Материалдар / Математика пәні бойынша Бастауыш сыныпқа арналған дидактикалық материалдар

Математика пәні бойынша Бастауыш сыныпқа арналған дидактикалық материалдар

Материал туралы қысқаша түсінік

Ұстаздарға арналған дидактика

Саржанова Аягоз Сериковна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

27 Желтоқсан 2018

2290

2 рет жүктелген

Бастауыш сынып Авторлық бағдарлама Басқа

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Бастауыш сынып оқушыларына арналған математикадан тапсырмалар жиыны

-1-

1.Кестені толтыр:

Текшенің қыры	3 см	4см	5см	6см	8см
Текшенің көлемі
Бір жағының ауданы

2.Кім жылдам есептейді?

150*2:10

180:3+40

720:20*5

1000:2+500

3. Бөшкеде 200 л бензин бар еді. Одан бірнеше литр бензин құйып алғанда, онда құйып алғаннан 4 есе артық бензин қалды. Бөшкеде неше литр бензин қалды?

4. Үш жәшікте 90 кг шеге бар. Бірінші және екінші жәшікте 66 кг, ал екінші және үшінші жәшікте 54 кг. Әр жәшікте неше кг шеге бар?

5. Бір қорапта 69 дәптер, ал екінші қорапта одан 3 есе кем дәптер бар едді. Екі қораптағы дәптерлердің саны бірдей болу үшін неше дәптерді бірінші қораптан екінші қорапқа салу керек?

6. Автобусқа 4 адам мінді, ал түскендер одан 2 есе артық болды.Аялдамадан жүріп кеткенде автобуста 42 жолаушы болды. Аялдамаға дейін автобуста неше адам болған еді

7. Сандарды 15 шығатындай етіп сызықшамен қос

8. Соңғы қоңырауға 238 төменгі сынып оқушысы және 2 есе артық жоғары сынып оқушылары қатысты. Соңғы қоңырауға барлығы неше оқушы қатысты?

9.Амалдарды орында:

20-ға арттыр
20	80	286	200	980

10.Теңдеулерді шеш:

Х-220=136*2 400-х=98*3

-2-

Өз бетінше орындауға арналған тапсырмалар мен жаттығулар

1.Өрнек құрып, оның мәндерін тап:

А) 650 мен 350 санарының қосындысынан 90-ы азайт;

Ә) 326 мен 99 сандарының айырмасын 157-ге арттыр;

Б) 56 мен 14 сандарының қосындысынан 90 мен 46 сандарының айырмасын азайт;

В) 73-ке 52 мен 48 сандарының айырмасын қосып, шыққан нәтижеден 26-ны азайт;

2. Өрнектердің мәндерін салыстыр:

А) 60:6+25*100:20+30

Ә) 650-(186+354)*(906-812)+136

Б) (298+76)+2*564+(36+29)

В)(272+156)-56*596+23+4+47

3.Өрнектерден тура теңдіктер құрастыр:

9*6 21:3 8*4

16-63:7 45+3*3 8+8+8+8

4.Өрнектердің мәндерін тап:

50*7+50-(32-26)*5 30*3+12*(800:80)

80*5+30+(73-68)*6 (74-38):4*11-54

-3-

Тақырыбы: Күрделі теңдеу

Теңдеулерді шеш:

Х-26=85:5 132*3=300+Х

900-Х=241*2 Х+166=322*3

Теңдеулерді шеш:

Х+278=600+329 900-Х=574-196

Х+(230-25)=450 280+Х=100*6

3.Теңдеу құр және оны шеш:

1) а және 23 сандарының бөліндісі 4 және 2 сандарының бөліндісіне тең;

2) 32 мен а-ның көбейтіндісі 70 және 6 сандарының айырмасына тең.

4.Теңдеу құр және оны шеш:

А) Х пен 276-ның қосындысы 187 мен 3-тің көбейтіндісіне тең;

Б) 881 мен х-тің айырмасы 158 бен 4-тің көбейтіндісіне тең;

-4-

Қызықты шаршылар мен үшбұрыштар

1.Суреттегі шаршылардың және үшбұрыштардың бос торкөздеріне сандарды таңдап қою керек. Мұнда кез келген бағытта орналасқан үш санның қосындысы қандай да бір алдын ала белгіленген сан болуы керек.

39 саны

	1	16	10	25
	13			13
10

60 саны

30		29
	20		19
			11	10

18 саны

		8		9
7			6
3	4

6.Динараның жасы Гүлданадан 1 жыл 1 күн үлкен. Динара 2002 жылдың 1 қаңтарында туылса, Гүлдана қашан туылған?

7. Динара , Гүлдана, Мерей, Аяулым, және Гүлназ бірінің соңынан бірі тұр. Динара Мерейден кейін, Гүлдана Динараның алдында, Аяулымнан кейін тұр. Аяулым Мерейдің алдында, бірақ бірінші емес. Гүлназдың орнын табыңыз.

8.Үш ағашқа 60 құс қонды. Бірінші ағаштан 6 құс, екінші ағаштан 8 құс, ал үшіншіден 4 құс ұшып кетіп еді, қалған үш ағаштағы құстардың саны теңесті. Алғашқыда екінші ағашқа қанша құс қонып еді?

-5-

Қызықты есептер.

Екі адам тоғызқұмалақты екі сағат ойнады. Әрқайсысы неше сағаттан ойнады?
Қосарлап жегілген ат-арбамен Бекзат 25 шақырым жол жүрді. Оның әр аты неше шақырым жүрді?
Шыңғыстың төрт ұлы, олардың әрқайсысының туған қарындасы бар. Шыңғыстың неше баласы бар?
Түнгі сағат 10-да жауын жауып тұрса, 24 сағаттан кейін күннің жарқырап тұруы мүмкін бе?

1.Амалдарды орында:

47*8 126*6 308*5

168:4 912:8 875:7

2.Амалдарды орында:

172м*4 544см:4+64см

206кг*2 875тг:7+88тг

244л*3 329сағ*2-60сағ

3.Амалдарды орында:

778:2-89 900-268*2-120

768:3+55 320+668:4-180

860-936:3+240 526+628:2

620+693:3+156 400-462:2

4.Есепте:

1т-369кг:3 (219см+229см):2

1км-428м:2 (800г+163т):3

1кг-848г:4 (700л-58л):2

-6-

Сыйымдылықтарды салыстыру

1.Сыйымдылығы үлкен затты ата.

5 шелек су сыятын бөшке. 10 шелек су сыятын бак

Ішіне 24 текше сыятын көк қорап. Ішіне 32 текше сыятын жасыл қорап

7 ожау су сыятын кастрөл. 4 ожау су сыятын құмыра

2.Есепті шығар.

Бірінші ыдыста екінші ыдысқа қарағанда 240 литр артық су бар. Әр ыдыстағы су тең болу үшін бірінші ыдыстан екінші ыдысқа қанша литр су құю керек?

3.Есепті шығар.

9 литрлік және 4 литрлік екі ыдысты пайдаланып, 6 литр бензинді қалай құйып алуға болады?

4.Есепті шығар.

Кастрюльдегі 8 литр сүтті 3 литрлік және 5 литрлік банкалар арқылы қалайша теңдей етіп екіге бөлуге болады?

Қосындыны санға бөлу

1.Қосындыны санға бөлу ережесін пайдаланып, өрнектердің мәндерін тап.

(500+15):5 (320+480):8

(52+11):9 (420+240):6

-7-

Зерттеу өзгешелігі бар жаттығулар

Логикалық жаттығулар

1.Азамат, Ержан,. Тоқтар бақылау жұмысынан қандай баға алғанын мұғалімнен сұрағанда ол: «Ешкім 2 алған жоқ, бірақ бағаларың әр түрлі. Тоқтар 3 алған жоқ, Ержанның бағасы 3 те 5 те емес,»-деді.Балалардың әрқайсысы қандай баға алған?

