Өсімдікке ауа, жылу, су керек

Сабақтың тақрыбы: «Өсімдікке ауа, жылу және су керек.»
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Өсімдікке қажет жағдайлардың ішінде ауа мен жылудың алатын орны ерекше. Өсімдікке қажет жағдайдың бірі болмаса, өсімдіктің өсу маңыздылығын ұғындыру.
Дамытушылық: Ойлау қабілеттерін дамыту, сөздік қорларын молайту, танымдық белсенділігін арттыру, өздіктермен жұмыс істеп қорытынды шығаруға машықтандыру.
Тәрбиелік: Оқушыларды байқағыштыққа, еңбексүйгіштікке бір – бірін құрметтеуге, жолдасының шешімін сыйлауға тәрбиелеу.
 Сабықтың типі: жаңа сабақты меңгерту.
  Сабақтың әдісі: сұрақ – жауап, түсіндіру, топпен жұмыс.
  Сабақтың түрі: аралас сабақ
  Пәнаралық байланыс: әдебиеттік оқыту
Көрнекілігі: суреттер, сызба, оқулық кесте.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Сәлемдесу:   Үлкенге де сіз
Кішіге де сіз
Сәлем бердім сіздерге
Құрметпенен біз.
ІІ. Психологиялық дайындық.
Біздер тату баламыз
Күннен жылу аламыз
Тауға қарап есейіп
Сауық сайран саламыз!
 ІІІ. Үй тапсырмасын пысықтау.
 Су және топырақ. Үй тапсырмасын сұрақ – жауап арқылы пысықтау. Әр топқа 3 сұрақтан беру.
1. Өсімдіктің өсуі үшін не керек? (Топырақ)
2. Топырақтың құрамын ата. (Ауа, су, саз, құм, шірінді)
3. Қандай топырақта өсімдіктер жақсы өседі? (Құнарлы топырақта жақсы өседі)
4. Құнарлы топырақ деген не? (құрамында шіріндісі мол топырақ)
5. Шірінді қайдан пайда болады? (Түскен жапырақты жинап топыраққа көміп шірітеді)
6. Өсімдік өсуге жарамайтын топырақ қалай аталады? (құнарсыз)
7. Құнарлы топырақтың құнарлылығын арттыру үшін не істейді? (Тыңайтады)
8. Тыңайту деген не? (Тыңайту дегеніміз – өсімдікке керекті қөректік заттарды топыраққа қосымша араластыру)
9. Тыңайтқыштарға не жатады? (Құстардың саңғырығы, көң т.б.)
IV. Үй тапсырмасын қорытындылау.
Яғни, өсімдіктің ең маңызды тіршілік көзі – топырақ болып табылады. Өсімдік қоректік заттарды топырақтан алады, сонымен топырақ – тіршілік белгісі.
Балалар, Гүл алаңына қарайық
Күлтелеріндегі сөздерді дұрыстап
Жасырын сөзді табайық.
 V. Дәптермен жұмыс.
Өсімдікке: ауа, су, жарық қорек, жылу.
VІ. Мағынаны ашу.
Бүгінгі сабағымызда өсімдікке ауа, су және жарық керек тақырыбын оқи отырып, білімді тереңдетеміз.
Кітаппен жұмыс. 69 бет.
– Мұғалімнің оқу.
– Тізбектей оқыту
– Суретпен жұмыс
 VІІ. Сергіту сәті.
Дауыл тұрды, жел соқты
Жаңбыр жауды найзағай соқты
Күн ашылды, сабақ басталды
VІІ. Сабақты қорытындылау.
І нұсқа.
1. Өсімдіктер немен тыныс алады. (ауа)
2. Өсімдіктің тыныс алатын және суды буландыратын мүшесін ата. (жапырақ)
3. Күн бізге не береді. (жарық)
ІІ нұсқа.
1. Қандай топырақта өсімдік жақсы өседі? (құнарлы)
2. Өсімдіктің алатын және суды буландыратын мүшесін ата. (жапырақ)
3. Күн бізге не берді? (жарық)
 ІХ. Үйге тапсырма: 69 – 70 бет оқу.
Х. Бағалау.

Сабақтың тақрыбы: «Тік төртбұрыштың (шаршының) периметрі».

