Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

8.2 DСутек. Оттек және озон

Мектеп: Батыс Қазақстан облысы әкімдігі Орал қаласы білім беру бөлімінің «50 жалпы орта білім беретін мектебі»КММ

Мұғалім: Зулхаева Кунзира Тлеккалиевна

Сынып: 8

Мерзімі

Қатысқандар саны: 24

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы.

№4 көрсетілім «Сутек пероксидінің ыдырауы».

Оқыту мақсаты

8.4.2.2 -ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу

8.4.2.3 -оттекті алу

Сабақ мақсаты:

Барлығы: ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін, оттек алу әдістерін біледі.

Көпшілігі: ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін, оттек алу әдістерін түсіндіре біледі.

Кейбіреулері: оттектің зертханада, өнеркәсіпте алу жолдарын салыстырып біледі, реакция теңдеулерін жазады.

Тілдік мақсаттар:

Сабақтың тілдік мақсаттары:Терминдер

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

• Оттек біздің ғаламшарымызда ... ... таралған элемент.

• Химиялық реакциялардың жылдамдығын арттыратын, бірақ өздері жұмсалмай қалатын заттар ... (...) деп аталады.

• «Оттек» латын тілінен аударғанда – oxygenium (оксигениум) ... ... мағына білдіреді.

«Мәңгілік ел» құндылықтарды дарыту

Еңбек және шығармашылық, ынтымақтастық, өмір бойы білім алу.

Пәнаралық байланыс

Физика (жану, термохимиялық реакциялар)

Биология (фотосинтез, тыныс алу)

Бастапқы білім

«Химия» 7 сынып, 7.4.2.1 жер қыртысында көптеген пайдалы химиялық қосылыстар барын біледі;

7.4.2.2 кейбір минералдар мен пайдалы табиғи қосылыстардың кендерге жататынын біледі;

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Ресурстар

Мотивациялық кезең

3 мин

Мақсаты: үй жұмысын тексеру, қолайлы психологиялық ахуал жасау.

Белсенді оқыту әдісі quizlet ойыны

(3 мин)

Мақсаты: Үй жұмысын тексеру

Оқушылар үйге берілген тақырып бойынша

Жұмбақ арқылы сабақ тақырыбына шығу

«Ой қозғау»әдісі арқылы жұмбақ оқылады:

Исі де, дәмі де, жоқ,

Ол болмаса, Жер бетінде өмірде жоқ.

Ақыры жанған отың тұтанбайды,

Қалады қарауытып, көмір боп шоқ,

Бұл не?

Көре алмайсың көзбенен,

А йту қиын сөзбенен.

Далада да,үйде де,

Бірге жүреді бізбенен.(оттек)

Осы жұмбақ арқылы жаңа сабақтың тақырыбын табады

Олай болса Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы

https://quizizz.com/join?gc=17353163https://quizizz.com/join?gc=17353163

Операциялық кезең

30 мин

Мақсаты: Ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу, оттек алу әдістерімен танысу

№1 «Үш шындық, бір өтірік » (5 мин)

Оқушылар жаңа тақырып бойынша «Оттектің қасиеттері және оның қолданылуы» қағазға үш шындық, бір өтірік мәлімет жазады. 3-4 Оқушылар кезектесіп –дауыстап мәліметтерді оқып дәлелдейді, қайсысы шын, қайсысы өтірік.

Бір-бірін бағалау «қол шапалақтау»

Видеоролик

№2 тапсырма топтық жұмыс

Адасқан сөздерді ретімен койғанда мағыналы сөйлем шығады

№1 2KCIO_{3 …. + ……}

А).2KCI+3O₂(тәуелсіздік)

Б).3K+3O₂(егемендік)

В).3KCIO₃ + 3О₂(бостандық)

Г).KCIO₂ +3О₂(мемлекеттік)

№2 20г Ca ауада жанғанда түзілетін CaO-ның зат мөлшері қанша?

А)0,2 моль (іргесі), Б) 0,35 моль (тұғыры), В)3 моль (байрағы) ,Г) 0,1 моль (туы)

№3 HgO-ның құрамындағы оттегінің массалық үлесін тап?