1. 1,2,3,....99 сандарында 5 цифры неше рет кездеседі?

2. 5 литрлік және 3 литрлік екі ыдысты пайдаланып 7 литрлік суды қалай құйып алуға болады?

3. Салтанат, Ләззат, назерке, Гүлнардың туған күндері-2 ақпан, 10 қазан, 2 маусым, 28 ақпан. Ләззат пен Назерке бір айда туған. Ал Салтанат пен Ләззаттың туған күндері бірдей сандар. Балалардың әрқайсысының қай айда, қай күнде туғанын анықта.

4. Бір жалғыз қаздың қасына бір топ қаз ұшып келіпті.

-Сәлем жүз қаз!-депті жалғыз қаз.Сонда ұшып келген қаздар:

-Біз тіпті де жүз емеспіз.Бізге тағы біздей, тағы оның жартысындай және сол жартысының жартысындай және сен келіп қосылсаң, сонда жүз боламыз,-депті . Сонда ұшып келген қаздар қанша?

4.Мерекелік торт тең 8 бөлікке бөлінді. Егер бір бөліктің массасы 108 г болса, торттың массасы қанша?

-8-

Есептерді теңдеу арқылы шығару

1.Есепті теңдеу құру арқылы шеш:

Мерекелік салют кезінде бірнеше зеңбірек 2 реттен ату жасады. Егер барлығы 348 рет ату жасалса, неше зеңбірек салют берген?

2. Шыңғыс саяжайда алма жинады. Барлық жиналған алманың үштен бір бөлігін, яғни 12 алманы Динараға, ал қалғанының үштен бір бөлігін және бір алманы Гүлданаға берді. Шыңғыстың өзінде 15 алма қалды. Шыңғыс неше алма жинаған еді?

3.Сыныпта бірнеше ер бала және 16 қыз бала бар. Дене шынықтыру сабағында олар әр қатарда 9-дан 3 қатарға сапқа тұрғызылды. Сыныпта қанша ер бала бар?

4.Сенің жасыңды 3 есе арттырса, менің жасымдай болады. Ал менің жасымнан сенің жасыңды алып тастаса, 20 қалады. Мен нешедемін? Сенің жасың нешеде?

Есептерді әр түрлі тәсілдермен шығар.

1) 14 кг қияр мен 16 кг қызанақ банклкрға 3 кг-нан бөліп тұздалды. Неше банка қажет болды?

2) Дүкенге 42 ақ және 49 қызыл раушан гүлдері әкелінді. Барлық гүлдерден 7 раушаннан гүлшоқтар жасалды. Неше гүлшоқ жасалды?

3) Шыңғыс 20 ақ кептер және 16 көк кептер өсірді. Барлық кептерлерді торға отырғызғанда, әрбір тордда 4 кептерден отырды. Кептерлер неше торға отырғызылды?

Екі амалмен шығарылатын есептер.

1.Есепті шығар

Т Shape2 ұрлыбек 63 жұлдызшаны әрқайсысына 7жұлдызшадан балаларға таратты.

Содан соң әр балаға 2 галстуктан

берді. Балалар нешеу?

Галстуктың саны қанша?

2.Есепті шығар

Тебіндегі 27 жылқының үштен бірі және 2-еуі алынды. Бұдан соң қалған жылқының жартысы қораға қамалды. Тебінде неше жылқы қалды?

3.Есепті шығар:

Екі балада 10 алма бар. Егер екінші бала біріншісіне 3 алма берсе, онда екіншісінде біріншісіне қарағанда 4 есе кем алма қалады. Бастапқыда әр балада неше алма болған?

4.Есепті шығар.

Екі құмырада 13 гүл бар. Егер құмыралардың біреуінен 1 гүл алса, онда сол құмырада 3 есе артық гүл қалады. Әр құмырада қанша гүл болған?

-9-

Үш амалмен шығарылатын есептер.

1.Есепті шығар.

Үш алма ғашының әрқайсысының 9 кг-нан алма жиналды, ал бір алма ағашынан 8 кг алма жиналды.Жиналған алмаларды қораптарға әрқайсысына 5 кг-нан салу керек. Ол үшін неше қорап қажет болады?

2.Амалдарды салыстыр:

(18+12):6+5*120-(49+32):9

(608-125)+(547-398)*812-(437+256)+164

78:6+560:8-8*88:8+640:8-7

507+138-236*236-168+306

896-345-204*328+136+234

418-(170+90:30)*400:2:5+314

3. Салыстыр:

221-189*347-135 421-247*443-267

507-188*543-257 543+457*147+564

(430+170):100*(570+430):1000

(695-95):100*100-(67+28)+5

200-80:2+60*300-90:3+70

400+60:4+85*410+30:2+125

Есептер шығару.

Хауызға түске ейін 260 л, түстен кейін 2 есе артық су құйылды.Хауызға барлығы неше литр су құйылды?

360 теңгеге 3 м мата сатып алынды. Егер матаның бағасын 3 есе арттырса, дәл сол ақшаға неше метр мата сатып алуға болады?

3.Әлемде барлығы 150 суматралық мүйізтұмсық қалды.Ол явалықтарға қарағанда 3 есе көп. Барлығы неше явалық мүйізтұмсық қалды?

4.Гүлдананың әкесі-альпинист. Ол Хан Тәңірі, Бесбақан, Сауыр, Оқжетпес биіктіктеріне шыққан. Ол ең аласасына бірінші, ең биігіне соңынан шықты. Оқжетпес Сауырдан аласа, Бесбақан Сауырдан биік, бірақ Хан Тәңірінен аласа екені белгілі. Әкесі қай биіктікке бірінші, қайсысына соңынан көтерілді?

-10-

Жұптық жұмысқа арналған тапсырмалар мен жаттығулар.

1.Салыстыр:

(20+60):2*20:2+60:2

180+360:6-40*(220+200:5)+40

350+200:4-280*(456+444):3:300

(506-127)-600:10*800:400:2+670

2.Өрнектерді салыстыр

566+234*980-135 532-384*700-267

709-134*564-235 290+346*457+120

3.Есепті шығар.

Сымбат 140 кг қызанақ және баклажан жинады.Ол 20 кг қызанақ және 32 кг баклажан сатқаннан кейін қызанақ пен баклажанның массалары бірдей болды. Сымбатта неше кг қызанақ және неше кг баклажан болған?

4.Есепті шығар.

Кітап сөресіндегі кітаптар саны 100-ден көп, 150-ден аз. Сөредегі барлық кітаптарды әрбір бумаға 7 кітаптан буса, 2 кітап, ал әрбір бумаға 12 кітаптан буса, 3 кітап артық қалады. Егер 9 кітаптан бір бума жасаса, барлық кітап буылады. Оқушының кітап сөресінде неше кітап бар?

5.Есепті шығар.

Тиін жаңғақтары үш ағаштың қуысына жасырды. Бірінші және екінші ағаштың қуысына 156 жаңғақ, ал бірінші және үшінші ағаштың қуысына 132 жаңғақ жасырды. Тиін әрбір ағаштың қуысына қанша жаңғақтан жасырды?

-11-

Фигураның ауданы. Периметр.

Есепті шығар.

Тік төртбұрыштың ауданын екі тәсілмен есепте.

3 дм

дм 2 дм

2.Есепті шығар.

Буратиноға фигураның ауданын табуға көмектес.

4 см

3 см

2 см

-12-

Қызықты тапсырмалар

1 . Құстардың ішіндегі ең ұзақ өмір сүретіндері құтан, қарға, аққу, үкі және бүркіт. Осы құстардың біреуі 60 жыл, екіншісі-70 жыл, үшіншісі-71 жыл, төртіншісі-104 жыл және бесіншісі-120 жыл өмір сүреді. Бүркіт қарғаға қарағанда аз, бірақ үкіден көп өмір сүреді. Құтан аққудан аз,ал үкі аққудан көп өмір сүреді. Әр құс қанша өмір сүретінін және қайсысы ең ұзақ жасайтынын тап.

