ПОРТРЕТ ЖАНРЫ. ПОРТРЕТ
ТҮРЛЕРІ
Оқу мақсаты:
6.1.3.1-Шыгармашылық идеяларды іске асыру
мақсатында
акпарат көздерін өз бетінше тандан, колдану (онын
ішінде акпараттык-коммуникативтік
технологияларды колдану аркылы)
6.1.2.1-Əлем жəне қазақ ұлттык мэдениетіндегі өнер,
колөнер мен дизайн туындылары ерекшеліктері
туралы білімі мен түсінігінкерсету
Сабақтың мақсаты:
1.Портрет жанырымен жəне түрлерімен
танысу.
2.Қазақстандық суретшілердің
шығармашылығындағы портрет.
Құндылықтар
Талап:ізденпаз,жасампаз,ұрпақ.
Портрет - кескіндеме, мүсін,
графика жанрларынын бірі. Бұл жеке адамнын не бір топ адамның
бейнесі. «Портрет» (француз
тіліндегі «portrait») сезі «дәлме-дәл,
айнытпай салу» дегенді білдіреді.
Суретшінің өзің бейнелеген портреті
«автопортрет» деп аталады.
Портрет - Portrait
Суретші портреттегі туланын кескінкелбетін гана емес, жан ду-ниесін, мінезін
де жеткізуге тырысады. Портретші
адамды, онын емірін, кеніл куйін сипаттай
отырып, салынган адам туралы ойын да
білдіреді. Керермен портрет аркылы едетгурыпты, турмысты да біле
алады.
Портрет композициясы (кеуделік, белдік,
бойлык жене т. б.), кейіп-кер саны
(жуптык, топтык жене т. б.), пішіні (солак,
тіктертбу-рышты жэне т. с. с.) жане т. б.
бойынша жіктеледі.
ҚАЗАКСТАНДЫҚ СУРЕТШІЛЕРДІҢ
ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ ПОРТРЕТ
Қазақстан бейнелеу
өнерінің шеберлері халық
каһармандары,
жазушылар, əйгілі
тұлгалар, қарапайым
адамдар мен
жұмысшылардың
портреттерін салған.
Қазақстандық суретшілер:
Әбілхан Қастеев
Әубәкір Ысмайылов
Тұрсын Әбуов
Шаймардан Сариев
Тоқболат Тоғызбаев т.б
Ə.Қастеев - көрнекті портретші. Ол А.
Иманов,Қ.Қасымов, Ш.Уəлиханов, Біржан сал
т.б. тарихи тұлғалардың портреттерін салған.
Əйгілі картиналарының бірін қалай салғаны
туралы суретшінің қызы Г.Кастеева былайша
əңгімелейді:
-Əкем Амангелді Имановтың портретін салуғс
ұзак дайындалды, туыстары, сарбаздарымен
жолығып, сейлесті. Əкем суретті бітірген соң,
көтеріліс басшысын танитын адамдар
портреттін Имановтан айнымайтынын көріп,
қайран қалыпты.
Суретші батырдын портреті мен Қазақстанның
табиғатын композициялық түрде үйлестіріп,
үлкен картина түзген.
Ә.Қастеев
«А.Имановтың портреті»
Т.Тогызбаев - ғұлама тұлгалардың
бейнегалереясын жасаған дарынды
портретшілердің бірі. Ол Төле би,
Əйтеке би, Қазыбек би, М.Өтемісұлы,
А. Құнанбайұлы жəне т.б. портреттерін
салған.
Т. Тогызбаев ұлттық тарихи, мəдени,
рухани мұраға деген қызыгушылық
танытып, оны əлемдік керкем
мəдениеттің дамуымен, жетістіктерімен байланыстырған.
Ш. Сариевтің
кескіндемелері қазақ
бейнелеу өнеріндегі бірегей
əрі қайталанбас құбылыс.
Ш.Сариев
шығармашылығы ұлттық
накышка құрылған.
Суретшінің портреттік
кескіндемелері уақытқа
бағынбайтын еркіндігі,
ерекше шиеленіскен сипаты
мен керкемдік шешімге
деген ұмтылысымен
ерекшеленеді.
Ш. Сариев
“Қыз Жібек”
Назарларыңызға рахмет!