А)6,2% (өшпес) Б) 4,5% (күшті) В) 7,3% (берік) Г) 8% (мықты)

№4 Оксидті тап?

А)H₂SO₄ (жансын),Б)NaOH(тұрсын),В)CuO(болсын), Г)Ca₃(PO₄)₂ (болу)

«Тәуелсіздік тұғыры берік болсын»

№4 көрсетілім «Сутек пероксидінің ыдырауы».

• Оттегі – жай зат

• Оxygenium – «қышқыл тудырушы»

• Жер бетінде таралуы:

Атмосферада – 21%

Жер қыртысында-49,13%

Адам организмінде - 65% т.б

Оттектің химиялық таңбасы “О”, Оның салыстырмалы атомдық массасы 15,9994 әдетте,есептеуге 16 деп алынады.Оттек молекуласы екі атомды О2 жай зат болып саналады.

Біздің ғаламшарымыздағы атмосферада оттек бос күйінде 21% шамасында болады.Жер қыртысында басқа химиялық элементтермен қосылыс түріндегі оттектің массасы 49,13%-ға тең химиялық элементтер кіреді.

Физикалық қасиеттері

Аллотропиялық формасы: оттегі О2, озон О3

Агрегаттық күйі: газ

Түсі: түссіз, дәмсіз, иіссіз, суда нашар ериді

Молекула құрамы: О2

Тығыздығы: 1429 кг/м3

Балқу температурасы: -218 С

Қайнау температурасы: -183 С

Оттегінің алыну жолдары

Өнеркәсіпте:

сұйық ауадан, суды электролиздеуден

Лабораторияда:

калий перманганатынан, бертолле тұзынан, т.б

Табиғатта:

фотосинтез процесі

Отегінің алыну жолдары

а) 2KMnO4 = K2MnO4 + MnO2 + O2↑

б) 2H2O = 2H2↑ + O2↑

в) 2H2O2 = 2H2O + O2↑

г) 2KClO3 = 2KCl + 3O2↑

д) 2HgO = 2Hg + O2↑

Оттектің қолданылуы

Авиация қозғалтқыштарында, Медицинада, Қопару ісінде

Авиацияда,космонавтикада тыныс алу үшін, Химия өнеркәсібінде, Металлургияда, Металл пісіруде

Металл кесуде, Металлургияда

Тапсырма 3 жеке жұмыс

«Оттектің көршілерімен қатысы» қызықты есептер шығару

1.Оттек көп қабатты үйдің 2 – қабатында тұрады. Ол бірде өзін сынамақ болып «Мен қандаймын, көршілеріме барсам, мені қалай сыйлар екен?» деп көршілерін араламақ болады. Ол 1-ші қабаттағы 1-ші пәтердегі көршісіне барып, ондағы элементпен қосылып айдын көлге айналады:

Жауабы: 2Н₂ + О₂ = 2Н₂О

2.Тоңып қалған оттек жылыну үшін 2-ші қабаттағы № 6 пәтердің есігін қағады. Оттек осы пәтердің иесімен қосылып жанып, жарық бөледі:

Жауабы: С + О₂ = СО₂

3.Көміртектің үйінен шығып, сол жақ көршісіне соғып кетпекші болады. Осы пәтерге кірген бойда найзағай ойнап, аспан айналып жерге түскендей болады:

Жауабы: N₂ + О₂ = 2NО – Q

4. Қатты дауыстан қорқып, үшінші қабатқа шығады. Алдында № 15 пәтердің есігі ашық тұр екен, оттек осында кіреді. Бөлме іші кенеттен жап - жарық болып, ашық жалынмен жанып, бөлме іші ақ түтінге толады:

Жауабы: 4Р + 5О₂ = 2Р₂О₅

5.Бұдан соң оттек № 14 пәтерге келіп, екеуі қосылып топырақ пен сазға айналды:

Жауабы: Si + О₂ = SiО₂

6.Оттек өзінің осындай қасиетіне таңдана түседі. Ол енді металдар орналасқан қабаттарды аралап көрмекші болады. Сырт көзге жанбайтын, бойында мықтылық, беріктік қасиеті бар көршісі – темірдің үйіне ақырын тарсылдатып, кіріп еді ол жалын және түтін шығармай шатырлап жанып, қуанып темір қағына айналды:

Жауабы: 3Ғе + 2О₂ = Ғе₃О₄

№4Есептер шығару №4.1

16грамм оттек алу үшін қажетті калий перманганатының зат мөлшерін және массасын табыңдар.

m-16г

т/б n KMnO4-?

mKMnO4-?