3.Телімге гүлдер отырғызылды. Раушан гүлі, бақытгүл, жұлдызгүл, қалампыр гүлі, лалагүл, қызғалдақ, құртқашаш. Қызғалдақтар жұлдызгүлге қарағанда аз, бірақ құртқашашқа қарағанда көп. Қалампыр гүлі лалагүлге қарағанда аз, бірақ бақытгүлге қарағанда көп.Раушан гүлі лалагүлге қарағанда көп, бірақ құртқашашқа қарағанда аз отырғызылған. Қай гүл басқасына қарағанда көбірек отырғызылды?

-31-

4. 8 наурыз мерекесіне балалар өздерінің аналарына сыйлықтар дайындады. Біреулері қобдишалар, басқалары құмыралар жасады және олар бір-бірінен үйреніп отырды. Асан Ленадан, Самат Ирадан, Ал Сәуле Саматтан үйренді. Әлия Әсетті үйретті, ал Серік Беріктен үйренді. Асан Ираны үйретті. Оля Әлияны үйретті және Серіктен үйренді. Ең жақсы қобдишаны Берік жасады. Ең жақсы құмыраны кім жасады? Әр бала немен айналысты? Кім қобдиша жасады? Кім құмыра жасады?

5.Қой мен ешкінің саны бірінші жылы екінші жылға қарағанда аз, бесінші жылы төртінші жылға қарағанда артық.Бірақ алтынш жылға қарағанда кем, үшінші жылы төртіншіге қарағанда кем, бірақ екіншіге қарағанда артық болды. Осы алты жыл ішінде қой мен ешкі саны көбейді ме, әлде азайды ма?

6.Мектепте шахмат пен дойбыдан сайыс өткізілді. Марат дойбыдан Серікті жеңді.Кәрім шахматтан Оляны жеңді. Толқын Людадан жеңілді, ал Ира Маратты жеңді. Люда Кәрім мен Олядан жеңілді. Марат Нағимадан әлсіз екен. Нағима Ираны жеңді. Орындар қалай бөлінді?

7.Шаңғы тебу жарысына Женя, Рүстем, Олег және Әсет қатысты. Женя дистанцияны Әсеттен тезірек, бірақ Олегтен ақырын өтті және Рүстемнен аз уақыт жұмсады. Ал Рүстем Әсеттен тезірек жүгірді. Кім бірінші келді? Кім екінші? Кім үшінші?Кім төртінші келді?

8.Есепті шығар.

Г үлзар 150га. осы жердің екіден бір бөлігіне қызғалдақ. 50 га жеріне сарғалдақ , ал қалған жерге раушан гүлдері егілді. Қанша жерге қызғалдақ, неше гектар жерге сарғалдақ және раушан гүлдері егілді?

9.Есепті шығар.

Тік төртбұрыштың ұзындығы	18мм	15м	9 дм
Тік төртбұрыштың ені	15мм	9м	7 дм
Тік төртбұрыштың ауданы	?	?	?

-13-

Белгісіз сандарды табу

1.Тиісті санды тауып, орнына қой.

2м 4см = ...см 3ц 56 кг=....кг

3м 2 дм 8 см=...см 2 ц 3 кг=....кг

2 сағ 50 мин=...мин 8 сағ 15 мин=...мин

2.Қалып қойған сандарды орнына қой.

?	?	:	?	=	8 (қалд. 5)
4	?	:	?	=	6 (қалд. ? )
8	4	:	5	=	?
9	9	:	4	=	?

3.Есептеңдер:

99-97--+95-93+91-89+......+7-5+3-1

4.Мына «сандық кілемдегі» тор көздегі торлардың бос орындарына барлық теңдігі дұрыс болатындай етіп сандарды қойып шығыңдар.

	:	2	-		=
х		+		х		х
	+		-	4	=	5
:		-		+		-
4	+		-		=
=		=		=		=
	-	3	+		=	8

5. Бірнеше апельсиндді пакеттерге екі-екіден салса, бір апельсин қалып қояды. Оларды төрт-төрттен салса да, бір апельсин қалып қояды. Егер оларды бес-бестен салса, артық апельсин қалмайды. Олардың саны 10-нан артық, бірақ 40-тан кем болса, барлығы неше апельсинді пакеттерге салу керек болды?

6 . Үш бала 14 балық аулады. Тұрлыбек ең аз балық аулады. Бекзат Шыңғысқа қарағанда 3 есе артық балық аулады. Әр бала неше балықтан аулады?

-14-

Граф арқылы орындалатын қызықты есептер.

1.Балалар спорт мектебінде жеңіл атлетикадан және гимнастикадан олимпиадаға дайындық өтті. Әлфия Болатқа шпагатка отыруға көмектесті. Лена Юляны 100 метрге жүгіруге дайындады.Гүлнәрмен Болат айналысты. Ал Юля Жаннаға көмектесті. Шпагатты дұрыс жасауды Әлфияға Нұржан үйретті, ал Ленамен Олеся айналысты.Балалардың ішінен гимнастикаға ең мықтысы кім, ал жеңіл атлетикадан әлсізі кім?

2.Далада күшіктер мен балалар ойнап жүрді. Күшіктердің аяқтарының саны балалардың аяқтарының санына тең. Күшіктер көп пе, әлде балалар ма?

5. Үш торда 28 қоян бар. Бірінші және үшінші торда қояндардың саны бірдей және екінші тордағы қояндардың жартысындай. Әр торда неше қоян бар?

6. Сурет бойынша өзің логикалық есеп құрастыр.

-15-

Тест түрінде берілген бақылауға және өзін-өзі бақылауға арналған жаттығулар

Көбейту мен бөлу

1. Өрнектің мәнін тап.

50:5*2:10*7:2*8:7*8:64=

7*5:5*10:2*3:5=

2. 136*3 588:4 207*2

127*5 540:6 315*3

94*4 492:6 321*9

3.Тиімді тәсілмен есепте:

90*(2*5) 150*(2*9) 240:(10*3)

560: (10*7) 31*(3*100) (300+50): 7

4.Өрнектердің мәндерін тап.

90:5+62:2 (42-26)*(64-58)

78:3-85:5 (27+15):(60:20)

84:6+16*4 (57+27):(61-58)

Бірнеше есе арттыруға берілген есептер.

1.Есептерді шығар:

1) Үйірмеде 17 қыз бар, ал ұлдар олардан 2 есе көп. Үйірмеде____________ұл бала бар.

2) Қарбыздың массасы 4 кг, ал асқабақтың массасы одан 2 есе артық. Асқабақтың___________кг.

3.Екі жылдан кейін ұл бала екі жылдан бұрынғысына қарағанда екі есе үлкен болады. Ал қыз бала үш жылан кейін үш жылдан бұрынғысына қарағанда үш есе үлкен болады. Қайсысы үлкен? Қыз бала ма, ұл бала ма?

4.Әкесі баласынан 7 есе үлкен. Ал 10 жылдан кейін баласына қарағанда үш есе үлкен болады. Олардың әрқайсысы нешеде?

5.Үш металдың бөліктерінен қорытып қоспа жасаған. Бірінші металдың массасы екінші металдың массасына қарағанда 6 кг артық. Екіншісінің массасы үшіншісінің массасына қарағанда екі есе үлкен. Ал үшіншісінің массасы біріншісінің массасына қарағанда 3 есе кіші. Металдың әрбір бөліктерінің массасын анықтаңдар.

6.Үш жәшікте 300 алма бар. Бірінші жәшіктегі алмалардың саны екінші жәшіктегі алмалардың екіден бір бөлігін, ал үшінші жәшіктегі алмалардың үштен бір бөлігін құрады. Әрбір жәшікте қанша алма бар?

-16-

Сурет бойынша логикалық есептер құрастыру.

1.Ағаштың ұзындығы 4 м. Бір минутта ағаштың 1 метрі кесілді. Ағаш неше минутта кесіліп бітеді?

