Оқыту әдістері мен құралдары туралы сұрақтарды зерттегеннен кейін Дж. Локк, Дж.Дж. Руссо сонымен бірге баланың ойлау қабілетін ойын арқылы жүзеге асыруды басты орынға қойды.

Неміс педагогикасының көрнекті өкілі Ф. Фребель дидактикалық ойындардың негізін қалаушы болып саналады, ол ашық ойындар жүйесін, құрылыс дағдыларын дамытуға бағытталған дидактикалық жаттығуларды жасады. Бірақ Ф. Фребель ойындарының мазмұны баланың ойлау және қиялын дамытумен шектелді.

Жастардың болашаққа бағдарлануы отбасында, мектепте, жалпы жұмыс деңгейінде, әлеуметтік деңгейде, әлемнің әртүрлі салаларында, білімнің әртүрлі салаларында, білім беруде әр түрлі. Осының бәрін ескере отырып, Мемлекет білім беру жүйесін дамытуға және оның әлемдік деңгейге шығуына үлкен көңіл бөледі. Балалардың ақыл - ой қабілеттерін тәрбиелеу, тәрбиелеу және дамыту-бұл сабақтың басты мақсаты.

Біздің ата-бабаларымыз-Әл-Фараби, Қ. а. Ясауи, М.Х. Дулати, Дж. Баласағұн Өмір үшін білім алудың маңыздылығы туралы керемет өсиеттер қалдырды.

Дж. А, м.Ж., С. К., С. Т. Т. Т., сондай-ақ ертедегі ұлы ойшылдар Дж.Дж. Руссо, И. г. Үкімет балалардың ойыны арқылы болашақ өмірді түзету қажет екенін түсіндіреді.

Егер бастауыш сынып оқушыларының негізгі қызметі оқу, қарым - қатынас-ойын және жұмыс болса, онда олардың әрқайсысы негізгі функцияларды орындайды және баланы дамытады.

Қазақстан Республикасының Тәуелсіз мемлекет мәртебесін алуы, қазақ тілін мемлекет ретінде ілгерілету, Білім және жастар саясаты туралы заңдарды қабылдау болашақ ұрпақты тәрбиелеуге жауапты көзқарасты көздейді.

Қазіргі жағдайда Дидактикалық ойындарды қолдану мазмұнды, мақсаттарды, принциптерді және білім беру мақсаттарын қайта ойластыру және түбегейлі өзгерту үшін үлкен маңызға ие.

Ойындардың мағынасы ежелгі дәуірден бері жоғалған жоқ. Ойындар әсіресе жас балалардың дамуына көмектеседі.

Алғашқы ойындар біздің заманымыздан мыңдаған жылдар бұрын пайда болды. Оның ойындары өте қарапайым болды. Бірақ сонымен бірге Үндістан жерінде өте қызықты және күрделі шахмат ойыны пайда болады. Аңыз бойынша, бұл ойынды Шах сарайының ғалымдары шахтың бұйрығымен ойлап тапқан. Шахқа ойын ұнады және ол көмекшілеріне ғалымға қалаған сыйлық жасауға мүмкіндік берді. Ғалым одан оған шахмат тақтасындағы квадраттар санына ұқсас бидай дәнін сыйға тартуды өтінді. Бірақ бидай мөлшерін келесідей есептеу керек болды: әрбір келесі шаршы үшін оның алдындағы алаңның квадратын көбейту керек болды. Егер Шах болса, онда ол бір, екі немесе үш қап бидай болар еді, неге ол алтын сұрамады, ол таң қалып, кетеді. "Мен білмеймін", - деді ол. Бірақ көмекшілер бидай мөлшерін әлі есептемегендерін айтады. Шах ашуланып, ғалымды өзіне шақырды. Ғалым шахқа егер ол бүкіл жерін бидай егсе де, бүкіл жер шарын бидай алқабына айналдырса да, сонша бидай жинай алмайтынын айтады. Ғалымның даналығына қанағаттанған Шах оған оны дұрыс марапаттауды бұйырады. Аңыз бойынша, бұл шахмат ойынының тарихы.

Бүгін, ХХІ ғасырда, олардың көпшілігі маңыздылығын жоғалтты. Бұл ғасыр ХХІ ғасыр болғандықтан, компьютерлік ойындар қазір бірінші орынға шығады. Компьютерлік ойындар қазіргі уақытта миллиардтаған кірісі бар IT индустриясының саласы болып табылады. Әрбір жаңа ойын бұрын шығарылған ойындарға қарағанда графика, сюжет және т.б. жағынан жақсы болады.

