Менің бабаларым-қыпшақтар

Мұғалімнің аты-жөні:

№ 8 мектеп-лицей, Бастауыш сынып мұғалімі: Боханова Калипа Мырзабековна

Пән/Сынып:

Дүниетану 3-сынып

Күні:

Тарау немесе бөлім атауы:

Атақты тұлғалар

Сабақтың тақырыбы:

Менің бабаларым – қыпшақтар

Оқу мақсаты:

1. - материалдарды зерделеу арқылы түркілердің өмір сүру салтын анықтау.

Бағалау критерийі:

• қыпшақтардың қайда өмір сүргенін және немен айналысқанын біледі.

Саралап оқыту тапсырмалары

Ұжымдық жұмыс

Жаңа тақырыптың түсіндірілуі

Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)

Тапсырманы ұсыну және дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету

Жеке жұмыс

Тапсырманы ұсыну, оқушылардың өз бетімен орындауы

Уақыты

Кезеңдері

Тапсырма

Тапсырманың мақсаты

Бағалау

Ресурстар

1. минут

Ұйымдастыру

• Сәлеметсіңдер ме, балалар!

Дүниетану сабағын бастаймыз.

Жаңа ортақ бөлім атауы: «Атақты тұлғалар».

Бұл бөлімде:

-біздің бабаларымыз қыпшақтардың қалай өмір сүргені жайлы білесің.

Бүгінгі сабағымызды бастамас бұрын, мынадай сұрақтарға жауап беріңдер:

1. Біз қандай республикада тұрамыз?

2. Біздің арғы бабаларымыз кімдер болған?

3. Олар жайлы білгілерің келе ме?

-Ендеше, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы:

Менің бабаларым – қыпшақтар

Бүгінгі оқу мақсаты:

- қыпшақтардың қайда өмір сүргенін және немен айналысқанын білу

Сабақтың тақырыбын ашу.

Оқушыларға сабақ тақырыбы мен мақсатын айтып, түсіндіру.

Сұраққа жауап береді

Презентация № 1

Презентация № 2

Презентация № 3

Презентация № 4

7-8 минут

Жаңа сабақ

- Картадан Қыпшақ даласы қай аймақта орналасқанын анықта.

• Қыпшақ хандығы – шамамен 11 – 13-ғасырларда, қазіргі қазақ жерінде өмір сүрген. Қыпшақтар – қазақтардың арғы бабалары.

11 – 12-ғасырларда Алтай мен Ертістен бастап Карпат пен Дунайға дейін созылған даланы қыпшақтар мекендеген. Сондықтан да бұл жерлер «Қыпшақ даласы» деп аталды.

Қыпшақтар мал шаруашылығымен айналысқан. Төрт түліктің ішінде жылқыға аса мән берген.

Жазба деректерге сүйенсек, көптеген кісілердің бірнеше мыңнан жылқысы болған, ал кейбіреуінің жылқысының саны 10 мыңға дейін жеткен. Қыпшақтардың жылқылары өте жоғары бағаланған.

• Сонымен қатар, қыпшақтар егін шаруашылығы-мен де айналысқан. Бидай, арпа, тары өсірген.

Дәнді –дақылдардың ішінде тарыны тағамдарына көп пайдаланған.

Қазіргі кезде тарыны біз тағамға қолданамыз ба?

Жаңа сабақты меңгеру.

Қыпшақтар туралы ақпаратпен танысады.

Презентация № 5

Презентация № 6

Презентация № 7

8 минут

Тақырыпты меңгеру машығы

1-тапсырма

Қазақ тілі қыпшақ тілінің негізінде қалыптасты.

Қыпшақ тілдері — түркі тілдері арасында, тіл саны бойынша ең ірі топтардың бірі. Ол орта ғасырда көне түркі тілдері негізінде қалыптасқан.

Тұрғылықты жеріне және тілдің құрамына қарай қыпшақ тілдері бірнеше тармақтарға бөлінген. Соның ішінде қазақ тілі - қыпшақ-ноғай тілдері  тармағына жатады.

Кестедегі сөздерді салыстырып, қыпшақ тілінің ерекшелігін сипатта.

Дескриптор:

• Оқушылар кестедегі сөздерді салыстырады.

2-тапсырма

Суреттерге қара. Қыпшақтар мен қазақтардың ұлттық киімдерінің арасында қандай ортақ ұқсастық белгілері бар? Салыстыр.

Дескриптор:

• Қыпшақтар мен қазақтардың арасындағы киім үлгісінің ұқсастықтарын табады.

Өзіңді тексер!

-Қыпшақтар мен қазақтардың ұлттық киімдеріндегі ұқсастықтар:

-Ер кісілерде шалбар, шапан, етік

-Әйелдерде көйлек, көкірекше, бастарындағы үкілі бас киімдері т.б

Жаңа сабақты меңгеру.

Кестедегі сөздерді салыстырады

Қыпшақтар мен қазақтардың ұлттық киімдерінің арасында қандай ортақ ұқсастық барын айтады.

Презентация № 8

Презентация № 9

Презентация № 10

3 минут

Бекіту

Сабақты «Кім тапқыр?» сұрақ-жауап әдісі арқылы бекіту.

1.Қай аймақ «Қыпшақ даласы» деп аталды?

2. Қыпшақтар қандай шаруашылық түрімен айналысты?

3. Қыпшақтар мен қазақтардың киімдегі ұқсастығы қандай?

4.Олар қай түлікті жоғары бағалады?

5.Қазақ тілі, қыпшақтың қай тіл тармағынан тараған?

6. Тағам ретінде дәнді-дақылдардың қай түрін көп қолданды?

Бүгінгі сабақта сен:

- қыпшақтардың қайда өмір сүргенін және немен айналысқанын білдің

Сабақты бекіту

Қыпшақтар туралы алған білімдерін бекітеді.

Презентация № 11

Презентация № 12

Презентация № 13

Презентация № 13

Презентация № 11