2.Бірінші қатарға бір-бірінен 2 м қашықтықта 112 ағаш отырғызылды. Екінші қатарға бір-бірінен 1 м қашықтықта 222 ағаш отырғызылды. Қай қатар ұзынырақ?

3.Ауланы қоршау үшін бір қатарға бір-бірінен 2 м қашықтықта 20 баған қойылды. Қоршаудың ұзындығы неше метр

4 .Сурет бойынша есеп құрастыр.

Жолбарыстың массасы-272кг

Арыстанның массасы-227кг

Ақ аюдың массасы-? Жолбарыс пен арыстанның массасы қанша болса, одан 501 кг артық.

5 .Сурет бойынша есеп құрастыр.

2000м ? 100 м артық ? екеуінен 1000м кем

6.Сурет бойынша есеп құрастыр.

1.Кәрзеңкеде 100 алмадан кем алма жатыр. Осы алмаларды тең етіп, 2,3 және 5 балаға бөліп беруге болады. Ал 4 балаға тең етіп бөлуге келмейді. Кәрзеңкеде қанша алма бар?

2.Төрт гирдің массасы 40г. Бірінші гирдің массасы екіншісіне қарағанда 3 есе жеңіл.Екіншісінікі үшіншісінен 3 есе, ал үшіншісінікі төртіншісінен 3 есе жеңіл.Әр гирдің массасы қандай? 37г-ды осындай гирлерарқылықалайша өлшеуге болады?

3. Соңғы цифрын сызғанда 14 есе азаятын барлық екі таңбалы сандарды анықтаңдар.

Белгісіз амал таңбаларын табу.

1.999=9999.Қажет болса жақшаны пайдаланып, тоғыздықтардың арасына қажетті арифметикалықамалдарды теңдіктің екі жағында тұрған өрнектердің мәні ең үлкен болатындай етіп қойып шығыңдар.

2. 7777 =77777. Қосу амалы мен жақшаны пайдаланбай, жетіліктердің арасына арифметикалық амалдарды теңдік дұрыс болатындай етіп қойып шығыңдар.

3.5 5 5 5 5=550 теңдік тура болатындай етіп, жақшалар мен амалдар таңбаларын қой.

4.Тиісті амал таңбаларын қой.

96 10 40=1000 87 4 2=174

580 58 10=100 315 5 4=204

Белгісіз амал таңбаларын табу.

1.Теңдік тура болатындай етіп амал таңбаларын қой. Қажет болса жақшаларды қолдануға болады.

600 40

20 8 =18

600 40 20 8=612

600 40 20 8=7200

600 40 20 8=292

600 40 20 8=24028

600 40 20 8=548

600 40 20 8=23840

600 40 20 8=308

2 .Теңдік тура болатындай етіп, амал таңбаларын қой. Жақшаларды пайдалануға болады.

5555=3 5555=4 5555=5 5555=6

5555=7 5555=30 5555=50 5555=120

3.Амал таңбаларын теңдік дұрыс болатындай етіп, қойып шық. Жақшаларды пайдалануға болады.

4444=4 4444=2 4444=3 4444=4

4444=5 4444=6 4444=7 4444=8

4444=9 4444=10

4.Цифрлардың арасына амал таңбаларын теңдік дұрыс болатынай етіп, қой. Жақша қолдануға болады.

1 2 3=5 1 2 3 4 5=5

1 2 3 4 =5 1 2 3 4 5 6=5

-17-

Амалдар тізбегін орындау.

1.Амалдар тізбегін орында:

123*2-46:10*30+400

37*59+41*37+63*59+41*63

2.Қалай тез есептеуге болады?

99-97+95-93+91-89+....+7-5+3-1

3.1-ден 100-ге дейінгі тақ сандарды қос:

1+3+5+7+......+97+99

4.1-ден 100-ге дейінгі жұп сандард қос:

2+4+6+......+98+100

5.1-ден 100-ге дейін 5 цифры неше рет кездеседі?

Барлық 5 цифрларын қос.

1.Сурет бойынша есептер құрастыру.

Африкада 246 жолбарыс, одан 3 есе кем зебра келді.

Сонда барлығы неше жануарлар келді?

Схема бойынша есептер құрастыр:

I 640 км

II ? км

I , II 980 км

3 .Схема бойынша есеп құрастыр және оны шығар.

Киіз үйден өзенге дейін-38 км

Өзеннен гүлзарға дейін-?, 2 есе кем

Киіз үй, өзен, гүлзар-? Км

4.Суретке қарап есеп құрастыр.

1 2 3 4 5 6 7=5

1 2 3 4 5 6 7 8=5

-18-

Тексеріп, қатесін табуға арналған тапсырмалар.

Үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша көбейту.

1.Кестелерді толтыр.

Shape3

1.Амалдар тізбегін орында.

6*124+256:50*5*2

208*2+24:4*3*2

234*3-189*2

120*4+246*3415

2. 3 есе арттыр

415

Shape9

239

576

384444

3 . 5 есе арттыр.

182

112

217

355

-19-

4.Қалдықпен бөлуді орындап, кестені толтыр.

Бөлінгіш	19	184	200		350
Бөлгіш	5	9		7	8
Бөліндінің мәні			9	15
Қалдығы				6

5.Қалдықпен бөлуді орында және оны тексер:

12738:5 14308:3 84543:2 45703:4

6.Қалып қойған сандарды орнына қой

? ? : ? = 8 (қалд. 5)

4 ? : ? = 6 (қалд. ?)

700 : ? = 100 (қалд. ?)

330 : 4 = ? (қалд. ? )

-20-

Күрделілігі жоғары жаттығулар.

1.Схема бойынша есептер құрастыр.

I ? км, 40 км

II 280 км артық

I , II - ? км

2. Өрнектің мәнін тап.

6дм-25см (27дм+37дм):4

3м5см-183см (1т-789кг)*4

2ц30кг+165кг (1ц+44кг)*2

3.Өрнектің мәнін тап.

5м48см-3м79см 48т57кг-18т869кг

1т608кг-987кг 4т769кг*3

15ц80кг+7ц28кг (900кг-276кг):6

8км508м+7км497м (1т-136кг):8

4. Өрнектің мәнін тап.

8мин23с+5мин6с 5тәул.8сағ+2тәул.23сағ

15сағ47мин-11сағ32мин

24мин6с+19мин59с

12тәул.5сағ-6тәул.13сағ

31сағ24мин-12сағ50мин

3тәул.15сағ+22сағ

Қалдықпен бөлу

1.Тексер.

48:9=5 (қалд. 2) 400:6 = 65 (қалд.4)

121:3 = 40 (қалд. 3) 3:10 = 0 (қалд.10)

Үш таңбалы санды бір таңбалы санға жазбаша бөлу.

1.Кестені толтыр.

Х	486	648	684	246
Х:2
Х:2+600
Х:2+650
Х:2+700

2.Қателерін тап және оны түзе

Бөлінгіш	328	217	243
Бөлгіш	4	7	2
Бөліндінің мәні	802	32	120
Дұрыс жауап

3.Есепті шығар

Бір аптаның ішінде әлемдегі 637 жануар мен өсімдік түрлері жоғалып кетеді. Күн сайын барлығы неше жануар мен өсімдік түрлері жоғалып кетеді?

4 .Зауыттың маңайына тік төртбұрыш пішінді қоршау ретінде ағаштар өсірілген. Оның ұзындығы 432 м, ал ені одан 4 есе кем. Қоршаудың ені неге тең?

Есептер шығару

1.Сыныптағы оқушылар саны 30-дан аз. Математикадан бақылау жұмысын алғанда оқушылардың бестен бір бөлігі бес, төрттен бір бөлігі –үштіктер, ал жартысы- төрттіктер алды. Қалғандары екілік баға алды. Сыныпта неше оқушы болды? Олардың нешеуі қандай баға алды?