№4.2

Калий перманганаты КмnO₄ құрамындағы оттектің массалық үлесін % табыңдар.

№4,3 Массасы 43,4г сынап (ІІ) оксиді айырғанда түзілетін оттектің зат мөлшерін есептеңіз.

Үйге тапсырма “Оттек – тіршілік көзі”тақырыбына

шығармашылық жұмыс

«Химиялық қарапайым тәжірбиелер»

Тәжірбие №1 «Алма неге қараяды?»

Тәжірбие мақсаты: Алмаға оттектің әсерін көрсету.

Керекті құрал жабдықтар:

Алма,С дәруменінің таблеткасы немесе лимон қышқылы

Тәжірбиенің орындалуы:

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

ЖИ арқылы жасау

Бөлісу

1 - айлық

Материал тарифі

-96% жеңілдік

00

05

00

ҚМЖ

Ашық сабақ

Тәрбие сағаты

Презентация

БЖБ, ТЖБ тесттер

Көрнекіліктер

Балабақшаға арнарлған құжаттар

Мақала, Эссе

Дидактикалық ойындар

және тағы басқа 400 000 материал

Барлық 400 000 материалдарды шексіз
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз

1 990 ₸ 49 000₸

1 айға қосылу

Таңдау

Материалға шағымдану

Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

Жариялаған:

Зулхаева Кунзира Тлеккалиевна

14 Ақпан 2023

754

Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз

Шағымды қалдыру

Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы.

Тақырып бойынша 11 материал табылды

Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы.

Материал туралы қысқаша түсінік

8.4.2.2 -ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу 8.4.2.3 -оттекті алу