Болашақта барлық ойындар компьютерге көшіріледі және ойындардың тек электронды нұсқалары қалады деп ойлаймын. Бірақ шахмат ойыны маңыздылығын жоғалтпайды және болашақта шынымен дарынды адамдардың ойыны болып қала береді.

Біздің қоғамның негіздерін, сыныпта дидактикалық болып табылатын білімді нығайту үшін ойынның ерекше және тәрбиелік мәні бар, оның басты мақсаты баланы ойлауға, іздеуге, шығармашылық жұмысқа және тәуелсіз іздеуге тарту болып табылады.

Оның қазіргі ұрпақты тәрбиелеудегі іргелі мәні - егеменді елдің мүдделері, халқымыздың болашағы.

Қазіргі заманғы талаптарға сәйкес бастауыш білім берудің дидактикалық ойындарын дамыту және жетілдіру - педагогика ғылымының тағы бір міндеті.

Осыған байланысты негізгі білімнің мазмұнын, оның білім беру жүйесіндегі орнын, білім беру процесінің ерекшеліктерін, оны ұйымдастырудың негізгі әдістері мен формаларын білу қажет.

Оқу процесінде Дидактикалық ойындарды қолданған кезде әр баланың жеке басын ескеру қажет.

Әрбір қазақ мұғалімінің міндеті оқу процесіне оқушыларға қазақ халқының ұлттық ерекшелігін, дәстүрлерін, мәдениеті мен әдебиетін құрметтеуге және құрметтеуге баулитын деректерді енгізу болуы тиіс. Соңында, Қазақ тілі сабақтарында дидактикалық ойындардың көмегімен сіз студенттерді халық педагогикасының алтын қазынасы - каузардың қайнар көзімен таныстыра аласыз.

Сондықтан қазақ тілін дидактикалық ойындар арқылы меңгерген кезде оқушыларға ұлттық рухты сіңіріп, өз халқының өткені үшін мақтаныш сезімін ояту қажет. Бұл студенттердің жеке қасиеттерін жақсартуға негіз бола алады.

Сабақ барысында әр оқушының әртүрлі тұжырымдамалары, сезімдері, идеялары, қабылдау және дағдылары бар. Ең бастысы-әр оқушының жеке басын құрметтеу, оның адами қасиеттеріне нұқсан келтірмеу.

Гуманизацияның қазіргі кезеңінде әр баланың қабілеттерін, дағдыларын, ойлауын, дидактикалық ойынның барысын бақылау қажет, содан кейін олардың мотивациясы артады, еңбекқор және қызығушылық қасиеттері қалыптасады.

Ең алдымен, мұғалім студенттерге дидактикалық ойынды ұйымдастыру және үйрету үшін олардың психологиялық ерекшеліктерін білуі керек.

Балалар психологиясы психикалық дамудың негізгі компоненттерін зерттейді. Психологияда дамудың осындай ерекшелігі бар:

1. бастауыш мектеп жасындағы баланың психикалық процестері. Олар: назар, қабылдау, қиял, есте сақтау, ойлау, сөйлеу, сезім.

Мұндай психикалық процестер бастауыш мектеп жасындағы баланың оның өзгергіштігін қамтамасыз етеді.

Бұл функция мен әрекетті бала іс-әрекет процесінде, дидактикалық ойын процесінде шешеді.

Осылайша, бастауыш сынып оқушыларының ақыл-ой дамуы, зондтау, белсенділіктің дамуы, тұлғаның қалыптасуы зерттеледі.

Бастауыш мектеп жасындағы балалардың психологиясы туралы білім оқу және тәрбие практикасында жақсы байқалады.

Оқушының рухани дамуының ерекшелігі-оның ойлауында, санасында, мотивациясында, қабылдауында - білім беру процесінің басты ерекшелігі.

Бастауыш мектептегі сабақ кезінде мұғалім баланы білім мен қабілетке үйретеді. Қазіргі мектепте білім беруді дамыту танымдық процестердің дамуына және баланың барлық іс-шараларға қабілеттілігін қалыптастыруға үлкен әсер етеді. Ғалымдар И. г. Песталоцци, к.Ушинский, д. б. З, м. и. М, б. Т, к. Б және т. б. оқу процесінде баланың танымдық қабілеттерін дамыту мүмкіндіктерін зерттей отырып, бұл мәселені жан-жақты зерттеді.