2.Бірдей бірнеше кітап үшін 582 тг төленді. Егер сатып алынған кітаптар саны 3-тен артық, бірақ 7-ден кем болса, бір кітаптың бағасы қанша?

3 .Бұзау сиырдан 5 есе жеңіл. Ал олардың жалпы массасы 480 кг. Бұзау мен сиырдың әрқайсысының массасы қанша?

4.Белгісіз санның жазылуында (1-ден 28-ге дейін) 1,5 және 7 цифрлары жоқ. Ол тақ сан және 3-ке бөлінбейді.Осы санды тап.

Өрнектердің мәнін табу.

1.Өрнектердің мәнін тап.

12*4+36:6 284-(160:2)+6

690+(100:10)-200 824:4-206:1

1000-(30*20)+50 441:3+139*0

1-сабақ

Сабақтың тақырыбы: «Көңілді жаттығулар»

Сабақтың мақсаты:

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, кезекшімен сұхбат. Құрал-жабдықтарын тексеріп шығу. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Психологиялық ахуал

Оқушыларды шеңберге тұрғызып, бір-бірлеріне жақсы тілек айту

Біз балдырған баламыз,

Құстай қанат қағамыз.

Дүниені аралап,

Оқып білім аламыз.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

Жаңа тақырыпты оқушылардың қолдарын дамыту барысында суретті жалғастыру жаттығуы беріледі

1 Shape17 -тапсырма:

2-тапсырма:

Екеу ара бір табақ тартсақ, онда бір табақ ет жетпей қалады. Үшеу ара бір табақ тартсақ, онда бір табақ ет артылып қалады. Бұл үйдің меймандары нешеу? Табақ саны нешеу?

3-тапсырма:

Ішкі және сыртқы қоршаулардан алынған сандардан мәні 100-ға (90-ға, 80-ге) тең болатын қосындыларды құрастыр.

Shape19

Shape26

1000

800

4-тапсырма:

Shape30

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау ҮІІ. Бағалау.

2-сабақ

Сабақтың тақырыбы: «Геометриялық мазмұндағы және кеңістік туралы түсініктерін дамытуға арналған тапсырмалар » ойын сабақ.

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген геометриялық тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

- Қандай геометриялық фигураларды білесіңдер?
-Геометриялық фигураларды өлшеу үшін қандай бірліктер қажет?
-Периметр деген не?
Периметрді қалай табамыз?
-Қандай геометриялық фигуралардың периметрін табуға болмайды?
1.Кесіндінің ұзындығын қалай бірнеше тәсілмен табуға болады?
2.Фигураның ауданын қалай табуға болады?(шаршыларды санау арқылы)
Аудан деген не?(фигураның беті) .Жолақтың ауданын табу үшін фигурадағы
қабырғасы 1см болатын шаршыларды санаймыз.

1-тапсырма:

2-тапсырма:

Shape31

3-тапсырма:

Қайсы топтағы фигуралар басқаларынан өзгеше?

Shape35 Shape34 Shape33 Shape32

Shape41 Shape40 Shape39

4-тапсырма:

0, 4,4 сандарын пайдаланып, әр түрлі өрнек құр. Неше өрнек құрдың? 40, 40, 50 сандарын пайдаланып, әр түрлі өрнек құр. Неше өрнек құрдың? Әр жолы үш сан берілгенімен, құрылған өрнек құр. Неше қрнек құрдың? Әр жолы үш сан берілгенімен, құрылған өрнектердің саны бірдей емес. Неге? Түсіндір.

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

3-сабақ

Сабақтың тақырыбы: «Комбинаторлық есептер. »

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық ахуал

Топ-топ басайық,

Жалаудан күн жасайық,

Жаса, жаса алтын күн

Жаса, жаса жарқын күн

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма:

Shape42

2-тапсырма:

Х- белгісіз сан. х-тің орнында қандай сандар болғанда, х+2<10-3 теңсіздігі тура болады?

3-тапсырма:

10 литрлік және 3 литрлік екі ыдысты пайдаланып, 8 литр суды қалай құйып алуға болады?

4-тапсырма:

Shape43

Сөз есептер даңғылы:

1.Спорт дүкенінде 5 футбол,5 волейбол және 8 баскетбол добы сатылды. Барлығы неше доп сатылды?

2.Әжесі 6 өрік, 10 орамжапырақ және 4 картоп қосылған тоқаш пісірді.

Әжесі барлығы неше тоқаш пісірді?

3.Бағанға 5 торғай, 7 шымшық және 3 көгершін келіп отырды. Бағанға барлығы неше құс келіп отырды?

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.Оқушылардың еңбегін мадақтау.

4-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Сан заңдылықтарын анықтауға арналған

тапсырмалар

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, кезекшімен сұхбат

Психологиялық дайындық

Мынау не?

Күн

Күн не шашады?

Енді осы күн сәулесінің жылуын жүрегімізге апарып, сәттілік

тілектерін айтайық.

-Күндей күліп жүрейік!

- Жүрегіміз ашық мейірімді болсын!

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма:

Shape44

2-тапсырма:

11 таяқшадан үй құрастыр. Бір таяқшаны өзгертіп, осы үйді басқа жаққа бұр.

3-тапсырма:

4-тапсырма:

Б Shape45 ір кесіндіні жүргізуу арқылы осы фигурадан бір төртбұрыш және бір үшбұрыш шығарып алуға бола ма? Ол үшін қай нүктелерді қосу керек? Неше шешуі бар? Бір кесінді жүргізу арқылы осы фигурадан бір шаршы және бір үшбұрыш шығарып алуға бола ма? Ол үшін қай нүктелерді қосу керек? Неше шешуі бар?

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

5-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Жиынмен жұмыс жүргізуге арналған тапсырмалар

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, кезекшімен сұхбат.

Логикалық сұрақ

Ж ануар 2 алдыңғы, 2 артыңғы аяғымен жүреді және оның 2 оң, 2 сол аяғы бар. Жануар неше аяқты деп ойлайсыңдар?

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

Әр тақырыпты тірек- сызбалармен түсіндіру.
( Оқушылар ережелерді дәптерге жазып отырады)

ондық

Неше жолақша бар?

Әр жолақша неше шаршыдан құрастырылған?

Бір жолақша – бір ондықты білдіреді.

Бірлік

Неше жасыл шаршы бар?

Неше көк шаршы бар?

Барлығы неше шаршы бар?

Бір шаршы – бір бірлікті білдіреді.

Суретте неше жолақша бар?

Әр жолақша неше шаршыдан құрастырылған?

Суретте барлығы неше шаршы бар?

Он шаршыдан 10 рет алсақ, барлығы 100 шаршы болады.

Бұл бір жүздікті білдіреді.

(100 санының жазылуы көрсетіледі)

Көк жолақша нешеу?

Жасыл шаршы нешеу?

Барлығы неше шаршы бар?

1 онд. 4 бірл. =14

1 онд. 6 бірл. = 4 онд. 8 бірл. = 2 онд. 7 бірл.=

1 онд. 9 бірл. = 48 онд . = 52 бірл. =

1-тапсырма: Шығармашылық тапсырма.

Құнын тап:

100 тг 80 тг 90 тг

Құрама есептер

1. Спорт жарысына бірінші сыныптан 20 оқушы, екінші сыныптан сонша оқушы және үшінші сыныптан 30 оқушы қатысты. Жарысқа барлығы неше оқушы қатысты?

2.Ләззатта 8 ертегі кітап, одан 3-еуі кем жануарлар туралы кітап бар. Ләззатта барлығы неше кітап бар?

3.Айманда өлеңдер жазылған 14 таспа, оған қарағанда 10-ы кем ертегі жазылған таспа бар. Айманда барлығы неше таспа бар?

2-тапсырма:

Осы суретте барлығы неше сынық сызық бар? Тұйықталған сынық сызық ше? Тұйықталмаған сынық сызық ше? Тұйықталған сынық сызықтар туралы не айтар едің?