Материалды жүктеу

Материалдың қысқаша нұсқасы

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 8.2 DСутек. Оттек және озон	Мектеп: Батыс Қазақстан облысы әкімдігі Орал қаласы білім беру бөлімінің «50 жалпы орта білім беретін мектебі»КММ
	Мұғалім: Зулхаева Кунзира Тлеккалиевна
Сынып: 8 Мерзімі	Қатысқандар саны: 24	Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы	Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы. №4 көрсетілім «Сутек пероксидінің ыдырауы».
Оқыту мақсаты	8.4.2.2 -ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу 8.4.2.3 -оттекті алу
Сабақ мақсаты:	Барлығы: ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін, оттек алу әдістерін біледі. Көпшілігі: ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін, оттек алу әдістерін түсіндіре біледі. Кейбіреулері: оттектің зертханада, өнеркәсіпте алу жолдарын салыстырып біледі, реакция теңдеулерін жазады.
Тілдік мақсаттар:	Сабақтың тілдік мақсаттары:Терминдер Қазақша Орысша Ағылшынша Оттек Жай зат Химиялық элемент Өршіткі Кислород простое вещество Химический элемент Катализатор Oxygen simple substance Chemical element Catalyst Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер: Оттек біздің ғаламшарымызда ... ... таралған элемент. Химиялық реакциялардың жылдамдығын арттыратын, бірақ өздері жұмсалмай қалатын заттар ... (...) деп аталады. «Оттек» латын тілінен аударғанда – oxygenium (оксигениум) ... ... мағына білдіреді.
«Мәңгілік ел» құндылықтарды дарыту	Еңбек және шығармашылық, ынтымақтастық, өмір бойы білім алу.
Пәнаралық байланыс	Физика (жану, термохимиялық реакциялар) Биология (фотосинтез, тыныс алу)
Бастапқы білім	«Химия» 7 сынып, 7.4.2.1 жер қыртысында көптеген пайдалы химиялық қосылыстар барын біледі; 7.4.2.2 кейбір минералдар мен пайдалы табиғи қосылыстардың кендерге жататынын біледі;
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтың жоспарланған кезеңдері		Ресурстар
Мотивациялық кезең 3 мин Мақсаты: үй жұмысын тексеру, қолайлы психологиялық ахуал жасау.	Белсенді оқыту әдісі quizlet ойыны (3 мин) Мақсаты: Үй жұмысын тексеру Оқушылар үйге берілген тақырып бойынша Жұмбақ арқылы сабақ тақырыбына шығу «Ой қозғау»әдісі арқылы жұмбақ оқылады: Исі де, дәмі де, жоқ, Ол болмаса, Жер бетінде өмірде жоқ. Ақыры жанған отың тұтанбайды, Қалады қарауытып, көмір боп шоқ, Бұл не? Көре алмайсың көзбенен, А йту қиын сөзбенен. Далада да,үйде де, Бірге жүреді бізбенен.(оттек) Осы жұмбақ арқылы жаңа сабақтың тақырыбын табады Олай болса Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы		https://quizizz.com/join?gc=17353163https://quizizz.com/join?gc=17353163
Операциялық кезең 30 мин Мақсаты: Ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу, оттек алу әдістерімен танысу	№1 «Үш шындық, бір өтірік » (5 мин) Оқушылар жаңа тақырып бойынша «Оттектің қасиеттері және оның қолданылуы» қағазға үш шындық, бір өтірік мәлімет жазады. 3-4 Оқушылар кезектесіп –дауыстап мәліметтерді оқып дәлелдейді, қайсысы шын, қайсысы өтірік. Бір-бірін бағалау «қол шапалақтау» Видеоролик №2 тапсырма топтық жұмыс Адасқан сөздерді ретімен койғанда мағыналы сөйлем шығады №1 2KCIO3 …. + …… А).2KCI+3O2(тәуелсіздік) Б).3K+3O2(егемендік) В).3KCIO3 + 3О2(бостандық) Г).KCIO2 +3О2(мемлекеттік) №2 20г Ca ауада жанғанда түзілетін CaO-ның зат мөлшері қанша? А)0,2 моль (іргесі), Б) 0,35 моль (тұғыры), В)3 моль (байрағы) ,Г) 0,1 моль (туы) №3 HgO-ның құрамындағы оттегінің массалық үлесін тап? А)6,2% (өшпес) Б) 4,5% (күшті) В) 7,3% (берік) Г) 8% (мықты) №4 Оксидті тап? А)H2SO4 (жансын),Б)NaOH(тұрсын),В)CuO(болсын), Г)Ca3(PO4)2 (болу) «Тәуелсіздік тұғыры берік болсын» №4 көрсетілім «Сутек пероксидінің ыдырауы». Оттегі – жай зат Оxygenium – «қышқыл тудырушы» Жер бетінде таралуы: Атмосферада – 21% Жер қыртысында-49,13% Адам организмінде - 65% т.б Оттектің химиялық таңбасы “О”, Оның салыстырмалы атомдық массасы 15,9994 әдетте,есептеуге 16 деп алынады.Оттек молекуласы екі атомды О2 жай зат болып саналады. Біздің ғаламшарымыздағы атмосферада оттек бос күйінде 21% шамасында болады.