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың  тік төртбұрыштың (шаршының) қабырғаларын өлшейді және оның ұзындықтарының қосындысын табады, периметрін табу жолымен
таныстыру,екі амалмен шығарылатын есептерді құру,шешу, бекіту.
Дамытушылық: Жазбаша, ауызша есептеу дағдыларын арттыру,ойлау қабілетін , шығармашылығын дамыту,компьютермен жұмыс істеуге дағдыландыру.
Тәрбиелік: Дәптерге таза, сауатты жазуды, бірлікке,ынтымақтыққа, шапшаңдыққа,ұжымдыққа,   еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақ типі: Аралас сабақ.

Әдіс-тәсілі: Сұрақ-жауап,өзбеттік жұмыс,топтық,жеке,ұжымдық, компьютермен жұмыс.

Көрнекіліктер:   Фигуралар, сызбалар, Мультимедия, Электрондық оқулық, Бағалау бетшесі

Қолданылатын құрал:

Интерактивті тақта, кесте

1.Ұйымдастыру.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.Оқушыларды екі  топқа бөлу, әр топтың топбасшыларын таныстырады.
1 – топ: Үшбұрыш.
Үшбұрыштың қабырғалары нешеу?
2 – топ: Төртбұрыш.   Төртбұрыштың қабырғалалары нешеу?
ІІ.  Үй тапсырмасын тексеру:
Үшбұрыштың периметрін табу
ІІІ.  «Ой қозғау»
1-Тік төртбұрыш дегеніміз не?
-Қарама-қарсы қабырғалары тең фигураны тік төртбұрыш дейміз.
2- Шаршы дегеніміз не?
-Барлық қабырғалары бірдей фигураны шаршы дейміз.
І V.  Жана сабақ              Оқулықпен жүмыс
№ 1  Топпен жұмыс
І топ:   
Тік төртбұрыштың қабырғаларын өлшеу. Не байқадың? Тік төртбұ-рыштың периметрін тап. Тіктөртбұрыштың периметрі        2см+2см+3см+3см =10 см

ІІ топ:

Шаршының қабарғаларын өлше.Не байқадың? Шаршының периметрін тап.          

Шаршының периметрі 2см+2см+2см+2см =8 см

Шығармашылық есеп

Үстелдің  4 бұрышы бар. Бір бұрышын кесіп тастағанда неше бұрышы болады.

№2 Есеп қрастыр және шығар:

Шырша ойыншығы – 30 теңге                           

Қоңырау- ? 6 теңге қымбат  

Шешуі: 30+(30+6) =66                                         

Ж. 66   теңге                                      

Зырылдауық – 90 теңге  

Құрастырғыш--? 10 теңге арзан   

Шешуі: 30+(30+6) =66                                          Шешуі: 90 – 10=80

Ж. 80 теңге

Сергіту:     «Кел, ойнайық:»     Кестеге өрнектердің мәндерін өсу ретімен орналастыр.Олардың астына тұсындағы әріптерді жаз.

30 – 1 = 29  Р              8 + 8  =  16      П           18 – 9 =    9    А          14+5=    19      Ы

74 – 70 = 4    Қ          13 – 6 = 7       А          4 + 7  =   11   М            17 – 9 =    8     Л

3-есеп.      Өзбеттік жұмыс          Өрнекті жаз және оның мәнін тап.

І.   а мен 30 санының қосындысы, мұндағы        а =27;  8

ІІ.   а мен 6 санының айырмасы, мұндағы          а = 76;  89

27 + 30              8 + 30               76 – 6                            89 – 6

Шығармашылық есеп

 Барлық қабырға тең екен, 
Бұрыштары тік болса,
Өлшеп көрсем төрт екен.
Қабырғасы төртеуден.
Табуды біз үйрендік, 
Ұзындығы 3 болса, 
Ені оның 2ге тең.
Есептеп сен айта ғой,
Периметрі нешеге тең?
V .Қорытынды:
Не үйрендік? Не білдік?
V І.  Үй тапсырмасы:    99 беттегі  № 6 есептер
V ІІ.Бағалау.