3-тапсырма:

Shape46

4-тапсырма:

Өз орныңды тап:

								19

24 33 48 35 19 43 39 15

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау

6-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Логикалық есептер

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту, логикалық ойларын жетілдіру

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық ахуал

Сағат не үшін керек?

Сағаттың неше тілі бар?

Ол тілдер қалай аталады?

Олардың бір-бірінен қандай айырмашылығы бар?

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1.Пісіп тұрған

4алмұрттан

Қызығатын көрген жұрт.

2 алмұртты бұтақтан алып жеді

Мұратқан.

Қанша қалды алмұртттан(2).

2.Келеді көп құс ұшып,

Төменде 3 құс ұшады

Үшеуі бұлтты құшады,

Айтшы болды нешуі.(6)

3.Аулада жүр балалар

Самат,Армат,Сашалар

Келді және оларға

Сәуле, Шолпан ойнауға

Неше бала ойнауда?(5)

1-тапсырма:

Т еледидар арқылы осы аптада балаларға арналған 17 танымдық хабар , өткен аптада 9 танымдық хабар көрсетілді .Талғат оның 13 –ін көрді. Талғат неше хабарды көре алмады?

2-тапсырма:

1.Ақдананың ойлаған санынан ең үлкен бір таңбалы санды азайтып, нәтижеге ең кіші екі таңбалы санды қосқанда, 100 шықты. Ақдана қандай сан ойлады? Ол сан туралы тағы не айтуға болады?

2.Әжесі немересіне 8 қолғап тоқыды. Немересі нешеу?

3-тапсырма:

Shape47

4-тапсырма:

Самат 2 балық ұстағанда, Марат бір балықтан ұстап отырған. Олар барлығы 12 балық ұстаса, әрқайсысы неше балықтан ұстаған?

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

7-сабақ

Сабақтың тақырыбы: «Алгоритммен байланысты есептер» ойын сабақ.

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1. Ең кіші үш таңбалы сан. Жүз
2. Қабырғалары тең тік төртбұрыш. Шаршы
3. Ондықтан құралған сан. Қырық
4. Бір таңбалы сан. Үш
5. Кеміту амалы. Азайту
6. Бір таңбалы сан Бір
7. Геометриялық фигура. Төртбұрыш
8. Бұрыш түрі Сүйір
9. Уақыт өлшем бірлігі. Ғасыр
10. Дөңгелекті басқаша қалай атаймыз. Шеңбер

1 Shape48 -тапсырма:

2-тапсырма:

1. Кез келген санды бірге көбейткенде, қандай сан шығады?(сан шығады)

2. Санды сол санның өзіне бөлсе, неше шығады?(1 шығады)

3. Нөлді санға бөлгенде, неше шығады?(0 шығады)

4. Санды нөлге бөлуге бола ма?(болмайды)

5. 2-ге қалдықсыз бөлінетін сандар қалай аталады? (Жұп)

6. 2-ге қалдықсыз бөлінбейтін сандар қалай аталады? (тақ)

7. Егер есепте қосу мен көбейту амалы келсе, алдымен қандай амалды орындаймыз? (көбейту)

3-тапсырма:

5ондықты 3есе арттыр(150)

2жүздіктен тікелей кейін келетін сан(201)

6ондықтан 2 есе артық сан (120)

1дм-де неше см бар?(10см)

30 бен 50-дің қосындысы(80)

4-тапсырма:

Қанатқа «Сыныпта неше қыз бала бар?» дегенде, ол: «Қыз балалардың санынан ең кіші екі таңбалы санды азайтып, нәтижеге 8 бен 0 цифрлары арқылы жазылған санды қосса, екі сегіз арқылы жазылған сан шығады?» деп жауап берді.

Сыныпта неше қыз бала бар?

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

8-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Сурет бойынша есептер құрастыру

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық ахуал

Балалар бір-біріне «сиқырлы таяқшаны» бере отырып, өздерінің игілікті тілектерін айтады:

Мен бәріңе Денсаулық тілеймін!

Мен бәріңе Қуаныш тілеймін!

Мен бәріңе Мейірім тілеймін!

Мен бәріңе шуақты күн тілеймін!

Мен бәріңе көңілді ойын тілеймін! Және т.б.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма:

М Shape49 ына суреттер бойынша есептер құрастыр және боя

2-тапсырма:

Бұтақтан шиелерді үзіп алмай, барлық шиелерді үш балаға қалай тең бөліп беруге болады?

3-тапсырма:

Сурет бойынша есеп құрастыр

Shape50

4-тапсырма:

Суретте барлығы неше бұрыш бар екенін анықта.

Shape51

Shape54

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

9-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Олимпиадалық тапсырмалар

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу, кезекшімен сұхбат. Құрал-жабдықтарын тексеріп шығу.

Психологиялық ахуал

Кел, балалар, күлейік,

Күлкіменен түлейік.

Қабақ түйген не керек?

Көңілді боп жүрейік.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма:

Тест жаттығу. Қай амал бірінші орындалады көрсет.
Өрнек
Амал
А) қосу
Ә) азайту
Б) көбейту
В) бөлу
Жауабы: 1) – 2) – 3) – 4) –

Қосындыларды, айырмаларды салыстыру.

12+79=91 91-79=12 412+279=691 691-279=412 91 см – 79 см =12 см 9дм1см - 7дм 9 см =1 дм 2

см 691см-279см =412 см

Өрнек құрып, оның мәнін табу.

/324+265/-589=2/589-324/-265=0/589-324-0=265

Есепті шығару.

Жылқы еті – 395 кг

Қой еті - ? 268 кг кем

Сиыр еті - ? 156 кг артық ?

/395-268/+156= 283

/395+127/+283=805 Жауабы: 805 кг

Есепте:

6 + 6 + 6 + 6 = 24

24 – 4 – 4 – 4 – 4 – 4 – 4 =0

24 – 6 – 6 – 6 – 6 = 0

Ойлан тап.

/9+8/-10=7

/9-8/+6=7

2-тапсырма:

Салтанат, Ләззат, Назерке, Гүлнәрдің туған күндері – 2 ақпан, 10 қазан, 2 маусым, 28 ақпан. Ләззат пен Назерке бір айда туған. Ал Салтанат пен Ләззаттың туған күндері бірдей сандар. Балалардың әрқайсысының қай айда, қай күнде туғанын анықта.

3-тапсырма:

Қазақстан Республикасының халқы Ұлы Абай және Жамбыл аталарымыздың бір ғасыр елу жыл, ал Мұхтар атамыздың бір ғасыр толған мерейтойларын қашан атап өтті.

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

2-тоқсан

10-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Математикалық фокус

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық дайындық

Қол алысып, қәне, біз,

Достасайық бәріміз.

Айтарым бар сендерге,

Тез тұрыңдар шеңберге.

Қандай жақсы бір тұру,

Достарменен бір жүру!

Қандай жақсы дос болу!

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма: жануарлардың төлдерін атап, суретін боя.

2-тапсырма: бір мезетке көтсетілген тапсырманы, кім бірінші айтады.

Shape55

3-тапсырма: әр кемеге отырып, мақал айту, қай топ көп мақал-мәтел айтады, сол топ алыс сапар шегеді.

4-тапсырма:

1.Минут арқылы өрнекте:

1)1 сағ 5 мин; 1 сағ 8 мин; 1 сағ 15 мин;

2)1 сағ 12 мин ; 1сағ 20 мин; 1сағ 3 мин;

2. Сағат пен минут арқылы өрнекте.

1)70мин , 69 мин 92 мин,

2)75 мин, 68 мин, 79 мин,

3)80 мин, 66 мин, 85 мин,

3.Сағат арқылы өрнекте:

1)1 тәул .3 сағ; 1тәул.10 сағ

1 тәул.5 сағ 1 тәул12 сағ;

4. Тәулік пен сағат арқылы өрнекте:

1) 26сағ 35 сағ 29 сағ

2) 30сағ 34 сағ 27 сағ

5.Ай арқылы өрнекте.

