Математика

Бөлімі:

3С. Жазбаша көбейту мен бөлу.

Педагогтің аты-жөні:

Камбарова Нурзия Бахтияровна

Пәні:

Математика

Күні:

08.02.2023

Сыныбы:3-сынып

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Екі таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша көбейту.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

3.1.2.10 мынадай жағдайларда: 23*2, 123*2, 46:2, 246:2 екі таңбалы\үш таңбалы сандарды бір таңбалы санға жазбаша көбейту мен бөлу алгоритмдерін қолдану.

Сабақ мақсаты:

Оқушылардың барлығы: екі таңбалы/үш таңбалы сандарды бір таңбалы санға жазбаша көбейту мен бөлу алгоритмдерін қолданады

Оқушылардың көбісі: екі таңбалы/үш таңбалы сандарды бір таңбалы санға жазбаша көбейту мен бөлу алгоритмдерін қолдану алады және қосымша тапсырмалар орындайды

Оқушылардың кейбіреуі: екі таңбалы/үш таңбалы сандарды бір таңбалы санға жазбаша көбейту мен бөлу алгоритмдерін қолданып өзі тапсырмалар құрастыра алады

Құндылықтар:

Еңбек және шығармашылық, ынтымақтастық, жауапкершілік

Сабақ кезеңі/

Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

2 мин.

Сәлеметсіңдер ме балалар!

Сабаққа дайынсыңдар ма? Онда сабақты бастамас бұрын, бүгінгі сабақты жақсы көңіл-күймен өткізу үшін, ортаға алты оқушы шықсын. Менің қолымда кубик бар. Ол кубиктың жақтарында әр түрлі іс-әрекеттер жазылған. Екі адамнан жұпқа тұрып, кубиктың түсірген жаттығуын орындайық.

Бұл жаттығулар біздің достығымызды, сабақтың көңілді өтуіне септігін тигізеді.

Жарайсыңдар балалар! Орындарымызға жайғасайық. Кешегі сабақта біз қандай тақырыпты өттік?

Иә біз кеше сендер мен екі және үштаңбалы сандарды бір таңбалы санға көбейту тақыбын бастады. Енді бүгін біз сол тақырыпты жалғастырамыз. Ең алдымен сабақ барысында есептерді дұрыс орындау үшін көбейту кестесін қайталап алайық. Орнымыздан айтпай, қол көтеріп жауап береміз. Тез ғана көбейту кестесін қайталап өтейік.

Жазбаша көбейту бөлу алгоритмін еске түсіру үшін тақтаға назар аударамыз.

Көбейтуді біз қалай орындаймыз? Ия бірліктерден бастап орындайды екенбіз.

Сәлеметсіз бе!

Сабаққа дайынбыз.

Мұғалімнің нұсқаулығын мұқият тыңдайды. Алты оқушыдан ортаға шығып, сабаққа жақсы әсер алып кіріседі.

Жұпта тұрып билейді\ тілек айтады\ күлкі сыйлайды\ амандасады\ құшақтасады\ мақтайды.

Кешегі сабақта біз екі және үштаңбалы сандарды бір таңбалы санға көбейту тақырыбын өттік.

Мұғаліммен бірге көбейту кестесін орындайды.

Жазбаша көбейту және бөлу алгоритмін еске түсіреді, тақтаға назар аударады.

Тақтадағы ережені мұқият оқып, естіне түсіреді.

Көбейтуді бірліктен бастап орындаймыз.

Сабаққа қатысу белсенділігі бойынша мадақтау сөздерін айту.

«Жарайсың»

«Тамаша»

«Әлі де белсенділік таныт!»

Дескриптор:

- көбейту кестесін дұрыс айтады.

1 ұпай.

ДК экраны

Кубик, әуен.

Ортасы

5 мин.

Жарайсыңдар балалар!

Енді дәптерлерімізді ашып бүгінгі күнді жазамыз. Көркем жазуды орындаймыз.

145

145*4

145*4+(20:5)=

Дәптерді көршімен ауыстырамыз, жауабын тексеріп тиісті ұпайын қоямыз.

Ал енді тақтаға назар аударамыз.

Кешегі сабақта біз Қазақ хандығын құрушы Керей мен Жәнібек туралы сөз қозғадық.

Бүгінгі сабақта біз қазақ хандығы жайлы ақпарат алуды жалғастырамыз. Кітапқа назар аударамыз, кітапта кімнің суреті бейнеленген екен?

Енді астындағы шығармашылық тапсырмаға назар аударамыз. Сандарды кему ретімен орналастырып Қасым ханның шығарған заңының атауын анықтайық.

Жарайсыңдар, дұрыс Қасым ханның қасқа жолы деген заң.

Дәптерлерін ашып бүгінгі күнді жазады.

