«Өз - өзіңдітанысаң - істің басы» тренинг - сабақМақсаты: оқушылардыңөзін - өзітануына, өзінің не нәрсегеқызығушылығы, қабілеті бар екендігінанықтауғабағыт беру. Өз - өзіңдітанибілсеңғанакөздегенмақсатына жете алатындығынұғындыру. Адам өміржолыныңмаңыздықұрамдасыретіндегіөзін - өзітанутуралытүсініктерінкеңейту. Әрадамныңқайталанбастұлғаекендігінестетұтаотырып, өзін - өзітүсіну, өзін - өзібағалайбілужәнеөзін - өзітәрбиелеутуралыхалықданалығыментаныстыру. Өзін - өзітәрбиелеуүрдісіндеруханиқұндылықтардыңқайнаркөзі – халықтықтағылымдардыңтәжірибесінентәлім ала білуге баулу.Күтілетіннәтиже: тренинг - сабақбарысындаберілгенақпараттардыигереотырып, өз - өзінтаниалуы, өзмүмкіншіліктерінбілуі. Оқушыныңойлауаймағыныңшексізекендігінкөрсетеотырып, өз - өзінтүсінуге, бағалауға баулу. Байқампаздыққажетелеу.«Дүниедегіеңоңайнәрсе – біреугеақылайту, еңқиыннәрсе – өзіңді - өзіңтүсіну» (Әл – Фараби)Жоспары:І. Кіріспесөз.ІІ. «Мен кіммін» тренингіІІІ. «Мен қандаймын» жаттығуы.ІҮ. «Өзіңдіғанаемес, өзгені де таны» жаттығуы.Ү. «Өзұстазыңызбенқарым – қатынасыңызқалай?» жаттығуы.ҮІ. Қорытынды:І. Кіріспесөз.«Өзін - өзі» тану курсы қазіргітаңдағылымижаңабағытболыптабылады. Оныңстратегиялықбағдары, тұлғаболыпқалыптасуы, дүниежүзіліккөзқарасынкеңейту, әлеуметтік – экономикалықтапсырмаларды, күнделіктіөмірдегікөкейкестімәселелердішешу, қарым - қатынасжасауғатағыбасқабағытталған.Тұлғаныңөзін - өзітануыныңнегізгіқұрамдасбөліктерінэксперименттіктүрдеанықтаумақсатыменоныңтөртнегізгіаумағынжәнеолардыңпараметрлерінбөліпқарастырсақ, олардытөмендегідейкөрсетугеболады.1. Тұлғаныңмотивациялықаумағы: мінез - құлықтыңжәнеіс - әрекеттіңмотивтері, әлеуметтікқажеттіліктер.2. Белсенділікаумағы: интерналдылық, инициативтілік, өзіне - өзісенімділік, өзін - өзітаныту.3. Тұлғаныңқұндылықтық - мағыналықаумағы: құндылықтықбағдарлар, өмірдіңмағынасы мен мақсаттары.4. Тұлғаныңэтникалықөзіндіксанасыныңаумағы – этникалықжаңсақнанымдардыңнегізіндеқалыптасатынэтномәденисәйкестілікР. С. Немовөзiн - өзiтанудыпсихологиялықбiлiмнегiзiндеқарастыра, маңыздықайнаркөздерiнатапкөрсетедi:1. Қоршаған орта: ата - ана, туған - туыс, достар т. б баланыңіс - әрекетiнеқарапбағаберiп, ал бала солбергенбағанысенiмретiндеқабылдап, қандай да бiрөзiндiкбаға бала бойындақалыптасады.2. Адам өзiс - әрекетiнөзгелердiңiс - әрекетiменсалыстырабағалауы.3. Өзiн - өзiтану мен өзгенiтанукөбiнесеәртүрлiөмiрлiкжағдайлардан, әртүрлiтесттерарқылыжүзегеасыруғаболады.ІІ. «Мен кіммін» тренингіМақсаты: «Мен кіммін? дегенсұраққажауап беру.Өзесімдерінұнатуарқылыөзінбағалауғаүйрету.Бәріміздеадамболғандықтан, есімберіледі. Есімдіқоярдабізденешкімсаған осы есімұнайма? депсұрамайды. Сондықтанкейкездеріөзесімдерімізұнамайқалыпжатады.