1)1жыл 1ай 1 жыл 5 ай

2)1 жыл 10ай 1жыл 6 ай

3)1жыл 7 ай 1жыл 11ай

6. Жыл мен ай арқылы өрнекте:

1) 13 ай 18 ай, 20 ай

2) 15 ай 19 ай, 21 ай

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

11-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Сиқырлы фигуралар

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Психологиялық дайындық

Талдан ұшты көп торғай,

Емес бірақ көп торғай.
Алдында оның бастаушы,
Артында оның қостаушы.
Және тағы қарасақ,
Қайта оны санасақ,
Соңында біреу қап келді,
Алдында төртеу, топ келді,
Үшеуі қатар жарысқан,
Түзіліп үшеу қалыспан.
Ойың жүйрік болса егер,
Торғай нешеу, есепкер
(Бес торғай)

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

КМ – километр

М – метр

ДМ – дециметр

СМ – сантиметр

ММ – миллиметр

1м = 10дм

1дм = 10см

1см = 10мм

1м = 100см

1дм = 100мм

1км = 1 000м

1м = 1 000 мм

1 км= 1 000м = 10 000 дм = 100 000см = 1 000 000 мм

1м = 10см = 100мм

1-тапсырма: суреттерді бастырып, боя.

2-тапсырма:

7 200 : 8 + 100 – 190 : 9 ∙ 1 000 = 4 000

8 ∙ 50 + 1 000 : 2 ∙ 8 – 5 000 : 2 ∙ 7 = 2 100

3-тапсырма:

Кестеден геометриялық денелердің атауын оқыңдар. Артық сөзді тап. (параллелепипед, текше, шаршы. Артық сөз: шаршы. Өйткені шаршы – жазық фигура, ал қалғандары – көлемді денелер). Қандай фигуралардың көлемін есептеуге болады.

Мұғалім артық фигураны табуды ұсынады. Тақтаға сурет ілінеді. Текшенің неге артық екенін дәлелдейді (барлық фигуралар жазық, ал текше – көлемді)

Shape59 Shape58 Shape57 Shape56

«Көлем» деген сөзді қалай түсінесіңдер? Көлемдері әр түрлі қораптарды алып, олардың көлем жағынан үлкен, кіші екендігін салыстыру.

1 см³ = 1 000мм³

1 дм³ = 1 000см³

1 м³= 1 000дм³

1 дм³ = 1 000000 мм³

1 м³= 1 000000см³

1 л су= 1дм³

4-тапсырма: бос торкөздерді толтыр. Мәні 12-ге тең болатын қосындыларды бір бағанға жаз. Оларға сәйкес айырмаларды тағы да екі бағанға жаз және мәндерін тап.

12	6		9
12		8		5

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

12-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Сандық ребустарды шешу.

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма: бастырып, боя.

Shape60

Азамат, Ержен, Тоқтар бақылау жұмысынан қандай баға алғанын мұғалімнен сұрағанда: «Ешкім 2 алған жоқ, бірақ бағаларың әртүрлі. Тоқтар 3 алған жоқ, Ержанның бағасы 3 те 5 те емес» - деді. Балалар қандай баға алған?

2-тапсырма: Көңілді бауырсақ бізге тапсырма әкелді, оның тапсырма шешіп көрейік.

3-тапсырма: суретті нүктелері бойынша бастырып, боя.

4-тапсырма: Екі таяқшаны алып тастау арқылы екі шаршы шығарып ал.

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау,

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

13-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Жоғалған сандарды тап!

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма: тышқанды суретте.

2-тапсырма: Көңілді бауырсақ бізге тапсырма әкелді, оның тапсырма шешіп көрейік.

Жұмбақ.

Егер «Т-дан» бастасаң

Санмын.

«Т-ны» алып тастасаң

Жаумын.

3 -тапсырма:

4-тапсырма:

Ені 2 метр ор қазылған. Ұзындығы 2 м 2 тақтайды пайдаланып, одан қалай өтуге болады?

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

14-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Жасырынған сөздер

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма: қарғаға моншақтан құралған жолмен жүруге көмектес.

2-тапсырма:

Бірінің астына бірі баған түрінде жазылған 6, 8, 1 сандарын қосқанда 15 шығады. Осы жазудан мәні 18-ге тең болатын қосындыны қалай шығарып алуға болады?

3-тапсырма:

4-тапсырма:

Жұмбақ

Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да.

Ұзындығы жазулы тұр бойында.

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

15-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Математикалық шытырмандар

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма: қоянның суретін симметриялы түрде салып аяқта.

2-тапсырма:

Текшелердің жақтарына 0, 1, 4, 5, 6, 8 сандары жазылған болса, текшелердің көрінбейтін жақтарындағы цифрларды табыңдар.

3-тапсырма: күшіктің суретін аяқта.

4-тапсырма:

Біреу жылқы сойып, сататынын хабарлайды. Әр жерден ет лаушылар келеді. Келген адамдарға қарап, ол ойланып қалады. Бұлардың әрқайсысына бір жіліктен берсем, онда 3 жілік ет артық қалады. Екі жіліктен сатсам, 3 адамға жетпей қалады. Ет алуға неше адам келген?

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

16-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Сурет бойынша логикалық есептерді шешу.

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма:

Суретті тор көздер бойынша аяқта.

2-тапсырма:

( 8 4)  =2

( 12 4)  =5

( 9 4)  =3

3-тапсырма: суреттегі заттарды ата.

4-тапсырма:

Таяқшалардан алты үшбұрыш құрастырылған. Төрт таяқшаны алып тастап, осындай үш үшбұрыш қалдыр.

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

17-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Олимпиадалық тапсырмалар

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Т әрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Қолданылатын әдіс: әңгімелеу, сұрақ - жауап

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

1-тапсырма: фигураларды орындарына орналастыр. Жаңа қатардағы суреттерді сал. Тиісті жапырақты тап.

Shape70

Ішіне

Сыртына

8 +4

9 +4

12-4

13-4

4+8

4+9

12-8

13-9

2-тапсырма: Мысалды оқушыларға оқытып, мәнін тақтадағы шығарылған жасырын мәнді суретті алып тастай отырып тексеру.

7+4=11 11-4=7

17+4=21 21-4=17

27+4=31 31-4=27

37+4=41 41-4=37

47+4=51 51-4=47

57+4=61 61-4=57

3-тапсырма:

4-тапсырма:

«Ішіне-сыртына стратегиясы » бойынша теңдіктің мәнін табу.

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау, үйге тапсырма беру, оны түсіндіру.

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

18-сабақ

Сабақтың тақырыбы: Схема бойынша есептер құрастыру

Білімділік мақсаты: оқушыларға берілген тарсырмаларды орындату, сабаққа деген қызығшылықтарын ояту

Дамытушылық мақсаты: тапсырмаларды орындауда логикалық ойлауларын дамыту

Тәрбиелік мақсаты: шығармашылыққа баулу

Сабақтың түрі: ойын

Көрнекілігі: суреттер

Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІІ. Жаңа тақырыпты енгізу.

математикалық диктант енгізіледі:

• Газет 15 теңге тұрады. Осындай 4 газет неше тұрады?

• Бақтиярда 100 теңге болды. Ол 55 теңгеге журнал алды. Оның неше теңгесі қалды?

• 200 теңгеге бірдей 5 ашықхат сатып алынды. Бір ашықхаттың бағасы неше?

• Кітаптың 100 беті, журналдың 25 беті бар. Журналда кітапқа қарағанда неше бет кем?

• Кітапта 100 бет, ал журналда 25 бет. Кітап журналдан неше есе қалың?

• Сара 30 бет оқып бітірді, бұл барлық кітаптың үштен бір бөлігін құрайды. Кітапта неше бет бар?