Жер қыртысында басқа химиялық элементтермен қосылыс түріндегі оттектің массасы 49,13%-ға тең химиялық элементтер кіреді. Физикалық қасиеттері Аллотропиялық формасы: оттегі О2, озон О3 Агрегаттық күйі: газ Түсі: түссіз, дәмсіз, иіссіз, суда нашар ериді Молекула құрамы: О2 Тығыздығы: 1429 кг/м3 Балқу температурасы: -218 С Қайнау температурасы: -183 С Оттегінің алыну жолдары Өнеркәсіпте: сұйық ауадан, суды электролиздеуден Лабораторияда: калий перманганатынан, бертолле тұзынан, т.б Табиғатта: фотосинтез процесі Отегінің алыну жолдары а) 2KMnO4 = K2MnO4 + MnO2 + O2↑ б) 2H2O = 2H2↑ + O2↑ в) 2H2O2 = 2H2O + O2↑ г) 2KClO3 = 2KCl + 3O2↑ д) 2HgO = 2Hg + O2↑ Оттектің қолданылуы Авиация қозғалтқыштарында, Медицинада, Қопару ісінде Авиацияда,космонавтикада тыныс алу үшін, Химия өнеркәсібінде, Металлургияда, Металл пісіруде Металл кесуде, Металлургияда Тапсырма 3 жеке жұмыс «Оттектің көршілерімен қатысы» қызықты есептер шығару 1.Оттек көп қабатты үйдің 2 – қабатында тұрады. Ол бірде өзін сынамақ болып «Мен қандаймын, көршілеріме барсам, мені қалай сыйлар екен?» деп көршілерін араламақ болады. Ол 1-ші қабаттағы 1-ші пәтердегі көршісіне барып, ондағы элементпен қосылып айдын көлге айналады: Жауабы: 2Н2 + О2 = 2Н2О 2.Тоңып қалған оттек жылыну үшін 2-ші қабаттағы № 6 пәтердің есігін қағады. Оттек осы пәтердің иесімен қосылып жанып, жарық бөледі: Жауабы: С + О2 = СО2 3.Көміртектің үйінен шығып, сол жақ көршісіне соғып кетпекші болады. Осы пәтерге кірген бойда найзағай ойнап, аспан айналып жерге түскендей болады: Жауабы: N2 + О2 = 2NО – Q 4. Қатты дауыстан қорқып, үшінші қабатқа шығады. Алдында № 15 пәтердің есігі ашық тұр екен, оттек осында кіреді. Бөлме іші кенеттен жап - жарық болып, ашық жалынмен жанып, бөлме іші ақ түтінге толады: Жауабы: 4Р + 5О2 = 2Р2О5 5.Бұдан соң оттек № 14 пәтерге келіп, екеуі қосылып топырақ пен сазға айналды: Жауабы: Si + О2 = SiО2 6.Оттек өзінің осындай қасиетіне таңдана түседі. Ол енді металдар орналасқан қабаттарды аралап көрмекші болады. Сырт көзге жанбайтын, бойында мықтылық, беріктік қасиеті бар көршісі – темірдің үйіне ақырын тарсылдатып, кіріп еді ол жалын және түтін шығармай шатырлап жанып, қуанып темір қағына айналды: Жауабы: 3Ғе + 2О2 = Ғе3О4 №4Есептер шығару №4.1 16грамм оттек алу үшін қажетті калий перманганатының зат мөлшерін және массасын табыңдар. m-16г т/б n KMnO4-? mKMnO4-? №4.2 Калий перманганаты КмnO4 құрамындағы оттектің массалық үлесін % табыңдар. №4,3 Массасы 43,4г сынап (ІІ) оксиді айырғанда түзілетін оттектің зат мөлшерін есептеңіз. Үйге тапсырма “Оттек – тіршілік көзі”тақырыбына шығармашылық жұмыс «Химиялық қарапайым тәжірбиелер» Тәжірбие №1 «Алма неге қараяды?» Тәжірбие мақсаты: Алмаға оттектің әсерін көрсету. Керекті құрал жабдықтар: Алма,С дәруменінің таблеткасы немесе лимон қышқылы Тәжірбиенің орындалуы: Материалды жүктеу Жүктеу Сақтау Бөлісу ЖИ арқылы жасау Файл форматы: docx Шағын орталық Презентация 9 сынып 14.02.2023 754 Жүктеу Сақтау ЖИ арқылы жасау Жариялаған: Зулхаева Кунзира Тлеккалиевна Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз, шағым қалдыра аласыз Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз Іздеу Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз! Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі. Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз! Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз! Жариялау Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз! Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз! Жариялау Министірлікпен келісілген курстар тізімі Химия пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Тарих пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Биология пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Ағылшын тілі пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ География пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Информатика пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Мектепке дейінгі білім беру бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті» бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Дене шынықтыру пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Білім алушылардың білім сапасын арттыру мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану 80/108 сағат Толығырақ Инклюзивті білім беру жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту 80/108 сағат Толығырақ