Сабақтың тақрыбы: «Есімдік.»
Сабақтың мақсаты:
1. Білімдік: есімдік туралы жалпы түсінік. Мағыналық, тұлғалық жағынан білім беру. Ауызша, жазбаша талдау жұмыстарын жүргізе отырып, оқушылардың білімдерін толықтыру.
2. Дамытушылық: оқушылардың қабілетін дамытуда, оқушы сезіміне әсер ететіндей, сабаққа ынтасын дамыту үшін таблица, карточка, т.б. құралдар мен әдістерді пайдалану. Ой қорытып, нақты шешім жасауға үйрету.
3. Тәрбиелік: сауатты жазуға, ұқыптылыққа баулу, бір-бірін тыңдай білуге үйрету, сөйлеу мәдениеттерін қалыптастыру.
Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, ой қорыту, ізденіс, тест
Сабақтың түрі: жаңа тақырыпты меңгеру
Сабақтың көрнекілігі: есімдік туралы кестелер, карточкалар, оқулық, тест сұрақтары
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру. а) сәлемдесу, ә) түгелдеу; б) сабаққа оқушылардың даярлығын тексеру.
II. Есіңе түсір.
Жаңа сабақты түсіндіруде қойылатын кіріспе сұрақтар:
- Сөз таптары дегеніміз не?
- Қазақ тілінде неше сөз табы бар?
III Жаңа сабаққа түсінік алу. Есімдіктер – заттың атын, сынын, санын, я олардың аттарын білдірмейтін, бірақ солардың орнына жұмсалатын сөз табы. Есімдіктер жіктеледі, септеледі тәуелденеді және көптеледі. Мағыналарына қарай есімдіктер мынадай топтарға бөлінеді:
1) Жіктеу есімдіктер – белгілі бір жақ түрінде қолданылатын есімдіктің түрі. Мен, сен, сіз, ол,біз,сендер, сіздер, олар деген сөздер жатады.
2) Сілтеу есімдік – нұсқау және көрсету мағыналарын көрсетеді: бұл, мынау, анау, сол, мына, міне.
3)Сұрау есімдігі – жауап алу мақсатында қойылған сұрақтар. Қазақ тіліндегі барлық сұраулы сөздер жатады: кім? неше? қайда? неге?
4) Өздік есімдігі – әр түрлі тұлғадағы өз деген бір ғана сөз: өз, өзім, өз-өзіне, өзіміз.
5) Жалпылау есімдігі – жалпылау, жинақтау мағыналарын білдіретін есімдіктің түрі: барлық, бәрі, тегіс, түгел, күллі. 
6) Белгісіздік есімдігі - белгісіз мәнде айтылатын сөздер. Жасалауына әр, бір, әлде деген үш сөз ұйтқы болып қызмет атқарады: әркім, әлдекім, әрқалай, бірнеше, бірдеме,кейбір, әрқалай.
7) Болымсыздық есімдігі – болымсыздық мағынаны білдіреді. Негізінде еш деген сөзбен кейбір есімдіктердің бірігуі арқылы жасалады: ешкім, ешқайда, ештеме, ешқашан, дәнеңе.
IV Жаңа тақырыпты пысықтау.
1-тапсырма: Көп нүктенің орнына тиісті есімдіктерді қойып жаз. ... ата- анаңызбен тұрасыз ба? Мұрат ... әңгімені айтты. Ауа райы ... тамаша! Әр халықтың ... ұлттық тағамы бар. ... үйде жақын досым тұрады. Университеттің ... корпусы бар. Отанын қорғау – ... азаматтың борышы. ... өтірік айтпа. Мына хат ... келген? Есімдіктер: сіз, қандай, өзінің, бұл, бірнеше, әрбір, ешқашан,кімнен, бізге
2-тапсырма: Семантикалық картамен жұмыс - есімдіктерді топқа ажыратыңдар - таңдаған есімдіктермен сөйлем құрастырыңдар р/с Мысалдар жіктеу сілтеу сұрау өздік белгісіздік болымcыздық жалпылау 1. Барлық + 2. Олар + 3. Мыналар + 4. Өздері + 5. Ешқашан + 6. Қайда? + 7.. Бәрі + 8. Кейбіреу + 9. Ешқайда + 10. Әлдеқайда + 11. Өзіміздің +
ІV.Сабақты бекіту:
Тест жұмысы
VI Сабақты қорытындылау: Мен не білдім, не түсіндім? - Бүгінгі сабағымызда қандай сөз табымен таныстық? - Есімдік дегеніміз не? - Мағынасына қарай есімдіктің неше түрі бар? - Бүгінгі сабағымыз сендерге ұнады ма?
VII. Үйге тапсырма: Есімдіктерді қатыстыра отырып, « Табиғатты аяла! » тақырыбында әңгіме жазу
VIII. Оқушыларды бағалау.