• Мирас 65 теңгеге альбом, 70 теңгеге қарындаш сатып алды. Мирас неше ақша жұмсады?

• Мектеп үшін 90 парта сатып алынды, бұл мұғалім үстелінен 10 есе артық. Мектепке неше мұғалім үстелі алынды?

1-нұсқа

1. Әр есептің шешуіне амал таңда.

а) Жоғарғы сөреде 96 кітап, төменгі сөреде 24 кітап бар. Жоғарғы сөреде кітап неше есе артық?

1) + 2) - 3) • 4) :

ә) Концертке 27 әнші қатысты. Бірнеше әнші ән орындағаннан кейін сахнаға шықпаған 12 әнші қалды. Неше әнші ән орындады?

1) + 2) - 3) • 4) :

2. Әр тапсырма үшін дұрыс жауабын тап.

а) Альбомда фотосурет жапсыру үшін 68 бет бар. 34 бетке сурет жапсырылған болса, бос неше бет бар?

1) 2бет 2) 34бет 3) 102 бет

ә) Үлкен гүл алаңына 60 қызғалдақ, ал кіші гүл алаңына 15 қызғалдақ отырғызылды. Кіші гүл алаңына үлкен гүл алаңына қарағанда неше гүл кем отырғызылды?

1) 75 гүл 2) 5 гүл 3) 45 гүл

3. 48 : 6 =  өрнегіне есеп таңда және нөмірін белгіле.

а) бір себетте 48 алма, ал екіншісінде 8 есе кем. Екінші себетте неше алма бар?

ә) Толқында 48 жаңғақ бар. Ол 6 жаңғақты інісіне берді. Толқында неше жаңғақ қалды?

б) Аспазшы 48 самсаны 6-дан тәрелкелерге бөліп салды. Ол үшін неше тәрелке керек?

а) ә) б)

2-нұсқа

1. Әр есепке шешуі үшін амал таңда.

а) Үлкен жүйектен 48 кәді, ал кішісінен 24 кәді жиналды. Үлкен жүйектен неше кәді жиналды?

1) • 2) : 3) - 4) +

ә) Арман Досанның үйінен Бақыттың үйіне қарай шықты. Ол 37 м жүргеннен кейін, оған тағы 23 м жол жүру керек. Досанның үйінен Бақыттың үйіне дейін неше метр?

1) - 2) + 3) : 4) •

2. Әр есеп үшін дұрыс жауапты тап.

ә) Балабақшада 18 үлкен доп және 54 кіші доп болды. Кіші доп үлкен доптан неше есе артық?

1) 2 есе 2) 3 есе 3) 72 есе

ә) Бағбан 48 түп раушан гүлін 4 гүлзарға тең бөліп отырғызды. Әр гүлзарға неше түп раушангүл отырғызылды?

1) 12түп 2) 44түп 3) 52 түп

3. 54 : 9 =  өрнегіне сәйкес есеп таңда және белгіле.

а) Бірінші сөреде 54 кітап, ал екіншісінде 6 есе кем. Екінші сөреде неше кітап?

ә) Алматта 54 жұлдызша бар. Ол 9 жұлдызшаны інісіне сыйлады. Алматта неше жұлдызша қалды?

б) Мақсат 54 қарындашты 9-дан қораптарға салды. Мақсат неше қорапқа салды?

а) ә) б)

ҮІ. Қорытынды бөлім.

Сабақты қорытындылау

ҮІІ. Бағалау.

Оқушылардың еңбегін мадақтау.

Сабақ:19

Сабақтың тақырыбы: Математикалық жұмбақтар

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың математикалық жұмбақ шешу арқылы шапшаң ойлау дағдыларын қалыптастыру , Есептер шығару арқылы білімдерін кеңейту

Психологиялық дайындық.

Тірек білім, білік, дағдыларын жетілдіру.

Кестедегі математикалық терминдерді тауып, оқыңдар. Сөзді тек тігінен және көлденеңінен оқуға болады.

ЖҰМБАҚ КЕСТЕ

Д	В	О	Т	В	О	Ф	Ө
Т	Е	Ң	С	I	З	Щ	Р
Е	С	Д	Н	Е	Д	X	Н
Н	Е	I	А	В	I	Ч	Е
О	В	К	Р	А	К	Е	К
К	А	Э	Ж	Д	Т	И	Ь
У	Р	А	Т	Е	Ң	Д	В
Н	Ы	Ф	Ц	Й	Ш	З	У

Математикалық диктант.

• 7 саны 91-ден неше есе кем?

• 68 шығу үшін, 17-ні неше есе арттырды?

• 8 шығу үшін, 56-ны қаншаға бөлу керек?

• Бір кітапта 40 бет, ал екінші кітапта 10 бет. Бірінші кітагіта

екінші кітапқа қарағанда неше бет артық?

• Тіктөртбүрыш пішінді журналдың мүқабасының ені 10 см,

үзындығы 20 см. Осы тіктөртбүрыштың периметрі неге тең? »

• Азайғыш 1000, азайтқыш 450. Айырманың мәнін тап.

• Бөлгіш 320. Бөліндінің мөні 4. Бөлінгіш неге тең?

• Санның төрттен бір бөлігі 60-қа тең. Сан неге тең?

• 190 мен 60-тың айырмасын 2 есе арттыр. Нәтижені жаз.

• 720 санын 2 есе кеміт.

- Белгісіз көбейткішті қалай табуға болады? Бөлінгішті? Азайғышты? Азайтқышты?

- Көбейткіші белгісіз болатын теңдеуді оқы? Азайғышы? Бөлінгіші?

Теңдеудің осындай түрін шешу кезінде оларды қарагіайым түрге ауыстыру керектігі (ықтймал есептеулерді оріьіндау) оқушылардың есіне салынады.

4. Өздік жцмыс.

Сурет боііынша теңдеу қүрып, оларды шешіңдер.

Оқушылар теңдеулер құруды және шешуді (№2, №7) өздігінен орындай алады.

№6 тапсырма бірнеше нұсқамен орындалады. Мұғалім тексеру кезінде шешудің түрлі жолдарын қарастырады және оқушыларға қайсысы тиімді екенін анықтауды тапсырады.

логикалық тапсырма өздік жұмыс ретінде беріледі.

тапсырманы да өздері орындайды.

Сабақты қорытындылау.

Сабақтың мақсаты не болды? Біз мақсатымызға жете алдық па? Бұған сендерге не көмектесті? Бұл сабаққа тағы қандай тапсырмалар енгізуге болады? Сабақтағы жұмыстарыңа баға беріңдер. Өз нәтижеңді жақсарту үшін не істеу керек?

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Д	В	О	Т	В	О	Ф	Ө
Т	Е	Ң	С	I	З	Щ	Р
Е	С	Д	Н	Е	Д	X	Н
Н	Е	I	А	В	I	Ч	Е
О	В	К	Р	А	К	Е	К
К	А	Э	Ж	Д	Т	И	Ь
У	Р	А	Т	Е	Ң	Д	В
Н	Ы	Ф	Ц	Й	Ш	З	У

Д	В	О	Т	В	О	Ф	Ө
Т	Е	Ң	С	I	З	Щ	Р
Е	С	Д	Н	Е	Д	X	Н
Н	Е	I	А	В	I	Ч	Е
О	В	К	Р	А	К	Е	К
К	А	Э	Ж	Д	Т	И	Ь
У	Р	А	Т	Е	Ң	Д	В
Н	Ы	Ф	Ц	Й	Ш	З	У

Д	В	О	Т	В	О	Ф	Ө
Т	Е	Ң	С	I	З	Щ	Р
Е	С	Д	Н	Е	Д	X	Н
Н	Е	I	А	В	I	Ч	Е
О	В	К	Р	А	К	Е	К
К	А	Э	Ж	Д	Т	И	Ь
У	Р	А	Т	Е	Ң	Д	В
Н	Ы	Ф	Ц	Й	Ш	З	У