Көркем жазуды орындайды.

145

145*4=450

145*4+(20:5)= 454

Көршінің дәптерін тексеріп ұпайын қояды.

Кешегі сабақта біз Қазақ хандығын құрушы Керей мен Жәнібек жайлы мәлімет алдық.

Кітаптарына назар аударады. Кітаптағы суретте Қасым хан бейнеленген.

Қасым хан – XVI ғасырдағы Қазақ хандығының негізін қалаушылардың бірі. Ол - Жәнібек ханның баласы. Оның арманы қазақ елінің тәуелсіздігі еді және ол арманы орындалды.

Сандардың орындарын кему ретімен орналастырып, Қасым ханның құрған заңының атын анықтайды.

264, 119, 95, 48

Сонда бізде шыққан сөз Қасым ханның қасқа жолы.

Дескриптор:

-тапсырманы орындайды;

-көркем жазады.

2 ұпай.

ДК экраны

Тақта, бор.

3мин.

Енді ережені есімізге түсіріп алайық.

Өрнекті бағандап шығару үшін, ең алдымен бірінші көбейткіш - 43, бірліктің астына екінші көбейткіш - 3-ні жазамын.

Бірліктерді көбейтемін: 3х3=9, 9 санын бірліктердің астына жазамын.

Ондықтарды көбейтемін: 2х3=6, 6 санын ондықтың астына жазамын. Сонда жауабы шығады. Енді тақтада тағы бір екі мысалды талдап көрейік.

Ал енді бөлу амалын қарастырып көрейік. Бөлу амалын орындау үшін біз бұрыштап бөлуді қолданамыз.

Мысалы, 46:2 өрнегін бұрыштап бөліп көрейік, ең алдымен бірінші толымсыз бөлінгішті анықтап аламыз,бірінші толымсыз бөлінгіш бізде 4 саны, бөлгіштен үлкен болу керек, егер кіші болса бір сан емес екі санды бірінші толымсыз бөлінгіш етіп аламыз. Енді, біз бөліндінің мәнінде неше таңбалы сан шығатынын нүкте қою арқылы анықтаймыз, ол үшін бірінші толымсыз бөлінгішті біз анықтадық нүкте қойып аламыз, енді сол бірінші толымсыз бөлінгіштің артында неше сан қалды соны біз нүкте қою арқылы белгілейміз. Бөліндінің мәнін неше таңбалы сан екенін анықтап алу, бізге өрнекті дұрыс шығаруға көмектеседі.

Екінші толымсыз бөлінгіш 6 саны. Жауабы 23. 246:2 үш таңбалы санмен мысал қарастырып көрейік. Бұл жердеде дәл солай, бірінші толымсыз бөлінгішті анықтаймыз. Бөліндініңің мәнінде неше таңбалы сан шығатынын нүкте қойып белгілейміз, екінші толымсыз бөлінгішті анықтаймыз және үшінші толымсыз бөлінгішті анықтаймыз. Жауабы 123. Ал енді тақырып түсінікті болса, тапсырмалар орындайық.

Ережені қайталадық, енді осы ережеге сай тақтада жұмыс жасаймыз. Есептеулі баған түрінде орында тапсырмасын тақтаға шығып орындайды. Бағандап орындауды қалай орындадың, ережемен айтып түсіндіріп шығарады.

Орындап болсақ, дәптерлерімізді ауыстырып, көршізді тексереміз, дұрыс болса + таңбасын қойып, барлығы дұрыс болса 2 ұпай қоямыз.

Жарайсыңдар, кім орындап болса кітаптағы келесі тапсырмаға орындай берсін. Тақтада дескрипторы мен ұпайы көрсетілген. Дұрыс болса тиісті ұпайды карандашпен қойып қойыңдар.

Есептеуді теңдеудің көмегімен шығар. Есептің берілгенін маған бір оқушы оқысын. Бәріміз бірге талдайық.

Есеп не жайлы ?

Қандай мәлімет пен деректер берілген. Есептің сұрағы қандай?

Экрандағы ережені қайталап, мұқият түсініп алады. Сабақ барысында осы ережені қолдану арқылы тапсырмалар орындайды.

Мен ең алдымен екі таңбалы санның астына бір таңбалы санды жазып, көбейту амалын қойымын. Одан кейін 1 бірлікті 2 бірлікке көбейтемін, яғни оны бірліктің астына жазамын 2. Енді 3 ондықты 2 бірлікке көбейтіп, оны ондықтың астына жазамын 6. Жауабы 62.

2 тапсырма

Жауабы:

Болған оқушылар келесі тапсырманы орындауға кіріседі.

