Мектеп жағдайында шет тілдерін оқытуда мобильді қосымшаларды пайдалану
Кенжебекова Жанель Хамзетовна
Zhanel262003@gmail.com
4 курс студенті, 6В01701 Шет тілі:екі шет тілі(ағылшын,неміс/қытай) білім беру
бағдарламасы, Ш.Уалиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау, Қазақстан.
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Шетел филология
кафедрасы,Филология ғылымының кандидаты, профессор Жуманбекова Н.З
nurkesh2018@gmail.com
1973 жылы мобильді құрылғылар алғаш рет ойлап табылғанда, олар бір күні күнделікті
өмірдің маңызды бөлігіне айналады деп ешкім ойлаған жоқ. Мобильді қосымшалар
күнделікті өміріміздің ажырамас бөлігіне айналды, бұл біздің жұмыс істеу, қарым-қатынас
жасау, көңіл көтеру және ақпаратқа қол жеткізу тәсілін өзгертті. Технологиядағы жетістіктер
білім беруде төңкеріс жасады. Цифрлық құралдар мен онлайн оқыту платформаларының
интеграциясы білімге қолжетімділікті кеңейтті және мазмұнды жеткізудің және интерактивті
оқытуды жеңілдетудің инновациялық әдістерін қамтамасыз етті.
Мобильді оқыту дегеніміз не?
Agnes Kukulska-Hulme мобильді оқытуда ұтқырлық оқушыға және оның алған біліміне,
сонымен қатар технологияға қатысты екенін айтады.
Жекелендіру, ситуациялық, шынайылық және бейресмилік мобильді оқытудың негізгі
нүктелері болып табылады. Мобильді оқыту – бұл оқушылардың одан әрі өз бетінше білім
алуға қызығушылығын арттыру мүмкіндігі [1.189].
Нұрғалиева Г.Қ. пікірінше, мобильді оқытудың көмегімен шет тілін оқытуға қатысты
бірқатар мәселелерді шешуге болады: мобильді технологиялар барлық қажетті ақпаратқа
жедел қол жеткізуді қамтамасыз ете алады, сол арқылы оқушылардың шет тілінде оқу
қабілетін арттырады. Сондай-ақ шет тілінде оқытылатын материалды тыңдау мүмкіндігінің
арқасында оқушының негізгі іс-әрекетін тоқтатпай тыңдау дағдыларын қалыптастырады, ал
портативтілік жұмыс орны мен кеңістікті үнемдеу мәселесін шешуге мүмкіндік береді [2.20].
Бұл мәселенің тағы бір маманы Гальченко Н.А шет тілін оқыту процесінде мобильді
қосымшаларды қолдану арқылы «адамның интеллектуалдық және шығармашылық әлеуетін
неғұрлым толық іске асыруға» болатынын, сонымен бірге мұғалімнің білім беру үрдісінде
оқушылардың қызығушылықтары мен бейімділіктерін кеңінен пайдалану жағдайлары [3.107].
Мобильді қосымшалар – смартфондар мен планшеттер сияқты мобильді құрылғыларда
жұмыс істеу үшін арнайы жасалған бағдарламалар. Олар әртүрлі пішіндерде келеді, соның
ішінде жергілікті қолданбалар, веб-қолданбалар және гибридті қолданбалар, әрқайсысының
өз мүмкіндіктері мен пайдалану жағдайлары бар.Қосымшалар ыңғайлылығымен және
тиімділігімен танымал.Олар студенттер үшін де, мұғалімдер үшін де оқу тәжірибесін әртүрлі
тәсілдермен байытатын қуатты құралға айналды.Білім беру қолданбалары интерактивті және
көңілді болу үшін жасалған. Бұл оқушылардың белсенділігі мен мотивациясын айтарлықтай
арттырады.Мобильді қолданбалар әртүрлі білім беру мазмұнын ұсынады, соның ішінде
электрондық кітаптар, бейнелер, интерактивті викториналар және т.б. Бұл әртүрлі ресурстар
ауқымы студенттерге әртүрлі тақырыптар мен тақырыптарды зерттеуге мүмкіндік беретін