Көзінжұмыпұнататындықтарынсаусақпенкөрсету. 1 саусақ – мүлде, 2 саусақ – ұнатпау, 3 саусақ – қанағаттанарлық, 4 саусақ – ұнатамын, 5 саусақ - өтеқаттыұнатамын.Өзесімдеріңдіелестетіңдер. Мүмкінсендер оны жазукүйінденемесесуреткүйіндекөретіншығарсыңдар.Олқандайүлкенбе? Кішіме? Оныңтүсіқандай? Дыбысестисіңдерма?Бізөзіміздіңбағыт – бағдарымыздыанықтап, өзіміздіғанаемес, қоршағанортадағыадамдарөміріне де араласып, ұлыадамдарөмірінен, мінез-құлқынан, жүріс - тұрысы, яғнибірсөзбенайтқандажақсықасиеттеріненүлгі - өнегеалыпотырсақнұрүстіненұрболареді. Осы мақсаттақазір «Өзіңдіғанаемес, өзгені де таны» аттыжаттығуыжүргізіледі.ІІІ. «Мен қандаймын» жаттығуы.Өзмінезіңіздіжаңақырынанбілгіңізкеледіме? Мынакішігірімтесттенөтіпкөріңіз.Саусақтарыңыздыайқастырыпұстаңыз. Жоғарыдақайқолдыңсаусағықалғанынаназараударыңыз. Нәтижелерінқағазғажазыпотырыңыз. Егержоғарыдаоңқолдыңсаусағыболса, қағазға "2", солқолдыңсаусағыболса, "1" депжазыңыз.Жалғаннысананыкөздеңіз. Көздегендеқайкөзіңізашыққалды? Солболса "1", оңболса "2" санынжазыңыз.Қолыңыздыкеудеңіздеайқастырыңыз. Қайқолүстіндеқалды? Солболса "1", оңболса "2" санынжазыңыз.Шапалақтаңыз... Жоғарыдақайқолқалды? Солболса "1", оңболса "2" депжазыңыз.ІҮ. «Өзіндіғанаемес, өзгені де таны» жаттығуы.Ойыншарты: Оқушыларғаауылғаеңбексіңіргенадамдардыңсуреттеріберіледі. Балалар осы кісітуралы, оныңөзінеүлгі, өнегеболарлықісі, мінез – құлқытуралыәңгімелейді.Ү. «Өзұстазыңызбенқарым – қатынасыңызқалай?» жаттығуы.Бізбағанаданберісыныпоқушыларыменжұмыстаржүрігіздік. Ендікүделіктісыныпөмірінеетенеараласып, тәрбие мен білімдіұштастырыпотырғансыныпоқытушыларыныңсыныпоқушыларытуралықаншалықтыжақсыбілетіндігінбайқаумақсатында, яғниоқушы мен оқытушықарым – қатынасықандайекендігінтексерейік.Жүргізілужолы: Сыныпқасабақберетінмұғалімдералдын – ала төмендегідейсауалдарғажауаптолтырады. Мұғалім осы сыныптағыбіроқушынытаңдапалып, солоқушыныңатынансауалдарғажауапбереді.МеніңесімімМеніңсүйіктітүсімМеніңсүйіктіісімМеніңаяқ - киімөлшемімМеніңсүйіктіәнімМеніңсүйіктіфильмімОсындайсауалдарүлгісісыныпоқытушыларынаналдын – ала алыныпқойылады да, оқушыларжауабыменсалыстырылады.ҮІ. Қорытынды. Адамныңөз «Менін» сезінебастауын Абай атамызтіліменайтқанда, кісініңөзіне - өзіұдайыесепберуінен, өзін - өзіаңғара, байқайалуқабілетіненкөрінеді. Біріншісі - өзбойындағыберекесіздіктен, екіншісі – тұйықтықтан, үшіншісі – ұялшақтықтанарылғысыкеледі. Жоғарыдаөздерінбіразкемшіліктертуралы, көптегенжақсылықтартуралыайтыпөттіңдер. Бәріміз де пендеміз, жаратылыста кем – кетіксізадамболмайды, дегенменшындапқолғаалса, адаммінезініңсөзсізөзгеретіндігіжаңалықемес.Адам ғалам, ғажайыпжеке - дара,Жан құмары – ізденгенмәңгі сана.Өзіңді - өзіңтанысаң – істің басы,Түзегенөзғаламынболған дана.