3 тапсырма

4 тапсырма

А ) Ересектер - 325 адам 900 адам

Балалар - ? адам

Шешуі: 325+х=900

х=900-325

х=575

325+575=900

900=900

Жауабы: Фильмді 575 бала көрді.

Ә) Болды -118

Әкелінді – ?

Барлығы – 265

Шешуі: 118+х=265

х=265-118

х=147

118+147=265

265=265

Жауабы: 265 жаңа кітап.

Дескриптор:

-өрнектердің мәнін дұрыс шығарады.

2 ұпай.

-амалдардың орындалу ретін дұрыс қойып, мысалды шығарады.

2 ұпай.

-мәтінді есепке теңдеу құрып шығарады.

2 ұпай.

ДК экраны

Оқулық

Дәптер

4мин

Ал енді 5 тапсырмаға назар аударамыз.

Бізге есептің шарты берілмеген тек сызбасы берілген. Оған қоса бізге жылқы мен құлынның суреті берілген. Осы суреттерді қатыстырып есеп құрап, оны шешіп көрейік. Біз білеміз ия, жылқыны табынға қосатынын. Яғни жайылымдық кездерде жылқыларды, малдарды, қойларды табынға қосады.

Ендеше міне былай есептің қысқаша шартын құрап көрейік.

Ж ылқы – 2 табын 20-дан ? жануар

Құлын - 3 табын 15-тен

Шешуі: 2*20=40

3*15=45

40+45=85

Жауабы: Өрісте барлығы 85 жануар жайылып жүр.

Кітаптағы келесі тапсырмаға назар аударады. Мұғалімнің тақтада көрсеткен мысалын мұқият тыңдайды. Мұғалім көрсеткен үлгіге қарап есеп құрап шығарады.

Ж ылқы – 3 табын 25-тен

Құлан – 2 табын 20-дан

Шешуі: 3*25= 75

2*20=40

75-40=35

Жауабы: 35 жылқы артық.

Дескриптор:

-есепті дұрыс шығарады.

3 ұпай.

ДК экраны

Жұмыс дәптері.

Сергіту сәті

2мин

Шаршадық па? Ал олай болса, орнымыздан тұрып бір сергіп алайық.

Партаның шетіне шығып мені тыңдаймыз. Біз сендермен қазір мына бөтелкенің ішіндегі судың қимылын қайталайтын боламыз. Егер мен бөтелкені оңға еңкейтсем, ішіндегі суда оңға иіледі, мен бөтелкені әртүрлі қалыпта өзгертіп отырамын.

Орындарынан тұрып, мұғалімнің нұсқауымен бірге сергіту жаттығуын қайталайды. Есеп шы5ару барысында шаршағандарын шығару үшін жаттығу жасап қозғалып алады.

Сабаққа қатысу белсенділігіне байланысты мақтау сөздерін айту.

ДК экраны

Су толған бөтелке.

5 мин

Жарайсыңдар енді орындарымызға жайғасамыз.

Ары қарай тапсырмаларды орындап тастайық.

Кітаптағы тапсырмаға назар аударамыз.

Балалар біз құнын табу формуласын білеміз бе? Онда тақтаға назар аударайық. Мен формуласын жазып қоямын, сендер кітаптағы 6 тапсырманы осы формулаға сай орындап бересіңдер.

Құнын табу үшін біз бағасын санына көбейтеміз. Мысалы, дүкенде 2 дәптердің бағасы 30 тг. Оның құны қанша болады?Яғни біз бір дәптердің құнын табуымыз керек.

Есепті құрауға түрлі заттарды алуға болады, карандаш, нан, жұмыртқа деген сияқты.

Орындарына жайғасады. Кітапқа назар аударады.

Берілген тапсырманы орындайды.

Дескриптор:

-есепті дұрыс құрап шығарады..

3 ұпай.

ДК экраны

кітап, жұмыс дәптерлері.

6 мин

Жеке жұмыс

Таратылып берген карточкалардағы тапсырмаларды орындаймыз.

I нұсқа

1.Баған түрінде жазып, есепте.

46+24       300+200       700-400

89-35        450+256       1000-452

2.Теңдеулерді шеш.

800-х=1000–600

а-200=450+50

3.Есепті шығар:

Талғат бірінші күні 55 өрнек, ал екінші күні одан 6өрнек артық шығарды. Талғат екі күнде неше өрнек шығарды?

II нұсқа

1.Баған түрінде жазып, есепте.

76+23          400-200      500+100

94-24           325+134     1000-763

2.Теңдеулерді шеш.

900-х=330+70

а+105=1000-500

3. Есепті шығар:

Айжан бірінші күні 45 бет, ал екінші күні одан 9 бет кем оқыды. Айжан екі күнде неше бет оқыды?

Барлық тапсырмалар дұрыс болса 3 ұпай қоямыз.