жан-жақты білім беру тәжірибесін қолдайды.Мобильді қосымшалар әртүрлі білім беру
қажеттіліктерін қанағаттандырады. Олар тіл үйрену, STEM пәндері, тестке дайындалу, тіпті
кәсіби даму үшін қолданылады.
Қазақстан Республикасының *Білім туралы* заңында еліміздің білім беру жүйесінде
оқытудың жаңа технологияларын еңгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық,
ғаламдық, коммуникациялық желілерге қосылу, білім беру жүйесін одан әрі дамыту міндеті
қойылған.
С.В.Титова өз жұмысында мобильді технологиялар (немесе мобильді қосымшалар) оқу
курстары, бағдарламалары мен тапсырмалары мобильді форматтарда әзірленген жағдайда
автономды немесе тәуелсіз және топтық оқытуды жақсы ұйымдастыруға мүмкіндік беретінін
айтады. Мобильді қосымшалар да оқушылардың өздеріне таныс техникалық құралдарды
қолдану арқылы ынтасын арттыруға көмектеседі [4.127].
Шет тілін оқытуда мобильді қосымшалар ерекше орын алады және оладрдың көптеген
артықшылықтары бар. Олар:
1. Қолжетімділік пен ыңғайлылық:Мобильді қолданбалар үйренушілерге тіл үйрену
материалдарына кез келген уақытта, кез келген жерде қол жеткізуге икемділік береді, бұл
ыңғайлы және жүріп жатқанда үйренуге мүмкіндік береді.
2. Қызықты және интерактивті оқыту:Тіл үйренуге арналған көптеген қолданбалар
интерактивті элементтерді, геймификацияны және мультимедиялық мазмұнды біріктіреді,
бұл оқу процесін қызықтырақ және қызықты етеді, бұл есте сақтауды жақсартады.
3. Мотивациялық мүмкіндіктер: Тіл қолданбаларындағы ойындық элементтер, орындалу
барысын бақылау және марапаттау жүйелері үйренушілердің мотивациясын арттырып,
тұрақты тәжірибе мен прогресті ынталандырады.
4.Шұғыл кері байланыс:Сөйлеуді тану сияқты мүмкіндіктері бар тіл қолданбалары
үйренушілерге айтылу және тілді пайдалану туралы лезде кері байланыс беріп, нақты
уақытта жақсартуға мүмкіндік береді.
5. Оқыту ресурстарының алуан түрлілігі: Қолданбалар әдетте тіл меңгерудің әртүрлі
аспектілеріне жауап беретін сөздік сабақтарын, грамматикалық жаттығуларды, мәдени
түсініктерді және шынайы өмірлік сценарийлерді қоса алғанда әртүрлі ресурстарды ұсынады.
Алайда, әрбір нәрсенің кері жақтары, кемшіліктері бар. Шет тілін үйренуде мобильді
қосымшаларды қолданудың кемшіліктеріне тоқталсақ:
1. Технологияға тәуелділік:Мобильді қолданбаларға тәуелділік технологияға тәуелділікті
тудыруы мүмкін, бұл оқушылардың әртүрлі коммуникациялық орталарға бейімделу
қабілетіне кедергі келтіруі мүмкін.

2. Интернетке тәуелділік:Кейбір тіл қолданбалары тұрақты интернет қосылымын қажет
етеді, бұл байланысы нашар аймақтардағы оқушыларға немесе офлайн режимде оқытуды
ұнататындарға шектеу болуы мүмкін.
3. Пайдаланушының жеке ақпаратын сұрау. Көбінесе мобильді қосымша оқуға ешқандай
қатысы жоқ деректерді сұрайды.
4. Көрнекі шаршау. Қолданбаларды пайдалану адамның көру жүйесіне ауыртпалық
түсіреді. Мобильді құрылғы қолданбада көрсетілетін ақпараттың өлшемін кеңейтуге немесе
азайтуға әрқашан мүмкіндік бермейді.
5. Теңсіздік. Барлық оқушылар технология мен интернетке бірдей қол жеткізе алмайды.
Қол жетімділік мәселелерін шешу және білім беру қолданбаларының білім берудегі бар
теңсіздіктерді күшейтпеуін қамтамасыз ету - назар аударуды қажет ететін мәселе.
Қорытындылай келе, мобильді оқытудың табысты болуы үшін білім беру жүйесінің даму
бағытының абсолютті маңыздылығын сезіну маңызды деп айтуға болады. Мобильді оқытуды
жүзеге асыру үшін ұйымдастырушылық-әдістемелік жағдайлар жасау қажеттілігін ескеру.
Мобильді оқытуды жүзеге асыру үшін педагогикалық кадрларды даярлауды қамтамасыз ету:
формальды жағы (біліктілікті арттыру курстары, вебинарлар), бейресми жағы (онлайнпедагогикалық қауымдастықтың жұмыс істеуі). Мобильді құрылғыларға деген көзқарасты
оқу іс-әрекетінен алшақтату ретінде өзгерту және оларды жеке оқу траекторияларын жүзеге
асыруда, тұлғалық, метапәндік және пәндік білім беру нәтижелеріне қол жеткізуде маңызды
көмек ретінде қабылдауды үйрену және оқушыны оқу ортасынқұруға тарту маңызды қадам
болып табылады[5.174].

Әдебиеттер тізімі
1.Агнес Кукульска-Хьюм Мобильное обучение. Аналитическая записка. 2016г. 189 с.
2.Нұрғалиева Г.Қ. онлайн платформалар- мұғалімдер мен оқушылар қызметін ізгілендіру
құралдары. // Компьютер әлемі, 2018.- №2.- 20б.
3.Гальченко Н.А. Использование новых информационно-коммуникативных технологий в
обучении иностранному языку (на примере мобильного обучения) // Актуальные вопросы
психологии и педагогики в современных условиях: сб. научных трудов по итогам
Международной научно-практической конференции. – 2015. 107 с.
4.Титова, С. В. Дидактические проблемы интеграции мобильных приложений в учебный
процесс С. В. Титова, 2016. 127 с.
5.Соколова, В. В. Разработка мобильных приложений учебное пособие / В. В. Соколова //
Томский политехнический университет. – Томск : Изд-во Томского политехнического
университета, 2019. 174 с.